Praca i świadczenia D6 Wtorek rp.pl/prawo ◊ 12 lipca 2011 Firma a konsument Imię i nazwisko dłużnika wpada do sieci >D8 Urlopy wypoczynkowe 2011 W cyklu ukazały się ostatnio następujące artykuły „Nie obowiązuje to, czego nie było w grafiku” („PiP” z 5 lipca), „Wakacje nie zawsze zgodne z planem” („PiP” z 7 lipca) Szef odwoła z urlopu tylko wyjątkowo FORMALNOŚCI | Pracodawca może przerwać wypoczynek pracownika. Ale tylko gdy obecność podwładnego jest w pracy niezbędna i spowodowały to okoliczności, których nie można było przewidzieć w chwili, gdy udawał się na wakacje ANNA BORYSEWICZ Pozwala na to art. 167 § 1 kodeksu pracy. Wymienione w nim przesłanki muszą jednak zachodzić łącznie (czyli obecności pracownika w pracy wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu). Do oceny jednak, czy faktycznie wystąpiła sytuacja wymagająca obecności zatrudnionego w pracy, uprawniony jest wyłącznie pracodawca. Kwestia ta, podobnie jak to, czy okoliczności, na podstawie których szef oparł swoje odwołanie, rzeczywiście nie były możliwe do przewidzenia w dacie rozpoczynania urlopu, może być przedmiotem sporu sądowego. Gdyby okazało się, że odwołanie z urlopu nie spełniało warunków określonych w art. 167 § 1 k.p., pracownik uprawniony będzie do żądania od pracodawcy naprawienia całej wyrządzonej mu szkody (na podstawie art. 471 k.c. w zw. z art. 300 k.p.). PRZYKŁAD Pani Agnieszka od 14 marca przebywała na urlopie wypoczynkowym. Miesiąc wcześniej wykupiła dziesięciodniowy pobyt w hotelu na Ibizie. Opłaciła również kurs nurkowania i rozszerzony pakiet pielęgnacyjny w spa. 15 marca – zanim skorzystała z wymienionych rozrywek – została odwołana z urlopu. Szef argumentował, że w związku z kontrolą urzędu skarbowego w spółce jej obecność – jako zastępcy kierownika działu finansowego – jest konieczna. Po powrocie okazało się jednak, że w dacie kontroli w firmie przebywał nie tylko kierownik działu finansowego, ale także główny księgowy. Pani Agnieszka wniosła więc do sądu pracy pozew o odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego odwołania jej z urlopu wypoczynkowego. Domagała się w nim zasądzenia niezwróconych przez dyrekcję hotelu kosztów pobytu, biletu samolotowego na trasie Ibiza – Warszawa, paliwa na trasie Warszawa – Płock, kursu nurkowania oraz pakietu w spa, podnosząc, że jej obecność w firmie nie była niezbędna. Jeżeli sąd uwzględni jej stanowisko, odszkodowanie zostanie zasądzone. Telefonicznie lub faksem Warto pamiętać, że oświadczenie woli pracodawcy o odwołaniu z urlopu jest złożone pracownikowi z chwilą, w której mógł on zapoznać się z jego treścią. Decyzja zatrudniającego nie wymaga dokładnego uzasadnienia ani żadnej szczególnej formy. Może być zatem przekazana podczas rozmowy telefonicznej z podwładnym, poprzez nadanie wiadomości tekstowej na prywatny numer aparatu komórko- wego podwładnego czy też wysłanie faksu do miejsca jego wypoczynku. W razie ewentualnego sporu to na podwładnym będzie ciążył obowiązek wykazania, że nie mógł zapoznać się z wolą szefa. Przy czym – co warto podkreślić – pracownik nie jest zobligowany do informowania przełożonego o miejscu swojego pobytu w trakcie urlopu. Lepiej się stawić Podwładny odwołany z urlopu musi niezwłocznie go przerwać i stawić się