KONKURS HISTORYCZNY Napoleon Bonaparte – żołnierz, polityk, przywódca 1. Uzupełnij tekst. 13 pkt. Napoleon I Bonaparte urodził się w 1769 roku na wyspie Korsyce. O 1793 roku pełnił służbę w armii rewolucyjnej Francji i dowodził w kompaniach włoskiej i egipskiej. W dniu 9 listopada 1799 roku przeprowadził wojskowy zamach stanu, w wyniku czego objął władzę we Francji jako pierwszy konsul, a w 1804 roku koronował się na Cesarza Francuzów. W historii Francji rozpoczął się okres cesarstwa, a wraz z nim kolejne kampanie wojenne prowadzone przez Napoleona. Wojska francuskie pokonały trzecią koalicję antyfrancuską i zwycięski wódz zarządził blokadę kontynentalną skierowaną przeciw Wielkiej Brytanii. Następnie armia napoleońska starła się z czwartą koalicją, odnosząc nad nią zwycięstwo. Zwycięzcy wkroczyli na terytorium Prus i na ziemie zagarnięte przez to państwo Polsce. Wojska francuskie nie zakończyły działań zbrojnych i nadal nacierały na wschód, walcząc z Rosjanami. W roku 1807 rozpoczęto francusko-rosyjskie pertraktacje pokojowe prowadzone w Tylży. Na mocy zawartego porozumienia utworzono niewielkie państwo polskie nazwane Księstwem Warszawskim. Do ponownej konfrontacji z Rosją Napoleon przystąpił w 1812 roku. Pomimo zdobycia Moskwy Wielka Armia została zmuszona do odwrotu. W wyniku kampanii 1813 roku Bonaparte utracił wszystkie zdobycze, a wojska koalicji wkroczyły na terytorium Francji. Cesarz Francuzów abdykował w 1814 roku i został zesłany na wyspę Elbę. W roku następnym podjął próbę odzyskania władzy zakończoną klęską w bitwie pod Waterloo. Pokonanego wodza zesłano na Wyspę Świętej Heleny, gdzie zmarł w 1821 roku. 2. Zaznacz jak brzmi pierwotna wersja nazwiska Napoleona? 1pkt. a) Bonaparte b) Buonaparte c) Buonapharte d) Buanaparte 3. Kim jest mężczyzna przedstawiony na portrecie? Podaj imię i nazwisko. 1pkt Odp. Napoleon Bonaparte 4. Kim z wykształcenia był Napoleon? 1pkt a) Szewcem. b) Wojskowym. c) Duchownym. d) Prawnikiem. 5. Dlaczego Napoleona nazywano „małym kapralem”? 1p. …………………ODP: był niskiego wzrostu. 6. Na jaki stopień oficerski awansowano Napoleona za zasługi w bitwie o Tulon, stoczonej w grudniu 1793 roku? 1pkt a) Podporucznik b) Kapitan c) Pułkownik d) Generał brygady 7. Przeciwko komu głównie była wymierzona kampania włoska Napoleona? 1pkt ……………………………………..…………….ODP: przeciw Austrii/Habsburgom 8. Ile miał lat Napoleon kiedy rozpoczynał kampanie włoską? 1pkt ………………………………………ODP: 27 lat 9. Kto oprócz wojskowych wziął udział wyprawie ………………………………ODP: Uczeni, artyści i literaci w do Egiptu? 2 pkt 10. W pobliży jakiej miejscowości admirał Nelson w trakcie kampanii egipskiej zniszczył francuską flotę? 1pkt ………………………ODP: Abukir/ Abu Kir. 11. Nieudane oblężenie której z twierdz syryjskich zadecydowało o niepowodzeniu ofensywy Napoleona na Bliskim Wschodzie? 2pkt ……….. ODP: Saint-Jean d’Acre/Akra/Akka 12. Kim byli mamelucy w okresie napoleońskim i w którym z państw europejskich byli na służbie? 2 pkt ……… ODP: mamelucy: 1) elity rządzące w tureckim Egipcie, 2) formacja gwardyjska w armii Napoleona. 13. Dlaczego Napoleon wysłał Legiony Dąbrowskiego na San Domingo? 3pkt ……… ODP: Po podpisaniu pokoju w Lunéville w 1801 roku legiony dla Francji stały się niewygodne, jeden z warunków pokoju zakładał niewspieranie wrogów wewnętrznych. Pretekstem było ujawnienie ścisłych związków między legionistami radykałami a „jakobińską” antynapoleońską opozycją we Francji 14. Podaj dokładną datę podpisania przez Napoleona konkordatu z papieżem 2pkt …………………………… ODP: 15 lipca 1801 roku 15. Komu 30 kwietnia 1803 roku Napoleon sprzedał Luizjanę? 1pkt ………………………………………… ODP: Stany Zjednoczone/USA 16. Wymień przynajmniej cztery prawa, jakie posiadali obywatele w świetle Kodeksu Napoleona. 