Plan Odnowy Miejscowości Bielanka w Gminie Raba Wyżna na lata 2008 - 2015 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BIELANKA W Gminie Raba Wyżna Na lata 2008 – 2015 BIELANKA – WRZESIEŃ 2008 1 Plan Odnowy Miejscowości Bielanka w Gminie Raba Wyżna na lata 2008 - 2015 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ I Charakterystyka miejscowości Bielanka ROZDZIAŁ II Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości ROZDZIAŁ III Analiza SWOT ROZDZIAŁ IV Opis planowanych działań aktywizujących lokalną społeczność 2 inwestycyjnych i przedsięwzięć Plan Odnowy Miejscowości Bielanka w Gminie Raba Wyżna na lata 2008 - 2015 ROZDZIAŁ I Charakterystyka miejscowości Bielanka 1. POŁOŻENIE MIEJSCOWOŚCI, PRZYNALEŻNOŚĆ ADMINISTRACYJNA, POWIERZCHNIA, LICZBA LUDNOŚCI Bielanka to malowniczo położona miejscowość leżąca we wschodniej części Beskidu Żywieckiego, na terenie górzystym. Pejzaż Bielanki tworzy najwyższy szczyt w okolicy Janowcówka (711 m n.p.m.), Bogato zalesione zbocza wzniesień opadających z obu stron ku dolinie, gdzie wzdłuż ciągnącej się drogi skupiają się zabudowania tej pięknej letniskowej miejscowości. Wieś zaczyna się od miejsca, gdzie potok Żeleźnicy wpada do rzeki Raby. Dalej na południe ciągnie się aż do Odrowąża, gdzie tuż za nim i Pieniążkowicami rozpościera się kotlina Nowotarsko – Orawska z przepiękną panoramą naszych królewskich gór Tatr. Administracyjnie Bielanka jest jednym z 8 sołectw wchodzących w skład gminy Raba Wyżna, w powiecie nowotarskim, w województwie małopolskim. Od strony północnegozachodu graniczy z miastem i gminą Jordanów w powiecie suskim, od północnego-wchodu z gminą Lubień w powiecie myślenickim, od wschodu z gminą miejsko-wiejską RabkaZdrój, od południowego - wschodu z gminą Nowy Targ, od południa z gminą Czarny Dunajec, od zachodu z gminami Jabłonka i Spytkowice. Dokładna data założenia Bielanki nie jest znana jednakże uważa się, że swoimi początkami sięga XIV wieku. Pewne jest, że w roku 1618 została włączona do parafii Św. Stanisława BM w Rabie Wyżnej. Ówczesne tereny charakteryzowały się zwartą, pierwotną puszczą jodłowo – bukowa pełną dzikiej zwierzyny, wśród której wyróżniały się potężne jelenie, niedźwiedzie, wilki, rysie, sarny, lisy i borsuki. Rzeka była większa i krystalicznie czysta, pełna ryb i zwierzyny wodnej. Zasiedlenie tych ziemi wynikało z konieczności zabezpieczenia ważnej drogi handlowej, prowadzącej z Węgier do Krakowa. Była to Droga Królewska, którą przewożono sól, a później również miedź. Osiedlenie ludności na tych terenach trwało długo, gdyż klimat był chłodny, a ziemie nieurodzajne. Przez Bielankę przebiega droga wojewódzka nr 958 Chabówka – Zakopane. Bielankę zamieszkuje 454 mieszkańców, co stanowi 3,4% ludności całej Gminy. Średnia gęstość zaludnienia wynosi 75,67 osoby/km2. 