PAŹDZIERNIK 2012 R. OPRACOWANIE: MGR VIOLETTA BURCHARDT MGR JUSTYNA FRIBEL MGR KATARZYNA SYDOR PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWIKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC - DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ *NINIEJSZA PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO UWZGLĘDNIA ZMIANY PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WYNIKAJĄCE Z UZYSKANYCH OPINII I DOKONANYCH UZGODNIEŃ PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ 1. WPROWADZENIE _______________________________________________________________ 4 1.1 Informacje wstępne __________________________________________________________ 4 1.2 Podstawy formalno-prawne opracowania ________________________________________ 4 1.3 Cel i zakres merytoryczny opracowania __________________________________________ 5 1.4 Wykorzystane materiały i metody pracy _________________________________________ 5 2. CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO _________________________________ 7 2.1 Charakterystyka elementów środowiska przyrodniczego i ich wzajemnych powiązań _____ 7 2.1.1. Położenie, użytkowanie i zagospodarowanie terenu ____________________ 7 2.1.2. Rzeźba terenu ___________________________________________________ 7 2.1.3. Budowa geologiczna i warunki gruntowe _____________________________ 8 2.1.4. Warunki wodne __________________________________________________ 8 2.1.5. Gleby __________________________________________________________ 9 2.1.6. Szata roślinna____________________________________________________ 9 2.1.7. Świat zwierzęcy __________________________________________________ 9 2.1.8. Klimat _________________________________________________________ 10 2.1.9. Obszary i obiekty chronione _______________________________________ 10 2.1.10. Dziedzictwo kulturowe __________________________________________ 12 2.2 Stan środowiska przyrodniczego _______________________________________________ 2.2.1. Jakość powietrza atmosferycznego _________________________________ 2.2.2. Jakość wód _____________________________________________________ 2.2.3. Klimat akustyczny _______________________________________________ 12 12 15 17 3. INFORMACJA O GŁÓWNYCH CELACH I ZAWARTOŚCI PROJEKTU STUDIUM, POWIĄZANIE Z INNYMI DOKUMENTAMI __________________________________________________________ 18 3.1. Cel i zakres opracowania projektu zmiany studium _______________________________ 18 3.2. Ustalenia projektu zmiany studium ___________________________________________ 18 3.3. Powiązanie ustaleń projektu studium z innymi dokumentami ______________________ 20 3.4. Potencjalne zmiany środowiska w przypadku braku realizacji ustaleń projektu zmiany Studium___________________________________________________________________20 4. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTU STUDIUM _______________________________________________________________________ 21 4.1. Zagrożenia obszarów o dużych walorach przyrodniczych ze szczególnym uwzględnieniem obszarów Natura 2000 ______________________________________________________ 21 4.2. Inne potencjalne zagrożenia _________________________________________________ 21 5. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, KRAJOWYM I LOKALNYM, ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEJ ZMIANY STUDIUM _ 22 2 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ 6. PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA USTALEŃ PROJEKTU STUDIUM NA ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE __________________________________________________________________ 25 6.1. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi _________________________________________ 25 6.2. Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne ____________________________ 26 6.3. Oddziaływanie na różnorodność biologiczną i krajobraz ___________________________ 26 6.4. Oddziaływanie na szatę roślinną ______________________________________________ 27 6.5. Oddziaływanie na zwierzęta _________________________________________________ 27 6.6. Oddziaływanie na dobra materialne ___________________________________________ 28 6.7. Oddziaływanie na ludzi _____________________________________________________ 28 6.8. Oddziaływanie na powietrze _________________________________________________ 29 6.9. Oddziaływanie na klimat akustyczny __________________________________________ 30 6.10. Oddziaływanie na dziedzictwo kulturowe ______________________________________ 30 6.11. Oddziaływanie na formy ochrony przyrody, w tym obszary Natura 2000 _____________ 30 6.12. Oddziaływanie transgraniczne _______________________________________________ 30 7. ROZWIĄZANIA ELIMINUJĄCE LUB OGRANICZAJĄCE NEGATYWNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO ___________________________________________________________________ 31 7.1. Z zakresu ochrony powierzchni ziemi __________________________________________ 31 7.2. Z zakresu ochrony zasobów wód______________________________________________ 31 7.3. Z zakresu ochrony szaty roślinnej, bioróżnorodności i krajobrazu ___________________ 32 7.4. Z zakresu ochrony przyrody __________________________________________________ 32 7.5. Z zakresu ochrony jakości powietrza atmosferycznego ____________________________ 32 7.6. Z zakresu ochrony przed hałasem ____________________________________________ 33 7.7. Z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowego ____________________________________ 33 8. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ STUDIUM ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA _________________ 33 9. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKCIE ZMIANY STUDIUM ________________________________________________________________________34 10.PODSUMOWANIE _____________________________________________________________ 34 11.STRESZCZENIE ________________________________________________________________ 35 3 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ 1. WPROWADZENIE 1.1 INFORMACJE WSTĘPNE Przedmiotem niniejszego opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko dotycząca projektu Zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Siedlec dla terenów położonych w miejscowości Jaromierz obejmującego obszar działek nr 89/6, 90/5, 92/1, 92/3 oraz części działek nr 89/7 i 90/7, arkusz nr 1, obręb Jaromierz, określanego dalej w niniejszej Prognozie jako projekt zmiany Studium. Obecnie w gminie Siedlec obowiązuje Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Siedlec zatwierdzone uchwałą Nr XXXIX/227/2002 Rady Gminy Siedlec z dnia 30 sierpnia 2002 r., zmieniane następującymi uchwałami: uchwałą Nr IV/22/07 Rady Gminy Siedlec z dnia 30 stycznia 2007 r., uchwałą Nr VI/46/07 Rady Gminy Siedlec z dnia 10 kwietnia 2007 r., uchwałą Nr XIX/139/08 Rady Gminy Siedlec z dnia 2 września 2008 r., uchwałą Nr XXXVII/239/10 Rady Gminy Siedlec z dnia 30 marca 2010 r., uchwałą Nr XI/65/11 Rady Gminy Siedlec z dnia 25 października 2011 r. Projekt zmiany Studium opracowywany jest na podstawie uchwały Nr XII/77/11 Rady Gminy Siedlec z dnia 29 listopada 2011 r. dla obszaru położonego w miejscowości Siedlec, obejmującego obszar działek nr 89/6, 90/5, 92/1, 92/3 oraz części działek nr 89/7 i 90/7, arkusz nr 1, obręb Jaromierz. Zmianą Studium obejmuje się tereny położone po obu stronach drogi powiatowej w sąsiedztwie przedsiębiorstwa WELLTON Sp. z o.o. zajmującego się produkcją i sprzedażą wyrobów z drewna – położone na północ od drogi krajowej nr 32 prowadzącej ze Stęszewa do Gubinka. Powierzchnia obszaru objętego zmianą Studium wynosi ok. 2 ha. 1.2 PODSTAWY FORMALNO-PRAWNE OPRACOWANIA Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko wynika z ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko 1. W myśl powyższej ustawy prognoza oddziaływania na środowisko stanowi podstawowy dokument, niezbędny do przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji polityki, strategii, planu lub programu. Zgodnie z art. 51 ust. 1, organ administracji opracowujący m.in. projekt studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego sporządza prognozę oddziaływania na środowisko. Na obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko dotyczącej projektu zmiany Studiumcwskazuje również art. 17, pkt. 4 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym2, zgodnie z którym wójt, burmistrz albo prezydent miasta „sporządza projekt studium (...), wraz z prognozą oddziaływania na środowisko ”. Stosownie do tej ustawy projekt studium wraz z prognozą oddziaływania na środowisko przedkładane są instytucjom i organom właściwym do zaopiniowania i uzgodnienia projektu studium, a także są przedmiotem społecznej oceny – podlegają wyłożeniu do publicznego wglądu. 1 2 Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z dnia 7 listopada 2008 r. ze zmianami Dz. U. z 2012 r., poz. 647 4 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ 1.3 CEL I ZAKRES MERYTORYCZNY OPRACOWANIA Głównym celem prognozy oddziaływania na środowisko jest identyfikacja i ocena najbardziej prawdopodobnych środowiskowych skutków realizacji ustaleń zmiany studium uwarunkowań kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i wynikających z niego form zagospodarowania terenów. Prognoza określa wzajemne relacje pomiędzy przyjętymi w projekcie zmiany studium kierunkami rozwoju przestrzennego gminy, a uwarunkowaniami środowiska przyrodniczego, aspektami gospodarczymi i społecznymi, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. W miarę potrzeby wskazuje również możliwości rozwiązań eliminujących lub ograniczających szkodliwe oddziaływanie na środowisko, mogących wynikać z realizacji ustaleń zmiany studium oraz w zależności od potrzeb, formułować propozycje innych, niż w przedstawionym i opiniowanym projekcie - ustaleń sprzyjających ochronie środowiska. W prognozie analizie i ocenie podlega projekt uchwały w sprawie zmiany studium (tekst) wraz z rysunkiem, stanowiącym załącznik graficzny uchwały. Szczegółowy zakres informacji wymaganych w prognozie wskazano w art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko . Stosownie do wymogu art. 53 wyżej wskazanej ustawy, zakres i stopień szczegółowości informacji zawartych w niniejszej prognozie został uzgodniony z właściwymi organami, wskazanymi w art. 57 i 58 ustawy - Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Poznaniu (pismem WOOIII.411.37.2012.JM z dnia 21.02.2012 r.) oraz Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Wolsztynie (pismem ON.NS-71/1-4(2)/12 z dnia 6.02.2012 r.). 1.4 WYKORZYSTANE MATERIAŁY I METODY PRACY Przy opracowaniu niniejszej prognozy wykorzystano następujące materiały źródłowe: Literatura: Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne Kondracki J., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994, Kształtowanie i ochrona środowiska Bartkowski T., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1979, Fizjografia urbanistyczna Szponar A., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, Klimat Niziny Wielkopolskiej. Woś A., Wyd. PWN, Poznań 1994, Regiony klimatyczne Polski. Okołowicz W., Wyd. PWN, 1982. Materiały kartograficzne: mapa hydrograficzna w skali 1:50 000, ark. N-33-140-D KARGOWA, GUGiK oprac. GEOMAT Sp. z o.o. Poznań, druk; Geokart-International, Rzeszów 2003 szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. Kargowa, Wyd. Geologiczne – 1977r. mapa glebowo-rolnicza w skali 1:5 000, gmina Siedlec, obręb Jaromierz, mapa sozologiczna w skali 1:50 000, ark. N-33-140-D KARKOWA, oprac. GEOPOL Sp. z o.o. Poznań, druk; Geokart-International, Rzeszów 2006 Akty prawne: Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zmianami), 5 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ Ustawa z dnia 3 października 2008 o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, o udziale społeczeństwa, w ochronie środowiska i ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 ze zmianami). Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r., poz. 647), Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220 ze zmianami), Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162 poz. 1568 ze zmianami), Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2010 r., Nr 185, poz.1243 ze zmianami), Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2012 r. poz. 145), Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2011 r., Nr 12, poz. 59 ze zmianami), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826), Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, ze zmianami), Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397), Rozporządzenie Nr 10 Wojewody Zielonogórskiego z dnia 10 lipca 1998 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wyznaczenia obszarów chronionego krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Ziel. Nr 12, poz. 109). Dokumenty, inne dostępne opracowania: projekt zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Siedlec dla terenów położonych w miejscowości Jaromierz, maj 2012, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Siedlec (uchwała Nr XXXIX/227/2002 Rady Gminy Siedlec z dnia 30 sierpnia 2002 roku), Program ochrony środowiska gminy Siedlec na lata 2004 – 2007 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2008 – 2011, Strategia rozwoju gminy Siedlec, Plan gospodarki odpadami dla powiatu Wolsztyńskiego, Program ochrony środowiska dla powiatu Wolsztyńskiego, Stan środowiska w województwie wielkopolskim za rok 2010, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Poznań 2011, Roczna ocena jakości powietrza w województwie wielkopolskim za rok 2010, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, Poznań 2011 Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe dla potrzeb zmiany Studium uwarunkowań kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Siedlec dla terenów położonych w miejscowości Jaromierz, 2012. Inne źródła: wizja terenowa (kwiecień 2012 r.) www.geoportal.gov.pl www.maps.live.com 6 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ Powyższe materiały w połączeniu z przeprowadzonymi wizjami terenowymi pozwoliły na opracowanie charakterystyki stanu funkcjonowania środowiska w podziale na poszczególne komponenty. Prognozę oddziaływania na środowisko sporządzono przy zastosowaniu metody indukcyjnoopisowej, polegającej na charakterystyce istniejących zasobów środowiska oraz łączeniu w całość posiadanych informacji o dotychczasowych mechanizmach funkcjonowania środowiska i wskazaniu, jakie potencjalne skutki mogą wystąpić w środowisku w wyniku realizacji ustaleń zmiany Studium. Posłużono się również metodą porównawczą, wykorzystując wiedzę o funkcjonowaniu środowiska jako całości. Skonfrontowano zaproponowane rozwiązania planistyczne z istniejącymi uwarunkowaniami środowiskowymi. Prognozę oddziaływania na środowisko przedstawiono w zakresie, jaki umożliwia obecny stan dostępnej informacji o środowisku oraz w tym kontekście – stopień ogólności (lub szczegółowości) ustaleń zmiany Studium. 