Gminny Konkurs Wiedzy o Krajach Angloj*zycznych

Konkurs Wiedzy o Krajach
Anglojęzycznych
Etap 1
Wielka Brytania
Cześć 1
Gimnazjum nr 1
im. Zbigniewa Gęsickiego „Juno”
w Piastowie
Organizator: Aleksandra Zabost
Nauczycielka języka angielskiego
Ogólne Informacje
• Nazwa skrócona:
Wielka Brytania(Great Britain) lub
Zjednoczone Królestwo (United Kingdom)
• Nazwa pełna:
Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i
Irlandii Północnej (United Kingdom of Great
Britain and Northern Ireland)
Ogólne Informacje
Wyspy Brytyjskie
składają się z dwóch
wysp:
• Brytanii
• Irlandii
Wielka Brytania składa
się z trzech krajów:
• Anglii
• Szkocji
• Walii
Ogólne Informacje
• Zjednoczone Królestwo
składa się z:Wielkiej
Brytanii (Anglia + Szkocja
+Walia) Irlandii Północnej
• Stolicą Wielkiej Brytanii
jest Londyn.
Inne znane miasta to
Liverpool,
Manchester,
Birmingham,
Windsor
Ogólne Informacje
•
•
•
•
•
•
•
•
Powierzchnia: 244,8 tys. km
Liczba ludność: 64,1 mln (2013)
Stolica: Londyn
Język urzędowy: angielski
Waluta: funt
Religia dominująca: anglikanizm
Wstąpienie do UE: 1.01.1973 r.
Strefa czasowa :UTC 0 – zima,
UTC+1 – lato
Populacja
Według spisu powszechnego z 2011 roku liczba
ludności Wielkiej Brytanii wynosiła 63 182 000.
• Anglię zamieszkiwało 83,9% (53 012 456 mln)
• Szkocję 8,4% (5 295 000 mln),
• Walię 4,8% (3 063 456 mln),
• Irlandię Północną 2,9% (1 810 863 mln).
• 12,9% populacji kraju (8 173 941 mln) stanowili
mieszkańcy stolicy.
Położenie
Wielka Brytania leży w
północno-zachodniej
Europie, na Wyspach
Brytyjskich położonych
na Morzu Północnym i
na Oceanie Atlantyckim.
Granica lądowa z
Irlandią.
Położenie
Położenie
Zjednoczone Królestwo
otaczają:
Ocean Atlantycki
Morze Północne
kanał La Manche
Morze Irlandzkie
Położenie
Irlandia zajmuje 84%
terytorium wyspy o
tej samej nazwie. Od
wyspy Wielkiej
Brytanii oddzielają ją
cieśniny: Kanał św.
Jerzego i Kanał
Północny.
• W krajobrazie środkowej i
południowej Anglii
dominują niziny. Kontrastują
z nimi górzyste tereny
Szkocji, Walii oraz północnej
Anglii.
• Głównymi pasmami Wielkiej
Brytanii są stare górotwory:
Góry Pennińskie
Orogeneza
Góry Kambryjskie
kaledońska i
hercyńska
Góry Kaledońuskie
Grempiany
Regiony i terytoria zależne
W skład Wielkiej Brytanii wchodzą: Anglia, Walia
i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania,
Irlandia Północna leżąca w północnej części
wyspy Irlandia, a także Wyspy Normandzkie i
wyspa Man, będące terytoriami zależnymi.
Inne terytoria zależne to np. Gibraltar,
Bermudy, Brytyjskie Wyspy Dziewicze,
Falklandy i inne.
Geografia
Położona na północy Szkocja jest pod względem
geograficznym krajem bardzo zróżnicowanym, z leżącymi na
południu i wschodzie nizinami określanymi wspólną nazwą
Lowlands oraz górami w północno-zachodniej części. Są to
Góry Kaledońskie i Grampian – określane wspólną nazwą
Highlands, gdzie znajduje się najwyższy szczyt Wielkiej
Brytanii – Ben Nevis (1343 m n.p.m.). Krajobraz północnej
Szkocji jest bardzo surowy i skalisty; południowa, nizinna
część to pojedyncze wzgórza będące niegdyś wulkanami.
Wybrzeże Szkocji to liczne zatoczki morskie, fiordy oraz wiele
rozsianych wysp, takich jak Hebrydy, Orkady czy Szetlandy.
Drugie co do wysokości góry Wielkiej Brytanii znajdują się w
Walii. Są to Góry Kambryjskie z najwyższym masywem
Snowdon (1085 m n.p.m.).
Hebrydy
Orkady
Szetlandy (The Shetland Islands)
Geografia
Środkowa Anglia to Góry Penińskie, które biegną
równolegle do wybrzeża i mają charakter
pofałdowanej wyżyny.
W Irlandii Północnej krajobraz jest podobny do
szkockiego. W
północnej części znajduje się
rozległy lawowy płaskowyż ze słynną Groblą
Olbrzyma, utworzoną przez tysiące bazaltowych
kolumn (słupów) powstałych ok. 65 mln. lat temu z
lawy krystalizującej przy obecności morskiej wody.
