Deklaracja życzliwości – Nie wykluczam! szkolenie dla nauczycieli i nauczycielek legionowskich szkół podstawowych cele szkolenia: Nabycie kompetencji z zakresu edukacji obywatelskiej : • promującej idee Konwencji ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych, • na temat działań antydyskryminacyjnych • dotyczącej zwalczania mowy nienawiści w Internecie. zakres szkolenia: Wskazówki metodyczne i omówienie wątków: • Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, • integracja społeczna, • przeciwdziałanie mowie nienawiści w Internecie. Uczestnicy i uczestniczki otrzymają: • scenariusze lekcji, • ćwiczenia, • pomoce dydaktyczne: piktogramy, plansze itp. Szkolenie zakończone jest testem, ankietą ewaluacyjną i rozdaniem certyfikatów. ĆWICZENIE OTWIERAJĄCE „WIZYTÓWKI“ ĆWICZENIE „JEDZIEMY NA WYCIECZKĘ“ ĆWICZENIE „RÓŻA WSPÓŁPRACY“ BLOK I Zapoznanie z niepełnosprawnością - co rozumiemy przez integrację? zapoznanie z niepełnosprawnością Ćwiczenie „KWIATEK” zapoznanie z niepełnosprawnością 1982 r. – pojęcie „osoba niepełnosprawna” pojawia się po raz pierwszy w polskim prawie (uchwała Sejmu z dnia 16 września 1982r. w sprawie inwalidów). 1991 r. - pierwsza definicja niepełnosprawności w polskim prawie (ustawa z dnia 9 maja 1991r. o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób z niepełnosprawnością) „Osoba niepełnosprawna to osoba o istotnym ubytku zdolności fizycznych, psychicznych lub umysłowych, ograniczającym zdolność do wykonywania pracy zarobkowej” - usunięcie z języka pojęcia „inwalida”. zapoznanie z niepełnosprawnością 1996 r. - "Niepełnosprawna jest osoba, której stan fizyczny lub/i psychiczny trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia wypełnianie zadań życiowych i ról społecznych, zgodnie z normami prawnymi i społecznymi". Jednakże i ta definicja nie została szerzej wykorzystana i w dalszym ciągu trwały prace nad jej doprecyzowaniem. 1997 r. - dwie kolejne definicje, które zostały zapisane w uchwałach Sejmu. Pierwsza z nich znalazła się w Karcie Praw Osób Niepełnosprawnych, a druga w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych . zapoznanie z niepełnosprawnością Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, tj. Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 1 sierpnia 1997 r. Osoby niepełnosprawne, czyli osoby, których sprawność fizyczna, psychiczna lub umysłowa trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia życie codzienne, naukę, pracę oraz pełnienie ról społecznych, zgodnie z normami prawnymi i zwyczajowymi, mają prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia oraz nie mogą podlegać dyskryminacji. Oznacza to między innymi: prawo do pracy na otwartym rynku pracy zgodnie z kwalifikacjami, wykształceniem i możliwościami oraz korzystania z doradztwa zawodowego i pośrednictwa, a gdy niepełnosprawność i stan zdrowia tego wymaga – prawo do pracy w warunkach dostosowanych do potrzeb niepełnosprawnych; prawo do zabezpieczenia społecznego, uwzględniającego konieczność ponoszenia zwiększonych kosztów, wynikających z niepełnosprawności, jak również uwzględnienia tych kosztów w systemie podatkowym. zapoznanie z niepełnosprawnością Obowiązująca definicja niepełnosprawności jest zawarta w obecnie obowiązującej ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Osoby niepełnosprawne to osoby, których stan fizyczny, psychiczny lub umysłowy trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza bądź uniemożliwia wypełnianie ról społecznych, a w szczególności zdolności do wykonywania pracy zawodowej, jeżeli uzyskały odpowiednie orzeczenie. Ustawa ta zniosła obowiązujące wcześniej grupy inwalidzkie i wprowadziła nowe nazewnictwo dla oznaczenia stopnia niepełnosprawności (znaczny, umiarkowany i lekki). Ewolucja definicji - dążenie do odchodzenia od medycznego podejścia do niepełnosprawności na rzecz dostrzegania jej aspektów społecznych. zapoznanie z niepełnosprawnością Ze względu na uwarunkowania dotyczące ograniczeń i możliwości osób niepełnosprawnych można wyróżnić: osoby z niepełnosprawnością sensoryczną: osoby niewidome i słabo widzące, osoby niesłyszące i słabo słyszące, osoby głuchoniewidome; osoby z niepełnosprawnością fizyczną: osoby z uszkodzonym narządem ruchu, osoby z przewlekłymi schorzeniami narządów wewnętrznych; osoby z niepełnosprawnością psychiczną, w tym: osoby umysłowo upośledzone z niesprawnością intelektualną, osoby psychicznie chore z zaburzeniami osobowości i zachowania. osoby z niepełnosprawnością złożoną, dotknięte więcej niż jedną niepełnosprawnością (tzw. Niepełnosprawność sprzężona). zapoznanie z niepełnosprawnością – niepełnosprawność sensoryczna zapoznanie z niepełnosprawnością – niepełnosprawność sensoryczna OSOBY NIEWIDOME I SŁABOWIDZĄCE Osoby niewidome, to osoby, które urodziły się, jako niewidome lub utraciły wzrok przed 5-tym rokiem życia, a osoby ociemniałe, to te, które utraciły wzrok po 5-tym roku życia. Wg. Światowej Organizacji Zdrowia: Osobami niewidomymi są: osoby całkowicie niewidome - ostrość wzroku 0,00, osoby z ostrością wzroku nie większą niż 0,05, a więc osoby ze ślepotą umiarkowaną lub słabo wzrocznością głęboką, osoby z ograniczonym polem widzenia nie większym niż 20 stopni, niezależnie od ostrości wzroku (może być wyższa niż 0,05). Osobami słabowidzącymi są osoby, u których ostrość wzroku wynosi od 0,05 do 0,3, a w znaczeniu szerokim do słabo widzących zalicza się także osoby ze słabo wzrocznością głęboką, zaliczone do osób niewidomych. zapoznanie z niepełnosprawnością – niepełnosprawność sensoryczna zapoznanie z niepełnosprawnością – niepełnosprawność sensoryczna OSOBY Z USZKODZONYM NARZĄDEM SŁUCHU a) osoby niesłyszące, to osoby, które w ogóle nie reagują na bodźce akustyczne lub reagują tylko na bardzo silne (głośne) bodźce, które nie mają większego znaczenia praktycznego. Są to głównie osoby z głębokim lub znacznym uszkodzeniem słuchu, którego nie można w ogóle skompensować lub można go zmniejszyć tylko w niewielkim stopniu - poprzez używanie wzmacniających dźwięki aparatów słuchowych. Osoby z tej grupy słyszą na tyle źle, że naturalne kontakty społeczne z osobami słyszącymi stają się poważną trudnością. Tym bardziej, że ich mowa jest zwykle niewyraźna i trudna do zrozumienia przez otoczenie Dlatego też, na ogół porozumiewają się za pomocą języka migowego i odczytywania mowy z ust. zapoznanie z niepełnosprawnością – niepełnosprawność sensoryczna b) osoby niedosłyszące, to osoby, u których ubytek słuchu waha się zwykle między 35 a 69 dB. Niedosłuch oznacza bowiem jedynie pogorszone zdolności słyszenia dźwięków. Oznacza to, że słuch tych osób, mimo że jest uszkodzony i sprawia im trudność, to jednak z aparatami słuchowymi lub bez nich, umożliwia im rozumienie mowy drogą słuchową. Mogą więc realizować się w społeczeństwie ludzi