Biometria a podpis elektroniczny
advertisement
Konferencja Naukowa Biometria 2012 Biometria w rejestracji czasu pracy - wolność stosowania mgr inż. Jarosław Wójtowicz Biometria Biometryki (ang. Biometrics, cechy biometryczne) to osobiste cechy ludzi, które można w jakiś sposób zmierzyć (pobrać próbki) u danej osoby, tworząc identyfikator biometryczny (wzorzec), i które w jednoznaczny sposób identyfikują daną osobę w populacji całego świata. Są to cechy wrodzone człowieka w dużej mierze zdeterminowane przez genetykę lub fenotyp. Są trudne do przekazania, kradzieży lub podrobienia, i w przeciwieństwie do mienia i wiedzy, nie można ich zmienić. Ruud M. Bolle, Jonatathan H. Connell, Sharath Pankanti, Nalini K. Ratha, Andrew W. Senior “Biometria”, seria TAO, Wydawnictwo Naukowo Techniczne, Warszawa 2008, str. 22 Biometria w RCP – wolność stosowania Techniki biometryczne Najpowszechniejsze są w oparciu o rozpoznawanie: • linii papilarnych • rysów twarzy • głosu • podpisu odręcznego • kształtu dłoni • tęczówki oka • naczyń krwionośnych • inne Biometria w RCP – wolność stosowania Prawomocne orzeczenia 1. I OSK 249/09 - Wyrok NSA z 1 grudnia 2009 - przedsiębiorstwo przemysłowe 2. II SA/Wa 719/11 - Wyrok WSA w Warszawie z 20 czerwca 2011 - szpital 3. I OSK 1476/10 – Wyrok NSA z 6 września 2011- urząd Biometria w RCP – wolność stosowania Główne podstawy prawne Kodeks pracy: art. 22¹ § 1 stanowi, iż pracodawca ma prawo żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie podania danych osobowych obejmujących: 1) imię (imiona) i nazwisko, 2) imiona rodziców, 3) datę urodzenia, 4) miejsce zamieszkania (adres do korespondencji), 5) wykształcenie, 6) przebieg dotychczasowego zatrudnienia. Biometria w RCP – wolność stosowania Główne podstawy prawne cd. Ustawa o ochronie danych osobowych art. 6: 1. W rozumieniu ustawy za dane osobowe uważa się wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej. 2. Osobą możliwą do zidentyfikowania jest osoba, której tożsamość można określić bezpośrednio lub pośrednio, w szczególności przez powołanie się na numer identyfikacyjny albo jeden lub kilka specyficznych czynników określających jej cechy fizyczne, fizjologiczne, umysłowe, ekonomiczne, kulturowe lub społeczne. Biometria w RCP – wolność stosowania Rejestracja czasu pracy 1 Rejestracja tradycyjna – papierowa lista obecności: • lista pracowników • lista wzorów podpisów • jawna (imię i nazwisko) lista obecności • złożenie podpisu – ujawnienie cechy biometrycznej • porównywanie złożonych podpisów z listą (bazą) wzorów podpisów Biometria w RCP – wolność stosowania Rejestracja czasu pracy 2 Rejestracja za pomocą terminali: • baza (lista) danych pracowników • baza wzorców (odpowiednik listy wzorów podpisów) • niejawna lista identyfikatorów • akwizycja cechy biometrycznej – nie ujawnia cechy biometrycznej • porównanie z bazą wzorców Biometria w RCP – wolność stosowania Rejestracja czasu pracy 1+2 „Papierowy” „Biometryczny” (terminale) Baza danych pracowników Baza danych pracowników Baza wzorów podpisów Baza wzorców Jawna (imię i nazwisko) lista obecności Niejawna lista identyfikatorów Złożenie podpisu – ujawnienie cechy biometrycznej Akwizycja cechy biometrycznej – nie ujawnia cechy biometrycznej „Ręczne” porównywanie złożonych Automatyczne porównanie z bazą podpisów z bazą wzorów podpisów wzorców Biometria w RCP – wolność stosowania Rejestracja czasu pracy 4 [..] „zgodnie z art. 2 ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie danych osobowych, ustawę tę stosuje się do przetwarzania danych osobowych w kartotekach, skorowidzach, księgach, wykazach i w innych zbiorach ewidencyjnych. Oznacza to, iż przepisy ustawy mają zastosowanie również w przypadku przetwarzania danych osobowych w zbiorach prowadzonych w formie tradycyjnej (papierowej), tj. bez użycia systemów informatycznych. „ Źródło: http://www.giodo.gov.pl/1520049/id_art/2834/j/pl/ Biometria w RCP – wolność stosowania Rejestracja czasu pracy 5 W obu przypadkach mamy do czynienia z systemami biometrycznej rejestracji czasu