3 Plan Odnowy Miejscowości Bielanka w Gminie Raba Wyżna na lata 2008 - 2015 2. HISTORIA MIEJSCOWOŚCI ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM WYDARZEŃ MAJĄCYCH WPŁYW NA POWSTANIE UKŁADU PRZESTRZENNEGO – OKREŚLENIE PRZESTRZENNEJ STRUKTURY MIEJSCOWOŚCI PRZEZ WSKAZANIE Dokładna data założenia Bielanki nie jest znana, jednakże uważa się, że jej początki sięgają XIV wieku. Pewne jest, że w roku 1618 została włączona do parafii św. Stanisława BM w Rabie Wyżnej. Ówczesne tereny charakteryzowały się zwartą, pierwotną puszczą jodłowo-bukową pełną dzikiej zwierzyny, wśród której wyróżniały się potężne jelenie, niedźwiedzie, wilki, rysie, sarny, lisy i borsuki. Rzeka była większa i krystalicznie czysta, pełna ryb i zwierzyny wodnej. Zasiedlenie tych ziem wynikało z konieczności zabezpieczenia ważnej drogi handlowej, prowadzącej z Węgier do Krakowa. Była to Droga Królewska, którą przewożono sól, a później również miedź. Osiedlenie ludności na tych terenach trwało długo, gdyż klimat był chłodny, a ziemie nieurodzajne. Według ludowych podań, mieszkańcy ówczesnej Bielanki, trudnili się uprawą lnu i dalszą jego obróbką, również tkactwem. Często podczas pięknej pogody całe pola pokryte były rozłożonymi śnieżnobiałymi płótnami. Legenda głosi, iż królowa Kinga, przejeżdżając przez miejscowość zobaczyła mnóstwo bielących się płócien i postanowiła nadać osadzie nazwę Bielanka. Do roku 1846 na terenie wsi znajdowała się gorzelnia i spichlerz, w którym składowano zboże przywożone przez Żeleźnicę z Orawy. Wymienione obiekty znajdowały się w miejscu, gdzie obecnie mieści się Instytut Owczarstwa Górskiego. Gorzelnię zniszczono podczas powstania chochołowskiego na rozkaz sołtysa Łętowskiego, aby jego chłopi idący na Rabę Wyżną nie ulegli pokusie. W 1873 roku wybuchła epidemia cholery, która pochłonęła około dwudziestu mieszkańców wsi. Pochowano ich na granicy Kawulówki i Bykówki. W latach 1937 – 39 podczas budowy nowej drogi zasypano cmentarz i położono na jego miejscu asfalt. Symboliczny krzyż oraz iglaki posadzone obok drogi wiodącej do Czarnego Dunajca upamiętniają tę tragedię. Pierwsza szkoła na terenie Bielanki mieściła się w prywatnej izbie- została otwarta 1 września 1909. Na wiosnę 1911 roku rozpoczęto prace wokół budowy nowej szkoły, a we wrześniu 1912 rozpoczęła się nauka. Podczas II wojny światowej szkoła była często zajmowana przez wojsko. Na terenie Bielanki znajduje się kilka zabytków. Powstanie Kapliczki pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa datuje się na rok 1895. Plac pod jej budowę ofiarował Jakub Kawula, a wykonawcami byli Błażej Domalik i Sojka. W kapliczce odprawiano nabożeństwa i raz w roku Mszę św, w święto Najświętszego Serca Pana Jezusa, a od 1961 także dla dzieci przystępujących do I Komunii Świętej. W 1981 z inicjatywy pana Andrzeja Kawuli rozpoczęto prace przy budowie kościoła, które zakończono w 1983. Przy budowie świątyni z wielkim zapałem i poświęceniem pracowali wszyscy mieszkańcy. Pierwszą Mszę świętą w nowym kościele odprawiono w pierwszą niedzielę adwentu1983 roku. Na terenie wsi znajdują się również dwie zabytkowe kapliczki. Z drugiej połowy XIX wieku pochodzi 4 Plan Odnowy Miejscowości Bielanka w Gminie Raba Wyżna na lata 2008 - 2015 Kapliczka Matki Boskiej z Dzieciątkiem, ufundowana przez p. Antoniego Kołodzieja, a