Wyprawy krzyżowe 1. Przyczyny wypraw krzyżowych: a) dużej grupie rycerstwa zaczęło brakować środków na utrzymanie, stąd wyprawy wojenne poza Europą mogły być doskonałą okazją do zdobycia bogatych łupów i nowych ziem, b) opanowanie Ziemi Świętej przez Turków Seldżuckich, którzy nieprzychylnie traktowali pielgrzymki chrześcijan do miejsc świętych w Palestynie – Jerozolimy i Betlejem, 2. W 1095 r. na synodzie w Clermont papież Urban II wezwał chrześcijan do walki z niewiernymi i wyzwolenia z ich rąk Ziemi Świętej. Wyprawy do Ziemi Świętej nosiły miano krucjat (lub wypraw krzyżowych), a ich uczestnicy zwani byli krzyżowcami. 3. Przebieg krucjat: a) trwały blisko 200 lat; pierwsza z lat 1096-1099 skończyła się opanowaniem przez krzyżowców Palestyny i Syrii i utworzeniem państw krzyżowców np. Królestwo Jerozolimskie, Hrabstwo Edessy, b) w 1204 r. krzyżowcy zdobyli też Konstantynopol i stworzyli Cesarstwo Łacińskie (zaostrzyło to konflikt między katolikami a prawosławnymi), c) w 1212 r. odbyła się tzw. krucjata dziecięca, d) od końca XII wieku muzułmanie stopniowo wypierali krzyżowców z Ziemi Świętej (1291 r. zdobyli ostatnią twierdzę Królestwa Jerozolimskiego, czyli Akkę) 4. Skutki wypraw krzyżowych: a) nie przyniosły rycerstwu zachodniemu trwałych nabytków terytorialnych (po 200 latach walk muzułmanie odzyskali wszystkie utracone ziemie), b) ożywienie kontaktów handlowych i kulturowych między zachodem a wschodem, c) w Europie nasiliły się prześladowania religijne skierowane przeciwko wyznawcom islamu oraz Żydom, d) utrwaliły wizerunek Europejczyka jako zachłannego i okrutnego, e) doprowadziły do upadku znaczenia Bizancjum, 5. Zakony rycerskie – tworzono je, aby zapewnić ochronę pielgrzymom przybywającym do Palestyny (oprócz ślubów ubóstwa, czystości i posłuszeństwa składali też ślub obowiązku walki z niewiernymi): Oficjalna nazwa Czas powstania Joannici Zakon Szpitalników św. Jana z Jerozolimy 1113 Templariusze Zakon Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona 1119 Krzyżacy Zakon Szpitala Najświętszej Maryi Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie 1190