Code of Business Conduct Zasady uczciwego postępowania 2 | Code of Business Conduct Przedmowa Drodzy Współpracownicy, Nasze przedsiębiorstwo, założone w 1886 r. przez Roberta Boscha, przeszło ewolucję od „Zakładu mechaniki precyzyjnej i elektrotechniki“ do międzynarodowego lidera w dziedzinie technologii i usług. Od momentu swego powstania korporacja Bosch kieruje się wartościami i zasadami etycznymi jej założyciela. Należy do nich m.in. zasada legalności, która obliguje nas do przestrzegania przepisów prawa w krajach, w których działamy. Jak pisał w 1921 r. sam Robert Bosch:„Uczciwe prowadzenie działalności gospodarczej jest na dłuższą metę najbardziej opłacalne, a świat biznesu docenia je bardziej, niż mogłoby się wydawać”. Słowa te wyrażają wciąż aktualne przekonanie, że niezawodność, wiarygodność, a w szczególności legalność to istotne elementy naszego ekonomicznego sukcesu. Stanowisko to łączy wszystkich pracowników grupy Bosch na całym świecie, niezależnie od granic państw i kultur. Legalność jest fundamentalną wartością naszego przedsiębiorstwa, do której my, Zarząd fi rmy, przywiązujemy ogromną wagę. Oczekujemy od wszystkich pracowników ścisłego przestrzegania wszelkich wymogów wynikających z przepisów prawa. Łamanie obowiązującego prawa nie będzie tolerowane w naszym przedsiębiorstwie — dotyczy to wszystkich bez wyjątku. W celu podkreślenia znaczenia tej zasady stworzyliśmy „Kodeks etyczny”. Sformułowaliśmy w nim nasze stanowisko w kwestii stosunku do wymogów prawnych i aspektów etycznych. Niniejszy „Kodeks etyczny” przekazujemy naszym pracownikom jako instrukcję postępowania. Stanowi on zarys podstawowych standardów, których my, korporacja Bosch, chcemy przestrzegać. W przypadku wątpliwości, czy dana decyzja odpowiada wymaganiom „Kodeksu etycznego”, prosimy zwrócić się do przełożonego lub pełnomocnika ds. wymogów regulacyjnych w Państwa kraju lub do działu prawnego. Wspólnie ponosimy odpowiedzialność za wizerunek i reputację fi rmy Bosch. „Kodeks etyczny” oraz wartości wyznawane przez naszą organizacje stanowią znakomity fundament, który umożliwia budowanie wzajemnego zaufania — tak ważnego dla osiągnięcia sukcesu w biznesie. Volkmar Denner Prezes Zarządu spółki Robert Bosch GmbH Christoph Kübel Członek Zarządu spółki Robert Bosch GmbH Code of Business Conduct | 3 Code of Business Conduct Preambuła Od początku istnienia naszego przedsiębiorstwa bezwzględne przestrzeganie przepisów prawa jest dla nas najwyższym nakazem oraz jedną z wartości firmy Bosch. Sposób przestrzegania wymienionych przepisów został określonych w licznych dyrektywach i instrukcjach postępowania. Ich treść została w dużej mierze streszczona w niniejszym „Kodeksie etycznym”, aby ułatwić pracownikom przestrzeganie tych przepisów. Zawarte w tym kodeksie regulacje mają zastosowanie w stosunkach między poszczególnymi spółkami należącymi do grupy Bosch oraz ich pracownikami. Nie określają one natomiast praw w stosunku do osób trzecich. 