Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Rawskiego 4. Cele i kierunki działania 4.1. Uwarunkowania w zakresie gospodarki odpadami w Powiecie 4.1.1. Odpady komunalne Na terenie Powiatu systemem zorganizowanej zbiórki odpadów komunalnych w 2002 roku objętych było w sumie ok. 44,5% mieszkańców Powiatu. Większość z zebranych odpadów jest składowana na składowiskach. System selektywnej zbiórki odpadów komunalnych wdrożony jest w gminie Biała Rawska i w mieście Rawa Mazowiecka, udział mieszkańców objętych selektywną zbiórką odpadów wynosił w 2002 roku odpowiednio 19 i 40%. W 2002 roku w wyniku selektywnej zbiórki zebrano 152 Mg surowców wtórnych (ok. 1,2% całkowitej ilości wytworzonych odpadów). W trzech gminach istnieje system zbiórki odpadów wielkogabarytowych. W niektórych gminach sytuacja formalno-prawna w zakresie zezwoleń na zbieranie odpadów komunalnych jest nieuporządkowana. Największym problemem jest brak w urzędach gminnych dobrych danych dotyczących ilości wytworzonych i zebranych odpadów komunalnych. Na terenie Powiatu eksploatowane są 2 składowiska odpadów komunalnych: w gminie Rawa Mazowiecka obsługujące 28 tys. mieszkańców (z miasta i gminy Rawa Mazowiecka oraz z gminy Regnów); oszacowano, że pozostała pojemność pozwoli na zdeponowanie jeszcze do 97 tys. Mg odpadów komunalnych. w gminie Biała Rawska obsługujące 12,5 tys. mieszkańców (z gminy Biała Rawska); oszacowano, że pozostała pojemność pozwoli na zdeponowanie jeszcze 67,8 tys. Mg odpadów. Odpady z pozostałych dwóch gmin Powiatu są wywożone poza teren Powiatu. W wyniku inicjatywy samorządu miasta Rawa Mazowiecka Rada Gminy Rawa Mazowiecka podjęła 9 lipca 2003 roku uchwałę o zmianie planu przestrzennego zagospodarowania terenu, w wyniku czego 12 ha terenu przylegającego do składowiska odpadów komunalnych w Pukininie zostało przeznaczone do wykorzystania pod rozbudowę istniejącego składowiska i budowę Zakładu Odzysku Surowców Wtórnych. 4.1.2. Odpady z sektora gospodarczego Odpady przemysłowe powstające na terenie Powiatu w ok. 70% są ponownie wykorzystywane; niecały 1% z ogólnej ilości jest unieszkodliwiany, a ponad 31% składowanych. Na terenie Powiatu brak jest instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów przemysłowych i niebezpiecznych. Odzysk niektórych odpadów z sektora gospodarczego prowadzony jest przez podmioty gospodarcze, wykorzystujące odpady na potrzeby własne zakładów. Odpady, których nie można odzyskać lub unieszkodliwić na terenie Powiatu są przekazywane podmiotom posiadającym pozwolenia na odzysk lub unieszkodliwianie odpadów. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. 4357 Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Rawskiego Problemem pozostaje sytuacja formalno-prawna w przedsiębiorstwach, szczególnie w małych zakładach. Nie wszyscy przedsiębiorcy posiadający decyzje w zakresie gospodarki odpadami stosują się do przepisów rozporządzeń „ewidencyjnych”, w związku z czym brak jest dobrych danych dotyczących ilości wytwarzanych odpadów w małych przedsiębiorstwach. Osady ściekowe powstające w oczyszczalniach ścieków Powiatu w przypadku spełniania warunków określonych w obowiązujących przepisach dotyczących wykorzystania osadów ściekowych są wykorzystywane do rekultywacji terenów na cele nierolne. Jednak w większości przypadków są unieszkodliwiane przez składowanie na składowiskach odpadów komunalnych. Należy dążyć do ograniczenia ilości osadów deponowanych na składowiskach odpadów przez współkompostowanie ich z frakcją odpadów komunalnych ulegającą biodegradacji. Na terenie Powiatu 6 przedsiębiorstw akumulatorów ołowiowych. posiada zezwolenia na zbiórkę W Rawie Mazowieckiej działa 1 punkt demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji. 4.1.3. Charakterystyka obszaru przeznaczonego pod budowę instalacji gospodarki odpadami W planie gospodarki odpadami powinny znaleźć