słyszących bez większych problemów. Bariery związane z komunikacją interpersonalnej są w tej grupie osób znacznie mniejsze niż w przypadku osób niesłyszących. zapoznanie z niepełnosprawnością – niepełnosprawność motoryczna zapoznanie z niepełnosprawnością – niepełnosprawność motoryczna Osoby z uszkodzeniem narządu ruchu Światowa Organizacja Zdrowia podaje liczne i bardzo szczegółowe rodzaje uszkodzeń poszczególnych części narządów ruchu. Uogólniając można sprowadzić je do trzech grup: 1. uszkodzenia i braki w anatomicznej strukturze narządów ruchu 2. zaburzenia czynności motorycznych przy nienaruszeniu anatomicznej struktury narządów ruchu 3. deformacje narządów ruchu powodujące równocześnie zaburzenia czynności motorycznych (Sowa, 1997) zapoznanie z niepełnosprawnością – niepełnosprawność motoryczna zapoznanie z niepełnosprawnością – niepełnosprawność motoryczna Podział ze względu na pochodzenie: 1. Dysfunkcje pochodzenia mózgowego – DPM, porażenia, niedowłady po wylewach do mózgu, zespoły ruchów mimowolnych i zaburzenia koordynacji ruchowej (dysfunkcje neurologiczne) 2. Dysfunkcje pochodzenia rdzeniowego, które są następstwem np. choroby Heinego–Mediny, rozszczepu kręgosłupa, urazu kręgosłupa i rdzenia lub postępującego zaniku mięśni czy dystrofii mięśniowej 3. Dysfunkcje układu kostno-stawowego np. zwichnięcie stawu biodrowego, stopa końsko-szpotawa, schorzenia reumatyczne. 4. Braki kończyn – wrodzone lub stany po amputacji Czynniki powodujące schorzenia narządu ruchu: czynniki genetyczne, choroby i urazy. zapoznanie z niepełnosprawnością – niepełnosprawność umysłowa zapoznanie z niepełnosprawnością – niepełnosprawność umysłowa Wg. Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) upośledzenie umysłowe jest to istotne obniżenie ogólnego poziomu funkcjonowania intelektualnego oraz trudności w zachowaniu przystosowawczym, występujące przed 18 rokiem życia. Upośledzenie umysłowe spowodowane jest pewnymi organicznymi i funkcjonalnymi zmianami w mózgu, zwłaszcza w korze mózgowej. Przyczyny pierwotne (czynniki genetyczne): choroby monogenowe czyli jednoczynnikowe - Stwardnienie guzowate, Fenyloketonuria, Galaktozemia, abberacje chromosomowe - Zespół Downa, Zespół Williama, choroby poligenowe czyli wieloczynnikowe - otwarte wady cewy nerwowej takie jak bezmózgowie, rozszczep kręgosłupa z przepukliną oponowo – rdzeniową. Przyczyny wtórne - czynniki, które mają wpływ na korę mózgową: przed urodzeniem dziecka, w czasie porodu, po urodzeniu dziecka. zapoznanie z niepełnosprawnością – niepełnosprawność umysłowa Osoby upośledzone umysłowo, w zależności od stopnia upośledzenia (określonego na podstawie klasyfikacji opartej na Ilorazie Inteligencji ( Wechsler – średnia 100 i odchylenie standardowe 15) dzieli się na: a) lekko upośledzone umysłowo lub upośledzone umysłowo w stopniu lekkim ( II 69 – 55) b) umiarkowanie upośledzone umysłowo lub upośledzone umysłowo w stopniu umiarkowanym (II 54 – 40) c) znacznie upośledzone umysłowo lub upośledzone umysłowo w stopniu znacznym ( II 39 – 25) d) głęboko upośledzone umysłowo lub upośledzone umysłowo w stopniu głębokim ( II poniżej 25) Mity na temat osób z dysfunkcją wzroku Mity na temat osób z dysfunkcją wzroku Osoba niewidoma lub silnie niedowidząca nie jest w stanie korzystać z drukowanych materiałów i pism Osoby niewidome i silnie niedowidzące obdarzone są naturalnym i specjalnym darem „szóstego