1. Dojrzałość – co to oznacza? 1. Cele lekcji Cel ogólny: Akceptacja zmian zachodzących w człowieku. a) Wiadomości Uczeń zna pojęcia dojrzewanie, dojrzałość. Uczeń wie, jakie zmiany zachodzą w człowieku podczas okresu dojrzewania. b) Umiejętności Uczeń potrafi wymienić cechy człowieka dojrzałego. 2. Metoda i forma pracy Metoda pracy: Pogadanka Zabawa Burza mózgów Łańcuch skojarzeń Zdania niedokończone Forma pracy: Indywidualna Grupowa Zbiorowa 3. Środki dydaktyczne Materiały plastyczne (arkusze szarego papieru, flamastry, małe karteczki z notesu, klej) 4. Przebieg lekcji a) Faza przygotowawcza Rundka wstępna: Uczniowie po kolei określają swoją gotowość do zajęć w skali od 1 do 10. Łańcuch skojarzeń: Uczniowie kolejno wypowiadają skojarzenia z pojęciem dojrzałość, a następnie zapisują je na arkuszu szarego papieru. b) Faza realizacyjna 1. Pogadanka – Okres dojrzewania (załącznik 1). Nauczyciel przeprowadza z uczniami pogadankę na temat zmian, jakie zachodzą w organizmie człowieka w okresie dojrzewania. Propozycje pytań do uczniów: Jakie zmiany w człowieku dokonują się w okresie dojrzewania? Czy zmiany są jednakowe u chłopców i u dziewczynek? Jakie zachodzą zmiany o charakterze psychicznym? Jakie zachodzą zmiany o charakterze społecznym? Jakie zmiany biologiczne zachodzą u człowieka dojrzewającego? Zabawa – Człowiek dojrzały. 2. Nauczyciel na dużym arkuszu papieru rysuje kontur człowieka. Zadaniem uczniów jest wypisanie na małych karteczkach cech, które charakteryzują człowieka dojrzałego, np. gotowy, odpowiedzialny itp. Gotowe karteczki uczniowie przyczepiają wewnątrz konturu „człowieka dojrzałego”. Burza mózgów – Tworzymy własną definicję dojrzałości (załącznik 2). 3. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy cztero-pięcioosobowe. Każda z grup ma za zadanie stworzyć własną definicję pojęcia dojrzałość. Na wykonanie zadania grupy mają 10 minut. Po upływie czasu liderzy grup prezentują definicje. Na zakończenie nauczyciel podaje definicje słowa dojrzałość według naukowców. c) Faza podsumowująca Zdania niedokończone: Uczniowie kolejno kończą zdania wypowiadane przez nauczyciela: Na dzisiejszych zajęciach dowiedziałem (-am) się, że… Dzisiaj na zajęciach ważne dla mnie było… Na dzisiejszych zajęciach nowe dla mnie było… Na dzisiejszych zajęciach najbardziej zainteresowało mnie to, że… 5. Bibliografia 1. Mały słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994. 2. Podręczny słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996. 3. Szewczyk W., Słownik psychologiczny, Wiedza Powszechna, Warszawa 1995. 4. Vopel K.W., Gry i zabawy interakcyjne dla dzieci i młodzieży. Część 3, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2004. 6. Załączniki a) Materiały dla nauczyciela do wykorzystania w pogadance – Okres dojrzewania Załącznik 1. Zmiany biologiczne: Zmiany u dziewcząt – zmiany w sylwetce ciała: zaokrąglone piersi, biodra, owłosienie łonowe, pod pachami, pierwsza miesiączka. Zamiany u chłopców – zmiany sylwetki – szerokie ramiona, wąskie biodra, rozwój narządów płciowych, owłosienie łonowe, pod pachami, mutacja. Zmiany psychiczne i społeczne: Częste zmiany nastrojów, długotrwałe napady złego humoru, krytykowanie dorosłych, podział świata na nasz i wasz, postrzeganie świata przez pryzmat czerni i bieli, tworzenie własnego ja poprzez doświadczenie (narażanie własnego zdrowia, próby palenia papierosów, picia alkoholu, zażywanie narkotyków), przynależność do grup nieformalnych, pełnienie różnych funkcji społecznych (w samorządzie uczniowskim, organizacjach młodzieżowych itp.). b) Materiały dla nauczyciela do wykorzystania w burzy mózgów – Tworzymy własną definicję dojrzałości Załącznik 2. Według Małego słownika języka polskiego: Dojrzałość – stan osiągnięcia pełni rozwoju, stan gotowości do czegoś. Dojrzały – będący w pełni rozwoju, gotowy do czegoś. Według Podręcznego słownika języka polskiego: Dojrzały – będący w pełni rozwoju, gotowy do czegoś, (…) okres w życiu człowieka między młodością a starością. Według Słownika psychologicznego: Dojrzałość szkolna – jest to osiągnięcie takiego poziomu rozwoju fizycznego, umysłowego, emocjonalnego i społecznego, który umożliwia mu udział w życiu szkolnym oraz opanowanie wiadomości umiejętności i nawyków. 7. Czas trwania lekcji 2 x 45 minut 8. Uwagi do scenariusza Scenariusz lekcji zajęć świetlicowych jest przeznaczony dla klasy szóstej szkoły podstawowej.