Program profilaktyczno – terapeutyczny „ NIE JESTEŚ
advertisement
Program profilaktyczno – terapeutyczny „ NIE JESTEŚ SAM ” realizowany przez Publiczną Szkołę Podstawową w Rzeczycy – ZHP 3DH „GNIAZDO” opracowany przez mgr Beatę Zielińską Wstęp Chcemy ograniczyć picie alkoholu, palenie, narkotyzowanie się przez młodych ludzi, zarówno teraz, kiedy chodzą do szkoły, jak i w przyszłości .Czy nam się to powiedzie, zależy od siły działania trzech czynników: - osobowego(cech i doświadczeń młodego człowieka), - społecznego, - rodzaju substancji i siły jej działania Podejście całościowe pozwala rozwijać umiejętności interpersonalne, uczy zachowania się w określonych sytuacjach oraz umożliwia uzyskać odpowiednie wiadomości o środkach uzależniających. Alkohol, narkotyki, papierosy pociągają tych młodych ludzi ,którzy nie widzą przed sobą przyszłości i nie mają o sobie dobrego zdania. Ludzie o silnym poczuciu tożsamości i kontroli nad własnym życiem są bardziej skłonni dbać o siebie i swoje zdrowie. Należy zwrócić szczególną uwagę na dzieci najbardziej narażone na działanie nałogów, to te, które pochodzą z rodzin patologicznych. Cele : - Objecie ofertą programową dzieci i młodzieży, szczególnie z rodzin dysfunkcyjnych, zapewnienie opieki, edukacji oraz zajęcia socjoterapeutyczne mające na celu poprawę funkcjonowania w rodzinie, szkole i środowisku. - Kształtowanie umiejętności wpływających na poprawę komunikowania się z otoczeniem. - Przełamywanie niekorzystnych wpływów środowiska rodzinnego, zapobieganie bezradności i osamotnieniu dzieci i młodzieży oraz wzmacnianie więzi rodzinnych. - Minimalizowanie negatywnego wpływu doświadczeń związanych z życiem w rodzinie z problemem alkoholowym oraz doświadczeń związanych z przemocą. - Pomoc dzieciom z rodzin patologicznych-umożliwienie udziału w organizowanych wyjazdach. - Integracja dzieci z rodzin patologicznych z rówieśnikami poza szkołą. - Rozwijanie poczucia własnej wartości, samokontroli i umiejętności interpersonalnych. - Propagowanie zdrowego stylu życia. - Usamodzielnianie dzieci i młodzieży. - Przygotowanie do funkcjonowania w dorosłym życiu. - Podnoszenie wartości poprzez nagradzanie za aktywny udział w podejmowanych zadaniach. - Kształtowanie postawy asertywnej. Cel nadrzędny programu opiera się na zasadzie: każde spotkanie i zajęcia w grupie mają ciekawy i urozmaicony scenariusz, gdzie zawsze jest miejsce na socjoterapię, edukacje, zabawę i odreagowanie od stresu. Metody i formy pracy: a)burza mózgów, drama, indywidualne rozmowy, mini wykład, ćwiczenia praktyczne, dyskusja, b)zajęcia terenowe, zawody sportowe, zajęcia muzyczne i plastyczne, rajdy, ogniska i kominki, konkursy. Oczekiwane efekty 1 .Poprawa w sferze emocjonalnej dzieci i młodzieży(wyciszenie agresji, nadpobudliwości, wyeliminowanie apatii), otwarcia się na pomoc i nawiązywanie kontaktów emocjonalnych. 2 .Ukształtowanie poczucia bezpieczeństwa i poprawa własnej wartości, lepsze funkcjonowanie w szkole i rodzinie. 3. Usprawnienie funkcji psychofizycznych i sprawności fizycznej. 4. Polepszenie motywacji do nauki, rozbudzenie zainteresowań poznawczych i akceptowanie zdrowego modelu życia. 5. Wykształcenie klimatu dezaprobaty do negatywnych zachowań rówieśników, potrzeby integracji z rodziną, rówieśnikami i otaczającymi ludźmi. 