Scenariusz lekcji – Dzielenie liczb dziesiętnych przez liczbę naturalną 1. Cele lekcji a. Wiadomości Uczeń zna: 1. algorytm dzielenia liczby dziesiętnej przez liczbę naturalną, 2. własności dzielenia liczb dziesiętnych. b. Umiejętności Uczeń potrafi: 1. podzielić wyrażenie dwumianowane przez liczbę naturalną, 2. podzielić w pamięci liczby dziesiętne przez liczbę naturalną, 3. podzielić pisemnie liczby dziesiętne przez liczbę naturalną, 4. rozwiązać zadanie z tekstem. 2. Metoda i forma pracy Praca samodzielna, elementy zabawy, 3. Środki dydaktyczne Rysowanka, ćwiczenie, szyfrogram. 4. Przebieg lekcji a. Faza przygotowawcza Sprawdzenie listy obecności i pracy domowej. Dzielenie wyrażeń dwumianowanych przez liczbę naturalną na przykładach: 1. Pręt o długości 42,60 m trzeba pociąć na 12 części. Jaką długość będzie miał jeden kawałek? 2. Obwód działki warzywnej wynosi 94,60 m. Jak długi jest bok działki? 3. Próżne naczynie waży 1,28 kg, a napełnione benzyną waży 4,601kg. Ile wlano litrów benzyny, jeśli litr benzyny wazy 81 dag? Po rozwiązaniu zadań mamy na tablicy następujące zapisy: 42,60 m = 4260 cm, zatem 4260 : 12 = 355, zapisując wszystko za pomocą liczb dziesiętnych mamy: 42,6 : 12 = 3,55 m. 94,60 m = 9460 cm, zatem 9460 : 4 = 2365, więc 94,60 : 4 = 23,65 m. 4,601 kg – 1,28 kg = 3,321 kg = 3321 g więc 3321g : 81 = 41 (4,601 – 1,28) : 81= 0,041 dag. Dziś będziemy zajmować się dzieleniem liczb dziesiętnych. Proszę zapisać temat lekcji b. Faza realizacyjna 1. Proszę przyjrzeć się odpowiadającym sobie dzieleniom. Co można zauważyć w zapisach w postaci liczb naturalnych i liczb dziesiętnych? Uczniowie powinni zauważyć, że cyfry wyników są takie same, a różnią się tylko przecinkiem. Przecinek wstawiamy tak, aby liczba miejsc po przecinku była taka sama, jak w dzielnej. Przykłady dzielenia pisemnego, które uczniowie rozwiązują na tablicy: 2,3586 : 2 = 10,956 : 3 = 10,6 : 4 = 5,362 : 5 = 112,563 : 9 = 2. Szyfrogram – Dzielenie liczb dziesiętnych przez liczbę naturalną Wynikiem rozwiązania szyfrogramu jest myśl Ajschylosa: Na naukę nigdy nie jest za późno. Ajschylos, Aischylos z Eleuzis (525 p.n.e.-456 p.n.e.) - jeden z najwybitniejszych tragediopisarzy starożytnej Grecji. Uważany za ojca greckiej tragedii, którego twórczość poprzedzała Sofoklesa i Eurypidesa. W jego utworach, z silnie zaakcentowanymi wątkami religijnymi, zwykle przewija się element moralny. Ajschylos jest autorem około 90 tragedii i 20 dramatów satyrowych, ale do naszych czasów przetrwało w całości zaledwie 7 z nich. Do jego największych osiągnięć należy wprowadzenie do teatru drugiego aktora (co umożliwiło rozwój dialogu i akcji), ograniczenie roli chóru oraz wprowadzenie do tragedii akcji dziejącej się poza sceną. Według legendy Ajschylos zginął, gdy orłosęp brodaty zrzucił na jego łysą głowę żółwia, sądząc, że to kamień, na którym można rozłupać skorupę. Wykonaj działania i wykreśl te litery, którym przyporządkowane są działania o wyniku większym niż 2. Pozostałe litery utworzą hasło – myśl Ajschylosa. NA 4,8 : 4 = … IG 6,3 : 9 = … ZA 6,9 :3 = … WA 15,9 : 3 = … KO 26,4 :12 = … DY 9,18 : 9 = … NA 6,8 : 4 = … GA 18,6 : 6 = … ŃC 48,6 : 6 = … NI 3,6 : 6 = … ZO 72,9 : 9 = … EP 8,6 : 2 = … UK 4,9 : 7 = … OZ 16,8 : 8 = … NY 18,9 : 9 = … EJ 4,8 : 8 = … ĘN 5,2 : 4 = … OR 18,6 : 3 = … DO 4,6 : 2 = … ES 5,6 : 7 = … DA 8,12 :4 = … NI 15,3 : 3 = … EJ 12,8 : 2 = … EP 8,4 : 4 = … TZ 8,1 : 9 = … ÓŻ 6,4 : 8 = … AW 25,5 : 5 = … NI 21,7 :7 = … SZ 40,8 : 8 = … EJ 9,6 : 3 = … AP 7,2 : 9 = … NO 0,12 : 4 = … 2. Ćwiczenie – Pisemne dzielenie z luką Uzupełnij puste miejsca cyframi tak, aby działania były wykonane prawidłowo. 3. Własności dzielenia liczb Przypomnienie własności dzielenia liczb: rozdzielność dodawania i odejmowania względem dzielenia, dzielenie przez 1, niewykonalność dzielenia przez 0, wykonalność dzielenia mniejszej liczby przez większą. Rysowanka Połącz kolejno wyniki niżej podanych działań. 2,1:3+1,1:6= 5:7+0,6:7= 17,4:9-8,4:9= 2:3+3,1:3= 5,7:8-0,9:8= 0:9+2,7:9= 9,6:2:2= 17,2:4+10:4= 11,1:3:1= 11,0:2:5= 20:7-12,86:7= 8:9+10,9:9= 10:3-4,3:3= 15:4-5,8:4= 1,24:11+4,26:11= 11:9-2,09:9= 27,04:7+18,46:7= 21:5-4:5= 37,8:8+15,8:8= 12,37:4+20,03:4= 8,11:5+7,49:5= 27,89:7+38,81:7= 9,99:3+8,76:3= 23:3-4,58:3= 19,8:7+16,88:7= 29,89:5+34,61:5= 17:3-10,55:3= 9,89:4+16,03:4= Rozwiązanie Jeśli uczniowie nie zdążą wykonać w całości ćwiczenia kończą je w domu b. Faza podsumowująca Zadanie 14, 16, 17 str. 74 podręcznik. Zapisanie i omówienie pracy domowej:, ćwiczenie a5 str. 62 – zeszyt ćwiczeń. 5. Bibliografia a. Matematyka 2001 podręcznik i ćwiczenia, WSiP Warszawa 2006 b. S. Białas J. Lipczyński S. Olczak Zbiór zadań z matematyki dla szkoły podstawowej kl.V, VI, VII, WSiP Warszawa 1977 c. D. i W. Masłowscy Księga aforyzmów, Świat Książki, Warszawa 2005 d. http://pl.wikipedia.org/wiki/Ajschylos 6. Załączniki a. Szyfrogram – Dzielenie liczb dziesiętnych przez liczbę naturalną b. Ćwiczenie – Pisemne dzielenie z luką a. Rysowanka