zmysłu” Większość osób niewidomych i silnie niedowidzących biegle posługuje się wypukłym pismem Braille’a, a do poruszania się na ulicy używa białej laski i psa przewodnika Osoby określane jako niewidome nie widzą nic poza „ciemnością” Uszkodzenia analizatora wzrokowego (zwłaszcza te wrodzone lub nabyte we wczesnym okresie życia) negatywnie wpływają na rozwój inteligencji i uzdolnień Osoby niewidome potrzebują pomocy we wszystkich czynnościach dnia codziennego. Mity na temat osób z dysfunkcją słuchu Niesłyszący mogą wykonywać tylko określone prace Niesłyszący są mniej inteligentni niż słyszący Wszyscy niesłyszący mają podobne zdolności, ideały i spojrzenie na innych Wszyscy niesłyszący używają języka migowego Wszyscy niesłyszący potrafią czytać z ust Niesłyszącym nie przeszkadza hałas Niesłyszący nie potrafią mówić Aparaty słuchowe przywracają słuch Mity na temat osób z niepełnosprawnością ruchową Mity na temat osób z niepełnosprawnością ruchową Wszystkie osoby poruszające się na wózku są sparaliżowane Niepełnosprawność ruchowa, to uszkodzenie/paraliż nóg Osoby poruszające się na wózku nie mogą chodzić Osoby nie mogące chodzić są „przykute do wózka” Osoby niepełnosprawne ruchowo nie mogą prowadzić samochodu oraz uprawiać sportów Trzeba im pomagać we wszystkich czynnościach życiowych, np. w toalecie Integracja osób z niepełnosprawnością ze społeczeństwem ĆWICZENIE „CO ROZUMIEMY PRZEZ INTEGRACJĘ?” Integracja osób z niepełnosprawnością ze społeczeństwem Integracja osób z niepełnosprawnością ze społeczeństwem Definicja integracji: „Idea, kierunek przemian oraz sposób organizowania zajęć i rehabilitacji osób niepełnosprawnych wyrażające się w dążeniu do stworzenia tym osobom możliwości uczestniczenia w normalnym życiu, dostępu do tych wszystkich instytucji i sytuacji społecznych, w których uczestniczą pełnosprawni oraz do kształtowania ustosunkowań i więzi psychospołecznych między pełnosprawnymi i niepełnosprawnymi”(Sowa J., Pedagogika specjalna w zarysie, 1997, s.324). Integracja osób z niepełnosprawnością ze społeczeństwem Integracja osób z niepełnosprawnością ze społeczeństwem Rola mediów: linki do filmów Scenariusz lekcji „Zapoznanie z niepełnosprawnością – Co rozumiemy przez integrację?” BLOK II Co to jest mowa nienawiści? Przeciwdziałanie mowie nienawiści, również w Internecie. BLOK II przejawy mowy nienawiści i obszary jej występowania ĆWICZENIE „CO TO JEST MOWA NIENAWIŚCI?” Mowa nienawiści a cyber-przemoc • Mowa nienawiści to wszelkie formy wypowiedzi, które szerzą, propagują czy usprawiedliwiają nienawiść rasową, ksenofobię, antysemityzm oraz inne formy nienawiści bazujące na nietolerancji m.in.: nietolerancję wyrażającą się w agresywnym nacjonalizmie i etnocentryzmie, dyskryminację i wrogość wobec mniejszości, imigrantów i ludzi o imigranckim pochodzeniu (definicja stworzona przez Komitet Ministrów Rady Europy). • Cyber-przemoc to forma mowy nienawiści w Internecie: prześladowanie, zastraszenie, nękanie, wyśmiewanie innych osób poprzez wykorzystywanie Internetu i narzędzi elektronicznych. możliwe reakcje na negatywne stereotypy znalezione online ĆWICZENIE „WYGADAJ SIĘ!” źródło: Rada Europy STOP dla HEJTU! PREZENTACJA FILMU HEJTSTOP http://vimeo.com/94341010 analiza stereotypów i uprzedzeń w stosunku do różnych grup ĆWICZENIE „PIERWSZE WRAŻENIA“ (Źródło: Lambert, Jonamay/ Myers, Selma: 50 Activities for Diversity Training, Human