Scenariusz lekcji: Rzym w okresie podbojów. Imperium Rzymskie

Scenariusz lekcji: Rzym w okresie podbojów. Imperium Rzymskie.
Nazwa i nr programu: DKW 4014– 73/99
Cel ogólny zajęć:
Zapoznanie z polityką Rzymu w okresie podbojów.
Cele szczegółowe zajęć w postaci zoperacjonalizowanej:
Uczeń:
 wymienia przyczyny podbojów rzymskich,
 wylicza nazwy podbitych ludów,
 wskazuje na mapie kierunki podbojów rzymskich,
 umieszcza fakty na taśmie chronologicznej,
 opisuje organizację podbitych terenów,
 odczytuje z mapy nazwy prowincji rzymskich z okresu republiki.
 wyjaśnia pojęcia: prowincja, konsul, legion, triumf, zasada „dziel i rządź”, imperium,
 opisuje uzbrojenie żołnierzy rzymskich,
 analizuje przyczyny zwycięstw Rzymu,
 charakteryzuje imperialną politykę Rzymu.
W czasie lekcji będą kształtowane następujące umiejętności
ponadprzedmiotowe :


Umiejętność efektywnego i skutecznego współdziałanie w grupie.
Umiejętność skutecznego porozumiewania się.
Pojęcia do wyjaśnienia w toku lekcji:





Legion,
triumf,
prowincja,
„dziel i rządź”,
armia obywatelska.
Metody i techniki pracy:
„Burza mózgów”, praca indywidualna, pogadanka, praca w grupach 4-osobowych uczniów
siedzących w ławkach najbliżej siebie – gra „Prawda – fałsz”.
Do zajęć będą potrzebne następujące środki dydaktyczne:
Podręcznik: Wipszycka E., Historia. Starożytność, wyd. WSiP, mapa i ilustracje – podręcznik
str. 120–121, mapa ścienna „Starożytny Rzym”, tekst z lukami, Słownik terminów
historycznych.
materiały do gry „Prawda – fałsz” – zestaw kart związanych tematycznie, plansze: „Karty”,
„Prawda”, „Fałsz”, „Brak decyzji” i „?”.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Sprawdzenie pracy domowej i wiadomości z ostatniej lekcji metodą „burza mózgów”.
2. Przedstawienie tematu i celów lekcji.
Faza właściwa
3. Uczniowie ustalają metodą „burza mózgów” przyczyny podbojów rzymskich w Italii
i poza Italią. Wnioski zostają wpisane do zeszytów.
4. Uczniowie pracują z mapą (podręcznik str. 117 i 121) i ustalają kolejne etapy
i kierunki podbojów rzymskich.
5. Uczniowie korzystają z informacji w podręczniku, rysują w zeszytach oś czasu
i zaznaczają na niej najważniejsze wydarzenia podbojów rzymskich.
6. Nauczyciel przedstawia sposób zarządzania podbitymi obszarami – pogadanka.
7. Wyjaśnienie pojęć: prowincji, zasady ”dziel i rządź”, imperium – Słownik terminów
historycznych.
8. Uczniowie odczytują z mapy nazwy prowincji z okresu republiki.
9. Uczniowie w oparciu o tekst z podręcznika oraz ilustrację przedstawiającą uzbrojenie
armii rzymskiej (podręcznik str. 118–120) uzupełniają tekst z lukami.
Uzupełnij tekst:
Rzymianie dokonywali podbojów dzięki świetnie zorganizowanej ....................... .
Każdy obywatel w wieku 17–60 lat musiał służyć w armii i stawać na wezwanie w pełnym
.................................... potrzebnym do walki. Trzon wojska rzymskiego stanowiła
........................................ Podstawową jednostką armii rzymskiej był ...................................
liczący ok. .......................... żołnierzy. Żołnierz rzymski wyposażony był w ............................,
którą rzucano w przeciwnika, krótki obosieczny.............................., wykonaną z drewna
i okutą metalem ................. oraz pancerz i .............................. .
10. Dyskusja na temat sukcesów Rzymu w podbojach.
11. Gra „Prawda – fałsz” jako technika ewaluacji.
 Podział klasy na czteroosobowe grupy. Nauczyciel rozdaje każdej grupie przygotowane
wcześniej karty i objaśnia zasady gry.
 Przygotowane karty uczniowie kładą na polu oznaczonym „KARTY” odwrotną stroną do
góry. Następnie kolejno wyciągają po jednej karcie i głośno odczytują umieszczone na nich
teksty. Grupa musi zdecydować, czy przeczytana odpowiedź jej zdaniem jest prawdą czy
fałszem, następnie karta wędruje odpowiednio na pole „PRAWDA” lub „FAŁSZ”. Jeżeli
grupa w przewidzianym czasie nie dojdzie do porozumienia, należy odłożyć kartę na pole
„BRAK DECYZJI”. Grupa może również dojść do wniosku, że posiada zbyt mało
informacji, aby podjąć decyzję. W tym przypadku karta odkładana jest na pole „?”. Przydział
grupom materiałów do gry (opis gry, plansze: „Karty”, „Prawda”, „Fałsz”, „Brak decyzji”,
„?”, zestaw kart związanych tematycznie).
 Na zakończenie zajęć liderzy poszczególnych zespołów przedstawiają swoje odpowiedzi
na forum klasy. Karty znajdujące się na polu „BRAK DECYZJI” i „?” są wyjaśniane
wspólnie z pomocą nauczyciela.
KARTY DO GRY „Prawda – fałsz”
Rzymianie prowadzili z Kartaginą III
Zasada „dziel i rządź” dotyczyła
wojny samnickie.
podziału prowincji pomiędzy
namiestników.
Legion to podstawowa jednostka armii Kartagina została zburzona w 146 r.
rzymskiej licząca 100 żołnierzy.
p.n.e.
Jedną z przyczyn podbojów rzymskich Armią rzymską dowodzili konsulowie.
była chęć zdobycia ziemi pod uprawę.
Prowincja to obszar podbity przez Rzym Rzym został założony w VIII w. p.n.e.
poza Italią.
i wciągu kilku stuleci stał się dzięki
podbojom wielkim mocarstwem –
imperium.
Mieszkańcy prowincji rzymskich musieli Hannibal to słynny wódz rzymski.
płacić podatki.
W armii rzymskiej służyli wszyscy
Juliusz Cezar dokonał podboju Galii.
obywatele od 17 do 60 roku życia.
146 r .p.n.e. to I wiek p.n.e.
Kartagina to fenicka kolonia leżąca
w Azji.
Pobór do armii rzymskiej odbywał się co
Tryumf to uroczysty wjazd
roku.
zwycięskiego wodza do Rzymu.
Kolonie w starożytnym Rzymie to osady Ze zdobyczy wojennych w Imperium
założone w miejscach ważnych pod
Rzymskim korzystali tylko żołnierze.
względem militarnym.
Faza kończąca
12. Podsumowanie: Ocena zaangażowania uczniów w pracę na zajęciach.
13. Praca domowa – ćw. w zeszycie ćwiczeń.