STAW KOLANOWY W PIGUŁCE Mgr Agnieszka Wnuk [email protected] 504 002 650 ANATOMIA W stawie kolanowym łączą się trzy kości : • Kość udowa • Kość piszczelowa • Kość strzałkowa Kość udowa i piszczel tworzą STAW UDOWOPISZCZELOWY, natomiast kość udowa i rzepka tworzą STAW RZEPKOWO-UDOWY. Obydwa są objęte wspólną torebką stawową, a ich jamy stawowe łączą się ze sobą. ŁĄKOTKI Łąkotki to dwie chrząstki włókniste o kształcie półksiężycowatym leżące między kością udową, a kością piszczelową. Na rogach (końcach) połączone są pasmami łącznotkankowymi z kością piszczelową. W przekroju poprzecznym mają one charakterystyczny klinowaty kształt. WIĘZADŁA WIĘZADŁO RZEPKI Kolano skoczka Pacjenci z „kolanem skoczka” odczuwają ból w okolicy więzadła rzepki, najczęściej tuż poniżej jego przyczepu do rzepki, który nasila się z upływem czasu, a do bólu dołącza się stopniowo uczucie sztywności i obrzęku kolana. W okolicy stawu kolanowego zlokalizowanych jest kilka kaletek maziowych, często mających bezpośrednie połączenie z jamą stawu kolanowego: • • • • • • • nadrzepkowa przedrzepkowa podskórna przedrzepkowa podpowięziowa przedrzepkowa podścięgnowa podrzepkowa głęboka mięśnia półbłoniastego podścięgnowa mięśnia brzuchatego łydki KOLANO POKOJÓWKI (zapalenie kaletki podrzepkowej i przedrzepkowej) Ryzyko zachorowania wzrasta w zawodach, w których staw na skutek długotrwałego ucisku jest szczególnie przeciążony (np. u gospodyń domowych, posadzkarzy, pracujących na kolanach). Zapalenia kaletek maziowych mogą być następstwem nieleczonych naderwań lub przerwań więzadeł albo ścięgien. Zazwyczaj oba schorzenia powstają na skutek przewlekłego mechanicznego ucisku na kolana np. U osób, którzy często muszą klęczeć. USZKODZENIE WIĘZADŁA KRZYŻOWEGO PRZEDNIEGO Najczęstszym mechanizmem urazu jest uszkodzenie więzadła podczas obrotu do wewnątrz, gdy podudzie jest ustabilizowane. TRIADA O’DONOHUEA OBJAWY USZKODZENIA ACL’A • bardzo silny ból w momencie urazu, który stopniowo ustępuje • często słyszalny „trzask” w stawie i uczucie rozerwania • uczucie „ucieknięcia” kolana w trakcie urazu • obrzęk stawu kolanowego w ciągu 24 godzin (narastanie krwiaka wewnątrz stawu) • subiektywne odczucie niestabilności kolana podczas prób obciążenia stawu ZESPÓŁ BOCZNEGO PRZYPARCIA RZEPKI ROZCIĄGANIE WZMACNIANIE CHOROBA ZWYRODNIENIOWA (OA) • sztywność stawów po wstaniu rano z łóżka • uczucie osłabienia podczas wchodzenia po schodach lub na początku aktywności fizycznej • zmniejszenie zakresu ruchomości w stawach utrudniające kucanie oraz pełne wyprostowanie nóg. • ocieplenie i obrzęki stawów kolanowych po wysiłku • słyszalne zgrzyty, skrzypienia w stawie. MAM CHONDROMALACJĘ – CO ROBIĆ!!?? ENDOPROTEZA Powikłania: ograniczenie zakresu ruchu, ból (6 miesięcy!); infekcja, obluzowanie - mogą prowadzić do reoperacji! W ubiegłym roku w całym kraju odnotowano 663 powikłań po wszczepieniu endoprotez stawowych, w tym 85 zgonów; powikłania wystąpiły w 1,34 proc. wszystkich przeprowadzonych zabiegów tego rodzaju - wynika z danych Narodowego Funduszu Zdrowia