Ilość w 2001 - Gmina Raba Wyżna
advertisement
Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO GMINY RABA WYŻNA NA LATA 2008 – 2015 RABA WYŻNA, 2008 1 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP - CELE, ŹRÓDŁA I ZAKRES DOKUMENTU………………………………….......3 2. MIEJSCE STRATEGII W ZARZĄDZANIU GMINĄ……………………………………......6 3. SYTUACJA WYJŚCIOWA......................................................................................................10 3.1. Położenie geograficzne.......................................................................................................10 3.2. Historia .............................................................................................................................. 13 3.3. Środowisko przyrodnicze .................................................................................................. 19 3.4. Turystyka ........................................................................................................................... 21 3.5. Ludność.............................................................................................................................. 31 3.6. Rynek pracy ....................................................................................................................... 36 3.7. Działalność gospodarcza ................................................................................................... 42 3.8. Zagospodarowanie przestrzenne ........................................................................................ 46 3.9. Własność nieruchomości ................................................................................................... 50 3.10. Edukacja .......................................................................................................................... 51 3.11. Kultura i sport .................................................................................................................. 53 3.12. Infrastruktura techniczna ................................................................................................. 55 3.13. Służba zdrowia i opieka społeczna .................................................................................. 63 3.14. Bezpieczeństwo ............................................................................................................... 63 3.15. Stan środowiska naturalnego ........................................................................................... 65 3.16. Gospodarka finansami gminy .......................................................................................... 81 3.17. Ujęcie statystyczne gminy ............................................................................................... 88 4. Analiza SWOT ......................................................................................................................... 91 5. STRATEGIA GMINY RABA WYŻNA...................................................................................98 5.1 Misja Gminy ....................................................................................................................... 98 5.2. Cele Strategiczne, cele pośrednie oraz mierniki realizacji ................................................ 99 5.3. Zadania służące realizacji celów strategii – karty zadań..................................................104 KARTA ZADANIA – OBSZAR STRATEGICZNY: INFRASTRUKTURA............................104 KARTA ZADANIA – OBSZAR STRATEGICZNY: GOSPODARKA (i turystyka)...............135 KARTA ZADANIA – OBSZAR STRATEGICZNY: ŚRODOWISKO (w tym rolnictwo).......164 KARTA ZADANIA – OBSZAR STRATEGICZNY: EDUKACJA ,KULTURA I SPORT.......183 KARTA ZADANIA – OBSZAR STRATEGICZNY: BEZPIECZEŃSTWO............................215 5.4 Hierarchiczny układ celów i zadań…………………………………………………….......241 6. Monitoring i aktualizacja Strategii.........................................................................................263 2 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 1. WSTĘP - CELE, ŹRÓDŁA I ZAKRES DOKUMENTU Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008 – 2015 jest podstawowym dokumentem programowym ukierunkowanym na tworzenie polityki gminy w zakresie rozwoju społeczno-gospodarczego w wyznaczonym horyzoncie czasu i tworzącym ramy dla prorozwojowych programów i projektów realizowanych przez gminę oraz organizujących aktywność innych grup i partnerów. Planowanie strategiczne to systematyczne i uporządkowane działania, podczas których samorząd przewiduje i planuje przyszłość, określa etapy realizacji i realne środki do jej osiągnięcia. Istotą planowania strategicznego jest takie sformułowanie celów i działań, by w optymalny sposób wykorzystać zasoby występujące w danym otoczeniu prawnym, finansowym i społecznym. Niezwykle istotne w procesie planowania strategicznego jest także budowanie konsensusu obejmującego całą społeczność oraz tworzenie wspólnej wizji lepszej przyszłości społeczno-gospodarczej dla danego obszaru. Działania bieżące nie sprzyjają myśleniu długoterminowemu, strategicznemu. Nie sprzyja temu również roczna perspektywa budżetu gminy - podstawowego planu finansowego i źródła finansowania zadań lokalnych. Stąd konieczne jest zapisanie celów długoterminowych wspólnoty, po to by realizując zadania bieżące łatwo było rozpoznać czy wpisują się one w realizację celów długoterminowych naszej Strategii. Strategia jest procesem twórczym. Jej domeną jest zidentyfikowanie najważniejszych zjawisk oraz uzgodnienie wiarygodnych celów, zadań, a w konsekwencji całej strategii działań. Celem tak rozumianej Strategii jest świadome wywieranie wpływu na tworzenie lokalnego rozwoju społecznogospodarczego, czyli procesu, dzięki któremu samorząd podnosi jakość życia swoich mieszkańców, tworząc przez to nową jakość wspólnoty oraz pobudzając postęp gospodarczy. Lokalny rozwój społeczno-gospodarczy jest procesem przewidywalnym, planowanym i wdrażanym dzięki spójnym działaniom i programom podejmowanym przez sektor publiczny oraz prywatny tzn. samorząd wraz z lokalną społecznością. Istotnym elementem partnerskiego planowania strategicznego jest osiągnięcie konsensusu pomiędzy wszystkimi uczestnikami procesu tak, aby zapisane cele odpowiadały oczekiwaniom większości społeczności lokalnej. Ważne jest, by cele były realne w założonej, długiej perspektywie czasowej. Stąd też efektywne planowanie strategiczne powinno posiadać trzy cechy: 1.Powinno pomagać samorządowi w sformułowaniu wspólnych i akceptowanych celów, a także tak wpływać na rozwój społeczno gospodarczy, by możliwe było ich osiąganie; 2.Powinno przedstawiać samorządowi cele i zadania rozwoju społeczno-gospodarczego. 3 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Mówiąc inaczej powinno podpowiadać jakie plany są do zrealizowania, jakie są niezbędne ku temu zasoby i jak osiągać założone cele; 3.W przeciwieństwie do innych metod planistycznych powinno skupiać się na przedsięwzięciach wykonalnych. Niezwykle istotnym elementem Strategii, warunkującym trafność dokonywania kolejnych rozstrzygnięć jest realistyczna ocena lokalnych zasobów, szans i zagrożeń. Konieczność opracowywania strategii rozwoju wynika tez z norm prawnych - zgodnie z ustawą z dnia 6 grudnia 2006 roku o zasadach prowadzenia polityki rozwoju „politykę rozwoju prowadzi się na podstawie strategii rozwoju” i dotyczy to zarówno strategii krajowych, jak i strategii rozwoju lokalnego, w tym strategii rozwoju gminy. Celem opracowania niniejszej Strategii jest: - zaktualizowanie ustaleń strategicznych sformułowanych w poprzednich latach i istniejących dokumentach; - doprecyzowanie wskazanych wówczas kierunków działania gminy w perspektywie najbliższych 8 lat; - dostosowanie strategii i kierunków rozwoju gminy do zmieniających się warunków życia oraz społecznych potrzeb i oczekiwań w tym zakresie, a także wyzwań płynących z otoczenia. W przypadku każdej aktualizacji strategii czy programu rozwoju społeczno-gospodarczego punktem wyjścia do wszelkich podejmowanych działań jest odpowiedź na podstawowe zagadnienie: na ile dotychczasowe, przyjęte i realizowane w ramach poprzedniego dokumentu kierunki rozwojowe pozostają nadal aktualne i czy odpowiadają nowym wyzwaniom stawianym przed lokalną społecznością – jej potrzebom, oczekiwaniom, nowym możliwościom, które pojawiają się dzięki zmieniającemu się otoczeniu. Konsekwencją tak postawionego pytania jest kolejne pytanie o zmianę (lub niezmienność) podstawowych priorytetów rozwojowych. Niniejszy dokument jest generalną odpowiedzią na powyższe pytania wypracowaną w trakcie warsztatów lokalnych, wspartą ogólną diagnozą stanu gminy. Proces planowania Strategii był moderowany i wspierany przez zewnętrznych konsultantów głównie w zakresie metodologii i procedury prac, aktualizacji diagnozy stanu gminy, moderowania warsztatów strategicznych oraz opracowania i syntezy wyników prac. Zakres prezentowanej Strategii obejmuje wiodące z punktu widzenia rozwoju lokalnego obszary aktywności władz lokalnych i skupia się przede wszystkim na priorytetach. Zgodnie z zamierzeniami inicjatorów aktualizacji, dokument Strategii nie obejmuje więc wszystkich zadań realizowanych przez Gminę, a jedynie te, które wydają się kluczowe dla dalszego rozwoju społeczno-gospodarczego i jakości życia wspólnoty gminnej. 4 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Istotą Strategii jest więc wyznaczenie głównych, najważniejszych kierunków działań średnio- i długookresowych i takie opisanie sposobu ich realizacji, który pozwoli na wykorzystanie dokumentu Strategii do wspomagania zarządzania Gminą i co równie ważne w dzisiejszych czasach – sięgania po zewnętrzne źródła finansowania kluczowych, z punktu widzenia rozwoju gminy, inwestycji i projektów. Poza wskazaniem głównych obszarów i kierunków działania Strategia ustala również, w jaki sposób monitorowane będą postępy w jej realizacji i jaki powinien być mechanizm ich oceny. Strategia Rozwoju Gminy Raba Wyżna na lata 2008 – 2015 jest głównym średnio- i długoterminowym dokumentem programowym przygotowywanym przez władze samorządowe i ma charakter kierunkujący pozostałe prace programowe. Kolejnym krokiem będzie zintegrowanie ze Strategią istniejących programów i planów dziedzinowych, a także przygotowanie na tej podstawie zaktualizowanych szczegółowych planów realizacyjnych rozwoju w poszczególnych obszarach strategicznych. Osią tych planów będą priorytety ujęte w Strategii, uzupełnione o plan realizacji pozostałych ważnych zadań w danej dziedzinie. Pomocą w przygotowaniu planów realizacyjnych będzie zestawienie potencjalnych źródeł finansowania zadań przygotowane w ramach prac nad Strategią. Ustalenia zawarte w dokumencie Strategii oraz w związanych z nią dokumentach programowych i planach realizacyjnych winny być corocznie wykorzystywane jako podstawowe wytyczne przy formułowaniu projektu budżetu Gminy oraz przy formułowaniu strategii postępowania w zakresie pozyskiwania przez Gminę zewnętrznych środków pomocowych, szczególnie ze źródeł UE. Powinny być także wykorzystywane jako wskazówki do współpracy Gminy z partnerami samorządowymi i społecznymi, a w konsekwencji do podejmowania wspólnych przedsięwzięć służących zaspokojeniu potrzeb społeczności Gminy. 5 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 2. MIEJSCE STRATEGII W ZARZĄDZANIU GMINĄ Strategia jest narzędziem umożliwiającym zarządzanie jednostką samorządu terytorialnego w długim przedziale czasowym. Ze wszystkich narzędzi zarządzania, strategia posiada najdłuższą perspektywę czasową. Z tego względu inne narzędzia zarządzania są ze strategią powiązane w sposób bezpośredni bądź pośredni. Poniższy schemat ilustruje powiązania strategii z innymi narzędziami zarządzania. Strategia wyznacza długoterminowe cele stojące przed społecznością lokalną. Wdrażana jest przez całą społeczność lokalną, a nie tylko urząd gminy, dla którego wskazuje drogę do osiągnięcia celów stojących przed społecznością. Z tego względu na powyższym schemacie wydzielono gminę i jej jednostki organizacyjne. Część zadań może być realizowana przez inne jednostki, w szczególności przez organizacje pozarządowe. Inne jednostki mogą być finansowane z budżetu gminy, albo też mogą realizować zadania z innych środków. Strategia wyznacza cele długoterminowe, natomiast nie definiuje dokładnie szczegółów realizacji. W przypadku celów wymagających realizacji zadań nieinwestycyjnych, środki na realizację tych zadań powinny zostać zaplanowane w budżetach rocznych. Ponieważ zadania nieinwestycyjne zwykle nie wymagają tak skomplikowanego planowania jak inwestycyjne, zwykle nie jest potrzebny etap pośredni między strategią, a budżetem rocznym (wykonaniem), bądź jest potrzebny uproszczony etap pośredni w postaci planu. Zadania inwestycyjne wymagają dokładniejszego planowania. Zwykle samo przygotowanie inwestycji trwa dłużej niż roczny plan finansowy gminy, czyli budżet. Należy wykonać dokumentację przedinwestycyjną w postaci studium wykonalności, oceny oddziaływania 6 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 na środowisko, projektu technicznego, a często aplikacji o dofinansowanie ze środków zewnętrznych. Analizy te wykonuje się w celu wyboru optymalnego - z punktu widzenia społeczności lokalnej – wariantu realizacji inwestycji. Strategia identyfikuje i zapisuje cele, do których dąży społeczność lokalna oraz definiuje drogę dojścia do konkretnych rozwiązań (ale nie same rozwiązania). Wieloletni Plan Inwestycyjny (WPI) Gminne plany inwestycyjne są narzędziem realizacji ich strategii rozwojowych. Same plany strategiczne nie wymagają jeszcze bilansowania potrzeb i możliwości inwestycyjnych gmin, z uwagi na dłuższy horyzont czasowy i inny format opracowania. Wiarygodność samorządu w zakresie zamierzeń rozwojowych staje się możliwa dopiero dzięki dobrze opracowanemu WPI; przypisuje on poszczególnym przedsięwzięciom harmonogramy finansowania zadań oraz określa całkowite możliwości finansowe. Opracowanie WPI ma znaczenie: Dla kontaktów ze społecznością lokalną. Na wszystkich etapach procesu inwestycyjnego od fazy przygotowawczej projektu do fazy eksploatacji - można minimalizować wpływ partykularnych interesów, które są sprzeczne z dobrem publicznym, rozumianym jako konsensus społeczny dotyczący polityki inwestycyjnej samorządu. Wieloletnie plany inwestycyjne dają władzom samorządowym wielofunkcyjny instrument polityki informacyjnej. Przede wszystkim mieszkańcy, mając możliwość zapoznania się z przeznaczeniem środków publicznych, mogą wpływać na kierunki inwestowania w gminie. Dokument WPI, jako baza informacyjna o zadaniach inwestycyjnych, jest też swego rodzaju ofertą dla potencjalnych inwestorów. Dla kontaktów finansowych. Gminy dysponujące wieloletnimi planami inwestycyjnymi stają się atrakcyjniejszymi, a przede wszystkim wiarygodnymi partnerami banków i instytucji finansowych, co oznacza swobodniejsze poruszanie się na rynku kapitałowym i łatwiejszy dostęp do zewnętrznego finansowania inwestycji. WPI powinien określać: prognozę dochodów gminy; niezbędną wielkość wydatków operacyjnych oraz obsługę i spłatę zaciągniętych zobowiązań; przewidywaną wielkość pożyczek i kredytów; wielkość środków przeznaczonych na inwestycje; przewidywana wielkość skumulowanego długu oraz przepływy finansowe w latach 7 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 obejmujących okres planowania. WPI zawiera listę zadań inwestycyjnych przewidzianych do realizacji wraz z zakresem (finansowym), w rozbiciu na poszczególne lata z uwzględnieniem okresów programowania np. lat 2008–2015. Budżet Budżet jest rocznym planem finansowym jednostki samorządu terytorialnego. Z punktu widzenia finansowania poszczególnych zadań jest dokumentem najważniejszym. Jednak proces uchwalania budżetu nie sprzyja podejmowaniu decyzji w oparciu o cele długoterminowe. Dlatego proces opracowywania i uchwalania budżetu powinien uwzględniać decyzje podjęte przy opracowywaniu strategii rozwoju gminy oraz wieloletniego planu inwestycyjnego. W przypadku zastosowania takiego schematu możemy mówić o zintegrowanym podejściu do zarządzania. W przypadku Jednostki Samorządu Terytorialnego, jaką jest gmina zarządzanie takie powinny cechować następujące elementy: 1.wieloletnia perspektywa w planach zadań inwestycyjnych i operacyjnych (posiadanie WPI); 2.kompletność planów realizacyjnych budżetu i wszystkich jednostek świadczących usługi dla mieszkańców, niezależnie od ich formy prawnej; 3.efektywność zarządzania; 4.uczestnictwo mieszkańców w zarządzaniu gminą poprzez swoich reprezentantów. Wśród innych warunków skutecznego zarządzania strategicznego gminą warto zwrócić uwagę także na: Odpowiednio wcześnie ustalony cel podejmowania prac planistycznych, który powinien być zrozumiały dla wszystkich potencjalnych uczestników. Każdy z uczestników może identyfikować się z innym (pośrednim) celem, w zależności od funkcji, jaką pełni w strukturach i wspólnocie samorządowej. Jednoznacznie i precyzyjnie określony zakres kompetencji i obowiązków wszystkich osób i jednostek zaangażowanych w prace planistyczne. Stosowne decyzje administracyjne, zasady opracowywania (począwszy od sporządzania wniosków aż do uchwalenia planu) i zastosowana terminologia powinna być wyjaśniona, opisana i usankcjonowana prawnie. Długofalowość strategii, która winna być zintegrowana z planami zagospodarowania przestrzennego i strategiami branżowymi. Zadbanie o odpowiednie ramy prawne - nadanie strategii rangi uchwały organu stanowiącego. Założenie, że skutki wdrożenia będą poddawane monitorowaniu w fazie funkcjonowania. 8 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Dzięki temu system będzie otwarty na wprowadzanie zmian i stopniowe udoskonalenie. Należy podkreślić, że planowanie strategiczne stanowi pełny cykl zarządzania, w skład, którego wchodzi również etap monitorowania (oceny i wniosków). Etap monitorowania powinien wpływać na modyfikacje planów długoterminowych w taki sposób aby uwzględniać ewentualne zmiany. Zmieniające się uwarunkowania zewnętrzne często powodują konieczność modyfikacji planów. 9 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 3. SYTUACJA WYJŚCIOWA 3.1. Położenie geograficzne Gmina Raba Wyżna położona jest w południowej części województwa małopolskiego, na terenie powiatu nowotarskiego, w jego północno - zachodniej części. Zajmuje powierzchnię 88.28 km², co stanowi 6,0% obszaru powiatu nowotarskiego. Gminę zamieszkuje 13,858 mieszkańców. Pod względem gęstości zaludnienia gmina zajmuje 4 miejsce spośród ogólnej liczby 14 jednostek podstawowego podziału administracyjnego powiatu nowotarskiego, osiągając wskaźnik osób 152 na km². Gminę przecinają dwie główne drogi: krajowa nr 7: Kraków – Chyżne oraz wojewódzka nr 958: Chabówka – Zakopane. Strukturę administracyjną gminy tworzy osiem sołectw, a dokładniej osiem wsi o charakterze rolniczym, leżące w dolinie rzek: Raby, Skawy i Czarnej Orawy: Raba Wyżna Bielanka Bukowina Osiedle Harkabuz Podsarnie Rokiciny Podhalańskie Sieniawa Skawa Gmina Raba Wyżna graniczy: od północnego-zachodu z miastem i gminą Jordanów w powiecie suskim , od północnego-wchodu z gminą Lubień w powiecie myślenickim, od wschodu z gminą miejsko-wiejską Rabką- Zdrój, od południowego - wschodu z gminą Nowy Targ od południa z gminą Czarny Dunajec od zachodu z gminami Jabłonka i Spytkowice. Ukształtowanie powierzchni Gmina Raba Wyżna położona jest w obrębie głównego grzbietu Karpat, mimo tego nie posiada cech charakterystycznych krajobrazu beskidzkiego (górskiego). Decydują o tym przede wszystkim nieznaczne wysokości względne (100-250 m), charakterystyczne dla rzeźby podgórskiej. 10 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Część północno-wschodnia obszaru (między Spytkowicami i Chabówką) ma charakter niewielkiej śródgórskiej kotliny, do której spływają rzeki od zachodu Skawa a z południa Raba. Południowa część gminy jest w obrębie rozległego płatu wyżynnego, o wzniesieniu nieco powyżej 900 m n.p.m. Na dwie części dzieli go dolina Bukowińskiego Potoku. Liczne dopływy Skawy i Raby wcinają się głębokimi dolinami w grzbiet płatu wyżynnego . Nachylenia terenu są tu znaczne; w dorzeczu Raby blisko połowa obszaru posiada nachylenie powyżej 25%. Budowa geologiczna Gmina Raba Wyżna położona jest w Karpatach Zewnętrznych w obrębie: Beskidu Wysokiego, w części głównego grzbietu karpackiego, łączącego Pasmo Babiogórskie z Gorcami, a nazwanego Pasmem Podhalańskim, Gorców, po wschodniej stronie doliny Raby (Góra Wierch-Rabska Góra) Omawiany obszar znajduje się w całości w obrębie płaszczowiny magurskiej. Ukształtowanie terenu Zgodnie z podziałem Polski na mezoregiony fizycznogeograficzne wg Kondrackiego obszar gminy należy do prowincji 51 – 52 „Karpaty i Podkarpacie” . Do wyżej wymienionej prowincji na obszarze gminy Raba Wyżna należą: podprowincja „Zewnętrzne Karpaty Zachodnie” (513): makroregion „Beskidy Zachodnie” (513. 4-5), mezoregion – „ Kotlina Rabczańska” (513. 50), Kotlina Rabczańska - region naturalny, położony pomiędzy Beskidem Makowskim, Wyspowym, Gorcami i Beskidem Orawsko – Podhalańskim. Kotlina Rabczańska stanowi falistą powierzchnię zrównania (500-600 m n.p.m.), rozciętą płytkimi dolinami górnej Raby i górnej Skawy. Nad wierzchowinę kotliny wznosi się wyspowo kilka wzgórz ostańcowych, przekraczających wysokość 600 m n.p.m., np. zalesiona Zbójecka Góra (644 m), Bania (607 m) i Grzebień (679 m). Kotlina rozciąga się w kierunku z zachodu na wschód około 10 km, z północy na południe – do 9 km. Teren gminy Raba Wyżna swoim zasięgiem obejmuje północne i zachodnie stoki Pasma Podhalańskiego w Beskidzie Wysokim. Wysokość najniżej położonego punktu w gminie wynosi 500m n.p.m., a najwyższym wzniesieniem w gminie jest Bukowiński Wierch (940 m n.p.m.). Warunki klimatyczne Obszar Gminy Raby Wyżnej zaliczany jest do karpackiego regionu klimatycznego Polski. Duży 11 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 wpływ na kształtowanie się stosunków klimatycznych wywiera przede wszystkim ukształtowanie terenu, obejmujące zarówno rzeźbę, jak i wysokość nad poziomem morza. Wraz ze wzrostem wysokości zmniejsza się ciśnienie powietrza i zwiększa się przeźroczystość atmosfery jak również promieniowanie słoneczne. Zmniejszeniu ulegają także dobowe i roczne amplitudy powietrza. Niższe partie, położone poniżej 680 m należą do umiarkowanie ciepłego piętra klimatycznego, wyznaczonego przez średnie temperatury roku zawarte w granicach od 6oC do 8oC. Wiosna jest zawsze chłodniejsza od jesieni, co należy tłumaczyć wpływem pokrywy śnieżnej, utrzymującej się tutaj nieraz do końca kwietnia. Amplituda roczna temperatury dochodzi do 21oC. Na terenie gminy występuje przewaga wiatrów zachodnich i południowych (około 25 – 30 %). Wiatry zachodnie cechuje największy udział we wszystkich porach roku. W półroczu letnim wiatry te notowane są zazwyczaj z większą częstością niż w półroczu zimowym. Zachmurzenie jest stosunkowo duże i wynosi około 55 - 60%. Wiatry są częste i silne; najczęściej notowane są wiatry z kierunków W, SW, NW sprowadzające obfite opady. Łańcuch Tatr nie dopuszcza do silniejszego oddziaływania wiatrów południowych. Średnie roczne temperatury powietrza wahają się w granicach 7 oC. Pierwsze jesienne przymrozki pojawiają się około 5 października. Ostatnie wiosenne przymrozki notowane są około 5 - 10 maja. Okres wegetacyjny rozpoczyna się w pierwszych dniach kwietnia, a kończy się około połowy października. Jego długość szacowana jest na około 200 - 210 dni. Opady są tu częste i obfite. Średnia roczna suma opadów waha się w granicach od około 700 mm do około 900 mm. Wraz ze wzrostem wysokości nad poziom morza notuje się wzrost wielkości opadów atmosferycznych (zarówno w postaci deszczu, jak i śniegu). Najwięcej opadów przypada na początek lata (maksimum w lipcu), najmniej w miesiącach zimowych (minimum w styczniu). Pokrywa śnieżna zalega w Rabie Wyżnej 91-95 dni w roku, przy czym grubość pokrywy śnieżnej szacowana jest na 1500 – 2000 mm. Liczba dni z przymrozkami wynosi 120 -140, liczba dni z mrozem 70-80. 12 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Rysunek 1 Mapa administracyjna Gminy Raba Wyżna 3.2. Historia Raba Wyżna to wieś położona nad górnym brzegiem rzeki Raby, w dolinie górskiej rozszerzonej dolinami potoków, z których największy to Zaklęty Potok (Kosiczne). Dolinę tę otaczają lesiste grzbiety Beskidu sięgające do 826 m., od południa Rabska Góra na wysokości 783 m.n.p.m., od wschodu Piątkowa Góra 684 m.n.p.m., od północy otaczają miejscowość mniejsze wzgórza sięgające do 535 m.n.p.m. Tak opisuje położenie geograficzne naszej miejscowości " Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego 1888 roku". Pierwsza wzmianka o wsi Raba Wyżna została zamieszczona w rejestrach poborowych Królestwa Polskiego z 1581 roku. Czytamy tam, że miejscowość należy, do dóbr kasztelana krakowskiego Spytka Jordana . Wioskę określano nazwą " Novae Radieis" (na surowym korzeniu). Miała 23 półłanków (po około 24 morgi), 8 zagród z rolą po parę morgów, 2 zagrodników bez roli (obejście z ogrodem), 2 komorników z bydłem, 1 komornika bez bydła, 3 rzemieślników, łan sołtysi , 2 zarębników (role z karczunku), 1 folusz. Łącznie we wsi istniały 43 gospodarstwa. Zagrody lokowane były przy drodze wijącej się w dolinie jak łańcuch, stąd nazwa łańcuchówka. Każdy osadnik miał własną drogę dojazdową do swojego pola. Nazwiska pierwszych osadników gospodarujących na danej roli były przyjmowane na określenie jej nazwy i tak np. Ziębówka wywodzi swą nazwę od nazwiska pierwszego jej właściciela - Zięby. W 1580 roku mieszkańcy Raby Wyżnej zbudowali drewniany kościółek. Pełne prawa parafialne świątynia otrzymała w 1616 roku i została objęta patronatem szlacheckim. Należała kolejno do diecezji: krakowskiej, tarnowskiej, krakowskiej, tynieckiej, krakowskiej. W 1596 roku istniała we wsi szkoła parafialna dla której budynek zbudowano w 1616 roku. W 1665 roku Skrzetuski wybudował kościół murowany, który w dniu 14 X 1668 roku konsekrował biskup sufragan krakowski Mikołaj Oborski. W tym też roku parafia otrzymała pełne uposażenie od 13 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Kacpra Sierakowskiego. Warto wspomnieć, że w 1727 roku w Rabie Wyżnej istniał przytułek, który otaczał opieką ubogich. W 1841 roku rozpoczęto budowę obecnego kościoła, który został konsekrowany 8 XI 1843 roku przez dziekana makowskiego ks. Marcina Leśniaka. W 1874 roku z powodu klęski głodu zmarła 1/3 ludności Raby Wyżnej. Brakowało miejsca na pochówek zmarłych i powstał nowy cmentarz na Piekarczykówce. W II połowie XIX wieku na cmentarzu parafialnym rodzina miejscowych dziedziców zbudowała kaplicę marmurową na planie krzyża greckiego. W ogólnej sylwetce i zwieńczeniach ma charakter neogotycki. Posiada przepiękne secesyjne kute kraty żelazne w drzwiach, balustradzie schodów oraz kapitelach kolumny portyku wejściowego. W kaplicy znajdują się grobowce z rodziny Bzowskich i Zduniów. Najstarszy grobowiec pochodzi z 1866 roku. Ze względu na wartości architektoniczne i historyczne obiekt stanowi dobro kultury i jest wpisany do rejestru zabytków. 25 IX 1899 roku otwarto linię kolejową Chabówka – Zakopane, co pozytywnie wpłynęło na rozwój gospodarczy wsi. Pierwsza połowa XX wielu była okresem znacznego ożywienia gospodarczego i kulturalnego dla Raby Wyżnej. We wsi działały młyny, tartaki, warsztaty tkackie, olejarnie. Z okresem tym wiąże się działalność ostatnich dziedziców Zduniów, Głowińskich. Zapisali się w dziejach wsi jako dobrzy i światli gospodarze, dbający o wprowadzenie postępu rolnego, wspierający oświatę. Byli właścicielami 15 % gruntów ornych . Poprzednimi właścicielami majątku byli Sierakowscy (1787), Wilkoszewscy (1885). W 1902 został zbudowany pałac w stylu secesyjnym przez profesora UJ Konrada Kuhla dla Jana Zdunia. Następnie poprzez małżeństwo przeszedł w ręce Głowińskich, pozostając w ich rękach do 1945 roku. Rok 1906 to początek działalności Banku Spółdzielczego w Rabie Wyżnej. 11 czerwca z inicjatywy ówczesnego proboszcza ks. Adama Oczkowskiego odbyło się zebranie założycielskie "Spółki oszczędności i pożyczek" z udziałem dr. Franciszka Stefczyka i dr. Jana Zdunia. W 1933 roku z okazji 15 rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę uczniowie posadzili drzewa w okopach z czasów I wojny światowej i w ten sposób powstała Aleja Sobieskiego. W latach 1933/34 wybudowano dom parafialny dla uczczenia 1900 - lecia Śmierci Pana Jezusa. W latach 1934-1939 wyposażono go w bibliotekę, meble, radio, lampy ozdobne, zainstalowano scenę, kupiono fisharmonię, urządzenia kuchenne, skompletowano kostiumy, urządzono również czytelnię. W latach I wojny światowej i międzywojennych wieś była uboga, gleby mało wydajne, nie uprawiane racjonalnie. Panował głód i zarazy. Od wiosny 1939 roku w domu parafialnym, we dworze i na plebani stacjonował oddział Korpusu 14 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Ochrony Pogranicza. Gdy wybuchła II wojna światowa (1 X 1939 r.) wielu mieszkańców Raby opuściło domy i udało się na Wschód. Uciekając przed Niemcami dotarli, aż do Podhajec. Wielu mieszkańców szukało schronienia w okolicznych lasach. 2 XI 1939 roku miała miejsce bitwa między Niemcami i Polakami na linii Jamne w kierunku kościoła w Rabie Wyżnej. Na skutek bitwy spłonęło 40 domów w dolnej części Raby Wyżnej i w Rokicinach. Trzeciego dnia wojny Niemcy zatrzymali wszystkich mężczyzn idących do kościoła na mszę św. niedzielną i wywieźli do Austrii. W domu parafialnym w Rabie przez kilka miesięcy mieszkały ciągle zmieniające się władze okupacyjne, a następnie - aż do końca wojny - mieścił się skład kontygentu zbożowego, który ludność musiała oddawać okupantom. We wrześniu 1941 roku Niemcy zabrali dzwony z kościoła. W czasie okupacji istniał w Rabie Wyżnej punkt przerzutowy ludzi za granicę. Kierował nim ks. Stanisław Kądziołka, który został aresztowany przez gestapo 13 XI 1942 roku i osadzony w obozie koncentracyjnym W 1942 roku wybuchła epidemia czerwonki, co stało się przyczyną zamknięcia świątyni. W czasie wojny w pałacu Głowińskich, odbywało się tajne nauczanie. Po wojnie majątek dziedziców należał do Ministerstwa Rolnictwa. W latach 1945/46 mieszkańcy Raby naprawiali zniszczenia wojenne. W 1947 roku zakupiono nowy 300-kilogramowy dzwon do kościoła. W 1957 roku oddano do użytku budynek urzędu gminy, który w późniejszym czasie został rozbudowany. W marcu 1961 roku mieszkańcy Raby Wyżnej obchodzili otwarcie wiejskiego domu towarowego, a 1 VI 1964 roku przystąpiono do budowy szkoły, która została uroczyście oddana do użytku 12 IX 1965 roku. Od początku 1973 roku Raba Wyżna stała się gminą w skład, której weszły następujące miejscowości: Bielanka, Sieniawa, Podsarnie, Bukowina Osiedle, Harkabuz, Spytkowice, Skawa i Rokiciny Podhalańskie. W 1985 roku pałac Głowińskich został wpisany do rejestru zabytków, a w 1997 roku Kaplica III Upadku, która została wzniesiona pod koniec XIX wieku. Z inicjatywy społeczności lokalnej, przy szczególnym wsparciu ks. biskupa Stanisława Dziwisza wybudowano Gimnazjum nr 1 w Rabie Wyżnej, które otrzymało imię Ojca Świętego Jana Pawła II. Uroczyste otwarcie gimnazjum odbyło się 7 XII 2002 r. W 2000 r. oddano do użytku Dom Opiekuńczo - Leczniczy im. Błogosławionej Siostry Faustyny Kowalskiej, który został poświęcony przez ks. Kardynała Franciszka Macharskiego. Zakład świadczy usługi medyczne w zakresie pielęgnacyjnych i rehabilitacji osób dorosłych cierpiących na choroby reumatyczne, ortopedyczno- urazowe, układu nerwowego. W 2000 roku na Ziębówce postawiono Krzyż Jubileuszowy - wierną kopię krzyża na Giewoncie. 