Resource Development Press, Inc., Amherst – Massachusetts, 1994, s. 59-61.) Scenariusz lekcji „Co to jest mowa nienawiści? Przeciwdziałanie mowie nienawiści, również w Internecie” BLOK III i IV Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych • Konwencja została zatwierdzona przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 13 grudnia 2006 roku i weszła w życie 3 maja, dwa lata później czyli 2008 r. • Unia Europejska jako związek państw przystąpiła do Konwencji 23 grudnia 2010 roku. • Polska ratyfikowała Konwencję o Prawach Osób Niepełnosprawnych 6 września 2012 roku. • Do tej chwili Konwencję ratyfikowało 119 państw, a jej sygnatariuszami, czyli tymi, które wyraziły chęć ́ podpisania są ̨ 153 państw. Co to jest konwencja i jaki jest jej cel? • CEL? Konwencja Konwencja • Konwencja o Prawach Osób Niepełnosprawnych określa, co należy robić, aby wszystkie prawa człowieka i podstawowe wolności - które są przecież̇ przywilejem każdego - były rzeczywiście dostępne także dla osób z niepełnosprawnością. Cel konwencji • Celem jest zapewnienie, aby niepełnosprawne dzieci i niepełnosprawne osoby dorosłe były traktowane w sposób sprawiedliwy i mogły uczestniczyć we wszystkich aspektach życie, tak jak inne osoby. • Prawa zapisane w tej Konwencji nie są nowe. Są to prawa człowieka, które odnoszą się do wszystkich dzieci i osób dorosłych. Konwencja jest potrzebna, aby zagwarantować przestrzeganie tych praw w odniesieniu do osób niepełnosprawnych. Najważniejsze założenia konwencji Najważniejsze założenia konwencji • osoby z niepełnosprawnością muszą otrzymać gwarancje pełnego korzystania z praw człowieka, bez jakiejkolwiek dyskryminacji. Dotyczy to każdej osoby, bez względu na rodzaj i stopień niepełnosprawności; • dyskryminacja jakiejkolwiek osoby ze względu na jej niepełnosprawność jest naruszeniem godności i wartości człowieka; • prawo do samodzielności i niezależność osób z niepełnosprawnością. Bariery Czynniki utrudniające osobom z niepełnosprawnością pełny i efektywny udział w życiu społecznym na zasadach równości z innymi Konwencja uznaje: postawy społeczne bariery architektoniczne i komunikacyjne bariery prawne (nie dostosowane lub przestarzałe przepisy) ograniczony dostęp do edukacji, opieki zdrowotnej, dóbr kultury Bariery Niezależne życie osób z niepełnosprawnością może być utrudnione lub uniemożliwione nie tylko ze względu na uszkodzenie organizmu, ale przede wszystkim z powodu określonych postaw innych osób oraz nieprzystosowanego otoczenia (architektura, transport, komunikacja itp.) i sposobu organizacji życie społecznego (prawo, administracja, system wsparć, usługi itp.). Co możemy i musimy zrobić? Dostępność i uczestnictwo Mówiąc o prawach osób z niepełnosprawnością musimy pamiętać i co jest im potrzebne, abyśmy mieli równe szanse dla osiągniecia swoich celów. Dostęp do: • infrastruktury (budynków, dróg, transportu, mieszkań, zakładów opieki zdrowotnej, szkół, zakładów pracy, instytucji kultury itp.); • informacji i komunikacji (technologii i systemów informacyjno- komunikacyjnych, Internetu); • urządzeń i usług, powszechnie dostępnych lub zapewnionych zarówno w miastach, jak i na wsi; • wymiaru sprawiedliwości, na równi z innymi osobami (zmiany w procedurach prawnych) Uczestnictwo w… Uczestnictwo w życiu społecznym jest związane z realizacją wielu praw. Konwencja wymienia kolejno: • prawo do edukacji • prawo