się informacje charakteryzujące z punktu widzenia gospodarki odpadami obszar, dla którego sporządzany jest plan, a w szczególności warunki mogące mieć wpływ na lokalizację instalacji gospodarki odpadami. W planie zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego wstępnie zaproponowano lokalizację zakładu utylizacji odpadów na terenie składowiska odpadów komunalnych w Pukininie. Na terenie Powiatu jest to jedyne miejsce, na którym w perspektywie okresu objętego planem będą prowadzone inwestycje w zakresie budowy instalacji zagospodarowania odpadów: Zakład Gospodarki Komunalnej w Rawie Mazowieckiej planuje na terenie składowiska i terenie do niego przylegającym budowę zakładu odzysku i unieszkodliwiania odpadów. W związku z tym poniżej przedstawiono charakterystykę tego obszaru. 4.1.3.1. Środowisko geograficzne Rejon składowiska odpadów komunalnych w Pukininie należy do Wysoczyzny Rawskiej. Jest to wysoka równina moreny dennej znacznie zniszczona przez peryglacjalne procesy denudacyjne w czasie zlodowacenia bałtyckiego. Rzędne terenu składowiska wynoszą 174 – 175 m n.p.m. Obszar ten leży w zlewni rzeki Rawski i odwadniany jest przez rzeki Rawkę i jej prawy dopływ Rylkę odległe o 2 – 3 km na zachód od składowiska. Rzędne terenu na tarasach zalewowych tych rzek wynoszą około 133 – 136 m n.p.m. Spływ powierzchniowy z miejsca składowiska odbywa się głównie na południowy zachód doliną początkowo okresowego, a później stałego strumienia wpadającego do Rylki. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. 4457 Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Rawskiego 4.1.3.2. Warunki glebowe Składowisko odpadów posadowione jest w borach sosnowych na glebach brunatnych wyługowanych powstałych z piasków słabo gliniastych. Od południa przylegają tereny z piaskami luźnymi. W użytkowaniu rolnym byłby to kompleks żytni słaby. 4.1.3.3. Budowa geologiczna Rawa Mazowiecka i jej okolice znajdują się na granicy północno-wschodniej części rawsko-gielniowskiego antyklinorium środkowopolskiego i niecki mazowieckiej. Podłoże mezozoiczne budują tu wapienne i margliste utwory górnej jury, tylko lokalnie przykryte przykryte utworami ilastymi i piaszczystymi dolnej kredy. Składowisko w Pukininie leży w obrębie niecki mazowieckiej. Osady czwartorzędowe stanowiące bezpośrednie podłoże wysypiska są to piaski różnoziarniste (od drobno do gruboziarnistych) z drobnymi soczewkami żwirów i pospółek. 4.1.3.4. Warunki hydrogeologiczne W rejonie Rawy Mazowieckiej występują dwa podziemnych: czwartorzędowe i górnojurajskie. wodonośne reprezentują dwie warstwy: zasadnicze piętra wód Czwartorzędowe piętro Pierwsza warstwa, o zwierciadle swobodnym, związana jest w dolinach Rawki i Rylki z osadami aluwialnymi, a na wysoczyźnie (na terenie składowiska) z piaskami akumulacji lodowcowej. Głębokość występowania zwierciadła wody tej warstwy zależy od morfologii terenu. Na wysoczyźnie, w zależności od rzędnej terenu, zwierciadło wody występuje na głębokości od 4,5 do 17,7 m. Na terenie składowiska zwierciadło wody występuje poniżej 10 m poniżej powierzchni terenu. Kierunek spływu wód w tej warstwie jest południowozachodni. Drugą warstwę od pierwszej oddziela warstwa osadów zastoiskowych (iłów). Tworzą ją drobno i średnioziarniste piaski prowadzące wodę pod ciśnieniem hydrostatycznym 0,6 – 2 atmosfery. Warstwa ta lokalnie może być dwudzielna, rozdzielona warstwą glin zwałowych. Zwierciadło wody tej warstwy stabilizuje się na rzędnych 140 – 145 m n.p.m. Miąższość jej jest zróżnicowana, czemu towarzyszy zmienność parametrów hydrogeologicznych. Wydajności jednostkowe wynoszą 0,7 – 5 m3/godz. na depresji, a współczynnik filtracji 0,03 – 0,7 m/godz. Warstwa ta nie jest na całym obszarze izolowana od pierwszej warstwy wodonośnej. Bazę drenażu utworów czwartorzędowych stanowią rzeki: Rawka i Rylka. Górnojurajskie piętro wodonośne związane jest z siecią szczelin i spękań w wapieniach i marglach górnojurajskich. Statyczny poziom zwierciadła wód tego piętra kształtuje się na rzędnych 145 – 135 m n.p.m. Ogólny kierunek ich spływu jest północno-wschodni. Pierwotnie zwierciadło wód górnojurajskich kształtowało się wyżej niż czwartorzędowych. Ich intensywna eksploatacja i związane z nią Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. 