Współczesne uzależnienia Uzależnienie • Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), uzależnienie to psychiczny i fizyczny stan wynikający z interakcji między żywym organizmem, a substancją chemiczną (do których należą: alkohol, narkotyki, nikotyna, leki), charakteryzujący się zmianami i innymi reakcjami takimi jak: konieczność przyjmowania danej substancji w sposób ciągły lub okresowy, w celu doświadczania jej wpływu na psychikę lub by uniknąć objawów towarzyszących brakowi substancji. • W szerszym kontekście uzależnienie może odnosić się do wielu innych zachowań np.: gier hazardowych, oglądania telewizji, Internetu, czy jedzenia. Papierosy Co piąty gimnazjalista uzależniony od papierosów ! • Każdego dnia 500 dzieci zaczyna palić papierosy. • Rodzice palący w obecności dziecka są jego pierwszymi nauczycielami palenia. • Papierosy służą dziecku jako sposób zwrócenia na siebie uwagi rodziców i rówieśników. • Badania dowodzą, że palące dzieci wolniej rosną, mniej ważą, mają mniejszy obwód klatki piersiowej, ich rany wolniej się goją i są bardziej podatne na różne choroby. • Dzieci które palą papierosy mają gorsze wyniki w szkole, bo gorzej i wolniej uczą się na pamięć, a na odrabianie zadań potrzebują więcej czasu. W sporcie również są gorsze, wolniej biegają lub pływają. Symptomy • Pierwszym sygnałem świadczącym o tym, że dziecko pali, są ubrania pachnące dymem tytoniowym. Szczególnie jeśli zdarza się to nagminnie, a także gdy nikt z domowników nie pali. • Zmienia się także zachowanie dziecka popadającego w nałóg. Dziecko staje się bardziej zamknięte w sobie, unika przytulania, często odsuwa się od rodziców. Reaguje bardzo nerwowo, jeżeli rodzic chce zajrzeć do jego plecaka bądź torby. • Dziecko może też częściej zamykać się w pokoju (szczególnie jeżeli pokój posiada balkon) lub nagle zaczyna uwielbiać długie spacery. Alkohol Po alkohol sięgają coraz młodsze dzieci ! • Około 40% polskich dzieci w wieku 15 lat osiąga stan upojenia alkoholowego. • Spożywanie alkoholu w tak młodym wieku wpływa na funkcjonowanie niemalże każdego układu w organizmie człowieka i zwiększa ryzyko alkoholizmu w dorosłym życiu. • Dziewczynki, które przechodzą inicjację alkoholową we wczesnym wieku, obarczone są większym ryzykiem zachorowania na raka piersi oraz niepłodności w dorosłym życiu. • Alkohol przyczynia się do uszkodzenia neuronów, skutkującego upośledzeniem układu nerwowego i zwiększeniem ryzyka udaru mózgu. Wpływa także niekorzystnie na układ krwionośny, odgrywając znaczną rolę w rozwoju nadciśnienia tętniczego i chorób serca. Wysokoprocentowe trunki osłabiają także naszą odporność, zwiększając podatność organizmu na choroby zakaźne. Jak działać ? • Nie częstuj swojego dziecka alkoholem. • Rozmawiaj z dzieckiem o alkoholu. • Naucz się uważnie słuchać dziecka. • Pomóż dziecku dobrze czuć się ze sobą. • Pomóż dziecku radzić sobie z naciskiem grupy rówieśniczej. • Zachęcaj dzieci do zajęć sportowych. • Nie proś dziecko, by kupowało Ci alkohol. • Sam bądź dobrym przykładem. Narkotyki Narkotyki są dostępne wszędzie ! • Dostępność narkotyków wśród dzieci i młodzieży wygląda następująco: dopalacze, marihuana, amfetamina. • Młodzi ludzie sięgają po narkotyki z ciekawości, z chęci zaimponowania rówieśnikom lub potrzeby przynależności do określonej grupy. • Pomocnym w poszukiwania źródeł dostępu do narkotyków staje się Internet. • Narkomania jest chorobą braku - szczególnie braku miłości i poczucia bezpieczeństwa. Stąd tak wiele zależy od postawy rodziców. Jak rozpoznać ? • Zmiany temperamentu: huśtawka nastrojów, nadmierny apetyt lub jego brak, porzucenie dotychczasowych zainteresowań, kłopoty z koncentracją. • Zmiany w wyglądzie oczu: zaczerwienienie spojówek, łzawienie, opadnięcia powieki, nadmierne rozszerzenie lub zwężenie źrenicy (średnica ponad 6 mm lub poniżej 3 mm). • Zmiany ogólnego stanu zdrowia: nagły spadek lub wzrost masy, przewlekły katar, krwawienie z nosa, bełkotliwa mowa, słodkawa woń oddechu, ubrania, ślady po ukłuciach. • Kłamstwa o powtarzających się zgubionych lub ukradzionych pieniądzach, wynoszenie wartościowych przedmiotów z domu. Przybory i przedmioty znajdowane domu: • Fifki, fajki, bibułki papierowe, • Małe foliowe torebeczki z proszkiem, tabletkami, kryształkami lub suszem, • Kawałki opalonej folii aluminiowej, opalona łyżka, • Znaczki, białe lub kolorowe pastylki z wytłoczonymi wzorkami • Leki bez recepty, • Tuby, słoiki, foliowe torby z klejem, • Igły, strzykawki. Dopalacze Masowe zatrucia dopalaczami wśród młodzieży! • Dopalacze dostępne są w różnych postaciach – najczęściej są to kapsułki, tabletki, proszek lub mieszanki