Ścięte
wierzchołki
słupów
przypominają
gigantyczne płyty chodnikowe. Obiekt wpisano na
Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Grobla Olbrzyma (Irlandia Północna)
Geografia
Tereny wyżynne to Anglia południowo-zachodnia. Znajdują się tu
rozległe obszary torfowisk i wrzosowisk. Jest to krajobraz typowy
dla Wysp Brytyjskich, nie występujący nigdzie indziej w takiej
skali. Największe tereny nizinne natomiast znajdują się w
południowo-wschodniej Anglii – jest to Nizina Angielska.
Archipelag Wysp Brytyjskich oddzielony od lądu europejskiego
wąskimi cieśninami: Kaletańską i La Manche, składa się z około
5500 wysp, z których największe to Wielka Brytania, Irlandia,
Anglesey, Hebrydy, Szetlandy, Orkady. Budowa geologiczna wysp
wpływa na ich urozmaiconą linię brzegową; mamy przykłady
wybrzeża klifowego w północnej Szkocji i w północnozachodniej Anglii, wybrzeża riasowego w zachodniej części
Półwyspu Kornwalijskiego i w zachodniej części Irlandii oraz
wybrzeża fiordowego w Walii.
Geografia – rzeki i jeziora
Sieć rzeczna archipelagu jest silnie rozwinięta.
Rzeki na ogół są krótkie i mają bardzo duże
spadki. Najdłuższe rzeki to Tamiza (338 km) w
Anglii, Severn (336 km) w Walii i Shannon (259
km) w Irlandii. Bardzo liczne są też jeziora,
najczęściej
pochodzenia
polodowcowego,
zwłaszcza w górach Szkocji. Największe jezioro
Lough Neagh (396 km2), znajduje się w Irlandii
Północnej. Z kolei najgłębsze jeziora: Loch Ness
(226m) i Loch Monar, występują w Szkocji.
Klimat
Umiarkowany, ciepły, morski. Łagodzący wpływ
na klimat ma Prąd Zatokowy (Golfsztrom). W
wyniku zetknięcia się ciepłego prądu z zimnym i
wilgotnym powietrzem znad Islandii i obszarów
arktycznych powstają silne wiatry i obfite opady
deszczu. W górach zachodniej Szkocji występują
duże opady śniegu, a w Irlandii Północnej opady
śniegu są niewielkie. Klimat Walii charakteryzuje
się chłodnymi latami i łagodnymi zimami.
Anglia
•
•
•
•
Stolica: Londyn
Język: angielski
Hymn: God Save the Queen (Boże chroń Królową)
Patron: Św. Jerzy - święto jest obchodzone
23 kwietnia – 23rd April (także urodziny
Szekspira).
• Kolor: biały
• Symbol: róża (rose)
Anglia
Św. Jerzy i Czerwona Róża ( rose )
Narodowym kwiatem Anglii jest róża. Kwiat ten stał się
symbolem Anglii od czasu Wojen Róż - cywilnych wojen (14551485) pomiędzy królestwem w Lancester (którego godłem
była czerwona róża) i królestwem w York (Którego godłem była
biała róża).
Herb Anglii
Herb Anglii pochodzi z końca
XII wieku. Za jego
wprowadzenie odpowiada król
Ryszard Lwie Serce, którego
prawdopodobnie zainspirował
dawny herb Normandii.
Aktualnie w herbie Anglii
pojawiają się trzy lamparty.
Początkowo na tarczy
pojawiały się jedynie dwa z
nich. Trzeci został dodany po
włączeniu do królestwa
Normandii lub Akwitanii.
Flaga Anglii
• Flaga Anglii jest krzyżem świętego Jerzego.
Legenda o św. Jerzym, który zabił smoka
pochodzi z XII wieku. Według niej, zamoczył swój
miecz w krwi bestii i narysował krzyż. Św. Jerzy
został świętym patronem Anglii w XIII wieku.
Czerwony krzyż pojawił się już podczas krucjat i
jest znanym od dawna znakiem reprezentującym
Anglię.
• Flaga to czerwony krzyż, szeroki na 1/5 jej
wysokości, na białym polu. Jej proporcje wynoszą
5:3.
Szkocja
• Stolica: Edynburg
• Język: angielski, szkocki gaelicki,
zachodniogermański
• Hymn: ,,Flower of Scotland’’, obowiązuje od
2006r., wcześniej była używana pieśo ,,God save
the Queen’’
• Patron: Św. Andrzej – święto obchodzone
30 Listopada – 30th November
• Kolor: niebieski
• Symbol: oset (thistle)
Szkocja
Szkocja - Św. Andrzej - Oset i Szkockie Niebieskie Dzwoneczki
( thistle, bluebells )
Narodowym kwiatem Szkocji jest oset, purpurowy kwiat o
kolczastych liściach, który został użyty jako symbol obrony.
Szkockie niebieskie dzwoneczki są także ukazywane jako kwiat
Szkocji.
Herb Szkocji
Herb Szkocji – herb Królestwa
Szkocji, w polu złotym otoczonym
podwójną bordiurą czerwoną
ozdobioną naprzemiennie liliami
tej samej barwy, lew czerwony
wspięty w prawo, pazury i język
błękitne. W pełnej wersji herb
występuje z trzymaczami
heraldycznymi - srebrnymi
jednorożcami, dewizą herbową i
insygniami Orderu Ostu. Herb
przyjęty w XIII wieku, używany
przez cały czas istnienia Szkocji jako
niepodległego państwa, i później
po unii z Anglią.