2. 2.1 CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO CHARAKTERYSTYKA ELEMENTÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I ICH WZAJEMNYCH POWIĄZAŃ 2.1.1. Położenie, użytkowanie i zagospodarowanie terenu Obszar objęty granicami niniejszego opracowania położony jest w południowo – zachodniej części województwa wielkopolskiego, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Siedlec. Granicami projektu zmiany Studium objęto działki nr 89/6, 90/5, 92/1, 92/3 oraz części działek nr 89/7 i 90/7, arkusz nr 1, obręb Jaromierz – położone w miejscowości Jaromierz po obu stronach drogi powiatowej w sąsiedztwie istniejącego Przedsiębiorstwa WELLTON Sp. z o.o. – położone na północ od drogi krajowej nr 32 prowadzącej ze Stęszewa do Gubinka, o łącznej powierzchni ok. 2 ha. W dotychczasowym sposobie zagospodarowania i użytkowania terenów znajdujących się w granicach analizowanego obszaru, znajdują się głównie nieużytki i tereny rolne oraz w niewielkim fragmencie tereny leśne (dz. nr 89/6). Cała miejscowość Jaromierz to tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, zagrodowej i drobnej działalności gospodarczej. 2.1.2. Rzeźba terenu Gmina Siedlec według podziału Polski na jednostki fizycznogeograficzne znajduje się w zasięgu mezoregionu: Pojezierze Poznańskie (315.51), makroregionu Pojezierza Wielkopolsko – Kujawskiego (315.5). Pod względem ukształtowania terenu gmina Siedlec jest mało urozmaicona. Wysokości bezwzględne wahają się od 55 m n.p.m. w dolinie Północnego Kanału Obry do 108,0 m n.p.m. w rejonie wsi Józefin. Wysokości względne pomiędzy dnami dolin a kulminacjami powierzchni wysoczyznowych osiągają przeważnie wartość 3-15 m. W południowo-zachodniej i północnowschodniej części gminy wartości są wyższe i osiągają odpowiednio 20-34 m oraz 30-47 m. Gmina Siedlec znajduje się w obrębie zaplecza marginalnej strefy fazy leszczyńskiej zlodowacenia bałtyckiego, którego buduje glina zwałowa o miąższości 5 m. Powierzchnię urozmaicają kemy oraz wydmy i pola eoliczne piasków pokrywowych. Tereny położone w północnej części wypełniają osady Sandru Nowotomyskiego. Na jego powierzchni występuje wiele wydm i eolicznych piasków pokrywowych. Dominują wydmy paraboliczne. 7 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ Na obecny charakter rzeźby wpłynął też klimat peryglacjalny jak również późniejsze procesy erozyjne, doprowadzające do złagodzenia pierwotnej rzeźby. Największą powierzchnię gminy zajmuje wydmowa terasa środkowa. Występuje ona w centralnej części gminy, przechodząc w kierunku wschodnim we wspomnianą równinę sandrową, natomiast od zachodu graniczy z obszarem Rynny Zbąszyńskiej. Z terasy wydmowej wyodrębniają się pojedyncze pagórki wydmowe o bardzo małych deniwelacjach, nie przekraczających 5 metrów oraz denna terasa zalewowa rzeki Szarki i Północnego Kanału Obry. Obszar opracowania podobnie jak zdecydowana większość obszaru gminy znajduje się na wysokości od 53 do 57 m n.p.m. i jest płaską pozbawioną deniwelacji równiną. 2.1.3. Budowa geologiczna i warunki gruntowe Analizowany obszar leży w obrębie jednostki geologicznej zwanej Monokliną, którą budują skały permsko-mezozoiczne leżące na podłożu paleozoicznym. Najstarsze skały permskie: zlepieńce, piaskowce i łupki czerwonego spągowca, przykryte są częściowo, serią dolno permskich skał wulkanicznych o miąższości 200-500m. Strop utworów podpermskich zalega na głębokościach 2500-3000 m p.p.m., którą tworzą prekambryjskie gnejsy, migmaty i łupki krystaliczne, dewońskie łupki ilasto – piaszczyste, szarogłazy, kwarcyty, zlepieńce i gnejsy (pas szerokości 5-7 km na północ od linii Siedlec- Wolsztyn-Błocko), a na pozostałym obszarze karbońskie mułowce, iłowce, szarogłazy, piaskowce i zlepieńce. Monoklina przykryta jest zwartym pokładem skał mezozoicznych. Największy odsetek powierzchni gminy stanowią iły, iłowce, iłomargle i dolomity triasu górnego. Mniejszą powierzchnię utworów tworzą piaskowce, piaski, mułowce, łupki ilaste jury dolnej, znajdujące się w północnej części gminy. Powierzchnia podplejstoceńska zbudowana jest z mioceńskich iłów, mułków i piasków. Miąższość utworów czwartorzędowych wynosi przeciętnie 50-65 m. W północno-wschodniej części gminy miąższość utworów może dochodzić nawet do 80 m. 2.1.4. Warunki wodne Wody powierzchniowe Teren gminy Siedlec leży w zlewni bezpośredniej Obry oraz Szarki i Rowu Grabarskiego, które uchodzą do jezior obrzańskich. Sieć hydrograficzna gminy Siedlec należy do systemu wodnego Obry (Północny Kanał Obry). Na analizowanym terenie, ani też w bezpośrednim jego sąsiedztwie nie występują żadne cieki i zbiorniki wodne. W niewielkiej odległości od przedmiotowego obszaru przepływa niewielki fragment Północnego Kanału Obry, który łączy Kanał Dźwiński z Obrzycą. Największym ciekiem przepływającym przez gminę jest Północny Kanał Obry, który przebiega w południowo – zachodniej części gminy w pobliżu Jażyńca, Jaromierza i Kopanicy. Na południe od Jaromierza ze względu na dość skomplikowany układ rowów i kanałów oraz płaski teren, działy wodne w strefie pradolinnej na niektórych odcinkach mają charakter niepewny. A w działach wodnych występują liczne bramy wodne – głównie efekt przeprowadzonych prac melioracyjnych. Na północ i południe od Jaromierza występuję kilka izolowanych zagłębień bezodpływowych, głównie typu chłonnego. Zlokalizowane są głównie na obszarach, gdzie w litologii utworów powierzchniowych dominują piaski. Są to przeważnie zagłębienia śródwydmowe. 8 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ Wody podziemne Wody podziemne swym charakterem i głębokością występowania odzwierciedlają cechy konfiguracyjne terenu oraz budowę geologiczną jego podłoża. Zwierciadło wody gruntowej wyraźnie nawiązuje do ukształtowania powierzchni terenu i w złagodzonej formie powtarza jej kształt. Na mało urozmaiconym obszarze gminy można wyróżnić wody podziemne na obszarach dolinnych i pozadolinnych. Wody podziemne występują tu głównie w piaskach rzecznych holoceńsko – plejstoceńskich. Zwierciadło wód ma charakter swobodny lub lekko napięty. Stabilizuje się na zróżnicowanych poziomach od 1 m w obniżeniach do 3 m (miejscami głębiej) w obrębie terasy średniej. Zgodnie z mapą hydrograficzną w granicach analizowanego obszaru poziom wód gruntowych znajduje się na głębokości 2 m p.p.t. Na omawianym obszarze podstawowe znaczenie dla zaopatrzenia gminy w wodę odgrywa poziom czwartorzędowy piętra plejstoceńskiego. Omawiany teren leży poza Głównym Zbiornikiem Wód Podziemnych oraz obszarami zasobowymi i obszarami zasilania wyznaczonymi dla ujęć wód podziemnych. 2.1.5. Gleby Na analizowanym terenie przydatność rolnicza występujących gleb jest niewielka. Zdecydowanie przeważają gleby piaszczyste głównie klasy VI o niskiej bonitacji gleb z przeznaczeniem pod potencjalną lokalizację obiektów zorganizowanej działalności gospodarczej (potencjalne tereny rozwoju i lokalizacji obiektów działalności gospodarczej oraz urządzeń infrastruktury technicznej). Gleby klasy V stanowią niewielki odsetek w stosunku do całej powierzchni obszaru opracowania, zajmując jedynie części działek nr 90/5 i 90/7. Na działce nr 89/6 występuje las, w przewadze mieszany, który został posadzony na terenach porolnych. Tereny te zajmuje bór mieszany świeży porośnięty głównie sosną o zróżnicowanej strukturze wiekowej. Obszar lasu stanowi własność prywatną. W sąsiedztwie analizowanego terenu znajdują się lasy również w przewadze mieszane, posadzone na terenach porolnych. Gleby gminy Siedlec są znacznie mniej korzystne niż średnia w województwie wielkopolskim a także średnia w kraju (w Polsce wynosi ona 66,6 pkt.). Przydatność rolnicza występujących gleb jest niewielka z uwagi na klasę bonitacyjną gleb. Zatem rolnictwo gminy cechuje się wysokim poziomem produkcji tylko dzięki wysokiej kulturze rolniczej i dużej pracowitości miejscowych rolników. 2.1.6. Szata roślinna Obszar objęty projektem zmiany Studium stanowią głównie nieużytki oraz w niewielkim fragmencie teren leśny (działka nr 89/6). Wszystkie nieużytki porośnięte są w większości ubogą roślinnością kserofityczną, tworzącą zbiorowiska dywanowe, lub kompleksem roślinności z dominacją traworośli i wieloletnimi roślinami zielnymi. Tereny leśne stanowi bór mieszany świeży porośnięty głównie sosną o zróżnicowanej strukturze wiekowej. 2.1.7. Świat zwierzęcy Obszary objęte opracowaniem sąsiadują z terenami leśnymi co może powodować dogodne warunki do bytowania i rozwoju wielu przedstawicieli różnych zwierząt z grup: owadów, mięczaków, płazów, gadów, ptaków i ssaków. Z drugiej jednak strony bliskie sąsiedztwo zakładu zajmującego się produkcją i sprzedażą wyrobów z drewna, terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz drogi krajowej nr 32 mogącej stanowić barierę dla przemieszczających się zwierząt, spowodowało że na terenie opracowania występuje ograniczona liczba i rozmaitość gatunków zwierząt. Ograniczają się 9 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ one do gatunków charakterystycznych dla gruntów rolnych oraz powszechnie występujących gatunków owadów i ptaków, które w pobliskich lasach posiadają siedliska lęgowe. 2.1.8. Klimat Według regionalizacji klimatycznej W. Okołowicza obszar opracowania położony jest na obszarze regionu śląsko - wielkopolskiego, reprezentujący obszar przewagi wpływów oceanicznych. Klimat gminy Siedlec związany jest z ogólną cyrkulacją mas powietrza napływającego głównie znad północnego Atlantyku i basenu Morza Śródziemnego. Amplitudy temperatur są tutaj mniejsze od przeciętnych w Polsce, wiosna i lato wczesne oraz długie, zima łagodna i krótka, z nietrwałą pokrywą śnieżną. Długość okresu wegetacyjnego wynosi około 220 dni. Średnia temperatura stycznia waha się od –5,000C do +1,500C, lipca od +17,500C do +18,000C. Zima trwa tutaj około 70 dni, lato około 90 dni. Roczna suma opadów wynosi ca 550-600 mm. W ciągu roku występują 194 dni bez opadu przy 171 dniach z opadem. Najwyższa suma opadów przypada na miesiąc lipiec sierpień, najniższa na luty - marzec. Pokrywa śnieżna trwa średnio około 50 dni. Nieciągłym zjawiskiem jest opad gradu. Najczęściej występuje wczesną wiosną, bardzo rzadko jesienią. W okresie wegetacyjnym trwającym od początku kwietnia do końca września średnie wartości opadu przekraczają 360 mm. Wiatry najczęściej wieją z kierunku zachodniego i południowo-zachodniego. Z reguły są to wiatry słabe. Rzadko występują wiatry silne i bardzo silne. Bonitacja agroklimatu w gminie wyrażona w formie wskaźnika określającego zdolność plonotwórczą klimatu wynosi 11,2 pkt. (w skali 15 punktowej) i dlatego klimat można określić jako średnio sprzyjający produkcji rolniczej3. Na charakter klimatu lokalnego wpływa między innymi rzeźba terenu, sposób jego użytkowania, obecność wód, charakter szaty roślinnej. Obszar opracowania charakteryzuje się z jednej strony wyrównanymi warunkami termicznymi, równomiernym nasłonecznieniem, małą wilgotnością i korzystną wymianą powietrza. Dodatkowo sąsiedztwo terenów zalesionych wpływa na poprawę warunków termicznych i wilgotnościowych poprzez zmniejszenie dobowych wahań, charakteryzuje się jednak nieco gorszymi warunkami solarnymi z uwagi na zacienienie. Są to jednak tereny o powietrzu wzbogaconym w tlen, ozon, olejki eteryczne podnoszące komfort bioklimatyczny. 