1. Zasady Postępowanie zgodnie z prawem Wyznajemy zasadę bezwzględnej legalności w odniesieniu do wszelkich działań, środków, umów oraz innych operacji grupy Bosch.Obejmuje to także płacenie należnych podatków, występowanie do urzędów o wymagane zezwolenia (na przykład w dziedzinie prawa celnego i prawa eksportowego) oraz poszanowanie praw osób trzecich. Zasada ta wynika nie tylko z przekonania, że naruszenie przepisów prawa może mieć negatywny wpływ na prowadzoną działalność gospodarczą, na przykład wskutek postępowania karnego, nałożenia kar pieniężnych czy obowiązku wypłaty odszkodowań. Popieramy zasadę bezwarunkowej legalności działań niezależnie od tego, czy wiąże się to z korzyściami dla grupy Bosch czy też nie. Każdy pracownik jest osobiście odpowiedzialny za przestrzeganie przepisów prawa w swojej pracy. Bezwzględnie zabrania się skłaniania osób trzecich do podejmowania działań niezgodnych z prawem lub świadomego uczestniczenia w tych działaniach. Nieprzestrzeganie tej zasady powoduje konsekwencje dyscyplinarne, niezależnie od sankcji przewidzianych przez prawo. 4 | Code of Business Conduct „Legalność jest fundamentalną wartością naszego przedsiębiorstwa, do której my, Zarząd firmy, przywiązujemy ogromną wagę.“ Volkmar Denner Kierownicy i menedżerowie są odpowiedzialni za to, by w ich działach nie miały miejsca naruszenia regulacji prawnych lub niniejszego kodeksu, którym można by zapobiec lub które można by utrudnić poprzez odpowiedni nadzór.Powinni oni wyraźnie podkreślić, że naruszanie przepisów nie będzie tolerowane oraz spowoduje konsekwencje dyscyplinarne — niezależnie od pozycji w hierarchii przedsiębiorstwa zajmowanej przez pracowników. W związku z tym należy zwrócić uwagę pracowników na postanowienia niniejszego „Kodeksu etycznego”. Odpowiedzialność za wizerunek i reputację grupy Bosch Wszyscy pracownicy powinni mieć na uwadze wizerunek i reputację grupy Bosch podczas wykonywania swoich obowiązków. Zachowanie w stosunku do współpracowników Respektujemy i chronimy osobistą godność każdej jednostki. Nie tolerujemy jakiejkolwiek niedozwolonej dyskryminacji oraz jakiegokolwiek molestowania naszych pracowników. Sprzeciwiamy się pracy wykonywanej przez nieletnich, także u naszych partnerów biznesowych. 2. Zapobieganie konfliktom interesów Udziały kapitałowe i dodatkowa praca zarobkowa Dodatkowa praca zarobkowa jest dozwolona wyłącznie za uprzednią zgodą firmy. Posiadanie udziałów kapitałowych lub wykonywanie dodatkowej pracy zarobkowej w przedsiębiorstwach, które są konkurentami grupy Bosch, jest dozwolone tylko w odosobnionych przypadkach, po uprzednim otrzymaniu pisemnej zgody odpowiedniego kierownictwa. Zasada ta odnosi się także do posiadania udziałów kapitałowych lub wykonywania dodatkowej pracy zarobkowej u dostawców lub klientów grupy Bosch. Nie dotyczy to udziałów kapitałowych mniejszych niż 10 procent. Kontakty handlowe z przedsiębiorstwami, w których pracownik, jego małżonek/małżonka (partner/partnerka) lub bliski członek rodziny posiada udziały kapitałowe lub pełni funkcję kierowniczą, mogą mieć miejsce wyłącznie po uprzednim otrzymaniu Code of Business Conduct | 5 pisemnej zgody odpowiedniego kierownictwa, o ile dany pracownik ma wpływ na relację handlową i wynika z tego ryzyko konfliktu interesów. Przekazywanie partnerom biznesowym zleceń o charakterze prywatnym Pracownicy mogą przekazywać partnerom biznesowym grupy Bosch zlecenia o charakterze prywatnym wyłącznie po uprzednim otrzymaniu pisemnej zgody odpowiedniego kierownictwa, o ile mają oni bezpośredni związek z przekazywaniem lub realizacją zleceń i wynika z tego ryzyko konfliktu interesów. Nie dotyczy to towarów i usług, które są oferowane powszechnie. 