Flaga Szkocji
• Szkocja ma dwie flagi: Krzyż św. Andrzeja (zwana Saltire) i Lion
Rampant.
• Pierwsza z nich nawiązuje do patrona Szkocji, św. Andrzeja, który,
jak głosi legenda, na własną prośbę został ukrzyżowany na
ukośnych belkach, aby nie przypominały kształtem świętego krzyża,
na jakim umarł Chrystus. Flaga Saltire związana jest z opowieścią o
walkach, jakie miały miejsce w pobliżu Athelstaneford około 832
roku. Król Piktów, Angus MacFergus, pokonał w niej armię króla
Northumbrii, Athlestane'a. W noc poprzedzającą wygraną bitwę
Szkoci zobaczyli na niebie chmury w kształcie krzyża św. Andrzeja.
Przyjęli to wówczas za pomyślny znak.
• Kolor tła, symbolizującego wieczorne niebo, nie jest ściśle
określony, spotyka się flagi szkockie w barwach od jasnobłękitnej do
ciemnogranatowej.
Flaga Szkocji
Drugą flagą Szkocji jest Lion Rampant. W 1165
roku Wilhelm I Lew zmienił szkocki symbol z
dzika na lwa. Jednocześnie flaga została
otoczona czerwoną, ozdobną bordiurą. Lion
Rampant jest flagą królewską i może być
używana tylko przez członków rodziny
królewskiej.
Kultura regionalna Szkocji
Największą odrębność administracyjną i kulturową
stanowi Szkocja, posiadająca własny parlament,
szkolnictwo i sądownictwo, a także tradycyjny folklor.
Cechą szczególna szkockiego społeczeństwa jest system
klanowy, wyróżniający się odrębnością strojów, w tym
słynnych
kiltów,
zawodami
dudziarzy,
grami
zręcznościowymi ze słynnym rzutem sosnowych pni,
spotkaniami towarzyskimi ceilidh, obfitującymi w muzykę
i taniec ludowy.
Kultura regionalna Szkocji
Auld Lang Syne – popularna szkocka pieśń ludowa, do
której tekst w 1788 napisał Robert Burns. Jest
tradycyjnie śpiewana podczas Hogmanay (szkocki
odpowiednik Sylwestra) oraz podczas Sylwestra w
krajach anglosaskich. Należy do najpopularniejszych i
najczęściej wykonywanych pieśni na świecie. Stanowi
jedno z głównych dóbr eksportowych kultury szkockiej.
Walia
• Stolica: Cardiff
• Język: angielski, walijski
• Hymn: ,,Hen Wlad Fy Nhadau’’, powstała w
1856r., słowa napisał Evan James.
• Patron: Św. Dawid z Menevii – święto na
upamiętnienie daty jego śmierci obchodzi się
1 marca – 1st March.
• Kolor: czerwony
• Symbol: por (leak) żonkil (daffodil)
Walia
Św. Dawid, por (leak) i Żonkil ( daffodil )
Narodowym kwiatem Walii jest żonkil, który jest tradycyjnie
noszony w dniu Św. Dawida. Warzywo nazywane porem jest
również uważane za tradycyjny symbol Walii. Pierwszego
marca przypada Dzień Świętego Dawida (Saint David's Day),
patrona Walii. Od XVIII wieku jest to święto narodowe
Walijczyków.
Herb Walii
Herb Walii przyjęty w maju 2008 r. to w tarczy czterodzielnej w krzyż, złotej i
czerwonej, cztery lwy patrzące, barwy przemiennej, z uzbrojeniem i językami
błękitnymi. Tarczę zwieńczoną koroną księcia Walii, otacza wstęga z
pierwszymi słowami walijskiego hymnu Pleidiol Wyf I'm Gwlad (wal. jestem
wierny mojej ojczyźnie). Przyjęty herb, stosowany już od 1911 jako herb
księcia Walii, jest przywróceniem tradycyjnego herbu królestwa Gwynedd,
używanego później jako herb Walii. (po prawej starsza wersja herbu)
Flaga Walii
• Flaga Walii (wal. Baner Cymru lub Y Ddraig Goch „Czerwony smok”) – flaga Walii przyjęta w 1959. Flaga
podzielona jest w poprzek na dwa pasy: zielony (na dole) i
biały (u góry). Na tym tle znajduje się czerwony smok.
• Symbol czerwonego smoka pochodzi z legend arturiańskich,
w których był symbolem celtyckiego plemienia Brytów.
• Barwy biało-zielone zostały wprowadzone w Walii za
rządów dynastii Tudorów.
• W 1953 ustanowiona została oficjalnie flaga krajowa Walii
podobna do obecnej (biało-zielona), lecz smok był na niej
znacznie mniejszy i umieszczony na tarczy pod koroną.
Obecna wersja flagi została ustanowiona w 1959 przez
Elżbietę II.
Kultura regionalna Walii
Nieco mniej charakterystyczna od Szkockiej, ale
równie odrębna jest kultura Walii. Cechuje ją
szczególnie utrzymanie czystego języka walijskiego
obowiązkowego w szkołach Walię cechują
specyficzne zamki oraz festiwal pieśni i tańca
regionalnego.
