III - ZS Ateny

UMIEJĘTNOŚCI UCZNIÓW
WYMAGANE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE
Z BIOLOGII W I KLASIE LO
NAUCZYCIEL PROWADZĄCY ZAJĘCIA : JOANNA KUBIAK
ROK SZKOLNY : 2011-2012
DZIAŁ I.
FUNKCJONOWANIE ORGANIZMU CZŁOWIEKA JAKO
ZINTEGROWANEJ CAŁOŚCI
U c z e ń, k tó r y o t r z y m u j e o c e n ę dopuszczającą:
- wymienia organelle komórkowe
- określa charakterystyczne cechy budowy przedstawionych tkanek występujących w
organizmie człowieka
- wymienia główne funkcje organizmu człowieka
- charakteryzuje budowę skóry i określa jej funkcje
- charakteryzuje funkcje szkieletu człowieka
- wykazuje korzystny wpływ aktywności fizycznej na zdrowie
- wymienia substancje dopingujące
- wymienia składniki pokarmu
- wymienia narządy układu pokarmowego
- odróżnia dietę pełno- i niepełnowartośćiową
- przewiduje konsekwencje diety nepełnowartościowej
- wyjaśnia zagrożenia wynikające z nieprawidłowego odżywiania się
- przedstawia drogę tlenu i dwutlenku węgla w organizmie
- wskazuje przyczyny schorzeń układu oddechowego
- przedstawia budowę serca człowieka
- wymienia funkcje poszczególnych naczyń krwionośnych
- wymienia funkcje układu krwionośnego
- charakteryzuje obwowdowy i płucny obieg krwi
- wyjaśnia budowę i rolę układu limfatycznego
- wymienia zasadnicze przyczyny chorób serca i układu krwionośnego
- określa podstawowe zasady profilaktyki chorób serca i układu krwionośnego
- wymienia składniki krwi oraz ich funkcje w organizmie
- wymienia funkcje układu krwionośnego
- wyjaśnia co to jest odporność organizmu
- wyjaśnia istoę wydalania
- wymienia substancje wydalane przez organizm człowieka
- charakteryzuje budowę układu nerwowego
- wyjaśnia funkcje określonych obszarów mózgowych człowieka
- odróżnia odruchy warunkowe i bezwarunkowe o raz wyjaśnia ich znaczenie w
adaptacji organizmu do czynników środowiska
- wykazuje rolę narządów zmysłów w funkcjonowaniu organizmu
- charakteryzuje rodzaje pamięci
- wyjaśnia na czym poleganegatywny wpływ narkotyków, alkoholu i papierosów na
organizm człowieka
- wymienia funkcje hormonow
- wjaśnia podłoże cukrzycy
- charakteryzuje budowę układu rozrodczego człowieka
- analizuje cykl miesięczny kobiety
- wyjaśnia na czym polega zapłodnienie
- wyjaśnia na czym polega poród
- wskazuje podstawowe metody antykoncepcji
U c z e ń, k tó r y o t r z y m u j e o c e n ę dostateczną:
- określa charakterystyczne cechy budowy komórki zwierzęcej
- wymienia poziomy organizmu wielokomórkowego
- charakteryzuje funkcje narządów i układóworaz określa ich lokalizację w
organizmie
- wymienia rodzaje uszkodzeń skóry
- charakteryzuje połączenia między kośćmi
- wykazuje rołe szkieletu i mięśni w funkcjonowaniu organizmu człowieka
- wyjaśnia rolę mięśnia sercowego i mięśni gładkich w funkcjonowaniu organizmu
człowieka
- wyjaśnia na czym polega szkodliwe działanie substancji dopingujących
- wyjaśnia rolę sładników pokarmu i analizuje ich wartość energetyczną
- charakteryzuje funkcje narządów układu pokarmowego
- wskazuje zasadnicze przystosowania organizmuczłowieka do trawienia pokarmu,
wchłaniania i rozprowadzania substancji odżywczych
- wyjaśnia istotę oddychania tlenowego i beztlenowego
- wskazuje żródła glukozy utlenianej w komórkach
- wyjaśnia na czym polega cykliczność pracy serca
- podaje normy ciśnienia krwi i pulsuoraz wyjaśnia na czym polega prawidłowe EKG
- wyjaśnia na czym polega rola serca i naczyń krwionośnych w funkcjonowaniu
organizmu człowieka
- wyjaśnia na czym polega miażdżyca
- podaje normy podstawowych badań laboratoryjnych krwi
- wyjasnia w jaki sposób może być wspomagana odporność organizmu
- określa sposób wydalania substancji z organizmu
- wyjaśnia co to jest sztuczna nerka
- podaje parametry prawidłowo funkcjonującego organizmu