wykonana przez nieznanego artystę. Druga kapliczka – Trójcy Świętej jest osadzona na drewnianym krzyżu i znajduje się naprzeciw domu obecnego sołtysa wsi pana Kazimierza Pałasza. W miejscowości znajdują się także szczególne miejsca pamięci. W lesie za Trzema Kamieniami pod Bukowiną usytuowany jest krzyż, postawiony ku czci poległych partyzantów. Nieopodal domu Władysława Szepelaka znajduje się mogiła upamiętniająca śmierć jego ojca Władysława, babci Anny oraz dwóch partyzantów (Bolesława Lachowskiego „Kosa” i Jana Drąga), którzy zostali zastrzeleni przez Gestapo. Władysław Szepelak jest znanym nie tylko na Podhalu pisarzem ludowym o ciekawej i bogatej biografii. Podczas okupacji niemieckiej był żołnierzem Armii Krajowej w oddziale partyzanckim kapitana „Szaroty”, a następnie więźniem hitlerowskich obozów koncentracyjnych. Jest autorem wielu tomików wierszy oraz wspomnień wojennych pt.”Ja przeżyłem”. W lesie tzw. „Buczniku”, miejscu gdzie odbyła się przysięga partyzancka oddziału Bolesława Wojciecha Duszy ps. „Szarota” postawiono pomnik, który przypomina to wydarzenie. Podczas I wojny światowej w Bielance dwukrotnie stacjonowało wojsko. Jak się okazało było ono odpowiedziane za budowę rowów strzeleckich, które miały zatrzymać ofensywę armii rosyjskiej. Fortyfikacja ciągnie się wzdłuż drogi Pieniążkowice – Raba Wyżna. Znaczna cześć dobrze zachowanej twierdzy leży na wzgórzach Kierówka, Makuchówka, Janowcówka oraz na terenie Instytutu Owczarstwa Górskiego w Bielance. Jest to najdłuższy, liczący około pięciuset metrów, ciągły odcinek rowów, jaki zachował się w małopolsce. Podczas badań odnaleziono także okopy, stanowiska dla karabinów maszynowych, punkty obserwacyjne, schrony i podręczne magazyny amunicji oraz ziemianki. Mieszkańcy wsi zajmowali się uprawą i obróbką lnu oraz tkactwem. Część żyła z uprawy roli, jednak z powodu nieurodzajnych ziem plony były słabe. Podczas zaborów mężczyźni wyjeżdżali w poszukiwaniu pracy do Austrii i Węgier. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku sytuacja mieszkańców była bardzo trudna – musieli się utrzymać z tego, co sami wypracowali uprawiając ziemię i biorąc udział w pracach budowlanych i drogowych- m. in. przy budowie drogi z Chabówki do Czarnego Dunajca w latach 1937-39. Mieszkańcy Bielanki używali gwary góralskiej, zbliżonej do podhalańskiej. Warto dodać, iż uczniowie Szkoły Podstawowej w Bielance zebrali materiał do słownika dawnych wyrazów i zwrotów z terenu wsi. Do niedawna w Bielance znajdowała się stacja Owczarstwa Górskiego Instytutu Zootechniki w Krakowie (powstała w 1954 roku), która była jedyną tego typu placówką naukową w kraju. W 2001 roku przez miejscowość przeszła trąba powietrzna, która wyrządziła wiele szkód. Warto zaznaczyć iż wspomniana już kapliczka NSPJ pozostała nietknięta, co uznano za cud. Miejsce klęski żywiołowej odwiedził ówczesny premier Jerzy Buzek. Trzy lata później Bielankę nawiedziło trzęsienie ziemi – 3,6 w skali Richtera. Wieś posiada szkołę, która ma już 90-letnią historię. Naprzeciw niej usytuowany jest kościół, wybudowany w latach 80-tych dzięki ofiarności mieszkańców. Na uwagę zasługuje 5 Plan Odnowy Miejscowości Bielanka w Gminie Raba Wyżna na lata 2008 - 2015 również fakt, iż Bielanka posiada własną straż pożarną. Remiza strażacka, prócz swej pierwotnej funkcji, jest również miejscem wielu imprez kulturalno - społecznych. 