Starsi bracia w wierze

Największe religie świata
Starsi bracia w wierze
Anna Kruk
Pomysł na ciekawą lekcję
Temat lekcji
Zasady i symbole judaizmu.
Cel ogólny
Poznanie zasad i symboli religii mojżeszowej.
Cele szczegółowe
Uczeń:
✓✓ charakteryzuje zasady judaizmu;
✓✓ rozpoznaje symbole judaizmu;
✓✓ zna następujące terminy, określenia i tytuły: Jahwe, Biblia,
Stary Testament, Tora, Arka Przymierza, Dekalog, szabat (szabas), menora, świątynia, synagoga, rabin, religia monoteistyczna, religia mojżeszowa, kamienne tablice, Ściana Płaczu.
Kształcone
umiejętności
✓✓
Metody, techniki
i formy pracy
✓✓
Środki dydaktyczne
✓✓
Czas trwania zajęć
jedna godzina lekcyjna
Uwagi
Celem lekcji jest przede wszystkim pomoc uczniom w pamięciowym opanowaniu materiału. Warto podzielić klasę na pięć grup
(tyle, ile jest pytań pod tekstem z zadania 1.). Jeżeli utworzenie
pięciu zespołów nie będzie możliwe, proponuję tak podzielić
pytania, aby podczas prezentacji każda grupa odpowiedziała przynajmniej na jedno z nich.
Karty z pojęciami (załączniki 1−2) należy wyciąć przed lekcją.
analiza tekstów kultury
wyszukiwanie informacji w tekstach kultury
✓✓ rozpoznawanie symboli judaizmu
✓✓ pamięciowe opanowywanie nowych wiadomości
✓✓
praca w kilkuosobowych grupach
nauka w zespole
✓✓ powtarzanie chórem
✓✓
karta pracy dla uczniów (zadanie 1)
✓✓ karty do pocięcia dla grup (załącznik 1)
✓✓ karty do pocięcia dla nauczyciela (załącznik 2)
✓✓ nożyczki
– 43 –
8105_Historia_A17v2.indd 43
11-05-19 09:18
Największe religie świata
Przebieg zajęć
Etapy lekcji
Czas
w minutach
Czynności nauczyciela i uczniów
Wprowadzenie
5
Informujemy uczniów, że na lekcji poznają zasady
i symbole pierwszej religii monoteistycznej – judaizmu,
czyli religii żydowskiej. Przypominamy, że z judaizmu
wywodzą się chrześcijaństwo i islam. Podkreślamy, że
nadal na świecie żyje wielu jego wyznawców. Następnie dzielimy klasę na kilkuosobowe zespoły.
Badanie (I)
i przekształcanie (I)
9
Przypominamy, że według Biblii Starego Testamentu,
świętej ksiegi judaizmu, Bóg objawił się przywódcy Izraelitów, prorokowi Abrahamowi w XVIII w. p.n.e. Zakazał mu czcić inne bóstwa poza nim, a w zamian obiecał
liczne potomstwo i władzę nad Ziemią Obiecaną (Palestyną), do której po 40-letniej wędrówce Abraham przyprowadził z Mezopotamii swoje plemię, nazwane później od imienia jego potomka plemieniem Izraela. Religia żydowska kształtowała się przez wieki, główne jej
zasady zostały przyjęte przez Mojżesza (w XIII w.
p.n.e.), dlatego religię tę nazywamy też mojżeszową.
Zasady, czyli 10 przykazań, zawarto w Dekalogu.
Rozdajemy grupom karty pracy (zadanie 1) i prosimy
o przygotowanie odpowiedzi na przydzielone pytanie.
Prezentacja (I)
5
Grupy kolejno odczytują odpowiedzi.
Badanie (II)
i przekształcanie (II)
9
Wyjaśniamy, że zadanie uczniów będzie polegało na
opanowaniu najważniejszych pojęć związanych
z judaizmem. Rozdajemy każdej grupie komplet kart
(załącznik 1). Prosimy, aby w ciągu 10 minut wszyscy
członkowie grupy zapamiętali informacje zawarte
w materiałach. Nie zdradzamy, w jaki sposób sprawdzimy efekty pracy grup.
Prezentacja (II)
10
Podnosimy kartę z pojęciem bądź ilustracją (załącznik
2), pytamy, co przedstawia karta lub co oznacza zapisane na niej słowo i prosimy członków wskazanej
przez nas grupy o udzielenie odpowiedzi chórem na
pytanie. Następnie powtarzamy odpowiedź uczniów
i pokazujemy kolejną kartę. Zachęcamy grupy do rywalizacji w jak najszybszym udzielaniu odpowiedzi.
Podsumowanie
2
Pytamy uczniów, czy – według nich − taki sposób
utrwalania wiedzy jest skuteczny. Jeśli tak, to zachęcamy do wspólnej nauki tą metodą.
– 44 –
8105_Historia_A17v2.indd 44
11-05-19 09:18
Największe religie świata
Zadania dla ucznia
1. Przeczytajcie tekst i przygotujcie ustnie odpowiedź na przydzielone wam pytanie.
Dekalog
1. Ja jestem Panem, Bogiem Twoim, który cię wyprowadził z ziemi egipskiej,
z domu niewoli. Nie będziesz miał bogów przede mną.
2. Nie czyń sobie obrazu [...] żadnego podobieństwa rzeczy tych, które są na niebie
w górze, ani na ziemi nisko i w wodach pod ziemią. Nie będziesz się im kłaniał
ani im służył, bo ja jestem Panem, Bogiem twoim [...], który karze nieprawości
ojców na synach [...] tych, którzy mnie nienawidzą, a okazuję miłosierdzie
tysiącom tych, którzy mnie kochają i strzegą moich przykazań.