2.1.9. Obszary i obiekty chronione Na obszarze objętym zmianą suikzp nie występują cenne zasoby przyrodnicze, objęte prawną ochroną w formie parku narodowego, rezerwatu przyrody, parku krajobrazowego, obszaru chronionego krajobrazu, obszaru Natura 2000, zespołu przyrodniczo-krajobrazowego, użytku ekologicznego, stanowiska dokumentacyjnego, pomników przyrody oraz ich otulin, ustanowione w trybie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Na omawianym obszarze nie występuje również większość pozostałych obszarów chronionych, podlegających ochronie na podstawie innych przepisów odrębnych, tj.: główne zbiorniki wód podziemnych czy obszary ciche w aglomeracji. Omawiany obszar nie jest również zlokalizowany w zasięgu obszarów, na których obowiązują, niekiedy znaczące, ograniczenia w zagospodarowaniu i użytkowaniu terenów, np. obszarów ograniczonego użytkowania lub obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi. Wyjątek stanowią grunty leśne, zajmujące obszar działki nr 89/6. Lasy te stanowią własność prywatną. Zgodnie z art. 30 ustawy z dnia 28 września 1991 o lasach4 w lasach zabrania się: 3 Strategia rozwoju gminy Siedlec. Diagnoza stanu środowiska, www.siedlec.pl 10 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ 1) zanieczyszczania gleby i wód, 2) zaśmiecania, 3) rozkopywania gruntu, 4) niszczenia grzybów oraz grzybni, 5) niszczenia lub uszkadzania drzew, krzewów lub innych roślin, 6) niszczenia urządzeń i obiektów gospodarczych, turystycznych i technicznych oraz znaków i tablic, 7) zbierania płodów runa leśnego w oznakowanych miejscach zabronionych, 8) rozgarniania i zbierania ściółki, 9) wypasu zwierząt gospodarskich, 10) biwakowania poza miejscami wyznaczonymi przez właściciela lasu lub nadleśniczego, 11) wybierania jaj i piskląt, niszczenia lęgowisk i gniazd ptasich, a także niszczenia legowisk, nor i mrowisk, 12) płoszenia, ścigania, chwytania i zabijania dziko żyjących zwierząt, 13) puszczania psów luzem, 14) hałasowania oraz używania sygnałów dźwiękowych, z wyjątkiem przypadków wymagających wszczęcia alarmu(…). Ponadto, w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego należy uwzględnić ustalenia planów urządzenia lasu dotyczące granic i powierzchni lasów, (…). Należy jednak zwrócić uwagę na położenie gminy Siedlec w strukturze przyrodniczokrajobrazowej obszarów chronionych. Gmina Siedlec dzięki swojemu położeniu w dolinie rzeki Obry, która jest korytarzem ekologicznym o znaczeniu krajowym ma bezpośrednie powiązania z obszarami węzłowymi: 5M (Obszar Międzyrzecki) – obszar węzłowy o znaczeniu międzynarodowym, 4K (Obszar Pojezierza Leszczyńskiego) – obszar węzłowy o znaczeniu krajowym. Ponadto, w skład ekologicznego systemu obszarów chronionych wchodzą: rezerwaty przyrody, parki narodowe i krajobrazowe oraz obszary chronionego krajobrazu, a także stanowiska dokumentacyjne przyrody nieożywionej, użytki ekologiczne i zespoły przyrodniczo-krajobrazowe. Zachodnia i północno-wschodnia część gminy wchodzi w skład obszaru chronionego krajobrazu. Część zachodnią zajmuje Obszar Chronionego Krajobrazu Pojezierze Sławskie, Pradolina Obry i Rynna Zbąszyńska – utworzony Uchwałą nr VII/49/85 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze 21 czerwca 1985 r. i zweryfikowany rozporządzeniem nr 6 Wojewody Zielonogórskiego z 10.07.1996 roku w sprawie wyznaczenia obszarów chronionego krajobrazu (Dz. Urz. Województwa Zielonogórskiego nr 12, z 28.07.1996 roku) oraz rozporządzeniem nr 10 Wojewody Zielonogórskiego z dnia 10 lipca 1998 r. (Dz. Urz. Woj. Ziel. Nr 12, poz. 109). Powierzchnia OChK wynosi 22 102 ha., z czego powierzchnia w obrębie gminy wynosi ok. 67 km2. Na terenie gminy znajduje się także jeden rezerwat przyrody Wyspa na jeziorze Chobienickim o powierzchni 26,15 ha utworzony w 1959 r. Jest to rezerwat faunistyczno-florystyczny, którego powołanie miało na celu ochronę legowiska czapli siwej. Natomiast teren opracowania położony jest wg Planu zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego w granicach krajowej migracji, rozprzestrzeniania i wymiany genetycznej organizmów żywych. 4 Dz. U. 2011 Nr 12, poz.59 11 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ 2.1.10. Dziedzictwo kulturowe Gmina Siedlec szczyci się bogatą i dobrze udokumentowaną historią. Są tutaj liczne interesujące zabytki kultury materialnej stanowiące dziedzictwo wielkopolskiej kultury wiejskiej. Szczególną wartość przedstawiają dawne zagrody wiejskie, stanowiące przykład budownictwa wiejskiego z XIX w. Są także pałace i parki dworskie dające świadectwo historii rodzin ziemiańskich. W granicach analizowanego obszaru nie występują jednak żadne obiekty chronione w rozumieniu ustawy o ochronie zabytków i opiece na zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. 5. Jednakże obszar podlegający zmianie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego dotyczący terenów położonych w miejscowości Jaromierz należy objąć strefą „W” ochrony archeologicznej. Przedmiotem ochrony w archeologicznej strefie ochrony konserwatorskiej są znajdujące się w niej zabytki archeologiczne stanowiące świadectwo życia i działalności człowieka. Miejscowość Siedlec i okoliczne wsie szczycą się bogatą i dobrze udokumentowaną historią. Przeprowadzone w 1950 r. badania archeologiczne wykazały, że rozwój osadnictwa wczesnohistorycznego na tym terenie nastąpił około roku 1400 p.n.e. Tereny te zasiedlała ludność kultury łużyckiej. Stanowiska ludności kultury łużyckiej z epoki brązu odkryto w Jaromierzu i Żodyniu, a w Grójcu i w pobliżu Chobienic, na tzw. Cichej Górce, natrafiono na fragmenty osady łużyckiej i cmentarzysko. Na południowym krańcu Jeziora Chobienickiego znajdują się ślady osady z późnego okresu rzymskiego (500 – 460 lat p.n.e.). Ponadto ślady osadnicze z wczesnego średniowiecza znaleziono w okolicach Jaromierza, Żodynia i Siedlca. We wczesnym średniowieczu okolice Siedlca pokrywała puszcza, która wraz z rzeką Obrą stanowiła naturalną granicę między Wielkopolską a Śląskiem. Granica ta była wzmocniona systemem grodów obronnych takich jak: Chobienice, Kopanica, Karna, Trzciel, Zbąszyń, Przyprostynia, Chorzemin, Komorowo i Mochy. Osadnictwo w rejonie Siedlca cechuje się ciągłością od czasów przedhistorycznych. O wielu miejscowościach znajdują się bardzo wczesne zapiski w źródłach pisanych. 2.2 STAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO 2.2.1. Jakość powietrza atmosferycznego Wpływ na jakość powietrza atmosferycznego mogą mieć liniowe, punktowe oraz obszarowe źródła zanieczyszczeń. Powodują one emisję zanieczyszczeń do powietrza. O stanie powietrza decyduje wielkość i przestrzenny rozkład emisji ze wszystkich źródeł; z uwzględnieniem przepływów transgranicznych i przemian fizykochemicznych zachodzących w atmosferze. Źródłem naturalnych zanieczyszczeń powietrza są np.: pożary lasów, erozja skał i gleb. Największym antropogenicznym źródłem emisji zanieczyszczeń jest proces energetycznego spalania paliw. Na obszarze opracowania nie występują żadne obiekty i przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko. Ze względu na charakter zagospodarowania terenu objętego ustaleniami zmiany Studium nie stwierdzono występowania większych źródeł emisji substancji do powietrza. Stan atmosfery na obszarze opracowania oceniany jest jako dobry. Wpływa na to korzystne położenie obszarów w stosunku do przeważających kierunków wiatru (z sektora zachodniego w stronę centrum gminy), jak również zieleń lasów. W niedalekim sąsiedztwie obszaru opracowania prowadzona jest jednak działalność gospodarcza, która może powodować emisję zanieczyszczeń do powietrza gazów i pyłów (przedsiębiorstwo WELLTON SP. Z O.O. zajmujące się produkcją wyrobów z drewna). 5 Dz. U. Nr 162 poz. 1568 12 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ Znaczenie dla jakości powietrza na omawianym terenie może stanowić emisja zanieczyszczeń pochodzących z lokalnych kotłowni i indywidualnych palenisk domowych – tzw. emisja niska. Emisja zanieczyszczeń powietrza z tych źródeł w gminie Siedlec ma wpływ na stan sanitarny powietrza i dotyczy także przeważającej części obszaru powiatu. Przyczyną takiego stanu jest niski stopień centralnego zaopatrzenia w ciepło. Większość gospodarstw domowych opalanych jest węglem, a także często spalane są różnego rodzaju "paliwa zastępcze" (butelki i opakowania z mas plastycznych, guma, papier zafoliowany, itp.). Poza ww. emitorami punktowymi, do znaczących, źródeł zanieczyszczeń mających wpływ na stan czystości powietrza w gminie Siedlec należy wymienić liniowe emitory zanieczyszczeń, w tym głównie drogę krajową nr 32 (przylegającą od południa do granic obszaru opracowania) oraz pozostałe drogi wojewódzkie. Wielkość emisji ze źródeł mobilnych zależy od natężenia i organizacji ruchu samochodowego oraz stanu technicznego pojazdów i dróg. Substancje wprowadzane do powietrza przez ruch samochodowy (emisja ze źródeł liniowych) to: tlenek węgla, tlenki azotu, węglowodory, sadza, pyły zawierające metale ciężkie, m.in. ołów (emisja ze spalania w silnikach) oraz pyły gumowe (emisja na skutek tarcia opon o nawierzchnię drogi). Na zwiększanie emisji tego rodzaju wpływają też uliczne korki, powodując wzrost zużycia paliwa i wydłużając czas przejazdu. Emisja dwutlenku azotu NO2 związana z ruchem pojazdów wyraźnie zwiększa się w sezonie letnim kiedy to wzrasta ruch drogowy. Generalnie można stwierdzić na podstawie pomiarów dokonanych w 2001r., że nie wystąpiło na terenie gminy Siedlec, jak i całego powiatu wolsztyńskiego przekroczenie normy średnio dobowej6. Emisja zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza na terenie gminy Siedlec nie wpływa determinująca na jakość powietrza. Stan sanitarny całego powiatu wolsztyńskiego jest dobry. Potwierdzają to poprzednie i aktualne badania prowadzone przez WIOŚ, z których wynika, iż jakość powietrza ulega poprawie z roku na rok. Na podstawie przeprowadzanych w latach 2000-2009 badań stwierdzono, że wartości odniesienia dla stężeń mierzonych substancji nie były przekraczane, przy czym najbardziej znacząca była emisja dwutlenku azotu i pyłu. Można jednak było zaobserwować trend spadkowy wielkości stężeń. Ze względu na brak punktów pomiarowych, zlokalizowanych w niewielkiej odległości od omawianego terenu, analizę jakości powietrza atmosferycznego przeprowadzono na podstawie wykonywanej przez WIOŚ rocznej oceny jakości powietrza dla poszczególnych stref 7, wyznaczonych w oparciu o ustawę Prawo ochrony środowiska8. Teren będący przedmiotem opracowania znajduje się w granicach strefy wielkopolskiej. Wykonana przez WIOŚ w 2010 r. ocena jakości powietrza atmosferycznego pod kątem ochrony zdrowia, obejmowała określenie stężeń dwutlenku azotu (NO 2), dwutlenku siarki (SO2), benzenu (C6H6), pyłu PM10, ozonu (O3), ołowiu (Pb), arsenu (As), niklu (Ni) i kadmu (Cd). Po raz pierwszy w ocenie za rok 2010 uwzględniono pył PM2,5. Stan jakości powietrza za rok 2010 w strefie wielkopolskiej przedstawia poniższa tabela 1. 6 7 Program ochrony środowiska gminy Siedlec na lata 2004 – 2007 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2008 – 2011 Roczna ocena jakości powietrza w województwie wielkopolskim za rok 2010, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, Poznań 2010 8 art. 87 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity z dnia 23 stycznia 2008r.) 13 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ Tabela 1. Strefa wielkopolska z uwzględnieniem kryteriów określonych w celu ochrony zdrowia: SYMBOL KLASY STREFY DLA POSZCZEGÓLNYCH SUBSTANCJI NAZWA STREFY strefa wielkopolska NO2 SO2 A A CO A C6H2 A P M2,5 PM10 BA P AS CD NI PB O3 B C C A A A A C Źródło: Roczna ocena jakości powietrza w województwie wielkopolskim za rok 2011, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska; www.poznan.pios.gov.pl Pod kątem ochrony zdrowia strefa wielkopolska zakwalifikowana została do klasy C ze względu na przekroczenia poziomu dopuszczalnego dla pyłu PM10, poziomu docelowego benzo(a)piranu oraz ozonu. Przekroczenia pyłu PM10 dotyczyły wyłącznie stężeń 24-godzinnych, nie zanotowano przekroczeń stężeń średnich rocznych. Przekroczenia stężenia pyłu wykazują wyraźną zmienność sezonową, dotyczą tylko sezonu zimowego (grzewczego). Można więc przypuszczać, że powodem przekroczeń w sezonie grzewczym jest niska emisja z sektora komunalno-bytowego wpływająca na wyraźne pogorszenie warunków aerosanitarnych w miastach. Z kolei ozon jest zanieczyszczeniem wtórnym powstającym w większych stężeniach przy sprzyjających warunkach meteorologicznych, w atmosferze zawierającej tzw. prekursory ozonu (np.: tlenki azotu, węglowodory). W województwie wielkopolskim pomiary ozonu prowadzone są przez WIOŚ na stacjach miejskich w Poznaniu i Koninie oraz pozamiejskich w Krzyżówce i Mścigniewie. W przypadku ocenianego po raz pierwszy pyłu PM2,5 strefę wielkopolską zaliczono do klasy B. Stężenia pozostałych substancji pod kątem ochrony zdrowia - NO2, SO2, CO, C6H6, As, Cd, Ni oraz Pb - nie przekraczały odpowiednio poziomów dopuszczalnych, docelowych lub długoterminowych (w zależności od substancji), dlatego strefa wielkopolska zaliczona została do klasy A. Rezultatem końcowym oceny stref pod kątem ochrony roślin, podobnie jak pod kątem ochrony zdrowia, jest określenie klas wynikowych dla poszczególnych zanieczyszczeń w danej strefie. W efekcie oceny przeprowadzonej dla 2011 roku: • dla ozonu strefie wielkopolskiej przypisano klasę C; • dla dwutlenku siarki i tlenków azotu strefę wielkopolską zaliczono do klasy A. Tabela 2. Klasyfikacja stref z uwzględnieniem kryteriów określonych w celu ochrony roślin SYMBOL KLASY STREFY DLA POSZCZEGÓLNYCH SUBSTANCJI NAZWA STREFY strefa wielkopolska NO2 SO2 A A O3 C Źródło: Roczna ocena jakości powietrza w województwie wielkopolskim za rok 2011, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska; www.poznan.pios.gov.pl Emisja zanieczyszczeń do powietrza wpływa na stan zdrowia ludności jak również na roślinność oraz zmiany pH gleby i wód powierzchniowych. Ochrona powietrza przed zanieczyszczeniem polega na zapobieganiu przekraczania dopuszczalnych stężeń substancji zanieczyszczających w powietrzu i ograniczaniu ilości lub eliminowaniu wprowadzania do powietrza tych substancji. Zanieczyszczenia usuwane są z atmosfery poprzez proces suchego osiadania lub wymywania przez opady atmosferyczne oraz w wyniku reakcji chemicznych, które prowadzą do powstania innych związków chemicznych zwanych zanieczyszczeniami wtórnymi. 