TEATR 60 lat Teatru im. S. ¯eromskiego Jak to z kieleckim Teatrem by³o... ¯ycie teatralne w Kielcach istnia³o ju¿ w po³owie XVIII wieku, a budynek obecnego Teatru im. S. ¯eromskiego liczy 126 lat. Spektakle w nim wystawiane podziwia³ m³ody Stefan ¯eromski, na jego deskach karierê rozpoczyna³a Stanis³awa Wysocka. Tu tak¿e prezentowa³y siê gwiazdy polskiej sceny takiego formatu, jak: Gabriela Zapolska, Bogus³aw Leszczyñski czy Juliusz Osterwa, a swoje sztuki wystawia³ Stanis³aw Przybyszewski. W po³owie XVIII wieku dzia³a³ w Kielcach teatr prywatny w Pa³acu Biskupów Krakowskich, najaktywniej za czasów biskupa Kajetana So³tyka, mi³oœnika Melpomeny. Grywano w nim dialogi religijne oraz sztuki francuskie zgodnie z panuj¹c¹ mod¹ na francuszczyznê. W XIX wieku, dziêki usytuowaniu miasta na utartym szlaku z Krakowa do Warszawy, przybywa³y do Kielc niemal ka¿dego roku wêdrowne zespo³y teatralne zwane towarzystwami dramatycznymi. Ich goœcinne wystêpy odbywa³y siê pocz¹tkowo w Domu Wójtostwa, a od 1842 roku w sali teatralnej Hotelu Lardellego, która s³u¿y³a 20 lat. By³ to du¿y profesjonalizm na owe czasy, gdy¿ w innych miastach spektakle wystawiano w szopach i wozowniach. W 1860 roku utworzono dla potrzeb teatru salê w Hotelu Europejskim (dzisiejszy budynek Banku PKO na rogu ulic Weso³ej i Sienkiewicza). Teatr Ludwika – sta³y teatr w Kielcach Odczuwano potrzebê sta³ego teatru, ale wiele prób wybudowania go nie powiod³o siê. Dopiero Ludwik Stumpf w 1877 roku podj¹³ siê tego przedsiêwziêcia z mi³oœci do pewnej warszawskiej aktorki. Bogaty przemys³owiec i filantrop z Radomia przyby³ do Kielc, aby prowadziæ browar. W 1879 roku postawi³ teatr, by móc czêsto oklaskiwaæ ukochan¹. Jednoczeœnie w tym samym budynku umieœci³ hotel i restauracjê. Gmach teatru by³ najwiêkszy w mieœcie. Na pierwszym piêtrze, naprzeciwko pokojów goœcinnych i restauracji Hotelu Polskiego, mieœci³a siê sala teatralna, która mog³a pomieœciæ 700 osób. By³a dwa razy wiêksza od poprzedniej w Hotelu Europejskim. Sk³ada³a siê z parteru (200 krzese³ oraz miejsca stoj¹ce), 19 ló¿ i galerii z ³awkami dla 200 osób. Na fryzie, pomiêdzy widowni¹ a scen¹, umieszczono ³aciñsk¹ sentencjê z Horacjusza: „Omne tulit punctum, gui utile miscuit dulci” – „Pe³n¹ korzyœæ wyci¹gn¹³ ten, kto po³¹czy³ przyjemne z po¿ytecznym”. Nad scen¹ widnia³ herb Kielc. Teatr nazwano Teatrem Ludwika na czeœæ jego budowniczego i w³aœciciela. Inauguracyjne przedstawienie odby³o siê 6 I 1879 roku – zespó³ teatralny Józefa Teksla wystawi³ operê komiczn¹ Roberta Planquette'a pt. „Dzwony kornewilskie”. Nie by³ to jeszcze teatr sta³y. Na goœcinne wystêpy przyje¿d¿a³y zespo³y z ca³ego kraju, a repertuar