3. Postępowanie z informacjami Dokumenty Zapisy i raporty (zarówno do użytku wewnętrznego, jak i zewnętrznego) powinny być prawidłowe oraz zgodne z prawdą. Należy przestrzegać zasad prawidłowej księgowości i sporządzania bilansów. Zasady te stanowią, że ewidencja danych i zapisów musi być zawsze pełna, prawidłowa oraz zgodna z czasem i wykorzystywanym systemem. Sporządzanie zapisów, tworzenie plików itp., w których wykorzystuje się informacje poufne przedsiębiorstwa, jest dozwolone tylko wówczas, gdy leży to w bezpośrednim interesie korporacji Bosch. Utajnianie informacji Informacje poufne przedsiębiorstwa powinny być utajnione. Obowiązek ten utrzymuje się także po zakończeniu stosunku pracy. 6 | Code of Business Conduct Ochrona danych i bezpieczeństwo informacji Należy zapewnić ochronę prywatności w związku z wykorzystaniem danych osobowych oraz bezpieczeństwo wszelkich danych handlowych we wszystkich procesach biznesowych. Należy przy tym uwzględnić obowiązujące wymagania prawne. Rozwiązania techniczne w kwestii ochrony przed nieuprawnionym dostępem powinny odpowiadać odpowiednim standardom oraz aktualnemu poziomowi techniki. Insider trading Zjawisko Insider trading polega na przekazywaniu przez poinformowane osoby informacji niejawnych, które inwestorzy mogą uznać za ważne dla podjęcia przez nich decyzji inwestycyjnych. Zabrania się nabywania lub sprzedaży, a także zalecania nabywania lub sprzedaży papierów wartościowych na podstawie informacji niejawnych. Informacje tego rodzaju powinny być traktowane jako ściśle poufne. Udostępnianie ich osobom trzecim jest stanowczo zabronione. Dotyczy to także udostępniania haseł umożliwiających dostęp do informacji niejawnych, które są zapisane w formie elektronicznej. Udostępnianie informacji niejawnych współpracownikom lub zewnętrznym doradcom jest dozwolone tylko wówczas, jeśli odbiorca potrzebuje tych informacji do wykonania swoich obowiązków oraz jest zobowiązany do traktowania ich z zachowaniem ścisłej poufności. 4. Zachowanie w stosunku do partnerów handlowych i osób trzecich Prawo o konkurencji i prawo kartelowe Każdy pracownik ma obowiązek przestrzegać reguł wolnej konkurencji w ramach istniejących przepisów prawa. Zabrania się dokonywania przez konkurentów ustaleń dotyczących podziału terytorium lub podziału klientów, uzgodnień lub wymiany informacji dotyczących cen/składników cen, kontaktów z dostawcami oraz ich warunków, a także informacji dotyczących zdolności produk- Code of Business Conduct | 7 „Niniejszy Kodeks etyczny przekazujemy naszym pracownikom jako instrukcję postępowania.“ Christoph Kübel cyjnych lub polityki ofertowej.Dotyczy to także wymiany informacji na temat strategii marketingowych i inwestycyjnych. Zasadniczo zabronione są nie tylko związane z powyższym umowy pisemne, lecz także ustne ustalenia lub utrzymywana w tajemnicy, świadoma współpraca z konkurentami. Ustalenia ustne lub wymiana informacji w kwestiach dotyczących planów badawczo-rozwojowych są dozwolone wyłącznie w ściśle określonych, wyjątkowych przypadkach. Zabrania się wykorzystywania pozycji rynkowej przedsiębiorstwa w sposób niezgodny z prawem, na przykład w celu przeforsowania dyskryminacji cenowych, dostaw niezamówionych produktów czy odmowy realizacji dostawy. Kontakty z dostawcami i klientami Umowy z klientami i dostawcami powinny być w pełni uregulowane i jednoznaczne, a późniejsze zmiany i uzupełnienia ich treści powinny być udokumentowane. Dotyczy to także takich ustaleń, jak wypłaty premii oraz dopłaty na reklamę lub promocję. Wszyscy pracownicy powinni ściśle przestrzegać wewnętrznych regulacji odnoszących się do stosowania