19 III 2002 roku Rada Gminy jednogłośnie przyjęła herb Gminy Raba Wyżna oraz wzór flagi i 15 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 pieczęci. Pierwszy egzemplarz herbu otrzymał ks. biskup Stanisław Dziwisz w czasie pielgrzymki do Rzymu w 2002 r. 27 VII 2004 roku prezydent Lech Wałęsa dokonał uroczystego otwarcia „Drogi Solidarności”. Dzisiaj Raba Wyżna jest dużą wsią o charakterze letniskowym w, której mieszka ponad 4 tys. osób. Najważniejszy zabytek – pałac Zduniów powstał w 1902 r. w stylu secesyjnym. Posiadał zabudowania folwarczne, mieszkania dla służby, olbrzymią stodołę, tartak i młyn. W czasie II wojny światowej Niemcy skonfiskowali majątek. W 1944 roku Wanda Głowińska, jako sanitariuszka uczestniczyła w powstaniu warszawskim, a następnie została wywieziona do obozu Rawensbruck, gdzie przebywała do kwietnia 1945 roku. W 1945 roku Głowińscy wrócili do majątku w Rabie Wyżnej. We dworze stacjonował sztab jednostki radzieckiej. Majątek Głowińskich został przekazany na własność państwa. W 1985 roku pałac Głowińskich został wpisany do rejestru zabytków kultury. W 1995 roku Głowińscy wystąpili do Agencji Nieruchomości Rolnej Skarbu Państwa o pałac w Rabie Wyżnej wraz z przylegającym parkiem, który wykupili w 1999 roku. OPIS I HISTORIE MIEJSCOWOŚCI NALEŻĄCYCH ADMINISTRACYJNIE DO GMINY RABA WYŻNA: RABA WYŻNA Nazwa pochodzi od wyrażenia „Nova Radieis” czyli na surowym korzeniu. Lokowana wieś w XVI wieku posiada 23 połłanków (po około 24 morgi), 8 zagród z rolą po parę morgów, 2 zagrodników bez roli (obejście z ogrodem), 2 komorników z bydłem, 1 komornika bez bydła, 3 rzemieślników, łan sołtysi, 2 zarębników (role z karczunku), 1 folusz. Łącznie we wsi istniały 43 gospodarstwa. Zagrody lokowane były przy drodze wijącej się w dolinie jak łańcuch. Raba Wyżna to wieś położona nad górnym brzegiem rzeki Raba, w dolinie górskiej przecinanej potokami, z których największy to Zaklęty Potok. Dolinę tę otaczają lesiste grzbiety Beskidu sięgające do 826 m n.p.m., od południa Rabska Góra na wysokości783 m n.p.m., od wschodu Piątkowa Góra 684m n.p.m., od północy otaczają miejscowość mniejsze wzgórza sięgające do 535 m n.p.m. Ludność zamieszkująca Rabę wynosi 4160 mieszkańców. Jej powierzchnia to 20,97 km2. BIELANKA Data założenia Bielanki nie jest znana. Uważa się, że sięga początkami XIV wieku. Natomiast faktem jest, iż w 1618 roku została włączona do Parafii Św Stanisława BM w Rabie Wyżnej. Według miejscowych podań mieszkańcy ówczesnej Bielanki zajmowali się uprawą lnu i tkactwem. Bardzo często pola były pokryte białymi płótnami. Legenda głosi, że pewnego razu przez wieś 16 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 przejeżdżała królowa Kinga. Kiedy zobaczyła płótna, nazwała osadę „Bielanką”. Bielanka, to miejscowość leżąca we wschodniej części Beskidu Żywieckiego w terenie górzystym. Najwyższym szczytem jest Jałowcówka (711m). Wieś zaczyna się od miejsca, gdzie potok Żeleźnica wpada do rzeki Raby. Dalej na południe ciągnie się aż do Odrowąża, gdzie tuż za nim, i Pieniążkowcami, rozpościera się Kotlina Nowotarsko-Orawska z przepiękną panoramą Tatr. Bielanka liczy 453 mieszkańców a jej powierzchnia wynosi 6,02 km2. BUKOWINA OSIEDLE To jedna z najstarszych wsi orawskich, która leży nad potokiem Orawka. Pierwsza informacja o niej pochodzi z 1566 roku, gdzie została nazwana „Bukowianką”. Natomiast w 1567 roku nazwę zmieniono na Bukowina. Założona została w trakcie kolonizacji, jaką prowadzili panowie zamku orawskiego. Wieś rządzona przez sołtysów z rodu Bukowińskich była ostoją polskości i katolicyzmu. Bukowina Osiedle leży na pograniczu wielkiego europejskiego działu wodnego, w górzystym i lesistym terenie. Obecnie wieś liczy 216 mieszkańców i jest najmniejszą miejscowością należącą do gminy Raba Wyżna. Jej powierzchnia – 4,12 km2. HARKABUZ To wieś położona w górnym biegu potoku Orawka. Jej nazwa pochodzi od Bartłomieja Harkabuza, który otrzymał godność sołtysa od Jerzego Thurzona, pana zamku orawskiego. Pierwsi osadnicy przybyli tu na początku XVII wieku i byli zbiegami z majątku Mikołaja Zebrzydowskiego. Byli dobrymi strzelcami i posługiwali się strzelbami odpalanymi przy pomocy lontu. Harkabuz to malowniczo położona wieś w górnym biegu potoku Orawka, pomiędzy stokami Wielkiego Działu (935 m n.p.m.) i Bukowińskiego Wierchu (940m n. p. m). Obecnie liczy 544 mieszkańców. Powierzchnia wynosi 7,46 km2. PODSARNIE Wieś położona nad potokiem Orawka. W dokumentach historycznych nazywana Orawką Średnią lub Orawką pod Sarną. Pierwszą wzmiankę o terenach Podsarnia znajdujemy w rejestrze podatkowym inwentaryzacyjnym dóbr rodziny Thurzon z 1567 roku. Nazwa wsi wiąże się z pierwszym sołtysem Melchiorem Sarną, który w 1585 otrzymał akt lokacyjny. Jako zasadźca i sołtys otrzymał od magnata węgierskiego Franciszka Thurzo 2 łany leśne (50ha) oraz przywilej „wolnizny”, czyli zwolnienia od podatków. W XVII wieku ludność Podsarnia była świadkiem walk religijnych na Orawie. Zdołano obronić katolickie korzenie, czego wynikiem były nadania szlachectwa dla sołtysów wsi orawskich od cesarza austriackiego. W okresie rozbiorów wieś była pod panowaniem austriackim. W 1918 roku powróciła do Polski wraz z 14 wioskami decyzją Rady 17 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Ambasadorów z 28.07.1920 roku. W czasie II wojny światowej wieś należała do państwa słowackiego. W 1945 roku powróciła do Polski. Podsarnie to jedna z najstarszych miejscowości na Górnej Orawie. Liczy 804 mieszkańców. Wieś leży w dolinie potoku Orawka, pomiędzy Wielkim Działem (935 m n.p.m.) i Łysą Górą w Beskidzie Wyspowym. W dokumentach historycznych miejscowość jest nazywana również Orawką Średnią lub Orawką pod Sarną. A jej powierzchnia wynosi 8,86 km2. ROKICINY PODHALAŃSKIE Wieś leży w dolinie rzeki Raby. Nazwa miejscowości pochodzi zapewne od gwarowego określenia gatunku wierzby zwanego „rokitą”. Początki osadnictwa przypadają na wiek XII i XIII. Planowaną akcję osadniczą rozpoczął zakon Cystersów. W 1584 roku właścicielem wsi stał się Spytko Jordan. W 1925 roku założono klasztor Sióstr Urszulanek, który często odwiedzał ks. Kardynał Karol Wojtyła - Ojciec Święty i kapelan Stanisław Dziwisz, kardynał i metropolita krakowski. Potwierdzają ten fakt zapisy w Kronikach Domowych i Złotej Księdze klasztoru. Rokiciny Podhalańskie położone są w karpackim pasie Beskidu Zachodniego, u północno-zachodnich podnóży Gorców, na wysokości 550 m. Wieś leży w dolinie Raby, z jej prawej strony wypływają liczne potoki łączące się w jeden wspólny zwany Rokicianką. Górne zabudowania sięgają z jednej strony pod Piątkową Górę (600 m) do drogi zakopiańskiej, a z przeciwnej strony do szosy spytkowickiej, zwanej dawniej „gościńcem cesarskim”. Liczba ludności zamieszkująca Rokiciny to: 1491, a powierzchnia to 7,85 km2. SIENIAWA Wieś leży u źródeł rzeki Raby. Jej nazwa pochodzi od słowa „sień”, zaciemnionego pomieszczenia prowadzącego do dalszej części domu. Po raz pierwszy została wymieniona w dokumentach w 1581 roku, które znajdują się w archiwach Kurii Krakowskiej. Sieniawa została lokowana na prawie niemieckim przez wojewodę krakowskiego Wawrzyńca Spytko Jordana. Pod koniec XVI wieku wieś miała 15 ról i 100 mieszkańców. Według prawa wieś organizowano w oparciu o władze sołtysa, który był odpowiedzialny za prawidłowy podział łanów w granicach wsi, sprawował też władze administracyjna oraz rozstrzygał spory między mieszkańcami. W zamian za to miał przywilej wyboru najlepszego gruntu. Sołtys Sieniawski był właścicielem 3 łanów. W XVII wieku grunty sołtysa nabył dziedzic Raby Wyżnej Kasper Sierakowski z Bogusławic, który wybudował dwór i zabudowania folwarczne. W latach czterdziestych XVIII wieku nowym właścicielem majątku i całej Sieniawy został Andrzej Sędzimir, który rozpoczął starania o budowę kościołka, ukończonego w 1748 roku. Parafię utworzono dopiero w 1983 roku. Sieniawa leży w wąskiej, cienistej dolinie Raby, niemal u jej źródeł. Wieś rozciąga się wzdłuż rzeki, która dzieli tę dolinę na 18 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 dwie krainy geograficzne-lewa strona rzeki, przynależy do pasma Gorców, natomiast prawa do Pasma Podhalańskiego. Sieniawa liczy 1929 mieszkańców. Powierzchnia – 13,22 km2. SKAWA Miejscowość położona nad rzeka Skawą. Osada istniała już w XV wieku, chociaż nie była wymieniana w Liber Beneficiorum Jana Długosza. Jak wynika ze spisów poborów, Skawa należała do parafii w Mszanie. Spis poborów nazywa Skawę Niszava Parwa. Dlatego uważa się, że w 1581 roku Skawa należała do parafii Mszana Dolna i w skład jej wchodziło 15 łanów kmiecich, 10 zagród z rolą i 3 zagrody bez roli oraz łan sołtysi. Pod koniec XIX wieku Skawa liczyła 284 domostwa i 1713 mieszkańców. Obecnie wieś zamieszkuje ok. 4 tysiące mieszkańców. Skawa leży nad rzeką Skawą (prawym dopływem Wisły), między Gorcami, a pasmem Policy i miejscowościami: Spytkowice, Wysoka, Jordanów, Naprawa, Skomielna Biała, Rabka, Chabówka, Rokiciny. Przez wieś przebiega droga krajowa Kraków - Chyżne. Skawa liczy 4211 mieszkańców. Powierzchnia to 20,51 km2. 3.3. Środowisko przyrodnicze Gmina Raba Wyżna posiada korzystne warunki środowiskowe. Jako pozbawiona sąsiedztwa większych zakładów przemysłowych odznacza się dogodnymi warunkami czystości powietrza, a także klimatem akustycznym. Teren całej gminy jest prawnie chroniony jako obszar chronionego krajobrazu. Stosunkowo niewielki procent objęcia mieszkańców systemem zbiorowego odprowadzania ścieków i zaopatrywania w wodę może w nieznacznym stopniu ujemnie oddziaływać na środowisko przyrodnicze. Dlatego też ważne wydaje się, iż dalszy rozwój gminy powinien opierać się na rozwoju infrastruktury w zakresie gospodarki wodno – ściekowej, gospodarki odpadami oraz edukacji ekologicznej. Gmina skupia w swych granicach cenne elementy naturalnego środowiska przyrodniczego. Dlatego też całość gminy uznana została jako obszar chronionego krajobrazu. Oznacza to, że obszar ten podlega zagospodarowaniu w sposób zapewniający uzyskanie pożądanego stanu równowagi w przyrodzie. Ochrona przyrody realizowana jest również poprzez ochronę ginących gatunków roślin i zwierząt. Ponadto na terenie gminy indywidualną formą ochrony objętych jest 6 pomników przyrody. Teren gminy Raba Wyżna nie jest objęty formą ochrony przyrody, jaką jest park narodowy. Nie wchodzi on też w skład otuliny takiego parku. Nie mniej jednak z terenu gminy można dostać się do Gorczańskiego Parku Narodowego, czy też robić wędrówki na stoki Babiej Góry w Babiogórskim Parku Narodowym. Złoża surowców mineralnych występujących na terenie gminy obejmują głównie grupę – surowce 19 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 skalne, do których zalicza się: piaskowce, kruszywa naturalne (głównie żwiry), które zasadniczo grupują się w dolinie rzeki Skawy. Piaskowce występują we wszystkich jednostkach strukturalnych Karpat fliszowych i stosowane są w różnych dziedzinach budownictwa i drogownictwa, w zależności od ich własności technologicznych. Złoża kamieni drogowych i budowlanych znajdują się w Sieniawie, których zasoby bilansowe (geologiczne) wynoszą 200 tys. t. Obecnie są to złoża zaniechane. Na obszarze gminy Raba Wyżna wyróżnić można poziom wodonośny w utworach fliszowych. Horyzont wodonośny tworzą tu wody szczelinowo-porowe zalegające w warstwach gruboławicowych piaskowców. Wydajność tego poziomu jest duża w strefach zasilania, poza tymi strefami wydajność się zmniejsza z uwagi na trudności z infiltracją wód poprzez pokrywę czwartorzędową lub serięłupków. Zasobne fragmenty warstw wodonośnych zaliczone zostały do Głównych Zbiorników Wód Podziemnych przez Instytut Hydrogeologiczny i Geologii Inżynieryjnej AGH. Bioróżnorodność świat roślin i zwierząt Bioróżnorodność nie odbiega od innych części Beskidów Zachodnich. Typowe dla Beskidów warunki fizjograficzne – niewielkie wysokości bezwzględne i względne, jednostajność budowy geologicznej, łagodna rzeźba terenu oraz siedliska ludzkie wpłynęły na występowanie flory i fauny. W dolinach rzek, głównie Raby, zachowały się skrawki zarośli i lasów liściastych pozostałych po dawnych grądach. Lasy zaliczane są do lasów glebo- i wodochronnych. Głównymi gatunkami lasotwórczymi są: świerk, jodła, buk, a towarzyszą im modrzew, sosna, wiąz, lipa, jesion, jawor. Naturalny drzewostan z dominującą jodłą i bukiem został, głównie w XIX w, w znacznej mierze przekształcony w lite świerczyny, które obecnie się rozpadają wskutek działania czynników abiotycznych (huragan, okiść) i biotycznych (szkodniki, choroby). Częściowo zachowane zostały naturalne siedliska przyrodnicze żyznej buczyny karpackiej z wielowarstwowym, bujnym runem, widocznym zwłaszcza w okresie wiosennym i kwaśnej buczyny karpackiej z runem o charakterze skupiskowym. W warstwie runa występują rośliny chronione: widłak goździsty, paprotka zwyczajna, skrzyp olbrzymi, pierwiosnek wyniosły, zawilec gajowy, śnieżynka przebiśnieg, parzydło leśne, wilczajagoda, kopytnik pospolity, dziewięćsił bezłodygowy, częstymi krzewami są kruszyna pospolita i wawrzynek wilcze łyko .W borach świerkowych runo leśne tworzą kobierce mchów, głównie płonników, paprocie z narecznicą szerokolistną i liczne grzyby owocnikowe. Na suchych miejscach panuje borówka. Fauna jest uzupełnieniem walorów przyrodniczych. Tworzą je populacje zwierząt łownych, takich jak: jeleń, sarna, zając, lis, kuna leśna, ptak jarząbek. Są tez migrujące drapieżniki: wilki, a także wydra. Z ptaków spotyka się różne gatunki dzięciołów, 20 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 myszołowy, jastrzębie, zięby, gile, kruki, bociany czarne. Wiosną las rozbrzmiewa śpiewem drobnych gatunków, jak: rudzik, strzyżyk, pokrzywka. Liczną grupę stanowią też występujące płazy, wśród nich salamandra plamista. Spotkać też można gady z jedynym wężem jadowitym żmiją zygzakowatą myloną często z zaskrońcem. Bogactwo roślinności widoczne jest też na łąkach, pastwiskach, zwłaszcza w okresie wiosenno-letnim. Wiosną zakwitają na nich krokusy. Latem w trawiastej runi łąki, wśród chabrów, firletek, złocieni, jaskrów i dzwonków okazale prezentują się mieczyk dachówkowaty oraz storczyki. W wilgotnych fragmentach polan rozwijają się bujne łąki ostrożeniowe, w których dominują byliny: ostrożeń łąkowy i rdest wężownik. Różnorodnością gatunkową wyróżniają się młaki kozłkowo-turzycowe, porastające podmokłe miejsca i źródliska. Najliczniejsze są turzyce, wełnianki i gatunki kozłków. Rabiańskie ekosystemy łąkowe, pastwiskowe i polne są środowiskiem życia wielu zwierząt. Dla leśnych ssaków, jak dzik, sarna, jelenie są częstym miejscem żerowania. Licznie występujące gryzonie stanowią pokarm dla lisa, łasicy, kuny leśnej oraz ptaków: myszołowa, puszczyka, pustułki, jastrzębia. Mniejsze ptaki, jak drozdy, kwiczoł poszukują tu bezkręgowców. Z roślinnością łąk związany jest świat owadów, reprezentowany m.in. przez liczne gatunki motyli (rusałek, perłowców, modraszek) i chrząszczy (np. kózkowatych, biegaczowatych). Fauna i flora Raby Wyżnej jest bogata, pełni funkcje ochronne oraz turystyczno-rekreacyjne. Liczne szlaki turystyczne i ścieżki spacerowe umożliwiają mieszkańcom i turystom poznanie walorów przyrody. W Gminie Raba Wyżna znajduje się siedem grup pomników przyrody wpisanych do rejestru zabytków. 3.4. Turystyka Położenie, warunki klimatyczne i przyrodnicze przemawiają za uprawianiem turystyki i rekreacji w gminie. Przez teren gminy prowadzą szlaki turystyczne w kierunku na Turbacz i Babią Górę, istnieją dogodne warunki do uprawiania turystyki rowerowej i konnej, jak również sportów zimowych. Specyfika rolnictwa górskiego z dużym udziałem nieuprzemysłowionej hodowli w małych gospodarstwach jest atrakcyjną podstawą dla rozwoju agroturystyki. Na terenie gminy Raba Wyżna znajdują się cenne przyrodniczo i kulturowo tereny. Cała gmina, zgodnie z Rozporządzeniem nr 27 Wojewody Nowosądeckiego z dnia 01. 10. 1997 roku (Dz. Urz. Wojewody Nowosądeckiego nr 43/97), objęta jest formą ochrony, jaką jest obszar chronionego krajobrazu. Gmina posiada również szereg obiektów zaliczanych do pomników przyrody. Obok walorów przyrodniczych gmina dysponuje również licznymi obiektami i zespołami zabytkowymi, zarówno wpisanymi do Rejestru Zabytków Nieruchomych Małopolskiego Konserwatora Zabytków, jak i nie ujętych w wymienionym rejestrze, ale cennych i ważnych dla gminy. Sieć szlaków spacerowych im. ks. kard. Karola Wojtyły i im. Ojca Świętego Jana Pawła II. Szlaki 21 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 prowadzą drogami i ścieżkami, którymi wiele lat temu wędrował ówczesny metropolita krakowski ks. kard. Karol Wojtyła w towarzystwie swojego sekretarza ks. Stanisława Dziwisza. Szlak ks. kard. Karola Wojtyły rozpoczyna się przy kościółku św. Krzyża na trasie Chabówka – Nowy Targ następnie biegnie żółtym szlakiem na Rabską Górę i tutaj ma dwa warianty zejścia: z Rabskiej Góry drogami polnymi do Rokicin Podhalańskich przez boczną drogę obok boiska sportowego, Szkoły Podstawowej do Klasztoru Sióstr Urszulanek w Rokicinach Podhalańskich; z Rabskiej Góry polnymi drogami do Domu Opiekuńczo – Leczniczego im. Świętej Siostry Faustyny, przejście przez drogę Chabówka – Czarny Dunajec koło przystanku, drogą na Łysą Górę obok domu rodzinnego ks. Kardynała Stanisława Dziwisza, następnie zejście do Klasztoru Sióstr Urszulanek w Rokicinach Podhalańskich. Szlak im. Ojca Świętego Jana Pawła II pierwsza trasa – zaczyna się od Gimnazjum nr 1 im. Ojca Świętego Jana Pawła II, później przez centrum Raby – przejście do Krzyża Milenijnego na Rabskiej Górze, stamtąd szlakiem obok źródełka św. Rozalii i Kapliczki Leśników św. Huberta, następnie do Kamienia Milenijnego zejście do Sieniawy – kościółek z XVIII w. i przejście do Bielanki. druga trasa – umożliwia przejście niebieskim szlakiem do Formozy (parking na granicy Podwilka i Spytkowic) w stronę Żeleźnicy. Stąd są dwie możliwości: 1)niebieskim szlakiem obok Żeleźnicy przez Spalenisko, Trzy Kamienie, Trzy Mostki do Raby Wyżnej, 2)żółtym szlakiem przez Górę Kirówkę, zejście do Bielanki i dalej do Sieniawy. Walory kulturowe Gmina Raba Wyżna posiada na swoim terenie kilkadziesiąt obiektów zabytkowych. Najbardziej wartościowymi zabytkami świadczącym o dawnych dziejach są obiekty i zespoły zabytkowe wpisane do rejestru nieruchomości Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. RABA WYŻNA 1. Kościół parafialny pw Św. Stanisława Biskupa z XVII w. Nr księgi A-152, wpis z dnia 14.11.1968 r. Budynek kościoła murowany, pokryty blachą. Ochronie podlega obiekt z wyposażeniem kościoła wraz z otoczeniem w granicach muru otaczającego dawny cmentarz przykościelny. Zabytkowe wyposażenie kościołato: ołtarz główny, trzy ołtarze boczne oraz jeden w kaplicy – barokowe z 2 poł. XVIII w., ambona barokowa XVIII w., rzeźba Chrystusa ukrzyżowanego – barok XVIII w., drewno polichromowe, obraz olejny na płótnie z przedstawieniem opłakiwania XVII w., prospekt organowy XVIII w. , pająk wiszący korpusowy zdobiony szkłami szlifowanymi XVIII w. 22 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 2. Kaplica III Upadku Chrystusa z końca XIX w. wraz z otaczającym starodrzewem Nr A-841 z dnia 12.11.1997 r. • Kaplica wzniesiona pod koniec XIX w., murowana, tynkowana i bielona. • Zbudowana na planie prostokąta, przykryta dachem dwuspadowym z betonową dachówką. • Do wnętrza prowadzą metalowe drzwi, częściowo przeszklone, zabezpieczone metalową ozdobną kratą. Łuk wieńczący wejście jest w formie trójkąta (łuk czteroodcinkowy). Nad środkową wnęką umieszczono krucyfiks. • We wnętrzu, na podwyższeniu centralne miejsce zajmuje dużych rozmiarów, ludowa rzeźba drewniana, polichromowana, przedstawiająca Chrystusa upadającego pod krzyżem. Nieduża, prosta w swej formie, ale utrzymana w dobrych proporcjach kapliczka, usytuowana w grupie starych drzew, stanowi malownicze urozmaicenie, dosyć monotonnej, nie zabudowanej przestrzeni przy drodze. 3. Kaplica rodziny Zduniów położona na cmentarzu parafialnym w Rabie Wyżnej z II połowy XIX w. – Nr A-837 z dnia 09.10.1997 r. • Kaplica cmentarna rodziny Zduniów i Bzowskich zbudowana w II poł. XIX w., murowana, rozplanowana na planie krzyża greckiego. W ogólnej sylwecie i zwieńczeniach o charakterze neogotyckim, posiada również wiele detalu kamiennego eklektycznego oraz przepiękne secesyjne kute kraty żelazne w drzwiach, balustradzie schodów oraz na kapitelach kolumn portyku wejściowego. • W kaplicy grobowce rodziny Bzowskich i Zduniów ( najstarszy z 1866 r. ). 4. Zespół dworsko – parkowy w Rabie Wyżnej o powierzchni 12 ha, XIX w. – wpis pod Nr A-192 z 30.08.1985 r. DWÓR • Pierwsza wzmianka o dworze z 1844 r. Wówczas był to dwór drewniany, kryty papą, ganek z kolumnami. • Obecny budynek został wybudowany w 1900 r., usytuowany w tym samym miejscu, co dwór widoczny na katastrze z 1844 r. Jest to budynek murowany, kryty blachą. • Na początku XX w. majątek należy do pp. Zduniów, a następnie przechodzi w ręce pp. Głowińskich (córka pp. Zduniów wyszła za mąż za Głowińskiego ) do 1945r. W 1945 r. majątek przejmuje Instytut Zootechniki w Krakowie. We dworze siedziba kierownictwa Zakładu. W 1975 r. majątek przechodzi w ręce państwowego Ośrodka Hodowli Zarodowej Osiek – Gospodarstwo w Rabie Wyżnej. Lata 1980-83 remont kapitalny dworu do dawnego jego wyglądu zewnętrznego oraz wystroju wewnętrznego, który staje się Domem Wczasowym „Raba” dla pracowników POHZ. 23 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 • W 1993 r. dwór i cały majątek przejmuje Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa. • Obecnie dwór odkupił od Agencji Własności Rolnej potomek właścicieli majątku p. Głowiński. Budynek jest bardzo zaniedbany, zrujnowany, nie remontowany. ORANŻERIA - PALMIARNIA • Palmiarnia (oranżeria) została zbudowana na początku XX wieku, koło dworu, na terenie parku otaczającego dwór. • Budynek odnowiony w latach 1980-83 służył za kawiarenkę dla gości wczasowych. • Obecnie budynek odkupiony od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa wraz z dworem przez spadkobiercę. • Podobnie jak dwór, budynek zaniedbany, nie remontowany. SPICHLERZ • Spichlerz wybudowany został również na początku XX wieku. • Budynek pierwotnie pełnił funkcję spichlerza, a następnie został przerobiony na mieszkania dla pracowników. Obecnie mieszkania te zostały wykupione od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa przez lokatorów. STODOŁA DREWNIANA • Wybudowana na początku XX wieku, drewniana, pokryta dachówką. • Użytkowana do chwili obecnej przez dzierżawcę gruntów wraz z zabudowaniami gospodarczymi od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. CZWORAK • Zbudowany na początku XX wieku. Budynek murowany, kryty dachówką. • Budynek mieszkalny użytkowany do chwili obecnej. Obecnie mieszkania zostały wykupione przez lokatorów od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. PARK DWORSKI • Park dworski krajobrazowy, naturalistyczny został założony na początku XX w. wraz ze ścieżkami spacerowymi i klombami kwiatowymi. • Utrzymywany do 1945 roku. Po 1945 r. park popada w zaniedbanie, narasta nalot nowych drzew przez co zatraca się układ kompozycyjny. Nie ma śladu dawnych ścieżek spacerowych. Nic też nie zostało z klombów kwiatowych. • W doborze gatunkowym drzew przeważają lipy drobnolistne, jesiony wyniosłe, dęby. Wiek 24 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 drzew około 100 lat. Nadto, sporo nalotu drzew, narosłego po 1945 r. w wieku ok. 50 lat. • Z ciekawszych egzemplarzy wymienić należy okazy: graby pospolite, daglezja, sosny czarne, jesion wyniosły odmiana zwisła, buki pospolite. PODSARNIE 1.Figura Św. Jana Nepomucena, wpisana do rejestru zabytków Nr B-162 z dnia 13.10.1997 r. • Figura św. Jana Nepomucena pochodzi z 1892 r. – XIX w. ( jedno z ostatnich dzieł kamieniarzy z Białego Potoku ). • Pełnoplastyczna rzeźba ustawiona na wysokim cokole zwieńczonym gzymsem. Na frontowej ścianie cokołu, płaskorzeźba św. Katarzyny Aleksandryjskiej, która lewą rękę opiera na mieczu, w prawej trzyma palmę. Święty Jan Nepomucen, ustawiony w kontrapoście, ubrany jest w mantolet i rokietę. Na głowie ma biret, w ręce trzyma krzyż. Nad figurą metalowy daszek w kształcie parasola. Wokół figury ustawiono ( na planie kwadratu ) cztery filary z kamienia łamanego. Od frontu dwa filary zdobią kamienne wazony oraz osadzony na osi kamiennej wspartej na filarach krzyż z piaskowca. • Figura jest przykładem dobrego warsztatu kamieniarskiego, a wraz z ogrodzeniem tworzą oryginalną kompozycję, która malowniczo eksponuje się w przydrożnym otoczeniu. ROKICINY PODHALAŃSKIE 1. Park dworski, wpisany do rejestru zabytków pod Nr A-662 z dnia 23.03.1992 r. • Park dworski w Rokicinach Podhalańskich powstał w końcu XIX wieku jako park krajobrazowy o powierzchni ok. 3,0 ha na terenie ogrodu dworskiego, między dworem a zabudowaniami gospodarczymi. • Przed frontem dworu typowy mały park krajobrazowy z polami wytworzonymi między grupami drzew z pięknymi okazami ( daglezje, klon srebrzysty, trzmielina pospolita ) w otoczeniu lip drobnolistnych, świerków pospolitych i sosen wejmutek. Ścieżka okólna wyznacza przed dworem „salon”. Na północ od dworu – część parku przeznaczono na rekreację z okazem czerwonego dębu w otoczeniu robinii akacjowych, jesionów, modrzewi. • Najstarsze drzewa to okazy przeszło 100-letnie. Następne nasadzenia w latach 20tych ( iglaki ) i 40-tych XX w. ( sad jabłoniowy ). W latach 70-tych dosadzono rząd iglaków wzdłuż torów kolejowych. • Z historycznego układu kompozycyjnego zgodnego z katastrem z 1844 r. zachował się m.in. teren ogrodu przed dworem w formie parku krajobrazowego. • Ścisłej ochronie podlega kompozycja przestrzenna parku i jego starodrzew. 25 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 • Ze względu na przebudowę i rozbudowę obiektów mieszkalno – gospodarczych zespołu dworskiego – nie wpisuje się ich do rejestru zabytków – stosując jednak do nich, jako do obiektów na terenie chronionym i w bezpośrednim jego sąsiedztwie, wymóg uzgadniania wszelkich działań na ich substancji z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. SIENIAWA 1. Kościółek pw. Św. Antoniego Padewskiego z XVIII w. wraz ze starodrzewem na przykościelnym cmentarzu, wpisany do rejestru zabytków pod Nr A-218/118 z dnia 25.09.1961 r. • Pierwotnie była to prywatna kaplica, wybudowana przez właściciela majątku. Kościółek w Sieniawie drewniany, typowo góralski, od strzechy po „soboty” pokryty gontem, posiadający sygnaturkę. • W 1845 r. kościółek otrzymał nowy wystrój wnętrza, nowe figury i obrazy ufundowane przez hrabinę Borowską. • Obecnie w dobrym stanie technicznym. 2. Zespół parkowo – dworski z XVII wieku: Budynek dworu wraz z budynkiem gospodarczym jest wpisany do rejestru zabytków pod Nr A-217/106 z 19.01.1971 r. Zabytkowy park wraz z dworem (objętym dec. j/w) pod Nr A-661 z 23.03.1992 r. • Zespół parkowo – dworski w Sieniawie leży w zachodniej części wsi, nad południowym brzegiem rzeki Raby. We wschodniej części starodrzew małego parku krajobrazowego z końca XIX wieku tworzy wyraźnie zachowany układ kompozycyjny z widocznym owalem podjazdu. Przy północnej granicy parku na brzegu skarpy stoi dwór z poł. XVII w. Zachowano dawny układ osiowy założenia. Dawne dojazdy do dworu i podwórza znajdowały się w tych miejscach co teraz. Nieco na wschód stoi zabytkowy spichlerz z poł. XIX w. Część zachodnia terenu dworskiego zajęta przez Zakłady Szklarskie – jest dawnym podworcem z poł. XIX w. Zmieniły się zabudowania tego terenu, ale usytuowanie ich pozostało częściowo takie samo. • Starodrzew zamykający tę część od zachodu łączy się z zadrzewieniem wokół zabytkowej kaplicy ( kościółek ) z 1740 r., gdzie rosną okazy lipy drobnolistnej. Zadrzewienie parku głównie z XIX w. – nowych nasadzeń brak. • Stan terenów dworskich jest zachowany w granicach sprzed 1844 r., co stanowi ewenement w skali województwa podnoszący wartość założenia. Najstarsze drzewa ( 150 – 200 lat ) znajdują się na obrzeżu założenia. Świerki znaczące owal podjazdu mają 90 – 110 lat. Z drzew liściastych występują brzozy browkowate, buki pospolite, dąb czerwony, jesiony wyniosłe, klony pospolite, jawory, wiązy pospolite, robinie akacjowe, olchy czarne. • Budynki dworskie użytkują Szklarskie Zakłady „Przełom” w Sieniawie. 26 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 WYKAZ ZABYTKÓW NIE UJĘTYCH W REJESTRACH MWKZ, A WAŻNYCH Z INNYCH WZGLĘDÓW DLA GMINY RABA WYŻNA: 1.Kapliczka św. Jana z 1900 r. murowana, pokryta eternitem falistym. 2.Budynek stacji PKP z 1920 r. – murowany, pokryty blachą, niepalny. BIELANKA: 1.Kaplica pw. Miłosierdzia Jezusowego z 1900 r., murowana , pokryta blachą. 2.Nowy Kościół filia Parafii Raba Wyżna pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa i Św. Maksymiliana z 1988 r., murowany, kryty blachą, niepalny. SIENIAWA: 1.Dzwonnica wiejska z XVIII w., drewniana, kryta gontem, w dobrym stanie technicznym. 2.Nowy Kościół pw. Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny z 1983 r., murowany, kryty blachą, niepalny. 3.Budynek stacji PKP z 1920 r., murowany, kryty blachą, niepalny. ROKICINY PODHALAŃSKIE: 1.Dom Zakonny Sióstr Urszulanek z 1925 r. ( rozbudowany dawny dwór w 1936 r. ), murowany, pokryty blachą, niepalny. 2.Grota maryjna z 1927 r. z kamienia. 3.Kościół parafialny pw. Miłosierdzia Bożego z 1996r., murowany, kryty blachą, niepalny. HARKABUZ: 1.Zabytkowy krzyż – figura, wysokość ok. 4 m. na cmentarzu w Harkabuzie z 1843 r. z kamienia. 2.Dzwonnica wiejska z XVIII w., drewniana, kryta gontem, w dobrym stanie technicznym. 3.Kaplica pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy z 1960 r., drewniana, kryta blachą miedzianą. PODSARNIE: 1.Dzwonnica wiejska z XVIII w., drewniana, kryta gontem, w dobrym stanie technicznym. 