Autyzm - Zooterapia

• Autyzm wczesnodziecięcy, autyzm głęboki,
zespół Kannera – skomplikowany zespół
upośledzenia rozwoju, w którym istotną rolę
odgrywa funkcjonowanie mózgu. Jest to
choroba neurologiczna, wśród typowych cech
są problemy z komunikacją uczuć i związkami
społecznymi. Występują również kłopoty z
integracją wrażeń zmysłowych. W typowych
przypadkach pojawia się w pierwszych trzech
latach życia. Ocenia się, że występuje u około 2
do 6 na 1000 osób, przy czym jest cztery razy
częstszy u mężczyzn niż u kobiet.
Przyczyny
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Prawdopodobnie, u podłoża wszystkich zaburzeń spektrum autyzmu leżą
defekty neurologiczne o szczegółowo nieznanej etiologii. Do najczęściej
wymienianych, potencjalnych przyczyn ich powstawania należą:
genetyczne – uwarunkowane genem EN2 na chromosomie 7, a także
innymi genami znajdującymi się na chromosomach 3, 4, 11;
wiek ojca od 40 i więcej lat zwiększa ryzyko zachorowalności na autyzm
zaburzenia metaboliczne, przede wszystkim nietolerancja glutenu i
kazeiny, zaleca się dietę pozbawioną tych substancji
urazy okołoporodowe
uszkodzenia centralnego układu nerwowego
dziecięce porażenie mózgowe
szczepienia w okresie niemowlęcym
poważne infekcje i intensywne antybiotykoterapie w okresie niemowlęcym
alergie i osłabiona sprawność immunologiczna
Objawy, Zachowania wskazujące na możliwość występowania u
dziecka zaburzeń ze spektrum autystycznym
Autyzm dziecięcy:
• nie gaworzy, nie wskazuje, nie wykonuje
świadomych gestów po pierwszym roku
życia
• nie mówi ani jednego słowa w wieku 16
miesięcy
• nie składa słów w pary w wieku 2 lat
• nie reaguje na imię
• traci zdolności językowe lub społeczne
Autyzm
Inne objawy:
• słaby kontakt wzrokowy
• nie potrafi się bawić zabawkami
• nadmiernie porządkuje zabawki lub inne
przedmioty
• jest przywiązane do jednej zabawki lub
przedmiotu
• nie uśmiecha się
• czasem wydaje się upośledzone słuchowo lub w
Zespole Aspergera wyostrzony zmysł słuchu
• urojenia
• omamy
Objawy społeczne
• Dzieci z ASD zdają się z ogromną trudnością przyswajać zwykłą
ludzką codzienność dawania i brania. Nawet w pierwszych
miesiącach życia wiele z nich nie próbuje odpowiadać na czyjąś
obecność i unika kontaktu wzrokowego. Wydają się obojętne na
ludzi, często wolą być same.
• Dzieci z ASD wolniej uczą się interpretować myśli i uczucia innych.
Subtelne znaki, takie jak uśmiech, zmrużenie oka albo grymas,
mogą nic dla nich nie znaczyć.
• Dodatkowym problemem u ludzi z ASD jest trudność w widzeniu
spraw z perspektywy innej osoby (brak teorii umysłu). Większość
pięciolatków rozumie, że ktoś może mieć inne wiadomości, uczucia i
cele niż one. Osoba z ASD nie posiada takiego zrozumienia, co
uniemożliwia jej przewidzenie i zrozumienie działań innych ludzi.
Rozpoznanie zespołu zaburzeń
autystycznych
•
Nie ma jednego, uniwersalnego testu pozwalającego na rozpoznanie autyzmu.