ziołowe. • Dzieci uwielbiają eksperymentować i z zaciekawieniem sięgają po szkodliwe substancje. • Rozpoznanie zatrucia dopalaczami jest bardzo trudne. Objawy są bardzo różne: gorączka, pobudzenie psychoruchowe, bezsenność i nadmierna wesołość lub – przeciwnie – smutek i poczucie pustki, nudności i wymioty, zawroty głowy, bełkotliwa mowa i splątanie, agresja, nietrzymanie moczu i kału, podwyższone ciśnienie i przyspieszone tętno. Najgroźniejszym skutkiem zażycia dopalaczy są zawał serca i udar mózgu. Internet, komputer, telefon Niebezpieczeństwo uzależnienia dzieci od Internetu jest ciągle lekceważone przez dorosłych ! Przykładowe objawy uzależnienia: • Częste rozmyślanie o tym, co się robiło w sieci albo co będzie się robić po zalogowaniu, • Potrzeba zwiększania godzin spędzanych przed monitorem komputera, • Nieudane próby kontrolowania, ograniczania lub zaprzestania korzystania z komputera, • Zaniedbywanie codziennych zajęć i obowiązków, • Okłamywanie najbliższych, by ukryć prawdę, ile czasu spędziło się przed komputerem, • Zaniedbywanie efektywnego wypoczynku i realnych kontaktów z ludźmi. Jak zapobiegać uzależnieniom ? • Rozmawiaj – poruszanie ważnych tematów i spędzanie wolnego czasu z pociechą pozwoli dostrzec ewentualne problemy i zmiany w zachowaniu dziecka. Dzieci zaniedbywane częściej uciekają się do używek. • Zadbaj - aby dziecko miało swoje pasje i zainteresowania, dzięki temu uniknie nudy i niebezpiecznych pokus. • Kontroluj - zwracaj uwagę na co dziecko wydaje pieniądze i czy nie przechowuje podejrzanych środków. Skutki prawne związane z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii • W ustawie znajduje się bardzo obszerny słownik, w którym objaśnione są określenia stosowane w dalszej jej treści np.: grzyby halucynogenne, konopie, mleczko makowe, opium, prekursor itp. • Rozdział 7 tej ustawy to przepisy karne. Warto do niego zajrzeć, aby wiedzieć, że: • Wytwarzania, przetwarzanie albo przerabianie środków odurzających, substancji psychotropowych albo przetwarzanie słomy makowej podlega karze pozbawienia wolności do lat 3 (art. 53); • Wyrabianie, posiadanie, przechowywanie, zbywanie lub nabywanie przyrządów służących do niedozwolonego wytwarzania, przetwarzania lub przerobu środków odurzających lub substancji psychotropowych podlega karze grzywny, karze ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2 (art. 54); • Przewóz, wywóz, wewnątrzwspólnotowe nabycie wbrew przepisom jest również zakazane (art. 55); • Wprowadzanie do obrotu środków odurzających, substancji psychotropowych lub słomy makowej może być zagrożone karą nawet do 10 lat pozbawienia wolności (art. 56); • Udzielanie innej osobie środka odurzającego, substancji psychotropowej, ułatwienie albo umożliwienie ich użycia albo nakłanianie do użycia takiego środka lub substancji podlega karze pozbawienia wolności do lat 3 (art. 58); • Jeżeli ktoś udzielanie innej osobie środka odurzającego, substancji psychotropowej, ułatwia albo umożliwia jej użycie takiego środka albo substancji a czerpie z tego korzyści majątkowe lub osobiste podlega karze pozbawienia wolności do lat 10 (art. 59); • Jeśli ktoś jest właścicielem lub zarządzą zakładu gastronomicznego, lokalu rozrywkowego i posiada wiedzę o popełnianych na terenie lokalu przestępstwach narkotykowych i o nich nie powiadamia niezwłocznie organów ścigania może podlegać karze ograniczenia albo pozbawienia wolności do lat 2 (art. 60); • Należy bezwzględnie pamiętać, że posiadanie przy sobie środków odurzających, substancji psychotropowych jest w Polsce ZABRONIONE!!! Nawet osoba która posiada śladowej ilości narkotyków przy sobie będzie podlegała karze pozbawienia wolności do roku (art62). Gdzie szukać pomocy? • Centrum Pomocy Dziecku i Rodzinie tel: 34 313 00 85, Żarki, ul. Myszkowska 28; • Ośrodek Terapii Uzależnień w Częstochowie tel: 34 368 15 20, Częstochowa, ul. Ogrodowa 66; • Częstochowskie Towarzystwo Rodzin i Przyjaciół Dzieci Uzależnionych tel: 34 324 60 97, Częstochowa, ul. Wiolinowa 1; • Poradnia Profilaktyki i Terapii Uzależnień MONAR tel: 34 365 48 99, Częstochowa, ul. Wolności 44/19; Źródła: • http://www.osrodekjacki.pl/?id=12 • http://www.dzieciakizklasa.pl/robic-dziecko-palipapierosy/ • http://nalogi.wieszjak.polki.pl/nikotyna/269256,Jakrozpoznac-ze-dziecko-pali-papierosy.html • http://www.zdrowotne.pl/dziecko/akademiazdrowego-rozwoju/poradnik-wspolczesnychrodzicow-abc-wychowania/631-dlaczego-dzieciomnie-wolno-pali • www.alkoholwm.blox.pl • https://portal.abczdrowie.pl/jak-rozpoznac-czydziecko-zazywa-dopalacze • https://parenting.pl/portal/uzaleznienie-od-komputera Autor prezentacji: Zdzisława Kapuściak