2.Krzyż fundacyjny na cmentarzu z 1811 r. z kamienia piaskowca, wysokość ok. 4 m. BUKOWINA OSIEDLE: 1.Nowy Kościół pw. Św. Rozalii z 1999 r., murowany, kryty blachą, niepalny. 27 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 SKAWA: 1.Kościół parafialny pw. Najświętszej Marii Panny Wspomożenia Wiernych z 1935 r., murowany, kryty blachą, niepalny. 2.Kaplica pw. Serca Pana Jezusa z XIX w., murowana, pokryta blachą, niepalna. 3.Zabytkowy spichlerz z XIX w., murowany, pokryty dachówką, w bardzo złym stanie technicznym. Przez teren gminy przebiega Trasa nr III Szlaku Architektury Drewnianej – Region Orawsko – Podhalańsko – Pieniński oraz Szlak Papieski. Mapa przedstawia obiekty dziedzictwa kulturowego na omawianym terenie. Rysunek 2 Mapa: Obiekty dziedzictwa kulturowego 28 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Baza noclegowa Na bazę noclegową Gminy Raba Wyżna składają się hotel, motel oraz gospodarstwa agroturystyczne oferujące pokoje gościnne. Wykres 1 Baza noclegowa w Gminie Raba Wyżna w latach 2000 i 2006 29 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 250 200 150 100 50 a hro nis k Sc ow e ecz k wy ci Do my eg ośc i Po koj Oś rod ki w cza sow e nne ty obi ek tałe Po zos Pe nsj ona ty ote le Ho tele ,m Ob iek ty o gół em 0 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Zdecydowanie największą bazą noclegową na terenie gminy dysponuje wieś Skawa. Oczywiście liczba miejsc noclegowych w poszczególnych sołectwach jest nieodłącznie związana z wielkością wsi i ilością mieszkańców. Zauważalną tendencją jest znaczne zwiększenie w ostatnich latach bazy noclegowej co przedstawiono na poniższym wykresie. Wykres 2 Liczba miejsc noclegowych w sołectwach Gminy Raba Wyżna w 2006 roku 250 200 Liczba miejsc noclegow ych 150 100 50 0 Harkabuz Bukow ina Osiedle Podsarnie Raba Wyżna Sieniaw a Rokiciny Podhalańskie Razem Skaw a Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Zadowalającą tendencją jest wzrost liczby turystów odwiedzających gminę. W ostatnich latach, pod względem liczby odwiedzających, zaobserwowano nieznaczny spadek odwiedzających, który był w 2004 roku. Jednak już w 2005 roku liczba turystów wzrosła o ponad 20%. Tendencja ta może być spowodowana zwiększoną ofertą w zakresie jakości i cen bazy noclegowej, co wynika ze zwiększającego się poziomu zamożności społeczeństwa. Liczba odwiedzających gminę Raba Wyżna przedstawiona została w poniższej tabeli. Tabela 1 Liczna turystów odwiedzających Gminę Raba Wyżna w latach 2000 do 2007 30 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Liczba turystów w 2000 r. 60 Liczba turystów w 2001 r. 1804 Liczba Liczba turystów w turystów w 2002 r. 2003 r 1742 1788 Liczba turystów w 2004 r 1695 Liczba turystów w 2005 r. 2061 Liczba turystów w 2006 r. 2346 Liczba turystów w 2007 r. 2356 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Na terenie Gminy Raba Wyżna zarejestrowano 6 restauracji i punktów gastronomicznych. Poniższe zestawienie nie odnotowuje punktów gastronomicznych działających w okresie letnim np. przy gospodarstwach agroturystycznych. Tabela 2 Baza żywieniowa w poszczególnych sołectwach Gminy Raba Wyżna w roku 2006 Sołectwa Restauracje i punkty gastronomiczne Bielanka 0 Bukowina Osiedle 0 Harkabuz 0 Podsarnie 0 Raba Wyżna 1 Rokiciny Podhalańskie 1 Sieniawa 1 Skawa 3 Razem 6 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna 3.5. Ludność Gminę Raba Wyżna zamieszkuje 13 858 osób (zgodnie z danymi na 2007 rok) co stanowi około 6,0% mieszkańców powiatu nowotarskiego. Gęstość zaludnienia w gminie wynosi 152 osób na km². Liczba mieszkańców Gminy w latach 2000 do 2006 nieznacznie wzrosła, co może wynikać z faktu coraz częściej obserwowanego zjawiska migracji mieszkańców miast na tereny wiejskie. Wykres 3 Liczba mieszkańców Gminy Raba Wyżna w latach 2000 do 2006 31 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 13800 13700 13600 13500 13400 13300 Liczba ludności 13200 13100 13000 12900 12800 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Analizując strukturę mieszkańców Gminy zauważyć można tendencję zwiększania się liczby kobiet zamieszkałych na terenie Gminy co przedstawiono w poniższej tabeli. Tabela 3 Struktura mieszkańców Gminy Raba Wyżna L Miejsco 2000 2001 2002 32 2003 2004 2005 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 p wość Ogółe m 1 Bielanka 443 Męż czyź ni 224 2 215 106 109 218 108 110 215 106 109 219 108 111 215 106 109 211 514 787 268 408 246 379 522 793 276 408 246 385 522 800 275 410 247 390 532 806 280 412 252 394 536 806 284 410 252 396 536 796 3966 203 1 686 401 1 141 2 1954 2057 4039 1969 2070 4059 1991 2068 4086 2001 2085 4111 1390 193 5 704 719 693 1434 720 714 1431 716 715 1455 729 726 1480 7 Bukowina Osiedle Harkabuz Podsarni e Raba Wyżna Rokiciny Podhalań skie Sieniawa 1832 926 906 937 908 1850 941 909 1868 951 917 1880 952 928 1903 8 Skawa 4005 200 0 657 1 200 5 658 1 184 5 404 5 133 05 2016 2029 4075 2035 2040 4108 2060 2048 4125 2069 2056 4131 6651 6654 1339 4 6690 6704 1347 7 6746 6731 1356 1 6777 6784 1361 8 3 4 5 6 Razem 13152 Kobi ety Ogół em Mężcz yźni Kobi ety Ogół em Mężcz yźni Kobi ety Ogół em Mężcz yźni Kobi ety Ogół em Mężcz yźni Kobi ety Ogó em 219 458 223 225 458 234 224 453 228 225 457 226 231 449 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Nie zmieniła się także w ostatnich latach struktura wieku mieszkańców gminy. Najwięcej mieszkańców to osoby w wieku produkcyjnym, nieznacznie zmniejszyła się liczba osób w wieku 33 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 przedprodukcyjnym stanowiąc drugą co do wielkości grupę w strukturze wieku mieszkańców. Zdecydowanie najmniej liczna jest grupa osób w wieku poprodukcyjnym, której liczebność pozostaje w ostatnich latach praktycznie na niezmienionym poziomie. Wykres 4 Struktura wieku mieszkańców Gminy Raba Wyżna w latach 2000 do 2006 9000 8000 7000 6000 5000 Wiek przedprodukcyjny Wiek produkcyjny Wiek poprodukcyjny 4000 3000 2000 1000 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Obserwowaną tendencją był odnotowywany systematyczny wzrost liczby urodzeń, przy jednoczesnym spadku liczby zgonów. Jednakże w roku 2003 i 2005 liczba urodzeń znacznie spadła stosunkowo do poprzednich lat. Pozytywną tendencją jest utrzymująca się przewaga liczby urodzeń nad liczbą zgonów na terenie gminy. Stan ten został zilustrowany na poniższym wykresie. 34 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Wykres 5 Liczba urodzeń i zgonów w Gminie Raba Wyżna w latach 2000-2006 200 150 100 Ilość urodzeń Ilość zgonów 50 0 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Najliczniej zaludnionymi sołectwami gminy są Skawa, Raba Wyżna, Sieniawa oraz Rokiciny Podhalańskie. Liczbę mieszkańców poszczególnych sołectw należących do gminy Raba Wyżna w ostatnich latach przedstawiono na poniższym wykresie. Wykres 6 Liczba ludności w sołectwach Gminy Raba Wyżna w latach 2000 i 2006 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 2000 2006 500 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna 35 a Ska w Sien iaw a Rok icin y Po dha lańs kie na W yż Rab a nie Pod sar abu z Har k ina Osi edle Buk ow Biel ank a 0 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 3.6. Rynek pracy Na koniec 2006 roku w rejestrze urzędu przebywało 6587 osób bezrobotnych. Od 2001 roku jest to w powiecie nowotarskim kolejny znaczny spadek bezrobocia. Liczba osób bezrobotnych w stosunku do roku poprzedniego zmniejszyła się o 20,8%. Głównymi przyczynami opuszczania rejestru były podjęcia pracy, głównie niesubsydiowanej oraz niepotwierdzanie gotowości do podjęcia pracy. W rejestrze zdecydowanie więcej ubyło mężczyzn – spadek o 1072 osoby, podczas gdy ilość zarejestrowanych kobiet zmniejszyła się 662 osoby w stosunku do roku ubiegłego. Stan bezrobocia w gminie Mszana Dolna i w powiecie limanowskim obrazuje poniższy wykres. Wykres 7 Ilość zarejestrowanych osób bezrobotnych w latach 2000 – 2006 Źródło: www.pup.nowytarg.pl Osoby uprawnione do pobierania zasiłku dla bezrobotnych stanowiły 15,0% wszystkich zarejestrowanych osób bezrobotnych. Większą liczbę wszystkich zasiłkobiorców stanowiły osoby poprzednio pracujące – 89,7%, zamieszkałe na wsi – 68,6%, oraz mężczyźni – 63,2%. W związku ze znacznym spadkiem bezrobocia w porównaniu do roku ubiegłego udział zasiłkobiorców również się zmniejszył ( spadek o 26,8% ). Kobiety stanowiły 53,9% wszystkich zarejestrowanych. W ciągu minionego roku udział procentowy kobiet w ogólnej liczbie zarejestrowanych wzrósł o 3,2 punktu procentowego. Większość zarejestrowanych bezrobotnych zamieszkuje na terenach wiejskich – 61%. Ich udział procentowy wśród bezrobotnych w stosunku do lat poprzednich utrzymuje się na podobnym poziomie. Ponad połowa z nich to kobiety, a 21,9% kobiet z terenów wiejskich pobierało zasiłek dla bezrobotnych. Spośród bezrobotnych mieszkańców wsi 3,8% posiadało gospodarstwo rolne. W stosunku do roku poprzedniego ich ilość zmalała o 0,7%. Stopa bezrobocia w powiecie nowotarskim na koniec grudnia 2006 roku wyniosła 10,8% i należy do jednej z niższych w województwie małopolskim. 36 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Tabela 4 Stopa bezrobocia w latach 1990 - 2007 Rok Powiat nowotarski Województwo małopolskie Kraj 1990 4,0 % 5,8 % 6,1 % 1991 6,9 % 10,7 % 11,4 % 1992 7,5 % 13,5 % 13,6 % 1993 9,3 % 13,9 % 16,4 % 1994 9,6 % 14,1 % 16,0 % 1995 10,6 % 14,6 % 14,9 % 1996 9,8 % 13,3 % 13,2 % 1997 7,8 % 11,1 % 10,3 % 1998 7,5 % 10,8 % 10,4 % 1999 10,9 % 10,2 % 13,1 % 2000 11,9 % 12,2 % 15,1 % 2001 13,6 % 14,0 % 17,4 % 2002 12,6% 13,9% 20,0% 2003 15,4% 16,0% 20,0% 2004 14,0% 15,0% 19,1% 2005 13,4% 13,8% 17,6% 2006 10,8% 11,3% 14,8% 2007 9,2% 8,8% 11,4% Wykres 8 Stopa bezrobocia w kraju, województwie i powiecie 37 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Wykres 9 Bezrobocie w Gminie Raba Wyżna i w powiecie nowotarskim na 31.12. 2006 rok 6587 7000 1200 6000 991 1000 5000 800 3554 4000 600 ogółem kobiety 3000 400 2000 1000 606 364 200 330 0 68 ogółem kobiety 26 0 Raba Wyżna Raba Wyżna Pow iat Pow iat Z prawem do zasiłku Bezrobotni Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Stan bezrobocia w powiecie nowotarskim w podziale na osoby bezrobotne z prawem do zasiłku, osoby bezrobotne dotychczas nie pracujące, niepełnosprawne osoby bezrobotne, zamieszkałe na wsi, osoby zarejestrowane w danym roku i osoby zarejestrowane jako bezrobotne po raz pierwszy, ilustruje poniższa tabela. Tabela 5 Bezrobocie w Gminie Raba Wyżna w latach 2000-2007 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 ogółem 9433 10930 9998 9692 8671 8321 6587 5603 kobiety 4744 5408 4821 4530 4259 4216 3554 2957 - z prawem do zasiłku ogółem 1589 1835 1532 1495 1299 1354 991 932 kobiety 506 637 565 507 499 487 364 356 ogółem 2643 3006 2845 2689 2465 2394 1944 1672 kobiety 1452 1586 1493 1345 1345 1348 1141 909 ogółem 66 70 67 131 184 196 171 152 kobiety 32 32 26 57 78 84 83 66 ogółem 6085 6996 6391 6246 5468 5157 4018 3382 kobiety 3043 3429 3054 2814 2640 2533 2118 1762 Bezrobotni Stan na 31.12 - dotychczas nie pracujący Niepełnosprawni Zamieszkali na wsi 38 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Zarejestrowani w roku - zarejestrowani w roku po raz 1 ogółem 8784 8704 8276 8450 8114 7938 7119 6545 kobiety 3645 3465 3544 3436 3603 3568 3354 3154 ogółem 3269 3111 3193 3986 2515 2535 2123 1935 kobiety 1585 1484 1607 1453 1268 1381 1132 996 Źródło: www.pup.nowytarg.pl Najliczniejszą grupą wiekową wśród zarejestrowanych bezrobotnych stanową osoby w wieku do 24 lat. Drugą pod względem liczebności grupę reprezentują osoby w wieku od 25 do 34 lata. Zdecydowaną tendencję wzrostową należy także odnotować w grupie wiekowej bezrobotnych w granicach 44 – 55 lata. Wykres 10 Struktura wieku osób bezrobotnych w 2006 roku 1600 1500 1400 1316 1200 1070 954 1000 Do 24 lat 25-34 lat 35-44 lata 44-55 lat 55-59 lat 60-64 lata 800 600 328 400 200 137 111 70 101 20 52 4 0 Raba Wyżna Pow iat Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna 39 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Wykres 11 Struktura wieku osób bezrobotnych w Rabie Wyżnej w 2002 roku 350 302 300 250 200 246 Do 24 lat 25-34 lat 35-44 lata 44-55 lat 55-59 lat 60-64 lata 178 150 100 82 50 2 0 Raba Wyżna Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Wykres 12 Bezrobotni według wieku Źródło: www.pup.nowytarg.pl Analizując dane dotyczące wykształcenia osób bezrobotnych w gminie Raba Wyżna zauważyć można, iż najmniej osób bezrobotnych legitymuje się wykształceniem wyższym, zaś najmniejsze szanse na rynku pracy mają osoby legitymujące się najniższym poziomem wykształcenia. Obecny stan został przedstawiony na poniższym wykresie. 40 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Wykres 13 Struktura wykształcenia osób bezrobotnych w 2000 i 2006 roku 6000 5000 4000 3000 Raba Wyżna Powiat 2000 1000 0 wyższe Policealne i średnie zawodowe LO Zasadnicze zawodowe podstawowe 2500 2000 1500 Raba Wyżna Pow iat 1000 500 0 wyższe Policealne i średnie zawodowe LO Zasadnicze zawodowe podstawowe Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Najmniej osób bezrobotnych legitymuje się wykształceniem wyższym. W końcu roku w urzędzie było zarejestrowanych 259 osób z wykształceniem wyższym, z czego 65,6% to kobiety, a 31,7% pozostaje bez pracy ponad 12 miesięcy. Najmniejsze szanse na rynku pracy mają osoby legitymujące się najniższym poziomem wykształcenia. Według stanu na koniec 2006 roku 38,6% bezrobotnych ukończyło szkołę gimnazjalną lub poniżej, a 28,1% zasadniczą zawodową. Połowa osób bezrobotnych z grupy o niskim poziomie wykształcenia przebywa w rejestrze urzędu ponad 12 miesięcy. Wśród osób bezrobotnych lepiej wykształcone były kobiety, zdecydowanie dominowały wśród osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym – 71,7%, wyższym – 65,6% oraz policealnym i 41 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 średnim zawodowym – 65,5%. Wykres 14 Bezrobotni według wykształcenia Źródło: www.pup.nowytarg.pl 3.7. Działalność gospodarcza Powiat nowotarski, na terenie którego leży gmina Raba Wyżna, charakteryzuje się średnią aktywnością gospodarczą na tle całego województwa małopolskiego - liczoną według liczby zarejestrowanych firm na 1000 mieszkańców. Sytuację powiatu obrazuje poniższy rysunek. Rysunek 3 Wskaźnik przedsiębiorczości - liczba firm na 1000 mieszkańców Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego / projekt Małopolska 2015 42 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Na koniec roku 2006 na terenie gminy Raba Wyżna zarejestrowanych było 650 podmiotów gospodarki narodowej sektora prywatnego. Głównymi pracodawcami na terenie gminy są zakłady budowlane i firmy handlowe. Struktura branż została przedstawiona w poniższej tabeli i na wykresie. Tabela 6 Struktura branż na terenie Gminy Raba Wyżna w 2006 roku Ilość podmiotów zarejestrowanych Branża Kuśnierstwo, kożuszkarstwo, krawiectwo 10 Handel detaliczny i hurtowy 78 Handel obwoźny 105 Gastronomia 13 Budownictwo 146 Usługi tartaczne 4 Projekty budowlane 7 Transport 57 Stolarstwo 69 Instalatorstwo 46 Dziewiarstwo, pantoflarstwo 50 Naprawa pojazdów 31 Malarstwo, tapeciarstwo 69 Szklarstwo - Wynajem pokoi 10 Wytwórnie wód, piekarnie, zakłady mięsne 5 Ślusarstwo 2 Fryzjerstwo 11 Inne Razem 650 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna W 2006 roku zanotowano 70 wyrejestrowań i 131 rejestracji nowych podmiotów gospodarczych. Tendencje w ostatnich latach obrazuje poniższy wykres. 43 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Wykres 15 Liczba nowozarejestrowanych i wyrejestrowanych przedsiębiorstw 1995 – 2006 180 160 140 120 100 Liczba wyrejestrowań 80 60 40 20 0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 160 140 120 100 Liczba now ozarejestrow anych przedsiębiorstw 80 60 40 20 0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Charakterystyczną branżą na terenie gminy jest przemysł związany z tartacznictwem, przeróbką i handlem drewnem. Przetwórstwo mięsa jest drugą działalnością przetwórczą co do wielkości na terenie gminy, jednak ilość czynnych masarni od wielu lat utrzymuje się na stałym poziomie, co pokazuje poniższa tabela. 44 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Tabela 7 Działalność przetwórcza na terenie Gminy Raba Wyżna 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Przetwórst wo płodów rolnych Skup płodów rolnych Masarstwo 1 1 1 1 1 1 1 - - - - - - - 1 1 1 2 2 2 2 Tartacznict wo Handel drewnem 5 5 5 5 5 5 4 5 5 6 8 9 15 15 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Należy zaznaczyć, iż dynamika przyrostu firm w całym powiecie nowotarskim należy do umiarkowanych i sytuacja ta nie zmienia się w przypadku gminy Raba Wyżna, co obrazuje poniższy rysunek. Rysunek 4 Aktywność gospodarcza w powiecie nowotarskim 45 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego / projekt Małopolska 2015 3.8. Zagospodarowanie przestrzenne Gmina Raba Wyżna zaliczana jest do gmin o charakterze rolniczym. Dominują gospodarstwa indywidualne o roślinnym i zwierzęcym profilu. Użytki rolne stanowią 58,9 % powierzchni ogólnej, zajmując łącznie powierzchnię 5208 ha. Przeważają łąki i grunty orne, które stanowią odpowiednio 30,7 % i 15,9 % powierzchni ogólnej. Strukturę użytkowania gruntów na terenie gminy przedstawiono poniżej w tabeli. Tabela 8 Struktura użytkowania gruntów na terenie Gminy Raba Wyżna Powierzchnia [ha] Rodzaje gruntów Udział w ogólnej powierzchni [%] Powierzchnia ogólna 8828 100,0 Użytki rolne: 5208 58,9 Grunty orne 1406 16,89 305 3,4 30 0,3 Sady 4 0,05 Łąki 2712 32,58 Pastwiska 582 6,99 Lasy i grunty leśne 3118 37,46 Pozostałe tereny 502 6,03 w tym: odłogi ugory Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Sposób użytkowania użytków rolnych przedstawia graficznie poniższy wykres. 46 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Wykres 16 Użytki rolne według sposobu zagospodarowania w gminie Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Liczba indywidualnych gospodarstw rolnych w gminie wynosi 2048, przy czym średnia powierzchnia gospodarstwa wynosi około 4,2 ha. Dominującą formą produkcji rolnej jest uprawa zbóż (62,4%) oraz ziemniaków (23,5%). W oparciu o kryteria przyrodniczo – ekonomiczne gmina Raba Wyżna zaliczana jest, jako strefa podgórska, do obszaru o znacznych walorach krajobrazowych, średnich i trudnych warunkach do produkcji rolniczej. Pod względem ukształtowania przestrzeni zainwestowanych – najbardziej skoncentrowane układy zabudowy występują w dolinie rzeki Raby i Skawy, a także w tradycyjnych układach we wsiach zlokalizowanych wzdłuż lokalnych potoków. Zabudowa tworzy układy łańcuchowe, wzdłuż dróg przebiegających w znacznej mierze dolinami oraz wierzchołkami garbów terenowych. Powiązania gminy z otaczającymi obszarami występują w różnorodnych układach i strukturach, począwszy od usytuowania w określonych jednostkach geograficznych i związanych z tym charakterystycznych cech ukształtowania środowiska przyrodniczego od krajobrazu poprzez elementy struktury hydrologicznej i geologicznej na elementach infrastruktury technicznej kończąc. 47 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Strukturę hodowli na terenie gminy Raba Wyżna przedstawiono w poniższej tabeli. Tabela 9 Struktura hodowli Wyszczególnienie Bydło ogółem Liczba sztuk 464 W tym krowy dojne Trzoda chlewna 231 125 owce 56 konie kozy króliki drób 105 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Strukturę użytkowania gruntów w gminie Raba Wyżna obrazuje poniższa tabela oraz wykres. Tabela 10 Struktura użytkowania gruntów w Gminie Raba Wyżna Rodzaje gruntów Powierzchnia gruntów – ogółem Powierzchnia ewidencyjna (ha) 8828 Udział w ogólnej powierzchni (%) 100% Użytki rolne Użytki leśne Tereny inne 5362 3124 347 60,73% 35,38% 3,93% Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Poniżej przedstawiono zestawienie danych dotyczących gospodarki leśnej na terenie gminy. Najwięcej obszarów leśnych należy do osób fizycznych (2 102 ha), zaś w drugiej kolejności są lasy państwowe (950 ha). Tabela 11 Struktura zagospodarowania gminy - lasy Wyszczególnienie Ogółem Lasy gminne Lasy Państwowe Lasy wspólnot gruntowych Lasy kościelne Lasy osób fizycznych Lasy w użytkowaniu wieczystym Powierzchnia w ha 3124 3 950 0 69 2102 0 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna W gminie zdecydowanie najwięcej jest gospodarstw średniej wielkości (od 2 do 5 ha) najmniej zaś 48 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 gospodarstw o dużej powierzchni – powyżej 15 ha. Strukturę zagospodarowania gminy pod względem rolniczym przedstawiono poniżej. Gospodarstwa rolne w gminie charakteryzują się znacznym rozdrobnieniem, co ma bezpośrednie przełożenie na ich rentowność. Tabela 12 Struktura zagospodarowania gminy – rolnictwo Powierzchnia gminy i rolnictwo Wyszczególnienie Powierzchnia gminy Ilość gospodarstw rolnych Jakość i klasy gleb 8828 ha 1966 Wielkość gospodarstw: Od 1-2 ha Od 2-5 ha Od 5-7 ha Od 7-10 ha Od 10-15 ha Powyżej 15 ha Średnia powierzchnia gospodarstw 1280 561 92 27 3 3 2,68 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Na terenie gminy Raba Wyżna nie występują gleby sklasyfikowane w I i II grupie. Największą powierzchnię stanowią gleby klasy IV i V, co przedstawione zostało w poniższej tabeli. Tabela 13 Struktura terenów rolnych Klasa gleby Powierzchnia ha 0 0 340 1981 1532 1468 41 I II III IV V VI VI Z % 0 0 6,34 36,94 28,57 27,37 0,76 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Analizując dane przedstawione w poniższej tabeli można zauważyć tendencję do nierównomiernego zasiedlania na terenie Gminy Raba Wyżna, co jest też charakterystyczne dla całego województwa małopolskiego. Tabela 14 Liczba gospodarstw w gminie Ilość gospodarstw w gminie Lp. Miejscowość 1 Bielanka 2 Bukowina Osiedle 3 Harkabuz 4 Podsarnie 5 Raba Wyżna 6 Rokiciny Podhalańskie Ilość gospodarstw 79 39 160 248 382 183 49 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 7 8 Sieniawa Skawa 262 613 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna 700 600 500 400 300 200 100 0 Ilość gospodarstw Bielanka Bukow ina Harkabuz Podsarnie Osiedle Raba Wyżna Rokiciny Podhalańskie Sieniaw a Skaw a Wykres 17 Gospodarstwa w poszczególnych sołectwach Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna 3.9. Własność nieruchomości Zdecydowanie najliczniejsze powierzchnie gruntów należących administracyjnie do gminy Raba Wyżna zagospodarowane są przez osoby fizyczne. Drugą wielkość stanowi część gruntów należących do Skarbu Państwa, a także grunty wspólnot gruntowych. Struktura własności gruntów została przedstawiona w poniższej tabeli. Tabela 15 Struktura własności gruntów na terenie Gminy Raba Wyżna – dane za rok 2000 Grupy rejestrowe Grunty Skarbu Państwa z wyłączeniem gruntów przekazanych w użytkowanie wieczyste Grunty Skarbu Państwa przekazane w użytkowanie wieczyste Grunty Spółek Skarbu Państwa, przedsiębiorstw państwowych i innych państwowych osób prawnych Grunty gmin i związków międzygminnych z wyłączeniem gruntów przekazanych w użytkowanie wieczyste Grunty gmin i związków międzygminnych przekazanych w użytkowanie wieczyste Grunty gminne i innych osób prawnych których założycielami są organizacje gminne Grunty osób fizycznych Grunty spółdzielni Grunty kościołów i związków wyznaniowych Grunty wspólnot gruntowych Grunty powiatowe i związków powiatowych przekazanych w użytkowanie wieczyste Grunty powiatowe i związków powiatowych z wyłączeniem przekazanych w użytkowanie wieczyste Grunty województw z wyłączeniem przekazanych w użytkowanie wieczyste Pow. w ha 1475 25 0 33 4 0 7259 27 82 0 - 50 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Grunty województw przekazanych w użytkowanie wieczyste Grunty spółek prawa handlowego i innych nie wymienionych Razem powierzchnia geodezyjna 8828 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Tabela 16 Struktura własności gruntów na terenie Gminy Raba Wyżna – dane za rok 2006 Grupy rejestrowe Grunty Skarbu Państwa z wyłączeniem gruntów przekazanych w użytkowanie wieczyste Grunty Skarbu Państwa przekazane w użytkowanie wieczyste Grunty Spółek Skarbu Państwa, przedsiębiorstw państwowych i innych państwowych osób prawnych Grunty gmin i związków międzygminnych z wyłączeniem gruntów przekazanych w użytkowanie wieczyste Grunty gmin i związków międzygminnych przekazanych w użytkowanie wieczyste Grunty gminne i innych osób prawnych których założycielami są organizacje gminne Grunty osób fizycznych Grunty spółdzielni Grunty kościołów i związków wyznaniowych Grunty wspólnot gruntowych Grunty powiatowe i związków powiatowych przekazanych w użytkowanie wieczyste Grunty powiatowe i związków powiatowych z wyłączeniem przekazanych w użytkowanie wieczyste Grunty województw z wyłączeniem przekazanych w użytkowanie wieczyste Grunty województw przekazanych w użytkowanie wieczyste Grunty spółek prawa handlowego i innych nie wymienionych Razem powierzchnia geodezyjna Pow. w ha 1189 25 33 210 2 0 7269 24 102 0 0 39 12 0 0 8828 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna 3.10. Edukacja Na terenie gminy działa 8 szkół podstawowych, 2 gimnazja oraz 4 przedszkola. W przypadku szkół podstawowych największa liczba uczniów uczęszcza do szkół w Skawie i Rabie Wyżnej, najmniej liczne są szkoły w Harkabuzie i Bielance. W ostatnich latach zauważyć można tendencję spadkową dotyczącą liczby dzieci i młodzieży uczęszczających zarówno do szkół podstawowych 51 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 jak i gimnazjów. Sytuacja demograficzna nie wskazuje na zmianę tendencji spadkowej w ciągu najbliższych kilku lat. Wykres 18 Liczba uczniów w szkołach podstawowych Gminy Raba Wyżna w latach 2000 i 2006 1400 1200 1000 800 600 2000 2006 400 200 0 Bielanka Bukow ina Harkabuz Podsarnie Osiedle Raba Wyżna Rokiciny Podhalańskie Sieniaw a Skaw a razem Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Tabela 17 Uczniowie w gimnazjach funkcjonujących na terenie Gminy Raba Wyżna Gimnazja na terenie gminy na koniec 2006 roku Lp. Szkoła Ilość uczniów Ilość oddziałów 1 Raba Wyżna 449 18 2 Skawa 188 8 637 26 Razem Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Najwięcej dzieci w wieku gimnazjalnym uczęszcza do Gimnazjum nr 1 im. Ojca Świętego Jana Pawła II w Rabie Wyżnej. BIBLIOTEKI Na terenie gminy Raba Wyżna działają 3 biblioteki publiczne, Gminna Biblioteka Publiczna w Rabie Wyżnej z siedzibą w Gimnazjum nr 1 im. Ojca Świętego Jana Pawła II (placówkę prowadzi Joanna Słodyczka), która posiada dwie filie – w Sieniawie (prowadzona przez Zbigniewa 52 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Pelczarskiego) oraz w Skawie (prowadzona przez Irenę Koźlak). Głównym zadaniem bibliotek jest gromadzenie i upowszechnianie czytelnictwa poprzez prowadzenie działalności kulturalno – oświatowej wśród mieszkańców gminy. Z zasobów bibliotecznych korzysta systematycznie 1 744 stałych czytelników, a księgozbiór liczy 44 231 tys. woluminów z różnych dziedzin wiedzy. Gminna Biblioteka w Rabie Wyżnej oprócz 17 493 tys. woluminów posiada także 2 stanowiska komputerowe ze stałym łączem internetowym dostępne dla czytelników, filia w Skawie posiada 3 stanowiska komputerowe, a filia w Sieniawie udostępnia 1 stanowisko komputerowe. Przez ostatnie kilkanaście lat organizowano w tutejszych bibliotekach spotkania autorskie, konkursy czytelnicze i konkursy plastyczne. W 2007 roku został przeprowadzony konkurs plastyczny, który objął zasięgiem gminy Raba Wyżna i Spytkowice. Organizatorem konkursu pt.: „Boże Narodzenie w literaturze” była biblioteka w Rabie Wyżnej. Odbywały się również spotkania autorskie organizowane przez biblioteki – z pisarzami: Wandą Chotomską, Ewą Stadtmuller, Andrzejem Drabikiem, Krzysztofem Petkiem oraz Andrzejem Grabowskim. W bibliotekach na miejscu udostępniana jest prasa codzienna oraz czasopisma do wypożyczenia. Urządzane są również gazetki okolicznościowe związane z ważnymi rocznicami literackimi i historycznymi. Na bieżąco prowadzona jest działalność informacyjno-bibliograficzna, z tej usługi korzystają przede wszystkim studenci i maturzyści, ale również uczniowie szkół podstawowych i gimnazjów. Biblioteki publiczne na terenie Gminy cieszą się coraz większym zainteresowaniem czytelników, którzy coraz częściej sięgają po literaturę piękną, jak również wydawnictwa z innych dziedzin wiedzy. W ramach upowszechniania czytelnictwa prowadzone są w bibliotekach następujące zajęcia dla dzieci: Lekcje biblioteczne, Konkursy czytelnicze, Konkursy plastyczne, Głośne czytanie książek dla dzieci, Wystawy książek. 