6. Osiągnięcie lepszej kondycji zdrowotnej. Kierunki działań profilaktycznych -Informowanie o środowiskach uzależniających. -Zapoznanie z mechanizmami uzależnienia oraz możliwościami leczenia. -Nacisk na umiejętności psychologiczne, których deficyt może owocować większą podatnością na uzależnienia. - Zajęcia przygotowujące do podejmowania samodzielnych wyborów. -Zajęcia propagujące zdrowy styl życia bez nałogów. -Życie wśród ludzi- poprawa emocjonalnego i społecznego funkcjonowania dzieci i młodzieży, co w efekcie ma zwiększyć odporność na uzależnienia. ROZDZIAŁ I Praca w grupie Uczestnictwo w grupie pozwala wykorzystać znane już strategie zdobywania informacji i jednocześnie poszerzać repertuar posiadanych umiejętności interpersonalnych. Zajęcia grupowe stwarzają klimat zaufania i bezpieczeństwa, pobudzają aktywność uczestników. Sens zajęć polega na wspólnym uczeniu się. Zalety pracy w grupie Kiedy współpracuje się z innymi ludźmi: -jakość pracy jednostki rośnie, -umiejętności i zdolności członków grupy sumują się, -rzadziej zdarzają się przypadkowe błędy , -powstają pomysły, które mogłyby się nie pojawić podczas pracy indywidualnej, -grupa zapewnia oparcie i poczucie bezpieczeństwa, szczególnie przy podejmowaniu decyzji. Zajęcia 1. Zapobieganie niewłaściwym zachowaniom w grupie i ich eliminowanie Cele: -poznać sposoby eliminowania niewłaściwych zachowań w grupie; -wypróbować sposoby postępowania w roli prowadzącego i wzbogacić repertuar posiadanych umiejętności. Wielkość grupy: do 30 osób. Czas: 30 minut. Pomoce: karty ćwiczeń, długopisy, tablica. Sposób realizacji: Prowadzący podaje przykłady niewłaściwych zachowań i przeprowadza „burzę mózgów” na temat strategii radzenia sobie z nimi. Zapisuje na tablicy przykłady i odpowiednie strategie. Grupa dzieli się na 6-8 osobowe zespoły. W każdym zespole jeden z uczestników prezentuje wybrane przez siebie niewłaściwe zachowanie. Ktoś inny stara się interweniować, stosując jeden ze sposobów wypisanych na tablicy bądź własną strategię. Kiedy uczestnicy ponownie zbiorą się w dużej grupie, omawiają zachowania interwencyjne i ich skuteczność. Uczestnicy zapoznają się z wiadomościami zawartymi w kartach ćwiczeń ZAPOBIEGANIE NIEWŁAŚCIWYM ZACHOWANIOM W GRUPIE I ICH ELIMINOWANIE. Ponownie podzieleni na zespoły uczestnicy wybierają jedno z zachowań opisanych w karcie ćwiczeń i stosują proponowany sposób interwencji. Następnie w dużej grupie omawiają jego skuteczność. Podsumowanie Ponieważ niektóre z wymienionych zachowań mogą wywołać przykre odczucia, należy pozwolić uczestnikom na podzielenie się swoimi reakcjami na właściwe zachowania. Osoby prezentujące niewłaściwe zachowania także powinny opowiedzieć o swoich odczuciach. Ćwiczenie to opisuje różne strategie postępowania wobec niewłaściwych zachowań. Im wcześniej uda się takie zachowanie wyeliminować, tym lepiej dla grupy. Prowadzący wkracza dopiero wtedy, gdy grupa wyraźnie nie radzi sobie z występowaniem niewłaściwych zachowań. ZAPOBIEGANIE NIEWŁAŚCIWYM ZACHOWANIOM W GRUPIE I ICH ELIMINOWANIE Oznaka / Zachowanie Co robić? Dominacja Odwołaj się do zasady równego udziału wszystkich osób. Mówienie jeden przez drugiego, Zaproponuj