Press Release SR21 Energy Effeciency
advertisement
EUROPEJSKI TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY KOMUNIKAT PRASOWY ECA/12/55 Luksemburg, 14 stycznia 2013 r. Efektywność energetyczna UE: nie osiągnięto celów inwestycyjnych, a średni okres zwrotu nakładów przekracza 50 lat (w przypadkach skrajnych 150 lat) Koszty zwiększonego zużycia energii, wyczerpywanie się rezerw paliw kopalnych i wpływ działalności człowieka na zmianę klimatu to czynniki kształtujące najnowszą politykę w dziedzinie efektywności energetycznej. Od 2000 r. Unia Europejska za pośrednictwem funduszy dostępnych w ramach polityki spójności wydała prawie 5 mld euro na współfinansowanie działań na rzecz efektywności energetycznej w państwach członkowskich. Za należyte zarządzanie tymi funduszami odpowiedzialna jest zarówno Komisja Europejska, jak i państwa członkowskie. Europejski Trybunał Obrachunkowy ocenił, czy zrealizowane w ramach polityki spójności inwestycje w efektywność energetyczną były opłacalne. Trybunał stwierdził, że projekty wybrane przez państwa członkowskie do finansowania nie miały ustalonych racjonalnych celów w odniesieniu do opłacalności, tj. kosztów przypadających na jednostkę zaoszczędzonej energii. Celem projektów była oszczędność energii i zwiększenie komfortu, ale nie zostały one wybrane do finansowania na podstawie ich potencjału generowania korzyści finansowych dzięki oszczędności energii. Budynki były natomiast z zasady klasyfikowane jako „gotowe” do finansowania, jeśli wymagały remontu, a ich dokumentacja spełniała odpowiednie wymogi. Niniejszy komunikat prasowy stanowi streszczenie sprawozdania specjalnego przyjętego przez Europejski Trybunał Obrachunkowy. Pełny tekst sprawozdania jest dostępny na stronie www.eca.europa.eu. ECA PRESS 12, rue Alcide De Gasperi - L - 1615 Luxembourg Tel.: +352 4398-45410 – Faks: +352 4398-46410 – Tel. kom.: +352 621552224 e-mail: [email protected] Twitter: @EUAuditorsECA – W stosunku do żadnego ze skontrolowanych projektów nie przeprowadzono oceny potrzeb ani nawet analizy potencjalnych oszczędności energii w związku z inwestycją – powiedział Harald Wögerbauer, członek ETO odpowiedzialny za to sprawozdanie. – Państwa członkowskie wykorzystywały te środki finansowe na remont budynków publicznych, natomiast efektywność energetyczna była w najlepszym razie kwestią drugorzędną. Zaplanowany okres zwrotu nakładów z tych inwestycji wynosił średnio 50 lat, a w niektórych przypadkach – nawet 150 lat. Oznacza to, że środków finansowych nie wydatkowano w sposób rozsądny, ponieważ okres trwałości poszczególnych odnowionych komponentów lub całych budynków jest krótszy. Z punktu widzenia efektywności energetycznej można zatem w znacznej mierze uznać te środki za stracone. Informacje dla redaktorów: Sprawozdania specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (ETO) publikowane są przez cały rok i przedstawiają wyniki kontroli wybranych obszarów działalności UE lub kwestii związanych z zarządzaniem. W sprawozdaniu specjalnym nr 21/2012 zatytułowanym „Opłacalność inwestycji w efektywność energetyczną realizowanych w ramach polityki spójności” Trybunał ocenił, czy zrealizowane w ramach polityki spójności inwestycje w efektywność energetyczną były opłacalne. Aby odpowiedzieć na to pytanie, Trybunał zapytał, (i) czy ustanowiono właściwe warunki programowania i finansowania, aby umożliwić opłacalne inwestycje w efektywność energetyczną oraz (ii) czy projekty w dziedzinie efektywności energetycznej realizowane w budynkach publicznych były opłacalne. Kontrolę przeprowadzono w Republice Czeskiej, we Włoszech i na Litwie – kraje te otrzymały najwięcej środków z Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego z przeznaczeniem na działania na rzecz efektywności energetycznej w okresie programowania 2007–2013, jak również do 2009 r. przeznaczyły największe kwoty na projekty. W ramach kontroli zbadano cztery programy operacyjne oraz próbę 24 projektów inwestycyjnych dotyczących efektywności energetycznej w budynkach publicznych. Kontrola wykazała, że nie ustanowiono właściwych warunków programowania i finansowania, umożliwiających opłacalne inwestycje w efektywność energetyczną, oraz że skontrolowane projekty dotyczące efektywności energetycznej w budynkach publicznych nie były opłacalne. Wynika to z tego, że w ramach skontrolowanych programów operacyjnych nie przeprowadzono właściwej oceny potrzeb w celu wskazania konkretnych sektorów, w których można osiągnąć oszczędności energii, oraz metod osiągnięcia tych oszczędności w sposób opłacalny, która to ocena uzasadniłaby wybrane działania i ich koszty. Koncepcja opłacalności, czyli najlepszego stosunku wykorzystanych zasobów do osiągniętych rezultatów, nie była czynnikiem decydującym przy przeznaczaniu przez państwa członkowskie funduszy na działania na rzecz efektywności energetycznej i konkretne projekty. Koncepcja ta nie była również elementem oceny przeprowadzonej przez Komisję przed zatwierdzeniem programów operacyjnych. Mimo że w wyniku skontrolowanych projektów powstały zaplanowane fizyczne produkty, takie jak nowe okna czy drzwi lub ocieplone ściany i dachy, to koszty były wysokie w stosunku do potencjalnych oszczędności energii. Ważniejsza od efektywności energetycznej była potrzeba odnowienia budynków publicznych. Chociaż skontrolowane projekty miały na celu oszczędność energii i poprawę komfortu, to nie zapewniały korzystnego stosunku oszczędności energii do odpowiadających im kosztów inwestycji. Średni zaplanowany okres zwrotu nakładów z inwestycji wynosił około 50 lat, czyli zdecydowanie za długo, biorąc pod uwagę okres trwałości odnowionych komponentów czy nawet samych budynków. Audyty energetyczne były albo nieobowiązkowe (Włochy, Litwa), albo – w przypadku gdy były obowiązkowe (Republika Czeska) – warianty inwestycyjne zalecane w tych audytach były zdecydowanie zbyt kosztowne. W 18 z 24 skontrolowanych projektów nie można było zweryfikować faktycznych oszczędności energii, ponieważ nie zostały one rzetelnie zmierzone. W celu poprawy racjonalności inwestycji w efektywność energetyczną Trybunał zaleca Komisji uzależnienie dostępnego w ramach polityki spójności finansowania działań na rzecz efektywności energetycznej od przeprowadzenia odpowiedniej oceny potrzeb, prowadzenia regularnego monitorowania oraz stosowania porównywalnych wskaźników wykonania, przejrzystych kryteriów wyboru projektów i standardowych kosztów inwestycji w przeliczeniu na jednostkę zaoszczędzonej energii, przy jednoczesnym ustaleniu maksymalnego akceptowalnego prostego okresu zwrotu nakładów. Kontakt: Pan Aidas Palubinskas Urzędnik ds. kontaktów z prasą Tel.: +352 4398 45410 Tel. kom.: +352 621 552224 [email protected] www.eca.europa.eu Twitter: @EUAuditorsECA