3.11. Kultura i sport W gminie Raba Wyżna bardzo prężnie prowadzona jest działalność kulturalna w głównej mierze skupiająca się na kultywowaniu i propagowaniu miejscowych tradycji. Na terenie gminy organizowane są imprezy kulturalne (cykliczne i okazjonalne), odbywają się spotkania organizacji regionalnych, a także działają Koła Gospodyń Wiejskich. Organizowane są także zajęcia pozalekcyjne dla dzieci i młodzieży, gry świetlicowe, zajęcia plastyczne, lekcje biblioteczne, zajęcia 53 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 aerobiku. Jedną z form propagowania miejscowej tradycji jest działalność regionalnych zespołów folklorystycznych, orkiestr dętych, chórów oraz teatrów. Należą do nich: Orkiestra Dęta – Raba Wyżna – prowadzi Stanisław Krauzowicz, Orkiestra Dęta – Skawa – prowadzi Edward Biernat- Gimnazjum, Dziecięcy zespół góralski „KROPIANKI”, „HAJDUCY” – Raba Wyżna - prowadzi Elżbieta Smółka, Zespół „MAGWEBAJKI” – Sieniawa - prowadzi Beata Kacwin, „MALI SIENIAWIANIE” – Sieniawa – prowadzi Małgorzata Bochnak, Muzyka góralska „RABIANIE” – prowadzi Jacek Zając, Dziecięcy chór „RABIAŃSKI DZIECI”, „WATRA”, „KANTYLENA” – Raba Wyżna – prowadzi Maria Możdżeń Wójcik, Chór „AUXILIUM” – Skawa – prowadzi Piotr Dziechciowski, Chór „ISKIERKI” – Podsarnie – prowadzi Krystian Grzybacz, Chór „MISERICORDIAS” - Rokiciny – prowadzi Danuta Kwiatkowska, Dzieci Muzykujące – prowadzi Marian Sułkowski Dzieci Maryjne z Rokicin – prowadzi siostra Zyta Kabaret „TRUTEŃ” – Skawa – prowadzi Mateusz Papierz, Teatr Regionalny – Harkabuz – prowadzi Bogumiła Warciak, Teatr Dziecięcy – Bielanka – ks. Józef Urbańczyk, Teatr Młodzieżowy – ks. Józef Urbańczyk, Teatr Dziecięcy Raba Wyżna – prowadzi Aleksandra Tokarczyk, Stanisława Smółka, Teatr Młodzieżowy „Za kurtyną” – prowadzi Elżbieta Chojdys, Świetlica „Emaus” – prowadzi Teresa Rusnak Koło Gospodyń Wiejskich – prowadzi Maria Langer – Sieniawa, Krystyna Kocik – Rokiciny, Urszula Knap – Raba Wyżna Na terenie Gminy organizowane są cykliczne i okazjonalne imprezy kulturalne. Organizacja imprez przyczynia się do propagowania miejscowej kultury, tradycji i zwyczajów, a także sprzyja integracji społeczności lokalnej. W 2007 roku w gminie odbywają się zarówno imprezy cykliczne, będące kontynuacją spotkań z lat ubiegłych jak i takie, które odbywają się po raz pierwszy jednak do miana cyklicznych pretendują. Wymienić można np.: Koncerty chóralne i orkiestr dętych, Przeglądy kolędnicze, Rabiańska biesiada – festiwal twórczości, Karnawał na wsi, Wystawy plastyczne i fotograficzne, Rocznice Sakry Biskupiej ks. abp. Stanisława Dziwisza, Konkurs palm wielkanocnych, Moja mała Ojczyzna w wielkiej Europie, Wychowanie dla tradycji, Uroczystość 3maja, Przegląd Pieśni Maryjnej w Rokicinach Podhalańskich, Gwieździste rajdy pieszy i rowerowy 54 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 szlakiem Ojca Świętego Jana Pawła II Raba Wyżna – Sieniawa, Rajd rowerowy o puchar Wójta Gminy Raba Wyżna – Podsarnie, Rodzinne niedzielne spotkania, Festyn – Wesoły Przednówek w Rabie Wyżnej, Festyny rekreacyjno-sportowe, Święto Pszczelarza, Miodu i Żywności Ekologicznej, Święto poezji góralskiej, Rocznice Pontyfikatu Ojca Świętego Jana Pawła II, Uroczystość 11 listopada, Święto Orawy – Orawski Dzioł, Familiada. Na terenie gminy Raba Wyżna działają 4 kluby sportowe: Ludowy Klub Sportowy „JANOSIK” – Sieniawa, Ludowy Klub Sportowy „ORKAN” – Raba Wyżna, Klub Sportowy „SZAROTKA” – Rokiciny Podhalańskie, Klub Sportowy „SKAWIANIN” – Skawa, do których zadań należy prowadzenie sekcji i szkoleń w zakresie czynnego uprawiania sportu i udziału w rozrywkach sportowych oraz upowszechnianie sportu masowego poprzez organizowanie imprez – rodzinnych festynów sportowo-rekreacyjnych dla społeczności lokalnej. Organizowane są także liczne imprezy sportowe do których w 2007 roku należą: Turniej Klasowy Tenisa Stołowego Dziewcząt i Chłopców - indywidualny i drużynowy, Szkolny Turniej Tenisa Stołowego Dziewcząt i Chłopców – indywidualny i drużynowy, Szkolny Turniej Halowej Piłki Nożnej, Szkolny Turniej Piłki Siatkowej Dziewcząt i Chłopców, Indywidualny Turniej Tenisa Stołowego o Puchar Dyrektora Gimnazjum – w czasie ferii zimowych, Turniej Piłki Siatkowej Dziewcząt i Chłopców o Puchar Prezesa UKS „Hajduk” – w czasie ferii zimowych, IV Turniej Halowej Piłki Nożnej Gimnazjów Rodziny Szkół im. Jana Pawła II województwa Małopolskiego, Eliminacje do Turnieju o Puchar Rodziny Kardos w Piłce Siatkowej Dziewcząt i Chłopców, Dzień Sportu Szkolnego, Międzynarodowy Turniej Piłki Nożnej Uczniów Gmin Euroregionu Tatry z powiatów Nowotarskiego i Popradzkiego, Organizacja III biegu Rabiańskiego Szkół Gminy Raba Wyżna. 3.12. Infrastruktura techniczna KOMUNIKACJA System transportowy Teren gminy przecinają zarówno drogi: krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne. Drogi krajowe o numerach: 7 i 47 mają łącznie w granicach gminy długość 7,83 km, przy czym droga nr 7 – inaczej E 77 Gdańsk-Chyżne – zaliczana jest do dróg międzynarodowych. Jedyna droga wojewódzka przebiegająca przez gminę – o numerze 958 – ciągnie się na długości 9,48 km. Pozostała sieć drogowa posiada łączną długość 456,65 km. Największy procent stanowią drogi gminne – około 92% (421,15 km). Drogi układu podstawowego posiadają parametry II,IV i V klasy technicznej. Układ uzupełniający, a więc drogi powiatowe i gminne w większości posiadają nawierzchnię asfaltową lub twardą ulepszoną. Przez teren gminy Raba Wyżna przebiega również szlak kolejowy (linia kolejowa nr 99) z kierunku 55 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Kraków-Zakopane. Należy jednak zaznaczyć, iż w ostatnich dziesięciu latach wielkość przewozów kolejowych, zarówno pasażerskich, jak i towarowych zmniejszyła się niemal o połowę. Na ternie gminy kursuje też komunikacja PKS oraz przewoźnicy prywatni. DROGI I KOLEJE Drogi Sieć drogową na terenie gminy Raba Wyżna stanowią: ¾ drogi krajowe o łącznej długości – 7,83 km, ¾ drogi wojewódzkie o łącznej długości – 9,50 km, ¾ drogi powiatowe o łącznej długości – 35,5 km, ¾ drogi gminne o łącznej długości – 421,2 km. Pod względem transportowym teren gminy obsługiwany jest przez: dwie drogi krajowe: 1.nr 7 (E 77) Gdańsk – Chyżne (zaliczana do dróg międzynarodowych), 2.nr 47 Rabka – Nowy Targ – Zakopane; jedną wojewódzką: -nr 958 Chabówka – Raba Wyżna – Czarny Dunajec – Zakopane; sześć powiatowych: -nr 25401 Skawa – Naprawa, -nr 25402 Skawa – Spytkowice, -nr 25435 Raba Wyżna – Klikuszowa, -nr 25436 Raba Wyżna – Spytkowice, -nr 25437 Raba Wyżna – Podwilk, -nr 25438 Harkabuz – Piekielnik osiem odcinków dróg gminnych: nr 2544042 nr 2544064 nr 2544096 nr 2544119 nr 2544155 nr 2544173 nr 2544213 nr 2544264 Drogi układu podstawowego posiadają parametry III, IV i V klasy technicznej. Układ uzupełniający, a więc drogi powiatowe i gminne w większości posiadają nawierzchnię asfaltową lub twardą 56 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 ulepszoną. Na wymienionych drogach odbywa się ruch pojazdów samochodowych o zróżnicowanym natężeniu. Największe natężenie ruchu występuje na drodze krajowej nr 7 prowadzącej do przejścia granicznego Chyżne oraz na drodze wojewódzkiej nr 958. Najmniejszym natężeniem ruchu charakteryzują się drogi gminne. Natężenie ruchu na drogach przebiegających przez teren gminy obrazuje mapa 2. Koleje Przez teren gminy Raba Wyżna przebiega jedna linia kolejowa. Jest to linia kolejowa nr 99 – Zakopane – Chabówka przez Nowy Targ, z następującymi przystankami kolejowymi i odległością od Zakopanego: - Sieniawa, 33 km - Raba Wyżna 38 km - Rokiciny Podhalańskie 40km Rysunek 5 Mapa Natężenie ruchu na drogach krajowych i wojewódzkich przebiegających przez teren gminy wiejskiej Raba Wyżna Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna WODOCIĄGI I KANALIZACJA Gospodarka wodno – ściekowa Na terenie gminy pobór wody (wg danych z gminy za 2003 r.) wynosił 107,3 dam3, co stanowiło 3,41% ogólnej ilości pobranej wody na potrzeby produkcyjne i ludności w powiecie nowotarskim. Długość sieci wodociągowej wynosi 21 km, z której korzystają dwie jednostki osadnicze na terenie gminy: Raba Wyżna – długość sieci 17 km, z której korzysta 25% mieszkańców, Os. Bukowina – długość sieci 4 km, z której korzysta 15% mieszkańców. Pozostali mieszkańcy korzystają z indywidualnych lub zbiorowych ujęć wodnych w postaci studni 57 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 przydomowych bądź też studni znajdujących się w pobliżu lokalnych źródeł i cieków. Około 22 % mieszkańców gminy obsługiwanych jest przez sieć kanalizacyjną – sanitarną, której długość wynosi 24 km. Istnieją trzy oczyszczalnie ścieków (dwie w Rabie Wyżnej, której użytkownikiem jest zakład komunalny i spółka kanalizacyjna oraz jedna w Skawie, użytkowana przez zakład komunalny). Czwarta oczyszczalnia ścieków w Rokicinach jest w budowie użytkownikiem jest Podhalański Związek Gmin. W poniższej tabeli przedstawiono szczegółowe zestawienie dotyczące systemu kanalizacyjnego i wodociągowego w gminie Raba Wyżna. Tabela 18 Urządzenia wodociągowe i kanalizacyjne na tle powierzchni i ludności powiatu G M I N A O g ó ł e m l u d n o ś ć Po wie rzc hni a w km Sieć w km 2 Wo doci ągo wa roz dzie lcza R a b a W y ż n a Połącze nia prowadz ące do budynk ów mieszka lnych Ka nali zac yjn a wsk aźni k obci ąże nia sieci wod ociąg owej 2 9 5 21 24 b.d. Zuży cie wod yz wod ocią gów w dam 3 wskaźni k obciążen ia sieci kanaliza cyjnej w o d o c i ą g o w e 1 3 88, 28 Z d r o j e u li c z n e b.d. 58 b . d . b . d . 0 107, 3 Kanalizacyjne Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 P o w i a t n o w o t a r s k i 1 8 0 6 6 6 14 75 623 ,7 437 ,5 10,2 7 1 7 5 9 7 18,27 9 8 8 7 402 0,3 1 1 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Wskaźnik obciążenia sieci wodociągowej został obliczony jako iloraz liczby ludności i ilości podłączeń prowadzących do budynków mieszkalnych. W większości miejscowości gminy gospodarka wodno-ściekowa jest nieuregulowana, co ogranicza możliwość wykorzystania wód powierzchniowych, jako źródła wody dla wodociągów zbiorczych oraz zagraża już istniejącym ujęciom wody na tym obszarze. Poniżej przedstawiono długość sieci kanalizacyjnej w Gminie Raba Wyżna w latach 2000 i 2006. Tabela 19 Sieć kanalizacyjna w Gminie Raba Wyżna w 2000 roku Miejscowość Lp. Długość czynnej sieci sanitarnej Podłączenia do budynków Ścieki odprowadzone Km Szt . dcm3 1 Bielanka 0 0 - 2 Bukowina Osiedle 0 0 - 3 Harkabuz 0 0 - 4 Podsarnie 0 0 - 5 Raba Wyżna 5 70 3 000 m3 6 Rokiciny Podhalańskie 0 0 - 7 Sieniawa 0 0 - 8 Skawa 0 0 - 5 70 3 000 m3 Razem Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Tabela 20 Sieć kanalizacyjna w Gminie Raba Wyżna w 2006 roku 59 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Miejscowość Lp. Długość czynnej sieci sanitarnej (KM) 0 Podłączenia do budynków (SZT.) 0 Ścieki odprowadzone (dcm3 0 1 Bielanka 2 Bukowina Osiedle 0 0 0 3 Harkabuz 0 0 0 4 Podsarnie 0 0 0 5 Raba Wyżna 14,4 380 113 782 m3 6 Rokiciny Podhalańskie 8,6 54 99 653 m3 7 Sieniawa 0 0 0 8 Skawa 0,5 0 0 23,5 434 213 435 m3 Razem Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Tabela 21 Sieć wodociągowa w Gminie Raba Wyżna w 2000 roku Lp. Miejscowość Długość czynnej sieci wodociągowej Km Podłączenia do budynków Szt . Woda dostarczona dcm3 1 Bielanka 0 0 0 2 Bukowina Osiedle 0 0 0 3 Harkabuz 0 0 0 4 Podsarnie 0 0 0 5 Raba Wyżna 10 170 6200 m3 / 6 Rokiciny Podhalańskie 0 0 0 7 Sieniawa 0 0 0 8 Skawa 0 0 0 10 170 6200 m3 Razem Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Tabela 22 Sieć wodociągowa w Gminie Raba Wyżna w 2006 roku Lp. Miejscowość Długość czynnej sieci wodociągowej Km Podłączenia do budynków Szt . Woda dostarczona dcm3 1 Bielanka 0 0 0 2 Bukowina Osiedle 4 55 700 m3 60 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 3 Harkabuz 0 0 0 4 Podsarnie 0 0 0 5 Raba Wyżna 18 320 46 000 m3 6 Rokiciny Podhalańskie 0 0 0 7 Sieniawa 0 0 0 8 Skawa 0 0 0 22 375 46 700 m3 Razem Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna 61 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 GOSPODARKA ODPADAMI KOMUNALNYMI Odpady komunalne Odpady komunalne stanowią uciążliwe dla środowiska stałe i ciekłe substancje oraz przedmioty poużytkowe powstające w wyniku bytowej działalności człowieka. Zgodnie z ustawą o odpadach z 27. IV. 2001 r. [Dz. U. Nr 62, poz. 628 z 2001 r.] art. 3 ust. 3 pkt. 4 obok odpadów powstających w gospodarstwach domowych zalicza się do tej grupy także odpady pochodzące od innych wytwórców odpadów niezawierające odpadów niebezpiecznych, które ze względu na swój skład lub charakter zbliżone są do odpadów pochodzących z gospodarstw domowych. Zasadniczo więc odpady komunalne wytwarzane są w: Gospodarstwach domowych Obiektach użyteczności publicznej (np. administracyjnych, oświatowych, kulturowych, handlowych, usługowych, itp.) Na podstawie przeprowadzonych analiz oraz danych zawartych w Planach Gospodarki Odpadami dla województwa małopolskiego i powiatu nowotarskiego ustalono, że w roku 2003 na terenie gminy zebrano ogółem 1 485,7 Mg odpadów komunalnych, z czego: 1 285,7 Mg z gospodarstw domowych; 190,0 Mg z obiektów infrastruktury. Do dalszych prac prognostyczno – planistycznych przyjęto, że w gminie wytworzonych zostało około 6,9% ogólnej ilości odpadów komunalnych powstałych w powiecie nowotarskim, tj. około 3 462,3 Mg. Wynika z tego, że średni jednostkowy wskaźnik wytwarzania odpadów komunalnych w gminie wynosi 260,4 kg/M/rok. Bazując na wielkościach wskaźnikowych określonych w Wojewódzkim i Powiatowym Planie Gospodarki Odpadami oraz biorąc pod uwagę uwarunkowania gminy należy przyjąć do dalszego planowania powyższe ilości (zarówno ogólną masę wytworzonych odpadów, jak również wskaźnik wytwarzania odpadów na jednego mieszkańca). Dane te w znacznym stopniu uwzględniają tę część odpadów, która została unieszkodliwiona bezpośrednio w gospodarstwach domowych we własnym zakresie, np. poprzez kompostowanie odpadów organicznych, spalanie, indywidualną nieewidencjonowaną zbiórkę, itp. Poszczególne grupy odpadów komunalnych w ogólnym strumieniu tych odpadów prezentuje poniższa tabela. 62 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Tabela 23 Szacunkowy udział % poszczególnych grup odpadów komunalnych w ich ogólnej masie Nazwa odpadów strumienia Udział % Ilość ogółem Mg/M/rok Mg z gospodarstw domowych 53,9% 1 866,18 0,140 z infrastruktury 20,6% 713,23 0,054 - odpady budowlane 16,8% 581,67 0,044 odpady wielkogabarytowe 5,9% 204,28 0,015 - odpady z czyszczenia ulic i placów 0,8% 27,70 0,002 - odpady z ogrodów i parków 1,1% 38,09 0,003 - odpady niebezpieczne 0,9% 31,16 0,002 Łącznie 100,0% 3 462,30 0,260 obiektów Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Sieć gazowa Długość sieci gazowej w gminie Raba Wyżna wynosi 126,9 km, co stanowi 29,7% ogólnej długości sieci rozdzielczej w powiecie. Gmina zaliczana jest zatem do średnio zgazyfikowanych obszarów, przy czym zajmuje 2 miejsce wśród gmin powiatu nowotarskiego. W poniższej tabeli przedstawiono sieć gazową i ilość podłączeń prowadzących do budynków mieszkalnych w gminie. 63 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Tabela 24 Sieć gazowa na tle powierzchni i ludności powiatu. Gmina Powiat Sieć gazowa na tle powierzchni i ludności powiatu. Gmina Powiat Ogółem ludność Powierzchnia [km2] Długość sieci gazowej [km] Ilość gospodarstw domowych 13 295 88,28 126,9 1101 180 666 1475,0 427,1 7327 Ilość odbiorców ogółem [tys.] 1,1 Raba Wyżna Powiat nowotarski 3,3 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna 3.13. Służba zdrowia i opieka społeczna Na terenie Gminy działają następujące placówki ochrony zdrowia: Samodzielny Publiczny Wiejski Ośrodek Zdrowia w Rabie Wyżnej, Samodzielny Publiczny Wiejski Ośrodek Zdrowia w Skawie oraz Samodzielny Publiczny Wiejski Ośrodek Zdrowia w Sieniawie. W Gminie działa także Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, w zakres zadań którego wchodzi przyznawanie i wypłacanie świadczeń z pomocy społecznej, praca socjalna, prowadzenie i rozwijanie niezbędnej infrastruktury socjalnej, analiza i ocena zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej, realizacja zadań wynikających z rozeznanych potrzeb społecznych, rozwijanie nowych form pomocy społecznej i samopomocy w ramach zidentyfikowanych potrzeb. 3.14. Bezpieczeństwo W gminie Raba Wyżna w ostatnich latach zauważyć można zwiększenie, w stosunku do lat ubiegłych, liczby ciężkich przestępstw. W ostatnich latach na terenie gminy nie zanotowano zabójstw, natomiast niepokojąco zwiększyła się liczba kradzieży z włamaniem. Statystyka zdarzeń w ostatnich latach przedstawia się następująco: 64 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Tabela 25 Zdarzenia na terenie Gminy Raba Wyżna w latach 2000-2006 w podziale na kategorie przestępstw Kategoria przestępstw Zabójstwo 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Brak danych 0 0 0 0 0 0 Uszkodzenie ciała 2 1 1 0 1 1 Rozboje 1 1 1 1 1 2 Pobicie 2 1 2 3 2 2 Znęcanie 2 3 2 0 0 5 Groźby karalne 5 3 2 0 0 5 Molestowanie seksualne nieletnich Kradzież z włamaniem Kradzież 0 0 0 0 0 0 13 12 12 8 6 14 11 2 9 7 13 14 Kradzież drzewa 1 1 0 2 2 1 Przywłaszczenie mienia Uszkodzenie mienia 0 0 0 0 0 0 1 4 5 5 1 8 Paserstwo 0 0 0 0 1 1 Ustawa o wychowaniu w trzeźwości Alimenty 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 2 Nietrzeźwi kierujący 29 6 7 7 14 22 Wypadki drogowe 4 0 2 2 7 2 UKS 0 0 0 0 0 1 Oszustwo kryminalne Prawo wodne 1 0 1 0 1 3 0 0 1 4 - 8 Ustawa o rybactwie 0 0 0 0 0 0 Prawo łowieckie 0 0 0 0 0 0 Krótkotrwałe użyczenie pojazdu Ustawa o narkomanii Inne przestępstwa 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 11 2 9 12 5 21 Razem 83 37 54 47 55 106 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna 65 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 W ostatnich latach zauważyć można zmniejszenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym: zwiększyła się liczba wypadków drogowych i kolizji. Stan w latach 2000-2006 przedstawiono na poniższym wykresie. Wykres 18 Bezpieczeństwo w ruchu drogowym na terenie Gminy Raba Wyżna 20 18 16 14 Wy padki drogowe 12 Kolizje Zabici 10 Ranni 8 6 4 2 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 W latach 2002-2006 brak danych dotyczących rannych. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Za bezpieczeństwo przeciwpożarowe w gminie odpowiadają Ochotnicze Straże Pożarne w Skawie, Rabie Wyżnej, Rokicinach Podhalańskich, Bielance, Sieniawie, Harkabuzie, Podsarniu i Bukowinie Osiedle. 3.15. Stan środowiska naturalnego Stan środowiska Gmina Raba Wyżna posiada korzystne warunki środowiskowe. Jako pozbawiona sąsiedztwa większych zakładów przemysłowych odznacza się dogodnymi warunkami czystości powietrza, a także klimatem akustycznym. Teren całej gminy jest prawnie chroniony jako obszar chronionego krajobrazu. Stosunkowo niewielki procent objęcia mieszkańców systemem zbiorowego odprowadzania ścieków i zaopatrywania w wodę może w nieznacznym stopniu ujemnie oddziaływać na środowisko przyrodnicze. Dlatego też ważne wydaje się, iż dalszy rozwój gminy 66 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 powinien opierać się na rozwoju infrastruktury w zakresie gospodarki wodno – ściekowej, gospodarki odpadami oraz edukacji ekologicznej. ZANIECZYSZCZENIE WÓD Pod względem hydrologicznym gmina należy do zlewni rzeki Raby w zlewisku wód Morza Bałtyckiego. Niewielka część gminy – w okolicach miejscowości Skawa zaliczana jest do zlewni rzeki Skawy. Długość sieci hydrograficznej na terenie gminy wynosi 52,7 km, a tworzy ją zasadniczo dziewięć cieków wodnych (mniejszych i większych potoków oraz dwóch rzek: Raby i Skawy). Z czterech Zbiorników Wód Podziemnych, występujących w całości lub fragmentarycznie na terenie powiatu nowotarskiego tworzących zasadniczy trzon systemu hydrogeologicznego, dwa z nich o numerach: 439 – Magura (Gorce) oraz nr 440 – Nowy Targ położone są częściowo na terenie gminy. Wody powierzchniowe Obszar gminy Raba Wyżna zaliczany jest do zlewni rzeki Raby , Skawy i poprzez potok Orawka do Czarnej Orawy.. Rzeka Raba jest prawobrzeżnym dopływem Wisły, o całkowitej długości 131,9 km i powierzchni zlewni 1537 km2 (dł. w gminie 12,5 km). Uchodzi do Wisły w km 134,7 (180 m n.p.m.). Źródła rzeki znajdują się w Beskidach na wysokości 785 m n.p.m. Dorzecze Raby w 86% znajduje się w strefie karpackiej, co przesądza o górskim charakterze rzeki. Z większych dopływów rzeki na terenie gminy można wymienić: potok Żeleźnica – 4,1 km, potok Zaklęty – 5,6 km, potok Kosiczne – 2,4 km, potok Rokicianka – 3,2 km. Rzeka Skawa jedna z większych prawobrzeżnych górskich dopływów Wisły II rzędu w kilometrze 22,7. Źródła Skawy znajdują się na północno-zachodnim stoku głównego Masywu Łysej Góry na wysokości 700 m n.p.m. Za źródłowy uznaje się Wsiowy Potok płynący w kierunku ENE dobrze wykształconą doliną. Długość rzeki wynosi 96,4 km (w gminie 12,1 km). Zlewnia górnej Skawy, to w przeważającej części tereny lesiste i rolnicze. Rzeka Skawa na terenie gminy przyjmuje dopływy lokalnych potoków i cieków, co przedstawia poniższa tabela. 67 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Tabela 26 Wykaz potoków będących w administracji ODGW Kraków – zlewnia rzeki Skawy. Nadzór wodny w Suchej Beskidzkiej. ODPŁYW RECYPIENT Nazwa recypienta Do niego wpada Na brzegu Rzeka-potok Całkowita dł. (km) Dł. odcinka (km) w km uregul. nieuregul. ZLEWNIA SKAWY SKAWA Prawy 73,3 Stachorówka 3,5 - 3,5 Prawy 73,7 Pudłówka 2,8 - 2,8 Lewy 75,0 Z Lasu Zwierzyniec 3,0 - 3,0 Prawy 75,0 Fudalikówka 2,0 - 2,0 Prawy 76,6 Skawcówka 2,3 - 2,3 Prawy 76,9 Pański 2,0 - 2,0 Lewy 78,8 Łęczyn 1,2 - 1,2 Lewy 79,6 Krzywoń 1,6 - 1,6 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Rzeka Czarna Orawa - lewobrzeżny dopływ Orawy, poprzez Wag i Dunaj zasila zlewisko Morza Czarnego. Jest rzeką transgraniczną z Republiką Słowcką. Całkowita jej długość wynosi 49,7 km (w gminie 18 km). Wypływa u podnóża Bukowińskiego Wierchu na wysokości 850 m n.p.m. W odcinku źródłowym zwana jest Orawką. W granicach Polski zlewnia Czarnej Orawy osiąga 359,6 km² i posiada rzeźbę górską. W źródłowym odcinku rzeki zlewnia zbudowana jest z utworów fliszowych serii magurskiej. W obrębie Kotliny Orawsko-Nowotarskiej zlewnię pokrywają utwory piaszczysto-żwirowe, na których miejscami wytworzyły się torfowiska wysokie. Występujące na tym obszarze duże powierzchnie kompleksów torfowiskowo - leśnych są naturalnym źródłem zanieczyszczeń organicznych wód Czarnej Orawy. Reżim hydrologiczny wyżej wymienionych rzek, potoków i cieków wodnych w gminie określany jest jako reżim nie wyrównany z wezbraniami wiosennymi, letnimi i zimowymi oraz z deszczowogruntowym zasilaniem. Wybitnie nie wyrównany odpływ w cyklu rocznym i wieloletnim, długotrwałe okresy niskich przepływów i wysokie wezbrania powodują, że wykorzystanie tych wód jest dość trudne. Rozwój gospodarczy regionu i związany z tym wzrost zapotrzebowania na wodę spowoduje konieczność regulacji większości wód powierzchniowych. Dla przeciwdziałania powstawania zagrożeń powodziowych należy dążyć do: powstania regionalnego systemu małej retencji wodnej z poszanowaniem warunków ekologicznych, budowy wałów ziemnych oraz prowadzić prace związane z regulacją rzek i potoków. Do systemów bezpieczeństwa przeciwpowodziowego zalicza się również poza wałami przeciwpowodziowymi i 68 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 zbiornikami retencyjnymi systemy ostrzeżeń, tj.: Monitoring stanu wód na rzekach, Prognozy pogodowe wraz z wielkością opadów deszczu, Ustalenie możliwości wystąpienia powodzi oraz obszarów, które mogą być zalane. Jakość wód powierzchniowych Stan jakości wód powierzchniowych oraz obecność organizmów żyjących w wodach są wynikiem oddziaływania różnorodnych czynników, zarówno ekologicznych, jak i antropogenicznych. Chemizm wód determinują: budowa geologiczna zlewni, klimat, typ gleb a także urbanizacja, uprzemysłowienie i rolnictwo. Znaczący wpływ na zanieczyszczenie wód ma ilość pobieranej wody i odprowadzanie ścieków bytowo – gospodarczych i przemysłowych. Ocena jakości wód polega na porównaniu pomierzonych wielkości parametrów (wskaźników zanieczyszczenia) i obliczonych stężeń ze stężeniami dopuszczalnymi dla poszczególnych klas czystości, określonymi w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 5 listopada 1991 roku Dz. U. 116, poz. 503 ). Bardzo ostre wymogi klasyfikacyjne prawa polskiego powodują, że przekroczenie tylko jednego wskaźnika decyduje o zaliczeniu danego odcinka rzeki do niższej klasy jakości wody. W roku 2002 badania jakości wód rzeki Skawy, Raby i Czarnej Orawy prowadzono poza terenem gminy. Punkt w Jordanowie - w powiecie suskim – na 71,1 km biegu rzeki Skawy; w Rabie Niżnej w powiecie Limanowskim na 102,1 km biegu rzeki Raby oraz punkt pomiarowo-kontrolny na rzece Czarna Orawa w Jabłonce – 25,0 km biegu rzeki. Tabela 27 Charakterystyka punktów pomiarowo-kontrolnych na wyżej wymienionych rzekach Lp. Nazwa rzeki 1 Skawa 2 Raba 3 Czarna Orawa Km biegu rzeki 71,1 102,1 25,0 Lokalizacja punktu pomiarowo – kontrolnego na rzece Rodzaj monitoringu Ilość badań R, U 12 Kraków Raba Niżna R 12 Kraków Jabłonka R 12 Kraków Jordanów, powyżej ujęcia dla Jordanowa Prowadzący badania Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Przeprowadzono 12 badań, przy czym rodzaj monitoringu obejmował przekroje powyżej ujęć wody pitnej oraz monitoring regionalny. 69 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Tabela 28 Stan czystości wód Stan czystości wód odnosił się do: substancji organicznych (charakteryzowanych wskaźnikami: BZT – ¾ Cr, 5, ChZT – ChZT–Mn oraz tlenem rozpuszczonym); (określanego zawartością chlorków, siarczanów i ¾ składników zasolenia substancji rozpuszczonych); ¾ ilości niesionych zawiesin; ¾ substancji biogennych (do których zaliczane są: azot amonowy, azot azotynowy, azot azotanowy, azot ogólny, fosforany i fosfor ogólny); ¾ substancji specyficznych (czyli spowodowanych przez związki fenolowe i metale ciężkie: chrom ogólny, cynk, kadm, miedź, nikiel, ołów, rtęć). ¾ w odniesieniu do jakości wód Czarnej Orawy, pod względem zanieczyszczeń bezpośredni wpływ ma jej przebieg przez duże organicznym, powierzchnie kompleksów torfowiskowo-leśnych, co stanowi naturalne źródło tych zanieczyszczeń. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna 70 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Tabela 29 Klasyfikacja jakościowa wód rzek powiatu nowotarskiego Klasyfikacja jakościowa wód rzek powiatu nowotarskiego*) Rzeka Ocena wg Punkt Km Substancje Substancje Substancje kryterium Wskaźnik pomiarowo – Zasolenie Zawiesiny Stansanitarny fiz – biegurzeki organiczne biogenne specyficzne hydrobiolo kontrolny chem. SKAWA JORDANÓW RABA RABA NIŻNA JABŁONKA CZARNA ORAWA 71,1 I I II NON II NON III II 102,1 I I I III II III NON III 25,0 III I III I II III III II *) Źródło – „Raport o stanie środowiska w województwie małopolskim w roku 2002 opracowany przez WIOŚ w Krakowie Objaśnienia: I – pierwsza klasa czystości wód II – druga klasa czystości wód III – trzecia klasa czystości wód NON – wody pozaklasowe- wody silnie zanieczyszczone, w których stężenia zanieczyszczeń przekraczały wartości dopuszczalne w tej klasyfikacji. Analiza zanieczyszczeń wód Skawy wykazała, że według kryterium fizykochemicznego rzeka 71 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 prowadziła wody nie odpowiadające normatywom na odcinku od Jordanowa do Wadowic. Rzeka Skawa nie spełniała wymogów pod względem zawartości substancji biogennych. Wody pozaklasowe stwierdzono na odcinku od Jordanowa poprzez Suchą Beskidzką do Wadowic, o czym zadecydowało 4,4 – 6,2-krotne przekroczenie we wskaźniku azot azotynowy (wystąpiło pogorszenie jakości – wzrost stężeń azotu azotynowego i obniżenie klasy czystości z II do NON). Ze względu na zawartość substancji specyficznych rzeka odpowiadała w badanym punkcie II klasie czystości (fenole lotne). Stan sanitarny rzeki odpowiadał III klasie czystości w górnym i środkowym biegu tj. od Jordanowa do Zatora (wystąpiła poprawa z NON do III klasy czystości). W ocenie ogólnej wody rzeki Skawy sklasyfikowano jako wody pozaklasowe na odcinku od Jordanowa do Wadowic (z uwagi na fizykochemiczne zanieczyszczenie)oraz poniżej Zatora (decydujące bakteriologiczne zanieczyszczenie). Jakość wód Raby w badanym punkcie kontrolnym oceniono jako wody III klasy czystości według kryterium fizykochemicznego. Stężenia substancji biogennych odpowiadały normatywom III klasy. Na odcinku od Raby Niżnej do Kasinki nastąpiło w 2002r. obniżenie klasy czystości z II do III (ze względu na 2,8-krotne przekroczenie stężeń azotu azotynowego). Zanieczyszczenia specyficzne występowały na poziomie II klasy (fenole lotne). Pod względem sanitarnym wody rzeki nie odpowiadają normatywom. Wskaźnik przekroczenia zanieczyszczeń bakteriologicznych wynosił 250. W roku 2002 wystąpił wzrost zanieczyszczeń bakteriologicznych (obniżenie klasy z III do NON). Ocena ogólna również ponadnormatywna, ze względu na zanieczyszczenia bakteriologiczne. Analiza jakości wód Czarnej Orawy wykazała: stężenia substancji organicznych (ChZT-Mn), co odpowiadało III klasie czystości, zanieczyszczenia specyficzne (metale) I klasa czystości, fenole lotne kształtowały się na poziomie II kasy czystości. Wskaźnik hydrobiologiczny klasyfikował wody Czarnej Orawy do II klasy (wód słabo zanieczyszczonych), a stan sanitarny rzeki odpowiadał III klasie czystości (50-krotne przekroczenie normatywu I klasy czystości). Ocena ogólna zalicza Czarną Orawę do III klasy czystości ze względu na zanieczyszczenia fizykochemiczne i bakteriologiczne. Wody Czarnej Orawy nie wykazują cech eutrofizacji. Wody podziemne 72 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Wielkość zasobów wodnych zależy od wielu czynników, do których należą między innymi: -czynniki hydrometeorologiczne i geologiczne (wielkość opadów atmosferycznych, zdolności retencyjne zlewni, warunki infiltracji, środowisko sedymentacyjne), - czynniki antropogeniczne – (melioracja terenów, regulacja cieków wodnych, zmiany struktury wykorzystywania gruntów, a głównie wyrąb lasów i zadrzewień, urbanizacja i związany z nią przyrost powierzchni trudno przepuszczalnych, wielkość poboru wody, ilość wprowadzanych do wód i do ziemi zanieczyszczeń, przerzuty wody). Zasoby wód podziemnych w gminie pochodzą ze zbiornika nr 440 „Nowy Targ” oraz w niewielkim stopniu ze zbiornika 439 „Magura Gorce”. Tabela 30 Szczegółowe dane o Zbiornikach Wód Podziemnych Nazwa Nr zbiornika zbiornika [GZWP] Wiek utworów Typ Powierzchnia wodonośnych* ośrodka GZWP [km2] Średnia Szac. zasoby głęb. ujęć dyspozycyjne [m] [tys. m3/d] 439 Magura-Gorce TrF Szczel.440 por. 80 23 440 Nowy Targ Porowy 280 35 86 Qd (*): Qd- utwory czwartorzędowe; TrF- trzeciorzęd i kreda we fliszu Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Zbiornik nr 439 – zbiornik w obrębie Karpat fliszowych, wydzielony według kryteriów indywidualnych, ze względu na potrzebę ochrony najbardziej wydajnych partii skał, jako źródła zaopatrzenia w wodę pitną. Skałami zbiornikowymi są spękane gruboławicowe piaskowce i łupki. Woda w warstwach jest typu szczelinowo – porowego. Zbiorniki fliszowe nie są chronione w sposób naturalny, stąd są silnie narażone na zanieczyszczenia przenikające z powierzchni terenu. Zbiornik nr 440 – zbiornik występujący w utworach czwartorzędowych związany z dolinami rzecznymi i z kopalnym systemem dolin. Jest zbiornikiem o porowym charakterze ośrodka zlokalizowany w holoceńskich utworach piaszczystych i piaszczysto-żwirowych, lokalnie zaglinionych, wykazując zróżnicowaną naturalną odporność na zanieczyszczenia. Zbiornik GZWP 440 związany z doliną kopalną występującą w obrębie Kotliny Nowotarskiej jest stosunkowo najzasobniejszy, spełniający kryteria podstawowe wydzielenia GZWP. Miąższość utworów wodonośnych waha się w nim od kilku do ponad 100 m, a wydajność pojedynczych studni może dochodzić do70 m3/h. Skrajna, wschodnia część zbiornika znajduje się obecnie w granicach cofki zbiornika „Czorsztyn”. Dla większości zbiorników czwartorzędowych brak jest izolującej pokrywy w stopie warstw wodonośnych, co ułatwia przenikanie zanieczyszczeń z powierzchni ziemi do wód podziemnych. Jakość wód podziemnych 73 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Zagrożenie stanu czystości wód wgłębnych związane jest z: a) przedostawaniem się do warstwy wodonośnej ścieków bytowo-gospodarczych, b) infiltracją skażonych wód powierzchniowych, c) niewłaściwym stosowaniem i składowaniem nawozów mineralnych, nawozów sztucznych i środków ochrony roślin. Niekorzystnym elementem