do ochrony zdrowia • prawo do rehabilitacji • prawo do pracy i zatrudnienia • prawo do życia w rodzinie • prawo do udziału w życiu kulturalnym, rekreacji, wypoczynku i sporcie • prawo do udziału w życiu politycznym i publicznym „Racjonalne usprawnienie” Wprowadzenie w otoczenie osoby z niepełnosprawnością takich zmian, które sprawią, że jej niepełnosprawność będzie jak najmniej odczuwalna a osoba z niepełnosprawnością będzie mogła, na równi z innymi, korzystać ze wszystkich praw człowieka. „Uniwersalne projektowanie” „Uniwersalne projektowanie” oznacza, że wszystko jest projektowane tak, aby mogło być używane przez wszystkich w możliwie największym stopniu. Konwencja za szczególnie ważne uznaje: • • • • • ZMIANĘ ŚWIADOMOŚCI SPOŁECZNEJ podnoszenie społecznej świadomości niepełnosprawności, szacunku wobec osób z niepełnosprawnością, ich praw i wolności przeciwdziałanie stereotypom, uprzedzeniom i szkodliwym praktykom, na jakie mogą ̨ być ́ wystawione osoby z niepełnosprawnością promowanie potencjału, zdolności, zasług osób z niepełnosprawnością i ich wkładu we wspólne dobro przekazywanie dzieciom w ramach systemu edukacji szacunku dla osób z niepełnosprawnością zachęcanie pracowników środków masowego przekazu do przedstawiania osób z niepełnosprawnością zgodnie z zaleceniami Konwencji Jesteśmy wśród elity Scenariusz lekcji „Mała Konwencja Praw Osób Niepełnosprawnych” BLOK V Deklaracja życzliwości – Nie wykluczam! Czy Savoir vivre wobec osób z niepełnosprawnością jest potrzebny? Kłopotliwe sytuacje – scenki Savoir vivre wobec osób z niepełnosprawnością „Nie musisz czuć się niezręcznie w obecności osoby niepełnosprawnej. […] A jeżeli kiedykolwiek będziesz miał wątpliwości, co do tego, jak się zachować czy też co powiedzieć takiej osobie – po prostu ją o to zapytaj!” Judy Cohen, Praktyczny poradnik savoir – vivre wobec osób niepełnosprawnych, United Spinal Association, Tłumaczenie na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej http://bonipu.uni.lodz.pl/wp-content/uploads/2011/09/savoir-vivre.pdf Savoir vivre wobec osób z niepełnosprawnością ZAPYTAJ CZY MOŻESZ POMÓC ! Sam fakt bycia niepełnosprawnym nie oznacza, że dana osoba potrzebuje pomocy. Jeżeli znajduje się ona w przyjaznym otoczeniu, zwykle sama da sobie świetnie radę i jest to dla niej powód do dumy. Dorośli niepełnosprawni chcą być traktowani jak niezależni ludzie. Pomoc należy oferować jedynie wówczas, gdy wydaje się, że dana osoba może jej potrzebować. UWAŻAJ W KONTAKCIE FIZYCZNYM ! Niektóre osoby z niepełnosprawnością utrzymują równowagę dzięki swoim rękom, dlatego chwytanie ich za nie – nawet w celu udzielenia pomocy – może tę równowagę zakłócić. Osoby niewidome, czy słabo widzące mogą uznać niespodziewany i gwałtowny dotyk za atak. Savoir vivre wobec osób z niepełnosprawnością ROZMAWIAJ Z OSOBĄ Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ ! Zawsze zwracaj się bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością, a nie do jej opiekuna, asystenta, czy tłumacza języka migowego. Zwracaj się do niej jak do każdej innej osoby. Szanuj jej prywatność. Jeżeli będziesz wypytywał ją o jej przypadłość, może się ona poczuć jakbyś sprowadzał ją wyłącznie do jej niepełnosprawności, a nie widział w niej człowieka. Unikaj przestarzałych określeń takich jak „upośledzony” czy „kaleka”. Pamiętaj też, że wiele osób z niepełnosprawnością nie lubi żargonowych, eufemistycznych