Irlandia Północna
• Stolica: Belfast
• Język: angielski, irlandzki, zachodniogermański
• Hymn: Amhrán na bhFiann ( Pieśń żołnierzy). Słowa w
1907 roku napisał Peadar Kearney, który razem z
Patrikiem Heeneyem skomponował muzykę. Hymn jest
marszem, nawiązuje do walk niepodległościowych.
• Patron: Św. Patryk którego swieto obchodzone jest
17 Marca – 17th March
• Kolor: zielony
• Symbol: biała koniczyna (shamrock)
Irlandia Północna
Północna Irlandia - Św. Patryk i Czterolistna Koniczyna
(shamrock). Narodowym kwiatem Północnej Irlandii jest
koniczyna. Według legendy o św. Patryku, wykorzystał on tę
roślinę aby wyjaśniać pierwszym irlandzkim chrześcijanom
dogmat o Trójcy Świętej. Nie mogli oni zrozumieć, jak to jest
możliwe, że są Trzy Osoby Boskie, a jednocześnie są one
jednym Bogiem.
Herb Irlandii Północnej
Herb nadał król Jerzy V dnia 5 sierpnia 1924 roku.
Głównym elementem jest czerwony krzyż świętego
Jerzego w białym polu. Na gwieździe, której ramiona
reprezentują sześć hrabstw, widnieje czerwona prawica
(The Red Right) symbol Ulsteru, a nad gwiazdą
brytyjska korona królewska.
Flaga Irlandii Północnej
• Flaga Irlandii Północnej – obecnie Irlandia Północna nie
posiada oficjalnie odrębnej flagi. Jako flaga państwowa
używana jest flaga Wielkiej Brytanii, tzw. Union Jack.
• W okresie 1953-1972 flagą gubernatora Irlandii Północnej była
tzw. Red Hand Flag. Była ona podobna do flagi Anglii, jednak
wbrew potocznym mniemaniom czerwony krzyż nie był
angielskim krzyżem Św. Jerzego, lecz został zaczerpnięty z
herbu Ulsteru – historycznej prowincji Irlandii, której 6
hrabstw (Antrim, Down, Armagh, Tyrone, Fermanagh i
Londonderry) wchodzi obecnie w skład Irlandii Północnej, a 3
w skład Republiki Irlandii.
Kultura regionalna Irlandii Północnej
Trzeci odrębny region (po Szkockim i Walijskim) to
Irlandia, rozkochana w muzyce i tańcu. Chociaż region
obfituje w oficjalne imprezy to taniec i granie są
spontaniczne na każdym kroku. Nadal zachował się
język irlandzki.
Flaga narodowa - the Union Jack
Flaga brytyjska do pewnego stopnia odzwierciedla historię kraju. Union Jack
składa się z trzech krzyży trzech świętych patronów:
• czerwony na białym tle to krzyż św. Jerzego patrona Anglii (czczonego 23
kwietnia)
• biały przekątny krzyż na niebieskim tle to krzyż św. Andrzeja patrona
Szkocji (czczony 30 listopada)
• czerwony przekątny krzyż na białym tle to krzyż św. Patryka patrona
Irlandii (czczonego 17 marca)
Flaga Walii nie została umieszczona na Union Jack ponieważ kiedy stworzono
pierwszą flagę Union Jack w 1606r. , Walia była już zjednoczona z Anglia,
dlatego właśnie Walia jest reprezentowana przez angielską flagę.
Obyczaje
W Wielkiej Brytanii obowiązuje ruch lewostronny.
Brytyjczycy nie posiadają dowodów osobistych i nie mają
konstytucji. Kiedy poprosimy o herbatę, na pewno
dostaniemy z mlekiem. Godzina 17, jako czas na herbatę,
nadal jest kultywowana przez wyższe klasy. Jedynkę
zapisuje się jedną kreską. Gdy napiszemy ją po polsku,
zostanie odczytana jako siódemka. Dzwonki przy drzwiach
wejściowych nie są praktycznie używane. Najbardziej
popularne są kołatki. W Wielkiej Brytanii bardzo rzadko
pada śnieg. Szczególnie łagodny klimat panuje na
wybrzeżu zwanym angielską riwierą. Jest to wymarzone
miejsce do mieszkania przez wszystkich emerytów.
Obyczaje
Zwyczaj picia popołudniowej
herbaty (afternoon tea)
sprowadziła do Anglii Anna Maria
Russell - 17 Księżna Bedfordu w
roku 1840. Księżna robiła się
głodna około godziny 4. Wieczorny
posiłek był podawany późno - o 8
wieczorem. Przerwa pomiędzy
lunchem a obiadem była więc
długa. Księżna prosiła wtedy aby
przyniesiono do jej pokoju herbatę
i ciasto. Wkrótce stało się to jej
zwyczajem i zaczęła zapraszać
przyjaciół na afternoon tea.
Obyczaje
Ta przerwa na herbatę stała się
modnym, towarzyskim
spotkaniem. Tradycyjna afternoon
tea składała się z wykwintnych
kanapek, ciast i innych słodyczy.
Herbata pochodziła z Indii.
Nalewana była ze srebrnych
dzbanków do delikatnych,
chińskich filiżanek. Jednak teraz w
przeciętnym, angielskim domu five
o'clock tea to tylko ciasteczka lub
małe ciasto z kubkiem herbaty
(z torebki oczywiście). Ciekawostką
jest to, że Anglicy pija herbatę z
mlekiem, a nie z cytryną.