podwójnej kontroli („zasada dwóch par oczu”), a także oddzielenia funkcji wykonawczych i kontrolnych. Wybór dostawców powinien mieć miejsce wyłącznie w oparciu o zasady wolnej konkurencji — po porównaniu ceny, jakości, wyników i przydatności oferowanych produktów lub usług. Korupcja, prezenty i inne korzyści materialne Niedozwolone są umowy lub ustalenia towarzyszące umowom, które mają na celu korzyści lub uprzywilejowanie poszczególnych osób w związku z pośrednictwem, przekazywaniem oraz realizacją zleceń, dostaw i płatności. Pracownicy, którzy pozwalają klientom i dostawcom wpływać na siebie w nieuczciwy sposób lub próbują w taki sam sposób wpływać na klientów lub dostawców, zostaną pociągnięci do odpowiedzialności — niezależnie od konsekwencji wynikających z prawa karnego. Próby nieuczciwego wywierania wpływu na decyzje pracowników grupy Bosch przez dostawców lub klientów należy zgłaszać odpowiedniemu kierownictwu. Reakcje na nie powinny być rozpatrywane indywidualnie — 8 | Code of Business Conduct „Wspólnie ponosimy odpowiedzialność za wizerunek i reputację firmy Bosch.“ Volkmar Denner zależnie od danego przypadku — i mieć odpowiednią formę, na przykład zawieszenie zleceń lub wypowiedzenie umowy. Prowizje i wynagrodzenia płacone autoryzowanym dystrybutorom, przedstawicielom lub doradcom powinny być odpowiednie do ich wkładu pracy. Zabrania się ustalania świadczeń, które wskazywałyby, że stanowią one w całości bądź w części korzyści finansowe o charakterze korupcyjnym. Przedstawiciele oraz inne osoby pośredniczące, z pomocy których grupa Bosch korzysta w celu uzyskania zleceń lub zezwoleń — w szczególności autoryzowani dystrybutorzy, agenci celni i doradcy — muszą wyraźnie zobowiązać się w formie umowy, że nie będą wręczać ani przyjmować korzyści o charakterze korupcyjnym. Należy przewidzieć w umowie prawo do natychmiastowego wypowiedzenia umowy w przypadku korupcji i zachowania świadczącego o przekupności. W przypadku przyjmowania i wręczania prezentów i innych korzyści (na przykład uczestniczenia w imprezach nie związanych bezpośrednio z działalnością biznesową), włącznie z zaproszeniami (od/dla dostawców lub klientów), należy postępować wyjątkowo restrykcyjnie. Ich wartość finansowa powinna być na tyle mała, by ich przyjęcie nie musiało być zatajone oraz nie spowodowało uzależnienia odbiorcy wskutek zobowiązania. W przypadkach budzących wątpliwości należy zwrócić się do odpowiedniego kierownictwa o pisemną zgodę. Rotacja personelu w obszarach narażonych na korupcję Należy przewidzieć regularną rotację personelu (wymienność pracy), w szczególności w obszarach narażonych na korupcję (na przykład zaopatrzenie i zbyt). Środki te służą w wielu przypadkach także rozwojowi zawodowemu poszczególnych pracowników — mają więc zarówno charakter prewencyjny, jak i szkoleniowy. Darowizny Do dziedzin wspieranych przez fundację im. Roberta Boscha należą: porozumienie między narodami, zdrowie, edukacja, nauka i kultura. Fundacja ta ma zarówno charakter operacyjny Code of Business Conduct | 9 (dąży do osiągnięcia celów w ramach własnych programów), jak i pomocowy (umożliwia osobom trzecim opracowanie i realizację ich projektów). Jednostki organizacyjne grupy Bosch przekazują — w ramach obywatelskiego zaangażowania — darowizny pieniężne i rzeczowe na edukację, naukę, kulturę i cele społeczne. O regułach przekazywania takich darowizn decyduje wyłącznie Zarząd spółki Robert Bosch GmbH lub kierownictwo poszczególnych jednostek organizacyjnych. Przy przekazywaniu takich darowizn należy przestrzegać zasady bezinteresowności oraz wyraźnie odróżniać je od działalności sponsorskiej. 