Dz - Gimnazjum Nr 10 w Katowicach

Ochrona praw autorskich, wynalazczość, ochrona patentowa,
ochrona znaków towarowych
1. Prawa autorskie i pokrewne.
Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r o prawie autorskim i prawach pokrewnych
(Dz.U. 1994 Nr 24 poz. 83, z późn. zm.), wszystkie rodzaje utworów podlegają ochronie
prawnej i nie mogą być rozpowszechniane bez zgody twórców. Dotyczy to m.in.
rozpowszechniania bez zgody twórców nagrań muzycznych, filmów, gier i programów
komputerowych.
„Ochrona przyznana programowi komputerowemu
obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia”
„Kto przywłaszcza sobie autorstwo albo wprowadza
w błąd co do autorstwa całości lub części cudzego utworu
(art. 115, ust. 1. Ustawy)
albo artystycznego wykonania, podlega grzywnie, karze
ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności...”
„Kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej
przedmiot będący nośnikiem utworu, artystycznego
wykonania, fonogramu, wideogramu rozpowszechnianego lub
(art. 118, par. 1. Ustawy)
zwielokrotnionego bez uprawnienia albo wbrew jego
warunkom nabywa lub pomaga w jego zbyciu albo przedmiot
ten przyjmuje lub pomaga w jego ukryciu, podlega karze...”
„Kto wytwarza urządzenia lub ich komponenty
przeznaczone do niedozwolonego usuwania lub obchodzenia
skutecznych technicznych zabezpieczeń przed odtwarzaniem,
przegrywaniem lub zwielokrotnianiem utworów lub
(art. 1181, par. 1. Ustawy)
przedmiotów praw pokrewnych albo dokonuje obrotu takimi
urządzeniami lub ich komponentami albo reklamuje je w celu
sprzedaży lub najmu, podlega grzywnie, karze ograniczenia
wolności albo pozbawienia wolności...”
(art. 74, ust. 2. Ustawy)
2. Patent i ochrona patentowa.
Patent jest dokumentem dotyczącym wynalazków. Wynalazki mogą mieć charakter
jawny lub tajny. wynalazki jawne są ogłaszane w „Wiadomościach Urzędu Patentowego”.
Wynalazki tajne stanowią tajemnicę państwową i mogą dotyczyć np. obronności lub
bezpieczeństwa państwa.
Decyzję o udzieleniu patentu wydaje Urząd Patentowy, jeśli nie stwierdzono braku
podstawowych warunków do jego uzyskania. Nie udziela się patentów na wynalazki, których
wykorzystanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami
(art. 29. Ustawy).
Przez uzyskanie patentu nabywa się prawo wyłącznego korzystania z wynalazku
w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Czas
trwania patentu wynosi 20 lat, licząc od daty jego zgłoszenia w Urzędzie Patentowym.
Patent jest zbywalny, czyli można go sprzedać i podlega dziedziczeniu.
Uprawniony do korzystania z patentu może udzielić innej osobie, w drodze umowy
upoważnienia (licencji) do korzystania z jego wynalazku.
Upoważniony do korzystania z patentu lub licencji nie może nadużywać swego prawa,
np. przez uniemożliwienie korzystania z wynalazku, jeśli to jest konieczne do zaspokojenia
potrzeb rynku i wymaga tego interes publiczny.
Zgłoszenie wynalazku do Urzędu Patentowego
powinno obejmować między innymi:






podanie zawierające określenie przedmiotu zgłoszenia,
wniosek o udzielenie patentu,
opis wynalazku, ujawniający jego istotę,
rysunki, jeśli się na takie wnioskodawca powołuje,
zastrzeżenia patentowe,
skrót opisu.
3. Prawa ochronne na znaki towarowe.
Znakiem towarowym może być wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna,
forma przestrzenna, melodia lub inny znak dźwiękowy.
Znaki towarowe mogą dotyczyć usług, wyrobów przemysłowych i rzemieślniczych, płodów
rolnych, produktów naturalnych (np. wód, minerałów, surowców).
Pierwszeństwo do uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy na zasadach umów
międzynarodowych przysługuje według daty zgłoszenia znaku. Zgłoszone znaki towarowe
powinny posiadać wyraźne znamiona różniące je od innych. Nie udziela się praw ochronnych,
gdy:
 używanie ich narusza prawa osobiste lub majątkowe innych (np. stosowanie cudzych
herbów rodowych),
 może nabywców wprowadzić w błąd, np. co do jakości, właściwości lub pochodzenia,
 znak jest identyczny lub podobny do towarów tego samego rodzaju,
 znak jest identyczny lub podobny do renomowanego towaru zarejestrowanego wcześniej
Zadanie domowe:
Zaprojektuj i narysuj w zeszycie znak towarowy do wybranego / dowolnego / produktu.