14 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ 2.2.2. Jakość wód Wody powierzchniowe Według Programu Ochrony Środowiska gminy Siedlec na lata 2004 – 2007 z uwzględnieniem Perspektywy na lata 2008- 2011 zlewnia Północnego i Środkowego Kanału Obry w górnym biegu ma charakter rolniczy o intensywnie prowadzonej gospodarce rolnej (gminy: Wielichowo i Kamieniec). Powierzchnie użytków rolnych są poprzecinane gęstą siecią rowów melioracyjnych i poprzez ich wody zanieczyszczane spływami z pól i łąk - zanieczyszczenia obszarowe doprowadzane są do Północnego Kanału Obry. W dalszym biegu w zlewni własnej cieków przeważają łąki i lasy, natomiast użytki rolne zajmują większe powierzchnie w zlewniach dopływów: Dojcy (gmina Nowy Tomyśl), Szarki (gminy: Nowy Tomyśl i Siedlec) i Rowu Grabarskiego (gmina Siedlec). Na zlewni znajduje się także kilka większych punktowych źródeł zanieczyszczeń: zrzuty z oczyszczalni komunalnych i zakładowych, zrzuty wód pochłodniczych z gorzelni, nielegalnie odprowadzane nieoczyszczone ścieki do wód i ziemi. Punktowe źródła zanieczyszczeń rozmieszczone są w początkowej i końcowej części badanych odcinków rzek. Stan wód na obszarze początkowym (przekrój Łęki Wielkie) nie odpowiada normom ze względu na stężenia fosforu ogólnego (67% prób), fosforanów (33% prób) oraz tlenu rozpuszczonego (50% prób). Poniżej ujścia Kanału Grabarskiego (przekrój Ziemin) stan wód utrzymuje się na podobnym poziomie. Odnotowuje się znaczny wzrost zawartości azotu azotynowego i pogorszenie stanu sanitarnego. W przekroju w Błocku wody Północnego Kanału Obry w dalszym ciągu nie odpowiadały normom ze względu na okresowe odtlenienie wód, nadmierne zawartości biogenów, stan sanitarny pogorszył się do pozaklasowego, stwierdzono także nadmierne ilości manganu. W dalszym biegu rzeki (przekrój Kłębowo) wody zawierały mniej zanieczyszczeń organicznych, mniej związków biogennych (klasa III), polepszył się stan sanitarny, nadal natomiast utrzymywały się niskie zawartości tlenu rozpuszczonego. Poniżej ujścia Dojcy i Środkowego Kanału Obry w przekroju w Jaromierzu wyraźnie zwiększyła się zawartość tlenu rozpuszczonego w wodach i poprawił się stan sanitarny (odpowiadał klasie II), natomiast utrzymał się podobny stopień zanieczyszczenia związkami biogennymi. Poniżej ujścia Kanału Dźwińskiego (przekrój Kopanica) ogólne zanieczyszczenie utrzymywało się na podobnym poziomie (klasa III) z wyjątkiem zawartości fosforanów i fosforu ogólnego (non - po 1 próbie z 10 badanych). W dalszym biegu rzeki (przekrój Grójec Wielki) zanieczyszczenie materią organiczną nieco wzrosło (klasa III), stwierdzono natomiast znaczny wzrost zanieczyszczenia zawiesina ogólna (z klasy I do III), zawartość fosforanów i fosforu ogólnego nadal nie odpowiadała normom. Warunki wodne na obszarze gminy uległy znacznym przeobrażeniom wskutek działalności człowieka, a szczególnie prac melioracyjnych, tj.: budowa rowów i kanałów odwadniających tereny podmokłe, pogłębianiu i wyprostowywaniu istniejących cieków i włączeniu ich do systemów melioracyjnych. Prace te prowadzone były na analizowanym terenie od końca XVIII wieku. W przypadku gminy Siedlec struktura użytkowania gruntów w obrębie poszczególnych zlewni jest dość korzystna i spływy z pól nie powinny mieć znaczącego wpływu na stan czystości wód. Działając na podstawie art. 286a ustawy Prawo ochrony środowiska9 Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska prowadzi wojewódzką bazę informacji o korzystaniu ze środowiska, do której wprowadzane są dane z wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska, przekazywanych przez podmioty korzystające ze środowiska. Z danych zewidencjonowanych za rok 2010 wynika, iż ilość ścieków oczyszczonych odprowadzonych do środowiska w województwie wielkopolskim w tymże roku wyniosła ogółem 172,1 mln m3, z tego ścieki 9 Dz. U. Z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm. 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ wprowadzane do wód stanowiły ponad 95%, a ścieki wprowadzone do ziemi – niespełna 5%. Wykaz oczyszczalni pracujących na obszarze województwa wielkopolskiego, z których rocznie odprowadzanych jest powyżej 20000 m 3 ścieków przedstawiono w tabeli 2. Tabela 2. Oczyszczalnie ścieków na terenie gminy Siedlec, z których rocznie odprowadzanych jest powyżej 20000 m3 ścieków /wg ewidencji WIOŚ w Poznaniu/ Lp. Gmina Miejscowość 1. Siedlec Siedlec 2. Siedlec Tuchorza Właściciel obiektu Zakład Eksploatacji Urządzeń komunalnych Sp. z o.o. w Siedlcu Zakład Eksploatacji Urządzeń komunalnych Sp. z o.o. w Siedlcu Ilość ścieków odprowadzanych w roku 2010 [m3/r] 72 876 69 867 Od 2007 roku ocena jakości wód powierzchniowych i podziemnych prowadzona jest dla jednolitych części wód (JCW, JCWPd). Na analizowanym terenie brak jest zbiorników wód powierzchniowych oraz cieków. W niewielkiej odległości od przedmiotowego obszaru przepływa niewielki fragment Północnego Kanału Obry, który łączy Kanał Dźwiński z Obrzycą. Ze względu na wielkość oraz znaczenie ww. cieku dla bilansu wodnego gminy Siedlec, brak jest szczegółowych parametrów, opisujących jakość wód powierzchniowych w rejonie przedmiotowego obszaru objętego zmianą Studium. Stan czystości wód Północnego na terenie gminy Siedlec według klas i wskaźników zanieczyszczeń w roku 2002 przedstawia poniższa tabela. Na dzisiaj nie ma aktualnych danych stanu wód Północnego Kanału Obry. Tabela 3. Stan czystości wód Północnego na terenie gminy Siedlec według klas i wskaźników zanieczyszczeń w roku 2002, wg danych WIOŚ Poznań, 2003 Lokalizacja stanowiska Klasa czystości Wskaźniki decydujące o wypadkowej klasie czystości w roku 2000 Jaromierz / km 114,3 non Azot azotynowy, fosfor ogólny Kopanica – Wielka Wieś / km 110,7 non fosforany, fosfor ogólny Grójec Wielki / km 101,0 non fosforany, fosfor ogólny Źródło: Program Ochrony Środowiska gminy Siedlec na lata 2004 – 2007 z uwzględnieniem Perspektywy na lata 2008- 2011 Wody podziemne W roku 2010 ocena jakości wód podziemnych została wykonana w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych. Badania przeprowadzono w ramach monitoringu diagnostycznego i objęto nimi 49 16 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ punktów pomiarowych. Niestety żaden z punktów pomiarowych nie był położony w granicy gminy Siedlec. Zakres badań obejmował wskaźniki ogólne takie jak: odczyn, temperatura, przewodność elektrolityczna, tlen rozpuszczony, ogólny węgiel organiczny oraz wskaźniki nieorganiczne: amoniak, antymon, arsen, azotany, azotyny, bor, bar, beryl, chlorki, chrom, cyjanki, cynk, fluorki, fosforany, glin, kadm, kobalt, magnez, molibden, mangan, miedź, nikiel, ołów, potas, rtęć, selen, siarczany, sód, srebro, tytan, wapń, wodorowęglany, fenole, żelazo10. Wody podziemne podlegają stałej kontroli jakości, monitoringu sieci krajowej i regionalnej oraz lokalnej. Monitoring jakości wód podziemnych prowadzony jest w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Jednakże na terenie gminy Siedlec brak jest punktów pomiarowo kontrolnych w ramach krajowego i regionalnego monitoringu wód podziemnych, najbliższy wyznaczony punkt pomiarowych w krajowym monitoringu wód podziemnych województwa wielkopolskiego znajduje się w miejscowości Świętno. 2.2.3. Klimat akustyczny Klimat akustyczny środowiska to zespół zjawisk akustycznych wywołanych źródłami hałasu znajdującymi się w środowisku lub poza nim, określany za pomocą ciśnienia akustycznego. Do źródeł najbardziej uciążliwego hałasu zalicza się hałas komunikacyjny i przemysłowy. O wielkości poziomu hałasu decyduje przede wszystkim hałas pojazdów, natężenie ruchu, udział taboru ciężkiego, prędkość pojazdów, rodzaj nawierzchni i inne. Obecny sposób użytkowania i zagospodarowania terenu objętego zmianą Studium nie generuje hałasu o ponadnormatywnym natężeniu. Natomiast jego klimat akustyczny kształtowany jest przez ruch komunikacyjny odbywający się drogą krajową nr 32. Jednakże w ramach przeprowadzanych w latach 1997 - 2010 przez WIOŚ badań hałasu komunikacyjnego i natężenia ruchu w ramach monitoringu szczególnej uciążliwości nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu w najbliższym otoczeniu obszaru opracowania. Ponadto, w roku 2010 WIOŚ przeprowadził okresowe pomiary poziomu hałasu w otoczeniu dróg krajowych i wojewódzkich na terenie Wielkopolski, które obejmowały m.in. drogę krajową nr 32. Punkt pomiarowy znajdował się na 108+100 kilometrze drogi w odległości 10 m od linii rozgraniczających pasa drogowego. Wyniki pomiaru wskazywały na równoważny poziom hałasu LAeq = 66,2 dB w porze dziennej, oraz LAeq = 66,5 dB w porze nocnej. Natężenie ruchu pojazdów oszacowano na 679 w porze dziennej, przy czym udział samochodów ciężkich stanowił 16,4%, oraz 123 pojazdy w porze nocnej, przy czym udział pojazdów ciężkich stanowił 24,6%. Klimat akustyczny obszaru opracowania kształtowany jest także przez sąsiedztwo zakładów produkcyjno-usługowych. Zgodnie jednak z ustawą Prawo ochrony środowiska zapewnienie właściwego kształtowania klimatu akustycznego w otoczeniu obiektów przemysłowych i warsztatów rzemieślniczych jest obowiązkiem ich właściciela (lub innego podmiotu posiadającego do nich tytuł prawny). Na mocy art. 141 i 144 ustawy, działalność zakładów nie może powodować przekroczenia standardów emisyjnych, jeśli zostały ustalone, ani też powodować przekraczania standardów jakości środowiska poza terenem, do którego zarządzający ma tytuł prawny, a w przypadku utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, poza tym obszarem. 10 Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2010, Biblioteka Monitoringu Środowiska, WIOŚ, Poznań 2011, s. 49,50 17 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ Należy także zauważyć, że przedmiotowy obszar, ze względu na pełnione funkcje, nie zalicza się do obszarów wymagających zachowania dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku określonych wymogami Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku11. 3. INFORMACJA O GŁÓWNYCH CELACH I ZAWARTOŚCI PROJEKTU STUDIUM, POWIĄZANIE Z INNYMI DOKUMENTAMI 3.1. CEL I ZAKRES OPRACOWANIA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy jest podstawowym dokumentem, określającym politykę przestrzenną gminy, w tym lokalne zasady zagospodarowania przestrzennego. Ustalenia studium są wprowadzane w życie poprzez miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, które są uchwalane przez radę gminy dopiero po stwierdzeniu, że nie narusza on ustaleń studium. Dnia 29 listopada 2011 r. Rada Gminy Siedlec podjęła uchwałę o przystąpieniu do sporządzenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Siedlec12. Obszar objęty zmianą Studium stanowią tereny działek nr 89/6, 90/5, 92/1, 92/3 oraz część działki nr 89/7 i 90/7, arkusz nr 1, obręb Jaromierz położone po obu stronach drogi powiatowej relacji Jaromierz – Siedlec w sąsiedztwie istniejącego Przedsiębiorstwa WELLTON Sp. z o.o. Przedmiotem zmiany Studium jest lokalizacja obiektów zorganizowanej działalności gospodarczej. W obecnie obowiązującym „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Siedlec13”, analizowany obszar zalicza się do terenów lasów oraz terenów rolniczej przestrzeni produkcyjnej bez prawa do rozbudowy. O zmianę Studium wnioskował właściciel nieruchomości mając nadzieję, że przyczyni się ona do rozwoju gospodarczego gminy, umożliwiającego jednocześnie podnoszenie standardów życia obecnych i przyszłych pokoleń. Jednocześnie kierunki rozwoju określone w studium stanowić będą wytyczne koordynacyjne dla prowadzenia dalszych prac, w szczególności sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla przedmiotowego obszaru. 3.2. USTALENIA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Siedlec składa się z dwóch równoważnych części tekstowych - Uwarunkowań i Kierunków, do których dołączone zostały rysunki, stanowiące ich załączniki graficzne. Zmiany ustaleń Studium dla omawianego w Prognozie obszaru dotyczą zapisów w części tekstowej Kierunki oraz rysunku, stanowiącego jej załącznik graficzny. Projekt zmiany Studium ustala lokalizację obiektów zorganizowanej działalności gospodarczej wraz z niezbędną dla jego rozwoju infrastrukturą techniczną i siecią dróg, które zostaną wyznaczone na etapie sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W zakresie wskaźników dotyczących zagospodarowania oraz użytkowania terenu ustalono: 11 12 13 Dz. U. Nr 120, poz. 826 Uchwała Nr XII/77/11 Rady Gminy Siedlec z dnia 29 listopada 2011 r. Uchwała Nr XXXIX/227/2002 Rady Gminy Siedlec z dnia 30 sierpnia 2002 r. 18 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ wysokość zabudowy, nie większą niż 8 m, powierzchnię nowo wydzielonych działek budowlanych nie mniejszą niż 2000 m2, za wyjątkiem działek przeznaczonych pod zabudowę związaną z infrastrukturą techniczną, powierzchnię zabudowy terenu nie większą niż 40%. Do najważniejszych ustaleń w zakresie ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody oraz krajobrazu kulturowego należą: zakaz wprowadzenia inwestycji stwarzającej zagrożenie dla życia lub zdrowia, obowiązek ograniczenia uciążliwości realizowanych inwestycji do zajmowanego terenu, co zagwarantuje dotrzymanie standardów jakości środowiska poza terenem, do którego inwestor posiada tytuł prawny, zagospodarowanie terenu z ograniczeniem do niezbędnych potrzeb występowania powierzchni uszczelnionej. W zakresie dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej ustala się konieczność – na każdym etapie inwestycji – od projektu planu, poprzez projekt architektoniczny, do realizacji obiektu – uzgadnianie z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków wszelkich działań w związku z możliwością wystąpienia obiektów archeologicznych. Przeznaczenie terenu pod rozbudowę istniejącego przedsiębiorstwa zajmującego się produkcją wyrobów z drewna tj. przeznaczenie terenu pod potencjalną lokalizację obiektów zorganizowanej działalności gospodarczej wymusi zmiany w rozwoju systemu komunikacyjnego poprzez jego rozbudowę, która będzie postępować w sposób ograniczający ilość bezpośrednich zjazdów na drogę publiczną. Wprowadzone zmiany komunikacyjne nie spowodują zmian sieci najważniejszych ciągów układu komunikacyjnego gminy Siedlec. W zakresie rozwoju infrastruktury technicznej ustala się następujące zasady: zaopatrzenie w wodę – z sieci wodociągowej, odprowadzenie ścieków bytowych i komunalnych – do czasu budowy sieci kanalizacji sanitarnej do szczelnych zbiorników bezodpływowych na ścieki, odprowadzanie wód opadowych i roztopowych z terenów zabudowanych – bezpośrednio do ziemi, odprowadzanie wód opadowych i roztopowych z terenów komunikacji i parkingów - do czasu budowy kanalizacji deszczowej do ziemi lub do rowu po ich uprzednim podczyszczeniu, zaopatrzenie w energię elektryczną - z sieci elektroenergetycznej, zaopatrzenie w gaz - z sieci gazowej, w zakresie gospodarki cieplnej – zalecane zaopatrzenie w energię cieplną dla obiektów z zastosowaniem paliw o niskiej emisyjności spalania (gaz płynny, olej, energia elektryczna, itp.), gospodarka odpadami – zgodnie z regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Siedlec, zapewnienie dostępu do usług telekomunikacyjnych możliwe także z wykorzystaniem urządzeń do transmisji bezprzewodowych. Obszar objęty zmianą Studium wyznacza się jako obszar, dla którego gmina jest zobowiązana sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – w związku z obowiązkiem uzyskania zgody na przeznaczenie gruntów leśnych na cele nieleśne. Dla przedmiotowych terenów Rada Gminy Siedlec podjęła uchwałę o przystąpieniu do opracowywania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenów położonych w miejscowości Jaromierz - działki nr 89/1, 89/3, 89/6, 89/7, 90/5, 92/1, 92/3 oraz część działki nr ew. gr. 90/714. 