- wyjaśnia co to jest homeostaza
- wskazuje podstawowe mechanizmy odpowiedzialne za utrzymanie homeostazy
- wyjaśnia istotę przewodnictwa nerwowego i określa jego rolę w funkcjonowaniu
organizmu
- wykazuje rolę mózgu w funkcjonowaniu organizmu
- charakteryzuje receptory
- podaje możliwości korekty nieprawidłowego funkcjonowania ucha i oka
- przedstawia argumenty przeciwko braniu narkotyków
- podaje objawy i skutki cukrzycy
- wymienia przyczyny cukrzycy i podaje sposoby jej leczenia
- określa rolę przysadki i podwzgórza w funkcjonowaniu organizmu człowieka
- określa kierunki rozwoju płodowego
- wykazuje zależność rozwijającego się płodu od organizmu matki
U c z e ń, k tó r y o t r z y m u j e o c e n ę dobrą:
- porównuje organizm jedno- i wielokomórkowy
- wykazuje na przykładach hierarchiczność w budowie organizmu człowieka
- wskazuje na przykładach lokalizacje określonych tkanek w organizmie
człowieka
- określa funkcje podstawowych rodzajów tkanek
- uzasadnia konieczność integracji i koordynacji pracy narządów i układów
narządów w organizmie człowieka
- wskazuje zagrożenia wynikające z uszkodzenia skóry
- wyjaśnia jak uniknąć uszkodzeń skóry
- wykazuje związek budowy tkanki kostnej z funkcja kości
- porównuje budowę i funkcje mięśni głsdkich i poprzecznie prążkowanych
- charakteryzuje budowę muskulatury człowieka i analizuje czunniki wpływające
na jej rozwój
- wskazuje żródła różnych składników pokarmu
- wyjaśnia budowę węglowodanów, białek i tłuszczów
- wykazuje związek budowy tkanki kostnej z funkcją kości
- porównuje budowę i funkcje mięśni gładkich i poprzecznie prążkowanych
- charakteryzuje budowę muskulatury człowieka i analizuje czynniki wpływające
na jej rozwój
- wskazuje żródła różnych składników pokarmu
- wyjaśnia budowę węglowodanów, białek i tłuszczów
- wskazuje miejsca wydzielaniaenzymów trawiennych i podaje ich funkcje
- wykazuje związek budowyz funkcją poszczególnych narządów układu
pokarmowego
- wykazuje zależność rodzaju dietyod zapotrzebowania energetycznego
człowieka
- wskazuje zalety i wady diety wegeteriańskiej
- ocenia przykładowe składniki pokarmu pod względem zawartości substancji
odżywczych i kaloryczności
- wyjaśnia etapy utleniania glukozy
- wyjaśnia przebieg oddychania beztlenowego
- analizuje kolejne etapy wymiany gazowej
- wykazuje rolę krwi w wymianie gazowej
- wyjaśnia mechanizm wdechu i wydechu
- wyjaśnia w jaki sposób układ oddechowy broni się przed zanieczyszczeniami
- wyjaśnia na czym polega pomiar ciśnienia tętniczego
- porównuje budowę oraz funkcje tętnic, żył i naczyń włosowatych
- wykazuje współdziałanie układu limfatycznego i krwionośnego
- wykazuje związek między trybem życia i odżywianiem a funkcjonowaniem
serca i układu krwionośnego
- wyjaśnia związek między rozwojem miażdżycy a zawałem serca i udarem
mózgu
- analizuje wyniki badania krwi
- wyjaśnia przyczyny złych wyników badania krwi
- wyjaśnia na czym polega odporność nieswoista i swoista
- wymienia rodzaje limfocytów i określa ich role w mechanizmach odporności
- wyjaśnia w jaki sposób szczepionka wywołuje odporność na chorobę
- wyjaśnia wyjaśnia mechanizm ataku wirusa HIV
- wyjaśnia, dlaczego dawcami przeszczepów mogą być osoby spokrewnione z
pacjentem
- wyjaśnia na czym polega dializa krwi
- wyjaśnia mechanizmy odpowiedzialne za utrzymanie homeostazy
- uzasadnia, że choroba jest skutkiem zaburzenia homeostazy
- wyjaśnia zasadę sprzężenia zwrotnego
- porónuje przewodzenie impulsu przez neuron i synapsę
- wyjaśnia, co to jest odruch i łuk odruchowy oraz określa ich rolęw
funkcjonowaniu ukłdu nerwowego
- analizuje funkcjonowanie narządów zmysłów
- wyjaśnia na czym polega proces uczenia się
- wyjaśnia wpływ narkotyków na czynność ośrodkowego układu nerwowego
