Szkolenie dla nauczycieli i nauczycielek

advertisement
Deklaracja życzliwości –
Nie wykluczam!
szkolenie dla nauczycieli i nauczycielek
legionowskich szkół podstawowych
cele szkolenia:
Nabycie kompetencji z zakresu edukacji
obywatelskiej :
• promującej idee Konwencji ONZ o Prawach
Osób Niepełnosprawnych,
• na temat działań antydyskryminacyjnych
• dotyczącej zwalczania mowy nienawiści w
Internecie.
zakres szkolenia:
Wskazówki metodyczne i omówienie wątków:
• Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych,
• integracja społeczna,
• przeciwdziałanie mowie nienawiści w Internecie.
Uczestnicy i uczestniczki otrzymają:
• scenariusze lekcji,
• ćwiczenia,
• pomoce dydaktyczne: piktogramy, plansze itp.
Szkolenie zakończone jest testem, ankietą ewaluacyjną i rozdaniem
certyfikatów.
ĆWICZENIE OTWIERAJĄCE
„WIZYTÓWKI“
ĆWICZENIE
„JEDZIEMY NA WYCIECZKĘ“
ĆWICZENIE
„RÓŻA WSPÓŁPRACY“
BLOK I
Zapoznanie z niepełnosprawnością - co rozumiemy przez integrację?
zapoznanie z niepełnosprawnością
Ćwiczenie „KWIATEK”
zapoznanie z niepełnosprawnością
1982 r. – pojęcie „osoba niepełnosprawna” pojawia się po raz
pierwszy w polskim prawie (uchwała Sejmu z dnia 16 września
1982r. w sprawie inwalidów).
1991 r. - pierwsza definicja niepełnosprawności w polskim prawie
(ustawa z dnia 9 maja 1991r. o zatrudnianiu i rehabilitacji
zawodowej osób z niepełnosprawnością)
„Osoba niepełnosprawna to osoba o istotnym ubytku zdolności
fizycznych, psychicznych lub umysłowych, ograniczającym
zdolność do wykonywania pracy zarobkowej” - usunięcie z języka
pojęcia „inwalida”.
zapoznanie z niepełnosprawnością
1996 r. - "Niepełnosprawna jest osoba, której stan fizyczny lub/i
psychiczny trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub
uniemożliwia wypełnianie zadań życiowych i ról społecznych,
zgodnie z normami prawnymi i społecznymi". Jednakże i ta
definicja nie została szerzej wykorzystana i w dalszym ciągu trwały
prace nad jej doprecyzowaniem.
1997 r. - dwie kolejne definicje, które zostały zapisane w
uchwałach Sejmu. Pierwsza z nich znalazła się w Karcie Praw Osób
Niepełnosprawnych, a druga w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r.
o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych .
zapoznanie z niepełnosprawnością
Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, tj. Uchwała Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej z 1 sierpnia 1997 r.
Osoby niepełnosprawne, czyli osoby, których sprawność fizyczna,
psychiczna lub umysłowa trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub
uniemożliwia życie codzienne, naukę, pracę oraz pełnienie ról
społecznych, zgodnie z normami prawnymi i zwyczajowymi, mają prawo
do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia oraz nie mogą
podlegać dyskryminacji. Oznacza to między innymi:
 prawo do pracy na otwartym rynku pracy zgodnie z kwalifikacjami,
wykształceniem i możliwościami oraz korzystania z doradztwa
zawodowego i pośrednictwa, a gdy niepełnosprawność i stan zdrowia
tego wymaga – prawo do pracy w warunkach dostosowanych do
potrzeb niepełnosprawnych;
 prawo do zabezpieczenia społecznego, uwzględniającego konieczność
ponoszenia zwiększonych kosztów, wynikających z niepełnosprawności,
jak również uwzględnienia tych kosztów w systemie podatkowym.
zapoznanie z niepełnosprawnością
Obowiązująca definicja niepełnosprawności jest zawarta w obecnie
obowiązującej ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Osoby niepełnosprawne to osoby, których stan fizyczny, psychiczny lub
umysłowy trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza bądź uniemożliwia
wypełnianie ról społecznych, a w szczególności zdolności do
wykonywania pracy zawodowej, jeżeli uzyskały odpowiednie orzeczenie.