14 Uchwała Nr XII/78/2011 Rady Gminy Siedlec z dnia 29 listopada 2011 r. 19 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ 3.3. POWIĄZANIE USTALEŃ PROJEKTU STUDIUM Z INNYMI DOKUMENTAMI Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy musi uwzględniać w swoich zapisach zasady określone w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, ustalenia strategii rozwoju i planu zagospodarowania przestrzennego województwa oraz strategii rozwoju gminy, o ile gmina dysponuje takim opracowaniem. W związku z powyższym Studium uwzględnia zapisy: Koncepcji Polityki Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, przyjętej przez Sejm RP 17 listopada 2000 roku (Monitor Polski Nr 26, poz. 432 z dnia 16 sierpnia 2001 r.) 15, której głównym celem jest wykorzystanie dobrze wykształconej policentrycznej struktury funkcjonalno-przestrzennej do dynamizacji rozwoju Polski i przełamanie w ten sposób zapóźnienia cywilizacyjnego, Planu zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego, uchwalonego przez Sejmik Województwa Wielkopolskiego uchwałą Nr XLII/628/2001 z 26 listopada 2001 r. (Dz. Urz. Woj. Wlkp. Nr 35, poz. 1052 z 2002 r.) 16, którego cele ukierunkowane są bezpośrednio na środowisko, jak i szeroko pojętą sferę społeczno-gospodarczą. Ponadto, przy opracowaniu Studium uwzględniono zapisy, wynikające ze Strategii rozwoju gminy Siedlec, której misją jest, stworzenie z gminy Siedlec „…gminy wyróżniającej się spośród gmin wiejskich województwa wielkopolskiego dobrymi warunkami zamieszkania i odpoczynku, dobrze rozwiniętą działalnością gospodarczą w sektorze średnich i małych przedsiębiorstw, wysokim poziomem rolnictwa, stabilnym rynkiem pracy, aktywnie chronionym środowiskiem naturalnym". 3.4. POTENCJALNE ZMIANY ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU ZMIANY STUDIUM Nie przewiduje się wystąpienia znaczących zmian stanu środowiska przyrodniczego oraz niekorzystnych oddziaływań w odniesieniu do elementów środowiska w przypadku odstąpienia od realizacji ustaleń zmiany Studium. W gminie Siedlec obecnie obowiązuje Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy 17, w związku z powyższym, w przypadku odstąpienia od uchwalenia omawianej w Prognozie zmiany Studium, na analizowanym obszarze obowiązywać będą ustalenia wspomnianego powyżej Studium i w oparciu o jego zapisy sporządzane będą dla omawianego obszaru plany miejscowe. W projekcie zmiany Studium w miejsce nieużytków, pól uprawnych i lasów proponuje się wprowadzenie terenów pod lokalizację obiektów zorganizowanej działalności gospodarczej. W przypadku zaniechania działań urbanistycznych i zachowania dotychczasowego, głównie rolniczego, użytkowania omawianego obszaru zmiany Studium, spodziewać się można utrzymania na znacznych powierzchniach agrocenoz pól uprawnych, charakteryzujących się obniżoną różnorodnością biologiczną, mniejszymi zdolnościami samoregulacji i regeneracji, a także niższą odpornością na choroby i działania szkodników. Wartość środowiska przyrodniczego terenów rolniczych będzie zależała w znacznym stopniu od sposobu prowadzenia gospodarki rolnej w zakresie stosowania nawozów oraz środków ochrony roślin. Tereny rolne, w przypadku zaniechania działalności rolniczej, 15 w grudniu 2011 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę w sprawie przyjęcia Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, www. mrr.gov.pl 16 w dniu 26 kwietnia 2010 r. Sejmik Województwa Wielkopolskiego podjął uchwałę Nr XLVI/690/10 w sprawie uchwalenia zmiany Planu zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego 17 zatwierdzone uchwałą Nr XXXIX/227/2002 Rady Gminy Siedlec z dnia 30 sierpnia 2002 r. 20 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ powoli ulegną naturalnemu przekształceniu w nieużytki, a następnie podlegać będą stopniowemu zalesieniu. W dłuższej perspektywie czasu, wszystkie tereny porośnięte nowym drzewostanem, umocnią, istniejące w zasięgu opracowania, tereny leśne. Dzięki zachowaniu występujących na obszarze zmiany Studium terenów leśnych, zapewniona będzie różnorodność gatunkowa, zarówno fitocenoz, jak i zoocenoz. Postępujące naturalne zalesianie nieużytków może rozszerzyć tereny bytowania zwierząt i wydłużyć korytarze ekologiczne, sprzyjające przemieszczaniu się zwierząt w terenie. 4. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTU STUDIUM 4.1. ZAGROŻENIA OBSZARÓW O DUŻYCH WALORACH PRZYRODNICZYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM OBSZARÓW NATURA 2000 Liczne zagadnienia z zakresu ochrony środowiska oraz warunków korzystania z jego zasobów, istotne również dla projektu przedmiotowego Studium, określa i reguluje ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 Prawo ochrony środowiska. Zgodnie z art. 72 przedmiotowej ustawy w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego należy zapewnić warunki utrzymania równowagi przyrodniczej i racjonalne gospodarowanie zasobami środowiska poprzez: ustalanie programów racjonalnego wykorzystania powierzchni ziemi, zapewnianie kompleksowego rozwiązania problemów zabudowy miast i wsi, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarki wodnej, odprowadzania ścieków, gospodarki odpadami, systemów transportowych i komunikacji publicznej oraz urządzania i kształtowania terenów zieleni, uwzględnianie konieczności ochrony wód, gleby i ziemi przed zanieczyszczeniem w związku z prowadzeniem gospodarki rolnej, zapewnianie ochrony walorów krajobrazowych środowiska i warunków klimatycznych, uwzględnianie innych potrzeb w zakresie ochrony powietrza, wód, gleby, ziemi, ochrony przed hałasem, wibracjami i polami elektromagnetycznymi. Omawiany projekt zmiany Studium, odpowiednio do zakresu i problemów, które reguluje, spełnia warunki ustawowe. 4.2. INNE POTENCJALNE ZAGROŻENIA zagrożenia dla wód powierzchniowych i podziemnych, które spowodowane są głównie przez brak dostatecznie uporządkowanej gospodarki ściekowej, niewystarczający poziom skanalizowania miast i wsi, zanieczyszczone opady atmosferyczne, a także zanieczyszczenia powstające w wyniku spływów z eksploatowanych ciągów komunikacji samochodowej, rolnicze zanieczyszczenia obszarowe wymywające z gleby część nawozów mineralnych i organicznych spowodowanych gospodarką rolną, które mają istotny wpływ na wzrost koncentracji zanieczyszczeń w postaci związków biogennych, stymulujących procesy eutrofizacji. Zanieczyszczenie bakteriologiczne rzek jest spowodowane przede wszystkim odprowadzaniem do wód ścieków komunalnych nieoczyszczonych lub oczyszczonych w niewystarczającym stopniu. 21 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ Dla ochrony i poprawy jakości wód i innych zasobów środowiska przyrodniczego projekt zmiany Studium zawiera niezbędne zapisy regulujące zasady zaopatrzenia terenów w niezbędne elementy infrastruktury technicznej. Teren znajduje się w zasięgu głównych sieci uzbrojenia technicznego, a uzbrojenie terenu będzie odbywać się poprzez rozbudowę sieci i realizację przyłączy, postuluje się m.in. odprowadzanie ścieków bytowych i komunalnych do sieci kanalizacji sanitarnej, z dopuszczeniem ich odprowadzania do szczelnych zbiorników bezodpływowych do czasu realizacji sieci. w zakresie ochrony powierzchni ziemi podstawowe problemy wiążą się z rosnącym udziałem powierzchni uszczelnionej w wyniku inwestycji budowlanych oraz gromadzeniem stałych odpadów (komunalnych, w tym niebezpiecznych) bez właściwego zabezpieczenia. 5. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, KRAJOWYM I LOKALNYM, ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEJ ZMIANY STUDIUM Akcesja Polski do Unii Europejskiej nałożyła na Polskę nowe obowiązki, wynikające z konieczności dostosowania prawa polskiego do regulacji unijnych. Ochrona środowiska wraz z Traktatem z Maastricht (1991) włączona została przez Wspólnoty Europejskie do spisu ich stałych zadań, dla których określono cele działań zapobiegawczych i regulujących. Obecnie prawo Unii Europejskiej regulujące ochronę środowiska liczy sobie kilkaset aktów prawnych, obejmujących dyrektywy, rozporządzenia, decyzje i zalecenia. Do priorytetów Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska zaliczyć należy m.in. przeciwdziałanie zmianom klimatu, ochronę różnorodności biologicznej, ograniczenie wpływu zanieczyszczenia na zdrowie, a także lepsze wykorzystanie zasobów naturalnych. Do dokumentów rangi międzynarodowej, formułujących cele ochrony środowiska istotne z punktu widzenia omawianego projektu zmiany Studium, zaliczyć można: Dyrektywę Rady z dnia 21 maja 1991 r. dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych (91/271/EWG), wprowadzającą wymóg wyposażenia aglomeracji w systemy zbierania ścieków komunalnych - cel szczególnie istotny w kontekście rozwoju terenów aktywizacji gospodarczej na terenie gminy; Dyrektywę Rady z dnia 27 września 1996 r. w sprawie oceny i zarządzania jakością otaczającego powietrza (96/62/WE), stanowiącą o utrzymaniu jakości powietrza tam, gdzie jest ona dobra, oraz jej poprawie w pozostałych przypadkach - cel szczególnie istotny w kontekście przeznaczenia w projektowanej zmianie Studium terenów pod rozbudowę istniejącego przedsiębiorstwa zajmującego się produkcją wyrobów z drewna; Dyrektywę 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko. Na szczeblu krajowym cele ochrony środowiska ustanawiają strategiczne dokumenty rządowe: II Polityka Ekologiczna Państwa oraz Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016. Oba te dokumenty respektują zapisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r., mówiące o konieczności zapewnienia przez Rzeczypospolitą Polską ochrony środowiska kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju oraz konieczności zapewnienia przez władze publiczne bezpieczeństwa ekologicznego współczesnemu i przyszłym pokoleniom. 22 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ II Polityka Ekologiczna Państwa Wiodącą zasadą polityki ekologicznej państwa jest zasada zrównoważonego rozwoju, ustanowiona w ramach Konferencji Narodów Zjednoczonych w Rio de Janeiro w 1992 r. Podstawowym założeniem zrównoważonego rozwoju jest takie prowadzenie polityki i działań w poszczególnych sektorach gospodarki i życia społecznego, aby zachować zasoby i walory środowiska w stanie zapewniającym trwałe, nie doznające uszczerbku, możliwości korzystania z nich zarówno przez obecne jak i przyszłe pokolenia, przy jednoczesnym zachowaniu trwałości funkcjonowania procesów przyrodniczych oraz naturalnej różnorodności biologicznej na poziomie krajobrazowym, ekosystemowym, gatunkowym i genowym. Istotą zrównoważonego rozwoju jest równorzędne traktowanie racji społecznych, ekonomicznych i ekologicznych, co oznacza konieczność integrowania zagadnień ochrony środowiska z polityką w poszczególnych dziedzinach gospodarki. Podstawowym celem polityki jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego kraju, czyli mieszkańców, infrastruktury społecznej i zasobów przyrodniczych. Wśród metod realizacji polityki ekologicznej państwa priorytet ma stosowanie tzw. dobrych praktyk gospodarowania i systemów zarządzania środowiskowego, które pozwalają powiązać efekty gospodarcze z efektami ekologicznymi, zwłaszcza w przemyśle i energetyce, transporcie, rolnictwie, leśnictwie, budownictwie i gospodarce komunalnej, zagospodarowaniu przestrzennym, turystyce, ochronie zdrowia, handlu i działalności obronnej. Cele szczegółowe polityki ekologicznej państwa ujęto w dwóch grupach: w sferze racjonalnego użytkowania zasobów naturalnych i w zakresie jakości środowiska. Wśród nich, w kontekście zakresu ustaleń projektu zmiany Studium, wymienić należy m.in.: racjonalizację użytkowania wody, jakość wód, realizowany w projekcie zmiany Studium poprzez zapisy regulujące zasady prowadzenia gospodarki wodno-ściekowej, tj.: zaopatrzenie w wodę z sieci wodociągowej oraz docelowe odprowadzanie ścieków bytowych i komunalnych do sieci kanalizacji sanitarnej, jakość powietrza, zmiany klimatu, realizowany w projekcie zmiany Studium poprzez ograniczanie emisji zanieczyszczeń m.in. zaopatrzenie w energię cieplną dla obiektów z zastosowaniem paliw o niskiej emisyjności spalania (gaz płynny, olej, energia elektryczna itp.); hałas, w projekcie zmiany Studium nie przewiduje się wprowadzenia inwestycji stwarzających zagrożenia dla życia lub zdrowia. Dodatkowo zapisy przeciwhałasowe realizowane są w projekcie zmiany Studium poprzez zapisy nakazujące ograniczenie do zajmowanego terenu, co gwarantuje dotrzymanie standardów jakości środowiska poza terenem do którego inwestor ma tytuł prawny. Ponadto tereny zabudowy usługowej i przemysłowej wg Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku nie są objęte ochroną akustyczną. różnorodność biologiczną i krajobrazową, realizowany w projekcie zmiany Studium poprzez zapisy ustalające ograniczające do niezbędnych potrzeb, występowanie powierzchni uszczelnionej. Ponadto, dokument wskazuje na konieczność stworzenia spójnego wewnętrznie systemu prawa ochrony środowiska, dostosowanego do wymagań unijnych. Wymaga poddania dokumentów programowych z dziedziny ochrony środowiska (planów, strategii, polityk, itp.) ocenie ekologicznej skuteczności lub ocenie oddziaływania na środowisko (w formie strategicznych ocen oddziaływania 23 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ na środowisko), ocenie efektywności kosztowej, konsultacjom społecznym, ocenie zgodności z wymogami Unii Europejskiej. Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016 Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016 stanowi załącznik do uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 maja 2009 r. w sprawie przyjęcia „Polityki...”. Sporządzona została przez Ministerstwo Środowiska, zgodnie z wymogiem ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Omawiany dokument określa cele średniookresowe do 2016 r. oraz wskazuje kierunki działań do wykonania w latach 2009-2012 w odniesieniu do zagadnień związanych z: kierunkami działań systemowych, ochroną zasobów naturalnych, poprawą jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego. Wśród działań systemowych dokument wymienia aspekt ekologiczny w planowaniu przestrzennym i w jego ramach cel dotyczący podnoszenia roli planowania przestrzennego, które powinno być podstawą lokalizacji nowych inwestycji. Wskazuje się na konieczność wdrażania wytycznych dotyczących uwzględnienia w planach zagospodarowania przestrzennego wymagań ochrony środowiska i gospodarki wodnej, wdrożenie przepisów umożliwiających przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko już na etapie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, zatwierdzenie wszystkich obszarów europejskiej sieci Natura 2000, uwzględnianie obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, określenie zasad ustalania progów tzw. chłonności środowiskowej oraz pojemności przestrzennej zależnie od typu środowiska, uwzględniania w planach wyników monitoringu środowiska. Na szczeblu lokalnym zapisy projektu zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Siedlec korespondują z zapisami Programu Ochrony Środowiska gminy Siedlec na lata 2004-2007 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2008-2011. Program ten stanowi wyraz realizacji polityki ekologicznej państwa na szczeblu gminnym. Sporządzony został w oparciu o zapisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, nakładającej na organy samorządowe województwa, powiatu i gminy obowiązek sporządzania odpowiednio wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska. Wyżej wymieniony dokument określał cel nadrzędny i cel główny oraz sformułowano cele strategiczne rozwoju gminy Siedlec. Cel nadrzędny został sformułowany jako osiągnięcie wysokiej jakości życia społeczeństwa gminy Siedlec. Jako cel główny określono trwały, akceptowany społecznie i bezpieczny dla środowiska rozwój społeczno-gospodarczy gminy przy pełnym wykorzystaniu zasobów pracy i kapitału oraz walorów położenia geograficznego. Cele strategiczne sformułowano jako: kompleksowe uzbrojenie terenów gminy w urządzenia infrastruktury technicznej; Siedlec gminą wzrostu gospodarczego – aktywizacja działalności gospodarczej; modernizacja rolnictwa i rozwój przetwórstwa rolno-spożywczego; zaspokajanie potrzeb mieszkańców gminy w zakresie usług społecznych; Siedlec gminą chroniącą środowisko naturalne i dziedzictwo kultury. Część z tych celów znajduje swoje odzwierciedlenie w zapisach omawianego projektu zmiany Studium: analizowany projekt zmiany studium umożliwia wskazuje na potencjalną lokalizację obiektów zorganizowanej działalności gospodarczej, 24 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ ochroną obejmuje się obszary oraz obiekty dziedzictwa kulturowego, wskazuje się na ochronę poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego m.in. poprzez konieczność uwzględnienia w zagospodarowaniu terenu ograniczenia do niezbędnych potrzeb występowania powierzchni uszczelnionej, zalecenia zaopatrzenia w energię cieplną dla obiektów z zastosowaniem paliw o niskiej emisyjności spalania (gaz płynny, olej, energia elektryczna…), itp., uzbrojenie terenu będzie odbywać się będzie poprzez rozbudowę sieci i realizację przyłączy. 6. PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA STUDIUM NA ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE 6.1. USTALEŃ PROJEKTU ODDZIAŁYWANIE NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI W projekcie zmiany Studium gminy Siedlec dla terenów położonych w miejscowości Jaromierz, obejmującego obszar działek nr 89/6, 90/5, 92/1,92/3 oraz części działek nr 89/7 i 90/7 wskazano nowe tereny do przekształceń funkcjonalnych. Na terenach dotychczas niezainwestowanych proponuje się wprowadzenie nowych obiektów budowlanych, urządzeń infrastruktury technicznej i komunikacyjnej. Na wszystkich terenach objętych nowym zainwestowaniem na skutek realizacji ustaleń Studium należy spodziewać się przekształceń powierzchni ziemi. Przedmiotowe działki znajdują się w sąsiedztwie zakładu produkcji wyrobów z drewna WELLTON Sp. z o.o. oraz drogi krajowej nr 32. Z uwagi na potrzebę rozbudowy zakładu produkującego wyroby z drewna wraz z niezbędną infrastrukturą inwestycja ta może być zaliczana do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Jednakże obowiązek ograniczenie uciążliwości do zajmowanego terenu gwarantuje dotrzymanie standardów jakości środowiska poza terenem, do którego inwestor posiada tytuł prawny. Skutkiem realizacji takich elementów będzie przykrycie powierzchni dotąd biologicznie czynnej. Przekształceniu ulegną te warstwy podłoża budowlanego, które wpływają na realizację i eksploatację danej inwestycji a zwłaszcza te, które nie posiadają odpowiednich parametrów budowlanych. Na ewentualne zmiany powierzchni ziemi wpłyną realizacje ustaleń projektu zmiany Studium, związane z przebudową lub modernizacją elementów infrastruktury technicznej. Należy jednak zauważyć, iż prace te przyczynią się do poprawy jakości pozostałych komponentów środowiska, tj. wody podziemne czy powierzchniowe. Skutkiem wprowadzenia zmian przeznaczenia terenów pod zainwestowanie jest w tym przypadku wyłączenie większej części gleb z użytkowania rolniczego oraz leśnego. Zainwestowanie wpłynie również na uszczelnienie powierzchni kosztem powierzchni biologicznie czynnych. W zależności od stopnia przekształcenia powierzchni ziemi transformacji ulegają również gleby. Powodowane działaniami mechanicznymi przekształcenia powodują zmianę ułożenia warstw, jak również zmianę składu chemicznego gruntów i ich właściwości technicznych, m.in. uziarnienia, zagęszczenia, stopnia plastyczności. W rezultacie powstają nowe grunty, składające się z nowych składników mineralnych rodzimych i sztucznych, kwalifikowane do nasypowych. Przeznaczenie terenu pod potencjalną lokalizację obiektów zorganizowanej działalności gospodarczej tj. rozwój i lokalizację obiektów działalności gospodarczej oraz urządzeń infrastruktury technicznej wymusi zmiany w rozwoju systemu komunikacyjnego poprzez jego rozbudowę. Będzie ona jednak postępować w sposób ograniczający ilość bezpośrednich zjazdów na drogę publiczną a prowadzone zmiany komunikacyjne nie spowodują zmian sieci najważniejszych ciągów układu komunikacyjnego gminy Siedlec. 25 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ Zmiana Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Siedlec nie spowoduje istotnych zmian w strukturze przestrzennej gminy. 6.2. ODDZIAŁYWANIE NA WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE Ze względu na brak występowania na obszarze objętym opracowaniem cieków lub zbiorników wód powierzchniowych, ustalenia projektu zmiany Studium nie odnoszą się bezpośrednio do zagadnień, związanych z ochroną zasobów wód powierzchniowych. W związku z tym realizacja zapisów zmiany planu nie spowoduje negatywnego oddziaływania na wody powierzchniowe. Należy jednak zauważyć, że na skutek prowadzonych prac budowlanych może wystąpić zaburzenie stosunków wodnych obszarów bezpośrednio przyległych do planowanych inwestycji. Będzie to konsekwencją prac ziemnych, podczas których może nastąpić przecięcie lokalnych warstw wodonośnych i stworzenie w ewentualnych wykopach baz drenażu z terenów przyległych. Zmniejszenie nadkładu gruntów nad warstwami wodonośnymi lub też ich całkowite odsłonięcie stworzy zagrożenie zanieczyszczenia wód gruntowych, które staną się bardziej narażone na przedostanie się produktów naftowych z pracujących maszyn i pojazdów. Ewentualne odwodnienia wykopów mogą przyczynić się do zamulenia i zanieczyszczenia okolicznych rowów melioracyjnych, do których wody będą odprowadzane z pompowań depresyjnych. Ponadto przy nieumiejętnym prowadzeniu prac niwelacyjnych może dojść do zasypania rowów melioracyjnych. Nie przewiduje się również znaczącego oddziaływania realizacji ustaleń projektu zmiany Studium na wody podziemne, przy założeniu jednak wyłącznie pełnej i docelowej realizacji jego ustaleń. Stosownie do przepisów odrębnych ochrona wód podziemnych, w obrębie jednolitych części wód, polega na unikaniu niekorzystnych zmian ich stanu ilościowego i chemicznego, odwróceniu znaczących i utrzymujących się tendencji wzrostowych zanieczyszczenia powstałego w wyniku działalności człowieka, zachowaniu równowagi pomiędzy poborem i zasilaniem wód podziemnych i utrzymaniu lub osiągnięciu ich dobrego stanu ilościowego i chemicznego. Powiększenie obszarów zabudowanych powodować może zmniejszenie zdolności infiltracyjnych gruntów przypowierzchniowych oraz zwiększenie odpływu wód opadowych i roztopowych z terenów. Wielkość tego zjawiska uzależniona jest oczywiście od powierzchni nowej zabudowy oraz zastosowanych rozwiązań w zakresie prowadzenia gospodarki wodno-ściekowej. Zbyt duże uszczelnienie powierzchni ziemi i zmniejszenie zasilania gruntowego kosztem powierzchniowego odpływu wód z terenów (za pośrednictwem systemów kanalizacji deszczowej), powodować może zagrożenie obniżania poziomu wód gruntowych, zmniejszania ich zasobów, nadmiernego przesuszania gruntu. Zagrożenie dla jakości wód podziemnych może stanowić brak dostatecznie uporządkowanej gospodarki ściekowej na terenach wiejskich, niekontrolowane pozbywanie się ścieków, brak systemu racjonalnego wykorzystania gnojowicy jako nawozu, rolnicze zanieczyszczenia obszarowe. Teren objęty zmianą Studium znajduje się w zasięgu sieci kanalizacyjnej. Ścieki produkowane na przedmiotowym obszarze będą zatem docelowo odprowadzane do sieci kanalizacji sanitarnej. 6.3. ODDZIAŁYWANIE NA RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNĄ I KRAJOBRAZ Realizacja zapisów projektu zmiany Studium spowoduje trwałe zniszczenie szaty roślinnej na terenach dotychczas niezainwestowanych, w tym trwale usunięcie terenów leśnych. Nowa zabudowa nie ingeruje jednak w cenne pod względem przyrodniczym obszary i w żaden sposób nie wpłynie ona na zmniejszenie bioróżnorodności na obszarze opracowania ani na terenach z nim sąsiadujących. 26 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ Zmiana sposobu zagospodarowania terenów wiąże się również ze zmianą charakteru występującej flory i fauny, której skutkiem jest zanikanie pewnych gatunków o specyficznych wymaganiach siedliskowych i ekspansja gatunków (zarówno w przypadku roślin jak i zwierząt) przystosowanych do życia w bezpośrednim sąsiedztwie siedzib ludzkich. Na kształtowanie lokalnej różnorodności biologicznej będzie miało również wpływ pojawienie się nowych gatunków roślin (często obcych rodzimej florze), nasadzanych w obrębie ogrodów towarzyszących nowym obiektom. Realizacja zapisów projektu zmiany Studium spowoduje, że w krajobrazie pojawią się nowe obiekty budowlane. Nowa zabudowa nie będzie jednak stanowić elementu obcego i wyróżniającego się w krajobrazie rolnym, co można by było uznać za szczególnie niekorzystne dla fizjonomii krajobrazu, gdyż sąsiadować będzie częściowo z istniejącą już zabudową Siedlca. Ponadto, zagospodarowanie terenu powinno być związane z ograniczeniem do niezbędnych potrzeb, występowania powierzchni uszczelnionej. Zmiana studium nie spowoduje przecięcia ciągami komunikacyjnymi korytarzy ekologicznych dolin rzecznych i dróg migracji zwierząt, roślin i grzybów. 6.4. ODDZIAŁYWANIE NA SZATĘ ROŚLINNĄ Realizacja ustaleń projektu Studium wpłynie na trwale zniszczenie szaty roślinnej na terenach dotychczas niezainwestowanych, w tym zwłaszcza na terenach leśnych. Nowa zabudowa nie ingeruje jednak w cenne pod względem przyrodniczym obszary ani gatunki roślin. Należy się jednak spodziewać, że zniszczona zieleń nieurządzona przynajmniej częściowo zostanie zastąpiona zielenią urządzoną towarzyszącą budynkom mieszkalnym. Ustala się jedynie nakaz utrzymania na działkach inwestycyjnych określonego odsetka powierzchni czynnych biologicznie. Przy odpowiednim zagospodarowaniu zieleni świat roślin może zyskać na bogactwie gatunków. 6.5. ODDZIAŁYWANIE NA ZWIERZĘTA Lokalizacja nowej zabudowy usługowej w obszarze opracowania spowoduje ograniczenie terenów leśnych, upraw polowych i nieużytków, których roślinność obecnie stanowi źródło pokarmu dla wielu zwierząt. Efektem zmian będzie zatem pogorszenie warunków dla bytujących lub przemieszczających się po tych terenach zwierząt. Realizacja ustaleń zmiany Studium, pozwoli na zachowanie ciągłości powiązań pomiędzy najważniejszymi obszarami przyrodniczymi gminy i jednocześnie stanowi ochronę najważniejszych ciągów ekologicznych przemieszczania się dzikiej zwierzyny i ptactwa do źródeł pokarmu i wody pitnej. Inaczej w kategoriach potrzeb fauny należy rozpatrywać wyznaczony teren zorganizowanej działalności gospodarczej obejmujący tereny zabudowy usługowej, infrastruktury technicznej i komunikacyjnej wraz z terenami zieleni urządzonej. Flora tych terenów będzie powstawała w celu spełnienia swojej użytkowej funkcji, służącej przede wszystkim potrzebom mieszkańców, a nie bytującej obecnie na tym terenie faunie. Zagrożeniem dla zwierząt, jakie może się zwiększyć, jest towarzysząca nowym inwestycjom dodatkowa ilość samochodów, poruszających się w ramach terenu objętego zmianą Studium. Dodatkowa zabudowa i idąca za tym dodatkowa ilość pojazdów, zwiększy prawdopodobieństwo eliminacji lub ograniczy liczebność i skład pewnych gatunków fauny tego terenu. Podsumowując, realizacja ustaleń zmiany Studium wpłynie bezpośrednio na zmianę dróg wędrówek zwierzyny łownej, odbierze możliwość żerowania na terenach leśnych, uprawach rolnych, dostarczy nowych źródeł pokarmu, jakim są nowe gatunki roślin ozdobnych oraz niezabezpieczone odpady z gospodarstw domowych. Oddziaływanie na świat zwierzęcy powstającej zabudowy, sieci 27 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ dróg oraz ich dobowego i sezonowego użytkowania (funkcjonowania), może doprowadzić do pewnych konfliktów. Wpływ samego człowieka na funkcjonowanie bytujących obecnie na tym terenie zwierząt będzie zależał w dużej mierze od rygorystycznego przestrzegania zasad ochrony przyrody i świadomego działania poza sferą samej urbanistyki. 