kontrolowa³a cenzura zaborcy. W listopadzie 1883 roku zawita³a trupa Aleksandra Myszkowskiego i Artura Nowakowskiego ze sztukami napisanymi specjalnie dla kieleckiej publicznoœci. Powsta³y na kanwie wydarzeñ i stosunków w mieœcie: „Kieleccy maskaradowicze”, „Ubogie Kielczanki”. Prawdopodobnym autorem sztuki by³ Adam Osmólski, który ukry³ siê pod pseudonimem „Osa wêdrowna”. W kwietniu 1885 roku Stanis³aw Sarnowski stworzy³ kielecki zespó³, w sk³ad którego weszli aktorzy z Lublina i Radomia. Niestety przedstawienia w jego wykonaniu nie zyska³y uznania widzów 64 i trupa wyjecha³a z miasta. We wrzeœniu 1885 odby³y siê koncerty z udzia³em artystek europejskiej s³awy: Bronis³awy Cetnarowicz i Bronis³awy Dowiakowskiej, a w 1888 roku goœcinnie wystêpowa³ gwiazdor polskiej sceny Boles³aw Leszczyñski. Jednak nawet wtedy zdarza³o siê, ¿e sala œwieci³a pustkami. Wed³ug relacji „Gazety Kieleckiej”, spektakle cieszy³y siê uznaniem g³ównie klasy robotniczej. Bogatsza i inteligentniejsza publicznoœæ nie interesowa³a siê zbytnio teatrem. A¿ do po³owy 1891 roku trwa³ pierwszy od kilkunastu lat kryzys kieleckiej sceny. Na deskach kieleckiego teatru karierê rozpoczyna³y wschodz¹ce gwiazdy polskiej sceny, np. m³odziutka Stanis³awa Wilska, znana póŸniej jako Stanis³awa Wysocka. Jednoczeœnie Teatr Ludwika odwiedza³y znakomite osobistoœci teatralne. Dwukrotna wizyta Gabrieli Zapolskiej by³a ogromnym wydarzeniem. Wyst¹pi³a m.in. w roli tytu³owej w swoim utworze „Kaœka Kariatyda”, w „Norze” Ibsena oraz odby³ siê jej benefis, na którym wystawiono „£otrzycê” K. Zalewskiego. Kieleckiej publicznoœci prezentowa³a siê europejskiej s³awy œpiewaczka i aktorka Adolfina Zimajer, znakomita aktorka Wanda Siemaszkowa, a tak¿e Lidia Trapszo-Chodowiecka zwi¹zana z warszawskim Teatrem Rozmaitoœci. Stanis³aw Przybyszewski wystawi³ trzy swoje sztuki: „Dla szczêœcia”, „Matkê” i „Z³ote runo”. Gra³y najlepsze w Królestwie Polskim zespo³y dramatyczne, m.in. Felicjana Feliñskiego, Henryka Czarneckiego, a tak¿e aktorzy Warszawskiego Teatru Premier. Wystêpowa³y zagraniczne trupy teatralne – szczególnie w pamiêæ kielczan wpisali siê artyœci z Petersburga, przedstawiaj¹c „Idiotê” Dostojewskiego. Teatr Polski – I wojna œwiatowa i odzyskanie niepodleg³oœci Wojska austriackie wkroczy³y do Kielc i zniesiono rosyjsk¹ cenzurê. Repertuar teatru wspó³gra³ z wa¿nym momentem historycznym i nastrojami spo³ecznymi – grano dramaty narodowe: „Sybir” Zapolskiej, „Gwiazdê Syberii” Starzeñskiego, a w 1916 roku odby³a siê premiera „Wesela” Wyspiañskiego. W 1917 roku powsta³ sta³y Teatr Kielecki pod dyrekcj¹ Stefana Szczuki-¯yliñskiego. Przetrwa³ ponad rok. Wyje¿d¿a³ na promocyjne