sprzyjającym zanieczyszczeniu wód podziemnych jest koncentracja zainwestowania na terenach o większej przenikalności pionowej, co stanowi szczególne zagrożenie dla wód podziemnych, odpływu wód (ze względu na spadki terenu),a tym samym powoduje wzmożone procesy wymywania i spłukiwania zanieczyszczeń powierzchniowych z terenu do koryt i cieków wodnych. Zanieczyszczenia wód podziemnych ściekami o charakterze bytowym (skażenia bakteriologiczne, związki azotu i fosforu, BZT5) należy spodziewać się w terenie zainwestowanym, o dużej wrażliwości terenu (tereny o przenikalności pionowej poniżej 2 lat) zwłaszcza na obszarach nie objętych zbiorczymi systemami kanalizacyjnymi. Na terenie województwa małopolskiego brak jest badań wód podziemnych prowadzonych w sieci regionalnej, która pozwalałaby na prowadzenie bieżących obserwacji zarówno stanu zasobów, jak i zmian jakości wód. W związku z tym ocenę jakości wód oparto o wyniki badań uzyskane w sieci krajowej, wg „Raportu o stanie środowiska w województwie małopolskim w 2002 roku” opracowanego przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie. Badania realizowane były w sieci punktów badawczych znajdujących się poza terenem gminy Raba Wyżna. Dlatego też odniesiono się do jakości wód podziemnych w powiecie nowotarskim. Na terenie powiatu badaniami objęto: wody wgłębne – wody poziomów artezyjskich i subartezyjskich (2 punkty), wody gruntowe – wody płytkiego krążenia o swobodnym zwierciadle wód (6 punktów), źródła – naturalne, skoncentrowane wypływy wód podziemnych, zaliczane do wód gruntowych (6 punktów). Oparta na wynikach badań monitorigowych ocena wskazuje, że na terenie powiatu przeważają wody wysokiej jakości (klasa Ib), przy stosunkowo wysokim udziale wód średniej i niskiej jakości (klasa II i III). Brak natomiast wód najwyższej jakości (klasa Ia). Czynnikiem mającym wpływ na jakość wód podziemnych jest sposób użytkowania gruntów. Wody niskiej i średniej jakości stwierdzono głównie w obszarach zabudowanych i na terenach wykorzystywanych rolniczo, a czynnikiem degradującym są nadmierne ilości związków azotu. W 74 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 znacznej większości przypadków zanieczyszczenie występowało w wodach gruntowych płytkiego krążenia. Poziom zanieczyszczeń gazowych w gminie Raba Wyżna nie przekracza dopuszczalnych norm. W sezonie grzewczym ze względu na niską emisję wzrasta poziom zanieczyszczeń pyłowych, co przedstawiono na poniższym rysunku. Rysunek 6 Wskaźnik emisji zanieczyszczeń pyłowych dla poszczególnych powiatów Źródło: www.krakow.pios.gov.pl Nie stwierdza się także zwiększenia zanieczyszczeń gazowych w powiecie nowotarskim, co obrazuje poniższy rysunek. Rysunek 7 Wskaźnik emisji zanieczyszczeń gazowych dla poszczególnych powiatów 75 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Źródło: www.krakow.pios.gov.pl ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO Ochrona powietrza Głównymi źródłami emisji zanieczyszczeń do powietrza w gminie Raba Wyżna są: kotłownie lokalne, paleniska indywidualne oraz transport. Przepisy ustawy Prawo Ochrony Środowiska nakazują dokonywania oceny poziomu substancji w powietrzu co roku w wyznaczonych strefach. Strefę taką stanowi m.in. obszar powiatu nowotarskiego, w tym teren gminy. Według danych zawartych w „Ocenie jakości powietrza w województwie małopolskim w roku 2003” opracowanej przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie – w strefie obejmującej teren powiatu nowotarskiego, w tym teren gminy, obowiązują dopuszczalne pomiary substancji określone : ze względu na ochronę zdrowia; ze względu na ochronę roślin; System oceny wynika ze „Wskazówek do pierwszej rocznej oceny jakości powietrza” opracowanych przez Instytut Ochrony Środowiska w Warszawie. Zaprezentowana ocena oparta jest o wartości kryterialne zawarte w poniższych tabelach. Tabela 31 Wartości kryterialne do klasyfikacji stref dla terenu kraju – ochrona zdrowia 76 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Substancja Okres uśredniania wyników pomiaru Dopuszczal ny poziom substancji w powietrzu [m g/m3] Wartość marginesu tolerancji w roku 2003 Benzen rok kalendarzowy 5 5 10 - jedna godzina 200 80 280 18 razy rok kalendarzowy 40 16 56 - jedna godzina 350 90 440 24 razy 24 godziny 150 0 150 3 razy Dwutlenek azotu Dwutlenek siarki Dopuszczalny poziom Dopuszczana częstość substancji w powietrzu przekroczenia powiększony o margines dopuszczalnego poziomu tolerancji za rok 2003 [m w roku kalendarzowym *) g/m3] Ołów rok kalendarzowy 0,5 0,3 0,8 - Ozon 8 godzin 120 0 120 60 dni* 24 godziny 50 15 65 35 razy rok kalendarzowy 40 4,8 44,8 - 8 godzin 10000 6000 16000 - Pył zawieszony PM10 Tlenek węgla *) - Liczba dni z przekroczeniami poziomu dopuszczalnego w roku kalendarzowym, uśredniona w ciągu ostatnich 3 lat. Jeżeli brak jest wyników pomiarów z 3 lat, podstawę klasyfikacji mogą stanowić wyniki z dwóch lub jednego roku . Dopuszczana częstość przekroczeń poziomu dopuszczalnego odnosi się również do przekraczania wartości poziomu dopuszczalnego powiększonej o margines tolerancji. *) suma dwutlenku azotu i tlenku azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu Tabela 32 Wartości kryterialne do klasyfikacji stref dla terenu kraju – ochrona roślin na obszarach parków narodowych Substancja Okres uśredniania wyników pomiarów Dopuszczalny poziom substancjipowietrzu Tlenki azotu * Rok kalendarzowy 20 m g/m3 Dwutlenek siarki Rok kalendarzowy 15 m g/m3 w * suma dwutlenku azotu i tlenku azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu W odniesieniu dla ozonu (dla którego zostały określone poziomy dopuszczalne ze względu na ochronę roślin na terenie kraju), na obszarze parków narodowych obowiązuje poziom dopuszczalny określony dla terenu kraju. W tabelach poniżej przedstawiono w skrócie zasady zaliczenia strefy do określonej klasy (A, B, C), które zależy od stężeń zanieczyszczeń występujących na ich obszarze wiąże się z określonymi wymaganiami, co do działań na rzecz poprawy jakości powietrza. Podstawę zaliczenia strefy do określonej klasy stanowią wyniki oceny uzyskane na obszarach o najwyższych poziomach stężeń danego zanieczyszczenia w strefie. Tabela 33 Klasy stref i wymagane działania w zależności od poziomów stężeń zanieczyszczenia, uzyskanych w pierwszej rocznej ocenie jakości powietrza, dla 77 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 przypadków gdy jest określony margines tolerancji Wymagane działania brak Poziom stężeń Klasa strefy nie przekraczający wartości dopuszczalnej* A powyżej wartości dopuszczalnej* lecz nie przekraczający wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji B powyżej wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji* C możliwość przekroczenia wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji* na niektórych obszarach, ocena dla tych obszarów oparta na podstawach uznanych za niewystarczające do zaliczenia strefy do klasy C (do opracowania POP) B/C określenie obszarów przekroczeń wartości dopuszczalnych określenie obszarów przekroczeń wartości dopuszczalnych oraz wartości dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji opracowanie programu ochrony powietrza POP określenie obszarów przekroczeń wartości dopuszczalnych oraz potencjalnych obszarów przekroczeń wartości dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji (uzyskanych w oparciu o dostępne „niewystarczająco pewne”, lecz wstępnie zaakceptowane, dane i metody) przeprowadzenie dodatkowych badań w celu potwierdzenia potrzeby (lub braku potrzeby) działań na rzecz poprawy jakości powietrza (opracowania POP) *) - z uwzględnieniem dozwolonych częstości przekroczeń określonych w RMŚ w sprawie dopuszczalnych poziomów *) - z uwzględnieniem dozwolonych częstości przekroczeń określonych w RMŚ w sprawie dopuszczalnych poziomów Ocena jakości powietrza w 2003 roku wykonana została na podstawie: 9 pomiarów prowadzonych w wojewódzkiej sieci monitoringu, w skład której wchodzą stacje automatyczne WIOŚ oraz stacje manualne WIOŚ i WSSE, 9 przez analogię do innej podobnej strefy, która posiada prawidłowo udokumentowany system pomiarowy. Na podstawie wyżej przedstawionych kryteriów w Tabelach poniżej przedstawiono wyniki czystości powietrza w strefie nowotarskiej, obejmującej również teren gminy Raba Wyżna. Tabela 34 Klasyfikacja strefy nowotarskiej pod kątem ochrony zdrowia Rodzaj zanieczyszczenia Symbol klasy dla obszaru strefy nie obejmującego obszarów ochrony uzdrowiskowej dla poszczególnych czasów uśrednienia 24 godz*) Dwutlenek siarki (SO2) rok A wynikowa Symbol klasy wynikowej w strefie A A A A A C C C Ołów (Pb) A A Benzen C6H6 A A Tlenek węgla CO B B Ozon O3 A A Dwutlenek azotu (NO2) Pył zawieszony PM 10 C 78 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Ogólny wynik C C Zalecenia wynikające z oceny: 1.opracowanie Programu Ochrony Powietrza (POP) 2.określenie obszaru przekroczeń wartości kryterialnych stężeń (w zakresie PM 10; CO) 3.przeprowadzenie dodatkowych badań w celu potwierdzenia potrzeby działań na rzecz poprawy jakości powietrza (w zakresie PM 10) 4.wzmocnienie systemu oceny (w zakresie zanieczyszczeń PM 10; SO2 ; C6H6; CO) Tabela 35 Klasyfikacja strefy nowotarskiej pod kątem ochrony roślin Rodzaj zanieczyszczenia Symbol klasy dla obszaru strefy nie obejmującego obszarów parków narodowych Symbol klasy dla obszarów parków narodowych w strefie Symbol klasy wynikowe j w strefie Dwutlenek siarki SO2 A A A Tlenów azotu (NOx) A A A Ozon O3 A Ogólny wynik A Zalecenia wynikające z oceny: Utrzymanie jakości powietrza w strefie na tym samym lub lepszym poziomie. Zgodnie z przepisami polskiego prawa ochrona powietrza polega na zapobieganiu powstawaniu zanieczyszczeń, ograniczaniu lub eliminowaniu wprowadzonych do powietrza substancji zanieczyszczających w celu zmniejszenia stężeń do dopuszczalnego poziomu lub utrzymania ich na poziomie dopuszczalnych wielkości. Uwzględniając założenia ochrony powietrza określono cel ekologiczny: Zapewnienie wysokiej jakości powietrza, redukcja emisji pyłów i gazów cieplarnianych i niszczących warstwę ozonową W celu osiągnięcia w/w celu określono kierunki działań ekologicznych: Ograniczenie emisji do powietrza w energetyce i przemyśle Ograniczenie emisji w sektorze mieszkalnictwa Ograniczenie emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych Realizacja określonych celów i kierunków ekologicznych powinna być realizowana przez konkretne 79 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 zadania ekologiczne. ZANIECZYSZCZENIE GLEB Gleby i lasy Gleby i ich przestrzenne zróżnicowanie są ściśle powiązane z rzeźbą i podłożem geologicznym oraz z warunkami klimatycznymi i roślinnymi, a niekiedy także z gospodarczą działalnością człowieka. Powstanie określonego typu gleb jest wynikiem zależności pomiędzy podłożem (litologią), klimatem, rzeźbą terenu i szatą roślinną. Na fliszowym podłożu zbudowanym ze skał o różnorodnej zasobności w składniki pokarmowe powstają gleby o odmiennych właściwościach, tworząc typowe dla obszarów górskich mozaiki glebowe. W kształtowaniu pokrywy glebowej ingerują silnie (oprócz szaty roślinnej) czynniki lokalne, takie jak: wypływ wód gruntowych na stokach, nadmiar wód w dnach dolin, zubożenie profilu glebowego w najdrobniejsze frakcje w wyniku oddziaływania erozji wietrznej ( na grzbietach) lub wodnej (na stokach). Ze względu na różnorodny skład mechaniczny oraz właściwości fizyczne gleby posiadają różną wartość rolniczą. Na terenie gminy dominują gleby IV i V klasy bonitacyjnej. Ze względu na pochodzenie, przeważają gleby górskie i podgórskie. Są to gleby brunatne kwaśne oraz wyługowane, jak również słabo wykształcone gleby szkieletowe. Wzdłuż koryta rzeki Skawy i Raby z naniesionych materiałów aluwialnych wykształciły się mady. Gleby szkieletowe zajmują szczytowe partie najwyższych wzniesień. Są to prawie wyłącznie gleby leśne w małym stopniu zmienione przez człowieka. Odgrywają one ważną rolę hydrogeologiczną z uwagi na duże zdolności retencyjne. Gleby te mogą chwilowo zatrzymywać do 100 mm opadów. Gleby gliniaste mają największe rozprzestrzenienie. Zaliczane są one do gleb kwaśnych, średnio zasobnych w próchnicę, potas i magnez, a ubogie w przyswajalny fosfor. W kierunkach zagospodarowania użytków rolnych przeważaj łąki i grunty orne w dalszej kolejności pastwiska natomiast sady stanowią znikomy odsetek użytków. Z ogólnej ilości 8828 ha powierzchni – lasy i grunty leśne zajmują 3118 ha, co daje wskaźnik zalesienia na poziomie 35,5%. Drzewostan jest przeważnie młody, wskutek ustawicznego niszczenia przez człowieka. Pod względem struktury wiekowej lasy omawianego obszaru zalicza się głównie do III i IV klasy wiekowej. W strukturze gatunkowej lekką przewagę mają drzewa liściaste , co z uwagi na mniejszą wrażliwość jest zjawiskiem korzystnym, zgodnym z tendencjami do przebudowy składu 80 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 gatunkowego drzewostanów w kierunku jego dostosowania do warunków siedliskowych i ekologicznych środowiska. Działania zmierzają do systematycznego zmniejszania udziału sosny zwyczajnej, świerka pospolitego i brzozy brodawkowatej na korzyść buka zwyczajnego, dębu szypułkowego, jawora i jesiona. W systemie ochrony środowiska szczególne miejsce przypada obszarom rolniczym, mają one bowiem największy udział w areale powierzchniowym, otaczają i przenikają wszystkie inne ekosystemy. Główne zagrożenia dla tych obszarów to: pogłębiające się niedobory wody, zanieczyszczenie wód powierzchniowych i podziemnych, zanieczyszczenie atmosfery, degradacja fizyczna, chemiczna i biologiczna gleb, urbanizacja i osadnictwo Analizując zagrożenia rolniczej przestrzeni produkcyjnej można wyróżnić zagrożenia o charakterze ilościowym i jakościowym. Zagrożenia o charakterze ilościowym wyrażają się w zmniejszeniu powierzchni użytkowanej rolniczo oraz degradacji gruntów w wyniku erozji. Na przestrzeni ostatnich lat obserwuje się systematyczny spadek powierzchni użytków rolnych, a w ich strukturze zmniejszenie powierzchni gruntów ornych na rzecz powierzchni łąk i pastwisk. Zmiany klimatyczne oraz szaty roślinnej wywołują nasilenie erozji. Chociaż omawiany obszar znajduje się w strefie klimatu umiarkowanego nie stwarzającego silnego zagrożenia procesami erozyjnymi, to jednak znaczne obszary są zagrożone erozją wodną powierzchniową oraz erozją wietrzną. Mówiąc o zagrożeniach jakościowych, wskazać należy na uszkodzenia gruntów w wyniku działalności wydobywczej, emisji zanieczyszczeń przemysłowych i komunikacyjnych. Każda eksploatacja kopalin powoduje naruszenie dotychczasowego stanu środowiska Do najczęstszych przekształceń należą: deformacja terenu, zmiana struktur geologicznych, zmiany stosunków wodnych, wycofanie się roślin i zwierząt z eksploatowanego terenu. Do najpoważniejszych zagrożeń powodowanych przez przemysł, komunikację i gospodarkę komunalną należą: emisja do powietrza zanieczyszczeń technologicznych z przemysłu oraz spalania paliw 81 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 płynnych i stałych, zanieczyszczenie wód ściekami oraz odciekami ze składowisk, zanieczyszczenie powierzchni ziemi odpadami oraz zajmowanie terenów pod składowiska. Nie bez znaczenia dla środowiska glebowego jest działalność rolnicza. Analizując zagrożenia rolnicze należy mieć na uwadze błędy popełnione w przeszłości, takie jak: nadmierne wylesienie, osuszanie bagien, wadliwie prowadzone melioracje, jak również stosowane w uprawie środki ochrony roślin i nawozy. Stopień uszkodzenia gruntów określa się stosując pojęcia degradacji i dewastacji. Grunty zdegradowane to grunty, których rolnicza lub leśna wartość użytkowa zmalała, w szczególności w wyniku pogorszenia się warunków przyrodniczych albo wskutek zmian środowiska oraz działalności przemysłowej, a także wadliwej działalności rolniczej. Grunty zdewastowane to grunty, które utraciły całkowicie wartość użytkową w wyniku przyczyn, o których mowa wyżej. 3.16. Gospodarka finansami gminy Dochody budżetowe Gminy Raba Wyżna za lata 2000 i 2006 przedstawiono w poniższej tabeli. Należy zauważyć, że w 2006 roku w stosunku do danych za rok 2000 dochody budżetowe wzrosły. Tabela 36 Dochody budżetowe w latach 2000 i 2006 według źródeł w tys. zł Nr wyszczególnienie 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 A Dochody własne 2892 2879 3211 3213 3614 4245 4884 1 -podatek rolny 56 52 55 80 79 87 65 2 -podatek nieruchomości -podatek leśny 849 1199 1039 1047 1090 1202 45 31 32 62 60 67 74 60 75 118 122 138 141 152 73 53 52 32 23 19 10 22 18 31 16 28 52 27 - 80 100 111 103 109 137 - 2 1 1 1 1 1 - 18 9 11 22 21 19 127 61 66 55 43 39 45 0 0 0 - - - 0 3 4 5 6 7 8 9 -podatek od środków transportowych -podatek – karta podatkowa -podatek od spadków i darowizn -podatek od czynności cywilno-prawnych -podatek od posiadania psów -opłata administracyjna 10 -opłata skarbowa 11 od 520 -opłata targowa 82 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 12 -opłata eksploatacyjna 0 0 0 - - - 0 13 -opłata za zezwolenia na sprzedaż alkoholu 14 -dochody ze sprzedaży majątku gminy 15 -dochody z dzierżawy/najmu 16 -wpływy z usług 100 117 103 105 123 125 121 3 0 14 36 0 150 0 196 231 216 36 8 23 184 3 18 23 44 7 70 79 17 -wpływy z opłat 1 1 1 1 1 1 1 18 -pozostałe dochody 352 128 151 182 107 100 325 19 -wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych 20 -wpływy z podatku dochodowego od osób prawnych 1329 1130 1026 1276 1817 2135 2430 5 15 14 4 8 15 12 8155 9512 11028 12004 12044 12195 13794 1 Subwencja ogólna z budżetu państwa -część oświatowa 4617 5757 6768 7454 7796 7664 8475 2 -część podstawowa 3053 3176 3694 3964 4196 4531 4910 3 -część rekompensująca 485 579 566 586 52 - 409 C 1758 1840 1938 1505 2363 4189 5743 1 Dotacje celowe z Budżetu Państwa -na zadania własne 750 693 524 321 444 1233 1145 2 -na zadania zlecone 986 1147 1394 1164 1919 2956 4598 3 -na zadania powierzone 22 20 20 20 - - - D Dotacje pozabudżetowe 164 1021 209 166 250 1 164 181 190 68 - 840 19 98 250 4 -darowizny, spadki (w tym wpłaty mieszkańców na inwestycje) -fundusze celowe (w tym fundusze UE) -dotacje celowe poza Budżetem Państwa -inne E OGÓŁEM 17743 18230 20795 24671 B 2 3 12805 14231 16341 źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna 83 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Poniżej przedstawiono zestawienie wydatków Gminy w latach 2000 i 2006. Tabela 37 Zestawienie wydatków w podziale na działy, z wyszczególnieniem wydatków bieżących, wynagrodzeń z narzutami oraz wydatków majątkowych w latach 2000-2006 Dział Wyszczególnienie 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 010 Rolnictwo i łowiectwo 16 54 66 1214 134 8 86 -wydatki bieżące 16 3 3 7 4 6 20 -wydatki majątkowe - 51 63 1207 130 2 66 INFRASTRUKTURA I SANITACJA WSI -wydatki bieżące - 51 63 1208 130 2 66 - - - 1 - - - -wydatki majątkowe - 51 63 1207 130 2 66 IZBY ROLNICZE - 1 1 2 1 2 1 -wydatki bieżące - 1 1 2 1 2 1 Transport i łączność 7040 570 1374 1537 1825 21159 3222 -wydatki bieżące 654 555 808 981 851 1157 1926 -wydatki majątkowe 50 15 566 556 974 1002 1296 LOKALNY TRANSPORT ZBIORCZY -wydatki bieżące - - - - - - - - - - - - - - DROGI PUBLICZNE GMINNE 654 245 1284 1002 882 1239 1006 -wydatki bieżące 654 230 718 620 541 948 773 -wydatki majątkowe - 15 566 382 341 291 233 POZOSTAŁE WYDATKI -wydatki bieżące Gospodarka mieszkaniowa 50 325 90 535 943 920 2216 323 311 389 171 91 94 435 -wydatki bieżące 255 306 334 115 72 36 343 -wydatki majątkowe 68 5 55 56 19 58 92 Leśnictwo 7 7 2 - wydatki bieżące 7 7 2 - wydatki majątkowe - 0 - 600 700 020 400 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energie elektryczną 110 84 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 630 710 121750 751 Turystyka 12 - wydatki majątkowe 12 Działalność usługowa - 52 100 42 16 13 37 -wydatki bieżące –plany zagospodarowania przestrzennego -wydatki majątkowe – plany zagospodarowania przestrzennego -wydatki bieżące – cmentarze - - 100 42 16 13 37 - - - - - - - - 52 - - - - - Administracja publiczna 1908 2061 2189 2265 2193 2248 2345 -wydatki bieżące 1837 2043 2162 2222 2153 2165 2224 w tym wynagrodzenia z narzutami 1301 1384 1403 1444 1484 1612 1624 -wydatki majątkowe 71 71 18 27 43 40 83 URZĘDY WOJEWÓDZKIE 116 118 117 125 127 148 134 -wydatki bieżące 116 118 117 125 127 148 134 W tym wynagrodzenia z narzutami STAROSTWA POWIATOWE 113 115 114 122 124 145 129 145 128 124 124 9 - - -wydatki bieżące 127 128 124 124 9 - - W tym wynagrodzenia z narzutami RADY GMIN 110 136 134 112 104 110 99 110 136 134 112 104 110 99 -wydatki bieżące 110 136 134 112 104 110 99 URZĘDY GMIN 1447 1518 1614 1754 1832 1860 1997 -wydatki bieżące 1376 1500 1587 1710 1792 1835 1876 W tym wynagrodzenia z narzutami -wydatki majątkowe 1040 1126 1142 1188 1352 1444 1484 71 18 27 44 40 25 121 POZOSTAŁA DZIAŁALNOŚĆ 89 160 200 150 121 64 115 -wydatki bieżące 21 160 200 150 121 64 115 W tym wynagrodzenia z narzutami Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa -wydatki bieżące 16 23 51 18 - 11 11 16 19 26 40 20 85 20 0 19 26 40 20 85 30 W tym wynagrodzenia z narzutami 0 3 2 0,5 0,5 31 10 85 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 754 756 757 758 801 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa -wydatki bieżące 223 251 498 520 171 164 292 223 14 221 166 171 144 128 -wydatki majątkowe - 103 277 354 - 20 164 KOMENDY POWIATOWE -wydatki bieżące KOMENDY POWIATOWE PSP - - - - - - - - - - - - - - -wydatki bieżące - - - - - - - OCHOTNICZE STRAŻE POŻARNE -wydatki bieżące 223 245 498 520 170 162 286 77 142 221 166 155 142 122 -wydatki majątkowe 146 103 277 354 15 20 164 OBRONA CYWILNA 0,2 0,3 - - 0,3 0,2 0,2 -wydatki bieżące 0,2 0,3 - - 0,3 0,2 - STRAŻ MIEJSKA - - - - - - - -wydatki bieżące - - - - - - - W tym wynagrodzenia z narzutami POZOSTAŁA DZIAŁALNOŚĆ - - - - - - - - 5 - - 0,7 2 6 -wydatki bieżące - - - - - - 6 Wydatki związane z poborem podatków dochodowych -wydatki bieżące - - - 89 21 27 25 - - - 89 21 27 25 W tym wynagrodzenie z narzutami Obsługa długu publicznego - - - - 20 23 22 19 14 15 89 96 104 89 -wydatki bieżące 19 14 15 89 96 104 89 Różne rozliczenia - 0 - - - - - -wydatki bieżące - 0 - - - - - Oświata i wychowanie 7262 7918 8654 8998 10361 10735 11615 -wydatki bieżące 5940 5925 6476 7419 9153 9633 10605 W tym wynagrodzenie z narzutami -wydatki majątkowe 4619 4496 4877 5639 6695 7259 7771 1322 1993 2178 1579 1208 1102 1010 SZKOŁY PODSTAWOWE 4521 4341 4307 5421 5973 6224 6126 -wydatki bieżące 4356 4165 4229 4680 5263 5440 5633 W tym wynagrodzenie z narzutami 3610 3279 3294 3628 3885 4178 4458 86 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 803 851 852 -wydatki majątkowe 165 175 78 741 710 784 493 PRZEDSZKOLA 580 278 164 185 925 988 1089 -wydatki bieżące 580 278 164 185 925 988 1089 W tym wynagrodzenie z narzutami GIMNAZJA 469 213 126 152 713 776 847 1784 3000 3852 2895 2867 2909 3312 -wydatki bieżące 627 1182 1752 2057 2369 2589 2795 W tym wynagrodzenie z narzutami -wydatki majątkowe 504 946 1392 1633 1830 2007 2200 1157 1818 2100 838 498 320 517 DOWOŻENIE UCZNIÓW DO SZKÓŁ -wydatki bieżące 172 260 269 266 269 277 355 172 260 269 266 269 277 355 W tym wynagrodzenie z narzutami ZESPOŁY EKONOMICZNOADMINISTRACYJNE SZKÓŁ -wydatki bieżące 36 58 65 71 74 76 32 - - - 167 216 249 257 - - - 167 216 249 257 W tym wynagrodzenie z narzutami LICEA OGÓLNOKSZTAŁCĄCE - - - 156 193 223 234 - - - 5 - - - -wydatki bieżące - - - 5 - - - PLACÓKI DOKSZTAŁCANIA I DOSKONALENIA NAUCZYCIELI -wydatki bieżące - - - - - - - - - - - - - - POZOSTAŁA DZIAŁALNOŚĆ 205 38 62 59 111 86 476 -wydatki bieżące 205 38 62 59 111 86 476 Szkolnictwo wyższe - - - - - - - -wydatki bieżące - - - - - - - Ochrona zdrowia 100 112 122 102 119 127 140 -wydatki bieżące 100 112 122 102 119 127 140 -wydatki majątkowe - - - - - - - PRZECIWDZIAŁANIE ALKOHOLIZMOWI -wydatki bieżące 100 112 122 102 119 127 140 100 112 122 102 119 127 140 Pomoc społeczna 1154 1411 1538 1409 2184 3498 5325 -wydatki bieżące 1154 1411 1538 1406 2176 3494 5325 W tym wynagrodzenie z narzutami 244 262 304 347 392 446 521 87 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 -wydatki majątkowe 854 900 921 - - - 3 8 4 - Edukacja opieka wychowawcza - 521 678 716 24 97 134 -wydatki bieżące - 521 678 716 24 97 134 Gospodarka komunalna i ochrona środowiska -wydatki bieżące 501 388 1385 1240 711 570 524 302 314 - 277 315 325 386 W tym wynagrodzenie z narzutami -wydatki majątkowe - 19 6 199 74 GOSPODRKA ŚCIEKOWA I OCHRONA WÓD -wydatki bieżące 165 41 - -wydatki majątkowe 963 396 245 138 1006 931 353 257 168 - 7 4 - 19 30 165 41 999 927 353 245 138 GOSPODARKA ODPADAMI - - - - - - 5 -wydatki bieżące - - - - - - - OCZYSZCZANIE MIAST I WSI 157 120 108 61 46 28 28 -wydatki bieżące 157 120 108 61 46 28 28 W tym wynagrodzenie z narzutami GOSPODARKA KOMUNALNA I OCHRONA ŚRODOWISKA -wydatki bieżące - -wydatki majątkowe - ZAKŁADY GOSPODARKI KOMUNALNEJ -wydatki bieżące - -wydatki majątkowe - POZOSTAŁA DZIAŁALNOŚĆ 179 227 271 247 312 284 323 -wydatki bieżące 145 153 185 211 268 284 296 W tym wynagrodzenie z narzutami -wydatki majątkowe - - - - - - 6 34 74 86 36 43 - 27 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego -wydatki bieżące 270 255 268 317 313 328 347 270 255 268 317 313 328 347 DOMY I OŚRODKI KULTURY 170 170 170 208 190 201 227 -wydatki bieżące 170 170 170 208 190 201 227 BIBLIOTEKI 100 85 90 105 119 127 118 - - 88 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 -wydatki bieżące 100 POZOSTAŁA DZIAŁALNOŚĆ - -wydatki bieżące - KULTURA FIZYCZNA I SPORT 85 90 105 119 127 118 187 111 87 107 62 81 94 -wydatki bieżące 40 111 44 71 56 50 82 -wydatki majątkowe 147 68 43 36 6 31 12 OBIEKTY SPORTOWE 147 68 43 36 6 31 19 -wydatki majątkowe 147 68 43 36 6 31 12 ZADANIA W ZAKRESIE KULTURY FIZYCZNEJ I SPORTU -wydatki bieżące 40 43 44 60 56 50 75 40 43 44 60 56 50 75 -wydatki majątkowe - - - - - - - POZOSTAŁE WYDATKI - - - 11 - - - -wydatki bieżące - - - 11 - - - OGÓŁEM 12710 14056 17391 18786 18341 20341 24861 -wydatki bieżące 10888 11729 13183 12681 15560 17794 21962 W tym wynagrodzenia z narzutami 6164 6145 6282 7430 8591 9371 9954 -wydatki majątkowe 1822 2327 4208 6105 2781 2547 2899 926 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna 3.17. Ujęcie statystyczne gminy Poniżej przedstawiono gminę Raba Wyżna na tle innych gmin powiatu nowotarskiego, w ujęciu statystycznym, w następujących obszarach: powierzchnia, zaludnienie, przyrost naturalny, a także podano dane dotyczące liczby podmiotów gospodarczych. Tabela 38 Powierzchnia Gminy Raba Wyżna na tle innych gmin powiatu nowotarskiego Lp. Gminy powiatu 1 Nowy Targ 2 Powierzchnia w km 208,65 2 Szczawnica 87,89 89 w % do ogółu 14,15 5,96 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 3 Czarny Dunajec 4 Czorsztyn 5 Jabłonka 6 Krościenko 7 Lipnica Wielka 8 Łapsze Niżne 9 Ochotnica Dolna 10 Raba Wyżna 11 Rabka 12 Spytkowice 13 Szaflary RAZEM POWIAT 218,34 61,72 213,28 57,27 67,47 124,79 141,03 88,28 69,02 32,19 54,31 1 383,3 14,81 4,19 14,46 3,88 4,58 8,46 9,56 5,99 4,68 2,18 3,68 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Tabela 39 Zaludnienie w Gminie Raba Wyżna na tle pozostałych gmin powiatu nowotarskiego Zaludnienie w gminach powiatu nowotarskiego Nowy Targ Szczawnica Liczba ludności 21 889 7 378 Gęstość zaludnienia (mieszk./km2) 104,9 83,95 Czarny Dunajec 21 015 96,2 Czorsztyn 7 143 115,7 Jabłonka 16 796 78,8 Krościenko 6 362 111,1 Lipnica Wielka 5 557 82,4 Łapsze Niżne 8 746 70,1 Ochotnica Dolna 7 877 55,9 Raba Wyżna 13 632 154,42 Rabka 17 153 248,5 Spytkowice 3 975 123,5 Szaflary 10 125 186,4 Razem 147 648 1 511,87 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyzna Tabela 40 Ludność w Gminie Raba Wyżna w 2000 i 2006 roku 2000 rok 90 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Lp. Miejscowość Kobiety Mężczyźni ← Razem → Nieletni Dorośli 1 Bielanka 219 224 443 130 313 2 Bukowina Osiedle 109 106 215 72 143 3 Harkabuz 246 268 514 151 363 4 Podsarnie 379 408 787 272 515 5 Raba Wyżna 2031 1935 3966 1139 2827 6 Rokiciny Podhalańskie 686 704 1390 405 985 7 Sieniawa 906 926 1832 538 1294 8 Skawa 2005 2000 4005 1163 2842 6581 6571 13152 3870 9282 Razem Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna 2006 rok Lp. Miejscowość Kobiety Mężczyźni ← Razem → Nieletni Dorośli 1 Bielanka 228 221 449 117 332 2 Bukowina Osiedle 109 106 215 56 159 3 Harkabuz 251 287 538 132 406 4 Podsarnie 390 403 793 240 553 5 Raba Wyżna 2106 2035 4141 1019 3122 6 Rokiciny Podhalańskie 740 741 1481 353 1128 7 Sieniawa 952 957 1909 513 1396 8 Skawa 2081 2088 4169 1049 3120 6857 6838 13695 3479 10216 Razem Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Tabela 41 Przyrost naturalny w Gminie Raba Wyżna Ilość urodzeń Ilość zgonów Liczba osób Liczba osób w 2000 w 2001 172 174 Liczba osób w 2002 189 Liczba osób w 2003 171 Liczba osób Liczba osób w 2004 w 2005 180 143 Liczba osób w 2006 170 101 94 99 98 96 87 75 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Tabela 42 Podmioty gospodarcze – na podstawie struktury branż gminy Struktura branż na terenie gminy w 2006 roku Branża Ilość podmiotów zarejestrowanych Kuśnierstwo, kożuszkarstwo, krawiectwo 10 Handel detaliczny i hurtowy 78 Handel obwoźny 105 Gastronomia 13 Budownictwo 146 Usługi tartaczne 4 Projekty budowlane 7 Transport 57 91 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Stolarstwo Instalatorstwo Dziewiarstwo, pantoflarstwo Naprawa pojazdów Malarstwo, tapeciarstwo Szklarstwo Wynajem pokoi Wytwórnie wód, piekarnie, zakłady mięsne Ślusarstwo Fryzjerstwo 69 46 50 31 69 10 5 2 11 Inne Razem 650 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna Tabela 43 Rodzaje działalności gospodarczej Zestawienie ilościowe działalności wg PKD L p. Polska Klasyfikacja Działalności 1 02.02.Z Działalność usługowa związana z leśnictwem 15.81.A Produkcja pieczywa 18.10.Z Produkcja odzieży skórzanej 18.22.B Produkcja ubrań wierzchniowych 19.20.Z Produkcja Wyrobów kaletniczych i rymarskich 19.30.A Produkcja Obuwia 20.30.Z Produkcja wyrobów stolarskich i ciesielskich 36.14.A Produkcja mebli 45.21.A Wykonywanie robót ogólnobudowlanych 45.22.Z Wykonywanie konstrukcji i pokryć dachowych 50.20.A Konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych 50.30.B Sprzedaż części i akcesoriów do pojazdów samochodowych 52.11.Z Sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach 52.42.Z Sprzedaż detaliczna odzieży 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Ilość w 2001 Ilość w 2002 Ilość w 2003 Ilość w 2004 Ilość w 2005 Ilość w 2006 Ilość w 2007 8 8 8 8 8 8 9 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 2 2 2 2 2 2 2 9 9 9 9 9 9 11 40 50 42 50 42 50 42 50 42 51 42 51 45 53 16 72 16 72 16 72 16 72 16 72 16 72 16 80 58 58 58 58 58 58 66 28 28 28 28 28 28 31 22 22 22 22 22 22 21 52 52 52 52 52 52 54 20 20 20 20 24 24 24 92 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 15 52.62.B Sprzedaż detaliczna pozostałych towarów prowadzona na straganach i targowiskach 16 55.30.A Restauracje 17 55.40.Z Bary 18 60.24.B Transport drogowy Razem 91 91 91 91 91 91 105 13 14 54 561 13 14 54 563 13 14 54 563 13 14 54 536 13 14 54 541 13 14 54 541 14 14 57 628 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Raba Wyżna 4. ANALIZA SWOT W OBSZARACH Analiza SWOT jest powszechnie stosowaną metodą wspierającą opis i analizę pozycji rozwojowej obszarów. Jest to metoda kompleksowa służąca zarówno do badania otoczenia jak i wnętrza organizacji, w tym przypadku gminy. Pozwala ona na systematyczną i wszechstronną ocenę wewnętrznych i zewnętrznych czynników charakterystycznych dla danego obszaru w układzie czterech kategorii: mocnych stron, słabych stron, szans i zagrożeń, przy czym poszczególne kategorie definiowane są jako: a/ mocne strony – korzystne okoliczności wewnętrzne, pozytywne cechy rzeczywistości, sprzyjające rozwojowi; b/ słabe strony – niekorzystne okoliczności wewnętrzne, negatywne cechy rzeczywistości stanowiące bariery lub ograniczenia rozwoju; c/ szanse – korzystne okoliczności zewnętrzne, pozytywne tendencje, jakie niesie przyszłość lub pozytywne okoliczności tkwiące w otoczeniu (pozytywne uwarunkowania zewnętrzne rozwoju); d/ zagrożenia – niekorzystne okoliczności zewnętrzne, negatywne tendencje, jakie niesie przyszłość lub negatywne okoliczności tkwiące w otoczeniu (negatywne uwarunkowania zewnętrzne rozwoju). W trakcie prac nad wytycznymi do Strategii prowadzonymi w ramach lokalnych warsztatów strategicznych wskazane zostały przez uczestników cechy charakterystyczne gminy Mszana Dolna i potencjalne wpływy otoczenia mające podstawowe znaczenie dla jej rozwoju. Analizę przeprowadzono w układzie 5 obszarów priorytetowych, które zdaniem uczestników sesji mają kluczowe znaczenie dla rozwoju gminy Raba Wyżna, są to: Infrastruktura; Gospodarka i turystyka; Środowisko ( w tym rolnictwo); Edukacja, kultura i sport; Bezpieczeństwo publiczne. 