6.6. ODDZIAŁYWANIE NA DOBRA MATERIALNE Przez dobro materialne ogólnie należy rozumieć to wszystko, co dana jednostka ludzka może gromadzić wokół siebie, tworząc własne środowisko materialne. Na skutek realizacji ustaleń projektu Studium należy spodziewać się znacznego zwiększenia ilości dóbr materialnych. Nowe zainwestowanie spowoduje napływ ludności, a co za tym idzie zwiększenia się ilości dóbr materialnych w granicach opracowania, tj. zabudowa usługowa (usługi handlu), obiekty działalności gospodarczej, elementy zagospodarowania działek budowlanych, nowe elementy układu komunikacyjnego oraz sieci infrastruktury technicznej. Nie przewiduje się negatywnego oddziaływania projektu zmiany Studium na dobra materialne, w granicach analizowanego obszaru ani też w jego sąsiedztwie. 6.7. ODDZIAŁYWANIE NA LUDZI Projekt Studium wyznacza tereny przeznaczone pod lokalizację obiektów zorganizowanej działalności gospodarczej. Zmiany jakie wprowadzono do Studium dotyczą uzupełnienia kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Siedlec, przy równoczesnym uwzględnieniu istniejących uwarunkowań. Na skutek prowadzonych prac budowlanych należy spodziewać się – okresowo – zwiększonej emisji hałasu, której źródłem będą pracujące maszyny, a także zwiększonej emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych pochodzących ze źródeł komunikacyjnych. Będzie to powodowało pewnie dyskomfort dla okolicznych mieszkańców Siedlca. Należy jednak przypuszczać, że prace prowadzone będą w ciągu dnia i nie będą stanowiły uciążliwości w godzinach nocnych. Poza tym będzie to oddziaływanie chwilowe i krótkotrwałe, które powinno ustać po zakończeniu prac budowlanych. Zasięg oddziaływania nie powinien stanowić zbyt dużego dyskomfortu dla otoczenia. W wyniku realizacji ustaleń planu nie należy spodziewać się zwiększonego oddziaływania na warunki życia i zdrowie ludzi. Ustalenie kierunków rozwoju polityki przestrzennej gminy zapoczątkuje proces przemian przestrzennych, społecznych i ekonomicznych w różnych częściach gminy, także tych zdegradowanych, przyczyniający się do poprawy jakości życia mieszkańców, przywrócenia ładu przestrzennego oraz do ożywienia gospodarczego i odbudowy więzi społecznych. Należy się spodziewać, że realizacja ustaleń Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Siedlec w okresie długofalowym doprowadzi do trwałego ożywienia gospodarczego miasta i gminy, powstania nowych miejsc pracy oraz poprawy bezpieczeństwa mieszkańców. Efekty te można utożsamiać z pozytywnym wpływem na warunki życia i zdrowia ludzi. Rozpatrując zagadnienie w szerokim kontekście obszarowym, realizacja projektu zmiany Studium wiązać się będzie z korzystnym oddziaływaniem na człowieka. 28 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ 6.8. ODDZIAŁYWANIE NA POWIETRZE Ze względu na charakter zmian dotychczasowego sposobu zagospodarowania terenów objętych ustaleniami zmiany Studium, nie przewiduje się znaczącego wzrostu zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego na skutek realizacji ustaleń zawartych w projekcie zmiany Studium gminy Siedlec dla terenów położonych w miejscowości Jaromierz. Dopuszczona projektem zmiany Studium lokalizacja przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko nie powinna spowodować pogorszenia jakości powietrza na analizowanym obszarze, gdyż ich realizacja będzie sankcjonowana decyzjami administracyjnymi. Nowe, pojedyncze źródła emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych powstaną w obrębie terenów dotąd niezabudowanych, a przeznaczonych zgodnie z ustaleniami projektu zmiany Studium pod lokalizację terenów zorganizowanej działalności gospodarczej. Lokalizacja nowej zabudowy wiązać się będzie z powstaniem źródeł emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych, obejmujących instalacje grzewcze, z których emitowane są zanieczyszczenia powstające na skutek spalania paliw (SO 2, NO2, CO, CO2, pyły). Nowe emitory zanieczyszczeń pojawią się również w obrębie obiektów produkcyjnych (ich lokalizację dopuszcza projekt zmiany Studium), których funkcjonowanie może wiązać się z koniecznością emisji substancji powstających w wyniku prowadzonych procesów technologicznych. Wzrost emisji zanieczyszczeń pośrednio związany będzie także ze wzrostem natężenia ruchu kołowego w sąsiedztwie zabudowy, wynikającym z konieczności zapewnienia dojazdu do poszczególnych budynków oraz obsługą obiektów usługowych i przemysłowych. Założenia projektu zmiany Studium nie przewidują konieczności wyznaczenia nowych szlaków komunikacyjnych, stanowiących liniowe źródła zanieczyszczeń emitowanych do powietrza atmosferycznego (istniejący układ komunikacyjny umożliwi właściwą obsługę nowej zabudowy). Realizacja nowej zabudowy wpłynie natomiast na zwiększenie natężenia ruchu w obrębie istniejących dróg. Z uwagi na fakt, iż przewidywany wzrost natężenia ruchu związany będzie głównie z obsługą obiektów produkcyjno-usługowych, zagrożenie pojawieniem się przekroczeń dopuszczalnych poziomów stężeń zanieczyszczeń jest znikome. Na sytuację tą wpływać będzie również zwiększanie udziału pojazdów spełniających wyższe normy emisji EURO 18 oraz stopniowe wycofywanie z użytku pojazdów nie spełniających tych norm. Niewielki wzrost emisji o charakterze lokalnym i czasowym nastąpi najprawdopodobniej także na etapie prowadzenia prac budowlanych, związanych z realizacją inwestycji, których lokalizacja została dopuszczona zgodnie z ustaleniami zmiany Studium. Źródłami emisji zanieczyszczeń będą w tym przypadku silniki maszyn budowlanych uczestniczących w pracach ziemnych oraz same prace ziemne, których przeprowadzanie generuje powstawanie zanieczyszczeń pyłowych. Ilość zanieczyszczeń wytwarzanych przez maszyny budowlane będzie stosunkowo niewielka ze względu na ograniczoną powierzchnię, na jakiej będą odbywały się roboty oraz ograniczony czas ich przeprowadzania. Zanieczyszczenia pyłowe, powstające podczas prowadzenia prac budowlanych, nie będą miały większego znaczenia w kształtowaniu poziomów emisji dla tych terenów (niewielkie odległości unoszenia powodować będą czasowy wzrost zapylenia o charakterze lokalnym). Emisja ta będzie zjawiskiem czasowym i nie będzie miała znaczącego wpływu na długofalowe kształtowanie jakości powietrza na analizowanym obszarze. 18 norma emisji EURO I (91/441/EC), EURO II (94/12/EC, 96/69/EC), EURO III i EURO IV (wprowadzona Dyrektywą 98/69/EC) oraz EURO V (2007/715/EC) 29 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ 6.9. ODDZIAŁYWANIE NA KLIMAT AKUSTYCZNY W większości planowane w zmianie Studium kierunki w zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu nie spowodują oddziaływania na klimat akustyczny w obszarze opracowania ani w jego bezpośrednim sąsiedztwie. Uciążliwość związana z hałasem od tzw. pozostałych obiektów i działalności mogących być źródłem hałasu może występować jedynie w granicach obiektu lub też ograniczać się do najbliższego otoczenia. Dopuszczona projektem zmiany Studium lokalizacja przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko nie spowoduje oddziaływania na klimat akustyczny w obszarze opracowania ani w jego bezpośrednim sąsiedztwie, gdyż ich realizacja będzie sankcjonowana decyzjami administracyjnymi. Jedynie na etapie realizacyjnym należy spodziewać się zwiększonej emisji hałasu, której źródłem będą silniki pracujących maszyn. Będzie to jednak oddziaływanie chwilowe i krótkotrwałe, które ustąpi po zakończeniu prac budowlanych. 6.10. ODDZIAŁYWANIE NA DZIEDZICTWO KULTUROWE Na skutek realizacji zmiany studium nie należy spodziewać się negatywnego oddziaływania na dziedzictwo kulturowe w granicach analizowanego obszaru. Na każdym etapie inwestycji - od projektu zmiany Studium, poprzez projekt architektoniczny, do realizacji obiektu - obowiązują uzgodnienia z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków gdyż, wszystkie działania inwestycyjne, związane z wykonywaniem prac ziemnych będą wymagały uzyskania pozwolenia na prowadzenie badań archeologicznych oraz nadzoru uprawnionego archeologa. W przypadku omawianego obszaru będą one dotyczyły przede wszystkim inwestycji w zakresie realizacji elementów infrastruktury komunikacyjnej oraz technicznej. 6.11. ODDZIAŁYWANIE NA FORMY OCHRONY PRZYRODY, W TYM OBSZARY NATURA 2000 W obrębie analizowanego obszaru ani w jego bezpośrednim sąsiedztwie nie są zlokalizowane obszary prawnie chronione w trybie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody, jak również obszary objęte Europejską Siecią Ekologiczną Natura 2000. W związku z powyższym nie należy spodziewać się negatywnego oddziaływania na obszary Natura 2000 oraz inne obszary i obiekty chronione. 6.12. ODDZIAŁYWANIE TRANSGRANICZNE W rozumieniu Konwencji z Espoo podpisaną w Finlandii z 25 lutego 1991 r. w załączniku nr 1 do Konwencji o Ocenach Oddziaływania na Środowisko w kontekście Transgranicznym sprecyzowano rodzaje działalności mogące powodować oddziaływanie transgraniczne. Należą do nich m.in.: rafinerie ropy naftowej, elektrownie konwencjonalne i jądrowe, kombinaty chemiczne, autostrady, drogi szybkiego ruch, magistrale kolejowe i lotniska, instalacje do usuwania odpadów przez spalanie, obróbkę chemiczną lub składowanie toksycznych i niebezpiecznych odpadów, 30 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ dużych baz zbiorników, itp. Ze względu na położenie geograficzne gminy Siedlec (oddalenie od terenów przygranicznych państwa) stwierdzić należy, że zapisy projektu zmiany Studium nie spowodują oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym. Planowana inwestycja nie będzie generować zanieczyszczeń i uciążliwości, których zasięg będzie przekraczał granice państwa. 7. ROZWIĄZANIA ELIMINUJĄCE LUB NEGATYWNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO 7.1. OGRANICZAJĄCE Z ZAKRESU OCHRONY POWIERZCHNI ZIEMI W zakresie ochrony powierzchni ziemi podstawowe problemy wiążą się z rosnącym udziałem powierzchni uszczelnionej w wyniku inwestycji budowlanych oraz gromadzeniem stałych odpadów (komunalnych) bez właściwego zabezpieczenia. Celem ograniczenia zagrożeń dla powierzchni ziemi projekt zmiany Studium wprowadza następujące ustalenia: zagospodarowanie terenu powinno być związane z ograniczeniem do niezbędnych potrzeb, występowania powierzchni uszczelnionej, wysokość zabudowy, nie większą niż 8 m, powierzchnię nowo wydzielonych działek budowlanych nie mniejszą niż 2000 m2, za wyjątkiem działek przeznaczonych pod zabudowę związaną z infrastrukturą techniczną, powierzchnię zabudowy terenu nie większą niż 40%, gospodarka odpadami – zgodnie z regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Siedlec. 7.2. Z ZAKRESU OCHRONY ZASOBÓW WÓD Celem eliminacji zagrożeń dla wód powierzchniowych, projekt zmiany Studium wprowadza następujące ustalenia: zaopatrzenie w wodę – z sieci wodociągowej, odprowadzanie ścieków bytowych i komunalnych – do czasu budowy sieci kanalizacji sanitarnej do szczelnych zbiorników bezodpływowych na ścieki, odprowadzanie wód opadowych i roztopowych z terenów zabudowanych – bezpośrednio do ziemi, odprowadzanie wód opadowych i roztopowych z terenów komunikacji i parkingów - do czasu budowy kanalizacji deszczowej do ziemi po ich uprzednim podczyszczeniu, obowiązuje rygorystyczne przestrzeganie zasad gospodarowania w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, z punktu widzenia ochrony i poprawy jakości wód podziemnych szczególnie pożądane jest utrzymanie zieleni na jak największej powierzchni terenu; w związku z czym w projekcie zmiany Studium pozostawia się wysoki udział powierzchni biologicznie czynnej z możliwością obsadzenia jej roślinnością. 31 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ 7.3. Z ZAKRESU OCHRONY SZATY ROŚLINNEJ, BIORÓŻNORODNOŚCI I KRAJOBRAZU W celu ograniczenia zagrożeń szaty roślinnej, bioróżnorodności i krajobrazu, projekt zmiany studium ustala: obowiązek rygorystycznego przestrzegania zasad gospodarowania w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, w tym: odprowadzenie ścieków bytowych i komunalnych – do czasu budowy sieci kanalizacji sanitarnej do szczelnych zbiorników bezodpływowych na ścieki, odprowadzanie wód opadowych i roztopowych z terenów zabudowanych – bezpośrednio do ziemi, odprowadzanie wód opadowych i roztopowych z terenów komunikacji i parkingów - do czasu budowy kanalizacji deszczowej do ziemi po ich uprzednim podczyszczeniu, zakaz wprowadzenia inwestycji stanowiącej zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi, obowiązek ograniczenie uciążliwości do zajmowanego terenu, co gwarantuje dotrzymanie standardów jakości środowiska poza terenem, do którego inwestor posiada tytuł prawny, w mpzp należy określić powierzchnię biologicznie czynną dla poszczególnych kategorii terenów, zagospodarowanie terenu powinno być związane z ograniczeniem do niezbędnych potrzeb, występowania powierzchni uszczelnionej. Formy inwestowania należy w maksymalnym stopniu ukierunkować na ich harmonijne wpisanie w otaczający krajobraz. Z tego powodu należy wyłączyć z możliwości realizacji inwestycje duże wielkoobszarowe, jak również te, które wymagają znacznych przeobrażeń krajobrazu. 7.4. Z ZAKRESU OCHRONY PRZYRODY Z uwagi na brak występowania w granicach obszaru opracowania oraz w jego najbliższym sąsiedztwie obszarów chronionych na podstawie ustawy o ochronie przyrody projekt zmiany Studium nie podejmuje dodatkowych ustaleń z zakresu ochrony przyrody. 