Ustawa ta zniosła obowiązujące wcześniej grupy inwalidzkie i
wprowadziła
nowe
nazewnictwo
dla
oznaczenia
stopnia
niepełnosprawności (znaczny, umiarkowany i lekki).
Ewolucja definicji - dążenie do odchodzenia od medycznego
podejścia do niepełnosprawności na rzecz dostrzegania jej
aspektów społecznych.
zapoznanie z niepełnosprawnością
Ze względu na uwarunkowania dotyczące ograniczeń i możliwości osób
niepełnosprawnych można wyróżnić:
osoby z niepełnosprawnością sensoryczną: osoby niewidome i słabo
widzące, osoby niesłyszące i słabo słyszące, osoby głuchoniewidome;
osoby z niepełnosprawnością fizyczną: osoby z uszkodzonym
narządem ruchu, osoby z przewlekłymi schorzeniami narządów
wewnętrznych;
osoby z niepełnosprawnością psychiczną, w tym: osoby umysłowo
upośledzone z niesprawnością intelektualną, osoby psychicznie chore z
zaburzeniami osobowości i zachowania.
osoby z niepełnosprawnością złożoną, dotknięte więcej niż jedną
niepełnosprawnością (tzw. Niepełnosprawność sprzężona).
zapoznanie z niepełnosprawnością –
niepełnosprawność sensoryczna
zapoznanie z niepełnosprawnością –
niepełnosprawność sensoryczna
OSOBY NIEWIDOME I SŁABOWIDZĄCE
Osoby niewidome, to osoby, które urodziły się, jako niewidome lub utraciły wzrok
przed 5-tym rokiem życia, a osoby ociemniałe, to te, które utraciły wzrok po 5-tym
roku życia.
Wg. Światowej Organizacji Zdrowia:
Osobami niewidomymi są:
 osoby całkowicie niewidome - ostrość wzroku 0,00,
 osoby z ostrością wzroku nie większą niż 0,05, a więc osoby ze ślepotą
umiarkowaną lub słabo wzrocznością głęboką,
 osoby z ograniczonym polem widzenia nie większym niż 20 stopni, niezależnie
od ostrości wzroku (może być wyższa niż 0,05).
Osobami słabowidzącymi są osoby, u których ostrość wzroku wynosi od 0,05 do
0,3, a w znaczeniu szerokim do słabo widzących zalicza się także osoby ze słabo
wzrocznością głęboką, zaliczone do osób niewidomych.
zapoznanie z niepełnosprawnością –
niepełnosprawność sensoryczna
zapoznanie z niepełnosprawnością –
niepełnosprawność sensoryczna
OSOBY Z USZKODZONYM NARZĄDEM SŁUCHU
a) osoby niesłyszące, to osoby, które w ogóle nie reagują na bodźce akustyczne
lub reagują tylko na bardzo silne (głośne) bodźce, które nie mają większego
znaczenia praktycznego.
Są to głównie osoby z głębokim lub znacznym uszkodzeniem słuchu, którego
nie można w ogóle skompensować lub można go zmniejszyć tylko w niewielkim
stopniu - poprzez używanie wzmacniających dźwięki aparatów słuchowych.
Osoby z tej grupy słyszą na tyle źle, że naturalne kontakty społeczne z osobami
słyszącymi stają się poważną trudnością. Tym bardziej, że ich mowa jest zwykle
niewyraźna i trudna do zrozumienia przez otoczenie Dlatego też, na ogół
porozumiewają się za pomocą języka migowego i odczytywania mowy z ust.
zapoznanie z niepełnosprawnością –
niepełnosprawność sensoryczna
b) osoby niedosłyszące, to osoby, u których ubytek słuchu waha się
zwykle między 35 a 69 dB. Niedosłuch oznacza bowiem jedynie
pogorszone zdolności słyszenia dźwięków.
Oznacza to, że słuch tych osób, mimo że jest uszkodzony i sprawia im
trudność, to jednak z aparatami słuchowymi lub bez nich, umożliwia im
rozumienie mowy drogą słuchową.
Mogą więc realizować się w społeczeństwie ludzi słyszących bez
większych problemów.