taką strukturę, która pozwala przerywanie każdemu uczestnikowi powiedzieć tylko jedno zadanie Rozmowy na boku Przypomnij reguły podstawowe. Poczekaj, aż rozmawiający umilkną i poproś o udział w pracy grupy. Zamykanie się w sobie Zachęcenie do udziału. Jeśli czyjeś zachowanie zakłóca pracę grupy, porozmawiaj z tą osobą po spotkaniu. Ukryte plany Przypomnij ustalone cele i zmodyfikuj je, gdy okaże się, że grupa ich nie uważa za swoje. Odwracanie uwagi od tematu jako Jeśli zachowanie to powtarza się, przejaw napięcia i frustracji. Wysoki przeciwdziałaj mu. Porozmawiaj na poziom frustracji. osobności i wysłuchaj uważnie, by poznać powody takiego zachowania. Spóźnianie się Zaczynaj o czasie. Nie czekaj. Spotkania rozpoczynaj od przyjemnych ćwiczeń. Przypomnij reguły podstawowe. Zwróć się bezpośrednio do osoby, która się spóźnia. „Niszczenie” innych, uprzedzenia, Działaj łagodząco, buduj empatię. niewłaściwe uwagi pod adresem innych Przypomnij reguły podstawowe. Zwalczaj takie zachowania jako społecznie nie do przyjęcia. Blokowanie, negowanie Zastosuj parafrazę, aby zidentyfikować cel blokowania. Przede wszystkim powiedz jasno, co jest dobre. Zwalczaj takie zachowania. ROZDZIAŁ II Budowanie empatii Jednym z najważniejszych celów pracy grupowej jest budowanie wzajemnego zaufania, zachęty i wsparcia. Warunkiem zbudowania empatii jest słuchanie i reagowanie bez uprzedzeń i osądzania. Gdy uda się to osiągnąć, ludzie zachowują się swobodnie, otwarcie dzielą się opiniami, odczuciami i wartościami. Zajęcia 2. Gra w piłkę Wielkość grupy: od 6 do 30 osób. Czas: 35 minut. Pomoce: karty ćwiczeń OBSERWACJA GRY W PIŁKĘ. Po jednej dużej, kolorowej piłce dla zespołu. Sposób realizacji Grupa dzieli się na 6-8 osobowe zespoły. Jedna osoba z każdego zespołu zgłasza się na obserwatora i otrzymuje kartę ćwiczeń OBSERWACJA GRY W PIŁKĘ. Prowadzący wyjaśnia, iż w zespołach należy przeprowadzić dyskusję na wybrany temat. W trakcie dyskusji obowiązują następujące zasady: a)jedynie osoba trzymająca piłkę ma prawo głosu; b)osoba trzymająca piłkę może ją przekazać innej osobie niezależnie od tego, czy sygnalizuje ona chęć zabrania głosu, czy nie; c)chęć zabrania głosu można sygnalizować bez użycia słów; d)osoba trzymająca piłkę musi koniecznie coś powiedzieć, choćby tylko wyrazić zgodę lub sprzeciw na to, co powiedziała poprzednia osoba; Zespoły wybierają tematy do dyskusji. Prowadzący rozdaje piłki. Po 15 minutach dyskusję przerywamy. Podsumowanie Korzystając z uwag poczynionych na kartach ćwiczeń, obserwatorzy relacjonują swoje spostrzeżenia. Czy niektórzy uczestnicy okazywali frustrację, gdy nie mogli otrzymać piłki? Czy niektórzy uczestnicy dawali znać, że nie chcą piłki? Czy ćwiczenie to pokazuje, w jaki sposób działa piłka? OBSERWACJA GRY W PIŁKĘ (karta pracy) Po dwóch obserwatorów w każdym zespole 1.Narysuj koło i zaznacz w nim miejsce każdego uczestnika. 2.Ile razy każdy z uczestników dostaje piłkę? Nie zapomnij zaznaczyć tego przy imionach. 3.Ile razy widać, że uczestnik chce otrzymać piłkę, ale jej nie dostaje? 4.Czy zachodzi jakaś wymiana zdań? 5.Czy są takie osoby, które wcale się nie odzywają lub nie otrzymują piłki? 