SIECI KOMPUTEROWE WYKŁAD 1. WPROWADZENIE. POJĘCIA PODSTAWOWE. TYPY SIECI. SPRZĘT KOMPUTEROWY I SIECIOWY PROF. CZESŁAW SMUTNICKI [email protected], p.216 C-3 POLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT INFORMATYKI, AUTOMATYKI I ROBOTYKI www.iiar.pwr.wroc.pl WYDZIAŁ ELEKTRONIKI LITERATURA Literatura: • Tanenbaum A.: Sieci Komputerowe, Helion, 2004 • Solnik W., Zajda Z.: Komputerowe sieci przemysłowe Profibus DP i MPI, Oficyna Wydawnicza PWr, 2004 • Solnik W., Zajda Z.: Komputerowe sieci przemysłowe Uni-Telway i magistrala rozszerzenia, Oficyna Wydawnicza PWr, 2005 WARUNKI ZALICZENIA Pozytywna ocena z laboratorium Pozytywny wynik egzaminu pisemnego (test) w 15 tygodniu zajęć. Ocena końcowa: 0.4*lab+0.6*test SPRZĘT KOMPUTEROWY KOMPUTER • Płyta główna • Sterowanie (chipset), zegar • BIOS • Magistrala danych • Procesor • Jednostka arytmetyczno logiczna + koprocesor(y) + rejestry • Pamięć notatnikowa (cache), poziom L1-L2 • Sterowanie, magistrala danych • Jeden/dwa rdzenie, jeden/dwa/wiele procesorów • Typ gniazda (socket) • Pamięć RAM, banki pamięci (socket) • Gniazda rozszerzeń AGP, PCI, PCI Expres, ISA • Kontrolery zewnętrznych napędów ATA, SATA, SCSI • Opcjonalne kontrolery zintegrowane • Interfejsy zewnętrzne (PS2, USB 1.0/2.0, LPT, FireWire, RS232,…) • Karta graficzna (procesor graficzny, pamięć, biblioteka OpenGL) • Karta sieciowa (NIC), modem, adaptery • Karta dźwiękowa, kanały • Pamięć trwała HDD, SDD; 100Gb = 100,000 tomów encyklopedii PWN • Napędy optyczne CD, DVD, BlueRay, inne; napędy zewnętrzne FDD, streamer (taśma mag.) • Monitor • Klawiatura, mysz • Drukarka (igłowa, atramentowa, laserowa,…) • Skaner • Tablet, ploter • Kamera, głośniki SPRZĘT SIECIOWY • • • • • • • • • • • Karta sieciowa (Network Interface Controler, NIC) Modem Repeater, wzmacniak Hub (koncentrator) Most (bridge) Switch (przełącznik) Ruter (router) Firewall Serwer (dysków, plików, aplikacji, licencji, drukarek, www, ftp, …) Serwer lustrzany, backup serwer Punkt dostępowy do sieci bezprzewodowej (access point, AP) • Okablowanie • Skrętka • Kabel koncentryczny • Światłowód Fale elektromagnetyczne Satelity • • TYPY SIECI TECHNOLOGIE PRZESYŁOWE W SIECI: • łącza rozgłoszeniowe (rozsyłanie rozgłoszeniowe, broadcast) • łącza wieloadresowe (rozsyłanie grupowe, multicast) • łącza jednoadresowe dwupunktowe (point-to-point, unicast) KLASYFIKACJA SIECI WG SKALI ODLEGŁOŚCI POŁĄCZONYCH PROCESORÓW: • 1 m (sieć osobista, Private Area Network, PAN) • 10 m - 1km (sieć lokalna, Local Area Network, LAN) • 10 km (sieć miejska, Metropolitan Area Network, MAN) • 100 km – 1 000 km (sieć rozległa, Wide Area Network, WAN) • 10 000 km (Internet) SIECI PRZEMYSŁOWE: • Sieci przemysłowe (TSX, Uni-Telway, DeviceNet, ControlNet, Ethernet/IP, CAN, DH-485, ModBus, ProfiBus, …) • Sieci i systemy czasu rzeczywistego (SCR) TOPOLOGIE SIECI • magistrala • pierścień • gwiazda • hierarchiczna • mieszana TECHNOLOGIE DOSTĘPU DO SIECI MODELE ODNIESIENIA OSI (Open System Interconnections): • • • • • • • Warstwa Warstwa Warstwa Warstwa Warstwa Warstwa Warstwa fizyczna łącza danych sieciowa transportowa sesji prezentacji aplikacji DOSTĘP DO SIECI: • Publiczna sieć komutowana (analogowa) - modem • Publiczna sieć komutowana (cyfrowa) – xDSL (ADSL) • Dedykowane łącza cyfrowe • Sieci bezprzewodowe • Telefonia mobilna • Telewizja kablowa • Telewizja satelitarna PROTOKOŁY DOSTĘPU DO SIECI: • TCP/IP • IPX/SPX • NETBUI • … ZASTOSOWANIA SIECI KOMPUTEROWYCH ZASTOSOWANIA • • • • w biznesie (klient-serwer) domowe (każdy z każdym) użytkownicy mobilni problemy społeczne FORMY HANDLU ELEKTRONICZNEGO • • • • • B2C business-to-consumer (sklep internetowy, bank) B2B business-to-business (współpraca firm i hurtowni) G2C government-to-consumer (usługi administracyjno-finansowe) C2C consumer-to-consumer (aukcje internetowe) P2P peer-to-peer (wolne udostępnianie plików) INFRASTRUKTURA INFORMATYCZNA: Wrocławska Akademicka Sieć Komputerowa ● ● ● ● ● ● Miejska sieć kręgosłupowa składająca się z 23 węzłów znajdujących się na terenie miasta W każdym węźle zainstalowane są przełącznice światłowodowe, urządzenia aktywne oraz systemy zasilania awaryjnego (UPS-y) Połączenia między węzłami zapewniają światłowody, których łączna długość przekracza 80 km Wewnątrz sieci można wyróżnić pętlę główną i 5 pętli bocznych o przepustowości 1 Gb/s oraz pętlę ATM o przepustowości 155/622 Mb/s Sieć WASK jest włączona do sieci PIONIER, której łącza mają przepustowość 10 Gb/s Szacuje się, że do sieci WASK włączonych jest około 30 000 komputerów, głównie osobistych WROCŁAWSKA AKADEMICKA SIEĆ KOMPUTEROWA (WASK) SERWERY USŁUG SIECIOWYCH I OBLICZENIOWYCH