6 Plan Odnowy Miejscowości Bielanka w Gminie Raba Wyżna na lata 2008 - 2015 ROZDZIAŁ II Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości 1. ZASOBY PRZYRODNICZE I DZIEDZICYWO KULTUROWE Bielanka posiada korzystne warunki środowiskowe. Pozbawiona większych zakładów przemysłowych odznacza się dogodnymi warunkami czystości powietrza, a także klimatem akustycznym. Brak oczyszczalni ścieków może w nieznacznym stopniu ujemnie oddziaływuje na środowisko przyrodnicze. Bielanka, jak zresztą całość gminy ze względu na cenne obiekty przyrodnicze uznana została jako obszar chronionego krajobrazu. Ochrona przyrody realizowana jest min. przez ochronę ginących gatunków roślin i zwierząt. Na terenie wsi, w pobliżu Leśniczówki znajduje się pomnik przyrody –klon jawor o obwodzie na wysokość 1,30 m – 4,38 m i wysokości 25 m. Wiek ok. 300 lat. Wpisany do rejestru Rozporządzenia Nr 36 Wojewody Nowosądeckiego z dn. 19 lipca 1998 r. Bioróżnorodność Bielanki nie odbiega od innych części Beskidów Zachodnich. W dolinie potoku zachowały się skrawki zarośli i drzew liściastych. Głównymi gatunkami lasotwórczymi są: świerk, jodła, buk, a towarzyszą im sosna, wiąz, jesion. W warstwie runa występują rośliny chronione: widłak goździsty, paprotka zwyczajna, zawilec gajowy, skrzyp olbrzymi, pierwiosnek wyniosły, śnieżynka przebiśnieg, parzydło leśne, wilczajagoda, dziewięćsił bezłodygowy, kopytnik pospolity. Dominującymi krzewami są: wawrzynek wilcze łyko, kruszyna pospolita. Rzadziej można spotkać jałowca pospolitego. W borach świerkowych runo leśne tworzą: mchy – głównie płonniki , paprocie z narecznicą szerokolistną i liczne grzyby owocnikowe. Na suchych miejscach panuje borówka. Uzupełnieniem walorów przyrodniczych jest fauna. Tworzą je populacje ssaków, takich jak: sarna, jeleń, zając, lis, kuna leśna. Z ptaków spotyka się różne gatunki dzięciołów, gile, kruki, zięby, jastrzębie. Wiosną słychać śpiew pokrzywek, rudzików, strzyżyków. Z płazów spotkać można żaby, ropuchy oraz salamandrę plamistą. Żyją też gady z jedynym wężem jadowitym – żmiją zygzakowatą, myloną często z zaskrońcem. Bogactwo roślinności można obserwować na łąkach i pastwiskach. Wiosną zakwitają na nich krokusy. Latem storczyki, mieczyki dachówkowate, chabry, firletki, złocienie, jaskry i dzwonki. Na wilgotnych polanach rozwijają się bujne łąki ostrożeniowe, w których dominują byliny: ostrożeń łąkowy i rdest wężownik. Na podmokłych miejscach i źródliskach rozwijają się młaki kozłkowo – turzycowe, w których licznie występują: turzyce, wełnianki i gatunki kozłków. 