Religia a historia (klasa I) – wersja poprawiona RELIGIA Tematy, zagadnienia, pojęcia, postaci 1. Świat Biblii -różnice historyczne i geograficzne 2. Czym jest Biblia? -Święte księgi wielkich religii a Biblia. -Kanon biblijny, etapy formowania się ksiąg biblijnych. -autentyczność tekstu biblijnego, przekłady Biblii 3. Nowy początek ludzkości -potop biblijny -pozabiblijne opisy potopu 4. Pycha i rozłam -wieża Babel -archeologia 5. Ojciec naszej wiary -Abraham -przymierze Boga z Abrahamem 6. Wędrówka do wolności -tło opowiadania o Mojżeszu -objawienie się Boga Mojżeszowi -pascha i wyprowadzenie z domu niewoli -przymierze Synajskie i Dekalog 7. Bohaterstwo w obronie ludu -historyczne tło epoki sędziów -Samuel 8. Ufność w Panu -Dawid -król Saul 9. Podzielony naród -mądrość Salomona -Świątynia -podział Królestwa HISTORIA Tematy, zagadnienia, pojęcia, postaci 1. Egipt -Faraon -wierzenia religijne -kult zmarłych -politeizm 2. Mezopotamia -ludność i jej zajęcia -Babilonia -osiągnięcia cywilizacji Mezopotamii -wierzenia 3. Izrael -królestwo Dawida i Salomona -religa żydowska – judaizm -Biblia -symbole judaizmu 4. Wierzenia religijne Greków -bogowie olimpijscy -ludzie wobec bogów -wyrocznie 5. Wielkie podboje Rzymian -ekspansja na Wschodzie -następstwa wielkich podbojów -organizacje terytoriów podbitych – zarząd i wyzysk prowincji 6. Rzym i chrześcijaństwo -religia rzymska -Jezus Chrystus i jego nauka -misja św. Pawła -państwo rzymskie wobec chrześcijan -okres wielkich prześladowań -chrześcijaństwo religią dozwoloną -zwycięstwo chrześcijaństwa 10. Niewola i nowy powrót -znaczenie niewoli babilońskiej 7. Kultura starożytnego Rzymu -historiografia -chrześcijaństwo -chrześcijaństwo a kultura grecko-rzymska 11. Wielkie Oczekiwanie -Palestyna – ziemia i ludzie – w przeddzień 8. Arabowie – synowie pustyni i świat islamu -mapa podbojów arabskich narodzin Jezusa 12. Jezus historii -biblijne i pozabiblijne argumenty historyczności Jezusa -Islam religią monoteistyczną i jej znaczenie -wpływy kultury arabskiej na tereny podbite 13. Jezus Ewangelii -powstanie Ewangelii -ich krótka charakterystyka 9. Bizancjum i Kościół wschodni -cesarstwo bizantyjskie na przestrzeni dziejów -kultura bizantyjska -kościół łaciński i grecki -schizma wschodnia 14.Narodziny Kościoła -cechy pierwszej wspólnoty chrześcijańskiej 10. Europa wychodzi z epoki barbarzyństwa -państwo Kościelne 15. Apostoł Narodów -droga wiary św. Pawła 11. Konflikty cesarstwa z papieżem -rozwój organizacyjny Kościoła i jego kłopoty -papież Grzegorz VII 16. Eksplozja ewangelizacji -prześladowania chrześcijan za Nerona, Decjusza, Waleriana i Dioklecjana -przyczyny zewnętrze szybkiego rozwoju chrześcijaństwa -spotkanie z kulturą grecko-rzymską w pełni czasów -trudności w głoszeniu Ewangelii 17. Starożytne spory o Jezusa -arianizm -monofizytyzm 18. Wobec wyzwania barbarzyńców -wędrówka ludów i jej wpływ na życie Kościoła -idea benedyktyńska 19. Chrystianizacja Polski -szacunek dla osiągnięć chrystianizacji Polski 20. Wobec wyznania feudalizmu -reforma