4p. …ODP: np. obywatele byli równi wobec praw, mieli zapewnione wolności religijne, posiadali wolność osobistą, swobodę wyboru zawodu. 17. Kiedy doszło do bitwy pod Trafalgarem? …………………………………… ODP: 21 X 1805 r. 18. Przyporządkuj podane nazwiska do portretów 3 pkt. a) Józefina Beauharnais b) Maria Ludwika Podaj datę dzienną. 2pkt. c) Desire Clary c ….............................................. 19. a b …......................................... .............................................. Zaznacz, czy zdanie jest prawdziwe czy fałszywe, wybierając właściwą odpowiedź: 4 pkt. I. Wiceadmirał Horacy Nelson zginął na początku bitwy pod Trafalgarem. Prawda/Fałsz (Fałsz) II. Podczas bitwy po Auerstedt marszałek francuski Louis Nicolas Davout dysponował mniejszymi siłami niż przeciwnik. Prawda/Fałsz (Prawda) III. Czy Artur Wellesley, książę Wellington dowodził podczas bitwy pod Waterloo. Prawda/Fałsz (Prawda) IV. Podczas bitwy pod Arcole Napoleon Bonaparte ryzykował własnym życiem podczas ataku na most. Prawda/Fałsz (Prawda) 20. Dopasuj nazwiska do portretów: 4 pkt. A Michaił Kutuzow B Jan Henryk Dąbrowski C Józef Poniatowski D Aleksander I Romanow B D 21. C A Ponumeruj od 1 do 4, w kolejności rosnącej bitwy i wydarzenia: 4 pkt. 3) Traktat pokojowy w Schönbrunn (1809) 4) Bitwa pod Borodino (1812) 1) Powstanie Republiki Cisalpińskiej (1797) 2) Powstanie Związku Reńskiego (1806) 22. Dlaczego bitwa pod Austerlitz nazywana jest bitwą trzech cesarzy? 3pkt. …………… ODP: Brali w niej udział Napoleon I, Aleksander I i Franciszek II. 23. Wymień trzy z pięciu państw wchodzących w skład III Koalicji (VIII-XII 1805) 3 p. ……………… ODP: Wielka Brytania, Austria, Rosja, Szwecja i Królestwo Neapolu. 24. Podaj daty dwóch bitew, w których Napoleon pokonał armię pruską? 2p. ……… ODP: 14 października 1806 roku Jena i 14 października 1806 roku pod Auerstedt. 25. Podaj daty (z dokładnością do roku), stoczonych bitew, a następnie napisz, czy zwyciężyła strona francuska, odpowiadając tak lub nie. 8 p. a) Marengo (1800 r. tak) b) Lipsk (1813 r. nie) c) Waterloo (1815 r. nie) d) Frydland (1807 r. tak) 26. Przeczytaj poniższy tekst i odpowiedz na pytania.3p Pogłoski o przyjeździe cesarza Napoleona narastały z dnia na dzień. Uwaga wszystkich skupiła się na tym wielkim człowieku i na kryzysie politycznym, który, jak mieliśmy nadzieję, on właśnie rozwiąże. (…) Byłam tak samo poruszona jak inni i w tym stanie podniecenia podjęłam lekkomyślną decyzję. Pojechałam wraz z jedną z moich kuzynek spotkać go po drodze i choć spojrzeć na niego. Ta nierozsądna decyzja odmieniła całe moje życie. a) Kto jest autorem powyższej notatki? …............. Maria Walewska.................................................................................................. b) Kim autor/autorka był/a dla Napoleona? ….................... kochanka........................................................................................................... c) Jakie wydarzenie zostało opisane? ….............. przejazd Napoleona przez teren dawnej Rzeczypospolitej w 1807 roku................ 27. W 1807 roku, w dniach 7-8 lutego, stoczono bitwę pod Iławą między armią francuską a połączonymi siłami rosyjsko-pruskimi. Wyjaśnij, skąd wzięła się druga nazwa tej bitwy: rzeź iławska. 3pkt. …… ODP: Bitwa była nierozstrzygnięta i bardzo krwawa, poległo lub zostało rannych 27 tys. żołnierzy rosyjskich , 3 tys. pruskich i 20 tys. francuskich. 28. Podaj główne postanowienia traktatów zawartych w Tylży, w dnia 7 i 9 lipca 1807 roku. 10 pkt. …………………………… - uznanie przez pokonanych i przestrzeganie zasad blokady kontynentalnej i zerwania stosunków dyplomatycznych z Wielką Brytania - Prusy miały zredukować do 42 tys. armię, utraciły ziemie na wschód od Łaby, - Utworzenie Królestwa Westfalli z bratem Napoleona, Hieronimem jako władcą, - Saksonia stała się królestwem, a jej władca elektor Fryderyk August dodatkowo został księciem warszawskim, - z ziem II i III zaboru pruskiego utworzono Księstwo Warszawskie, - Rosja otrzymała okręg białostocki, ale odstąpiła Francji wyspy Jońskie, I Wettin 29. Podaj dokładną datę i miejsce nadania przez Napoleona konstytucji Księstwu Warszawskiemu. 