objazdy, m.in. do Sosnowca i D¹browy Górniczej. Najciekawsze premiery tego okresu to „Halka” i „Straszny dwór” Moniuszki. „Pluskwa” W. Majakowskiego w re¿yserii I. Byrskiej by³a wydarzeniem na skalê ogólnopolsk¹ (premiera 31 XII 1955) W 1918 roku co miesi¹c odwiedza³y miasto utalentowane zespo³y ze œwietnym repertuarem, m.in. Karola Adwentowicza, K.J. Stêpowskiego oraz artyœci Opery Teatru Wielkiego w Warszawie. Urozmaicony program dope³nia³y wystêpy towarzystwa Szczuki, które funkcjonowa³o w Teatrze Ludwika do maja 1918 roku, po czym na sta³e wyjecha³o do Czêstochowy. Od wrzeœnia dyrekcjê kieleckiego teatru obj¹³ Jerzy Siekierzyñski. By³ to w historii kieleckiej sceny jeden z najlepszych okresów. 9 X 1918 roku ze sceny teatralnej uroczyœcie obwieszczono odzyskanie przez Polskê niepodleg³oœci i koniec I wojny œwiatowej. Po ods³oniêciu kurtyny oczom publicznoœci ukaza³ siê bia³y orze³ otoczony kwiatami. Wokó³ zgrupowali siê aktorzy, a dyrektor Siekierzyñski odczyta³ manifest Rady Regencyjnej. Wieczór zakoñczy³o przedstawienie pt. „Dziesi¹ty pawilon”. Od kilku lat Teatr Ludwika by³ wymiennie nazywany Teatrem Polskim. Z chwil¹ odzyskania niepodleg³oœci, dla podkreœlenia polskoœci, kielecki teatr nazwano na sta³e Polskim. Dwudziestolecie miêdzywojenne – kryzys Teatru w Kielcach Gdy dyrekcjê obj¹³ Tadeusz Wo³owski, przedstawienia odbywa³y siê prawie codziennie przy pe³nej sali. Dobr¹ passê przerwa³ nag³y wyjazd dyrektora, którego zrazi³y zatargi finansowe z dzier¿awc¹ sali teatralnej. Od tego momentu nast¹pi³y ¿a³osne rozgrywki przetargowe – salê chcieli przej¹æ warszawscy przedsiêbiorcy kinowi oraz dowództwo wojskowe miasta. Po licznych zawirowaniach, m.in. wkroczeniu policji podczas przedstawienia, sytuacja unormowa³a siê pod koniec roku. Teatrem ponownie kierowa³ Tadeusz Wo³owski i wróci³y czasy œwietnoœci. 3 V 1920 roku, dla uczczenia Konstytucji, wystawiono „Jenera³a huzarów”. Artystyczne o¿ywienie ponownie przerwa³ wyjazd dyrektora, który zniechêcony intrygami opuœci³ Kielce na zawsze. 12 VI 1920 roku Teatr Polski przekszta³cono na Teatr ¯o³nierski pod dyrekcj¹ Ludwika Koz³owskiego, a artyœci ZASP-u rozpoczêli przedstawienia na scenie kina „Corso”. Nierozs¹dna polityka kulturalna w³adz miejskich doprowadzi³a do klêski znakomicie dzia³aj¹cego w latach 1918-19 zespo³u za dyrekcji Siekierzyñskiego i Wo³owskiego. 