93 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 OBSZAR: INFRASTRUKTURA Cec hy we wn ętrz ne, zal eżn e od gmi ny Cec hy otoc zeni a, niez ależ ne od gmi ny Cechy pozytywne Mocne strony Dobrze rozwinięty układ komunikacyjny; Znaczący stopień zgazyfikowania gminy; Dobre pokrycie siecią telekomunikacyjną; Sieć energetyczna pokrywająca cały obszar całej gminy; Dobrze rozwinięta baza oświatowa oraz baza OSP. Szanse 1.Rozwój infrastruktury turystycznej; 2.Pozyskanie inwestorów; 3.Pozyskanie zewnętrznych środków na rozwój infrastruktury; 4.Wzrost zamożności społeczeństwa i związany z tym rozwój „przemysłu czasu wolnego”. 5.Budowa „zakopianki” 94 Cechy negatywne Słabe strony 1.Brak sieci kanalizacyjnej (gmina skanalizowana w ok. 10%); 2.Brak sieci wodociągowej (gmina swodociągowana w ok. 5%); 3.Zły stan infrastruktury dróg oraz ich otoczenia; 4.Nieuregulowany stan własnościowy części dróg; 5.Brak rozwiniętej infrastruktury ciągów pieszych; 6.Wyeksploatowana sieć oświetlenia ulicznego wymagająca znaczącej rozbudowy; 7.Niewystarczająca realizacja programu gospodarki odpadami; 8.Niepełne pokrycie obszaru gminy sygnałem TV; 9.Brak nowoczesnych stacji przekaźnikowych telefonii komórkowej; 10.Brak dostępu do szerokopasmowego Internetu; 11.Brak gminnych uzbrojonych terenów pod zabudowę dla przedsiębiorczości i działalności usługowej; 12.Niewykorzystanie źródeł energii odnawialnej. Zagrożenia 1. Uwarunkowania prawne (planowanie przestrzenne, podatki); 2. Zanieczyszczenie środowiska. Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 OBSZAR: GOSPODARKA I TURYSTYKA Cec hy we wn ętrz ne, zal eżn e od gmi ny Cec hy otoc zeni a, niez ależ ne od gmi ny Cechy pozytywne Mocne strony 1.Korzystne połażenie geograficzne (w ciągu ważnych korytarzy transportowych); 2.Walory przyrodnicze; 3.Położenie w sąsiedztwie dwóch dużych aglomeracji (Kraków i Śląsk) oraz w strefie przygranicznej; 4.Dobra współpraca z władzami powiatowymi; 5.Dobra dostępność części mediów (siec gazowa, energetyczna, telekomunikacyjna); 6.Tradycje rozwoju przedsiębiorczości w niektórych branżach (np. firmy budowlane w Skawie); 7.Dobrze rozwinięta siec handlowa; 8.Korzystne połączenia komunikacyjne (busy, pociąg); 9.Sąsiedztwo Uzdrowiska w Rabce Zdroju; 10.Dobre zabezpieczenie ochrony zdrowia dla turystów odwiedzających gminę; 11.Ciekawe zabytki. Szanse 1.Potencjalna baza wypadowa dla wycieczek w Tatry, Gorce, Pieniny, na Słowację); 2.Inwestowanie zarobionego za granica kapitału po powrocie do kraju 3.Umiejętność wykorzystania środków unijnych 95 Cechy negatywne Słabe strony 1.Brak potencjalnych terenów do zagospodarowania wskazanych w planie zagospodarowania przestrzennego (zarówno pod działalność turystyczną, jak i rozwój tradycyjnej przedsiębiorczości); 2.Brak wykwalifikowanych kadr dla gospodarki; 3.Brak infrastruktury kanalizacyjnej i wodociągowej; 4.Braki w oświetleniu gminy; 5.Słabo rozwinięta infrastruktura służąca rozwojowi przedsiębiorczości; 6.Słabo rozwinięta siec usług (brak usług podstawowych np. szewc, fotograf itp.); 7.Brak atrakcji turystycznych; 8.Brak zaplecza turystycznorekreacyjnego (basenu, wyciągów narciarskich, tras rowerowych, oznakowanych szlaków pieszych); 9.Słaba baza gastronomiczna i noclegowa; 10.Niewykorzystane i niezagospodarowane zabytki na terenie gminy (np. pałac, dworek sieniawski). Zagrożenia 1. Zmniejszanie się zasobów naturalnych na terenie gminy; 2. Konkurencyjność sąsiednich gmin; 3. Emigracja zarobkowa. Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 OBSZAR: ŚRODOWISKO (W TYM ROLNICTWO) Ce ch y we wn ętr zn e, zal eż ne od gm iny Ce chy oto cze nia , nie zal eż ne od gm iny Cechy pozytywne Mocne strony 1.Położeni geograficzne; 2.Walory krajobrazowe; 3.Nie zanieczyszczone powietrze, wody, gleba; 4.Dobre wykorzystanie środków unijnych przez gospodarstwa rolne; 5.Rozwój gospodarstw ekologicznych (najszybszy rozwój w całym powiecie); 6.Duży potencjał ludzi młodych; 7.Dążenie do ukierunkowania produkcji rolnej w gospodarstwach o pow. Powyżej 10 ha. Cechy negatywne Słabe strony 1.Niska świadomość ekologiczna 2.Dzikie wysypiska; 3.Spalanie plastiku i odpadów w domowych kotłowniach; 4.Wypalanie traw; 5.Zanieczyszczenie lasów; 6.Brak kanalizacji; 7.Nieszczelne szamba oraz gnojownie pół; 8.Zanieczyszczenie rzek i potoków; 9.Rozdrobnienie gospodarstw rolnych (najwięcej gospodarstw o pow. 1 do 2 ha); 10.Dużo nieużytków rolnych; 11.Brak motywacji do pracy w gospodarstwach; 12.Brak perspektyw dla ludzi młodych związanych z rozwojem rolnictwa; 13.Duże bezrobocie agrarne; 14.Nie wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii; 15.Brak sieci zbytu dla produkcji ekologicznej; 16.Brak zainteresowania Urzędu Gminy kwestiami związanymi z rolnictwem. Szanse 1. Możliwość pozyskania środków zewnętrznych (Unii Europejskiej i krajowych) na realizację przedsięwzięć z zakresu ochrony środowiska (w tym w szczególności na rozbudowę kanalizacji oraz zwiększenie dostępności i opłacalności inwestowania w alternatywne źródła energii); 2. Wzrost świadomości ekologicznej (szczególnie wśród najmłodszych). Zagrożenia 1. Zanieczyszczenie powietrza generowane na przylegających, bardziej zurbanizowanych terenach; 2. Wzrost zmotoryzowanego ruchu turystycznego; 3. Mały wpływy na Fundusz Ochrony Środowiska; 4. Spadek poziomu wód gruntowych; 5. Zagrożenie dla korytarzy ekologicznych – powstająca zabudowa. 96 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 OBSZAR: EDUKACJA, KULTURA I SPORT Cech y wew nętrz ne, zależ ne od gmin y Cech y otocz enia, niezal eżne od gmin y Cechy pozytywne Mocne strony 1.Wykwalifikowana, kreatywna i twórcza kadra 2.Dobra baza szkolna 3.Dobra współpraca pomiędzy poszczególnymi podmiotami edukacyjnymi (przedszkole, szkoła, gimnazjum, gmina) 4.Dobra współpraca ze środowiskiem 5.Troska o dzieci ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi 6.Promocja gminy dzięki działalności podmiotów kultury (zespoły regionalne, chóry, kabaret) 7.Bogaty kalendarz imprez kulturalnych, uwzględniający potrzeby całego środowiska Szanse 1.Fundusze strukturalne dla oświaty (PO KL i MRPO) 2.Inne fundusze zewnętrzne 3.Wyższy, niż przeciętny w Polsce przyrost naturalny w gminie 4.„Moda” na regionalizm 97 Cechy negatywne Słabe strony 1.Niewystarczające wyposażenie szkół i przedszkoli w sprzęt i pomoce oraz place zabaw 2.Niewykorzystane warunki lokalowe niektórych przedszkoli (Sieniawa, Rokiciny Podhalańskie) 3.Słaba sieć przedszkoli w gminie 4.Brak oddziałów i klas integracyjnych 5.Brak opieki specjalistycznej (psycholog, pedagog, logopeda) 6.Brak opieki zdrowotnej w przedszkolach 7.Brak świetlic przyszkolnych 8.Słabo wyposażone biblioteki szkolne 9.Nierówne szanse dzieci, gdyż nie wszystkie są objęte nauką języka obcego 10.Małe zainteresowanie mieszkańców Gminy wydarzeniami kulturalnymi 11.Brak Klubów młodzieżowych 12.Słabo rozwinięta sieć gminnych bibliotek 13.Brak szkoleń specjalistycznych dla mieszkańców 14.Słaby przekaz informacji do mieszkańców od gminy (zarówno w prasie, na stronie www., jak i w miejscach publicznych) Zagrożenia 1.Wyjeżdżający za granicę młodzi ludzie 2.Konkurencja sąsiednich Gmin 3.Moda na wielkie miasta 4.Ciągłe zmiany w prawie oświatowym 5.Zmniejszająca się liczba dzieci Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 OBSZAR: BEZPIECZEŃSTWO Cech y wew nętrz ne, zależ ne od gmin y Cech y otocz enia, niezal eżne od gmin y Cechy pozytywne Mocne strony 1.Funkcjonujące 3 ośrodki zdrowia 2.8 jednostek OSP (jedna jednostka na każdą wieś 3.Dobra infrastruktura drogowa, dobrze administrowana 4.Oświetlenie uliczne w wielu miejscach 5.Miasteczko komunikacyjne 6.Sprawna sieć komunikacyjna(Bus, PKP) 7.Sprawna łączność w przypadku pożaru i klęsk żywiołowych Szanse 1.Zewnętrzne pieniądze na bezpieczeństwo ( na doposażenie straży, policji) 2.Podnoszenie kwalifikacji kadry mundurowej 3.Zwiększenie bezpieczeństwa, w związku z uruchomieniem telefonu alarmowego„112” 98 Cechy negatywne Słabe strony 1.Brak chodników w ciągach ruchliwych dróg 2.Brak oświetlenia w wielu ciągach komunikacyjnych 3.Brak zabezpieczenia przejazdów kolejowych 4.Brak aktywności policji 5.Brak w pełni oznakowanych miejsc dla pieszych 6.Brak parkingów przy budynkach użyteczności publicznej 7.Ograniczony dostęp dla niepełnosprawnych do większości budynków użyteczności publicznej 8.Brak monitoringu 9.Brak alternatywnych form spędzania wolnego czasu dla młodzieży 10.Niewystarczające bezpieczeństwo P/poż. (brak zbiorników p/poż., brak hydrantów, bardzo wąskie ulice) 11.Brak regulacji koryt rzek i potoków 12.Brak kompleksowego dostępu do szerokopasmowego Internetu Zagrożenia 1.Niskie zarobki w służbach mundurowych 2.Emigracja młodzieży Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 5. STRATEGIA GMINY RABA WYŻNA Struktura celów MISJA GMINY RABA WYŻNA Poziom obszaru Bezpie czeństwo Poziom celów strategicznych Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego Na terenie Gminy Ochrona zdrowia i opieka socjalna na wysokim poziomie Współpracy z rodziną i środowiskiem Nowoczesne placówki Oświatowe zapewniają Wszechstronny rozwój ucznia-wychowanka we Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy umiejętności mieszkańców Oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu Podejmowane są działania, Które mają zagwarantować czyste i ekologiczne Środowisko w Gminie Aktywność rolników Skupia się na prowadzeniu w sposób opłacalny produkcji zdrowej, ekologicznej żywności Rozwinięta gospodarka Gminy Tworzone są warunki do rozwoju turystyki w Gminie Edukacja i Kultura Środowisko Gospodarka Infrastruktura Rozwinięta Infrastruktura na terenie Gminy Ład Przestrzenny I estetyka zabudowy 5.1 MISJA GMINY Gmina Raba Wyżna – przyjazna turystom, przedsiębiorcom i mieszkańcom Misja Gminy jest wynikiem wspólnej dyskusji uczestników warsztatów strategicznych i Radnych Gminy Raba Wyżna. Jest wyrazem dążenia do poprawy jakości życia mieszkańców i wykorzystania położenia geograficznego i naturalnych walorów krajobrazowych do rozwoju Gminy. Zauważa się bowiem, że dobre usytuowanie, szczególnie przy trasie szybkiego ruchu na trasie Kraków – Zakopane (Chyżne), bliskość metropolii i granicy ze Słowacją mogą sprzyjać lokowaniu się tutaj biznesu. Zasoby przyrodnicze i bliskość uzdrowiska Rabka Zdrój mogą sprzyjać w rozwoju usług turystycznych zarówno w lecie, jak i w zimie. 99 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 5.2 CELE STRATEGICZNE, CELE POŚREDNIE oraz MIERNIKI REALIZACJI OBSZAR: Infrastruktura INFR CEL STRATEGICZNY: CELE POŚREDNIE 1. Rozwinięta infrastruktura 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, na terenie Gminy parkingów oraz regulacja stanu prawnego dróg 1.2. Budowa sieci wodociągowej 1.3. Budowa sieci kanalizacyjnej 1.4. Budowa i modernizacja oświetlenia ulicznego 1.5. Wdrażanie programu gospodarki odpadami 1.6. Podejmowanie działań zapewniających dostęp do sieci teletechnicznych i usługi elektroniczne (telefony, Internet, eusługi) 2. Utrzymanie ładu 2.1 Odnowa centrów wsi przestrzennego i estetyki zabudowy w Gminie 2.2 Estetyzacja osiedli, oznakowanie Cele strategiczne i pośrednie wyraźnie wskazują na potrzebę likwidacji zapóźnień cywilizacyjnych, jakimi są brak kanalizacji i wodociągów. Realizacja tych celów nie tylko sprzyjać będzie rozwojowi przedsiębiorczości, ale także poprawi jakość życia mieszkańców. Ochrona środowiska, ekologia oraz estetyka przestrzeni publicznej są warunkami brzegowymi rozwoju usług turystycznych. Mierniki realizacji: (poziom bazowy – stan na 2007 r.) Długość zmodernizowanych dróg Długość wybudowanych chodników Liczba nowych parkingów Długość sieci kanalizacyjnej Długość sieci wodociągowej Liczba przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych Ilość merów sześciennych oczyszczanych ścieków Liczba projektów służących odnowie wsi 100 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 OBSZAR: Gospodarka i turystyka GSP CEL STRATEGICZNY: CELE POŚREDNIE 1. Rozwinięta gospodarka 1.1. Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości 1.2. Wdrożony program scalania gruntów oraz przygotowanie Gminy terenów inwestycyjnych po działalność gospodarczą oraz turystyczno-rekreacyjną 1.3. Spójna promocja Gminy 2. Tworzone są warunki do 2.1. Dbałość o posiadane dziedzictwo kulturowe oraz rozwoju turystyki w Gminie promocja oferty turystycznej i agroturystycznej 2.2. Budowa szlaków turystycznych, atrakcji turystycznych i miejsc wypoczynku 2.3. Rozwój usług agroturystycznych Gmina zamierza prowadzić spójną politykę wspierania przedsiębiorczości, zarówno poprzez prowadzenie elastycznej polityki podatkowej, organizację pomocy doradczej, jak i promocję przedsiębiorczości wśród osób, prowadzących działalność rolniczą, które mogłyby podjąć dodatkowe zajęcia dla wsparcia rodzinnego budżetu. Szczególna troska skierowana będzie na rozwój usług turystycznych, w tym celu przygotowany zostanie zintegrowany program rozwoju turystyki i spójnej promocji Gminy. Mierniki realizacji: (poziom bazowy – stan na 2007 r.) Liczba stworzonych nowych produktów turystycznych Liczba gospodarstw agroturystycznych Szacunkowy wzrost przychodów z turystyki mieszkańców, w skali roku (ustalona zostanie metodologia określania tego wskaźnika) 101 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 OBSZAR: Środowisko (w tym rolnictwo) ŚRD CEL STRATEGICZNY: CELE POŚREDNIE 1. Podejmowane są 1.1. Stwarzane są warunki do pozyskiwania energii ze źródeł działania, które maja ekologicznych 1.2. Stopniowa likwidacja niskiej emisji 1.3. Prowadzone są działania uświadamiające zagrożenia zagwarantować czyste i ekologiczne środowisko w gminie płynące z niewłaściwego gospodarowania odpadami 1.4 Stworzenie systemu monitoringu środowiska 2. Aktywność rolników 2.1. Prowadzona jest edukacja rolników w zakresie opłacalnej skupia się na prowadzeniu w produkcji, pozyskiwania środków oraz skutecznej promocji sposób opłacalny produkcji zdrowej, ekologicznej żywności swoich produktów 2.2. Prowadzone są działania mające na rozwój rolnictwa ekologicznego oraz wspólną promocję i sprzedaż produktów 2.3. Stwarzane są warunki dla ludzi młodych, przejmujących gospodarstwa rolne do prowadzenia opłacalnej produkcji z wykorzystaniem możliwości które stwarza Unia Europejska Jednym z priorytetów Gminy jest proekologiczna polityka zrównoważonego rozwoju. W tym celu przygotowywane będą programy pozwalające na pozyskiwanie energii odnawialnej, likwidację niskiej emisji, utylizacji azbestu i segregacji odpadów. Będą prowadzone działania edukacyjne wśród rolników oraz będzie stworzony system monitoringu środowiska. Mierniki realizacji: (poziom bazowy – stan na 2007 r.) Liczba obiektów komunalnych uzupełnionych w instalacje związane z odnawialnymi źródłami energii Liczba gospodarstw domowych wykorzystujących odnawialne źródła energii Zwiększenie ilości segregowanych odpadów Liczba gospodarstw rolnych z ekologiczną produkcja 102 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 OBSZAR: Edukacja, kultura i sport EiK CEL STRATEGICZNY: CELE POŚREDNIE 1. Nowoczesne placówki 1.1. Wdrażanie programu systematycznej poprawy bazy oświatowe i sportowe oświatowej i sportowej oraz wyposażenia w niezbędny sprzęt zapewniają wszechstronny, i pomoce naukowe 1.2. Wdrażanie programów edukacyjnych dostosowanych do dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z zróżnicowanego poziomu możliwości dzieci 1.3. Poszerzenie oferty edukacyjnej w Gminie 1.4. Rozwój bibliotek i promocja czytelnictwa rodziną i środowiskiem 2. Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców, w tym 2.1. Wewnątrzgminna promocja kulturalna i oświatowa 2.2. Rozwój bazy kulturalnej (spotkań) w każdym sołectwie np. klubów mieszkańców 2.3. Promocja uczenia się przez całe życie edukacji regionalnej, oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu. Gmina chce zapewnić szeroki wachlarz zajęć pozalekcyjnych, dostosowanych do potrzeb i możliwości dzieci i młodzieży. Zamierza także promować „uczenie się przez całe życie”. Założone cele zakładają rozwój bazy oświatowej i sportowej, świetlic szkolnych, placów zabaw, a także tworzenie miejsc spotkań w każdym sołectwie dla realizacji programów kulturalnych i edukacji regionalnej mieszkańców. Mierniki realizacji: (poziom bazowy – stan na 2007 r.) Liczba wybudowanych obiektów sportowych Liczba zmodernizowanych obiektów sportowych Liczba nowych obiektów, przeznaczonych na edukację i integrację wewnątrzgminną 103 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Liczba wdrożonych programów edukacyjnych OBSZAR: Bezpieczeństwo BZP CEL STRATEGICZNY: CELE POŚREDNIE 1. Poprawa stanu 1.1. Program budowy bezpiecznych przejść przez drogi i tory 1.2. Program budowy infrastruktury p/poż 1.3. Monitoring miejsc publicznych 1.4. Utworzenie Straży Gminy bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy 1.5. Program regulacji rzek i potoków 1.6. Edukacja prewencyjna mieszkańców 2. Zapewniony jest wysoki 2.1. Modernizacja placówek służby zdrowia 2.2. Opieka medyczna dzieci przedszkolnych i szkolnych 2.3. Wysokie standardy opieki społecznej 2.4. Promocja zdrowia – programy profilaktyczne poziom ochrona zdrowia i opieki socjalnej w gminie W tym obszarze sformułowane cele dotyczą działań zapewniających bezpieczne przechodzenie przez tory, ruchliwe drogi, regulację rzek i wspieranie służb mundurowych: policji i straży pożarnej. Bezpieczeństwo socjalne będzie zwiększane poprzez programy działań profilaktycznych, okresowych badań, promocję zdrowych zachowań, a także modernizację placówek służby zdrowia. Mierniki realizacji: (poziom bazowy – stan na 2007 r.) Liczba bezpiecznych przejść przez tory Liczba bezpiecznych przejść przez drogi Liczba obiektów p/poż. Liczba zmodernizowanych placówek służby zdrowia Liczba wdrożonych programów profilaktyki zdrowia 104 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 5.3.ZADANIA SŁUŻĄCE REALIZACJ CELÓW STRATEGII - karty zadań KARTA ZADANIA – OBSZAR STRATEGICZNY: INFRASTRUKTURA KARTA ZADANIA 1.1.1 Nazwa zadania Budowa i poprawa nawierzchni dróg w Bielance Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz Lokalizacja zadania Bielanka Podmiot realizujący Urząd Gminy regulacja stanu prawnego dróg Partnerzy Opis zadania Budowa i poprawa nawierzchni dróg na rolach: Zającówka, droga do P. Marchewki. Uzasadnienie Lepsze warunki do komunikacji lokalnej Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 220000 220000 Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 105 2010 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.1.2 Nazwa zadania Budowa i poprawa nawierzchni dróg w Sieniawie Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz Lokalizacja zadania Sieniawa Podmiot realizujący Urząd Gminy regulacja stanu prawnego dróg Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Budowa i poprawa nawierzchni dróg na rolach: Kalembówka, Kudłosówka, Wilówka, Gapkówka, Martauzówka, Jańczurówka, Jonelówka, Ferkówka, Łajkówka, Pytlówka, Wsołówka, Stafirówka, Za działki, T-15 stadion Lepsze warunki do komunikacji lokalnej 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 80000 120000 80000 90000 48000 80000 120000 80000 90000 48000 2007 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 106 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.1.3 Nazwa zadania Budowa i poprawa nawierzchni dróg w Podsarniu Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz Lokalizacja zadania Podsarnie Podmiot realizujący Urząd Gminy regulacja stanu prawnego dróg Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Budowa i poprawa nawierzchni dróg na rolach: Sołtysowa, Do Zagrody, Głoskówka II, Makóchowa, Na Brzegu, droga Podszkle-Podwilk, Babienowa, Mszałowa, Przy Grobli Poprawa warunków do komunikacji lokalnej 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2014 2008 2009 2010 2011 2012 2013 183900 106000 350000 200000 300000 500000 183900 106000 350000 200000 300000 500000 Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 107 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.1.4 Nazwa zadania Budowa i poprawa nawierzchni dróg w Harkabuzie i Bukowinie O. Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz Lokalizacja zadania Harkabuz i Bukowina O. Podmiot realizujący Urząd Gminy regulacja stanu prawnego dróg Partnerzy Opis zadania Budowa i poprawa nawierzchni dróg na rolach: Harkabuzowa, K/Gogolak, K/Koziana, do Fećkowej. Uzasadnienie Poprawa warunków do komunikacji lokalnej Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2011 2008 2009 2010 120000 75000 86000 120000 75000 86000 Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 108 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.1.5 Nazwa zadania Budowa i poprawa stanu nawierzchni dróg w Rokicinach Podhalańskich Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz Lokalizacja zadania Rokiciny Podhalańskie Podmiot realizujący Urząd Gminy regulacja stanu prawnego dróg Partnerzy Opis zadania Budowa oraz poprawa stanu nawierzchni dróg na rolach: Wąwozowa, Muzykówka, Spyrkówka, wzdłuż potoku, Chobotówka, Grycówka Uzasadnienie Poprawa warunków do komunikacji lokalnej Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 x x x x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 2010 2011 2012 2013 220000 170000 600000 59000 160000 120000 220000 170000 600000 59000 160000 120000 Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 109 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.1.6 Nazwa zadania Budowa i poprawa nawierzchni dróg w Rabie Wyżnej Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz Lokalizacja zadania Raba Wyżna Podmiot realizujący Urząd Gminy regulacja stanu prawnego dróg Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Budowa oraz poprawa stanu nawierzchni dróg na rolach: Suskówka, Wojtusiówka, Łopatkówka, Pudłówka, Sogułówka, Na Łysą Górę, Stara droga, Bielańskówka, droga do Banku od Majątku Poprawa warunków komunikacji lokalnej 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 x x x x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 2010 2011 2012 2013 600000 400000 400000 350000 300000 250000 600000 400000 400000 350000 300000 250000 Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 110 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.1.7 Nazwa zadania Budowa i poprawa stanu nawierzchni dróg w Skawie Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz Lokalizacja zadania Skawa Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Urząd Gminy Opis zadania Budowa oraz poprawa stanu nawierzchni dróg na rolach: Granice-Chabówka, Bieńkówka, Bielówka, Hanuskówka-Kiełbasówka, Koskówka-Wysoka, Nowakówka, Łachówka, Pudłówka, Łukaszówka, Kaliszówka Poprawa warunków komunikacji lokalnej Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie regulacja stanu prawnego dróg 2007 2008 2009 2010 2011 x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2012 2008 2009 2010 2011 920tys 0,5mln 1mln 1mln 920tys 0,5mln 1mln 1mln Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 111 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.1.8 Nazwa zadania Modernizacja drogi powiatowej Raba Wyżna Klikuszowa wraz z budową chodnika Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz Lokalizacja zadania Sieniawa Podmiot realizujący Urząd Gminy/ Zarząd Dróg Powiatowych regulacja stanu prawnego dróg Partnerzy Opis zadania Modernizacja drogi (poszerzenie jezdni) wraz z budową chodnika. Uzasadnienie Poprawa bezpieczeństwa pieszych. Poprawa warunków komunikacji lokalnej Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 x x 2008 2011 2009 2010 994tys 333tys 994tys 333tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 112 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.1.9 Nazwa zadania Budowa chodnika wzdłuż drogi powiatowej Skawa – Naprawa oraz Skawa – Raba Wyżna Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz Lokalizacja zadania Skawa Podmiot realizujący Powiatowy zarząd Dróg Partnerzy Urząd Gminy Opis zadania Budowa ciągu pieszego wzdłuż dróg powiatowych biegnących przez miejscowość Skawa Uzasadnienie Poprawa bezpieczeństwa pieszych. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie regulacja stanu prawnego dróg 2007 2008 2009 2010 2011 2012 x x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2013 2008 2009 2010 2011 2012 200000 430000 430000 200000 200000 200000 430000 430000 200000 200000 Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 113 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.1.10 Nazwa zadania Budowa chodnika wzdłuż drogi wojewódzkiej 958 od mostu na „Pałaszówe” do Bielanki Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz Lokalizacja zadania Raba Wyżna Podmiot realizujący Urząd Gminy regulacja stanu prawnego dróg Partnerzy Opis zadania Projekt i budowa ciągu pieszego wzdłuż drogi wojewódzkiej 958 od mostu na „Pałaszówce” do Bielanki Uzasadnienie Poprawa bezpieczeństwa pieszych. Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 900000 900000 Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 114 2010 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.1.11 Nazwa zadania Budowa parkingu przy kaplicy w Bielance Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz Lokalizacja zadania Bielanka Podmiot realizujący Urząd Gminy regulacja stanu prawnego dróg Partnerzy Opis zadania Budowa parkingu przy kaplicy w Bielance Uzasadnienie Poprawa bezpieczeństwa Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 Gmina Inne RAZEM 2010 200000 200000 Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 115 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.1.12 Nazwa zadania Budowa parkingu w okolicach boiska sportowego i kościoła w Sieniawie Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz Lokalizacja zadania Sieniawa Podmiot realizujący Urząd Gminy regulacja stanu prawnego dróg Partnerzy Opis zadania Budowa parkingu w okolicach boiska sportowego i kościoła w Sieniawie Uzasadnienie Harmonogram i etapy Poprawa bezpieczeństwa 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 Gmina Inne RAZEM 2010 400000 400000 Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 116 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.1.13 Nazwa zadania Budowa mostu na rzece Skawie Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz Lokalizacja zadania Skawa Podmiot realizujący Urząd Gminy regulacja stanu prawnego dróg Partnerzy Opis zadania Budowa mostu na rzece Skawie na rolach Skawcówka - Dajdrówka Uzasadnienie Brak połączenia drogowego dla większych pojazdów (ciężarówki, kombajny, straż) do posesji po prawej stronie rzeki. Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) 2007 2008 2009 Gmina Inne RAZEM 2010 500000 Finansowanie (podmiot/fundusz finansujący) 117 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.1.15 Nazwa zadania Zabezpieczenie mostów na terenie gminy przed podmywaniem przez rzeki Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz Lokalizacja zadania Sieniawa Podmiot realizujący Urząd Gminy, OGDW regulacja stanu prawnego dróg Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Zabezpieczenie mostów na terenie gminy przed podmywaniem przez rzeki oraz przepustów i mostów na drodze powiatowej Zapewnienie bezpiecznego i stałego dojazdu do wszystkich osiedli na terenie gminy. 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 100000 100000 Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 118 2010 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.1.16 Nazwa zadania Modernizacja i przebudowa przystanku kolejowego Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz Lokalizacja zadania Rokiciny Podh. Podmiot realizujący PKP Partnerzy Urząd Gminy Opis zadania Budowa nowego lub modernizacja istniejącego budynku poczekalni na przystanku kolejowym w Rokicinach. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie regulacja stanu prawnego dróg 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 2011 2012 x x 2010 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy, budżet PKP, fundusze europejski (podmiot/fundusz finansujący) 119 2013 2011 2012 200000 200000 400000 200000 200000 400000 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.2.1 Nazwa zadania Rozbudowa sieci wodociągowej – budowa kolektora głównego wraz z przyłączeniami Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.2. Budowa sieci wodociągowej Podmiot realizujący Urząd Gminy Raba Wyżna Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Rozbudowa sieci wodociągowej – budowa kolektora głównego wraz z przyłączeniami. Poprawa zaopatrzenia w wodę. 