4557 Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Rawskiego zdepresjonowanie zwierciadła wód tego piętra na terenie Rawy Mazowieckiej spowodowały zmiany reżimu hydrogeologicznego również w utworach czwartorzędowych, co świadczy o więzi hydraulicznej między wodami tych dwóch pięter. Bazę drenażu wód w rejonie Rawy Mazowieckiej i składowiska odpadów w Pukininie stanowi rzeka Rawka. Odpływ wód z rejonu składowiska odpadów odbywa się głównie w kierunku zachodnim ku rzekom Rawce i Rylce. Migracja zanieczyszczeń z terenu składowiska odpadów odbywa się początkowo w strefie aeracji w wyniku przesiąkania z powierzchni ziemi z infiltrującą wodą opadową. Zanieczyszczenia osiągają strefę saturacji (zwierciadło wód) w ciągu ok. 13 lat. W strefie saturacji zanieczyszczenia będą migrować w kierunku zachodnim; przybliżony czas dojścia do studni kopanych położonych najbliżej składowiska (ok. 750 m) wyniesie 5 lat, a do rzeki Rawki – 16 lat. 4.1.3.5. Użytkowanie wód podziemnych W najbliższych okolicach składowiska użytkownikami wód podziemnych są na ogół drobne gospodarstwa rolne wsi Pukinin i Konopnica oraz ulica Aleksandrówka miasta Rawa Mazowiecka. Gospodarstwa te czerpią wodę ze studni kopalnych eksploatujących pierwszą warstwę wodonośną, o zwierciadle swobodnym piętra czwartorzędowego. Wyjątek stanowi studnia wiercona we wsi Konopnica, która czerpie wodę z drugiej warstwy wodonośnej piętra czwartorzędowego. Miasto Rawa Mazowiecka wodę czerpie z ujęcia w Boguszycach, a dawne Zakłady Mięsne w Rawie Mazowieckiej korzystały z ujęcia przy ul. Mszczonowskiej. Oba te ujęcia ujmują wody górnojurajskiego piętra wodonośnego. Ponadto na terenie Rawy Mazowieckiej studnie głębinowe posiada kilka innych zakładów, ale ich udział w zaopatrzeniu miasta w wodę jest minimalny. 4.1.3.6. Podsumowanie 1. Dno składowiska znajduje się wysoko ponad zwierciadłem wód podziemnych i nie grozi mu podtapianie. 2. W najbliższym sąsiedztwie składowiska brak jest studni wierconych ujmujących wody podziemne. 3. Przy długoletniej eksploatacji składowiska i nagromadzeniu odpadów można spodziewać się koncentracji substancji wymywanych ze składowiska na głównym kierunku spływu wód podziemnych i powierzchniowych. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. 4657 Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Rawskiego 4.2. Cele i kierunki działania w zakresie gospodarki odpadami na terenie Powiatu Na terenie Powiatu największy problem w gospodarce odpadami stanowią odpady komunalne, dlatego ten obszar gospodarki odpadami powinien być potraktowany priorytetowo. Przede wszystkim należy dążyć do: zapobiegania niekontrolowanemu przedostawaniu się odpadów komunalnych do środowiska; co może być osiągnięte przez zapewnienie wszystkim mieszkańcom Powiatu możliwości pozbywania się przez nich odpadów w sposób zorganizowany, zwiększenia stopnia odzysku z odpadów materiałów i surowców nadających się do ponownego wykorzystania, co jest najbardziej efektywne przy zbieraniu odpadów metodą selektywną, wydzielenia z niebezpiecznych, sytuacji, w której na składowiskach odpadów komunalnych składowane będą tylko odpady, których nie można wykorzystać lub unieszkodliwić w inny sposób. odpadów komunalnych składników i substancji W odniesieniu do odpadów z sektora gospodarczego należy: dążyć do prawidłowej gospodarki odpadami w zakładach przemysłowych i usługowych, zapewnić spełnienie wymagań obowiązujących przepisów ochrony środowiska przez instalacje do odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Analiza stanu gospodarki osadami pochodzącymi z oczyszczalni ścieków dowodzi, że wraz z rosnącą liczbą oczyszczalni i wzrastającą ilością wytwarzanych odpadów, zagadnienie prawidłowego sposobu unieszkodliwiania osadów z oczyszczalni może stanowić problem. Niezbędne będzie zwiększenie stopnia kontroli nad obrotem komunalnymi osadami ściekowymi w celu zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa ludzi i środowiska. Dla osiągnięcia wyżej wymienionych celów konieczne jest podjęcie następujących przedsięwzięć: utworzenie związku gmin dla realizacji wspólnych przedsięwzięć, utrzymanie przez gminy kontroli nad zakładami przetwarzania odpadów komunalnych, co jest istotne z punktu widzenia rozwoju racjonalnej gospodarki odpadami. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. 4757 Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Rawskiego 4.3. Działania zmierzające gospodarki odpadami 4.3.1. do poprawy sytuacji w zakresie Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów oraz ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko Na obecnym etapie rozwoju gospodarczego wydaje się niemożliwym zapobieżenie powstawaniu bądź ograniczenie ilości powstających odpadów komunalnych. Na terenie Powiatu należy spodziewać się do roku 2007 wzrostu ilości powstających odpadów, zarówno na terenach miejskich jak i wiejskich. Podobnie przedstawia się sytuacja w zakresie osadów ściekowych – w miarę rozbudowy systemów kanalizacji i budowy oczyszczalni ścieków ich ilość będzie rosnąć. W przypadku odpadów z sektora gospodarczego jednostki administracji publicznej (powiaty, gminy) nie posiadają uprawnień umożliwiających im wywieranie wpływu na stosowane przez przedsiębiorców technologie. Możliwości starostwa ograniczają się do prowadzenia racjonalnej polityki w zakresie wydawanych decyzji w zakresie gospodarki odpadami w przedsiębiorstwach. Można założyć, że działania mające na celu zapobieganie powstawaniu w procesie produkcji odpadów lub ograniczenia ich ilości będą realizowane przez przedsiębiorców w miarę unowocześniania procesu produkcji i wymiany parku maszynowego, a także w przypadkach, gdy redukcja ilości powstających odpadów będzie przynosić przedsiębiorstwom wymierne korzyści ekonomiczne. W związku z powyższym należy skupić się na działaniach zmierzających do ograniczenia negatywnego oddziaływania odpadów na środowisko. W Powiecie Rawskim działania w tym zakresie będą następujące: 1. Objęcie większości mieszkańców Powiatu zorganizowaną zbiórką odpadów Zakłada się, że do końca 2006 roku wszyscy mieszkańcy Powiatu będą mieli dostęp do zorganizowanego systemu zbiórki odpadów komunalnych. Koncepcja organizacji systemu w poszczególnych gminach Powiatu zostanie opracowana w gminnych planach gospodarki odpadami. 2. Rozszerzenie systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych w Rawie Mazowieckiej i Białej Rawskiej Przewiduje się, że do końca 2006 roku zostanie rozszerzony istniejący w Rawie Mazowieckiej i Białej Rawskiej system selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Jedna stacja selektywnej zbiórki będzie obsługiwać maksimum 500 mieszkańców, a zbierane selektywnie będą: makulatura, szkło, tworzywa sztuczne i metale. 3. Organizacja systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych powstających w sektorze komunalnym W celu prawidłowego zagospodarowania odpadów niebezpiecznych powstających w sektorze komunalnym konieczne jest ich wyodrębnienie ze strumienia odpadów komunalnych za pomocą selektywnej zbiórki. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. 