A – IV Niedz. Wlk. Postu J 9,1.6-9.13-17.34-38

A – IV Niedz. Wlk. Postu J 9,1.6-9.13-17.34-38
Epizod tylko w Ewangelii Ğw. Jana
Naród kroczący w ciemnoĞciach
ujrzy ĞwiatáoĞü wielką
Iz 9,1; Mi 7,8n
Trzy niedzielne Ewangelie Wielkiego
Postu roku A ukazują Jezusa jako:
Niedz. treĞü
III
Samarytanka
Jezus
DoĞwiadczenie wiary
Dawca wody Īywej
JX zaspakaja najgáĊbsze pragnienia czáowieka
JX uzdrawia ze Ğlepoty, aby poznaü Jego
samego i prawdĊ o sobie
IV
ĝlepy od urodzenia
ĝwiatáoĞü Ğwiata
V
wskrzeszenie àazarza
Zmartwychwstanie i Īycie JX wyprowadza ze Ğmierci, dając nowe Īycie
PoáoĪenie czáowieka przed poznaniem i uwierzeniem w JX to sytuacja:
- idolatrii, baáwochwalstwa (Samarytanie) (gr. i áac. widmo, obraz, posąg, wyobraĪenie),
- ciemnoĞci (Ğlepiec) i
- Ğmierci (àazarz)
Z ludĨmi w takiej sytuacji spotyka siĊ JX i objawia siebie jako jedynego Zbawiciela.
KONTEKST: nauczanie JX w Ğwiątyni (7,1-8,59) – dyskusja NT toĪsamoĞci Iz 8,15 – JX
potwierdza, Īe jest ĞwiatáoĞcią Ğwiata (8,32.36) i prowadzi uczniów do poznania prawdy.
ĝwiadectwo o Jezusie wydaje czáowiek uzdrowiony ze Ğlepoty, którą niósá od urodzenia.
Pan ̍ϾΕ΍ΓΖ
Historia o Ğlepcu, któremu JX
przywraca wzrok ma charakter
teologiczny a nie historyczny.
- prawdziwym cudem jest nie
tyle sprawnoĞü fizyczna i
normalny wzrok lecz dojĞcie do
widzenia przez wiarĊ.
Syn
Czáowieczy
Ten, który jest
od Boga
Prorok
w. 38
w. 35
w. 33
w. 17
Posáany
Czáowiek zwany
Jezusem
w. 11
proces dojrzewania
wiary uzdrowionego
w. 11
Akcja dzieje siĊ w czasie ĝwiĊta Namiotów (J 7,14) – ustanowione przez Boga w czasie
wĊdrówki przez pustyniĊ (Kpá 23,28nn). Jest to ĞwiĊto o najbardziej radosnym charakterze ze
wszystkich Ğwiąt Īydowskich. Obchodzone byáo przez 7 dni (IX/X m-c) na pamiątkĊ pobytu
Izraela na pustyni i dobrodziejstw BoĪych wówczas otrzymanych. PoboĪni ĩydzi mieszkali
przez ten czas w szaáasach/namiotach – utrwalenie trudów pustyni, a jednoczeĞnie radoĞü
jakiej ĩydzi doznali z wejĞcia do Ziemi Obiecanej. Odbywaáo siĊ wiele ceremonii min.:
- 7 dni rytualnie czerpano wodĊ z sadzawki Siloe. Kapáan czerpaá ją záotym naczyniem i niósá
w procesji do Ğwiątyni, tam wylewaá ją na oátarz ĺ znak wody cudownie udzielonej na
pustyni J 7,37-38
- co noc dziedziniec Ğwiątynny rozĞwietlano 4 potĊĪnymi kandelabrami – „byáo jasno jak
w dzieĔ”. Iluminacja ĝwiątyni byáa symbolem Ğwiatáa, jakie miaáo rozchodziü siĊ ze
Ğwiątyni w ciemną noc pogaĔstwa - kapáani trąbili o poranku w trąby i nawoáywali, by
obudziü Ğpiących i wyraziü uroczysty protest przeciw pogaĔstwu.