Bariery związane z komunikacją interpersonalnej są w tej grupie osób
znacznie mniejsze niż w przypadku osób niesłyszących.
zapoznanie z niepełnosprawnością –
niepełnosprawność motoryczna
zapoznanie z niepełnosprawnością –
niepełnosprawność motoryczna
Osoby z uszkodzeniem narządu ruchu
Światowa Organizacja Zdrowia podaje liczne i bardzo szczegółowe
rodzaje uszkodzeń poszczególnych części narządów ruchu. Uogólniając
można sprowadzić je do trzech grup:
1. uszkodzenia i braki w anatomicznej strukturze narządów ruchu
2. zaburzenia czynności motorycznych przy nienaruszeniu anatomicznej
struktury narządów ruchu
3. deformacje narządów ruchu powodujące równocześnie zaburzenia
czynności motorycznych
(Sowa, 1997)
zapoznanie z niepełnosprawnością –
niepełnosprawność motoryczna
zapoznanie z niepełnosprawnością –
niepełnosprawność motoryczna
Podział ze względu na pochodzenie:
1. Dysfunkcje pochodzenia mózgowego – DPM, porażenia, niedowłady po
wylewach do mózgu, zespoły ruchów mimowolnych i zaburzenia koordynacji
ruchowej (dysfunkcje neurologiczne)
2. Dysfunkcje pochodzenia rdzeniowego, które są następstwem np. choroby
Heinego–Mediny, rozszczepu kręgosłupa, urazu kręgosłupa i rdzenia lub
postępującego zaniku mięśni czy dystrofii mięśniowej
3. Dysfunkcje układu kostno-stawowego np. zwichnięcie stawu biodrowego,
stopa końsko-szpotawa, schorzenia reumatyczne.
4. Braki kończyn – wrodzone lub stany po amputacji
Czynniki powodujące schorzenia narządu ruchu: czynniki genetyczne, choroby i
urazy.
zapoznanie z niepełnosprawnością –
niepełnosprawność umysłowa
zapoznanie z niepełnosprawnością –
niepełnosprawność umysłowa
Wg. Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) upośledzenie umysłowe jest to
istotne obniżenie ogólnego poziomu funkcjonowania intelektualnego oraz
trudności w zachowaniu przystosowawczym, występujące przed 18 rokiem
życia. Upośledzenie umysłowe spowodowane jest pewnymi organicznymi i
funkcjonalnymi zmianami w mózgu, zwłaszcza w korze mózgowej.
Przyczyny pierwotne (czynniki genetyczne):
 choroby monogenowe czyli jednoczynnikowe - Stwardnienie guzowate,
Fenyloketonuria, Galaktozemia,
 abberacje chromosomowe - Zespół Downa, Zespół Williama,
 choroby poligenowe czyli wieloczynnikowe - otwarte wady cewy nerwowej
takie jak bezmózgowie, rozszczep kręgosłupa z przepukliną oponowo –
rdzeniową.
Przyczyny wtórne - czynniki, które mają wpływ na korę mózgową:
 przed urodzeniem dziecka,
 w czasie porodu,
 po urodzeniu dziecka.
zapoznanie z niepełnosprawnością –
niepełnosprawność umysłowa
Osoby upośledzone umysłowo, w zależności od stopnia upośledzenia
(określonego na podstawie klasyfikacji opartej na Ilorazie Inteligencji (
Wechsler – średnia 100 i odchylenie standardowe 15) dzieli się na:
a) lekko upośledzone umysłowo lub upośledzone umysłowo w stopniu
lekkim ( II 69 – 55)
b) umiarkowanie upośledzone umysłowo lub upośledzone umysłowo w
stopniu umiarkowanym (II 54 – 40)
c) znacznie upośledzone umysłowo lub upośledzone umysłowo w
stopniu znacznym ( II 39 – 25)
d) głęboko upośledzone umysłowo lub upośledzone umysłowo w
stopniu głębokim ( II poniżej 25)
Mity na temat osób z dysfunkcją
wzroku
Mity na temat osób z dysfunkcją
wzroku
 Osoba niewidoma lub silnie niedowidząca nie jest w stanie korzystać z
drukowanych materiałów i pism
 Osoby niewidome i silnie niedowidzące obdarzone są naturalnym i
specjalnym darem „szóstego zmysłu”
 Większość osób niewidomych i silnie niedowidzących biegle posługuje się
wypukłym pismem Braille’a, a do poruszania się na ulicy używa białej laski i
psa przewodnika
 Osoby określane jako niewidome nie widzą nic poza „ciemnością”
 Uszkodzenia analizatora wzrokowego (zwłaszcza te wrodzone lub nabyte we
wczesnym okresie życia) negatywnie wpływają na rozwój inteligencji i
uzdolnień
 Osoby niewidome potrzebują pomocy we wszystkich czynnościach dnia
codziennego.
