Dojrzałość szkolna

DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA
Przejście dziecka z przedszkola do szkoły
– dobrym doświadczeniem
CO TO JEST DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA ?

Dojrzałość szkolna to gotowość dziecka do rozpoczęcia nauki,
podjęcia nowych zadań, jak i zdolność przystosowania się do
nieznanego środowiska oraz ogólnie zmienionej sytuacji życiowej.

Można powiedzieć, ze dziecko jest dojrzałe do podjęcia nauki w
szkole, jeśli posiada możliwości nauczenia się czytania, pisania,
liczenia, współdziałania w grupie.

Osiągnięcie przez dziecko dojrzałości szkolnej jest efektem
procesu, który przebiega na przestrzeni pierwszych lat życia w
środowisku rodzinnym i przedszkolnym.
OSIĄGNIĘCIE DOJRZAŁOŚCI SZKOLNEJ
UZALEŻNIONE JEST OD:

Stanu zdrowia

Wrodzonych zdolności

Nabytych umiejętności
WAŻNE CZYNNIKI WPŁYWAJACE NA
NABYTE UMIEJĘTNOŚCI DZIECKA

Pobudzanie przez rodziców/opiekunów rozwoju dziecka poprzez
zróżnicowane zabawy i zajęcia zaspakajając jego potrzeby związane z
rozwojem fizycznym, poznawczym, emocjonalnym.

Zapewnianie dziecku możliwości nawiązywania kontaktów z rówieśnikami,
w tym głównie zabawy z innymi dziećmi.

Stawianie dziecku przez rodziców/opiekunów wymagań odpowiednich do
wieku i możliwości.

Uczęszczanie przez dziecko do przedszkola (im dłużej korzysta z opieki i
nauki w przedszkolu tym jest lepiej przygotowane).
DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNĄ NALEŻY OCENIAĆ UWZGLĘDNIAJĄC
NASTĘPUJĄCE SFERY ROZWOJU PSYCHORUCHOWEGO:

Emocjonalno-społeczną

Fizyczną

Umysłową

Mowy
DOJRZAŁOŚĆ EMOCJONALNO- SPOŁECZNA
Kontakt z dorosłymi






Obdarza uwagą dorosłych, aby rozumieć to, co mówią i czego
oczekują.
Grzecznie zwraca się do innych w domu, w przedszkolu, na ulicy.
Przestrzega ustalonych reguł, stara się współdziałać.
Umie się przedstawić: podaje swoje imię, nazwisko i adres
zamieszkania; wie, komu można podawać takie informacje.
Wymienia imiona i nazwiska osób bliskich, wie, gdzie pracują, czym
się zajmują.
Wie, jak trzeba zachować się w sytuacji zagrożenia i gdzie można
otrzymać pomoc, umie o nią poprosić.
DOJRZAŁOŚĆ EMOCJONALNO- SPOŁECZNA
Kontakt z dziećmi



Obdarza uwagą dzieci aby rozumieć to, co mówią i czego
oczekują.
Przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej,
stara się współdziałać.
Wie, że nie należy chwalić się bogactwem i nie należy dokuczać
dzieciom, które wychowują się w trudniejszych warunkach, a
także, że nie należy wyszydzać i szykanować innych.
DOJRZAŁOŚĆ EMOCJONALNO- SPOŁECZNA
Funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych





W miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych i
próbuje przewidywać skutki swoich zachowań.
Próbuje samodzielnie i bezpiecznie organizować sobie czas wolny
w przedszkolu i w domu.
Wie, jak należy się zachować w różnych sytuacjach, np. u lekarza,
na koncercie, festynie, przedstawieniu, w teatrze, w kinie.
Ma różnorodne zainteresowania i podstawową wiedzę o
otaczającym go świecie.
Ma poczucie sprawstwa („potrafię to zrobić") i odczuwa radość z
wykonanej pracy.
DOJRZAŁOŚĆ EMOCJONALNO- SPOŁECZNA
Samoobsługa





Potrafi poprawnie umyć się i wytrzeć oraz umyć zęby.
Właściwie zachowuje się przy stole podczas posiłków, nakrywa do
stołu i sprząta po sobie.
Samodzielnie korzysta z toalety.
Samodzielnie ubiera się i rozbiera, dba o osobiste rzeczy i nie
naraża ich na zgubienie lub kradzież.
Utrzymuje porządek w swoim otoczeniu.
DOJRZAŁOŚĆ FIZYCZNA