określeń typu „inwalida narządu ruchu”, „sprawny inaczej” czy „osoba specjalnej troski”. Savoir vivre wobec osób z niepełnosprawnością Savoir vivre wobec osób z niepełnosprawnością • Zamiast „przykuty do wózka inwalidzkiego” mów „osoba korzystająca z wózka”. Wózek umożliwia osobie z niepełnosprawnością poruszanie się i pełne uczestnictwo w życiu społecznym, jest więc elementem wyzwalającym a nie „przykuwającym”. • Całkowicie dopuszczalne jest zwracanie się do osoby niewidomej słowami „dobrze było cię widzieć” albo „do zobaczenia”, a do osoby poruszającej się na wózku inwalidzkim „chodź ze mną”, gdyż osoby z niepełnosprawnością same często używają tego typu wyrażeń. Scenariusz „Deklaracja życzliwości – Nie wykluczam!” BLOK VI Mapa dostępności i barier ĆWICZENIE „Poczujmy to na własnej skórze“ Piktogramy związane z niepełnosprawnością DOSTĘPNE DLA OSÓB PORUSZAJĄCYCH SIĘ NA WÓZKACH INWALIDZKICH - szerokość drzwi: minimum 90 cm - brak stopni/schodów - maksymalne nachylenie pochylni 8% - najdłuższy odcinek pochylni bez podestu maksymalnie 9 m. Jeśli konieczne jest korzystanie z windy: - WINDA dostępna dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich DOSTĘPNE DLA OSÓB NIESŁYSZĄCYCH I NIEDOSŁYSZĄCYCH Minimum dwa z poniższych udogodnień: - informacje na ekranach wideo, tablicach neonowych itp. - tablice informacyjne, drogowskazy - urządzenia pomocnicze dla niedosłyszących - osoba znająca język migowy Jeśli konieczne jest korzystanie z windy: WINDA: optyczne potwierdzenie sygnału alarmowego POKÓJ HOTELOWY: optyczne potwierdzenie sygnału dzwonka i telefonu oraz jedno z poniższych udogodnień: - telewizor ze słuchawkami/słuchawkami bezprzewodowymi - telefon ze wzmacniaczem dźwięku DOSTĘPNE DLA OSÓB NIESŁYSZĄCYCH I NIEDOSŁYSZĄCYCH Minimum dwa z poniższych udogodnień: - informacje na ekranach wideo, tablicach neonowych itp. - tablice informacyjne, drogowskazy - urządzenia pomocnicze dla niedosłyszących - osoba znająca język migowy Jeśli konieczne jest korzystanie z windy: WINDA: optyczne potwierdzenie sygnału alarmowego POKÓJ HOTELOWY: optyczne potwierdzenie sygnału dzwonka i telefonu oraz jedno z poniższych udogodnień: - telewizor ze słuchawkami/słuchawkami bezprzewodowymi - telefon ze wzmacniaczem dźwięku UDOGODNIENIA DLA OSÓB NIEDOWIDZĄCYCH Dostępne dla osób niedowidzących Co najmniej pierwszy i ostatni stopień oznaczony kontrastem Szklane drzwi oznaczone kontrastem oraz minimum jedno z poniższych udogodnień: Oznaczenia pomieszczeń / wskazówki wyczuwalne dotykiem Wskazówki akustyczne / zapowiedzi Pomoc, recepcja, informacja, w pobliżu wejścia WINDA: Zapowiedzi lub sygnał dźwiękowy Pole przycisków wyczuwalne dotykiem lub/i kontrastowo oznaczone lub Winda obsługiwana przez personel UDOGODNIENIA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE I MAJĄCYCH PROBLEMY Z CZYTANIEM Minimum jedno z poniższych udogodnień: - tablice informacyjne, wskazówki w języku obrazkowym - recepcja, informacja, pomoc w pobliżu wejścia MOŻLIWOŚĆ WEJŚCIA Z PSEM ASYSTUJĄCYM OZNACZONE MIEJSCA PARKINGOWE DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH - są oznaczone miejsca dla osób niepełnosprawnych WINDA DOSTĘPNA DLA OSÓB PORUSZAJĄCYCH SIĘ NA WÓZKACH INWALIDZKICH - szerokość drzwi - minimum 90 cm - powierzchnia windy - minimum 90 cm x 120 cm i - winda obsługiwana przez personel albo - wysokość najwyżej położonego przycisku - maksymalnie 