w miejscu pracy. Obowiązek ten wynika z treści art. 100 § 1 pkt 4 k.p., zgodnie z którym pracownik zobligowany jest dbać o dobro i mienie przełożonego. Odmowa zgłoszenia się na stanowisku pracy, w czasie zakreślonym przez szefa, może wywołać niekorzystne konsekwencje, począwszy od wymierzenia kary porządkowej za nieusprawiedliwioną absencję aż do zwolnienia „dyscyplinarnego” na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. włącznie. PRZYKŁAD Pan Jakub został odwołany z urlopu wypoczynkowego. Ponieważ stwierdził, że przyczyna odwołania, wskazana przez szefa, nie wymaga jego obecności w miejscu pracy, nie stawił się w firmie w zakreślonym terminie. W tej sytuacji pracodawca zwol- WZÓR OŚWIADCZENIA PRACODAWCY Płock, 25 marca 2011 X sp. z o.o. ul. Filiżankowa 84 09-400 Płock Pani Kamila Iksińska Hotel Avatar, ul. Młyńska 100 00-200 Krynica Górska Oświadczenie o odwołaniu z urlopu wypoczynkowego Działając na podstawie art. 167 § 1 k.p., odwołuję Panią z urlopu wypoczynkowego i zobowiązuję do stawienia się w zakładzie pracy 28 marca 2011 r. o godz. 9.00. Podstawą odwołania jest konieczność uczestniczenia w – przewidzianej na ten dzień – kontroli Państwowej Inspekcji Pracy. Informację o przedmiotowej kontroli uzyskał Pan Marcel Nowak, zastępca kierownika działu kadr, 25 marca 2011. Obecność Pani jako kierownika działu HR jest zatem niezbędna. Ponadto informuję, że poniesione przez Panią koszty bezpośrednio związane z odwołaniem z urlopu zostaną niezwłocznie zwrócone po przedstawieniu stosownych dokumentów. Jan Kowalski prezes zarządu (podpis pracodawcy lub osoby upoważnionej do składania oświadczeń w imieniu pracodawcy) Wysłano faksem na nr (00) 555 44 33 (recepcja hotelu Avatar) 25 marca 2011. Recepcjonista, pan Konrad Młyn, zobowiązał się przekazać pani Kamili Iksińskiej niniejsze pismo niezwłocznie po jego odbiorze. W załączeniu potwierdzenie transmisji danych. nił pana Jakuba w trybie natychmiastowym. Mógł tak postąpić. Podwładnemu, który w związku z odwołaniem z urlopu stawił się w zakładzie pracy, można wręczyć wymówienie. Urlop ulega bowiem przerwaniu. Pracownika nie chroni w tym wypadku art. 41 k.p., zakazujący wypowiadania mu umów o pracę w trakcie przebywania na urlopie bądź w czasie innej jego usprawiedliwionej absencji. Zgodnie jednak z nadal aktualną uchwałą Sądu Najwyższego z 9 grudnia 1967 (III PZP 22/66) „gdyby (…) pracodawca odwołał pracownika z urlopu w celu doręczenia mu wypowiedzenia, wówczas działanie pracodawcy należy uznać za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego” („Komentarz do kodeksu pracy z 2009 r.” pod red. L. Florka, wyd. 5, Wolters Kluwer business, s. 918). PRZYKŁAD Pani Jowita, w związku z kontrolą urzędu skarbowego w dziale, którym kierowała, została odwołana z urlopu wypoczynkowego. W zakreślonym terminie pojawiła się w firmie. Kontrola ta wykazała wiele nieprawidłowości. Z tych względów przełożony wręczył jej wypowiedzenie. Pani Jowita uznała jednak, że – mimo stawienia się w pracy – nadal przebywa na urlopie, a w związku z tym korzysta z ochrony przed zwolnieniem. Jej pogląd nie jest prawidłowy. Stawiając się na stanowisku pracy po odwołaniu z urlopu, podwładny oddaje się bowiem do dyspozycji przełożonego. Może być więc zwolniony. Nawet