Jest sprawne fizycznie, a dziecko z niepełnosprawnością lub chorobą przewlekłą
powinno być sprawne odpowiednio do swoich możliwości.
Uczestniczy w grupowych zabawach ruchowych, potrafi podporządkować się
panującym regułom.
Wykonuje proste ćwiczenia gimnastyczne, np. skacze na jednej nodze, chodzi po
równoważni. Ruchy rąk i nóg są zharmonizowane.
Sprawność manualna jest dobrze rozwinięta, dziecko prawidłowo trzyma różne
przybory do zajęć plastycznych oraz proste narzędzia do majsterkowania.
W czynnościach samoobsługowych radzi sobie z zapinaniem guzików, używaniem
sztućców, szczoteczki do zębów.
Sprawność grafomotoryczna rozwija się na tyle dobrze, że dziecko potrafi
przerysować proste figury geometryczne, narysować postać ludzką ze
szczegółami.
Koordynacja wzrokowo-ruchowa rozwija się na tyle dobrze, że dziecko wznosi
konstrukcję z klocków, potrafi wycinać różne kształty, lepić z plasteliny, kolorować
nie wychodząc poza kontur.
DOJRZAŁOŚĆ UMYSŁOWA









Potrafi koncentrować uwagę na zadaniach. Doprowadza swoją pracę do końca.
Ma umiejętność klasyfikowania i szeregowania przedmiotów, obrazków itp.
Grupuje wg jednej lub kilku cech.
Stara się łączyć przyczynę ze skutkiem, próbuje przewidywać, co się może
zdarzyć.
Ma bogaty zasób słów, wypowiada się poprawnie, potrafi poprawnie słuchać,
rozumie polecenia i instrukcje.
Zapamiętuje piosenki i wierszyki, szeregi nazw (np. pory roku, dni tygodnia),
zapamiętuje wcześniej obejrzane obrazki.
Układa puzzle i układanki.
Interesuje się urządzeniami technicznymi, wie jak działają, zachowuje
ostrożność przy korzystaniu z nich.
Określa pogodę i zjawiska atmosferyczne dla poszczególnych pór roku.
Interesuje się roślinami i zwierzętami, rozpoznaje je.
DOJRZAŁOŚĆ UMYSŁOWA
Gotowość do nauki pisania i czytania







Potrafi określić kierunek oraz miejsce na kartce papieru. Rozumie polecenia
dotyczące orientacji np. narysuj kółko w górnym lewym rogu kartki, narysuj
szlaczek od lewej strony kartki.
Potrafi uważnie patrzeć (organizuje pole spostrzeżeniowe) rozpoznaje to, co
jest przedstawione na obrazkach.
Rysuje szlaczki, koloruje, mieści się w konturach, odwzorowuje proste wzory,
poprawnie trzyma przybory do pisania.
Interesuje się czytaniem i pisaniem.
Słucha np. opowiadań, bajek, rozmawia o nich. Potrafi opowiedzieć przebieg
wydarzeń, wie, kto jest bohaterem.
Układa krótkie zdania, dzieli zdania na wyrazy, dzieli wyrazy na sylaby,
wyodrębnia głoski w słowach o prostej budowie fonetycznej.
Rozumie sens informacji podanych w formie uproszczonych rysunków oraz
często stosowanych oznaczeń i symboli, np. w przedszkolu, na ulicy, na
dworcu.
DOJRZAŁOŚĆ UMYSŁOWA
Edukacja matematyczna






Liczy obiekty i rozróżnia błędne liczenie od poprawnego. Zna kierunek
liczenia od lewej do prawej, liczy różne przedmioty znajdujące się na danym
terytorium, liczy głośno np. swoje kroki, schody.
Wyznacza wyniki dodawania i odejmowania pomagając sobie liczeniem na
palcach lub elementach zastępczych. Liczy np. na patyczkach, przy
dodawaniu dosuwa elementy, przy odejmowaniu odsuwa elementy.
Ustala równoliczność dwóch zbiorów, a także posługuje się liczebnikami
porządkowymi. Potrafi powiedzieć, że w tych zbiorach jest tyle samo
elementów lub, w którym jest mniej, a w którym więcej.
Potrafi stosować liczebniki pierwszy, ostatni, pokoloruj trzeci.
Rozróżnia stronę prawą i lewą, określa kierunki i ustala położenie obiektów w
stosunku do własnej osoby, a także w odniesieniu do innych obiektów.
Wie, na czym polega pomiar długości i zna proste sposoby mierzenia:
krokami, stopa za stopą.
MOWA
Rozumienie



Rozumie polecenia 2-3 etapowe (np. „Idź do pokoju, połóż książkę
na stole i przynieś swoje nowe auto”).
Potrafi do końca wysłuchać bajki lub opowiadania.
Rozumie wyrażenia określające położenie przedmiotów w
przestrzeni (na, pod, w, przed, za itp.).
MOWA
Mowa czynna







Mowa jest wyraźna i zrozumiała.
Wszystkie głoski wymawiane są prawidłowo.
Opowiada o tym, co działo się w ciągu dnia.
Potrafi opisać przedmiot i ilustrację oraz opowiedzieć o
przeczytanej historii.
Potrafi wskazać i wyjaśnić niedorzeczności (np. latająca
łódź).
Opowiada używając zdań złożonych, poprawnie buduje
zdania, stara się uwzględniać reguły gramatyczne.
Potrafi prowadzić dialog nie odbiegając od tematu.