Decyzje cenowe (ceny wewnętrzne) Cen a Cena (łac. pretium) - nazwa świadczenia kupującego w umowie sprzedaży: kwota pieniężna ustalona jako ekwiwalent nabywanej rzeczy. Cena jest zawsze kwotą pieniężną, co nie wyklucza możliwości zaliczenia na jej poczet świadczeń niepieniężnych; W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1. „Ustawy o cenach” w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy - co oznacza, że kwota ceny obejmuje te podatki. Rodzaje cen ❖ Producenta - to cena, po której można nabyć towar bezpośrednio od wytwórcy, ❖ Hurtowa - czyli cena pośrednia (bez marży detalicznej, uwzględnia marżę hurtową)), ❖ Detaliczna - obejmuje wszystkie koszty produkcji, marketingu i dystrybucji (cena hurtowa + marża detaliczna), ❖ Maksymalna - pozbawia strony możliwości umownego ustalenia ceny ponad określoną wartość, ❖ Minimalna - pozbawia strony możliwości umownego ustalenia ceny poniżej określonej wartości, ❖ Wynikowa – stosowana wówczas, gdy uprawniony organ wiążąco ustalił, w jaki sposób sprzedawca ma ustalić cenę, przy odpowiednim stosowaniu przepisów o cenie sztywnej lub maksymalnej, Rodzaje cen c.d. ❖ Sztywna - sprawia, że produkt sprzedawany jest po takiej samej cenie wszystkim nabywcom kupującym go na takich samych warunkach i w takich samych ilościach, ❖ Wolnorynkowa - kształtuje się swobodnie w oparciu o prawo popytu i podaży, ❖ Równowagi - cena, przy której popyt na dane dobro jest równy jego podaży, ❖ Cena postulowana – kwota, za którą oferujący produkt lub usługę gotowy jest je sprzedać, ❖ Cena transakcyjna - kwota, za którą faktycznie dokonano wymiany. Formy ceny ❖ suma pieniędzy za jednostkę towaru ❖ procent od określonej wartości (stopa procentowa lub prowizja) ❖ czesne ❖ czynsz ❖ taryfa ❖ składka ❖ honorarium lub wynagrodzenie. Decyzje cenowe Decyzje cenowe Oparte o rynek ✤popyt ✤konkurencja Ceno biorca Oparte o kosztach ❖koszty produkcji ❖moce produkcyjne Ceno dawca Czynniki kształtujące cenę Wewnętrzne – zależne od przedsiębiorstwa: ❖ Wielkość produkcji i sprzedaży ❖ Struktura asortymentowa przedsiębiorstwa ❖ Warunki zaopatrzenia w surowce i materiały ❖ Czynniki wewnętrzne wywierają wpływ na poziom kosztów w przedsiębiorstwie, istnieje zależność między poziomem kosztów a wielkością produkcji (wraz ze wzrostem wielkości produkcji maleją koszty jednostkowe, przez co i cena zależy w jakimś stopniu od poziomu kosztów) Zewnętrzne – niezależne od przedsiębiorstwa: prawne regulacje cen, itp. Ceny wewnętrzne: Większość rozrachunków wewnętrznych w firmie wymaga stosowania cen, według których rozlicza się przekazywanie usług i produktów między samodzielnymi zakładami. Zatem cena wewnętrzna jest to cena sprzedaży usług i półproduktów przez jednostkę (producenta) jednostce występującej w roli nabywcy. Mechanizm zmierzający do dostarczania menedżerom ośrodków poprawnej informacji o ponoszonych kosztach w celu osiągnięcia ich racjonalizacji, a przez to wzrostu efektywności przedsiębiorstwa. Cztery kategorie cen: - ceny wewnętrzne oparte na kosztach – rzeczywiste, planowe lub normatywne koszty usługi na poziomie kosztów zmiennych, kosztów pełnych lub ceny typu „koszt plus”, - ceny wewnętrzne rynkowe – ceny, które jednostka osiąga przy sprzedaży wewnętrznej swoich usług lub ceny rynkowe stosowa- ne przez inne przedsiębiorstwa, - ceny wewnętrzne negocjowane – kształtujące się w rezultacie negocjacji między samodzielnymi jednostkami organizacyjnymi; ceny te zwykle uwzględniają informacje o kosztach produkcji i cenach rynkowych produktów, - ceny wewnętrzne gwarantujące określoną stopę zwrotu kapitału – uwzględniają koszty bez amortyzacji, rozmiary działalności i wielkość strumieni przyszłych wpływów. Dla przykładu: Wewnętrzne ceny są wykorzystywane w przedsiębiorstwach posiadających złożoną strukturę organizacyjną i składającą się z wielu jednostek i komórek organizacyjnych. W bankach najbardziej typowe rozrachunki dotyczą: rozliczeń działalności wydziałów pomocniczych (wydziałów powołanych do zapewnienia obsługi klientów – w banku będą to koszty centrali czy też koszty funkcjonowania centrów „wsparcia”), zagadnień cen pieniądza (koszt pozyskania i ulokowania pieniądza na rynku) Podsumowując: ❖ Ceny wewnętrzne powinny być właściwą podstawą określenia wyniku działalności gospodarczej w samodzielnej jednostce ❖ Ceny wewnętrzne powinny stwarzać podstawy podejmowania prawidłowych decyzji gospodarczych ❖ Ceny wewnętrzne powinny umacniać samodzielność wydzielonej jednostki gospodarczej. ❖ Maksymalna cena wewnętrzna nie powinna być wyższa od najniższej ceny rynkowej, za jaką jednostka kupująca może nabywać produkty lub usługi na rynku zewnętrznym. ❖ Minimalna cena wewnętrzna nie powinna być niższa niż suma kosztów krańcowych produkcji jednostki sprzedającej powiększonych o koszty utraconych korzyści.