ĺ wg tradycji Īydowskiej sáup obáoku w dzieĔ a ognia w nocy symbolizowaá obecnoĞü Boga
i Jego Królestwa. Dawny lud BoĪy postĊpowaá pod przewodnictwem MojĪesza kierowany
przez JHWH objawiającego siĊ poĞrednio w sáupie obáoku (Lb 14,14; Wj 14,19n; Wj 13,21n)
Uzdrowienie dokonaáo siĊ w obecnoĞci niezbyt wielu Ğwiadków; Īebrak nie stanowi przedmiotu
zainteresowania – to reprezentant szerokiej rzeszy ludu nastawionej przychylnie do Jezusa.
JX oĞwieca Ğwiatáem wiary ludzi dobrej woli.
OPRACOWAŁ
ks. Piotr Domaros
w. 1
JX opuszcza ĝwiątyniĊ, w której ujawniá swoją Boską toĪsamoĞü (8,58)
WAĩNE: To Jezus ujrzaá niewidomego czáowieka
– brak imienia (kaleka - nie mógá pracowaü ĺ pobliĪu Ğwiątyni prosiá o jaámuĪnĊ)
ĺ reprezentant caáej ludzkoĞci.
Ğlepota to symbol: - pozostających w ciemnoĞciach (àk 11,34)
- idących drogą zagáady (Mt 15,14)
- peánych hipokryzji i przewrotnego oceniania (Mt 23,16-24; Ap 3,17)
„pewien czáowiek”
w. 2 pytanie: cierpienie to kara za grzech? (Pwt 28,21n. 27-29):
- dlaczego cierpi czáowiek niewinny? (Ps 73,3-14)
- dlaczego są karani przez Boga za grzechy ojców? (Ez 18,2n)
JEZUS ODRZUCA TAKIE MYĝLENIE
w. 6
ĩydzi mieli przekonanie, Īe Ğlina stanowi lekarstwo na oczy
- zmieszana z báotem ĺ aluzja do Rdz 2,7 – stworzenie z prochu, jakby na nowo…
ĺ Ğlina = znak tego, co wychodzi z BoĪych ust (Mt 4,4nn)
naáoĪenie báota na oczy = zamkniĊcie oczu
obmycie wodą = otwarcie oczu
ĺ Ğlepy jest doprowadzony do stanu ubezwáasnowolnienia poznawczego przez warunki
zewn., niezaleĪne od niego (ĺ dziaáalnoĞü pasterzy narodu)
w. 7
potwierdzenie sáów J 8,12
– Ğlepy nie prosi o uzdrowienie – przyjmuje gest Jezusa
Posáany ̝ΔΉΗΘ΅ΏΐνΑΓΖ [hebr. salah (posáaü) tzn. wytryskiwaü] aluzja do JX - Posáany przez Ojca
Uzdrowienie nie dokonuje siĊ przez kontakt z wodą Siloe lecz przez spotkanie
z Posáanym (por. 2 Krl 5,1-15 = posáuszeĔstwo)
Jezus
1.
Ĩródáo wody Īywej (7,37)
ĞwiatáoĞü Ğwiata (8,12) ĺ przywraca wzrok
Jako Posáany przez Boga przywraca mu zdolnoĞü podejmowania decyzji moralnych
2.
ww. 8-9
otwarcie oczu rodzi wielkie zdumienie ĺ pytanie o toĪsamoĞü JX i sposób (jak to siĊ staáo?)
Ğlepy odp. (JZHLPL(Ego eimi) ĺ znak reprezentujący Jezusa (por. Wj 3,14; J 4,26; 6,20; 8,2)
czáowiek z otwartymi cudownie oczami ma taki wzrok jaki Stwórca zamierzyá od początku
- odzyskanie wzroku nie jest równoznaczne z udzieleniem mu peánej wiary nadprzyrodzonej
ta musi dojrzewaü w ogniu prób
opozycja Jezusa i „Ğlepiec”
ww. 13-14
prowadziü Ω·Ν – w NT znaczenie techniczne: „prowadziü przed sąd”, wieĞü, kierowaü
Szabat, hebr. ʺʕˎ ʔ̌ odpoczynek ĺ pretekst: budowanie w szabat jest zabronione
ĺ uczynienie gliny wymaga zgniatania a glina to materiaá budowlany…
JeĪeli zostaáo to uczynione jako narzĊdzie uzdrowienia ĺ pogwaácenie szabatu (por. J 5,18)
ĝlepiec ma okazjĊ do záoĪenia Ğwiadectwa o Jezusie (Mk 13,9)
w. 15
w czasie relacji Ğlepy milczy nt. polecenia Jezusa: „udaü siĊ do sadzawki”:
1.