7 Plan Odnowy Miejscowości Bielanka w Gminie Raba Wyżna na lata 2008 - 2015 Ekosystemy łąkowe są siedliskiem wielu zwierząt. Dla leśnych ssaków, jak dzik, sarna, jelenie są częstym miejscem żerowania. Licznie występujące gryzonie stanowią pokarm kuny leśnej, łasicy, lisa. Ciekawą bioróżnorodność łąk stanowią liczne owady. Żyją tu liczne gatunki motyli (perłowce, rusałki, modraszki) i chrząszcze (np. biegaczowate, kózkowate). Fauna i flora Bielanki jest bogata i pełni funkcje ochronne oraz turystyczno – rekreacyjne. Na terenie Bielanki znajdują się cenne przyrodnicze i kulturowe tereny. Bielanka posiada na swoim terenie kilka obiektów zabytkowych. Najbardziej wartościowymi zabytkami świadczącymi o dawnych dziejach są obiekty wpisane do rejestru nieruchomości Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Zaliczamy do nich: - Kaplicę pw. Miłosierdzia Jezusowego z 1895 r., murowana, pokryta blachą. - Nowy Kościół, filia Parafii Raba Wyżna pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Maksymiliana z 1988 r., murowany, kryty blachą, niepalny. 2. OBIEKTY I TERENY Bielanka jest malowniczą miejscowością we wschodniej części Beskidu Żywieckiego, na terenie górzystym. Pejzaż Bielanki tworzą: najwyższy szczyt w okolicy – Janowcówka (711 m n.p.m) oraz zalesione zbocza wzniesień. W 1954 roku w Bielance powstał zootechniczny zakład doświadczalny jako stacja owczarska o znaczeniu badawczym. Była ona niegdyś Stacją Owczarstwa Górskiego Instytutu Zootechniki w Krakowie, a także jedyną tego typu placówką naukową w kraju. Obecnie ma jedynie charakter hodowlany i podlega Zakładowi Doświadczalnemu w Lipowej. Do obiektów sakralnych na terenie miejscowości należy, min. kaplica p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa powstała w 1895 r. W ołtarzu znajduje się obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa, a na ścianach bocznych wymalowani są ś. Błażej i Maciej. Przez miejscowość przebiegają także szlaki im. Ojca Świętego Jana Pawła II. Bazę sportowo – rekreacyjną tworzy mini sala gimnastyczna w Szkole Podstawowej im. Mariusza Zaruskiego wraz z boiskiem sportowym. Na rozwój turystyki bez wątpienia dużą zasługę przyniosłaby rozbudowa bazy rekreacyjno – turystycznej. Dogodne górzyste wzniesienia są odpowiednie do tworzenia, np. wyciągów narciarskich, górskich tras rowerowych. 8 Plan Odnowy Miejscowości Bielanka w Gminie Raba Wyżna na lata 2008 - 2015 3. INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA Na obszarze Bielanki działa ośrodek oświatowy – Szkoła Podstawowa im. Mariusza Zaruskiego. Uczy się w niej ok. 80 uczniów. Kończąc szkołę podstawową uczniowie uczą się w Gimnazjum im. Ojca Świętego Jana Pawła II w Rabie Wyżnej, oddalonej o ok. 4 km. Gimnazjum zapewnia dojazd do szkoły oraz dowóz do miejscowości po skończonych zajęciach lekcyjnych. Kolejnym szczeblem edukacji są szkoły średnie znajdujące się najbliżej w Rabce oddalonej o 10 km od Bielanki. W ostatnich latach zauważyć można tendencję spadkową dotyczącą liczby dzieci uczęszczających do szkoły podstawowej. Sytuacja demograficzna nie wskazuje na zmiany tendencji spadkowej w ciągu najbliższych kilku lat. W Bielance mieszka znany poeta – Władysław Szepelak, który podczas II wojny światowej przebywał w obozach koncentracyjnych. Swoje przeżycia wielokrotnie opowiada podczas spotkań z młodzieżą organizowanych w tutejszej szkole. Opiekę zdrowotną zapewnia Samodzielny Publiczny Wiejski Ośrodek Zdrowia w Rabie Wyżnej. 4. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA Komunikacja Przez teren wsi Bielanka przebiega droga wojewódzka o numerze 958 (ChabówkaRaba Wyżna- Czarny Dunajec- Zakopane), długości 3 km. Pozostała sieć drogowa to drogi gminne o nawierzchni twardej ulepszonej. Przez teren wsi Bielanka nie przebiega żaden szlak kolejowy, nie kursuje też komunikacja PKS. Jedynym środkiem transportu są prywatni przewoźnicy (bus). Na wymienionych drogach odbywa się ruch pojazdów samochodowych o zróżnicowanym natężeniu. Największe natężenie ruchu występuje na drodze wojewódzkiej nr 958., najmniejszym natężeniem ruchu charakteryzują się drogi gminne. Wodociągi i kanalizacja Wieś nie posiada sieci wodociągowej. Mieszkańcy korzystają z indywidualnych lub zbiorowych ujęć wodnych w postaci studni przydomowych bądź też studni znajdujących się w pobliżu lokalnych źródeł i cieków. Na terenie Bielanki nie ma sieci kanalizacyjno- sanitarnej. 9 Plan Odnowy Miejscowości Bielanka w Gminie Raba Wyżna na lata 2008 - 2015 Gospodarka odpadami komunalnymi Odpady komunalne wytwarzane są w gospodarstwach domowych i obiektach użyteczności publicznej. Wywozem odpadów stałych i ciekłych zajmują się firmy, mające uprawnienia do zawierania umów na wywóz odpadów takie jak: A.S.A EKO POLSKA, oddział – Jabłonka, Firma Usługowo-Handlowa „Kombud”, 34-788 Łętownia 378 Firma IB Sp. z o. o. – ul. Ludźmierska 29, 34-400 Nowy Targ Zakłady Komunalne Sp. z o. o. (Odpady komunalne stałe i ciekłe) ul Kilińskiego 46B 34-700 Rabka Zdrój Uprawnienia do wywozu odpadów ciekłych (ścieków) posiada: Firma P. Stanisław Czyszczoń, Chabówka 140,. Gminna Oczyszczalnia Ścieków w Rokicinach Podhalańskich. Każdy właściciel posiada podpisaną umowę oraz rachunki potwierdzające wywóz odpadów. Ponadto część odpadów unieszkodliwiana jest bezpośrednio w gospodarstwach domowych we własnym zakresie, np. poprzez kompostowanie odpadów organicznych, spalanie, indywidualną nieewidencjonowaną zbiórkę. Sieć gazowa Długość sieci gazowej w Bielance wynosi ok. 11 km, co stanowi blisko 8,7 % długości sieci gazowej w gminie Raba Wyżna, zaliczanych do średnio zgazyfikowanych obszarów wśród gmin powiatu nowotarskiego. 5. GOSPODARKA I ROLNICTWO Bielanka jako miejscowość należąca do Gminy Raba Wyżna ma charakter rolny. Dominują w niej gospodarstwa indywidualne o roślinnym i zwierzęcym profilu. Przeważają łąki i grunty orne. Średnia powierzchnia gospodarstwa wynosi ok. 4,2 ha. Dominującą formą produkcji jest uprawa zbóż i ziemniaków. W Bielance zanotowano 79 gospodarstw. Na terenie wsi 93,2 % powierzchni użytków rolnych stanowią gleby o względnie optymalnych stosunkach wodnych. Również bardzo istotną cechą jest to iż na obszarze miejscowości występują gleby bardzo lekkie i lekkie w uprawie oraz średnie. Jednak pod względem bonitacji i przydatności rolniczej gleb wynika, że grunty orne są glebami bardzo słabymi, należącymi do V i VI klasy bonitacyjnej. Miejscowość jest zaliczana do strefy podgórskiej o znacznych walorach krajobrazowych co umożliwia szerszy rozwój gospodarki i branży turystycznej. 