gregoriańska - przyczyny, przebieg, skutki -zagadnienie stosunku Kościoła i państwa 21. Tragedia rozłamu -przyczyny i przebieg schizmy wschodniej -charakterystyka prawosławia -inicjatywy ekumeniczne 22. Wobec wyznania ubogich -średniowieczny spór o ewangeliczne ubóstwo -katarowie -możnowładcy kościelni oraz św. Franciszek 12. Kościół w średniowieczu i jego rola kulturotwórcza -autorytet Kościoła -pokój Boży -wyprawy krzyżowe -Benedyktyni -Cystersi -Franciszkanie -Dominikanie -zakony rycerskie -szkoły i uniwersytety -rola Kościoła w dziedzinie architektury i sztuk pięknych 13. Od państwa Polan do Polski -początki chrześcijaństwa -znaczenia przyjęcia chrztu przez Mieszka 14. Kryzys Polski Piastów -Bolesław Szczodry -poparcie Polski dla Grzegorza VII -konflikt Bolesława z biskupem Stanisławem 15. Od unii polsko-węgierskiej do polskolitewskiej -Jadwiga królową Polski -unia w Krewie 23. Wobec wyzwania rozumu -uniwersytety średniowieczne -rozum i wiara – dwie uzupełniające się drogi poznania rzeczywistości -św. Tomasz z Akwinu 24. Spór o inkwizycję -okoliczności powstania, działalność, mity 25. Wobec wywania renesansu -geneza i katolicki charakter renesansu -św. Tomasz More 26. Przedmurze chrześcijaństwa -Polska Jagiellonów -chrystianizacja Litwy -św. Jadwiga Religia a historia (klasa II) – wersja poprawiona RELIGIA Tematy, zagadnienia, pojęcia, postaci 1. Które dobro wybrać? -Samarytanie -Św. Franciszek z Asyżu 2. Wędrówka do wolności -wędrówki Izraela: Egipt – Synaj – Kanaan -Mojżesz 3. Kościół wobec wyzwania reformacji -Marcin Luter -augsburskie wyznanie wiary -kościół ewangelicko-augsburski (luterański) -Ulrich Zwingli -Jan Kalwin -predestynacja 4. Kościół reformujący się -reforma katolicka -św. Ignacy Loyola 5. Reformacja i reforma katolicka w Polsce -Polska krajem tolerancji, Jezuici w Polsce. -reformacja w Polsce -arianie -Jan Łaski -pokój w Augsburgu -konfederacja warszawska -jezuici -Stanisław Hozjusz -Jakub Wujek -Piotr Skarga 6. Kościół wobec jedności -Unia Brzeska i Kościół grekokatolicki (unicki) -obrządek -męczennicy uniccy 7. Kościół wobec wyzwania oświecenia -oświecenie -racjonalizm -deizm -masoneria 8. Kościół wobec wyzwania rewolucji -Rewolucja francuska, jej przebieg. Powstanie w HISTORIA Tematy, zagadnienia, pojęcia, postaci 1. Renesans – reakcją na średniowiecze -zasięg przestrzenny i czasowy prądów humanistycznych i sztuki renesansowej -geneza renesansu – nawiązanie do filozofii i sztuki antyku -najważniejsze idee renesansu – humanizm 2. Geneza i rozwój reformacji -zasięg przestrzenny i czasowy reformacji i reformy katolickiej -geneza rozłamu w kościele zachodnim -Marcin Luter – wyznanie ewangelicko-augsburskie -Jan Kalwin – wyznanie ewangelicko-reformowane -Henryk VIII – kościół anglikański 3. Skutki społeczne i polityczne reformacji -pokój religijny w Augsburgu 1555 r. -Francja – noc św. Bartłomieja i wojny religijne 4. Kościół katolicki wobec reformacji, reforma kościoła -Jezuici – zakon nauczający -sobór trydencki -zahamowanie postępów reformacji 5. Państwo „bez stosów” -stosunki wyznaniowe w państwie polsko-litewskim -mozaika religijna -przyczyny i skutki napływu idei reformacyjnych -konfederacja warszawska 1573 r. 6. Kultura i sztuka renesansu w Polsce -idee odrodzenia w Polsce -rozwój szkolnictwa -architektura i sztuka renesansowa w Polsce 7. Sarmatyzm i barok -sztuka polskiego baroku i jej zabytki 8. Wojny ze Szwecją, Rosją i Turcją w XVII w. -Wazowie na polskim tronie 9. Problem Ukrainy, powstanie Bohdana Chmielnickiego -problemy społeczne, religijne i narodowościowe Wandei. Kościół porewolucyjny. -Deklaracja praw człowieka -Konstytucja cywilna kleru -postanowienie w Wandei 9. Co to znaczy: jestem Polakiem? -miłość Ojczyzny -Romuald Traugutt 10. Kościół Polaków wobec wyzwania niewoli narodowej -Tadeusz Rejtan -Konstytucja 3 Maja -dobro wspólne 10. Przełom umysłowy oświecenia -postawa racjonalizmu i empiryzmu w nauce i stosunku do rzeczywistości w XVII i XVIII w. -upowszechnienie wiedzy – filozofia i encyklopedyści 11. Rzeczpospolita Obojga Narodów w I połowie XVIII w. -rządy Wettinów w Polsce (czasy saskie) -działalność Stanisława Konarskiego -kultura za Augusta II i Augusta III 12. Stanisław Poniatowski ostatnim królem Rzeczypospolitej -program edukacji społeczeństwa – Szkoła Rycerska i Komisja Edukacji Narodowej -kultura i sztuka okresu stanisławowskiego 13. Reformy Sejmu Wielkiego -ustrój polityczny i społeczny Rzeczypospolitej w Konstytucji 3 Maja 14. Wielka Rewolucja Francuska -Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela -terror jakobiński -stosunek do religii i reformy dotyczące Kościoła Religia a historia (klasa III) – wersja poprawiona RELIGIA Tematy, zagadnienia, pojęcia, postaci HISTORIA Tematy, zagadnienia, pojęcia, postaci 1. Religie monoteistyczne - Monoteizm i objawienie historyczne. Krótka charakterystyka judaizmu i islamu. -judaizm -Tora -Talmud -szabat -pascha -obrzezanie -Mojżesz -antysemityzm -islam -Mahomet -hidżra -Koran -sura 1. Przemiany społeczno-ustrojowe w Europie epoki napoleońskiej -reformy społeczne -kodeks cywilny 2. Pan mówi -Biblia -szacunek dla Biblii 6. Postawy Polaków wobec zaborców -rusyfikacja -germanizacja -Kulturkampf -praca organiczna -polska świadomość narodowa 3. Kościół polski wobec niepodległości -integracyjna rola Kościoła w życiu narodu polskiego pod zaborami -niewola narodowa -kard. M. Ledóchowski -kulturkampf -Powstanie Styczniowe -Romuald Traugutt 4. Oblicza tolerancji -niewłaściwe rozumienie tolerancji i konsekwencje tego -rzeczywista tolerancja jako wyraz szacunku wobec człowieka 5. Kto jest moim bliźnim? -problem antysemityzmu -antysemityzm -Żydzi 2. Europa po kongresie wiedeńskim -doktryny polityczne: konserwatyzm, liberalizm, socjalizm 3. Przemiany społeczne -przemiany społeczne w wyniku uprzemysłowienia -encyklika „Rerum novarum” 5. Powstanie styczniowe -Romuald Traugutt -ks. Stanisław Brzóska 7. Struktura społeczna -kościół katolicki -sytuacja Żydów na ziemiach polskich 8. Rewolucje rosyjskie 1917 roku -następstwa rewolucji październikowej dla Rosji i dla Europy