chroni JX przed oskarĪeniem o naruszenie szabatu
2.
boi siĊ by nie zostaü wyrzuconym z synagogi.
w. 16
- próba wyrugowania wiary w JX (podwaĪenia) ĺ áamie szabat = nie jest od Boga
rozáam ΗΛϟΗΐ΅ (schizma) miĊdzy faryzeuszami:
1.
czáowiek ten nie jest od Boga – áamie szabat
2.
ale jak grzesznik uczyniá takie znaki?
w. 17
niewidomy: jest prorokiem
Ew. Jana jeszcze nazywa go niewidomym, Ğlepym… bo jeszcze nie wyznaá wiary w JX
w ST cud = znak uwierzytelniający autentycznoĞü posáannictwa prorockiego.
niewidomy stwierdza, Īe JX wypeániá zlecone Mu zadanie jako Posáanego.
w. 34
Faryzeusze nie mają argumentu, by podwaĪyü sáowa Ğlepca ĺ poniĪają go jako grzesznika
i podkreĞlają swoją wyĪszoĞü jako znawcy teologii:
„Caáy urodziáeĞ siĊ w grzechach” - inne táum. No, no ty mamzerze…
mamzer dosá. syn z nieprawego áoĪa – bĊkart
JX odáączyá chorobĊ od grzechu (w. 2n) faryzeusze stoją na stanowisku „choroba z grzechu”
- zrównają uzdrowionego z poganami (Ga 2,15 - My jesteĞmy ĩydami z urodzenia, a nie
pogrąĪonymi w grzechach poganami)
- ujawnia siĊ pycha faryzeuszów (Rdz 19,9)
wyrzucili πΎΆΣΏΏΝȱ– odsuwaü:
1.
u synoptyków – wykluczenie z Królestwa BoĪego (Mt 8,12; àk 13,28; Mt 22,1)
2.
u Jana eschatologicznie – wykluczenie z udziaáu w zbawieniu (J 12,31; 6,37) a wiĊc
3 J 10 – wykluczenie z KoĞcioáa)
3.
w. 34 i 35 (takĪe w. 22) – powtórzenie áącznie z „wykluczeniem z synagogi”
ΦΔΓΗΙΑΣ·Ν·ΓΖ okreĞlają, Īe idzie tu o coĞ wiĊcej niĪ o wyrzucenie z miejsca przesáuchaĔ
w. 35
„spotkawszy go” ΉЀΕϟΗΎΝȱ– znaleĨü
- jest to wynik Ğwiadomego szukania, to nie jest przypadek (por. J 21,6)
JX znalazá uzdrowionego gdy ten zostaá wyrzucony ĺ JX chciaá go spotkaü
JX pyta: „czy ty wierzysz w Syna Czáowieczego?” – domaga siĊ peánej wiary w siebie
(wczeĞniej wzywaá do wiary w swoje sáowa 4,21; 5,46; w znaki i cuda 4,48)
ĺ JX uĪywając tego tytuáu ukierunkowuje na
SYN CZàOWIECZY ΙϡϲΑȱΘΓІȱΦΑΌΕЏΔΓΙȱ
tajemnicĊ swojej osoby – tytuá Wcielenia
ĺ natura ludzka i transcendencja osoby JX (áac. transcendens - przekraczający)
w. 36-37
uzdrowiony jest zakáopotany – a kto to jest? PANIE ̍ϾΕ΍ΓΖȱ(poniewaĪ w. 38)
JX objawia siebie „Jest nim Ten, kogo widzisz”
do „widzeniaȱϳΕΣΝ” Syna Czáowieczego nie wystarczy wzrok fizyczny, potrzeba duchowego!
οЏΕ΅Ύ΅Ζ ujrzaáeĞ, widzisz (aktualny stan) jest to widzenie, które ma charakter
kontemplacji (J 14,9 Jezus widzi Ojca)
w. 38
wyznanie wiary i adoracja
pokáon SURHNZQHZ (hebr. hisztachawe) oddanie pokáonu (gáĊbokiego), nawet padniĊcie na
twarz i ucaáowanie stopy lub skraju szaty adorowanej osoby, boska adoracja.
u Jana oznacza czeĞü skáadaną Bogu (4,20-24; 12,20; Ap 4,10) ĺ ΎϾΕ΍ΓΖȱw. 36 to nie
grzecznoĞü lecz wyznanie wiary (chrzeĞcijaĔskiej)