4857 Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Rawskiego Zgodnie z zapisami krajowego planu gospodarki odpadami zakłada się, że: w roku 2005: 15%, w roku 2006: 15%, w roku 2010: 50%, w roku 2014: 80% odpadów niebezpiecznych powstających w sektorze komunalnym zbieranych selektywnie, przyjmując jako bazowy rok 2000. Ponieważ będzie Przekłada się to na następujące ilości odpadów niebezpiecznych, które powinny zostać zagospodarowane rocznie na terenie Powiatu: w roku 2005 i 2006: 19 Mg, w roku 2010: 63 Mg, w roku 2014: 101 Mg. Punkty zbiórki odpadów niebezpiecznych na terenie gmin Powiatu powinny być rozmieszczone w miejscach łatwo dostępnych. W związku z powyższym proponuje się organizację punktów zbiórki wybranych rodzajów odpadów niebezpiecznych w następujących miejscach: baterii i zużytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych – w sklepach sprzętu elektronicznego, przy punktach sprzedaży nowych baterii, odpadów farb, tuszy, klejów, rozpuszczalników – w sklepach z materiałami budowlanymi, przeterminowanych leków – w aptekach, środków ochrony roślin i opakowań po nich – przy punktach sprzedaży tych artykułów. Realizacja takiego systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych wymaga podpisania umów z wyżej wymienionymi placówkami handlowymi, wyposażenia ich w pojemniki do zbiórki przez przedsiębiorstwa odbierające odpady, a także organizację odbioru odpadów i dostarczenia ich do zakładu unieszkodliwiania lub do stacji przeładunkowej. Plan krajowy i wojewódzki zakładają organizację sieci gminnych punktów zbiórki odpadów niebezpiecznych (GPZON) przyjmujących bezpłatnie odpady niebezpieczne od mieszkańców oraz odpłatnie od małych i średnich przedsiębiorstw. W każdej gminie Powiatu powinien zostać zorganizowany jeden taki punkt. Dodatkowo jeden taki punkt powinien powstać w mieście Rawa Mazowiecka. Proponuje się rozważenie organizacji stacji przeładunkowej odpadów niebezpiecznych (SPON) zebranych z terenu gmin Powiatu oraz pochodzących z przedsiębiorstw wymaganej planami krajowym i wojewódzkim na terenie planowanego zakładu odzysku i unieszkodliwiania odpadów w Pukininie. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. 4957 Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Rawskiego 4. Organizacja systemu zbiórki odpadów wielkogabarytowych powstających w sektorze komunalnym Odpady wielkogabarytowe powstające w sektorze komunalnym w całości zaliczane są do odpadów komunalnych, jednak niektóre z nich zawierają często substancje i materiały niebezpieczne. W związku z powyższym, a także ze względu na fakt, że odpady takie mogą być źródłem surowców wtórnych, takich jak metale (żelazne i nieżelazne), tworzywa sztuczne, szkło, przed procesem unieszkodliwienia z odpadów wielkogabarytowych powinny zostać wydzielone odpady nadające się do odzysku oraz substancje i materiały niebezpieczne. Na terenie dwóch gmin Powiatu Rawskiego istnieje system zbierania odpadów wielkogabarytowych: w gminie Rawa Mazowiecka i w gminie Sadkowice. Na składowisku odpadów komunalnych w Rokszycach Nowych wydzielone zostało miejsce na magazynowanie odpadów wielkogabarytowych. Z pozostałych gmin Powiatu odpady te nie są dotychczas usuwane w sposób zorganizowany. Część z nich (wyposażenie kuchni i łazienek) jest usuwana razem z odpadami domowymi, meble są demontowane na miejscu i w części służą jako opał, a w części usuwa się je z odpadami domowymi, metale (lodówki, pralki, metalowe elementy pieców) są po demontażu sprzedawane na złom. Należy przypuszczać, że duża część pozostałości po demontażu jest usuwana w niekontrolowany sposób do środowiska (dzikie wysypiska). Rosnący udział w odpadach wielkogabarytowych stanowi złom elektroniczny (radioodbiorniki, telewizory, sprzęt grający) zaliczany do tej grupy niezależnie od rozmiarów. Zgodnie z nowymi przepisami (w opracowaniu) złom elektroniczny będzie podlegał obowiązkowi zbiórki selektywnej. Zgodnie z zapisami krajowego planu gospodarki odpadami zakłada się, że: w roku 2005: 20%, w roku 2006: 20%, w roku 2010: 50%, w roku 2014: 70% wytwarzanych w sektorze komunalnym odpadów wielkogabarytowych będzie zbieranych selektywnie, przyjmując jako bazowy rok 2000. Przekłada się to na następujące ilości odpadów wielkogabarytowych, które powinny zostać zagospodarowane rocznie na terenie Powiatu: w roku 2005 i 2006: 86 Mg, w roku 2010: 214 Mg, w roku 2014: 300 Mg. Plan wojewódzki zakłada zorganizowanie punktów odbioru i demontażu odpadów wielkogabarytowych: w pierwszym etapie jeden w Powiecie, docelowo co najmniej jeden w każdej gminie. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. 5057 Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Rawskiego Proponuje się budowę instalacji demontażu i recyklingu odpadów wielkogabarytowych na terenie planowanego zakładu odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych w Pukininie. W miarę rozbudowy i usprawniania działania systemu należy rozważyć opłacalność budowy kolejnego zakładu na terenie gminy Biała Rawska, i ewentualnie kolejnych na terenach pozostałych gmin. 5. Organizacja systemu zbiórki odpadów budowlanych powstających w sektorze komunalnym Wśród odpadów budowlanych, które mogą trafić do zakładu odzysku i unieszkodliwiania znajdują się: gruz betonowy, ceglany, ceramiczny i asfaltowy, odpady materiałów stosowanych do wytwarzania okien, drzwi i meblościanek, odpady materiałów izolacji przeciwwilgociowych i pokryć dachowych, odpady z instalacji sanitarnych i elektrycznych, stali zbrojeniowej oraz ślusarki budowlanej, gleba i grunt z wykopów, kamienie, odpady materiałów izolacyjnych. Odpady z remontów i przebudowy wnętrz budynków, napraw i konserwacji zalicza się do odpadów obojętnych i dlatego, szczególnie w środowisku wiejskim, nie są traktowane jako odpady i używane do wypełnienia nierówności gruntowych, wysypywania ścieżek itp. W edukacji społeczeństwa na temat ochrony środowiska należy jednak zwrócić uwagę na niebezpieczne składniki – jaki mogą stanowić usunięte powłoki malarskie, resztki farb i azbestowe izolacje rurociągów, azbestowe rury kanalizacyjne. Zgodnie z zapisami krajowego planu gospodarki odpadami zakłada się, że: w roku 2005: 15%, w roku 2006: 15%, w roku 2010: 40%, w roku 2014: 60% wytwarzanych w sektorze komunalnym odpadów budowlanych będzie zbieranych selektywnie, przyjmując jako bazowy rok 2000. Przekłada się to na następujące ilości odpadów budowlanych, które powinny zostać zagospodarowane rocznie na terenie Powiatu: w roku 2005 i 2006: 150 Mg, w roku 2010: 400 Mg, w roku 2014: 600 Mg. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. 5157 Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Rawskiego Plan wojewódzki przewiduje organizację systemu odbioru i przetwarzania odpadów z rozbiórki obiektów budowlanych w celu ich powtórnego wykorzystania jako materiału w budownictwie, w szczególności w budownictwie drogowym. Należy rozważyć możliwość budowy instalacji rozdrabniania odpadów budowlanych na terenie planowanego zakładu odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych w Pukininie. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. 5257 Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Rawskiego 4.3.2. Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów Tak jak to zostało zapisane w planie wojewódzkim należy prowadzić ciągłą akcję edukacyjną skierowaną do mieszkańców i przedsiębiorców. W tym celu przewiduje się: prowadzenie ciągłej akcji informacyjnej przez urzędy miejskie i gminne dotyczącej prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi oraz zasad podpisywania umów z jednostkami odbierającymi odpady, umieszczenie na stronach internetowych urzędów miejskich informacji o prowadzonej selektywnej zbiórce odpadów i jej efektach, umieszczenie na stronie internetowej starostwa informacji o obowiązkach przedsiębiorców w odniesieniu do uzyskiwania decyzji w zakresie gospodarki odpadami, prowadzenia prawidłowej gospodarki odpadami w przedsiębiorstwie, oraz w odniesieniu do prowadzenia wymaganej przepisami ewidencji odpadów. Konieczna jest również edukacja urzędników szczebla regionalnego w zakresie przestrzegania postanowień ustawy o otrzymaniu porządku i czystości w gminach. W tym celu należy rozważyć organizację szkoleń dla pracowników administracji gminnej zajmujących się ochroną środowiska i gospodarką odpadami. 