7.5. Z ZAKRESU OCHRONY JAKOŚCI POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO Spośród najważniejszych działań eliminujących negatywne oddziaływanie na jakość powietrza atmosferycznego na terenach przeznaczonych dla skoncentrowanej działalności gospodarczej można wymienić dążenie do zminimalizowania uciążliwości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, m.in. poprzez wprowadzanie czystszych technologii w procesach produkcyjnych oraz różnych urządzeń zabezpieczających. W dalszym rozwoju zagospodarowania terenów osadniczych istotna rolę powinny odegrać prośrodowiskowa infrastruktura techniczna o wysokim standardzie technologicznym. Źródłem zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego na terenie gminy jest tzw. emisja niska, pochodząca z palenisk indywidualnych. Ograniczenie emisji zanieczyszczeń powstających ze spalania paliw stałych powinno polegać na promowaniu paliwa ekologicznego i gazyfikacji jednostek osadniczych. Wpływ na stan czystości powietrza atmosferycznego na terenie gminy ma emisja ze źródeł mobilnych. Dotyczy to głównie terenów położonych przy drogach o dużym natężeniu ruchu tj. drogi krajowej nr 32 oraz wojewódzkiej nr 303. Dotyczy to następujących miejscowości: Siedlec, Nieborza, Wojciechowo, Chobienice, Grójec Wielki, Żodyń, Kopanica. Celem ograniczenia zagrożeń dla powietrza 32 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ atmosferycznego należy dążyć do ograniczenia wpływu emisji zanieczyszczeń powodowanej przez komunikację i kierowanie ruchu tranzytowego poza granice jednostek osadniczych. 7.6. Z ZAKRESU OCHRONY PRZED HAŁASEM Na rzecz poprawy dotychczasowego komfortu akustycznego gmina podejmuje działania ogólne poprzez ustalenie właściwej, w stosunku do zabudowy przeznaczonej na pobyt ludzi, lokalizacji inwestycji uciążliwych. Poprawie komfortu akustycznego sprzyjać będą następujące działania: - szczegółowa inwentaryzacja miejsc o największym natężeniu ruchu drogowego, - monitoring hałasu drogowego w wyznaczonych punktach, dokonanie oceny akustycznej wybranych miejsc, - wprowadzanie zieleni, - wprowadzanie do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zapisów odnośnie standardów akustycznych dla poszczególnych terenów. 7.7. Z ZAKRESU OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO Obiekty oraz zespoły zabytkowe zagrożone są głównie dewastacją oraz prowadzeniem robót budowlanych bez nadzoru konserwatorskiego, co może prowadzić do bezpowrotnego utracenia ich wartości. Prowadzenie robót ziemnych na terenach występowania stanowisk archeologicznych, może prowadzić do ich uszkodzenia lub zniszczenia. Teren należy objąć strefą „W” ochrony archeologicznej. Przedmiotem ochrony w archeologicznej strefie ochrony konserwatorskiej są znajdujące się w niej zabytki archeologiczne stanowiące świadectwo życia i działalności człowieka. Na każdym etapie inwestycji - od projektu planu, poprzez projekt architektoniczny, do realizacji obiektu - obowiązuje uzgadnianie z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków wszelkich działań w związku z możliwością wystąpienia obiektów archeologicznych. 8. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ STUDIUM ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA Analiza skutków realizacji postanowień zmiany Studium prowadzona będzie w oparciu o pomiary, oceny i analizy wykonywane w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska 19 przez zobligowane do tego instytucje. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, Państwowy Instytut Geologiczny, Wójt Gminy Siedlec prowadzą monitoring poszczególnych komponentów środowiska, w zakresie określonym szczegółowo w przepisach odrębnych, w tym w ustawie z dnia z dnia 27 kwietnia 2001 r Prawo ochrony środowiska20 oraz ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne21. Stosownie do art. 10 ust. 2 Dyrektywy 2001/42/WE Parlamentu 19 20 21 utworzonemu ustawą z dnia 20 lipca 1991 roku o Inspekcji Ochrony Środowiska zgodnie z art. 88, art. 109 ust.1, art. 117 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska zgodnie z art. 155a ustawy (Dz. U. z 2012 r. poz. 145) 33 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko, dla monitoringu znaczącego wpływu na środowisko realizacji planów możliwe jest wykorzystanie istniejącego systemu monitoringu, w celu uniknięcia jego powielania. Działania ww. instytucji w zakresie monitoringu środowiska pozwolą na ocenę skutków realizacji ustaleń zmiany Studium i umożliwią reakcje na ewentualne negatywne zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym. W kontekście proponowanej w projekcie zmiany Studium zmiany sposobu zagospodarowania i użytkowania części terenów (wprowadzenie terenów zorganizowanej działalności gospodarczej) oraz obecności terenów zabudowy mieszkaniowej i mieszkaniowo-usługowej, jak również bezpośredniego sąsiedztwa Obszaru Chronionego Krajobrazu „Pojezierze Sławskie” wydaje się kontrola następujących zagadnień: sposobu prowadzenia gospodarki ściekowej – kontrola realizacji sieci kanalizacji sanitarnej oraz przyłączy kanalizacyjnych (kontrola i ocena zgodności wyposażenia terenu w niezbędną infrastrukturę techniczną), sposobu prowadzenia gospodarki odpadami w obrębie zakładu produkcyjno-usługowego, a także kontrola terenów leśnych bezpośrednio sąsiadujących z terenami działalności gospodarczej w zakresie powstawania nielegalnych miejsc składowania odpadów, monitorowanie poziomu hałasu i jakości powietrza w kontekście lokalizacji obiektów działalności gospodarczej w sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej. 9. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE W PROJEKCIE ZMIANY STUDIUM DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH Obecnie na przedmiotowym terenie obowiązuje Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Siedlec. Proponowane obecnie w projektowanym dokumencie rozwiązania mają na celu wyznaczenie terenów przeznaczonych pod rozwój działalności gospodarczej, w tym pod obiekty związane z rozwojem prowadzonej już działalności produkującej wyroby z drewna. Przedmiotowy projekt Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Siedlec stanowi zatem alternatywę dla rozwiązań przyjętych w obecnie obowiązującym dokumencie. Niniejsza prognoza nie przewiduje dodatkowej analizy alternatywnych rozwiązań, w tym minimalizujących lub eliminujących zagrożenia środowiska, do przewidywanych w projekcie zmiany Studium rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych, ponieważ zastosowane rozwiązania czynią zadość zasadom ochrony środowiska, są zgodne z przepisami prawa, a opis działań ograniczających występujące i potencjalne uciążliwości jest rozwinięciem zasad ochrony środowiska ustalonych w analizowanym dokumencie. 10. PODSUMOWANIE Obszar opracowania położony jest w gminie Siedlec w powiecie wolsztyńskim i stanowi tereny w miejscowości Jaromierz znajdujące się po obu stronach drogi powiatowej w bezpośrednim sąsiedztwie przedsiębiorstwa WELLTON Sp. z o.o., oraz graniczące od południa z drogą krajową nr 32 Poznań – Zielona Góra. Powierzchnia obszaru objętego zmianą Studium wynosi ok. 2 ha. 34 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ Struktura przyrodnicza obszaru objętego zmianą Studium jest stosunkowo mało złożona w granicach analizowanego obszaru, znajdują się głównie nieużytki i tereny rolne oraz w niewielkim fragmencie teren leśny (dz. nr 89/6). Struktura zagospodarowania obszaru gminy Siedlec jest dosyć zróżnicowana. W jej granicach zlokalizowane są przede wszystkim zespoły zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, zabudowy zagrodowej a także skoncentrowane tereny produkcyjno - usługowe. Część obszarów oraz obiektów charakteryzuje się wysokimi walorami kulturowymi, objęte są ochroną konserwatorską, wymagają ochrony i wyeksponowania w przestrzeni. Duże przestrzenie zajmuje także lasy, łąki i pola uprawne. Poprzez ustalenia zawarte w projektowanym dokumencie zapewniono zachowanie w maksymalnie możliwym stopniu, przy zmianie przeznaczenia terenu, walorów krajobrazowych i zapewniono racjonalną gospodarkę zasobami środowiska. 11. STRESZCZENIE Prognoza oddziaływania na środowisko stanowi podstawowy dokument, niezbędny do przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji polityki, strategii, planu lub programu. Konieczność jej opracowania wynika bezpośrednio z zapisów ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko oraz ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zasadniczym celem prognozy oddziaływania na środowisko jest diagnoza obecnego stanu środowiska oraz wskazanie potencjalnego negatywnego oddziaływania realizacji ustaleń zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Siedlec, przy uwzględnieniu jego poszczególnych komponentów, w tym: powierzchni ziemi, warunków wodnych, różnorodności biologicznej, krajobrazu, flory i fauny, powietrza oraz klimatu akustycznego. W niniejszym opracowaniu wzięto również pod uwagę oddziaływanie realizacji ustaleń zmiany Studium na ludzi, dobra materialne, a także dziedzictwo kulturowe. Powyższa prognoza oddziaływania na środowisko dotyczy projektu zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Siedlec dla terenów położonych w miejscowości Jaromierz. Sporządzenie zmiany Studium zostało wywołane Uchwałą Nr XII/77/2011 Rady Gminy Siedlec z dnia 29 listopada 2011 r. dla terenów położonych w miejscowości Jaromierz. Obecnie na terenie gminy obowiązuje Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Siedlec zatwierdzone uchwałą Nr XXXIX/227/2002 Rady Gminy Siedlec z dnia 30 sierpnia 2002 r., zmieniane następującymi uchwałami uchwałą Nr IV/22/07 Rady Gminy Siedlec z dnia 30 stycznia 2007 r., uchwałą Nr VI/46/07 Rady Gminy Siedlec z dnia 10 kwietnia 2007 r., uchwałą Nr XIX/139/08 Rady Gminy Siedlec z dnia 2 września 2008 r., uchwałą Nr XXXVII/239/10 Rady Gminy Siedlec z dnia 30 marca 2010 r., uchwałą Nr XI/65/11 Rady Gminy Siedlec z dnia 25 października 2011 r. Ustalenia projektu zmiany Studium wprowadzają niewielkie przekształcenia struktury funkcjonalno-przestrzennej. Projektem zmiany Studium obejmuje się obszar działek nr 89/6, 90/5, 92/1, 92/3 oraz części działek nr 89/7 i 90/7 położone w miejscowości Jaromierz po obu stronach drogi powiatowej na północ od drogi krajowej nr 32 relacji Stęszew - Gubinek, w bezpośrednim sąsiedztwie przedsiębiorstwa WELLTON Sp. z o.o. Tereny objęte zmianą Studium są niezabudowane i niezagospodarowane. Graniczą one z terenami wyżej wymienionego Zakładu, terenami zabudowy 35 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SIEDLEC DLA TERENÓW POŁOŻONYCH W MIEJSCOWOŚCI JAROMIERZ mieszkaniowej jednorodzinnej, terenami lasów oraz terenami rolnymi. W obecnie obowiązującym Studium tereny objęte zmianą przeznaczone są pod teren lasu oraz teren rolniczej przestrzeni produkcyjnej bez prawa do rozbudowy. Główne cele polityki przestrzennej w ramach opracowanej zmiany dotyczą: - ochrony walorów przyrodniczych, kulturowych i krajobrazowych oraz ładu przestrzennego gminy, - stworzenia warunków przestrzennych dla aktywizacji rozwoju gospodarczego, tj. wzmocnienia i poszerzenia bazy ekonomicznej i w konsekwencji ograniczenie bezrobocia, przede wszystkim poprzez dalszy rozwój drobnej i średniej przedsiębiorczości z uwzględnieniem istniejącej infrastruktury technicznej i porolniczego majątku trwałego oraz kwalifikacji miejscowej siły roboczej, a także racjonalnego wykorzystania walorów przyrodniczych, kulturowych i krajobrazowych. W opracowaniu uwzględniono wnioski obywateli i instytucji składanych w ramach przeprowadzonej procedury. Istotne zmiany dotyczą stworzenia warunków do rozwoju obiektów zorganizowanej działalności gospodarczej (potencjalne tereny rozwoju i lokalizacji obiektów działalności gospodarczej oraz urządzeń infrastruktury technicznej). Ponadto kierunki rozwoju określone w studium stanowić będą wytyczne koordynacyjne dla prowadzenia dalszych prac, w szczególności sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla przedmiotowego obszaru. Prognoza składa się z jedenastu części. W pierwszej omówiono podstawy formalno-prawne, metodologię i zasadność jej sporządzania. W drugiej części scharakteryzowano poszczególne elementy środowiska przyrodniczego oraz ich wzajemne powiązania, w tym rzeźbę terenu, budowę geologiczną i warunki gruntowe, warunki wodne, szatę roślinna, świat zwierzęcy, gleby, klimat lokalny. Omówiono również położenie omawianego obszaru w przestrzeni gminy oraz jego obecne zagospodarowanie. Określono również stan środowiska przyrodniczego w zakresie jakości powietrza, wód oraz klimatu akustycznego. W trzeciej części prognozy szczegółowo omówiono cel i zapisy projektu zmiany Studium. Wskazano również powiązania ich z zapisami innych dokumentów – koncepcją przestrzennego zagospodarowania kraju, planu zagospodarowania województwa oraz strategią rozwoju gminy. Wykazano także potencjalne skutki dla środowiska i przestrzeni w wyniku braku realizacji ustaleń projektu zmiany studium. W czwartej części zwrócono uwagę na problemy ochrony środowiska, związane z zagadnieniami regulowanymi w projekcie planu, szczególnie w kontekście obowiązujących regulacji prawnych. W piątej części omówiono podstawowe cele ochrony środowiska, formułowane na szczeblu międzynarodowym, krajowym i lokalnym, natomiast w szóstej części omówiono potencjalne oddziaływanie realizacji ustaleń projektu zmiany Studium na poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego. W części siódmej wskazano rozwiązania mające na celu eliminowanie i ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego Studium. Część ósma dotyczy propozycji w zakresie przeprowadzania metod analizy skutków realizacji zapisów projektu Studium oraz częstotliwości jej przeprowadzania. W części dziewiątej przedstawiono rozwiązania alternatywne do rozwiązań przyjętych w projektowanym dokumencie. Dwie ostatnie części stanowią podsumowanie oraz streszczenie przedmiotowego dokumentu jakim jest Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Siedlec dla terenów położonych w miejscowości Jaromierz. 36