ZAKRES ZAGADNIEŃ BĘDĄCYCH PRZEDMIOTEM EGZAMINU DYPLOMOWEGO W KATEDRZE ELEKTROTECHNIKI TEORETYCZNEJ I METROLOGII DLA KIERUNKU ENERGETYKA ORAZ EKOENERGETYKA (STUDIA STACJONARNE I NIESTACJONARNE ZAOCZNE) I. ELEKTROTECHNIKA OGÓLNA 1. Wymagania stawiane zabezpieczeniom elektroenergetycznym. 2. Dobór urządzeń elektrycznych ze względu na pracę długotrwałą i warunki zwarciowe. 3. Omówić budowę i zasadę działania wyłącznika instalacyjnego. 4. Środki dodatkowej ochrony przeciwporażeniowej przed dotykiem bezpośrednim, omówić budowę i zasadę działania wyłącznika różnicowoprądowego. 5. Samoczynne wyłączanie zasilania w sieci TN i TT. 6. Zasada działania zabezpieczenia różnicowo-wzdłużnego. 7. Rola transformatorów w systemie elektroenergetycznym. 8. Regulacja napięcia w sieci elektroenergetycznej. 9. Schemat zastępczy i równania transformatora. 10. Schemat zastępczy linii przesyłowej. 11. Schemat zastępczy i podstawowe charakterystyki mechaniczne maszyny indukcyjnej (asynchronicznej). 12. Schemat zastępczy i podstawowe charakterystyki mechaniczne generatora synchronicznego. 13. Przemiany energetyczne występujące w elektrowni cieplnej. 14. Omówić elementy aktywne obwodu (źródła napięcia lub prądu, rzeczywiste lub idealne). Narysować ich odpowiednie charakterystyki. 15. Omówić podstawowe elementy bierne obwodu (rezystor, kondensator, cewka). Podać zależności pomiędzy prądami i napięciami w tych elementach. Uwzględnić również sinusoidalną zależność napięcia i prądu. 16. Podać definicję mocy chwilowej, czynnej , biernej i pozornej w obwodach jednofazowych prądów sinusoidalnie zmiennych. Wyjaśnić sens fizyczny poszczególnych pojęć oraz podać jednostki w jakich są wyrażane. Omówić związki matematyczne między wskazanymi mocami. 17. Wyjaśnić jakie warunki muszą być spełnione aby uzyskać dopasowanie odbiornika do źródła ze względu na moc czynną oraz na moc pozorną. Wyjaśnić czym charakteryzuje się ten stan pracy układu. 18. Omówić oraz zilustrować odpowiednim rysunkiem sposób kompensacji mocy biernej. 19. Podać lub wyprowadzić wzór na impedancję/admitancję szeregowego bądź równoległego obwodu R,L,C wykorzystując metodę amplitud zespolonych (wartości skutecznych zespolonych). Na tej podstawie określić immitancje tych dwójników. Wykonać wykres wektorowy prądu i napięć. 20. Omówić zjawiska fizyczne występujące przy sprzężeniach magnetycznych. Wyjaśnić pojęcie zaciski jednoimienne. Podać sposoby analizy takich obwodów. 1/3 21. Narysować i omówić układ trójfazowy z odbiornikami połączonymi w gwiazdę dla konfiguracji podanej przez Komisję (np. układ z przewodem zerowym lub bez, odbiornik symetryczny lub niesymetryczny). Podać tok obliczeń tego układu. Sporządzić wykres wektorowy. 22. Narysować i omówić układ trójfazowy z odbiornikami połączonymi w trójkąt. Podać tok obliczeń tego układu w przypadku symetrycznego lub niesymetrycznego odbiornika. Sporządzić wykres wektorowy. 23. Narysować układy do pomiary mocy czynnej w układzie trójfazowym zarówno w układach symetrycznych jak i niesymetrycznych. Omówić układ Arona do pomiaru mocy. Omówić i narysować odpowiedni układ do pomiaru mocy biernej w układzie trójfazowym. II. MIERNICTWO WIELKOŚCI ELEKTRYCZNYCH I NIEELEKTRYCZNYCH 1. Podać definicję mezurandu wraz z przykładami 2. Wyjaśnij pojęcie przedziału niepewności wyniku pomiaru 3. Wyjaśnić pojęcie błędu granicznego na przykładach: miernika analogowego o klasie dokładności 0,5 oraz źródła napięcia 10 V o niepewności 100ppm (p=0,95). 4. Zapisać wynik pomiaru wartości prądu amperomierzem cyfrowym (3,5 cyfry), jeśli wykonano jeden pomiar na zakresie 200mA. Wg danych producenta błąd podstawowy wynosi ±(0,5%rdg+4D). Założyć nominalne warunki pomiaru. 5. W pewnym eksperymencie zmierzono napięcie i prąd na impedancji po 5 razy i uzyskano następujące wyniki: U I 15,32 V 155 mA 15,20 V 159 mA 15,86 V 149 mA 14,85 V 150 mA 15,00 V 155 mA Błąd graniczny pomiaru napięcia ΔgrU=(1%rdg+4D), błąd graniczny pomiaru prądu ΔgrI=(5%rdg+10D). Obliczyć wartość modułu impedancji i podać niepewność wyniku pomiaru. 6. Omówić budowę oraz zasadę działania tensometru oporowego. 7. Wymienić rodzaje przetworników do stykowego pomiaru temperatury. Omówić zasadę działania jednego z nich. 8. Omówić zasadę działania pirometru radiacyjnego. 9. Wyjaśnić ogólną zasadę działania czujników indukcyjnych. Omówić wybrany czujnik, zilustrować jego zasadę działania wraz ze szkicem charakterystyki przetwarzania. III. ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII 1. Omów schemat elektrowni opartej na metodzie heliotermicznej. Wyjaśnij zasady oraz podaj właściwości metody heliotermicznej. 2. Wyjaśnij budowę, zasadę działania oraz podaj właściwości ogniw fotowoltaicznych polikrystalicznych. 3. Podaj schemat zastępczy fotoogniwa oraz omów jego główne parametry techniczne i wpływ temperatury na pracę ogniwa. 2/3 4. Omów sposoby łączenia ogniw PV i charakterystyki zastępcze układów. Scharakteryzuj wpływ zmian promieniowania słonecznego na pracę różnych połączeń. 5. Omów schemat elektryczny hybrydowej instalacji autonomicznej oraz instalacji pracującej na sieć. 6. Podaj definicję oraz interpretację głównych parametrów technicznych charakteryzujących kolektory słoneczne. 7. Podaj klasyfikację instalacji geotermalnych oraz porównaj ich właściwości z uwzględnieniem temperatury zewnętrznej oraz stopnia pokrycia zapotrzebowania energetycznego. 8. Podaj budowę i wyjaśnij zasadę działania absorpcyjnej pompy ciepła. 9. Wyjaśnij zasadę działania i scharakteryzuj właściwości silnika Stirlinga. 10. Omów konstrukcję i układ pracy generatora asynchronicznego w elektrowni wiatrowej z poziomą osią obrotu. 11. Naszkicuj charakterystykę mocy turbiny wiatrowej i omów zakresy regulacji przez sterowanie kąta nachylenia łopat. 12. Omów i porównaj właściwości sterowania elektrowni wiatrowej ze stałym wyróżnikiem szybkobieżności oraz sterowania ze śledzeniem mocy maksymalnej. 13. Zasada pracy generatora asynchronicznego ze sterowaną rezystancją w obwodzie wirnika. 14. Zasada pracy generatora asynchronicznego z kaskadą nadsynchroniczną. 3/3