NAJPOPULARNIEJSZE BRYTYJSKIE ŚWIĘTA W
PORZĄDKU CHRONOLOGICZNYM
New Year's Day
(Nowy Rok) - 1 stycznia
St. Valentine's Day (Dzień Świętego Walentego) - 14 lutego
Shrove Tuesday
47 dni przed Wielkanocą
St. Patrick's Day (Dzień Św. Patryka, obchodzony jedynie w Irlandii) - 17 marca
Mather's Day
(Dzień Matki) - czwarta sobota Wielkiego Postu
April Fool's Day
(Prima Aprilis) - w Szkocji nazywany Huntigowk Day lub Gowkin' Day
Good Friday
(Wielki Piątek)
Easter Monday
(Poniedziałek Wielkanocny)
May Day
Pierwszy poniedziałek maja
Father's Day
(Dzień Ojca) - 3 niedziela czerwca
Queen's Official Birthday (Oficjalne urodziny Elżbiety II) - 2 lub 3 sobota czerwca
Summer Bank Holiday Ostatni poniedziałek sierpnia
Hallowen
31 października
Guy Fawkes' Day 5 listopada
Remembrance Sunday (Dzień poświęcony pamięci poległych podczas obydwu wojen
światowych i innych konfliktów zbrojnych) – 2 niedziela listopada
Christmas Eve
(Wigilia) - 24 grudnia
Christmas Day
(Pierwsze święto) - 25 grudnia
Boxing Day
(Drugie święto) - 26 grudnia
New Year's Eve
(Sylwester) - 31 grudnia
Zwyczaje i tradycje
Walentynki (Valentine’s Day)
kult św. Walentego wywodzi się
z Anglii, gdzie jego święto
obchodzone było już w czasach
średniowiecza. Dzięki swojemu
poparciu dla młodych ludzi,
którzy chcieli się pobrać, został
on
okrzyknięty
patronem
zakochanych.
Co
więcej,
ludność żyła wtedy zgodnie z
rytmem natury - a w połowie
lutego na Wyspach ptaki łączą
się w pary. Być może dlatego
też uznano to za dobry czas dla
zakochanych.
Zwyczaje i tradycje
Walentynki (Valentine’s
Day) Dla Anglików
niezmiennie ważna pozostaje
walentynkowa kartka. W
British Museum można
zobaczyć najstarszą
walentynkę. Jest nią wiersz
miłosny Karola, Francuskiego
Księcia Orleańskiego - do
żony. W 1415 roku został on
uwięziony w Tower i stamtąd
wysłał wiersze miłosne do
swojej ukochanej.
Zwyczaje i tradycje
April Fools' Day - 1 kwietnia. Pochodzenie zwyczaju Prima Aprilis nie jest
jednoznaczne i jasne. Być może tradycja wiąże się z greckim mitem o
Demeter i Persefonie. Demeter szukała swej córki - Persefony, podążając
za jej głosem, jednak echo zwiodło ją, nie pozwalając na odnalezienie.
Demeter została oszukana, a Persefona porwana do Hadesu. Stało się to
na początku kwietnia. Grecy twierdzą, że stąd wziął się zwyczaj
wprowadzania kogoś w błąd pierwszego dnia kwietnia.
Inne źródła wywodzą tę tradycję z IV wieku naszej ery, ze starożytnego
Rzymu. Dzisiejszy pierwszy dzień kwietnia, był początkiem roku w
kalendarzu juliańskim. Pierwszy dzień nowego roku, był także świętem
wiosny, w związku z tym odbywały się liczne uczty i obrzędy. Świętowanie
trwało tydzień. Zaczynało się 25 marca, a kończyło zabawami i żartami
pierwszego kwietnia. Miało to przynieść powodzenie i szczęście na
rozpoczynający się rok.
Zwyczaje i tradycje
April Fools' Day - Obecnie
pierwszy kwietnia zwany jest
Fools Day, czyli Dniem Głupca.
Przysłowie ostrzega, że żarty
można sobie robić, ale tylko do
południa. Jeśli zapomnisz się i
zrobisz komuś dowcip po
godzinie dwunastej, to ty jesteś
głupcem.
Fools Day jest popularny i
chętnie obchodzony. Specjalne
atrakcje szykują na ten dzień
gazety, radio, telewizja i portale
internetowe.
Zwyczaje i tradycje
Urodziny królowej - Elżbieta II obchodzi urodziny dwa razy w roku faktyczną rocznicę przyjścia na świat (21 kwietnia) i tzw. oficjalne
urodziny w pierwszą, drugą, lub rzadziej trzecią niedzielę czerwca.
Oficjalnym urodzinom towarzyszy uroczysta parada wojskowa "Trooping
the colour", czyli "rewii wojsk ze sztandarem".
Obchody oficjalnych urodzin zapoczątkował syn królowej Wiktorii Edward VII, którego faktyczne urodziny przypadały w połowie listopada,
co uznał za niewygodną porę roku. Królowa Elżbieta II po raz pierwszy
odebrała tę defiladę w 1951 roku, jeszcze jako księżniczka, w imieniu
swego umierającego ojca, Jerzego VI. W defiladzie biorą rotacyjnie
udział różne bataliony gwardii. Ta uroczystość to naturalnie wielka
atrakcja turystyczna, ale podkreśla zarazem osobisty związek brytyjskich
sił zbrojnych z osobą monarchy.