Mity na temat osób z dysfunkcją słuchu
 Niesłyszący mogą wykonywać tylko określone prace
 Niesłyszący są mniej inteligentni niż słyszący
 Wszyscy niesłyszący mają podobne zdolności, ideały i spojrzenie
na innych
 Wszyscy niesłyszący używają języka migowego
 Wszyscy niesłyszący potrafią czytać z ust
 Niesłyszącym nie przeszkadza hałas
 Niesłyszący nie potrafią mówić
 Aparaty słuchowe przywracają słuch
Mity na temat osób z
niepełnosprawnością ruchową
Mity na temat osób z
niepełnosprawnością ruchową





Wszystkie osoby poruszające się na wózku są sparaliżowane
Niepełnosprawność ruchowa, to uszkodzenie/paraliż nóg
Osoby poruszające się na wózku nie mogą chodzić
Osoby nie mogące chodzić są „przykute do wózka”
Osoby niepełnosprawne ruchowo nie mogą prowadzić
samochodu oraz uprawiać sportów
 Trzeba im pomagać we wszystkich czynnościach życiowych, np.
w toalecie
Integracja osób z niepełnosprawnością
ze społeczeństwem
ĆWICZENIE
„CO ROZUMIEMY PRZEZ INTEGRACJĘ?”
Integracja osób z niepełnosprawnością
ze społeczeństwem
Integracja osób z niepełnosprawnością
ze społeczeństwem
Definicja integracji:
„Idea, kierunek przemian oraz sposób organizowania zajęć i
rehabilitacji osób niepełnosprawnych wyrażające się w dążeniu
do stworzenia tym osobom możliwości uczestniczenia w
normalnym życiu, dostępu do tych wszystkich instytucji i sytuacji
społecznych, w których uczestniczą pełnosprawni oraz do
kształtowania ustosunkowań i więzi psychospołecznych między
pełnosprawnymi i niepełnosprawnymi”(Sowa J., Pedagogika
specjalna w zarysie, 1997, s.324).
Integracja osób z niepełnosprawnością
ze społeczeństwem
Integracja osób z niepełnosprawnością
ze społeczeństwem
Rola mediów: linki do filmów
Scenariusz lekcji
„Zapoznanie z niepełnosprawnością –
Co rozumiemy przez integrację?”
BLOK II
Co to jest mowa nienawiści?
Przeciwdziałanie mowie nienawiści,
również w Internecie.
BLOK II
przejawy mowy nienawiści i obszary jej
występowania
ĆWICZENIE
„CO TO JEST MOWA NIENAWIŚCI?”
Mowa nienawiści a cyber-przemoc
• Mowa nienawiści to wszelkie formy wypowiedzi, które szerzą,
propagują czy usprawiedliwiają nienawiść rasową, ksenofobię,
antysemityzm oraz inne formy nienawiści bazujące na nietolerancji
m.in.: nietolerancję wyrażającą się w agresywnym nacjonalizmie i
etnocentryzmie, dyskryminację i wrogość wobec mniejszości,
imigrantów i ludzi o imigranckim pochodzeniu (definicja stworzona
przez Komitet Ministrów Rady Europy).
• Cyber-przemoc to forma mowy nienawiści w Internecie:
prześladowanie, zastraszenie, nękanie, wyśmiewanie innych osób
poprzez wykorzystywanie Internetu i narzędzi elektronicznych.
możliwe reakcje na negatywne stereotypy
znalezione online
ĆWICZENIE „WYGADAJ SIĘ!”
źródło: Rada Europy
STOP dla HEJTU!
PREZENTACJA FILMU HEJTSTOP
http://vimeo.com/94341010
analiza stereotypów i uprzedzeń w stosunku
do różnych grup
ĆWICZENIE „PIERWSZE WRAŻENIA“
(Źródło: Lambert, Jonamay/ Myers, Selma: 50 Activities for
Diversity Training, Human Resource Development Press, Inc.,
Amherst – Massachusetts, 1994, s. 59-61.)