10 Plan Odnowy Miejscowości Bielanka w Gminie Raba Wyżna na lata 2008 - 2015 Zestawienie powierzchni użytków Oznaczenie użytku R - rolne Ł – łąka Ps – pastwiska Ls – lasy S – sady N – nieużytki dr – drogi B – zabudowania prywatne Wp – wody płynące Powierzchnia (ha) 175.8545 5.2068 30.6383 373.4993 0.1955 0.5512 12.1076 4.8127 1.8825 Lasy: Gminne 0 ha Państwowe 281 ha Prywatne – osób fizycznych 92 ha Liczba gruntów rolnych: 79 ha 6. KAPITAŁ SPOŁECZNY I LUDZKI Bielanka jest małą miejscowością liczącą 454 mieszkańców. Jej malowniczość i korzystne usytuowanie przyciąga wielu turystów. Ludzie w Bielance, chętnie uczestniczą w zebraniach wiejskich, imprezach kulturalnych. Rodziny nadal kultywują dawne zwyczaje i przekazują je młodemu pokoleniu Ludność w wieku ogółem kobiety mężczyźni procentowo ogółem 454 230 224 126 69 57 27,75 % 271 124 147 59,7 % Poprodukcyjnym(mężczyźni w wieku 65 lat i więcej, kobiety w wieku do 60 lat i więcej) 57 37 20 12,55 % Osoby zameldowane na pobyt stały 454 Osoby zameldowane na pobyt czasowy 15 Przedprodukcyjnym (mężczyźni i kobiety w wieku do 19 lat) Produkcyjnym (mężczyźni do 65 lat i kobiety w wieku do 60 lat) Mieszkańcy Bielanki są wyznania rzymsko katolickiego i nalezą do parafii Raba Wyżna. 11 Plan Odnowy Miejscowości Bielanka w Gminie Raba Wyżna na lata 2008 - 2015 ROZDZIAŁ III Analiza SWOT Dla uporządkowania danych, oraz w celu uspołecznienia procesu planowania rozwoju przeprowadzona została – z udziałem mieszkańców – analiza SWOT, mająca na celu identyfikację własnych mocnych stron oraz ocenianie szans i zagrożeń, mogących pojawić się w otoczeniu. Analiza SWOT jest najpopularniejszą metodą zbierania opinii od lokalnych społeczności i jest przydatnym narzędziem w zespołowej ocenie zjawisk, zdarzeń i problemów, wspierających wybór najlepszego rozwiązania. Analizując silne i słabe strony traktujemy ją jako nasze cechy wewnętrzne, które są zależne od nas i na które możemy mieć wpływ. Otoczenie zewnętrzne zaś stwarza nam szanse i zagrożenia, które musimy identyfikować, by je wykorzystać lub ich uniknąć. Nasze cechy na które mamy wpływ Sytuacja wewnętrzna Otoczenie zewnętrzne, na które nie mamy wpływu Sytuacja zewnętrzna korzystne MOCNE STRONY Wyjątkowe, w swej krasie, dziedzictwo przyrodnicze – u najwyższego szczytu Żeleźnicy leżącej w Beskidzie Żywieckim Aktywna społeczność lokalna Żywa tradycja Ciągle poprawiająca się infrastruktura sołectwa: wodociągi, kanalizacja, drogi Zmodernizowana Szkoła Podstawowa Tereny rozwojowe sportów zimowych Obszar Chronionego Krajobrazu SZANSE Możliwości finansowania zadań ze środków UE Działalność Związku Gmin Dorzecza Górnej Raby, szczególnie dotycząca inwestycji w kanalizację Atrakcyjność terenów pod budowę wyciągów narciarskich Tereny sprzyjające rozwojowi sportów zimowych Budowa „zakopianki” i węzła na Zaborni Moda na sporty zimowe i aktywny 