5. Jakość i bezpieczeństwo produktów Słowa Roberta Boscha: „Jakość to nasz najważniejszy produkt” nieprzerwanie wytyczają kierunek naszej polityki biznesowej. Dążymy do spełnienia wysokich wymagań naszych klientów w stosunku do jakości i bezpieczeństwa — także w przypadku coraz bardziej skomplikowanych produktów i systemów. Konieczne w tym celu usprawnienia są przez nas realizowane w sposób gruntowny i mają charakter długotrwały. Jeśli mimo wszelkich naszych starań wystąpią jakiekolwiek braki, są one przez nas usuwane zgodnie z wymogami prawnymi i zobowiązaniami określonymi w umowie. 6. Bezpieczeństwo i higiena pracy, ochrona zdrowia, ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska Do obowiązków wszystkich pracowników należy unikanie zagrożeń dla ludzi i środowiska, minimalizowanie wpływu na środowisko oraz oszczędne obchodzenie się z zasobami. Procesy, zakłady i środki produkcji muszą odpowiadać określonym wymogom prawnym i wewnętrznym, które dotyczą bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony zdrowia, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. 10 | Code of Business Conduct 7. Informacje i szkolenia Pracownicy będą regularnie informowani o bieżących sprawach związanych z niniejszym „Kodeksem etycznym”. Będą oferowane specjalne szkolenia z określonych dziedzin dla pracowników (na przykład z zakresu odpowiedzialności za bezpieczeństwo produktu, prawa kartelowego, prawa pracy, przepisów prawa w zakresie ochrony środowiska) z wybranych obszarów szczególnie narażonych (na przykład dział zbytu czy zaopatrzenia). 8. Zgłaszanie nieprawidłowości Każdy pracownik ma prawo zgłaszać swojemu przełożonemu okoliczności, które wskazują na naruszenie postanowień zawartych w niniejszym „Kodeksie etycznym”. Zgłoszenia te mogą mieć ewentualnie charakter anonimowy. We wszystkich regionach należy ponadto wskazać inne osoby kontaktowe, którym można zgłaszać tego rodzaju informacje (pełnomocnicy ds. wymogów regulacyjnych), a w razie potrzeby stworzyć dodatkowe możliwości (na przykład infolinię ds. wymogów regulacyjnych). Przekazane informacje zostaną zbadane, a w razie potrzeby podjęte zostaną środki zaradcze. 9. Kontrola Każda jednostka organizacyjna jest odpowiedzialna za przestrzeganie postanowień zawartych w „Kodeksie etycznym” oraz innych wewnętrznych reguł przedsiębiorstwa w dziedzinie, za którą odpowiada. Centralny wydział kontroli przedsiębiorstwa Centralny wydział kontroli przedsiębiorstwa, wraz ze swoimi terenowymi jednostkami organizacyjnymi, dysponuje nieograniczonym prawem do informacji i kontroli, o ile regulacje prawne lub wewnątrzzakładowe nie stanowią inaczej. Code of Business Conduct | 11 „Uczciwe prowadzenie działalności gospodarczej jest na dłuższą metę najbardziej opłacalne, a świat biznesu docenia je bardziej, niż mogłoby się wydawać.“ Robert Bosch, 1921 Informacje i osoby kontaktowe Więcej informacji znajdą Państwo na stronie www.bosch.com/compliance https://bgn.bosch.com/alias/compliance E-mail: compliance.offi[email protected] Robert Bosch GmbH Compliance Committee Office Postfach 10 60 50 70049 Stuttgart Germany Telephone +49 711 811-48643 Fax +49 711 811-48644 compliance-committee.offi[email protected] Printed in Germany 100 % chlorine-free paper