Scenariusz lekcji
„Co to jest mowa nienawiści? Przeciwdziałanie
mowie nienawiści, również w Internecie”
BLOK III i IV
Konwencja ONZ o prawach osób
niepełnosprawnych
• Konwencja została zatwierdzona przez Zgromadzenie Ogólne
ONZ w dniu 13 grudnia 2006 roku i weszła w życie
3 maja, dwa lata później czyli 2008 r.
• Unia Europejska jako związek państw przystąpiła do Konwencji
23 grudnia 2010 roku.
• Polska ratyfikowała Konwencję o Prawach Osób
Niepełnosprawnych 6 września 2012 roku.
• Do tej chwili Konwencję ratyfikowało 119 państw, a jej
sygnatariuszami, czyli tymi, które wyraziły chęć ́ podpisania są ̨
153 państw.
Co to jest konwencja i jaki jest jej cel?
• CEL?
Konwencja
Konwencja
• Konwencja o Prawach Osób
Niepełnosprawnych określa, co należy robić,
aby wszystkie prawa człowieka i podstawowe
wolności - które są przecież̇ przywilejem
każdego - były rzeczywiście dostępne także dla
osób z niepełnosprawnością.
Cel konwencji
• Celem jest zapewnienie, aby niepełnosprawne dzieci i
niepełnosprawne osoby dorosłe były traktowane w sposób
sprawiedliwy i mogły uczestniczyć we wszystkich aspektach
życie, tak jak inne osoby.
• Prawa zapisane w tej Konwencji nie są nowe. Są to prawa
człowieka, które odnoszą się do wszystkich dzieci i osób
dorosłych. Konwencja jest potrzebna, aby zagwarantować
przestrzeganie tych praw w odniesieniu do osób
niepełnosprawnych.
Najważniejsze założenia konwencji
Najważniejsze założenia konwencji
• osoby z niepełnosprawnością muszą otrzymać gwarancje
pełnego korzystania z praw człowieka, bez jakiejkolwiek
dyskryminacji. Dotyczy to każdej osoby, bez względu na
rodzaj i stopień niepełnosprawności;
• dyskryminacja jakiejkolwiek osoby ze względu na jej
niepełnosprawność jest naruszeniem godności i wartości
człowieka;
• prawo do samodzielności i niezależność osób z
niepełnosprawnością.
Bariery
Czynniki utrudniające osobom z niepełnosprawnością
pełny i efektywny udział w życiu społecznym na zasadach
równości z innymi Konwencja uznaje:
 postawy społeczne
 bariery architektoniczne i komunikacyjne
 bariery prawne (nie dostosowane lub przestarzałe
przepisy)
 ograniczony dostęp do edukacji, opieki zdrowotnej,
dóbr kultury
Bariery
Niezależne życie osób z niepełnosprawnością może być
utrudnione lub uniemożliwione nie tylko ze względu na
uszkodzenie organizmu, ale przede wszystkim z powodu
określonych
postaw
innych
osób
oraz
nieprzystosowanego otoczenia (architektura, transport,
komunikacja itp.) i sposobu organizacji życie
społecznego (prawo, administracja, system wsparć,
usługi itp.).
Co możemy i musimy zrobić?
Dostępność i uczestnictwo
Mówiąc o prawach osób z niepełnosprawnością
musimy pamiętać i co jest im potrzebne, abyśmy
mieli równe szanse dla osiągniecia swoich celów.
Dostęp do:
• infrastruktury (budynków, dróg, transportu, mieszkań,
zakładów opieki zdrowotnej, szkół, zakładów pracy,
instytucji kultury itp.);
• informacji i komunikacji (technologii i systemów
informacyjno- komunikacyjnych, Internetu);
• urządzeń i usług, powszechnie dostępnych lub
zapewnionych zarówno w miastach, jak i na wsi;
• wymiaru sprawiedliwości, na równi z innymi osobami
(zmiany w procedurach prawnych)
Uczestnictwo w…
Uczestnictwo w życiu społecznym jest
związane z realizacją wielu praw.
Konwencja wymienia kolejno:
• prawo do edukacji
• prawo do ochrony zdrowia
• prawo do rehabilitacji
• prawo do pracy i zatrudnienia
• prawo do życia w rodzinie
• prawo do udziału w życiu kulturalnym,
rekreacji, wypoczynku i sporcie
• prawo do udziału w życiu politycznym i
publicznym
„Racjonalne usprawnienie”
Wprowadzenie w otoczenie
osoby z niepełnosprawnością
takich zmian, które sprawią, że
jej niepełnosprawność będzie
jak najmniej odczuwalna a
osoba z niepełnosprawnością
będzie mogła, na równi z
innymi, korzystać ze wszystkich
praw człowieka.