1 X 1921 roku Teatr Polski odzyska³ swoj¹ zawodow¹ rangê. W 1922 roku dyrekcjê obj¹³ Dante Baranowski. Jego teatr istnia³ dwa sezony i przypomnia³ najœwietniejsze czasy kieleckiej sceny. Spektakle wykonywane przez sta³y kielecki zespó³ prezentowa³y wysoki poziom. Wyje¿d¿ano na goœcinne wystêpy, przyje¿d¿ali te¿ goœcie, m.in. Krakowska Operetka Teatru „Nowoœci” Tadeusza Pilarskiego. Od po³owy 1923 do pocz¹tku 1926 roku teatr ponownie obj¹³ Jerzy Siekierzyñski. „Kartoteka” T. Ró¿ewicza w re¿yserii B. Augustyniaka (premiera 27 III 1983) W sezonie 1924/25 odwo³ywano spektakle z powodu s³abej frekwencji. Równoczeœnie na deskach Teatru Polskiego wystêpowali amatorzy, którym podobno Siekierzyñski wynajmowa³ salê za zbyt wysok¹ cenê. Prasa wziê³a w obronê amatorów, a dyrektor straci³ popularnoœæ w œrodowisku kieleckim i wyjecha³. Skomplikowane zale¿noœci finansowe miêdzy w³aœcicielem, dzier¿awc¹ i dyrekcj¹ teatru udaremni³y powstanie sta³ego zespo³u, który chcia³ stworzyæ Janusz Sarnecki, re¿yser teatrów w Warszawie, £odzi i Lublinie. Teatr Polski ca³kowicie przejêli amatorzy zrzeszeni w Sekcji Scenicznej Towarzystwa Mi³oœników Sztuki prowadzonej przez Olêdzkiego i Konrada. Dawali przedstawienia w przerwach spektakli goœci z Warszawy i Krakowa, które ponownie stanowi³y esencjê ¿ycia teatralnego w Kielcach. Wystêpy odbywa³y siê w kinowych salkach i na wolnym powietrzu – budynek teatralny zamkniêto w celu przeprowadzenia remontu. Od 1926 roku najwiêkszym wydarzeniem artystycznym by³y wystêpy „Reduty”. 8 VIII 1927 roku odegrano na placu Katedralnym „Ksiêcia Niez³omnego” w wykonaniu 100-osobowego zespo³u na czele z Juliuszem Osterw¹. Prawdopodobnie ostatnim wystawianym spektaklem przed wybuchem II wojny œwiatowej by³a komedia pt. „Julia kupuje sobie dziecko” w wykonaniu zespo³u Marii Malickiej w lipcu 1939 roku. Teatr im. S. ¯eromskiego Kielecki teatr funkcjonowa³ prawie natychmiast po wyzwoleniu miasta. Dyrekcjê od lutego do lipca 1945 roku objêli Pawe³ Osterwa i Mieczys³aw Winkler-Romanowski. Pierwszym spektaklem wystawionym 17 III 1945 roku by³a „Sublokatorka” Adama Grzyma³y-Siedleckiego. 25 marca nadano teatrowi status Teatru Województwa Kieleckiego, a oficjalne otwarcie sezonu nast¹pi³o 1 kwietnia, który rozpoczê³a premiera „Dam i Huzarów” Aleksandra Fredry. Pocz¹tkowo grywano w sali obecnego Wojewódzkiego Domu Kultury, ze wzglêdu na znaczne zniszczenia gmachu teatralnego. Jednak¿e ju¿ od paŸdziernika wystêpy odbywa³y siê w u¿ytkowanym do dziœ budynku. WyraŸny rozwój kieleckiego teatru nast¹pi³ za dyrekcji Hugona Moryciñskiego. Na pocz¹tku sezonu 1946/47 teatr otrzyma³ imiê Stefana ¯eromskiego, a 19 IV 1949 roku w „Monitorze Polskim” Minister Kultury i Sztuki og³osi³ decyzjê o upañstwowieniu Teatru im. Stefana ¯eromskiego w Kielcach. Pod kierunkiem dyrektora powstawa³y per³y sztuki teatralnej, np. „Krakowiacy i górale” Bogus³awskiego przy wspó³pracy Leona Schillera, „Sen nocy letniej” Szekspira wyró¿niony na festiwalu szekspirowskim