Największe możliwości postawienia właściwej diagnozy ma interdyscyplinarny
zespół złożony ze specjalistów wykorzystujących sprawdzone metody, tj.:
wywiad diagnostyczny – ADI (autism diagnostic interview), diagnostyczna
skala obserwacyjna autyzmu - ADOS (autism diagnostic observation scale)
oraz testy psychometryczne pozwalające na ustalenie słabych i mocnych stron
umiejętności intelektualnych dziecka. Rozpoznanie autyzmu jest łatwiejsze w
przypadku dzieci starszych, ponieważ objawy stają się bardziej wyraźne.
Jednak możliwie wczesna diagnoza i rozpoznanie mają ogromne znaczenie,
ponieważ oznaczają wczesną interwencję, a to może w sposób znaczący
zmienić jakość życia tych dzieci.
Leczenie
• nie ma leków, które mogłyby leczyć przyczynowo
lub poprawiać stan osób z autyzmem, ale
niezwykle pomocne może być stosowanie
odpowiedniej terapii celem wzmocnienia uwagi,
zmniejszenia nasilenia zachowań destrukcyjnych
monitorowania padaczki, niepokoju lub depresji.
Poprzez ograniczenie zachowań niepożądanych
ludzie z autyzmem stają się spokojniejsi i doznają
mniej urazów, dzięki czemu czerpią większe
korzyści z programów edukacyjnych.
• Dziecko autystyczne często odsuwa się od swego otoczenia i ludzi,
aby zatrzymać ogrom bodźców ( zapachy, odgłosy, ruchy
przedmiotów). Autyzm jest nieprawidłowością okresu dzieciństwa,
która powoduje separację dziecka od kontaktów międzyludzkich.
Nie interesuje się ono światem zewnętrznym i nie bada go.
Pozostaje w swoim własnym, wewnętrznym świecie.
• Z dzieckiem autystycznym można pracować w różny sposób. Każde z
dzieci jest inne, wymaga innego rodzaju oddziaływania
terapeutycznego. W zależności na jakim etapie rozwoju się ono
znajduje i jak bardzo jest „wycofane”, podejmuje się odpowiednie
formy i techniki pracy.
Każda metoda terapeutyczna jest dobra, przynosi efekty, o ile jest
stosowana w odpowiednich warunkach i jest adekwatna do
możliwości dziecka.
Metody terapii autyzmu
• Hipoterapia
• Dogoterapia
• Delfinoterapia
•
•
•
•
•
•
MUZYKOTERAPIA
HYDROTERAPIA
TERAPIA ZABAWĄ
TERAPIA RUCHOWA
TERAPIA WIĘZI
METODA DOBREGOI STARTU
Dogoterapia
Dogoterapia czyli kynoterapia
to jedna z metod rehabilitacji, w
której odpowiednio
przeszkolony Pies-terapeuta
wspomaga w wieloprofilowym
usprawnianiu dzieci i dorosłych
a także pomaga osobom
starszym czy zagubionym w
zachowaniu lub wręcz
nawiązaniu kontaktów ze
światem zewnętrznym.
Bezpośredni kontakt z psem
pomaga osobom chorym w
kształtowaniu umiejętności
okazywania emocji oraz rozwija
spontaniczną aktywność
ruchową.
Cel dogoterapii
• Zajęcia z udziałem psa mają również na celu rozwijanie sfery
umysłowej dziecka, wpływając na koncentrację uwagi, rozwój
mowy i funkcji poznawczych, pobudzanie zmysłu wzroku, słuchu,
dotyku i węchu
• Dzięki nawiązaniu i pogłębieniu kontaktu z psem osoba
niepełnosprawna czuje się pewniej we własnym środowisku,
łatwiej nawiązuje kontakty społeczne, poprawia komunikację
• Różnego rodzaju zabawy wpływają na aktywność fizyczną
podopiecznych.
Zadaniem dogoterapii jest pomoc w przywróceniu ludziom
zdrowia, uśmiechu i wiary we własne siły.
Dogoterapia jest prowadzona w:
• W zależności od ustaleń,
pogody i potrzeb:
w domu
w szpitalu
w ośrodku rehabilitacji
w parku
na podwórku
na łące
W szpitalu i ośrodku
rehabilitacji tylko za zgodą
dyrekcji
Na czym polega dogoterapia?