Zwyczaje i tradycje
20 grudnia 2007 roku Elżbieta
przeszła do historii jako
najstarszy wiekiem panujący
monarcha brytyjski, choć nie
najdłużej zasiadający na tronie.
Pobiła tym samym rekord
swojej praprababki królowej
Wiktorii, która zmarła w 1901 r.
w wieku 81 lat, siedmiu
miesięcy i 29 dni.
Zwyczaje i tradycje
Halloween - jest obchodzony 31
października.
W
Celtyckim
kalendarzu 31 października to
ostatni dzień roku. Celtowie
rozróżniali tylko dwie pory roku lato i zimę. Noc z 31 października
na 1 listopada, miała być
momentem przejścia. Nazywano
go świętem "Samhain", co według
współczesnych badaczy języka
galeickiego znaczy "koniec lata".
Celtowie wierzyli, że zły duch
przychodzi wraz z długimi,
ciemnymi nocami zimowymi.
Zwyczaje i tradycje
Halloween - Istnieje legenda zwana "Jack-o'-lantern". Pochodzi
ona z wierzeń irlandzkich, a spopularyzowana została w XVIII
wieku. Jack to człowiek, który przechytrzył diabła. Namówił go, by
wspinali się na drzewo. Kiedy diabeł był już na górze, Jack wyciął
symbol krzyża na pniu, i tym sposobem uwięził czarta pośród
gałęzi. Kiedy Jack umarł, nie mógł pójść do nieba, bo za życia był
nikczemnikiem i pijakiem. A diabeł miał dobrą pamięć i też go nie
chciał w piekle. Dlatego Jack musi tułać się po ziemi w
nieskończoność. Pewnego dnia diabeł się nad nim zlitował i dał
mu trochę rozżarzonych węgli, by oświetlały mu drogę. Jack
włożył je do nadgryzionej rzepy, którą zwykle się żywił. W ten
sposób zrobił sobie lampion. Dziś legenda ta ma swoją
pozostałość we wspaniałych ręcznych dekoracjach, czyli w
dyniach.
Zwyczaje i tradycje
Bonfire Night (Guy Fawkes Night) - dzień na uczczenie
udaremnienia spisku prochowego (1605r.) - Anglia - 5
listopada "Noc sztucznych ogni" nazywana w Wielkiej Brytanii Guy
Fawkes Night czy Bonfire Night obchodzony jest na pamiątkę
pewnego wydarzenia historycznego.
W 1605 roku Guy Fawkes wspólnie z kolegami próbował wysadzić
króla Jamesa I i Parlament. Chcieli tego dokonać, ponieważ nie
podobała im się polityka króla, a na dodatek Guy był rzymsko
katolikiem, a król protestantem. Jednak planowany zamach na 5
listopada nie powiódł się. Beczki podłożone pod piwnicami
Parlamentu zostały znalezione na czas. Niedoszli zamachowcy
zostali ścięci za zdradę króla.
Zwyczaje i tradycje
Bonfire Night (Guy Fawkes Night) Od tego czasu na pamiątkę Anglicy co
roku świętują to wydarzenie paląc
kukły Guy’a i odbywają się pokazy
sztucznych ogni. Poza większymi
imprezami masowymi, organizuje się
również mniejsze w gronie rodziny
lub przyjaciół.
Z kolei dzieci na kilka dni przed 5
listopada, chodzą po ulicach z kukłą
Guy’a i proszą o "penny for the Guy",
za zebrane datki kupują sztuczne
ognie.
Zwyczaje i tradycje
Rememberance Sunday - dzień poświęcony pamięci
poległych podczas obydwu wojen - obchodzony w 2
niedzielę listopada. Przy pomnikach wojen składane są
wiązanki, o 11.00 wszyscy, bez względu na to gdzie
przebywają, czczą dwie minuty ciszy, a tradycją rodziny
królewskiej jest zebranie się z politykami
i przywódcami religijnymi przy The Cenotaph
w Whitehall, gdzie w godzinach od 10.00 do 14.00
odbywają sie główne obchody Remembrance Day.
The Cenotaph, Whitehall (London)
Zwyczaje i tradycje
Rememberance Sunday Dzień ten nazywany jest
także Dniem Maka (ang.
Poppy Day), z uwagi na
zwyczaj noszenia w tym
dniu sztucznych maków
przypiętych do ubrania na
znak pamięci. Na ulicach
sprzedawane są czerwone
maki, a dochód
przeznaczony jest na rzecz
weteranów.
Zwyczaje i tradycje
Wielkanoc (EASTER) - Jaja jako symbol wiosny i nowego życia są
nierozerwalnie związane z Wielkanocą .
Dawniej były dekorowane farbami tak, jak nasze polskie pisanki.
Obecnie są to zwykle czekoladowe jaja. Jeden z ciekawych
zwyczajów to turlanie po zboczu jaj gotowanych na twardo; czyje
jajo najdalej się sturla, ten wygrywa .