i „Burza” A. Ostrowskiego na Festiwalu Sztuk Radzieckich i Rosyjskich. Na kieleckiej scenie wystêpowali m.in. Stanis³awa Orska, Mieczys³aw Pawlikowski, Ryszard Pietruski. Tak¿e w 1949 roku powsta³a w Radomiu druga sta³a scena im. S. ¯eromskiego z w³asnym zespo³em artystycznym. W 1950 roku teatr obj¹³ Kazimierz Biernacki, a po nim Jan Zbigniew Pastuszko. W tym okresie teatr oscylowa³ miêdzy klasyk¹ a sztukami o przes³aniu ideologicznym. Niekwestionowanym sukcesem artystycznym i kasowym tego okresu by³ „Grzech” – pierwsza sztuka S. ¯eromskiego w teatrze jego imienia. W grudniu 1952 roku dyrektorem teatru zosta³ Tadeusz Byrski, który wspólnie z ¿on¹ Iren¹ realizowa³ ambitny repertuar. Czasy Byrskich krytycy nazwali z³otym wiekiem kieleckiej sceny. Wystawili s³ynne polskie prapremiery: „Pluskwê” W³odzimierza Majakowskiego i „Kaligulê” Alberta Camusa w swojej re¿yserii. Powsta³y liczne wartoœciowe przedstawienia, m.in. „Powrót Odysa” Wyspiañskiego, „Uciek³a mi przepióreczka” ¯eromskiego czy „Pierœcieñ Wielkiej Damy” Norwida. Nie dosz³o do scenicznej realizacji „Œlubu” Witolda Gombrowicza z powodu sprzeciwu autora. Teatr im. S. ¯eromskiego zyska³ miano jednego z najciekawszych w kraju. W „Przekroju” 29 I 1956 roku pisano o wizycie 65 „Mi³oœæ na Krymie” S. Mro¿ka (premiera 7 V 1994) w re¿yserii Piotra Szczerskiego premiera Cyrankiewicza na przedstawieniu „Pluskwy” w kieleckim teatrze. 1 X 1955 roku Byrscy utworzyli Studium Teatralne, wzorowane na Instytucie Reduty Juliusza Osterwy, którego s³uchaczem by³ niegdyœ T. Byrski. Ta pierwsza w Polsce szko³a œrednia kszta³c¹ca aktorów funkcjonowa³a do 30 VII 1958 roku. Od paŸdziernika 1958 do lutego 1962 roku dyrektorem by³ Czes³aw Jagielski, a kszta³t artystyczny kieleckiej scenie nadawa³a Halina Gryglaszewska, która wyre¿yserowa³a najciekawsze przedstawienia tego okresu: „Makbeta” Szekspira i „Ucieczkê” Bu³hakowa. Do koñca sierpnia 1963 roku kieleckim teatrem kierowa³ Stanis³aw Cegielski. W tym okresie wartoœciowymi premierami by³y: „Lilla Weneda” S³owackiego oraz „Don Carlos” F. Schillera. Zdzis³aw Grywa³d sprawowa³ funkcjê dyrektora kieleckiego teatru od wrzeœnia 1963 do koñca stycznia 1976 roku. W okresie trzynastu lat dwukrotnie obchodzono jubileusz Teatru: 20-lecie 19 XI 1965 roku, które uczczono „Weselem” S. Wyspiañskiego, a 30-lecie Tygodniem Sztuk Stefana ¯eromskiego. I bez rocznic popularyzowano sztuki patrona – kielecka publicznoœæ obejrza³a „Turonia”, „Przedwioœnie” oraz „Wiern¹ rzekê”. Do interesuj¹cych premier nale¿a³y te¿ „Myszy i ludzie” J. Steinbecka, „Kordian” J. S³owackiego, „Tango” S. Mro¿ka, „Wyzwolenie” S. Wyspiañskiego. Dyrektor – mi³oœnik twórczoœci Jerzego