„Uniwersalne projektowanie”
„Uniwersalne
projektowanie” oznacza, że
wszystko jest projektowane
tak, aby mogło być używane
przez wszystkich w możliwie
największym stopniu.
Konwencja za szczególnie ważne uznaje:
•
•
•
•
•
ZMIANĘ ŚWIADOMOŚCI SPOŁECZNEJ
podnoszenie społecznej świadomości niepełnosprawności, szacunku
wobec osób z niepełnosprawnością, ich praw i wolności
przeciwdziałanie stereotypom, uprzedzeniom i szkodliwym
praktykom, na jakie mogą ̨ być ́ wystawione osoby z
niepełnosprawnością
promowanie potencjału, zdolności, zasług osób z
niepełnosprawnością i ich wkładu we wspólne dobro
przekazywanie dzieciom w ramach systemu edukacji szacunku dla
osób z niepełnosprawnością
zachęcanie pracowników środków masowego przekazu do
przedstawiania osób z niepełnosprawnością zgodnie z zaleceniami
Konwencji
Jesteśmy wśród elity 
Scenariusz lekcji
„Mała Konwencja Praw Osób
Niepełnosprawnych”
BLOK V
Deklaracja życzliwości – Nie
wykluczam!
Czy Savoir vivre wobec osób z
niepełnosprawnością jest potrzebny?
Kłopotliwe sytuacje – scenki 
Savoir vivre wobec osób z
niepełnosprawnością
„Nie musisz czuć się niezręcznie w obecności osoby niepełnosprawnej. […] A
jeżeli kiedykolwiek będziesz miał wątpliwości, co do tego, jak się zachować czy
też co powiedzieć takiej osobie – po prostu ją o to zapytaj!”
Judy Cohen, Praktyczny poradnik savoir – vivre wobec osób
niepełnosprawnych, United Spinal Association, Tłumaczenie na zlecenie
Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej
http://bonipu.uni.lodz.pl/wp-content/uploads/2011/09/savoir-vivre.pdf
Savoir vivre wobec osób z
niepełnosprawnością
ZAPYTAJ CZY MOŻESZ POMÓC !
Sam fakt bycia niepełnosprawnym nie oznacza, że dana osoba
potrzebuje pomocy. Jeżeli znajduje się ona w przyjaznym otoczeniu,
zwykle sama da sobie świetnie radę i jest to dla niej powód do dumy.
Dorośli niepełnosprawni chcą być traktowani jak niezależni ludzie.
Pomoc należy oferować jedynie wówczas, gdy wydaje się, że dana
osoba może jej potrzebować.
UWAŻAJ W KONTAKCIE FIZYCZNYM !
Niektóre osoby z niepełnosprawnością utrzymują równowagę dzięki
swoim rękom, dlatego chwytanie ich za nie – nawet w celu udzielenia
pomocy – może tę równowagę zakłócić. Osoby niewidome, czy słabo
widzące mogą uznać niespodziewany i gwałtowny dotyk za atak.
Savoir vivre wobec osób z
niepełnosprawnością
ROZMAWIAJ Z OSOBĄ Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ !
 Zawsze zwracaj się bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością, a
nie do jej opiekuna, asystenta, czy tłumacza języka migowego. Zwracaj
się do niej jak do każdej innej osoby.
 Szanuj jej prywatność. Jeżeli będziesz wypytywał ją o jej przypadłość,
może się ona poczuć jakbyś sprowadzał ją wyłącznie do jej
niepełnosprawności, a nie widział w niej człowieka.
 Unikaj przestarzałych określeń takich jak „upośledzony” czy „kaleka”.
Pamiętaj też, że wiele osób z niepełnosprawnością nie lubi
żargonowych, eufemistycznych określeń typu „inwalida narządu
ruchu”, „sprawny inaczej” czy „osoba specjalnej troski”.
Savoir vivre wobec osób z
niepełnosprawnością
Savoir vivre wobec osób z
niepełnosprawnością
• Zamiast „przykuty do wózka inwalidzkiego” mów „osoba
korzystająca z wózka”. Wózek umożliwia osobie z
niepełnosprawnością poruszanie się i pełne uczestnictwo w
życiu społecznym, jest więc elementem wyzwalającym a nie
„przykuwającym”.