140 cm. TOALETY DOSTĘPNE DLA OSÓB PORUSZAJĄCYCH SIĘ NA WÓZKACH INWALIDZKICH - dojście do budynku co najmniej dostępne z pomocą dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich - szerokość drzwi: minimum 90 cm. - dojście do toalety bez stopni/schodów - maksymalne nachylenie pochylni (najbardziej stromego odcinka rampy):8 % - najdłuższy odcinek pochylni bez podestu: maksymalnie 9 m - są uchwyty po lewej i po prawej stronie muszli toaletowej minimum jeden składany: - powierzchnia poruszania przed muszlą toaletową: minimum 150 cm x 150 cm. - powierzchnia do przesiadania się obok muszli toaletowej po lewej lub prawej stronie: minimum 80cm x 70cm - wysokość muszli toaletowej: między 46cm a 52cm - przestrzeń wjazdu pod umywalkę: minimum 30 cm Jeśli konieczne jest korzystanie z windy: WINDA dostępna dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich ŁAZIENKI DOSTĘPNE DLA OSÓB PORUSZAJĄCYCH SIĘ NA WÓZKACH INWALIDZKICH - dojście do budynku co najmniej dostępne z pomocą dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich - pomieszczenie, w skład którego wchodzi łazienka, jest co najmniej dostępne z pomocą dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich - szerokość drzwi: minimum 90 cm - dojście do łazienki bez stopni - są uchwyty po lewej i po prawej stronie muszli toaletowej; co najmniej jeden uchwyt składany - powierzchnia poruszania się przed muszlą toaletową – minimum 150 cm x 150 cm - powierzchnia do przesiadania się obok muszli toaletowej po lewej lub prawej stronie: minimum 80 cm x 70 cm - wysokość muszli toaletowej: między 46cm a 52cm - przestrzeń wjazdu pod umywalkę: minimum 30 cm - natrysk bez progu - powierzchnia natrysku: minimum 150cm x 150cm PŁYWALNIE/BASENY DOSTĘPNE DLA OSÓB PORUSZAJĄCYCH SIĘ NA WÓZKACH INWALIDZKICH - dojście do budynku co najmniej z pomocą dostępne dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich z pomocą - szerokość najwęższych drzwi – minimum 90 cm - dojście do pływalni bez stopni/schodów - jeśli jest pochylnia do basenu: maksymalne nachylenie:8% i najdłuższy odcinek pochylni bez podestu: maksymalnie 9 m - powierzchnia przebieralni: minimum 150cm x 150cm - ławki w przebieralni - uchwyty w przebieralni - toaleta dostępna dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich UDOGODNIENIA PRZY WEJŚCIU DO WODY - wodny wózek/możliwość wjechania własnym wózkiem albo pochylnia do wody Jeśli konieczne jest korzystanie z windy: WINDA dostępna dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich OBIEKT SPORTOWY DOSTĘPNY DLA OSÓB PORUSZAJĄCYCH SIĘ NA WÓZKACH INWALIDZKICH - dojście do budynku co najmniej dostępne dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich z pomocą - szerokość najwęższych drzwi co najmniej 90 cm - dojście bez stopni - jeśli jest pochylnia: maksymalne nachylenie (najbardziej stromego odcinka rampy) 8% - jeśli jest pochylnia: maksymalna długość (najdłuższego odcinka rampy bez podestu) 9m - powierzchnia przebieralni co najmniej 150 cm x 150 cm - ławki w przebieralni - uchwyty w przebieralni - toaleta dostępna dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich - natrysk bezprogowy - powierzchnia natrysku co najmniej 150cm x 150cm Jeśli konieczne jest korzystanie z windy: WINDA dostępna dla osób na wózkach inwalidzkich Scenariusz „Mapa dostępności i barier” Podsumowanie • test • ankiety ewaluacyjne • certyfikaty Dziękujemy za uwagę!