kilka razy Z brzmienia art. 167 § 1 k.p. nie wynika, aby wykluczona była możliwość wielokrotnego odwołania zaangażowanego z tego samego urlopu. Jeżeli przyczyny skutkujące odwołaniem pracownika z urlopu znowu wystąpią, zatrudniający będzie uprawniony do ponownego skorzystania z treści cytowanego przepisu, co w konsekwencji zrodzi po stronie zatrudnionego wymóg stawienia się na stanowisku pracy w terminie podanym przez szefa. PRZYKŁAD Pan Arkadiusz został odwołany z urlopu. Po ustaniu przyczyny odwołania wrócił na wypoczynek. Dwa dni później znowu został odwołany. Tym razem z innego powodu. Stwierdził jednak, że zachowanie pracodawcy jest bezprawne i odmówił stawiennictwa w firmie. Z uwagi na to przełożony zastosował wobec niego karę upomnienia. Postępowanie szefa pana Arkadiusza było właściwe. Zatrudniony ma bowiem bezwzględny obowiązek stawienia się na wezwanie przełożonego. Zatrudniający powinien zwrócić koszty poniesione przez pracownika w związku z odwołaniem go z urlopu, ale tylko te, które mają bezpośredni związek z odwołaniem. Oznacza to, że pracownik ma prawo domagać się zwrotu kosztów przejazdu i niezwróconych należności za wczasy (krajowe i zagraniczne) >patrz wzór wniosku o zwrot kosztów. Nie może natomiast żądać utraconych korzyści, które mógłby uzyskać, gdyby nie przerwano mu wypoczynku, oraz wydatków poniesionych na zakup sprzętu sportowego, którego nie zdążył wykorzystać. Tych ostatnich mógłby domagać się jedynie wtedy, gdyby odwołanie z urlopu naruszało art.167 § 1 k.p. ∑ Autorka jest adwokatem, prowadzi własną kancelarię w Płocku WZÓR WNIOSKU O ZWROT KOSZTÓW Aleksandra Igrekowska zam. ul. Iksińska 2 09-400 Płock Prezes zarządu ABC sp. z o.o. Patryk Kowalski ul. Gruszkowa 12, 09-402 Płock Wniosek o zwrot kosztów związanych z odwołaniem z urlopu wypoczynkowego Na podstawie art. 167 § 2 k.p. wnoszę o zwrot kosztów związanych z odwołaniem mnie 21 marca 2011 z urlopu wypoczynkowego. Na powyższe koszty w wysokości 5000 zł składa się: – koszt pobytu w hotelu za okres od dnia odwołania, tj. od 21 marca 2011, do dnia planowego zakończenia urlopu, tj. do 31 marca 2011, 3000 zł, – koszt biletu lotniczego 2000 zł. Uzasadnienie 14 marca 2011 rozpoczęłam udzielony mi urlop wypoczynkowy. W jego ramach udałam się do Wenecji. Wykupiłam tam 17-dniowy pobyt w hotelu Italia. Dowód: rezerwacja w hotelu Italia. 21 marca 2011 o godz. 7.20 otrzymałam SMS od pani Agaty Nowak, kierownika działu kadr, z poleceniem stawienia się w zakładzie pracy 22 marca o godz. 8. Dowód: treść wiadomości tekstowej z 21 marca 2011. Dyrektor hotelu, w którym przebywałam, nie uwzględnił moich argumentów i odmówił zwrotu pieniędzy w kwocie 3000 zł za niewykorzystany pobyt w „Italii” w okresie od 21 do 31 marca 2011. Dowód: pisemne oświadczenie dyrektora hotelu Italia z 21 marca 2011. Z uwagi na treść wiadomości tekstowej, aby stawić się na stanowisku pracy w wyznaczonym czasie, zmuszona byłam skorzystać z najszybszego środka transportu, czyli samolotu. Zmiana terminu rezerwacji biletu kosztowała 2000 zł. Dowód: bilet lotniczy na trasie Wenecja – Warszawa. Wymienione koszty pozostają więc w bezpośrednim związku z moim odwołaniem. Z tych względów wniosek jako uzasadniony zasługuje na uwzględnienie. Aleksandra Igrekowska