4.3.3. Plan redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska odpadów Plan krajowy zakłada, że do roku 2020 masa odpadów komunalnych deponowanych na składowiskach odpadów zostanie ograniczona do 35% całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji wytwarzanych w 1995 roku. W związku z powyższym na składowiskach odpadów w Powiecie będzie można składować: w roku 2010 – 75%, w roku 2013 – 50%, w roku 2020 – 35% całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji wytworzonych w 1995 roku na terenie Powiatu. Dla oszacowania potrzeb w zakresie określenia mocy przerobowych instalacji do zagospodarowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przyjęto następujące założenia: Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. 5357 Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Rawskiego w 1995 roku teren obecnego Powiatu Rawskiego zamieszkiwało 42,5 tys. osób, z czego 12,5 tys. w miastach i 30 tys. na terenach wiejskich, w 1995 roku wskaźnik nagromadzenia odpadów na terenach małych miast wynosił ok. 160 kg/M/rok, a na terenach wiejskich ok. 80 kg/M/rok, zawartość odpadów organicznych w odpadach komunalnych z miast Powiatu wynosi ok. 40%; z terenów wiejskich ok. 25%, Opierając się na powyższych założeniach w 1995 roku na terenie miast Powiatu wytworzono 1 400 Mg odpadów komunalnych ulegających biodegradacji. W związku z powyższym maksymalne ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, które będzie można składować na składowiskach są następujące: w roku 2010: 1 050 Mg, w roku 2013: 700 Mg, w roku 2020: 490 Mg. Korzystając z tych wyliczeń należy zapewnić następujące zdolności przerobowe instalacji do unieszkodliwiania odpadów ulegających biodegradacji na obszarze Powiatu: w roku 2010: 1 800 Mg/rok, w roku 2013: 2 160 Mg/rok, w roku 2020: 2 400 Mg/rok. Przewiduje się, że na terenach wiejskich, w małych skupiskach, odpady organiczne będą zagospodarowywane we własnym zakresie przez mieszkańców (kompostowane w kompostownikach przydomowych) i odpady z tych terenów nie będą kierowane do kompostowania. Przewiduje się natomiast selektywną zbiórkę odpadów ulegających biodegradacji w Rawie Mazowieckiej i Białej Rawskiej i produkcję z nich kompostu niskiej jakości, który będzie można wykorzystać do rekultywacji gruntów na cele nierolnicze. 4.3.4. Plan zamykania instalacji, które nie spełniają wymagań ochrony środowiska Plan wojewódzki nie przewiduje likwidacji żadnego ze składowisk zlokalizowanych na terenie Powiatu. Plan krajowy przewiduje ostateczne zakończenie eksploatacji składowisk nie spełniających wymagań przepisów ochrony środowiska do 2009 roku. Dla obu składowisk odpadów komunalnych eksploatowanych na terenie Powiatu został sporządzony przegląd ekologiczny. Na podstawie przeglądów, a także uwzględniając zapisy Planu zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego, który przewiduje na terenie Powiatu utworzenie jednego zakładu utylizacji odpadów, zakłada się przeznaczyć do modernizacji i rozbudowy składowisko odpadów Komunalnych w Pukininie, a składowisko w Rokszycach Nowych do zamknięcia. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. 5457 Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Rawskiego W związku z powyższym należy w sposób racjonalny wykorzystać obecnie eksploatowaną kwaterę na składowisku odpadów komunalnych w Rokszycach Nowych, a po zakończeniu użytkowania teren składowiska należy zrekultywować. Harmonogram realizacji tego działania przedstawiono w tabeli 4.3.6.1.2. 