pracy. Pod względem przepisów UoODO są równorzędne. Biometria w RCP – wolność stosowania Wyjątki z uzasadnienia 1 Naczelny Sąd Administracyjny [...] stwierdza, że wyrażona na prośbę pracodawcy pisemna zgoda pracownika, na pobranie i przetworzenie jego danych osobowych, narusza prawa pracownika i swobodę wyrażenia przez niego woli. Za tak sformułowanym stanowiskiem przemawia zależność pracownika od pracodawcy. Brak równowagi w relacji pracodawca pracownik stawia pod znakiem zapytania dobrowolność w wyrażeniu zgody na pobieranie i przetworzenie danych osobowych (biometrycznych). – z uzasadnienia I OSK 249/09 Biometria w RCP – wolność stosowania Wyjątki z uzasadnienia 2 „Zakres dozwolonych prawem danych, pobieranych od pracownika, określa i wymienia enumeratywnie, co słusznie podnosi organ [GIODO], art. 22¹ Kodeksu pracy. Bezsporne jest, że dane biometryczne (punkty linii papilarnych) nie mieszczą się w katalogu dozwolonych do przetwarzania danych, określonych w art. 22¹ Kodeksu pracy.” – z uzasadnienia II SA Wa 719/11 Generowanie wzorca • akwizycja obrazu cech biometrycznych • ekstrahowanie cech biometrycznych • przekształcenie funkcją jednokierunkową • utworzenie wzorca biometrycznego, w tym • kodowanie i szyfrowanie Biometria w RCP – wolność stosowania Co nie jest daną osobową art. 6 ust.3 UoODO określa kiedy dane nie są danymi osobowymi: Informacji nie uważa się za umożliwiającą określenie tożsamości osoby, jeżeli wymagałoby to nadmiernych kosztów, czasu lub działań. Biometria w RCP – wolność stosowania Dokument biometryczny Każdy dokument, w którym jest zawarta lub naniesiona dowolną techniką cecha biometryczna jest dokumentem biometrycznym. Cechę biometryczną w warstwie wizualnej bądź elektronicznej zawierają: • paszport biometryczny • dowód osobisty • podpisana notatka • obraz wideo • identyfikator Biometria w RCP – wolność stosowania Wideonadzór „[...] monitorowanie pracowników za pomocą kamer video jest przetwarzaniem danych osobowych [...] zainstalowanie przez pracodawcę na terenie zakładu pracy kamer może mieć na celu kontrolowanie wykonywania pracy przez pracowników, [...] a także zabezpieczenie się przed ewentualnymi działaniami pracowników, które mogą wyrządzić szkodę. Korzystanie przez pracodawcę z monitoringu za pomocą kamer w takich celach wydaje się dopuszczalne, jednak pod warunkiem, że pracodawca zadba, aby dobra osobiste oraz prawo pracowników do prywatności nie zostały naruszone.” Z odpowiedzi Marka Buciora podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 12970 (VI kadencja) Biometria w RCP – wolność stosowania Notatka służbowa Biometria w RCP – wolność stosowania Identyfikatory Wymóg noszenia identyfikatorów ze zdjęciem jest legalny. „[...] zamieszczenie na identyfikatorze zdjęcia pracownika, aby uniknąć ewentualnego zarzutu naruszenia jego dóbr osobistych, wymaga jego zgody. [...] Zgodnie z art. 104 § 1 Kodeksu pracy, regulamin pracy ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników, w szczególności powinien ustalać warunki przebywania na terenie zakładu pracy w czasie pracy i po jej zakończeniu (art. 1041 § 1 pkt 1). Należy zatem stwierdzić, iż w przypadku, gdy przepisy wewnętrzne jednostki (regulamin pracy) będę przewidywały obowiązek noszenia przez pracowników identyfikatorów to ich wprowadzenie przez pracodawcę nie będzie naruszało przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.” Dyrektor Zespołu Rzecznika Prasowego GIODO z pisma DOLiS-035-219/07/461/08 Biometria w RCP – wolność stosowania Następstwa Niemożność wypełnienia nakazu wynikającą z art. 149 §1 kodeksu pracy o prowadzeniu ewidencji czasu pracy niezależnie od technologii prowadzenia rejestracji. Każdy dokument, podpisany przez pracownika powinien zostać usunięty (biometryczny – nie można przetwarzać). Paraliż relacji pracodawca – pracownik w wielu aspektach działania firmy. Biometria w RCP – wolność stosowania Biometria w RCP wolność stosowania INSTYTUT MASZYN MATEMATYCZNYCH 02-078 Warszawa, ul. Ludwika Krzywickiego 34, www.imm.org.pl [email protected]