• Całkowicie dopuszczalne jest zwracanie się do osoby niewidomej
słowami „dobrze było cię widzieć” albo „do zobaczenia”, a do
osoby poruszającej się na wózku inwalidzkim „chodź ze mną”,
gdyż osoby z niepełnosprawnością same często używają tego
typu wyrażeń.
Scenariusz
„Deklaracja życzliwości –
Nie wykluczam!”
BLOK VI
Mapa dostępności i barier
ĆWICZENIE
„Poczujmy to na własnej skórze“
Piktogramy związane z
niepełnosprawnością
DOSTĘPNE DLA OSÓB PORUSZAJĄCYCH SIĘ NA WÓZKACH
INWALIDZKICH
- szerokość drzwi: minimum 90 cm
- brak stopni/schodów
- maksymalne nachylenie pochylni 8%
- najdłuższy odcinek pochylni bez podestu maksymalnie 9 m.
Jeśli konieczne jest korzystanie z windy:
- WINDA dostępna dla osób poruszających się na wózkach
inwalidzkich
DOSTĘPNE DLA OSÓB NIESŁYSZĄCYCH I NIEDOSŁYSZĄCYCH
Minimum dwa z poniższych udogodnień:
- informacje na ekranach wideo, tablicach
neonowych itp.
- tablice informacyjne, drogowskazy
- urządzenia pomocnicze dla niedosłyszących
- osoba znająca język migowy
Jeśli konieczne jest korzystanie z windy:
WINDA:
optyczne potwierdzenie sygnału alarmowego
POKÓJ HOTELOWY:
optyczne potwierdzenie sygnału dzwonka i telefonu
oraz jedno z poniższych udogodnień:
- telewizor ze słuchawkami/słuchawkami
bezprzewodowymi
- telefon ze wzmacniaczem dźwięku
DOSTĘPNE DLA OSÓB NIESŁYSZĄCYCH I NIEDOSŁYSZĄCYCH
Minimum dwa z poniższych udogodnień:
- informacje na ekranach wideo, tablicach
neonowych itp.
- tablice informacyjne, drogowskazy
- urządzenia pomocnicze dla niedosłyszących
- osoba znająca język migowy
Jeśli konieczne jest korzystanie z windy:
WINDA:
optyczne potwierdzenie sygnału alarmowego
POKÓJ HOTELOWY:
optyczne potwierdzenie sygnału dzwonka i telefonu
oraz jedno z poniższych udogodnień:
- telewizor ze słuchawkami/słuchawkami
bezprzewodowymi
- telefon ze wzmacniaczem dźwięku
UDOGODNIENIA DLA OSÓB NIEDOWIDZĄCYCH
Dostępne dla osób niedowidzących
Co najmniej pierwszy i ostatni stopień oznaczony kontrastem
Szklane drzwi oznaczone kontrastem oraz
minimum jedno z poniższych udogodnień:
Oznaczenia pomieszczeń / wskazówki wyczuwalne dotykiem
Wskazówki akustyczne / zapowiedzi
Pomoc, recepcja, informacja, w pobliżu wejścia
WINDA:
Zapowiedzi lub sygnał dźwiękowy
Pole przycisków wyczuwalne dotykiem lub/i kontrastowo oznaczone
lub
Winda obsługiwana przez personel
UDOGODNIENIA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
INTELEKTUALNIE I MAJĄCYCH PROBLEMY Z CZYTANIEM
Minimum jedno z poniższych udogodnień:
- tablice informacyjne, wskazówki w języku obrazkowym
- recepcja, informacja, pomoc w pobliżu wejścia
MOŻLIWOŚĆ WEJŚCIA Z PSEM ASYSTUJĄCYM
OZNACZONE MIEJSCA PARKINGOWE DLA OSÓB
NIEPEŁNOSPRAWNYCH
- są oznaczone miejsca dla osób niepełnosprawnych
WINDA DOSTĘPNA DLA OSÓB PORUSZAJĄCYCH SIĘ NA WÓZKACH
INWALIDZKICH
- szerokość drzwi - minimum 90 cm
- powierzchnia windy - minimum
90 cm x 120 cm
i
- winda obsługiwana przez personel
albo
- wysokość najwyżej położonego przycisku - maksymalnie 140 cm.