•
•
•
•
•
•
•
•
•
poznawanie budowy ciała psa
kształtowanie orientacji w schemacie własnego ciała
doskonalenie sprawności ruchowej
stymulowanie zmysłów: słuchu, wzroku, dotyku
ćwiczenie koncentracji uwagi
wyzwalanie spontanicznej aktywność dziecka w zabawie z psem
nauka troski o higienę własną i psa – mycie rąk, czesanie, karmienie
okazywania emocji i uczuć związanych z kontaktem ze zwierzętami
naśladowania ruchu poprzez obserwowanie czynności wykonywanych
przez psa i naśladowanie ich np. chodzenie, siadanie, leżenie
• nauka samodzielności – samodzielne wykonywanie zadań z udziałem
psa (chodzenie na smyczy, czesanie, elementy tresury)
• ćwiczenia relaksacyjne
Jakich problemów dotyczy dogoterapia
Zaburzenia i niepełnosprawności psychiczne i fizyczne w tym:
• mózgowe porażenie dziecięce
• nerwice
• autyzm
• ADHD
• Zespół Downa
• niedowład kończyn różnego pochodzenia
• wady postawy
• zaburzenia nastroju
• zaburzenia lękowe
• różnorodne zaburzenia emocjonalne
• rehabilitacja dzieci
• trudności w szkole (problemy z rówieśnikami, rodzicami)
• zaburzenia mowy i wzroku
FORMY
• Spotkanie z Psem.
Cel: stworzenie pozytywnego
kontaktu pomiędzy uczestnikami a psem.
-
dostarczenie uczestnikom pozytywnego ładunku
emocjonalnego i satysfakcji z obcowania z psem,
przełamują lęki w kontaktach z otoczeniem,
stymulują rozwój zmysłów, pobudzają aktywność,
pozwalają oderwać się od otaczającej
rzeczywistości.
• Edukacja z Psem
Cel: usprawnienie sfery intelektualnej i poznawczej.
Zajęcia najczęściej odbywają się w przedszkolach i
szkołach.
Pies uczestnicząc aktywnie w zajęciach motywuje do
nauki i poprzez stworzenie przyjaznych warunków
emocjonalnych zwiększa możliwości przyswojenia
wiedzy. Dziecko chętniej zapamiętuje treści, których
bohaterem jest jego nowy przyjaciel – pies.
• Terapia z Psem
jest to zestaw ćwiczeń ukierunkowanych na
konkretny, zaplanowany cel, z zakresu
kompleksowej rehabilitacji, do których
układana jest metodyka w porozumieniu ze
specjalistą np. lekarzem prowadzącym,
rehabilitantem, psychologiem.
Charakteryzuje się indywidualnym
podejściem do każdego uczestnika, jego
możliwości i potrzeb.
PRZECIWWSKAZANIA
• - alergia na psa
- otwarte rany
- choroby skóry
- choroby infekcyjne
- pasożyty
- podwyższona temperatura
ZESPÓŁ KYNOTERAPEUTYCZNY
• - wykwalifikowany kynoterapeuta z
wyszkolonym odpowiednio
wyselekcjonowanym psem
- wolontariusz (opcjonalnie)
- przewodnik psa (opcjonalnie)
- specjalista (opcjonalnie)
Rasy psów używane w terapii
• W doborze psa dla terapii istotne jest pierwotne
przeznaczenie rasy i związane z tym odruchowe
zachowania mające wpływ na bezpieczeństwo zajęć. Stąd
preferuje się psy rasowe, u których można spodziewać się
występowania z dużym prawdopodobieństwem cech
niezbędnych przy prowadzeniu zajęć terapeutycznych.
Pies terapeutyczny to:
• pies społeczny
• pies przewidywalny
• pies reprezentujący rozumne posłuszeństwo
Delfinoterapia