6.Jak poszczególne osoby obchodzą się z piłką, jak ją trzymają i rzucają? ROZDZIAŁ III Poczucie własnej wartości Samoocena związana jest z poczuciem wartości własnej osoby. Człowiek o wysokim poczuciu własnej wartości podejmuje dobrze przemyślane decyzje i sensownie zachowuje się w sytuacjach konfliktowych. Umiejętności podejmowania decyzji i rozwiązywania konfliktów pozwalają skutecznie opierać się naciskom kolegów i środowiska w sprawie ulegania nałogom. Zajęcia 3. Moje zalety i wady Cele: Rozwijać świadomość własnych wad i zalet. Ustalić, co uczestnicy zajęć chcą zmienić. Wielkość grupy: do 30 osób. Czas: 20-30 minut. Pomoce: karty ćwiczeń MOJE ZALETY I WADY, długopisy. Sposób realizacji 1.Uczestnicy wypełniają karty ćwiczeń MOJE ZALETY I WADY. Osoba prowadząca podkreśla, że więcej uwagi należy poświęcić rubryce „Zalety”. 2. Uczestnicy omawiają wypełnione karty w parach bądź 5-8 – osobowych zespołach. Podsumowanie W ćwiczeniu tum kładzie się nacisk na rubrykę „Dobre strony” po to, by wzmocnić poczucie własnej wartości uczestników. Gdyby niektórzy mieli trudności z wypełnieniem tej rubryki, należy poprosić ich kolegów o wymienienie zalet, jakie widzą w danych osobach. Na zakończenie można zadać następujące pytania: Czy zdziwiła was ilość zalet, jakie posiadacie? Jaki są propozycje zalet i wad? Czy można się pozbyć posiadanych wad? Czy posiadacie jakieś cechy, które w pewnych sytuacjach mogą się okazać pozytywne, a w innych negatywne? MOJE ZALETY I WADY Co uważam za swoje zalety? Co uważam za swoje wady? ROZDZIAŁ IV Jak podejmować decyzje? Podejmowanie właściwych decyzji w sytuacjach związanych bądź nie związanych z substancjami uzależniającymi wymaga określonych umiejętności i wiedzy. Zdobycie tych umiejętności pozwala lepiej zrozumieć sytuację decyzyjną- przesłanki wyboru, koszty i zyski, a także, przed dokonaniem ostatecznego wyboru, rozważyć rozwiązania alternatywne. Wiedza taka daje też świadomość, że każda decyzja oznacza wybór określonych wartości i uczuć. Zajęcia 4. Decyzje, decyzje Cele: Wskazać wszystkie decyzje Zbyszka. Rozważyć decyzje alternatywne i ich skutki. Wielkość grypy: do 30 osób. Czas: 30 minut. Pomoce: karty ćwiczeń DECYZJE, DECYZJE, długopisy, tablica. Sposób realizacji 1. Prowadzący rozdaje egzemplarze karty ćwiczeń DECYZJE, DECYZJE. 2. Uczestnicy czytają opowiadanie i każdą podjętą przez Zbyszka decyzję oznaczają literą „D” 3. Decyzje Zbyszka zapisuje się na tablicy. 4. W parach uczestnicy wybierają jedną z jego decyzji i zapisują jak najwięcej rozwiązań alternatywnych, zastanawiając się nad ich skutkami. 5. Pary relacjonują grupie wyniki swojej pracy. Podsumowanie Policzmy wspólnie, ile decyzji Zbyszka wskazali uczestnicy. Następnie można zadać m. In. następujące pytania: Czy wy też jednego dnia podejmujecie aż tyle decyzji, co on? Nad którymi decyzjami Zbyszek szczególnie się zastanawiał? Przy podejmowaniu których decyzji Zbyszek brał pod uwagę uczucia innych osób? Czy możecie przypomnieć sobie taką sytuację, w której na waszej decyzji zaważyły najbardziej uczucia innych osób? Jakie decyzje podjęliście dzisiaj? Nad którymi z nich szczególnie się zastanawialiście? DECYZJE, DECYZJE (karta pracy) Dzwonek budzika obudził Zbyszka. Po omacku wyłączył go i postanowił poleżeć jeszcze trochę, myśląc o rozpoczynającym się dniu. Z