12 niekorzystne SŁABE STRONY Brak kanalizacji sanitarnej Przestarzała sieć wodociągów Brak parkingu Brak chodnika przy drodze wojewódzkiej Wybudowanie wielofunkcyjnej sali gimnastycznej, boiska oraz centrum zabawowego Brak zachowań proekologicznych mieszkańców (nieszczelne szamba, dzikie wysypiska) Słaba – jako całość – infrastruktura turystyczna Brak usług turystycznych Zanikająca hodowla ZGROŻENIA Brak miejsc pracy w okolicy Migracja mieszkańców Konkurencyjne gminy eurosieroctwo Plan Odnowy Miejscowości Bielanka w Gminie Raba Wyżna na lata 2008 - 2015 wypoczynek Stosunkowa bliskość miejscowości uzdrowiskowej Rabki – Zdrój Istnienie umocnień fortyfikacyjnych z I i II wojny światowej jako szansa na utrzymanie ścieżki edukacyjnej Z uwagi na położenie w strefie małopolskiego obszaru chronionego krajobrazu, jak i ukształtowanie terenu, we wsi Bielanka nie można planować żadnych zakładów będących uciążliwymi dla środowiska. Główne kierunki rozwoju to turystyka, agroturystyka, drobny handel, tradycyjne rzemiosło, rolnictwo nastawione na hodowle owiec i bydła opasowego oraz drobne zakłady przetwórstwa rolno – spożywczego i drzewnego. Należy zatem wspierać zarówno inicjatywy prywatne jak i wszelkich stowarzyszeń, organizacji społecznych i innych instytucji, mające na celu rozwój bazy rekreacyjno – sportowej. 13 Plan Odnowy Miejscowości Bielanka w Gminie Raba Wyżna na lata 2008 - 2015 ROZDZIAŁ IV Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w Bielance, w latach 2008 – 2015 1. WYKAZ ZADAŃ I PRZEDSIĘWZIĘĆ W KOLEJNOŚCI WYNIKAJĄCEJ Z PRZYJĘTYCH PRIORYTETÓW ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI Z PODANIEM SZACUNKOWYCH KOSZTÓW ICH REALIZACJI Nr zadania Koszt Źródło L.p. Nazwa zadania Przeznaczenie Uwagi w ogółem finansowania strategii 1. Budowa parkingu przy kaplicy w Bielance Budżet gminy (poprawa bezpieczeństwa) 2. Przygotowanie projektu technicznego wodociągu z ujęć powierzchniowych Budżet gminy (poprawa zaopatrzenia w wodę oraz warunków sanitarnych) 3. Budowa i poprawa nawierzchni dróg w Budżet gminy Bielance 4. Modernizacja boiska Budżet sportowego gminy, Ministerstwo Sportu 5. Budowa Sali Budżet gimnastycznej gminy, Ministerstwo Sportu, środki unijne 6. Budowa boiska Budżet sportowego wraz z gminy, zapleczem Ministerstwo Sportu i Ministerstwo Edukacji 7. Centrum zabawowe dla Środki unijne dzieci 14 Plan Odnowy Miejscowości Bielanka w Gminie Raba Wyżna na lata 2008 - 2015 15 2015 2013 1 mln 2014 2012 1 mln 2010 220 tys. 200 tys. 2009 1 mln Centrum zabawowe dla dzieci 2011 7. 1 mln Budowa boiska sportowego wraz z zapleczem 200 tys. 6. 500 tys. Budowa Sali gimnastycznej 200 tys. 5. 2,5 tys. Modernizacja boiska sportowego 200 tys. 4. Koszt ogółem 77,6 tys. Nr zadania L.p. Nazwa zadania w strategii 1. Budowa parkingu przy kaplicy w Bielance (poprawa bezpieczeństwa) 2. Przygotowanie projektu technicznego wodociągu z ujęć powierzchniowych (poprawa zaopatrzenia w wodę oraz warunków sanitarnych) 3. Budowa i poprawa nawierzchni dróg w Bielance 2008 2. HARMONOGRAM REALIZACJI ZADAŃ I PRZEDSIĘWZIĘĆ