2 pkt. … ODP: 22 VII 1807 roku, na zamku królewskim w Dreźnie. 30. Podaj rok bitwy stoczonej przez polskich kawalerzystów w wąwozie Samosierra 1pkt a) 1806. b) 1807. c) 1808. d) 1812. 31. Jak się nazywały oddziały powstańcze walczące na terenie Hiszpanii po 1808 roku? 1pkt a) Guerilla. b) Kozacy. c) Somatén. d) Ordenanças. 32. Która z dynastii europejskich została założona w 1810 roku przez jednego z marszałków Napoleona, podaj w jakim kraju, imię i nazwisko marszałka, i pod jakim imieniem wstąpił na tron? 3pkt. ……………… ODP: Szwecja, Jean-Baptiste Bernadotte, Karol XIV. 33. Gdzie Kutuzow powstrzymał wojska Napoleona, po opuszczeniu przez nie Moskwy:1p a) Krasny. b) Smoleńsk. c) Małojarosławiec. d) Berezyna. 34. Ilu napoleońskich generałów zginęło podczas bitwy pod Lipskiem? 1pkt. ………………………… ODP: 15 generałów. 35. Kogo przedstawia poniższy obrazek? 1pkt Odp.: Kozacy w Paryżu w 1814 roku 36. Wymień trzy zasady, w oparciu o które obradował Kongres Wiedeński. 3 pkt. … OPD: restauracji, równowagi sił, legitymizmu. 37. Podaj imiona i nazwiska obu dowódców sił koalicyjnych walczących z Napoleonem pod Waterloo? 2pkt. …………… ODP: Artur Wellington, Gebhard Blücher. 38. Zaznacz, czy zdanie jest prawdziwe czy fałszywe, wybierając właściwą odpowiedź: 4 pkt. a) Czy marszałek Louis Davout chciał zostać królem Polski. Prawda/ Fałsz (prawda) b) Marszałek Joachim Murat zmarł w wyniku śmierci ze starości w 1831 roku. Prawda/ Fałsz (fałsz) c) Czy marszałek Michel Ney był tytułowany księciem Smoleńska? Prawda/Fałsz (fałsz) d) Czy marszałek André Massén powiedział: „Nie ma legendy, nie ma armii. Nie ma armii, nie ma wojny. Nie ma wojny, życie nie ma sensu”. Prawda/Fałsz (prawda) 39. Dokonaj podsumowania konsekwencji wojen Napoleońskich dla Europy. 20 pkt …………ODP: 1. Wzrosło znaczenie państwa, rozbudowano i unowocześniono aparat biurokratyczny. 2. Upowszechniono wolności polityczne i prawa obywatelskie, w tym zasadę równości w prawie. 3. Nastąpił regres sztuki i kultury wysokiej. Więcej burzono, niż budowano. 4. Pojawiły się nowe środki i formy masowej manipulacji, indoktrynacji i propagandy. 5. Nadwyrężono fundamenty „starych”, feudalnych i absolutnie rządzonych monarchii. 6. Osłabło społeczeństwo stanowe. Wzrosła aktywność społeczna. Rozpoczął się proces uwłaszczenia chłopów. 7. Europa się wykrwawiła. Zginęło lub zmarło wskutek działań wojennych ok. 1,4-2 mln Francuzów. Zginęło lub zmarło również ok. 2-3 mln ich przeciwników. Wielu to cywile. 8. Pomniejszono znaczenie Kościoła katolickiego, materialnie i ideologicznie. Osłabły Kościoły protestanckie. Religia przestała być jedynym i uniwersalnym wyznacznikiem norm społecznych i moralnych. Przyspieszeniu uległ proces wychodzenie zachodniej Europy z cywilizacji chrześcijańskiej. 9. Nastąpił posiew idei narodowych wśród tych, którzy od niej byli daleko. Więzi narodowe uległy wzmocnieniu. 10. Zmienił się charakter samych wojen. Wojnę armii uzupełniała wojna społeczeństw. Upowszechnił się pobór rekruta, unowocześniło szkolenie wojskowe, zrewolucjonizowano sztukę wojenną. 40. Jakie aspekty życia codziennego faktycznie lub zgodnie z legendą należy wiązać z epoką napoleońską: 3 pkt. 1. Bary bistro (tak) 2. Koleje żelazne (nie) 3. Ruch prawostronny (tak) 4. Cukier buraczany (tak) 41. Zaznacz na poniższej mapie tereny będące w posiadaniu bądź zależne od Napoleona. 5 p. Francja, Związek Reński, Włochy, Hiszpania, Księstwo Warszawskie