3. Nie bierz imienia Pana Boga nadaremno, bo Pan ukarze tego, który imię Jego
nadaremno bierze.
4. Pamiętaj święcić dzień odpoczynku. Przez sześć dni pracować będziesz i wykonasz całą pracę swoją, ale dnia siódmego jest odpoczynek Pana Boga twego; nie
będziesz wykonywał żadnej pracy [...], bo przez sześć dni stworzył Pan niebo,
ziemię, morze i wszystko, co jest, i odpoczął dnia siódmego; dlatego pobłogosławił Pan dzień odpoczynku i poświęcił go.
5. Czcij ojca twego i matkę twoją, aby przedłużone były dni twoje na ziemi, którą
Pan, Bóg twój, da tobie.
6. Nie zabijaj.
7. Nie cudzołóż.
8. Nie kradnij.
9. Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu twemu.
10. Nie pożądaj domu bliźniego twego ani żony bliźniego twego, ani sługi, ani służebnicy jego, ani wołu jego, ani osła jego, ani żadnej rzeczy bliźniego twego.
Biblia to jest Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Warszawa 1989, s. 83.
1. Jakich dwóch sfer dotyczą przykazania?
2. Czego oczekuje Bóg od Izraelitów według Dekalogu? Czy Dekalog można nazwać
przymierzem Izraelitów z Bogiem?
3. Dlaczego Bóg nie zgadza się na sporządzanie wizerunków ludzi, zwierząt? Czy w myśl
Dekalogu można sporządzać wizerunek Boga?
4. Co to jest szabat? Dlaczego dla Żydów jest taki ważny?
5. Czy przykazania z kamiennych tablic mogą być zaakceptowane także przez wyznawców innych religii i ludzi niewierzących? Jeśli tak, to które?
– 45 –
8105_Historia_A17v2.indd 45
11-05-19 09:18
Największe religie świata
Test sprawdzający
Wersja A
...........................................................
imię i nazwisko
1. Do podanych wyjaśnień dopisz właściwe pojęcia z ramki. Jedno pojęcie nie pasuje
do żadnego wyjaśnienia.
Wyjaśnienie
Pojęcie
A. Bóg Izraelitów.
…………...……………………………
B. Dziesięć przykazań.
…………...……………………………
C. Pięcioksiąg Mojżesza.
…………...……………………………
D. Biblia żydowska.
…………...……………………………
E. ’Mistrz’ po hebrajsku.
…………...……………………………
rabin l Tora l Jahwe l Arka Przymierza l Dekalog l Stary Testament
2. Podkreśl nazwę zabytku przedstawionego na zdjęciu.
A. Zwój Tory B. Menora
Fot. Fotolia
3. Obok zdań w tabeli napisz prawda, gdy zdanie jest prawdziwe, lub fałsz, gdy zdanie
jest fałszywe.
A
Judaizm to religia politeistyczna.
..............................
B
W judaizmie zabronione jest przedstawianie wizerunków Boga.
..............................
C
Żydzi oddają cześć Bogu poprzez modlitwę.
..............................
D
Szabat to coroczne żydowskie święto upamiętniające stworzenie świata.
..............................
– 46 –
8105_Historia_A17v2.indd 46
11-05-19 09:18
Największe religie świata
Test sprawdzający
Wersja B
...........................................................
imię i nazwisko
1. Do podanych wyjaśnień dopisz właściwe pojęcia z ramki. Jedno pojęcie nie pasuje
do żadnego wyjaśnienia.
Wyjaśnienie
Pojęcie
A. Dziesięć przykazań.
………………………....………………
B. Biblia żydowska.
………………………....………………
C. Pięcioksiąg Mojżesza.
………………………....………………
D. Siedmioramienny świecznik.
………………………....………………
E. Dom modlitwy i nauki.
………………………....………………
Tora l Dekalog l menora l Arka Przymierza l synagoga l Stary Testament
2. Podkreśl nazwę zabytku przedstawionego na zdjęciu.
A. Ściana Płaczu B. Arka Przymierza
Fot. Fotolia
3. Obok zdań w tabeli napisz prawda, gdy zdanie jest prawdziwe, lub fałsz, gdy zdanie
jest fałszywe.
A
Jahwe − Bóg Izraelitów, jest jeden, ale w trzech osobach.
..............................
B
Zasady judaizmu są zapisane w Biblii Starego i Nowego
Testamentu.
..............................
C
Żydzi oddają cześć Bogu poprzez kult jego wizerunków.
..............................
D
Podczas szabatu należy modlić się i powstrzymywać od wszelkiej pracy.
..............................
– 47 –
8105_Historia_A17v2.indd 47
11-05-19 09:18
Największe religie świata
Klucz do testu
Wersja
A
B
Zadanie
Poprawna odpowiedź i schemat punktowania
Punktacja
1
A – Jahwe; B – Dekalog; C − Tora; D − Stary Testament; E − rabin
0−5
2
B. Menora
0−1
3
A – fałsz; B – prawda; C – prawda; D − fałsz
0−4
1
A – Dekalog; B – Stary Testament; C – Tora; D – menora; E − synagoga
0−5
2
A. Ściana Płaczu
0−1
3
A – fałsz; B – fałsz; C – fałsz; D − prawda
0−4
Propozycja schematu oceniania:
0–3 p. – niedostateczny
4 p. – dopuszczający
5–6 p. – dostateczny
7–8 p. – dobry
9 p. – bardzo dobry
10 p. – celujący
– 48 –
8105_Historia_A17v2.indd 48
11-05-19 09:18