Szaniawskiego – czêsto re¿yserowa³ i wystawia³ jego utwory, np. „Most”, „Dwa teatry”, „Kowal, pieni¹dze i gwiazdy”. Odby³y siê prapremiery polskich sztuk: „Okapi” S. Grochowiaka, „Czapa” J. Krasiñskiego, „Dramat” K. K. Baczyñskiego, a tak¿e czeskiego dramaturga Józefa Topola „Kotka na torach”. Po raz pierwszy w powojennej Polsce wystawiono dramat „Œnieg” S. Przybyszewskiego. Przebojem kasowym okaza³ siê spektakl „Dziœ do ciebie przyjœæ nie mogê” L. Budreckiego i I. Kanickiego, który zagrano w Kielcach ponad 300 razy. W 1972 roku wspólnie z redakcj¹ „Echa Dnia” zainicjowano Plebiscyt „Dzikiej Ró¿y” – publicznoœæ mog³a wybraæ najlepszy spektakl i parê najpopularniejszych aktorów. Od lutego 1976 roku dyrekcjê teatru przej¹³ Henryk Gi¿ycki. Utrzyma³ wspania³y okres sceny kieleckiej, która s³ynê³a na ca³¹ Polskê. Przyby³o 16. nowych aktorów, m.in. Jacek Strama i Wac³aw Ulewicz. Z okazji 60. rocznicy odzyskania niepodleg³oœci wystawiono „Ró¿ê” Stefana ¯eromskiego. Spektakl zaprezentowano na Opolskich Konfrontacjach Teatralnych, gdzie Jacek Strama otrzyma³ wyró¿nienie za rolê Czarowica. Nawi¹zano kontakty artystyczne z teatrami w Rumunii i Czechos³owacji. Wybitne spektakle to „Goœcie Hotelu du Parc” K. Obidniaka i J. Wêdrychowskiego, „Janosik, czyli na szkle malowane” E. Brylla, „Hamlet” Szekspira oraz „Kram z piosenkami” L. Schillera, który to spektakl ubarwi³ obchody 100-lecia istnienia sali teatralnej przy ulicy Sienkiewicza. 66 Do koñca 1980 roku funkcjê dyrektora pe³ni³ Jacek Zbro¿ek. Wystawiono m.in. „BliŸniaków z Wenecji” C. Goldoniego, „Kopciucha” J. G³owackiego i „Zmierzch d³ugiego dnia” E. O'Neilla. Po tragicznej œmierci J. Zbro¿ka funkcjê dyrektora teatru do czerwca 1982 roku przej¹³ Józef Skwark, dotychczasowy kierownik artystyczny. Najciekawsze premiery w tym czasie to „Betlejem polskie” L. Rydla, „Balladyna” J. S³owackiego, a tak¿e „Zaæmienie” M. Mariana w re¿yserii Bogdana Berciu – spektakl by³ wynikiem wspó³pracy z teatrem w Baia Mare w Rumunii. Dyrekcjê Bogdana Augustyniaka, trwaj¹c¹ od czerwca 1982 do wrzeœnia 1990 roku, obwo³ano srebrnym wiekiem Teatru im. S. ¯eromskiego. Z kieleckim Teatrem wspó³pracowali s³ynni re¿yserzy: Jerzy Kreczmar, Ludwik Rene, Jan Skotnicki, Tadeusz i Irena Byrscy. Najsilniej oddzia³a³y inscenizacje dyrektora, m.in. „Kartoteka” T. Ró¿ewicza, „Kordian i cham” na podstawie dzie³a L. Kruczkowskiego, „Œwiat Winkelrida” J. Andrzejewskiego i J. Zagórskiego, „Su³kowski” S. ¯eromskiego, który to spektakl uœwietni³ obchody 40-lecia teatru 16 XI 1985 roku, „Œlub” Gombrowicza, „Bal manekinów” B. Jasieñskiego – to przedstawienie Teatr wystawi³ na Opolskich Konfrontacjach Teatralnych, a „Emigrantów” S. Mro¿ka na Kaliskich Spotkaniach Teatralnych. Zespó³ wyje¿d¿a³ na goœcinne wystêpy, m.in. do Winnicy. W 1987 roku Bogdan Augustyniak otrzyma³ nagrodê Ministra Kultury i Sztuki II stopnia za osi¹gniêcia w dziedzinie re¿yserii i kierowaniu Teatrem im. Stefana ¯eromskiego. Kolejny dyrektor, Wojciech Boratyñski, piastowa³ swój urz¹d od wrzeœnia 1990 roku. W tym czasie wystawiono 13 premier, m.in. „Szewców” Witkacego. Od wrzeœnia 1992 roku funkcjê Dyrektora Naczelnego i Artystycznego sprawuje Piotr Szczerski. Jego kierownictwo kieleckim Teatrem jest, po dyrekturze Zdzis³awa Grywa³da, najd³u¿szym w historii Teatru w Kielcach. Dyrektor Szczerski przywróci³ Plebiscyt „Dzikiej Ró¿y”, który podsumowuje ka¿dy sezon – widzowie wybieraj¹ najlepszy spektakl oraz najpopularniejszego aktora. Jednym z najwa¿niejszych wydarzeñ artystycznych tego okresu by³a premiera „Mi³oœci na Krymie” S. Mro¿ka oraz „Wielebnych” z udzia³em autora. Równie¿ spektakle nagrodzone na ogólnopolskich festiwalach: „Próby” B. Schaefera, „Ballady i romanse” A. Mickiewicza. Tak¿e spektakle „Beckett” wg S. Becketta, „Proces” F. Kafki czy „Król Lear” Szekspira cieszy³y siê uznaniem krytyków i publicznoœci. Wspó³praca z re¿yserami: B. Wyszomirskim, J. Boñczakiem, J. Peszkiem, L. M. Zaikauskasem zaowocowa³a ciekawymi przedstawieniami i jednoczeœnie du¿¹ ró¿norodnoœci¹ repertuaru. Goœcinne wystêpy gwiazd znanych kieleckiej publicznoœci z ekranu telewizyjnego (Magdalena Stu¿yñska, Jerzy Boñczak, Jan Peszek, Piotr Szwedes), wspó³praca z Teatrem „Komedia” w Warszawie oraz utalentowany sta³y kielecki zespó³ podniós³ rangê Teatru ¯eromskiego. Na okolicznoœæ obchodów 50. rocznicy œmierci J. Tuwima wystawiono „Bal wisielców” wed³ug scenariusza i w re¿yserii Piotra Szczerskiego. Spektakl zosta³ zauwa¿ony na 29. Konfrontacjach Teatralnych „Klasyka Polska 2004” – Piotr Szczerski otrzyma³ nagrodê za scenariusz, a Artur Pontek wyró¿nienie za rolê Wisielca III. W tym roku Teatr obchodzi dwa jubileusze – 126 lat teatru w Kielcach oraz 60 lat Teatru im. S. ¯eromskiego. Z tej okazji 28 stycznia 2006 roku, podczas uroczystego wieczoru jubileuszowego, którego goœciem honorowym by³ S³awomir Mro¿ek, na scenie wystawiono sztuki ubieg³orocznego laureata literackiej nagrody Nobla, Harolda Pintera – „Urodziny Stanleya” (fragment), „Dworzec Victoria” oraz „Jednego na drogê”. Wydarzeniu towarzyszy³a promocja pierwszego tomu dzie³ brytyjskiego dramatopisarza wydanego w³aœnie w Polsce. Obchody jubileuszowe uœwietni³a wystawa prezentuj¹ca archiwalia i dorobek kieleckiej sceny – zdjêcia ze spektakli, fragmenty scenariuszy i projekty kostiumów w foyer Teatru. Karolina Kopijkowska