- wyjaśnia zależność świadomość – myślenie - działanie
- wyjaśnia zasadę sprzężenia zwrotnego w funkcjonowaniu układu dokrewnego
- porownuje cukrzycę typu I i II
- określa sposób postępowania z osobą chorą na cukrzycę
- wyjaśnia mechanizm reakcji organizmu na stres
- przedstawia przebieg procesów gametogenezy u człowieka
- przedstawia fizjologię zapłodnienia
- wyjaśnia rolę błon płodowych
- przedstawia przebieg porodu
- wykazuje szkodliwy wpływ określonych czynników na rozwój płodu
- wyjaśnia przyczyny bezpłodności kobiet i mężczyzn
U c z e ń, k tó r y o t r z y m u j e o c e n ę bardzo dobrą:
- wykazuje zależność między budową i funkcją organelli komórkowych
- uzasadnia konieczność współdziałania komórek w organizie wielokomórkowym i
celowość powstania tkanek i narządów
- wykazuje wykazuje związek budowy z funkcją podstawowych tkanek
- wykazuje na przykładach związek budowy z funkcją poszczególnych narządów
i układów narządów
- wykazuje związek budowy skóry z różnorodnością jej funkcji
- analizuje budowę szkieletu pod kątem pełnionych funkcji
- wyjaśnia, na czym polega skurcz mięśnia poprzecznie prążkowanego
- uzasadnia sposób uruchamiania skurczu mięśnia
- uzasadnia szkodliwość środków dopingyjących
- uzasadnia, że sposób odżywiania ma istotny wpływ na kondycję i zdrowie
człowieka
- wyjaśnia na czym polega enzymatyczny rozkład składników pokarmowych
- analizuje proces trawienia różnych składników pokarmu
- wyjaśnia na czym polega proces wchłaniania i rozprowadzania substancji
odżywczych w organizmie
- uzasadnia, że sposób odżywiania ma istotny wpływ na kondycję i zdrowie
człowieka
- porównuje różne jadłospisy pod względem zawartości substancji odżywczych i
kaloryczności
- uzasadnia, że sposób odżywiania ma wpływ na kondycję i zdrowie człowieka
- potrafi skomponowaćodpowiedni dla danej osoby jadłospis uwzględniający jej tryb
życia
- porównuje proces oddychania tlenowego i beztlenowego
- analizuje mechanizm transportu tlenu przez hemoglobinę i mioglobinę
- wyjaśnia, dlaczego palenie tytoniu jest szkodliwedla układu oddechowego
- wyjaśnia na czym polega automatyzm pracy serca
- porównuje funkcjonowanie obiegów obwodowego i płucnego
- porownuje budowę oraz funkcje układów limfatycznego i krwionośnego
- uzasadnia, że układ krwionośny odpowiada za integrację funkcji organizmu
człowieka
- uzasadnia, że krew integruje procesy życiowe człowieka
- rozpoznaje rodzaje krwinek na preparatach mikroskopowych lub fotografiach
- analizuje mechanizmy swoistej i nieswoistej obrony
- wyjaśnia mechanizm rozpoznawania antygenu
- uzasadnia, że alergia to nadwrażliwość układu odpornościowego
- analizuje funkcjonwanie nefronu
- wykazuje koordynującą funkcję układów: nerwowego, dokrewnego, krwionośnego i
limfatycznego w zachowaniu homeostazy organizmu
- wykazuje rolę nerki w zachowaniu homeostazy
- wyjaśnia mechanizm pobudzenia neuronu
- analizuje działanie układu autonomicznego i określa jego rolę w funkcjonowaniu
organizmu
- wykazuje współdziałanie narządów zmysłów
- wykazuje związek między budową oka i ucha a funkcjami jakie pełnią
- porownuje pamięć krótko- i długotrwałą oraz wykazuje ich znaczenie w procesie
uczenia się
- uzasadnia, że mózg decyduje o wyższych czynnościach psychicznych, stanach
emocjonalnych i osobowości człowieka
- uzasadnia, że układ dokrewny pełni funkcj e kontrolno- integrującą
- wyjaśnia mechanizm kontroli i regulacji poziomu glukozy w organizmie
- wykazuje współdziałanie układu nerwowego i dokrewnego
- wykazuje podobieństwa i różnice w przebiegu gametogenezy u mężczyzny i kobiety
- analizuje kolejne fazy rozwoju: od zygoty do noworodka z wykazaniem roli łożyska
w zyciu płodowym człowieka
- wykazuje związek trybu życia koniety w ciąży ze zdrowiem jej przyszłego dziecka