4.3.5. Instytucje odpowiedzialne za system gospodarki odpadami Instytucjami odpowiedzialnymi za system gospodarki odpadami w Powiecie Rawskim w zakresie wskazanym przez ustawę o odpadach, ustawę o samorządzie powiatowym, o samorządzie gminnym oraz ustawę o utrzymaniu porządku w gminach są: Starosta Powiatu Rawskiego, Burmistrzowie Miast, Wójtowie gmin. 4.3.6. Przewidywany harmonogram realizacji działań w zakresie poprawy systemu gospodarki odpadami w Powiecie 4.3.6.1. Przedsięwzięcia organizacyjne, edukacja W tabeli 4.3.6.1.1 przedstawiono harmonogram realizacji działań organizacyjnych i edukacyjnych w zakresie poprawy systemu gospodarki odpadami w Powiecie wraz z jednostkami odpowiedzialnymi za ich realizację. 4.3.6.2. Przedsięwzięcia inwestycyjne W tabeli 4.3.6.2.1 przedstawiono harmonogram realizacji działań inwestycyjnych w zakresie poprawy systemu gospodarki odpadami w Powiecie wraz z jednostkami odpowiedzialnymi za ich realizację. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. 5557 Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Rawskiego Tabela 4.3.6.1.1. Harmonogram realizacji działań organizacyjnych i edukacyjnych L.p. Nazwa przedsięwzięcia/zadania Okres realizacji Wykonawca 2004 1 Organizacja związku gmin Biała Rawska, Cielądz, Rawa Mazowiecka, Regnów, Sadkowice; powołanie spółki zarządzającej system gospodarki odpadami. Wójtowie gmin i burmistrzowie miast 2 Osiągnięcie poziomu 100% zorganizowanego odbioru odpadów komunalnych z gospodarstw domowych poprzez: 1. Pokrycie działalnością firm wywozu odpadków 100% obszaru regionu 2. Kontrolę zawierania umów na wywóz i ich przestrzegania Wójtowie gmin i burmistrzowie miast 3 Organizacja zbiórki selektywnej odpadów wielkogabarytowych i budowlanych o przepustowości 2 000 Mg/rok: 1. Opracowanie projektu systemu zbiórki 2. Wykonanie punktów (placów) zbiórki w wyznaczonych terminach 3. Rozpisanie przetargów i zawarcie umów z wykonawcami oraz obsługą zbiórki, demontażu i zagospodarowania odpadów Zarząd związku gmin Wójtowie gmin i burmistrzowie miast (kontrola) 4 Organizacja selektywnej zbiórki odpadów na terenach gmin Powiatu: 1. Opracowanie projektu systemu selektywnej zbiórki 2. Wyposażenie punktów zbiórki i gospodarstw domowych w pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów Zarząd związku gmin 5 Organizacja zbiórki selektywnej odpadów niebezpiecznych: 1. Wyposażenie punktów zbiórki, zawarcie umów z zarządcami tych punktów 2. Zawarcie umów na odbiór i zagospodarowanie odpadów niebezpiecznych Zarząd związku gmin Wójtowie gmin i burmistrzowie miast 6 Organizacja zbiórki selektywnej komunalnych odpadów domowych mokre – suche w Rawie Mazowieckiej i Białej Rawskiej, z wyposażeniem punktów gromadzenia, stworzeniem zachęt ekonomicznych, organizacją odbioru do kompostowania Pukininie Burmistrzowie Miast Rawy Mazowieckiej i Białej Rawskiej Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. 5657 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Rawskiego 7 Kontynuacja i intensyfikacja akcji szkoleń i podnoszenia świadomości społecznej Tabela 4.3.6.2.2. L.p. Zarząd powiatu Wójtowie gmin i burmistrzowie miast Harmonogram realizacji działań inwestycyjnych Nazwa przedsięwzięcia/zadania Wykonawca 1 Opracowanie projektu rozbudowy i modernizacji składowiska odpadów komunalnych w Pukininie Zarząd związku gmin 2 Budowa nowej kwatery składowiska odpadów komunalnych w Pukininie o powierzchni 1,3 ha i pojemności 90 tys. m3 Zarząd związku gmin 3 Budowa zakładu odzysku surowców wtórnych w Pukininie Zarząd związku gmin 4 Budowa kompostowni płytowej o Zarząd związku gmin docelowej przepustowości 2 000 Mg/rok w Pukininie 5 Zamknięcie i rekultywacja składowiska odpadów w Rokszycach Nowych Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. Okres realizacji 2004 2005 2006 2007 2008 Burmistrz Miasta Biała Rawska 5757 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015