rana czekała go klasówka z matematyki, a po południu miał wygłosić referat z historii. Zbyszek przeleżał w łóżku jeszcze 5 minut. Kiedy ponownie spojrzał na zegarek, było już za późno na prysznic. Zbyszek przejrzał swoje ubrania. Co założyć? Wybrał najczyściej wyglądającą koszulę i dżinsy. Robiło się późno- czy miał jeszcze czas na śniadanie? Nie było sensu denerwować mamy, która właśnie je przygotowała, a poza tym potrzebował sił do klasówki. Na klasówce było parę trudnych pytań. Zauważył, że Grzesiek, klasowy mózg matematyczny, odsłonił swoje odpowiedzi, ale odwrócił wzrok- trudno, dostanie taki stopień, na jaki zasłużył. Po klasówce Zbyszek poszedł do wychowawcy, żeby powiedzieć mu, że nie będzie poprawiał oceny dostatecznej z fizyki. Wychowawca powiedział Zbyszkowi, że musi mieć dobry stopień z fizyki, jeśli chce być przyjęty do technikum. Porozmawiał też z nim o plusach i minusach takiego kroku. W końcu powiedział Zbyszkowi, że decyzja należy do niego samego. Do niego , zawsze do niego! Zbyszek wolałby, żeby ktoś inny powiedział mu, co robić. Na historii okazało się, że nie wystarczy czasu na wszystkie wystąpienia. Nauczyciel zapytal, kto chciałby wygłosić swój referat w późniejszym terminie. Zbyszek zdecydował, że nie będzie czekał jeszcze tydzień i zgłosił się jako pierwszy. Po drodze do domu Andrzej zapytał Zbyszka, czy nie zechciałby zagrać w koszykówkę, bo zabrakło im jednego gracza. Zbyszek obiecał wcześniej, że odwiedzi babcię w szpitalu, więc zrezygnował z koszykówki. Co robić wieczorem? Uczyć się geografii czy obejrzeć świetny film w telewizji? Może udałoby się zrobić jedno , i drugie? Zbyszek poszedł spać wyczerpany (podejmowaniem decyzji). Postanowił, że następnego dnia wstanie na tyle wcześnie, by pouczyć się geografii. Takiego dobrego filmu nie można było przecież nie obejrzeć. ROZDZIAŁ V Jak porozumiewać się z innymi? Porozumiewanie się polega na słownym bądź bezsłownym przesyłaniu informacji i kształtuje relacje miedzy ludźmi. Umiejętności porozumiewania się określają stosunki miedzy ludźmi i wpływają na poczucie własnej wartości. Brak takich umiejętności może prowadzić do samotności i poczucia bezsilności, niezadowolenia z pracy i rozczarowań w życiu osobistym. Zajęcia 5. Nadawanie komunikatów „Ja” Cel: Poznać i ćwiczyć komunikat „Ja” Wielkość grupy: do 30 osób. Czas: 30 minut. ” Pomoce: karty ćwiczeń NADAWANIE KOMUNIKATÓW „JA”, DŁUGOPISY. Sposób realizacji 1. Prowadzący wyjaśnia uczestnikom, że nieumiejętność panowania nad własnymi uczuciami i ich wyrażania rodzą bariery komunikacyjne. Kiedy nadajesz komunikat „Ty”, nie opisujesz własnych uczuć i sugerujesz, że ktoś inny ponosi winę za zaistniałą sytuację. Stosowanie komunikatów „Ja” sprawia, że komunikacja staje się bardziej otwarta i szczera. Kiedy nadajesz komunikat „Ja”, przyznajesz się do swoich uczuć i do pewnej odpowiedzialności za zaistniały stan rzeczy. 2. Prowadzący rozdaje uczestnikom karty ćwiczeń NADAWANIE KOMUNIKATÓW „JA” i wspólnie z nimi opracowuje jeden lub dwa przykłady. 