TOALETY DOSTĘPNE DLA OSÓB PORUSZAJĄCYCH SIĘ NA WÓZKACH INWALIDZKICH
- dojście do budynku co najmniej dostępne z pomocą dla osób poruszających się na wózkach
inwalidzkich
- szerokość drzwi: minimum 90 cm.
- dojście do toalety bez stopni/schodów
- maksymalne nachylenie pochylni (najbardziej stromego odcinka rampy):8 %
- najdłuższy odcinek pochylni bez podestu: maksymalnie 9 m
- są uchwyty po lewej i po prawej stronie muszli toaletowej minimum jeden składany:
- powierzchnia poruszania przed muszlą toaletową: minimum 150 cm x 150 cm.
- powierzchnia do przesiadania się obok muszli toaletowej po lewej lub prawej stronie:
minimum 80cm x 70cm
- wysokość muszli toaletowej: między 46cm a 52cm
- przestrzeń wjazdu pod umywalkę: minimum 30 cm
Jeśli konieczne jest korzystanie z windy:
WINDA dostępna dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich
ŁAZIENKI DOSTĘPNE DLA OSÓB PORUSZAJĄCYCH SIĘ NA WÓZKACH INWALIDZKICH
- dojście do budynku co najmniej dostępne z pomocą dla osób poruszających się na
wózkach inwalidzkich
- pomieszczenie, w skład którego wchodzi łazienka, jest co najmniej dostępne z
pomocą dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich
- szerokość drzwi: minimum 90 cm
- dojście do łazienki bez stopni
- są uchwyty po lewej i po prawej stronie muszli toaletowej; co najmniej jeden
uchwyt składany
- powierzchnia poruszania się przed muszlą toaletową – minimum 150 cm x 150 cm
- powierzchnia do przesiadania się obok muszli toaletowej po lewej lub prawej
stronie: minimum 80 cm x 70 cm
- wysokość muszli toaletowej: między 46cm a 52cm
- przestrzeń wjazdu pod umywalkę: minimum 30 cm
- natrysk bez progu
- powierzchnia natrysku: minimum 150cm x 150cm
PŁYWALNIE/BASENY DOSTĘPNE DLA OSÓB PORUSZAJĄCYCH SIĘ NA WÓZKACH
INWALIDZKICH
- dojście do budynku co najmniej z pomocą dostępne dla osób poruszających się na wózkach
inwalidzkich z pomocą
- szerokość najwęższych drzwi – minimum 90 cm
- dojście do pływalni bez stopni/schodów
- jeśli jest pochylnia do basenu: maksymalne nachylenie:8% i najdłuższy odcinek pochylni bez
podestu: maksymalnie 9 m
- powierzchnia przebieralni: minimum 150cm x 150cm
- ławki w przebieralni
- uchwyty w przebieralni
- toaleta dostępna dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich
UDOGODNIENIA PRZY WEJŚCIU DO WODY
- wodny wózek/możliwość wjechania własnym wózkiem albo pochylnia do wody
Jeśli konieczne jest korzystanie z windy:
WINDA dostępna dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich
OBIEKT SPORTOWY DOSTĘPNY DLA OSÓB PORUSZAJĄCYCH SIĘ NA WÓZKACH INWALIDZKICH
- dojście do budynku co najmniej dostępne dla osób poruszających się na wózkach
inwalidzkich z pomocą
- szerokość najwęższych drzwi co najmniej 90 cm
- dojście bez stopni
- jeśli jest pochylnia: maksymalne nachylenie (najbardziej stromego odcinka rampy) 8%
- jeśli jest pochylnia: maksymalna długość (najdłuższego odcinka rampy bez podestu) 9m
- powierzchnia przebieralni co najmniej 150 cm x 150 cm
- ławki w przebieralni
- uchwyty w przebieralni
- toaleta dostępna dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich
- natrysk bezprogowy
- powierzchnia natrysku co najmniej 150cm x 150cm
Jeśli konieczne jest korzystanie z windy:
WINDA dostępna dla osób na wózkach inwalidzkich
Scenariusz
„Mapa dostępności i barier”
Podsumowanie

• test
• ankiety ewaluacyjne
• certyfikaty
Dziękujemy za uwagę!
Download