PROFILAKTYKA WŚCIEKLIZNY

PROFILAKTYKA WŚCIEKLIZNY
Wścieklizna jest chorobą zakaźną o ostrym przebiegu. Wywołuje ją wirus atakujący
ośrodkowy układ nerwowy ssaków /mózgowie, rdzeń kręgowy/ , w tym także ludzi.
Wirus wścieklizny wędruje wzdłuż nerwów obwodowych z miejsca zakażenia do
ośrodkowego układu nerwowego i tam się namnaża.
Na kilka dni 1-10 przed wystąpieniem objawów klinicznych wirus przedostaje się do
ślinianek.
OKRES WYLĘGANIA - czas od momentu zakażenia się do pojawienia się pierwszych
objawów choroby wynosi 10 dni do 2 lat. Długość tego okresu zależy od dawki
zakażającej i miejsca wprowadzenia wirusa do organizmu.
CZŁOWIEK MOŻE ULEC ZAKAŻENIU WŚCIEKLIZNĄ OD ZWIERZĄT W WYNIKU:
* pokąsania przez zwierzę wściekłe lub podejrzane o wściekliznę
* pokąsania przez zwierzę dzikie lub nieznane, które zbiegło, zostało zabite lub padło
* zanieczyszczenia błon śluzowych, spojówek, uszkodzonej skóry - śliną lub substancją
mózgową zwierzęcia wściekłego lub podejrzanego o wściekliznę.
ŹRÓDŁO ZAKAŻENIA - dzikie zwierzęta drapieżne, nietoperze, psy, koty, szczury,
piżmaki, jeże, kuny oraz tzw. "zwierzęta ofiary " : bydło, sarny itp.
DO ZAKAŻENIA WŚCIEKLIZNĄ DOCHODZI GŁÓWNIE W WYNIKU:
- pogryzienia przez chore zwierzę
- przedostania się śliny chorego zwierzęcia na skaleczenia i zadrapania skóry, na błony
śluzowe np.jamy ustnej, do spojówki oka.
OBJAWY WŚCIEKLIZNY U ZWIERZĄT:
- podwyższona ciepłota ciała
- nagła zmiana usposobienia - zwierzęta łagodne stają się złośliwe i drażliwe zwierzęta
agresywne - łagodnieją
- utrata wrodzonej bojaźliwości u zwierząt dzikich
- rozdrażnienie, niepokój
- wzmożone reakcje na bodźce zewnętrzne, ataki szału
- brak koordynacji ruchowej, niezborność wzroku
- porażenie mięśni żuchwy, gardła, przełyku, ślinotok
- zaburzenia świadomości
- drgawki, otępienie, śpiączka.
OBJAWY WŚCIEKLIZNY U CZŁOWIEKA:
- gorączka, ból głowy
- zaburzenia czucia w miejscu zakażenia / pieczenie, swędzenie/
1
- wzmożona nerwowość i niepokój
- pobudzenie układu współczulnego przejawiające się m.in. łzawieniem, rozszerzeniem
źrenic, potliwością, wzmożonym wydzielaniem śliny
- bolesne skurcze mięśni gardła i przełyku przy przełykaniu
- ślinotok - z obawy przed bólem chory unika przełykania śliny
- brak apetytu i wodowstręt spowodowane są bólem przy przełykaniu
- trudności w oddychaniu wywołane skurczami mięśni oddechowych
- napady drgawek
- porażenie, apatia, śpiączka.
OBJAWOWE ZAKAŻENIE WŚCIEKLIZNĄ KOŃCZY SIĘ ZAWSZE ŚMIERCIĄ
W PRZYPADKU POGRYZIENIA CZŁOWIEKA PRZEZ CHORE LUB PODEJRZANE O
WŚCIEKLIZNĘ ZWIERZĘ NALEŻY:
- pozwolić aby krew przez jakiś czas swobodnie wypływała z rany
- przemyć ranę wodą z mydłem
- zdezynfekować ranę
- nałożyć opatrunek
- zgłosić się do lekarza
Lekarz ocenia stopień narażenia pacjenta na zakażenie wścieklizną i kwalifikuje
do ewentualnych szczepień.
SZCZEPIENIA PRZECIWKO WŚCIEKLIŹNIE:
- 5 dawek podawanych domięśniowo wg schematu szczepień w 0, 3, 7, 14, 30 dobie
- surowicę z przeciwciałami podaje się równocześnie ze szczepionką w przypadku
rozległych pogryzień, dotyczących głowy, karku, rąk
- w przypadku narażenia na zakażenie osoby, która uprzednio była szczepiona
przeciwko wściekliźnie podaje się tylko dawkę przypominającą wg schematu
szczepienia w 0, 3 dobie.
ABY UNIKNĄĆ WŚCIEKLIZNY NALEŻY:
- regularnie szczepić zwierzęta domowe: psy podlegają obowiązkowym szczepieniom
1 raz w roku począwszy od 2 miesiąca życia; dla kotów szczepienia są zalecane
- zawsze zabierać książeczkę szczepień psa lub kota gdy udajemy się z naszymi
zwierzętami w podróż
- każde pokąsanie należy traktować poważnie, nawet w przypadku udokumentowanego
szczepienia przeciwko wściekliźnie
2
Zwierzę podlega obowiązkowej 15 - dniowej obserwacji.
- nie dopuszczać do tego, aby psy i koty były wypuszczane z domu bez dozoru
- unikać kontaktów z obcymi zwierzętami domowymi i dzikimi - nie dotykać, nie głaskać
nawet jeżeli zachowują się bardzo przyjaźnie
- nie karmić obcych zwierząt
- natychmiast udać się do weterynarza, jeżeli zwierzę domowe wróci do domu
pogryzione
- nie wiązać własnych psów na podwórzu, jeśli zaatakuje go chore zwierzę nie będzie
mógł uciec
- dzikie zwierzęta obserwować wyłącznie z oddali
- powiadomić odpowiednie służby (straż miejską, policję, weterynarzy) w celu złapania
podejrzanie wyglądających zwierząt - NIE PRÓBOWAĆ CHWYTAĆ NA WŁASNĄ
RĘKĘ.
3