3. Pozostałe przykłady uczestnicy opracowują indywidualnie, po czym odczytują swoje odpowiedzi. Podsumowanie Sytuacja opisane w karcie ćwiczeń można wykorzystać do odgrywania scenek. Porównujemy stosowanie komunikatów „Ja” i „Ty”. Jak czuje się osoba odbierająca komunikat „Ty”. Jaki wpływ na komunikację ma nadawanie komunikatów „Ja”. NADAWANIE KOMUNIKATÓW „JA”(KARTA PRACY) SYTUACJA KOMUNIKAT „TY” 1.Twój kolega jest cichy i „Nie możesz się tak nadąsany jak rzadko kiedy. zachowywać. Albo przestaniesz, albo powiesz mi, o co chodzi”. 2.Jesteście na prywatce. „Widać, że jesteś zmęczona. Twoja koleżanka jest Lepiej już chodźmy”. zmęczona i chce wyjść. KOMUNIKAT „JA” 3.Wczasie przerwy na obiad „Ależ jesteś roztargniony! przeprowadzasz zebranie Mógłbyś się w końcu jakoś organizacyjne w sprawie zorganizować”. wieczorku tanecznego w szkole. Ktoś zapomina na nie przyjść. 4.Matka/ojciec prosi cię, żebyś „Dlaczego wtrącasz się w zdjął niektóre plakaty ze ścian nie swoje sprawy?”. swojego pokoju. 5.Dwunastoletnia siostra/ brat ciągle ci przeszkadza, kiedy odrabiasz pracę domową. ROZDZIAL VI Być asertywnym Asertywność to umiejętność, dzięki której ludzie otwarcie wyrażają swoje uczucia i przekonania, nie lekceważąc uczuć i poglądów swoich rozmówcow. Teoria asertywniści jest oparta na założeniu, że każda jednostka posiada pewne podstawowe prawa. W sytuacjach konfliktowych umiejętności asertywne pozwalają osiągnąć kompromis bez poświęcenia własnej godności i rezygnacji z uznawanych wartości. Zajęcia 6. Prawa jednostki Cele: Określić swoje prawa. Zastanowić się nad swoimi „asertywnymi prawami” Wielkość grupy: do 30 osób. Czas: 30 minut. Pomoce: karty ćwiczeń TWOJE „PRAWA ASERTYWNE”, długopisy, kartki, tablica. Sposób realizacji 1.Prowadzący wyjaśnia uczestnikom, że prawa są tym, co im przysługuje, a nie tym, na co muszą zasłużyć i zapracować. Każdy posiada prawa, których powinien być świadomy, i z których powinien korzystać. 2.Prowadzący prosi uczestników o dokończenie następującego zdania: „Jako człowiek mam prawo...” tutaj powinni wyliczyć niektóre z praw. 3.Na tablicy prowadzący wypisuje niektóre z praw wymienionych przez uczestników i pyta ich, dlaczego uznają je za prawa. 4.Uczestnicy otrzymują karty ćwiczeń TWOJE „ PRAWA ASERTYWNE „ i wyliczone tam prawa porównują z prawami wypisanymi na tablicy. Do listy praw na karcie ćwiczeń można dodać inne, np.: - poprosić o pomoc i wsparcie duchowe - odczuwać i wyrażać ból - być samemu - nie słuchać cudzych rad - być wysłuchiwanym i traktowanym poważnie - otrzymać to, co się zapłaciło - prosić o informacje osoby posiadające większą wiedzę - samemu ustalać własną hierarchię ważności spraw - przyznawać się do niewiedzy - protestować przeciwko nieuczciwemu traktowaniu lub niesprawiedliwej krytyce - być ostatecznym sędzią swoich uczuć - nie brać odpowiedzialności za problemy innych ludzi Podsumowanie Należy podkreślić, iż prawa są po to, by z nich korzystać oraz że prawo do niestosowania asertywności jest równie ważne, jak prawo do jaj stosowania. Czy postępowanie, które szkodzi innemu człowiekowi, jest właściwe? Czy często korzystacie ze swoich praw? Z którymi z wymienionych dzisiaj „ praw asertywnych” spotkaliście się po raz pierwszy? TWOJE PRAWA ASERTYWNE JAKO CZŁOWIEK MASZ PRAWO: sam ustalać swoje cele i samodzielnie podejmować decyzje, być traktowany z szacunkiem, posiadać i wyrażać własne opinie i odczucia, odpowiadać „nie” na prośby, prosić o różne