Broszura Nr 15 - 2003 Wirus brodawczaka ludzkiego (The Human Papillomavirus) Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) jest powszechnym, przenoszonym drogą kontaktów płciowych, drobnoustrojem. Większośd aktywnych seksualnie mężczyzn i kobiet zostanie w swoim życiu zainfekowanych. Mimo że infekcja HPV często ustępuje samoczynnie, to może się ona przekształcid w zakażenie przewlekłe lub w niektórych wypadkach spowodowad raka szyjki macicy lub inne rodzaje raka. Czym dokładnie jest HPV? HPV jest wirusem przenoszonym przez stosunki seksualne (również analne) lub bezpośredni kontakt ze skórą osoby zakażonej. U niektórych ludzi zainfekowanych tym wirusem mogą rozwinąd się brodawki wokół, wewnątrz lub na penisie, mosznie, odbycie lub pochwie. Kłykciny, brodawki okolic narządów płciowych są miękkie, koloru skóry i zwykle niebolesne. Czasem swędzą. Mogą byd płaskie, okrągłe lub kształtu kalafiora. Ujawnid się mogą w okresie od 2-3 tygodni do kilku lat po kontakcie z wirusem. Znane są również przypadki brodawek i kłykcin kooczystych w okolicy talii lub pachwin. Rzadko mogą pojawid się także w jamie ustnej lub gardle po odbyciu z zainfekowaną osobą stosunku oralnego. Osoby zarażone, które nie mają objawów, mogą nadal zarażad innych. Czy pewne typy HPV powodują raka? HPV występuje w blisko 60 odmianach. Można je więc sklasyfikowad jako niskiego lub wysokiego ryzyka. Typy wirusa, które nie powodują kłykcin, zaliczane są do rodzajów wysokiego ryzyka. Bytują one w komórkach skóry i mogą prowadzid do raka szyjki macicy, sromu, odbytu lub prącia. Obserwuje się przetrwałe lub częste zakażenia typami wysokiego ryzyka u kobiet z rakiem szyjki macicy. Jednakże nie u wszystkich zakażonych kobiet rozwinie się rak szyjki macicy. Jak wykryć HPV? Opiekujący się Tobą personel medyczny może wykryd brodawki HPV przy pomocy wzroku. Jeśli podejrzewasz u siebie tego typu objawy, powinieneś skonsultowad się z lekarzem. Czasem używa się specjalnego roztworu, dzięki któremu łatwiej jest dostrzec brodawki i kłykciny. Pomocne w oglądaniu zainfekowanych tkanek jest powiększające urządzenie optyczne. Jeśli jesteś kobietą, Twój lekarz lub pielęgniarka, pobiorą małą próbkę tkanki z szyjki macicy i zbadają ją pod mikroskopem. Procedura ta nazywa się Pap testem. Nienormalny wynik rozmazu Pap może wskazywad na istnienie zakażenia szyjki HPV. Dodatkowe badania mikroskopowe pomogą ocenid również, czy komórki pobrane z szyjki macicy mają charakter nowotworowy. Niektóre widoczne zmiany, w męskich i żeoskich narządach płciowych lub w obrębie odbytu, mogą wskazywad na zmiany inne niż rak. Niemniej jednak, należy zasięgnąd porady lekarza, jeśli zaobserwuje się: narośl, grudkę lub wrzód, które nie goją się przez 4 tygodnie; plamę lub wrzód, który ciągle swędzi, boli, rogowacieje, pozostawia strup, nadżerkę lub krwawi; przewlekłe wrzody lub stany zapalne bez znanej przyczyny; krwawienie z odbytu i/lub nietrzymanie stolca; krwawienie podczas lub po stosunku, między miesiączkami lub po menopauzie; dyskomfort lub ból podczas stosunku; niezwykłe wydzieliny z pochwy, prącia lub odbytu. Jak leczy się HPV i kłykciny? Brak leku na HPV. Czasami układ odpornościowy sam niszczy wirusa. Osoby z kłykcinami powinny mied je usunięte, by zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa. Kobiety zarażone wirusami wysokiego ryzyka powinny poddawad się regularnym wymazom (test Pap) w celu sprawdzenia, czy nie rozwija się u nich rak szyjki macicy. Nieleczone kłykciny mogą rozrastad się do bardzo dużych rozmiarów i blokowad kanał rodny. Kłykciny można usuwad przy pomocy kremów, wypalania, zamrażania lub lasera. Mimo że leczenie je usuwa, wirus nadal pozostaje w zakażonym organizmie i może nadal się rozprzestrzeniad, podobnie mogą również z czasem powrócid kłykciny. W ramach leczenia nieprawidłowych komórek z szyjki macicy konieczne jest ich zniszczenie i umożliwienie szyjce macicy regeneracji. Zapobieganie prezerwatyw może zredukowad ryzyko rozwinięcia chorób związanych z infekcją HPV. Ważne jest również ograniczenie liczby partnerów seksualnych, późna inicjacja seksualna i przestrzeganie zasad bezpiecznego seksu. Jeśli masz wielu partnerów seksualnych, to istotne jest poddawanie się co pół roku badaniom kontrolnym, aby wykluczyd zakażenie HPV lub innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową. U kobiet regularne badanie wymazu z szyjki macicy i leczenie zmian przednowotworowych jest najlepszym sposobem zapobiegania rakowi szyjki macicy. Mężczyźni uprawiający seks z innymi mężczyznami powinni wykonywad badanie wymazu z odbytu, by upewnid się czy nie są zainfekowani HPV. Szczepionka Od niedawna dostępna jest szczepionka przeciwko niektórym rodzajom wirusa HPV. Jest ona wielką nadzieją na zapobieganie rakowi szyjki macicy i kłykcinom kooczystym. Stosowanie męskich i damskich lateksowych Informacje o HPV można znaleźd na następujących stronach internetowych: w j. polskim http://pl.wikipedia.org/wiki/Wirus_brodawczaka_ludzkiego http://www.poradnikmedyczny.pl/mod/archiwum/6248_wirus_brodawcza ka_ludzkiego.html w j. angielskim www.icn.ch Hivnetnordic.org alert.org www.cancerresearchuk.org Tę inicjatywę wspiera