Inny zwyczaj polega na tym, że trzyma się jajko w dłoni i uderza w
jajko przeciwnika. Przegrywa ten, którego jajo pierwsze pęknie.
Zwyczaje i tradycje
Wielkanoc (EASTER) - Brytyjczycy polują również na jaja schowane
w różnych miejscach w ogrodzie. Zając wielkanocny stanowi
element dekoracyjny stołu wielkanocnego. Dawniej po okresie
świąt wielkanocnych rozpoczynano polowania na zające. Wielkanoc
była również dniem ślubów.
Zwyczaje i tradycje
CHRISTMAS Nazwa „Christmas” pochodzi od Mass of Christ (msza
Chrystusa). Odprawiano ją o dwunastej w nocy w wigilię.
Największy dzwon w kościele godzinę przed północą odzywa się
cztery razy, a punktualnie o północy zaczynają bić wszystkie
dzwony - to początek świąt. Pierwszą choinkę przywiózł do Anglii
książę Albert - mąż królowej Wiktorii - w 1841 r. W angielskiej
tradycji bożonarodzeniowej obecnych jest wiele roślin, które
odganiały złe moce , symbolizując nowe życie.
Zwyczaje i tradycje
Ostrokrzew (holly) był
postrachem elfów. Ostre
liście tej rośliny to symbol
korony cierniowej, którą
Chrystus miał na głowie
przed ukrzyżowaniem.
Czerwone jagody są
symbolem Jego krwi.
Dlatego czasem ostrokrzew
nazywany jest krzakiem
cierniowym.
Zwyczaje i tradycje
Bluszcz (Ivy) to symbol
kobiecości - gałązka
bluszczu – jeśli odcięta w
wigilię i trzymana w wodzie
przetrwa do Święta Trzech
Króli - wróży pomyślne
zbiory w nadchodzącym
roku.
Zwyczaje i tradycje
Jemioła (Mistletoe) Druidowie wierzyli, że
jemioła spadła z nieba i
dlatego rośnie na drzewach.
W ten sposób łączy to, co
niebiańskie i duchowe z
tym, co ziemskie. Zwyczaj
publicznego całowania się
pod jemiołą to gest miłości,
przyjaźni i pojednania.
Zwyczaje i tradycje
Wigilia nie jest związana ze specjalna wieczerzą. Starsi
często spędzają ten wieczór w pubach i na zabawach,
które kończą się w okolicach północy.
Zwyczaje i tradycje
W Wigilię (Christmas Eve)dzieci wieszają skarpety
(stockings) przy kominku lub nad łóżkiem na drobniejsze
prezenty, większe – Św. Mikołaj ukryje pod choinką.
Dzieci przygotowują dla Mikołaja mince pies i kieliszek
brandy, a jego reniferom (reindeers) – marchewkę.
Zwyczaje i tradycje
Mince Pies – są to małe okrągłe babeczki nadziewane
masą ze smażonych rodzynków, pokrojonych drobno
jabłek i skórki pomarańczowej. Podaje się je na
podwieczorek, czyli tea. Kiedyś miały kształt owalny – dla
upamiętnienia kolebki, w której sypiał w stajence Jezus - i
nadziewano je mięsem. )
Zwyczaje i tradycje
Najważniejszym dniem świątecznym jest pierwszy dzień
świąt – Christmas Day. W Anglii najważniejszym
posiłkiem jest obiad podawany wczesnym południem
tego dnia, a głównym daniem – indyk. Przed świętami
sprzedaje się ok. 10 milionów indyków, z których każdy
waży przeciętnie 5 kg. Nadziewa się go jadalnymi
mielonymi kasztanami, pieczonymi ziemniakami,
brukselką, pieczoną pietruszką i skórką pomarańczową.
Zwyczaje i tradycje
Christmas Pudding – to mąka, łój wołowy, migdały, trzy rodzaje rodzynków,
bułka tarta, cukier, jajka, rum, utarta marchewka, kandyzowane czereśnie i sok
z cytryny; do ciasta wrzuca się także srebrną monetę, która przyniesie szczęście
znalazcy. Następnie miesza się ciasto drewnianą łyżką, wykonując ruchy ze
wschodu na zachód dla uczczenia Trzech Króli . Każdy z członków rodziny
powinien choć raz zamieszać masę, nawet niemowlęta - to zapewnia
powodzenie w nadchodzącym roku. Gotuje się go kilka tygodni na parze,
miesza, a po 3 miesiącach jest gotowy. Polewa się go sherry i śmietaną, a
podpalony – podaje na stół.
Zwyczaje i tradycje
Christmas crackers – po zjedzeniu puddingu czas na
wystrzelenie crackersów czyli długich rolek tektury
zawiniętych w ozdobny papier. Ciągnięte za końce przez
dwie osoby strzelają ukrytym w środku kapiszonem. Po
rozpadnięciu się na dwie części wypada na stół drobny
prezent - kartka z żartem, papierowa korona, którą
obowiązkowo należy włożyć na głowę itp.
Zwyczaje i tradycje
26 grudnia - Boxing Day. Dawniej opróżniano tego dnia
w kościołach puszki, czyli boxes, do których wierni
wrzucali datki, ubrania, żywność . Rozdawano je
najbiedniejszym parafianom. Dziś Brytyjczycy wybierają
się tego dnia do teatrów, restauracji, na koncerty itp.