rzeczy, popełniać błędy, zachowywać się asertywnie, NIE zachowywać się asertywnie, zmieniać zdanie, zastanawiać się. Z ILU Z TYCH PRAW NAPRAWDĘ KORZYSTASZ? JEŚLI NIE KORZYSTASZ Z PRAWA, TO TAK, JAKBYŚ FAKTYCZNIE GO NIE POSIADAŁ. ROZDZIAŁ VII Walczymy ze stresem Ludzie odczuwają potrzebę panowania nad własnym życiem: ustanawiają cele, starają godzić ze sobą różne zadania i próbują radzić sobie ze stresem. Ci, którzy nie potrafią radzić sobie z napięciem emocjonalnym, nie umieją właściwie gospodarować czasem i stawiać sobie realnych celów, często uciekają w świat alkoholu i narkotyków. Ma to im pomóc w rozwiązywaniu lub unikaniu trudnych sytuacji. Zajęcia 7. Na czym polega stres? Cele: poznać źródła stresu, opracować „ roboczą” definicję stresu. Wielkość grypy: do 30 osób. Czas: 30 minut. Pomoce: karty ćwiczeń NA CZYM POLEGA STRES, SYTUACJE STRESUJĄCE, długopisy, tablica. Sposób realizacji 1.Uczestnicy podają jak najwięcej przykładów sytuacji stresujących, prowadzący zapisuje je na tablicy. Zamiast tego mogą wypełnić karty ćwiczeń SYTUACJE STRESUJĄCE. 2.Uczestnicy wypełniają karty ćwiczeń NA CZYM POLEGA STRES? 3.Uczestnicy porównują swoje wypowiedzi w parach lub zespołach. Podsumowanie Na tablicy prowadzący zapisuje niektóre odpowiedzi na punkty 2 i 3 karty ćwiczeń NA CZYM POLEGA STRES? Uczestnicy odczytują własne definicje stresu. Następnie prowadzący zapoznaje ich z roboczą definicją stresu: „Stres jest to relacja między umiejętnościami radzenia sobie jednostki a wymaganiami stawianymi jej przez otoczenie” Ch. Spielberg, Understanding Stress and Anxiety, Melbourne,Nelson, 1979. NA CZYM POLEGA STRES? Odpowiedz na pytania: PYTANIE 1 Opisz trzy sytuacje, w których czułeś się zestresowany: a)......................................................................................................................... ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ b)......................................................................................................................... ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ c)......................................................................................................................... ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ PYTANIE 2 Stres wywołuje u mnie następujące myśli: ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ PYTANIE 3 Stres wywołuje we mnie następujące odczucia (także fizyczne): ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ PYTANIE 4 Moja definicja stresu: ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ SYTUACJE STRESUJĄCE Pewne sytuacje są szczególnie stresujące. Oznacz przykładowe sytuacje odpowiednio: ! – jeśli sytuacja jest dla ciebie szczególnie stresująca -jeśli sytuacja jest dla ciebie umiarkowanie stresująca x - jeśli sytuacja wcale nie jest dla ciebie stresująca 1.Przedstawienie się na prywatce nieznajomej osobie. 2.Pierwszy dzień w nowej szkole. 3.Przemawianie do dużej grupy ludzi. 4.Proszenie rodziców o pieniądze. 5.Pójście z kimś na pierwszą randkę. 6.Wyjaśnienie nauczycielowi, dlaczego z opóźnieniem oddajesz pracę domową. 7.Pierwszy lot samolotem w życiu. 8.Samotna jazda do domu ostatnim wieczornym autobusem. 9.Wizyta u dentysty. 10.Udział w kłótni.