Pozostałe święta i tradycje
Changing of the Guard - Od kwietnia do lipca codziennie o
11.30 odbywa się przed Pałacem Buckingham uroczysta
zmiana warty (w pozostałych miesiącach - co drugi dzień).
Straż ubrana tradycyjne, szkarłatne tuniki i ogromne
futrzane czapy maszerują z St. James`s Palace do
Buckingham Palace. Nowa warta idzie od strony Chelsea
prowadzona przez orkiestrę wojskową.
Pozostałe święta i tradycje
Cremony of the Keys (Ceremonia z Kluczami) - odbywa się każdej nocy od ponad
700 lat; rozpoczyna się o godz. 21.52, kiedy to Dowódca Straży Halabardzistów
(the Chief Yeoman Warder) ubrany w długi szkarłatny płaszcz, eskortowany przez 4
żołnierzy ( Beefeaters - żołnierze, którzy chronią klejnoty królewskie noszący
szkarłatne tudorskie kostiumy) zamyka główne wejście do Tower. Kiedy wraca z
eskortą, przed wewnętrzną bramą stojący tam wartownik (the sentry) zgodnie z
obowiązkiem wojskowym wykrzykuje „Stój, kto idzie?”. Dowódca straży
odpowiada „Klucze”. Wartownik – „Czyje?” Dowódca: „Klucze Królowej Elżbiety”.
Wtedy orszak przechodzi dalej aż do schodów prowadzących na Szerokie Przejście.
Tam następuje spotkanie z główną gwardią, która prezentuje broń. Dowódca Straży
zdejmuje z głowy czapkę i wymachując nią, pozdrawia „Niech Bóg chroni królową
Elżbietę”. Gwardia odpowiada ”Amen” dokładnie w momencie, kiedy zegar wybija
godzinę 22.00. Wtedy trąbka daje sygnał do odwrotu. Dowódca straży przenosi
klucze do Pałacu Królowej, gdzie będą strzeżone do następnego dnia. Ceremonia
nie jest dostępna dla turystów. Można w niej wziąć udział jedynie na specjalne
zaproszenie i w stosownym ubiorze.
Pozostałe święta i tradycje
Cremony of the Keys
Pozostałe święta i tradycje
Notting Hill Carnival (ostatnia niedziela i poniedziałek sierpnia).
To największy artystyczno-muzyczny festiwal w Europie. Rozmachem
dorównuje mu jedynie Karnawał w Rio De Janeiro. Odbywa się w
dzielnicy Londynu - Notting Hill. Obrazy z barwnej dzielnicy Londynu,
pełnej muzyki, tańca, jedzenia i ulicznych straganów oraz
przebranych w kostiumy postaci, ruchomych platform i maskarad
można podziwiać w większości stacji telewizyjnych na świecie.
Zabawa ciągnie się na długości 5 km, gdzie jest rozstawionych
kilkadziesiąt scen muzycznych, a także najnowocześniejsze systemy
nagłaśniające. Na każdej scenie jest grana inna muzyka. Przez dwa
dni Karnawału od 12:00 do 20:00 na scenach bawią się uczestnicy.
Potem, przenoszą się do okolicznych klubów i pubów.
Pozostałe święta i tradycje
Notting Hill Carnival
Pozostałe święta i tradycje
Wyścigi konne w Ascot trwają od 16 do 20 czerwca (Ladies Day - 18
czerwca) - Punktem głównym i chlubą Królewskiego Ascot jest
najbardziej znany na świecie tor wyścigów konnych. Wyścigi konne w
Ascot miały swój początek niemal 300 lat temu - po raz pierwszy
odbyły się w 1711 roku. Doroczna królewska gonitwa konna słynie
nie tylko z tego, że wystawiane są tu najlepsze konie świata. Tradycją
stały się również ekstrawaganckie i z roku na rok coraz bardziej
wymyślne kapelusze na głowach dam oglądających wyścigi i wielki
piknik, gdzie co roku wypijanych jest ponad 150 tysięcy butelek
szampana.
Pozostałe święta i tradycje
Pancake Day (wtorek przed Środa Popielcowa) – ten dzień
odpowiada polskiemu Tłustemu Czwartkowi. Brytyjczycy tradycyjnie
smażą naleśniki (pancakes) i urządzają rożne zawody i konkursy np.
bieg z naleśnikami (pancake race).
Pozostałe święta i tradycje
LORD MAYOR`s SHOW – to uroczystość, która odbywa się na ulicach
Londynu w listopadzie. Burmistrz Londynu (City of London) jedzie w
złotej karocy, a żołnierze i orkiestry wojskowe maszerują za
pojazdem. Cała parada ma ok. 4 km długości. Londyńczycy podziwiają
pochód gwiżdżąc gwizdkami, wymachują flagami Wielkiej Brytanii.
Wieczorem odbywają się wspaniałe pokazy sztucznych ogni. Cała
uroczystość jest niezwykle barwna i dostojna.
Pozostałe święta i tradycje
Brighton Festival – odbywa się co roku w maju. Jest to największy i
najbardziej ekstrawagancki festiwal sztuki w Anglii, podczas którego
prezentowane są przedstawienia teatralne, koncerty, pokazy tańca i
występy satyryków.
Koniec części 1