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 1,2mln 1,2mln Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 120 2010 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.2.2 Nazwa zadania Budowa ujęcia wody pod „Szczytówką” Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.2. Budowa sieci wodociągowej Podmiot realizujący Urząd Gminy Raba Wyżna Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Budowa ujęcia wody na rzece Rabie (pod „szczytówką”), rozbudowa sieci odbiorców indywidualnych z tego ujęcia. Braki wody w górnej części Raby. 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 121 2011 2010 2012 2013 2014 x x x 2011 2015 2012 2013 2014 2 mln 5 mln 2 mln 2 mln 5 mln 2 mln Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.2.3 Nazwa zadania Budowa wodociągu wraz z ujęciem wody na terenie miejscowości Skawa Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.2. Budowa sieci wodociągowej Podmiot realizujący Urząd Gminy Skawa Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Budowa ujęcia wody na roli Stachurówka oraz sieci wodociągowej dla całej miejscowości w oparciu o źródła wody podziemnej (Nowy Świat). Poprawa zaopatrzenia w wodę i warunków sanitarnych. 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x x x x x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 80 tys. 600tys 600tys 700tys 1 mln 2 mln 3 mln 80 tys. 600tys 600tys 700tys 1 mln 2 mln 3 mln Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 122 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.2.4 Nazwa zadania Budowa wodociągu miejscowości Rokiciny Podh. Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.2. Budowa sieci wodociągowej Podmiot realizujący Urząd Gminy Rokiciny Podh. Partnerzy Opis zadania Budowa sieci wodociągowej dla całej miejscowości. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Poprawa zaopatrzenia w wodę i warunków sanitarnych. Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 123 2011 2012 2013 x x x 2010 2014 2011 2012 2013 500000 500000 500000 500000 500000 500000 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.2.5 Nazwa zadania Przygotowanie projektów technicznych wodociągów z ujęć powierzchniowych dla miejscowości Bielanka i Sieniawa Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.2. Budowa sieci wodociągowej Podmiot realizujący Urząd Gminy Bielanka, Sieniawa Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Przygotowanie projektów technicznych wodociągów z ujęć powierzchniowych dla miejscowości Bielanka i Sieniawa. Przygotowanie projektów technicznych ma na celu wykonanie w przyszłości sieci wodociągowej i Poprawa zaopatrzenia w wodę oraz warunków sanitarnych na obszarze tych miejscowości. 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 124 2011 2010 2012 2013 x x 2011 2014 2012 2013 2 mln 2 mln 2 mln 2 mln 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.3.1 Nazwa zadania Budowa kanalizacji sanitarnej na terenie Raby Wyżnej i Rokicin Podh. Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.3. Budowa sieci kanalizacyjnej Podmiot realizujący Urząd Gminy, Związek Dorzecza Górnej Raby i Krakowa Raba Wyżna, Rokiciny Podh. Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Dobudowa brakującej infrastruktury kanalizacji sanitarnej (kolektor główny wraz z przyłączami). Ochrona środowiska – poprawa stanu wód gruntowych i cieków wodnych (z których czerpana jest woda do ujęć) oraz poprawa czystości wody w rzekach i potokach. 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 x x x 2008 2012 2013 2009 2010 2011 480tys 1 mln 1,48mln 480tys 1 mln 1,408 mln 1 mln 1 mln 2 mln Budżet gminy, Fundusz Spójności (podmiot/fundusz finansujący) 125 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.3.2 Nazwa zadania Budowa kanalizacji sanitarnej na terenie miejscowości Bielanka, Sieniawa i w górnej części Raby oraz budowa oczyszczalni ścieków Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.3. Budowa sieci kanalizacyjnej Podmiot realizujący Urząd Gminy, Związek Dorzecza Górnej Raby i Krakowa Bielanka, Sieniawa, górna części Raby Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Budowa kanalizacji sanitarnej wraz z przyłączami oraz budowa oczyszczalni ścieków. Ochrona środowiska – poprawa stanu wód gruntowych i cieków wodnych (z których czerpana jest woda do ujęć) oraz poprawa czystości wody w rzekach i potokach. 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 Gmina Inne RAZEM Finansowanie Budżet gminy, Fundusz Spójności (podmiot/fundusz finansujący) 126 2011 2012 2013 2014 x x x x 2010 2011 2012 2013 0,5 mln 0,5 mln 1 mln 0,5 mln 0,5 mln 1 mln O,5 mln O,5 mln 1 mln 2015 2014 1,5 mln 1,5 mln 3 mln Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.3.3 Nazwa zadania Budowa kanalizacji sanitarnej na terenie miejscowości Skawa oraz budowa oczyszczalni ścieków Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.3. Budowa sieci kanalizacyjnej Podmiot realizujący Urząd Gminy, Związek Dorzecza Górnej Raby i Krakowa Skawa Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Budowa kanalizacji sanitarnej wraz z przyłączami oraz budowa oczyszczalni ścieków w Skawie. Ochrona środowiska – poprawa stanu wód gruntowych i cieków wodnych (z których czerpana jest woda do ujęć) oraz poprawa czystości wody w rzekach i potokach. 2007 2008 2009 2010 2011 2012 x x x x x 2008 2009 2010 2007 Gmina Inne RAZEM Finansowanie 100 tys 100 tys 200 tys. 0,5 mln 2,5 mln 3 mln Budżet gminy, Fundusz Spójności (podmiot/fundusz finansujący) 127 1 mln 2,5 mln 3,5 mln 2011 1 mln 2,5 mln 3,5 mln 2013 2014 2015 2012 2013 2014 1,5 mln 1,5 mln 1,5 mln 1,5 mln 1 mln 1 mln 2,5 mln 2,5 mln 3 mln Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.3.4 Nazwa zadania Budowa kanalizacji sanitarnej oraz budowa oczyszczalni ścieków na terenie miejscowości Podsarnie, Bukowina, Harkabuz Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.3. Budowa sieci kanalizacyjnej Podmiot realizujący Urząd Gminy, Związek Dorzecza Górnej Raby i Krakowa Podsarnie, Bukowina, Harkabuz Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Budowa kanalizacji sanitarnej wraz z przyłączami oraz budowa oczyszczalni ścieków na terenie miejscowości Podsarnie, Bukowina, Harkabuz. Ochrona środowiska – poprawa stanu wód gruntowych i cieków wodnych (z których czerpana jest woda do ujęć) oraz poprawa czystości wody w rzekach i potokach. 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy, Fundusz Spójności (podmiot/fundusz finansujący) 128 2011 2010 2012 2011 2013 2014 x x 2012 2015 2013 2014 1,5mln 1,5mln 3 mln 1 mln 1 mln 2 mln Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.4.1 Nazwa zadania Rozbudowa oświetlenia ulicznego Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.4. Budowa i modernizacja oświetlenia ulicznego Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Enion ZE Opis zadania Uzupełnienie brakujących punktów oświetlenia ulicznego. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Poprawa bezpieczeństwa. Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Obszar całej gminy 2007 2008 2009 2010 x x x 2007 Gmina Inne RAZEM Finansowanie 2011 2008 2009 2010 269tys. 200tys. 200tys. 269 tys. 200 tys. 200 tys. Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 129 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.4.2 Nazwa zadania Modernizacja oświetlenia ulicznego Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.4. Budowa i modernizacja oświetlenia ulicznego Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Enion ZE Opis zadania Wymiana istniejących punktów oświetlenia ulicznego na nowoczesne i bardziej energooszczędne. Poprawa bezpieczeństwa. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Obszar całej gminy 2007 2008 2009 2010 x x x 2007 Gmina Inne RAZEM Finansowanie 2011 2008 2009 2010 200tys. 200tys. 200tys. 200 tys. 200 tys. 200 tys. Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 130 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.5.1 Nazwa zadania Wdrożenie systemu selekcji odpadów komunalnych u źródła Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.5. Wdrażanie programu gospodarki odpadami Podmiot realizujący Urząd Gminy Obszar całej gminy Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Wprowadzeni w każdym gospodarstwie domowym na terenie gminy selekcji odpadów komunalnych (papier, szkło, plastik) Ochrona środowiska oraz zmniejszenie kosztów utylizacji odpadów. 2007 2008 2009 2010 2011 x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 50 tys 50 tys 100 tys 50 tys 250 tys 300 tys 250 tys 250 tys 500 tys 250 tys 250 tys 500 tys 200 tys 250 tys 450 tys 2007 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy, MRPO 2007-2013 (podmiot/fundusz finansujący) 131 2012 2013 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.6.1 Nazwa zadania Wybudowanie sieci przekaźników mających zapewnić bezprzewodowy i bezpłatny dostęp do Internetu na terenie całej gminy Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.6. Podejmowanie działań zapewniających dostęp do sieci teletechnicznych i usługi elektroniczne (telefony, Internet, eusługi) Lokalizacja zadania Obszar całej gminy Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Wybudowanie sieci przekaźników mających zapewnić bezprzewodowy i bezpłatny dostęp do Internetu na terenie całej gminy Bezpłatny i bezprzewodowy dostęp do Internetu zdecydowanie ułatwi szeroki dostępność Internetu dla społeczeństwa wyrównując tym samym szanse rozwojowe gminy, w stosunku do lepiej rozwiniętych ośrodków. 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2011 x x 2009 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy,TVP (podmiot/fundusz finansujący) 132 2012 2010 2011 100 tys 0,9mln 1mln 100 tys 0,9mln 1mln 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.6.2 Nazwa zadania Usługi e-urzad, BIP, Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.6. Podejmowanie działań zapewniających dostęp do sieci teletechnicznych i usługi elektroniczne (telefony, Internet, eusługi) Lokalizacja zadania Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Budowa nowej infrastruktury umożliwiającej dostęp do e-technologi 2007 2008 2009 2010 2011 x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2012 2008 2009 2010 2011 100tys 100tys 200tys 150tys 150tys 300tys 150tys 150tys 300tys 150tys 150tys 300tys Budżet gminy, MRPO 2007-2013 (podmiot/fundusz finansujący) 133 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 1.6.3 Nazwa zadania Podejmowanie działań e-learningowych dla mieszkańców Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 1. Rozwinięta infrastruktura na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.6. Podejmowanie działań zapewniających dostęp do sieci teletechnicznych i usługi elektroniczne (telefony, Internet, eusługi) Lokalizacja zadania Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Budowa nowej infrastruktury umożliwiającej dostęp do e-technologi 2007 2008 2009 2010 2011 x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2012 2008 2009 2010 2011 100tys 100tys 200tys 150tys 150tys 300tys 150tys 150tys 300tys 150tys 150tys 300tys Budżet gminy, MRPO 2007-2013 (podmiot/fundusz finansujący) 134 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA 2.1.1 Nazwa zadania Budowa centrum wsi w Sieniawie Obszar INFRASTRUKTURA Cel strategiczny 2. Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Odnowa centrów wsi Lokalizacja zadania Sieniawa Podmiot realizujący Gmina Raba Wyżna ŁAD PRZESTRZENNY I ESTETYKA ZABUDOWY Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Budowa centrum wsi w Sieniawie, (parkingi, plac zabaw i rekreacji) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 100tys 300tys 400tys Budżet gminy, PROW 2007-2013 (podmiot/fundusz finansujący) 135 2010 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA - OBSZAR STRATEGICZNY: GOSPODARKA (i turystyka) KARTA ZADANIA GiT 1.1.1 Nazwa zadania Nawiązanie współpracy z punktem konsultacyjno-doradczym w Rabce Zdroju Obszar Wsparcie o charakterze informacyjno-doradczym dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą (tzw. starterzy) – broszury, ulotki, możliwość konsultacji Wsparcie dla działających przedsiębiorców (informacja o instrumentach finansowych, funduszach europejskich itd.) GOSPODARKA Cel strategiczny 1. Rozwinięta gospodarka gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości Lokalizacja zadania Budynek Urzędu Gminy Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Fundacja Rozwoju Regionu Rabka Opis zadania Zapewnienie lokalu, w którym będzie pełniony dyżur przez jeden dzień w tygodniu przez konsultanta z FRRR. Uzasadnienie Konsultacje i szkolenia pogłębią wiedzę w zakresie pozyskiwania środków oraz pisania wniosków o dotacje. Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 lipiec Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 100 tys 100 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 136 2010 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 1.1.2 Nazwa zadania Wspieranie inicjatywy powstania lokalnej organizacji przedsiębiorców Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 1. Rozwinięta gospodarka gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości Lokalizacja zadania Obszar Gminy Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Opis zadania Szkolenia, kursy, reorientacja, targi Uzasadnienie Potrzeba rozwoju lokalnej przedsiębiorczości Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2011 x x 2009 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 137 2012 2010 2011 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 1.1.3 Nazwa zadania Powstanie Rady Przedsiębiorców przy Wójcie Gminy Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 1. Rozwinięta gospodarka gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości Lokalizacja zadania Budynek Urzędu Gminy Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Fundacja Rozwoju Regionu Rabka Opis zadania Zapewnienie lokalu, w którym będzie pełniony dyżur przez jeden dzień w tygodniu przez konsultanta z FRRR. Uzasadnienie Przedsiębiorcy w Gminie Raba Wyżna stanowią grupę prężnie rozwijających się firm. SA oni motorem gospodarki, przynoszą dochody gminie. Niestety nie ma sformalizowanej współpracy z nimi. Skutkuje to brakiem informacji o ich problemach, postulatach. W bieżącym finansowaniu unijnym znajdują się pieniądze, które Gmina mogłaby pozyskać np. dla tworzenia stref usług. Jednak tego typu decyzje powinny zapadać w konsultacjach z zainteresowaną grupą. Gmina zamierza zatem korzystać z rad i sugestii przedsiębiorców, w sposób sformalizowany – najpierw poprzez utworzenie Rady przy Wójcie Gminy, a być może w przyszłości doprowadzi to do powstania lokalnej organizacji przedsiębiorców. Harmonogram i etapy 2007 2008 lipiec Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x 2008 2009 2010 50 tys 50 tys 100 tys 50 tys 50 tys 100 tys Budżet gminy, kapitał ludzki SPO 2007-2013 (podmiot/fundusz finansujący) 138 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 1.1.4 Nazwa zadania Pro-przedsiębiorcza elastyczna lokalna polityka podatkowa Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 1. Rozwinięta gospodarka gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości Lokalizacja zadania Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Fundacja Rozwoju Regionu Rabka Opis zadania Przygotowanie – w konsultacji z przedsiębiorcami Programu wspierania biznesu poprzez elastyczną politykę podatkową oraz inne formy wsparcia na poziomie Gminy Uzasadnienie Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 lipiec Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 10 tys 10 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 139 2010 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 1.1.5 Obszar Organizacja szkoleń i kursów służących przekwalifikowaniu rolników celem podjęcia pracy lub działalności gospodarczej poza rolnictwem GOSPODARKA Cel strategiczny 1. Rozwinięta gospodarka gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości Lokalizacja zadania Budynek Urzędu Gminy Podmiot realizujący Urząd Gminy Nazwa zadania Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 Gmina Inne RAZEM Fundusze europejskie, Budżet gminy 140 2014 2015 x 2010 2.000 2.000 4.000 (podmiot/fundusz finansujący) 2013 2011 2012 2013 2.000 2.000 4.000 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 1.1.6 Obszar Realizacja programów szkoleniowych dla lokalnych przedsiębiorców GOSPODARKA Cel strategiczny 1. Rozwinięta gospodarka gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Fundacja Rozwoju Regionu Rabka, MARR S.A. Opis zadania Udostępnienie sali w Telecentrum w celu przeprowadzenia szkoleń i kursów dla lokalnych przedsiębiorców. Uzasadnienie Rada Przedsiębiorców przy Wójcie Gminy ustali szczegóły współpracy dotyczące wspierania przez Gminę szkoleń i kursów dla lokalnych przedsiębiorców. Wsparcie polegać będzie np. na udostępnieniu lokali gminnych dla przeprowadzenia zajęć. Nazwa zadania Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) 2007 2008 2009 Gmina Inne RAZEM - Finansowanie (podmiot/fundusz finansujący) 141 2010 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 1.1.7 Nazwa zadania Zidentyfikowanie listy przedsięwzięć do PPP Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 1. Rozwinięta gospodarka gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości Lokalizacja zadania Budynek Urzędu Gminy Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Opis zadania W planowaniu inwestycji długofalowych należy przewidywać alternatywna realizacje niektórych z nich we współpracy z Partnerami Prywatnymi. Np. budowa basenu. Uzasadnienie Środki unijne i pomocowe są ograniczone. Należy już dziś przewidywać możliwość finansowania zadań w Partnerstwie Publiczno-Prywatnym Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy, prywatni partnerzy (podmiot/fundusz finansujący) 142 2011 2010 2012 2013 x x 2011 2014 2012 2013 300 tys 700 tys 1 mln 300 tys 700 tys 1 mln 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 1.1.8 Obszar Wspieranie rozwoju bazy noclegowej i gastronomicznej o różnym standardzie GOSPODARKA Cel strategiczny 1. Rozwinięta gospodarka gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości Lokalizacja zadania Gmina Podmiot realizujący Urząd Gminy Nazwa zadania Partnerzy Opis zadania Powstanie Program wspierania przez Gminę rozwoju bazy noclegowej Uzasadnienie Gmina Raba Wyzna widzi swój rozwój także poprzez zwiększenie ruchu turystycznego. Sąsiedztwo Rabki daje również szansę na bycie „zapleczem noclegowym” dla kuracjuszy i ich rodzin. Niestety baza noclegowa nie powstaje w naszej gminie. Wydaje się zatem zasadne, by powstał program, który pokaże system zachęt i pomocy ze strony Gminy dla inwestycji w bazę noclegową Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 lipiec Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 10 tys 10 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 143 2010 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 1.1.9 Nazwa zadania Konkursy promujące lokalną przedsiębiorczość Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 1. Rozwinięta gospodarka gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Lokalni przedsiębiorcy Opis zadania Przygotowanie regulaminów w konsultacji z Lokalną Grupą Działania przy Wójcie Gminy Uzasadnienie Dla uaktywnienia przedsiębiorców lokalnych oraz nawiązania z nimi współpracy, a w przyszłości zainicjowania powstania lokalnej organizacji przedsiębiorców Gmina przygotuje konkursy promujące przedsiębiorców. Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 wiosna Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 3 tys 5 tys 8 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 144 2010 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 1.2.1 Nazwa zadania Wyznaczenie w planach miejscowych i uzbrajanie terenów pod rozwój małej przedsiębiorczości (strefy usług z preferencjami dla inwestorów) Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 1. Rozwinięta gospodarka gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.2. Wdrożony program scalania gruntów oraz przygotowanie terenów inwestycyjnych pod działalność gospodarczą oraz turystyczno-rekreacyjną Lokalizacja zadania Podmiot realizujący Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 2011 2010 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Gmina Inne RAZEM Finansowanie (podmiot/fundusz finansujący) Zadanie bezzasadne. Obecny, aktualny miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego posiada wystarczająco duży obszar terenów z możliwością inwestycji związanej z małą przedsiębiorczością. Gmina nie posiada gruntów własnych umożliwiających wprowadzenie strefy usług z preferencjami dla inwestorów. Wykupy i zcalanie gruntów raczej nie wchodzą w grę. 145 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 1.2.2 Nazwa zadania Aktywna polityka Gminy w gospodarce gruntami (wykupy, zcalenia, grunty ANR) Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 1. Rozwinięta gospodarka gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.2. Wdrożony program scalania gruntów oraz przygotowanie terenów inwestycyjnych pod działalność gospodarczą oraz turystyczno-rekreacyjną Lokalizacja zadania Podmiot realizujący Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 2011 2010 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Gmina Inne RAZEM Finansowanie (podmiot/fundusz finansujący) Zadanie bezzasadne. Wykupy i zcalanie gruntów nie wchodzą w grę – jw. Grunty przyjęte do ANR docelowo nie mogą być przeznaczone pod działalność gospodarczą. 146 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 1.3.1 Nazwa zadania Przygotowanie programu zintegrowanej promocji gminy Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 1. Rozwinięta gospodarka gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.3. Spójna promocja Gminy Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy G.O.K., Stowarzyszenie oświatowe ECHO, organizacje pozarządowe, kluby sportowe, Stowarzyszenia katolickie Realizacja zadania poprzez organizowanie targów, imprez kulturalnych, sportowych i turystycznych w tym mających na celu promocję turystyki i gospodarstw agroturystycznych, udział w imprezach upowszechniających Gminę i region w Polsce i na świecie. Współdziałanie z instytucjami, organizacjami, stowarzyszeniami i fundacjami w zakresie działań promocyjnych, przygotowanie publikacji, folderów, broszur, ulotek promujących Gminę, plakaty turystyczno-historyczne, kalendarze, pocztówki, mapy turystyczne Gminy, co roku wydawanie map z inną sąsiadującą gminą, lokalna gazetka „Wieści Rabiańskie”, wydawanie filmów i prezentacji Gminy na płytach CD, popularyzacja Gminy i jej walorów w sieci internetowej, organizacja przeglądów, wystaw, koncertów, konkursów, spektakli, projekcji filmowych popularyzujących dorobek kulturalny, organizacja i prowadzenie zespołowych form edukacji kulturalnej i wychowania przez sztukę w formie ognisk, teatrzyków, zespołów artystycznych i kół zainteresowań, prowadzenie nauki języków obcych, tańca, gry na instrumentach, plastyki, fotografiki, organizacja nauki obsługi komputera, udostępnienie sprzętu komputerowego do powszechnego korzystania, zapewnienie dostępu do Internetu, promowanie indywidualnych uzdolnień i osiągnięć artystycznych, poetyckich i literackich mieszkańców gminy, opracowanie i wdrażanie koncepcji aktywizującej ruch turystyczny, sportowy i rekreacyjny w Gminie, lansowanie produktów regionalnych i usług lokalnych organizowanie spotkań, konferencji, promocja w mediach, wykorzystanie lokalnych mediów. Kształtowanie pozytywnego wizerunku Gminy, zainteresowanie Gminą poza jej granicami, zwiększenie promocji regionu – ruchu turystycznego, który jest motorem rozwoju lokalnego i czynnikiem przemian społecznych. Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Gmina Raba Wyżna 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 x x 2008 2009 2011 2010 20 tys 20 tys 20 tys 20 tys Budżet gminy, fundusze europejskie (podmiot/fundusz finansujący) 147 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 1.3.2 Nazwa zadania Przygotowanie i promocja ofert inwestycyjnych Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 1. Rozwinięta gospodarka gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.3. Spójna promocja Gminy Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy G.O.K., sponsorzy Opis zadania Realizacja zadania polegać będzie na skontaktowaniu się z sąsiednimi gminami i uzyskanie ich zgody (porozumienie międzygminne), zbieranie informacji w celu przygotowania materiałów promujących, wymiana informacji po między gminami na temat ofert inwestycyjnych, doskonalenie i opracowanie materiałów informacyjnych dla inwestorów w formie ofert działek inwestycyjnych oraz broszur, współpraca z gminami poprzez regularne spotkania i informowanie się nawzajem o potencjalnych inwestycjach, wspólny udział w targach i imprezach promocyjnych. Idea wspólnej promocji terenów inwestycyjnych z sąsiednimi gminami, a przez to wzbogacenie oferty inwestycyjnej Gminy Raba Wyżna. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Gmina Raba Wyżna 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 148 2011 2012 2013 x x x 2010 2011 2012 2014 2013 10 tys 10 tys 10 tys 10 tys 10 tys 10 tys 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 1.3.3 Nazwa zadania Przygotowanie monografii Gminy Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 1. Rozwinięta gospodarka gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.3. Spójna promocja Gminy Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Przedsiębiorcy, firmy chcące się reklamować Opis zadania Realizacja zadania polegać będzie na zbieraniu informacji w celu przygotowania materiałów do sporządzenia monografii Gminy. Uzasadnienie Mocny punkt promocji, który będzie dobrze służył wizerunkowi Gminy. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Gmina Raba Wyżna 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 149 2011 2012 x x 2010 2011 2013 2012 15 tys 15 tys 15 tys 15 tys 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 2.1.1 Nazwa zadania Inwentaryzacja zasobów dziedzictwa kulturowego oraz istniejącej oferty i jej jakości pod kątem turystycznym Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 2. Rozwinięta turystyka Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Dbałość o posiadane dziedzictwo kulturowe oraz promocja oferty turystycznej i Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący Urząd Gminy, G.O.K. agroturystycznej Partnerzy Opis zadania Zadanie ma na celu wydanie publikacji dotyczącej zasobu dziedzictwa kulturowego i oferty turystycznej promującej miejscowości w Gminie. Uzasadnienie Inwentaryzacja zasobów dziedzictwa kulturowego oraz oferty turystycznej poprzez wydanie publikacji Gminy przyczyni się do wzrostu atrakcyjności turystycznej Gminy. Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 10 tys 10 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 150 2010 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 2.1.2 Nazwa zadania Badanie opinii wśród turystów (identyfikacja grup, potrzeb, satysfakcji, źródła informacji i Gminie) Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 2. Rozwinięta turystyka Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Dbałość o posiadane dziedzictwo kulturowe oraz promocja oferty turystycznej i Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Turyści, właściciele gospodarstw agroturystycznych Opis zadania Zadanie ma na celu przeprowadzenie badania ankieterskiego wśród turystów odwiedzających w zakresie atrakcyjności i oferty turystycznej Gminy (…) Uzasadnienie Zorientowanie się oceniających osób przyjeżdżających w celach turystycznych pozwoli na dostosowanie oferty do potrzeb turystów. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie agroturystycznej 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 2014 2013 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 151 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 2.1.3 Nazwa zadania Opracowanie strategii turystycznej gminy Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 2. Rozwinięta turystyka Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Dbałość o posiadane dziedzictwo kulturowe oraz promocja oferty turystycznej i Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Mieszkańcy gminy Opis zadania Zadanie ma na celu opracowanie strategii turystycznej Gminy. Uzasadnienie Przygotowanie strategii turystycznej Gminy do realizacji regulowanych zadań zgodnie z przyjętymi założeniami. Harmonogram i etapy agroturystycznej 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 2010 2011 2012 2013 10 tys 10 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) Wykreślić: strategia turystyczna Gminy jest wpisana w strategię rozwoju Gminy 152 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 2.1.4 Nazwa zadania Remont i renowacja obiektów dziedzictwa kulturowego: kaplice, dzwonnice, kościółki, dworki, umocnienia i fortyfikacje, groby Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 2. Rozwinięta turystyka Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Dbałość o posiadane dziedzictwo kulturowe oraz promocja oferty turystycznej i Lokalizacja zadania Raba Wyżna – Dwór, kapliczki, przydrożne, krzyże, Sieniawa – Dworek, kościołek, spichlerze, dzwonnice, itp. Podmiot realizujący Właściciele obiektów zabytków (ANR – Agencja Nieruchomości Rolnej, Parafia Rzymsko-katolicka, Zakłady szklarskie, prywatni właściciele) Partnerzy Wojewódzki Konserwator Ochrony Zabytków, Urząd Gminy Opis zadania Zadanie ma na celu odnowienie zabytków i dóbr kultury zgodnie ze sporządzonym harmonogramem prac wraz z tabliczkami informacyjnymi. Uzasadnienie Zabezpieczenie przed zniszczeniem i zapomnieniem obiektów dziedzictwa kultury. Podniesienie świadomości historycznej lokalnej społeczności oraz odwiedzających turystów. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie agroturystycznej 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x x x x x x x x 2008 2009 2010 2007 Gmina Inne RAZEM 5 tys 5 tys 10 tys 10 tys 10 tys 20 tys 10 tys 10 tys 20 tys 2011 10 tys 10 tys 20 tys 2012 10 tys 10 tys 20 tys 2013 10 tys 10 tys 20 tys Budżet gminy, fundusze europejskie, Wojewódzki konserwator zabytków (podmiot/fundusz finansujący) 153 2014 10 tys 10 tys 20 tys Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 2.1.5 Nazwa zadania Oznakowanie atrakcyjnych miejsc Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 2. Rozwinięta turystyka Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Dbałość o posiadane dziedzictwo kulturowe oraz promocja oferty turystycznej i Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Mieszkańcy gminy Opis zadania Zadanie ma na celu identyfikację i uwidocznienie miejsc atrakcyjnych z punktu widzenia turystyki. Uzasadnienie Szeroki dostęp do informacji o lokalnych atrakcjach turystycznych wzbogaci ofertę turystyczną Gminy. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie agroturystycznej 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x x x x x x x x 2008 2009 2007 Gmina Inne RAZEM 2010 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys Budżet gminy, fundusze europejskie (podmiot/fundusz finansujący) 154 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 2.1.6 Nazwa zadania Identyfikacja lokalnych tradycji, legend i sławnych osób Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 2. Rozwinięta turystyka Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Dbałość o posiadane dziedzictwo kulturowe oraz promocja oferty turystycznej i Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący G.O.K., Urząd Gminy Partnerzy Mieszkańcy Opis zadania Zadanie ma na celu kultywowanie lokalnych tradycji, upowszechnianie legend oraz przybliżenie społeczeństwu sławnych osób z terenu Gminy poprze organizowanie spotkań tematycznych. Podniesienie świadomości społecznej o posiadanym dziedzictwie kulturowym pozytywnie wpłynie na atrakcyjność promocji Gminy. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie agroturystycznej 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x x x x x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys 1 tys Budżet gminy, fundusze europejskie (podmiot/fundusz finansujący) 155 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 2.1.7 Nazwa zadania Przygotowanie lokalnego programu opieki nad zabytkami Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 2. Rozwinięta turystyka Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Dbałość o posiadane dziedzictwo kulturowe oraz promocja oferty turystycznej i agroturystycznej Lokalizacja zadania Podmiot realizujący Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x x x x x x x x 2008 2009 2007 Gmina Inne RAZEM 2010 2011 2012 10.000 10.000 Budżet gminy, Konserwator zabytków, fundusze europejskie (podmiot/fundusz finansujący) 156 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 2.2.1 Nazwa zadania Tworzenie warunków do powstawania bazy do uprawiania sportów zimowych Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 2. Rozwinięta turystyka Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.2. Budowa szlaków turystycznych, atrakcji turystycznych i miejsc wypoczynku Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Prywatni inwestorzy Opis zadania Stworzenie możliwości do utworzenia bazy sportów zimowych na terenach położonych częściowo w Rokicinach Podhalańskich a częściowo w Rabie Wyżnej. Uzasadnienie Utworzenie bazy narciarskiej podniesie atrakcyjność gminy i przyciągnie większą liczbę gości. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Rokiciny Podhalańskie oraz cala gmina 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2011 2012 2013 x x x x 2009 Gmina Inne RAZEM 2010 2011 100 tys 100 tys 50 tys 50 tys 100 tys 100 tys 50 tys 50 tys Budżet gminy, fundusze europejskie, środki prywatne (podmiot/fundusz finansujący) 157 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 2.2.2 Nazwa zadania Wytyczenie szlaków pieszych i rowerowych w Rokicinach Podhalańskich Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 2. Rozwinięta turystyka Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.2. Budowa szlaków turystycznych, atrakcji turystycznych i miejsc wypoczynku Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Klub sportowy, rada sołecka, OSP Opis zadania Przygotowanie ścieżek rowerowych i pieszych w kierunku od stacji PKP do Piątkowej Góry i Rabskiej Góry. Uzasadnienie Wytyczenie szlaków pieszych i rowerowych pozwoli uatrakcyjnić pobyt wczasowiczów przyjeżdżających do miejscowości. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Rokiciny Podh. 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 x x x 2009 2010 2011 100 tys 100 tys 200 tys 50 tys 50 tys 100 tys 150 tys 150 tys 300 tys 2008 2012 Budżet gminy, fundusze europejskie, środki prywatne (podmiot/fundusz finansujący) 158 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 2.2.3 Nazwa zadania Wytyczenie ścieżek edukacyjnych na terenie Gminy Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 2. Rozwinięta turystyka Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.2. Budowa szlaków turystycznych, atrakcji turystycznych i miejsc wypoczynku Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Klub sportowy, rada sołecka, OSP Opis zadania Przygotowanie ścieżek rowerowych i pieszych w kierunku od stacji PKP do Piątkowej Góry i Rabskiej Góry. Uzasadnienie Wytyczenie szlaków pieszych i rowerowych pozwoli uatrakcyjnić pobyt wczasowiczów przyjeżdżających do miejscowości. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Rokiciny Podh. 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 x x x 2008 2012 2009 2010 2011 100 tys 100 tys 200 tys 100 tys 100 tys 200 tys 150 tys 150 tys 300 tys Budżet gminy, fundusze europejskie, środki prywatne (podmiot/fundusz finansujący) 159 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 2.3.1 Obszar Rozwój działalności szkoleniowo-doradczej przyczyniającej się do profesjonalizacji świadczenia usług turystycznych; GOSPODARKA Cel strategiczny 2. Rozwinięta turystyka Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.3 Rozwój usług agroturystycznych Podmiot realizujący ODR, Urząd Gminy Partnerzy Mieszkańcy gminy Opis zadania Zadanie ma na celu organizację ruchu turystyki wiejskiej. Uzasadnienie Zachęcenie mieszkańców gminy do tworzenia i prowadzenia gospodarstw agroturystycznych. Nazwa zadania Harmonogram i etapy Gmina Raba Wyżna 2007 2008 2009 2010 2011 2012 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) 2007 2008 2009 Gmina Inne RAZEM (podmiot/fundusz finansujący) 160 2014 2015 x 2010 1 tys 1 tys Finansowanie 2013 2011 2012 2013 1 tys 1 tys 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 2.3.2 Nazwa zadania Promocja lokalnych gospodarstw agroturystycznych w ramach Gminnego Stowarzyszenia Agroturystycznego Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 2. Rozwinięta turystyka Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.3 Rozwój usług agroturystycznych Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Rolnicy prowadzący gospodarstwa agroturystyczne z terenu gminy. Opis zadania Zadanie ma na celu promocję gminy oraz gospodarstw agroturystycznych m. in. poprzez udział w targach agroturystycznych, „Małopolska Giełda Agroturystyczna” Uzasadnienie Promocja gminy Raba Wyżna spowoduje rozwój usług agroturystycznych. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Gmina Raba Wyżna 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x 2009 2010 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2011 2012 2014 2013 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 161 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 2.3.3 Nazwa zadania Organizowanie dla zainteresowanych prowadzeniem działalności agroturystycznej wizyt studyjnych we wzorcowych gospodarstwach agroturystycznych Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 2. Rozwinięta turystyka Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.3 Rozwój usług agroturystycznych Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Gospodarstwa agroturystyczne i ekologiczne z terenu gminy Raba Wyżna Opis zadania Zadanie ma na celu organizację wyjazdów szkoleniowych do gospodarstw prowadzących działalność agroturystyczną na wysokim poziomie dla przedstawicieli Stowarzyszenia Gospodarstw Agroturystycznych Gminy Raba Wyżna. Podnoszenie kwalifikacji osób prowadzących działalność w zakresie agroturystyki i rolnictwa ekologicznego. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Gmina Raba Wyżna 2007 2008 2009 2010 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2011 2012 x 2009 2010 2013 2014 x 2011 2012 2013 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 162 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 2.3.4 Nazwa zadania Koordynacja działalności gospodarstw agroturystycznych specjalizacja gospodarstw agroturystycznych (noclegowe, rzemieślnicze, skanseny, cateringowe, hodowlane, etc.); Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 2. Rozwinięta turystyka Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.3 Rozwój usług agroturystycznych Podmiot realizujący Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 2011 2010 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Gmina Inne RAZEM Finansowanie (podmiot/fundusz finansujący) WYKREŚLIĆ: Zadanie dotyczy wewnętrznej współpracy w zakresie prowadzenia gospodarstw agroturystycznych między tymi gospodarstwami działającymi na terenie gminy. 163 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA GiT 2.3.5 Nazwa zadania Opracowanie i wdrożenie systemu kategoryzacji agroturystycznych działających na terenie gminy; Obszar GOSPODARKA Cel strategiczny 2. Rozwinięta turystyka Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.3 Rozwój usług agroturystycznych gospodarstw Podmiot realizujący Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 2011 2010 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Gmina Inne RAZEM Finansowanie (podmiot/fundusz finansujący) WYKREŚLIĆ: System kategoryzacji gospodarstw agroturystycznych jest wdrażany przez Polską Federację Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne”. Gospodarstwa zainteresowane wdrażaniem tego systemu muszą zwrócić się z wnioskiem do Federacji Turystyki o jej przeprowadzenie. 164 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA - OBSZAR STRATEGICZNY: ŚRODOWISKO (w tym rolnictwo) KARTA ZADANIA Śr. 1.1.1 Nazwa zadania Podnoszenie świadomości ekologicznej wśród mieszkańców w zakresie ochrony środowiska tj. utrzymania porządku i czystości w gminie oraz zanieczyszczeń spowodowanych spalaniem odpadów i wypalaniem traw Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 1. Podejmowane są działania, które maja zagwarantować czyste i ekologiczne środowisko w gminie Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.1. Stwarzane są warunki do pozyskania energii ze źródeł ekologicznych Podmiot realizujący Szkoły ( podstawowe, gimnazja), Urząd Gminy Partnerzy Mieszkańcy gminy Opis zadania Zadanie ma na celu uświadomienie mieszkańcom szkodliwości i zagrożenia spalania odpadów niebezpiecznych dla zdrowia. Akcję należy rozpocząć od szkół i prowadzić we wszystkich grupach społecznych poprzez: szkolenia dorosłych, „pogadanki’’ organizowane w szkołach z dziećmi i młodzieżą. Niska świadomość ekologiczna wśród ludzi powoduje duże zanieczyszczenie środowiska, powstawanie dzikich wysypisk. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Gmina Raba Wyżna 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 Budżet gminy ( Gminny Fundusz Ochrony Środowiska) (podmiot/fundusz finansujący) 165 2014 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 1.1.2 Nazwa zadania Edukacja ekologiczna w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 1. Podejmowane są działania, które maja zagwarantować czyste i ekologiczne środowisko w gminie Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.1. Stwarzane są warunki do pozyskania energii ze źródeł ekologicznych Podmiot realizujący ODR, Urząd Gminy Partnerzy Rolnicy, mieszkańcy gminy Opis zadania Zadanie ma na celu organizację szkoleń w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii oraz udział mieszkańców w seminarium ,,Odnawialne źródła energii’’ w Krakowie. Brak świadomości mieszkańców na temat możliwości wykorzystania źródeł energii odnawialnych, wskazanie źródeł finansowania takich przedsięwzięć dla mieszkańców. Realizacja tego celu przyczyni się do oszczędzania zasobów surowców energetycznych oraz redukcji emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Gmina Raba Wyżna 2007 2008 2009 2010 2011 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 2012 2013 2010 2011 2012 1.000 1.000 1.000 1.000 Fundusze europejskie , Budżet Gminy (podmiot/fundusz finansujący) 166 2014 2015 x 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 1.2.1 Nazwa zadania Montaż kolektorów słonecznych na budynkach prywatnych i gminnych Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 1. Podejmowane są działania, które maja zagwarantować czyste i ekologiczne środowisko w gminie Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.2. Stopniowa likwidacja niskiej emisji Podmiot realizujący Starostwo Powiatowe, Urząd Gminy, Partnerzy Mieszkańcy gminy Opis zadania Zadanie ma na celu projekt i montaż kolektorów słonecznych na budynkach prywatnych i gminnych dla ok. 600 odbiorców. Uzasadnienie Realizacja tego celu przyczyni się do oszczędzania zasobów surowców energetycznych oraz redukcji emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie (podmiot/fundusz finansujący) Gmina Raba Wyżna 2007 2008 2009 2010 2011 x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2012 2013 2008 2009 2010 2011 80.000 1.000.000 1.080.000 80.000 1.000.000 1.080.000 80.000 1.000.000 1.080.000 80.000 1.000.000 1.080.000 2014 2012 2015 2013 Fundusze europejskie, Budżet Gminy ( Gminny Fundusz Ochrony Środowiska ), mieszkańcy gminy. 167 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 1.2.2 Nazwa zadania Promocja alternatywnych źródeł energii Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 1. Podejmowane są działania, które maja zagwarantować czyste i ekologiczne środowisko w gminie Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.2. Stopniowa likwidacja niskiej emisji Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 2011 2010 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Gmina Inne RAZEM Finansowanie (podmiot/fundusz finansujący) WYKREŚLIĆ: Zadanie o tym samym charakterze opisane zostało w karcie zadania 1.1.2. ( zad.: Edukacja ekologiczna w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii ) 168 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 1.3.1 Nazwa zadania Utylizacja odpadów zawierających azbest Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 1. Podejmowane są działania, które maja zagwarantować czyste i ekologiczne środowisko w gminie Cel pośredni/ szczegółowy 1.3. Prowadzone są działania uświadamiające zagrożenia płynące z niewłaściwego Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący Urząd Gminy, Starostwo Powiatowe Partnerzy Mieszkańcy gminy Opis zadania Zadanie ma na celu współfinansowanie wywozu eternitu do miejsca utylizacji. Uzasadnienie Zapobieganie skażeniu środowiska, gleby i wody oraz zdrowia ludzi poprzez ograniczenie nieprawidłowego obchodzenia się z tym odpadem niebezpiecznym. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie gospodarowania odpadami 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2014 2008 2009 2010 2011 2012 2013 13.000 13.000 26.000 13.000 13.000 26.000 13.000 13.000 26.000 13.000 13.000 26.000 13.000 13.000 26.000 13.000 13.000 26.000 Budżet Starostwa Powiatowego, budżet Gminy, mieszkańcy gminy. (podmiot/fundusz finansujący) 169 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 1.4.1 Nazwa zadania Monitoring w zakresie prawidłowego stosowania środków ochrony roślin w gospodarstwach rolnych – badania stanu technicznego opryskiwaczy Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 1. Podejmowane są działania, które maja zagwarantować czyste i ekologiczne środowisko w gminie Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.4. Stworzenie systemu monitoringu środowiska Podmiot realizujący Podmioty prowadzące działalność z zakresu badań technicznych opryskiwaczy, ODR, Urząd Gminy, Partnerzy Gmina Raba Wyżna rolnicy Opis zadania Zadanie ma na celu badanie stanu technicznego opryskiwaczy ciągnikowych oraz organizację kursu z zakresu ochrony roślin. Uzasadnienie Dobry stan techniczny opryskiwaczy pozwoli uchronić glebę przed wysokim zanieczyszczeniem substancjami czynnymi znajdującymi się w środkach ochrony roślin, stosowanych pod uprawy rolnicze. Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie (podmiot/fundusz finansujący) 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2013 2014 2015 x 2009 1.000 2.000 3.000 2010 2011 2012 2013 2014 1.000 2.000 3.000 Budżet Gminy ( Gminny Fundusz Ochrony Środowiska – dofinansowanie 50% kosztów badania technicznego i kursu ochrony roślin), rolnicy 170 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 1.4.2 Nazwa zadania Wapnowanie gleb w gospodarstwach rolnych Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 1. Podejmowane są działania, które maja zagwarantować czyste i ekologiczne środowisko w gminie Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.4. Stworzenie systemu monitoringu środowiska Podmiot realizujący Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 2011 2010 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Gmina Inne RAZEM Finansowanie (podmiot/fundusz finansujący) WYKREŚLIĆ: Zadanie bardzo trudne do realizacji, brak jest jednostek zajmujących się rozprowadzaniem wapna nawozowego. 171 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 1.4.3 Nazwa zadania Gminny monitoring stanu środowiska, badanie stanu gleb. Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 1. Podejmowane są działania, które maja zagwarantować czyste i ekologiczne środowisko w gminie Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.4. Stworzenie systemu monitoringu środowiska Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy ODR, rolnicy Opis zadania Zadanie ma na celu analizę stanu gleb, która może w konsekwencji przyczynić się do poprawy jakości gleby poprzez częstsze stosowanie nawozów wapniowych przez rolników. Zadanie obejmuje: badanie zakwaszenia gleby, badanie zawartości w glebie fosforu, potasu i magnezu. Badania zwiększą świadomość rolników w zakresie wapnowania gleb, ochrony gleb przed degradacją oraz zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł rolniczych. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Gmina Raba Wyżna 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 2007 Gmina Inne RAZEM Budżet Gminy ( Gminny Fundusz Ochrony Środowiska) (podmiot/fundusz finansujący) 172 2014 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 2.1.1 Nazwa zadania Organizacja szkoleń w zakresie pozyskiwania środków pomocowych przez gospodarstwa rolne Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 2. Aktywność rolników skupia się na prowadzeniu w sposób opłacalny produkcji zdrowej, ekologicznej żywności Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Prowadzona jest edukacja rolników w zakresie opłacalnej produkcji, Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący ODR, IR, Urząd Gminy Partnerzy Rolnicy Opis zadania Zadanie ma na celu organizację szkoleń dotyczących Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 w zakresie działań, z których mogą skorzystać gospodarstwa rolne. Pomoc rolnikom w pozyskaniu środków unijnych na modernizację gospodarstw . Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie pozyskiwania środków oraz skutecznej promocji swoich produktów 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 2007 Gmina Inne RAZEM Fundusze europejskie (podmiot/fundusz finansujący) 173 2014 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 2.1.2 Nazwa zadania Organizacja szkoleń w zakresie chowu bydła mlecznego Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 2. Aktywność rolników skupia się na prowadzeniu w sposób opłacalny produkcji zdrowej, ekologicznej żywności Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Prowadzona jest edukacja rolników w zakresie opłacalnej produkcji, Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący ODR, IR, ARR, Urząd Gminy Partnerzy Rolnicy Opis zadania Zadanie ma na celu organizację szkoleń dotyczących chowu bydła mlecznego Uzasadnienie Zadanie ma na celu rozwijanie świadomości w zakresie chowu bydła, opłacalności produkcji mleka, produktów mlecznych w ramach niskonakładowej gospodarki górskiej oraz zasad kwotowania produkcji mleka. Harmonogram i etapy pozyskiwania środków oraz skutecznej promocji swoich produktów 2007 2008 2009 2010 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2011 2012 x 2009 1.000 1.000 Fundusze europejskie (podmiot/fundusz finansujący) 174 2010 2013 2014 2015 x 2011 1.000 1.000 2012 2013 1.000 1.000 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 2.1.3 Nazwa zadania Organizacja szkoleń i doradztwa dla rolników produkujących lub planujących produkcję żywności ekologicznej Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 2. Aktywność rolników skupia się na prowadzeniu w sposób opłacalny produkcji zdrowej, ekologicznej żywności Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Prowadzona jest edukacja rolników w zakresie opłacalnej produkcji, Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący ODR, Urząd Gminy Partnerzy Rolnicy Opis zadania Zadanie ma na celu organizację kursu ,,rolnictwa ekologicznego’’ – Jak założyć i prowadzić prawidłowo gospodarstwo ekologiczne’’. Uzasadnienie Podnoszenie kwalifikacji rolników prowadzących gospodarstwa ekologiczne. Harmonogram i etapy pozyskiwania środków oraz skutecznej promocji swoich produktów 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 Gmina Inne RAZEM 2009 1.000 Rolnicy, fundusze europejskie (podmiot/fundusz finansujący) 175 2010 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 2.1.4 Nazwa zadania Pomoc rolnikom w uzyskaniu niezbędnych certyfikatów producenta żywności ekologicznej Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 2. Aktywność rolników skupia się na prowadzeniu w sposób opłacalny produkcji zdrowej, ekologicznej żywności Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Prowadzona jest edukacja rolników w zakresie opłacalnej produkcji, Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący Jednostki prowadzące certyfikację gospodarstw ekologicznych, ODR Partnerzy Rolnicy Opis zadania Zadanie ma na celu pomoc rolnikom w przygotowywaniu dokumentacji aplikacyjnej oraz dokumentacji wymaganej przy prowadzeniu gospodarstw ekologicznych. Ułatwienie rolnikom prowadzącym gospodarstwa ekologiczne lub znajdujących się w okresie przestawiania składania corocznej dokumentacji gospodarstwa do czego są zobowiązani określonymi przepisami. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie pozyskiwania środków oraz skutecznej promocji swoich produktów 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 2013 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 Rolnicy (podmiot/fundusz finansujący) 176 2014 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 2.1.5 Nazwa zadania Udział rolników w targach promocji zdrowej żywności ,, Małopolski smak’’ Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 2. Aktywność rolników skupia się na prowadzeniu w sposób opłacalny produkcji zdrowej, ekologicznej żywności Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Prowadzona jest edukacja rolników w zakresie opłacalnej produkcji, Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący Małopolski Urząd Wojewódzki Partnerzy Rolnicy prowadzący gospodarstwa ekologiczne i agroturystyczne , ODR , Starostwo Powiatowe, Urząd Gminy. Zadanie ma na celu udział rolników z terenu gminy w targach promocji zdrowej żywności. Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie pozyskiwania środków oraz skutecznej promocji swoich produktów Promocja zdrowej żywności, regionalnych produktów tradycyjnych, gospodarstw agroturystycznych. Targi organizowane są corocznie w okresie letnim ( sierpień) w miejscowości na terenie powiatu nowotarskiego. 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 2007 Gmina Inne RAZEM Fundusze europejskie, budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 177 2014 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 2.1.6 Nazwa zadania Zalesianie gruntów nieużytkowanych rolniczo Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 2. Aktywność rolników skupia się na prowadzeniu w sposób opłacalny produkcji zdrowej, ekologicznej żywności Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Prowadzona jest edukacja rolników w zakresie opłacalnej produkcji, Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący ODR, ARIMR, Urząd Gminy Partnerzy Rolnicy Opis zadania Zadanie ma na celu organizację szkoleń dotyczących możliwości uzyskania dofinansowania na zalesianie gruntów rolnych. Uzasadnienie W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 można uzyskać wsparcie finansowe na założenie uprawy leśnej, pielęgnację oraz wyłączenie gruntów rolnych z produkcji. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie pozyskiwania środków oraz skutecznej promocji swoich produktów 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 2007 Gmina Inne RAZEM Fundusze europejskie (podmiot/fundusz finansujący) 178 2014 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 2.1.7 Nazwa zadania Rozwój upraw roślin energetycznych Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 2. Aktywność rolników skupia się na prowadzeniu w sposób opłacalny produkcji zdrowej, ekologicznej żywności Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Prowadzona jest edukacja rolników w zakresie opłacalnej produkcji, pozyskiwania środków oraz skutecznej promocji swoich produktów Lokalizacja zadania Podmiot realizujący Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 2011 2010 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Gmina Inne RAZEM Finansowanie (podmiot/fundusz finansujący) WYKREŚLIĆ: Zadanie o tym samym charakterze opisane zostało w karcie zadania 1.1.2. ( zad.: Edukacja ekologiczna w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii ) 179 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 2.2.1 Nazwa zadania Wykonanie strony internetowej dotyczącej gospodarstw ekologicznych i produktów ekologicznych Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 2. Aktywność rolników skupia się na prowadzeniu w sposób opłacalny produkcji zdrowej, ekologicznej żywności Cel pośredni/ szczegółowy 2.2. Prowadzona są działania mające na celu rozwój rolnictwa ekologicznego oraz Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący Urząd Gminy, ODR Partnerzy Rolnicy prowadzący gospodarstwa ekologiczne Opis zadania Zadanie ma na celu utworzenie strony internetowej promującej gospodarstwa ekologiczne i produkty pochodzące z tych gospodarstw. Uzasadnienie Brak informacji na temat istnienia tych gospodarstw i prowadzenia produkcji ekologicznej. Harmonogram i etapy wspólna promocje i sprzedaż produktów 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 Gmina Inne RAZEM 2010 2.000 2.000 Budżet gminy, (podmiot/fundusz finansujący) 180 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 2.2.2 Nazwa zadania Organizacja szkoleń w zakresie programów rolno-środowiskowych Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 2. Aktywność rolników skupia się na prowadzeniu w sposób opłacalny produkcji zdrowej, ekologicznej żywności Cel pośredni/ szczegółowy 2.2. Prowadzona są działania mające na celu rozwój rolnictwa ekologicznego oraz Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący ODR, IR, Urząd Gminy wspólna promocje i sprzedaż produktów Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Zadania ma na celu organizację szkoleń dotyczących możliwości korzystania z programów rolno-środowiskowych min. w zakresie : rolnictwa ekologicznego, ochrony lokalnych ras zwierząt gospodarskich, rolnictwa zrównoważonego, ekstensywnych trwałych użytków zielonych. Zachęcenie rolników do prowadzenia produkcji rolnej w sposób przyjazny środowisku naturalnemu. 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 2007 Gmina Inne RAZEM Fundusze europejskie (podmiot/fundusz finansujący) 181 2014 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 2.2.3 Nazwa zadania Prowadzenie kampanii informacyjnych oraz szkoleniowych na temat możliwości tworzenia grup producenckich ( przy wykorzystaniu różnych form prawnych) i korzyści wynikających ze wspólnego prowadzenia działalności agrobiznesowych. Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 2. Aktywność rolników skupia się na prowadzeniu w sposób opłacalny produkcji zdrowej, ekologicznej żywności Cel pośredni/ szczegółowy 2.2. Prowadzona są działania mające na celu rozwój rolnictwa ekologicznego oraz wspólna promocje i sprzedaż produktów Lokalizacja zadania Podmiot realizujący Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 2011 2010 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Gmina Inne RAZEM Finansowanie (podmiot/fundusz finansujący) WYKREŚLIĆ: Zadanie o tym charakterze nie jest możliwe do realizacji na terenie gminy Raba Wyżna w związku z dużym rozdrobnieniem gospodarstw w gminie i wielokierunkowością produkcji rolnej . 182 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA Śr. 2.3.1 Nazwa zadania Kampania informacyjna skierowana do rolników w zakresie instrumentów ułatwiających przemianę pokoleniową na obszarach wiejskich – renty strukturalne, premie dla młodych rolników w celu przejmowania i unowocześniania gospodarstw rolnych. Obszar ŚRODOWISKO Cel strategiczny 2. Aktywność rolników skupia się na prowadzeniu w sposób opłacalny produkcji zdrowej, ekologicznej żywności Cel pośredni/ szczegółowy 2.3. Stwarzane są warunki dla ludzi młodych, przejmujących gospodarstwa rolne do prowadzenia opłacalnej produkcji z wykorzystaniem możliwości, które stwarza Unia Europejska. Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący ODR, IR, Urząd Gminy Partnerzy Rolnicy Opis zadania Zadanie ma na celu organizację szkoleń informacyjnych w zakresie programów wsparcia w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach działań: renty strukturalne, ułatwienie startu młodym rolnikom. Rozwijanie świadomości wśród rolników w zakresie możliwości przechodzenia na renty strukturalne przed osiągnięciem wieku emerytalnego, oraz możliwości uzyskania pomocy finansowej przez osoby przejmujące gospodarstwa. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 2007 Gmina Inne RAZEM Fundusze europejskie (podmiot/fundusz finansujący) 183 2014 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA - OBSZAR STRATEGICZNY: EDUKACJA I KULTURA KARTA ZADANIA EiK 1.1.1 Nazwa zadania Budowa lub adaptacja pomieszczeń pod przedszkola Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wdrażanie programu systematycznej poprawy bazy oświatowej oraz Lokalizacja zadania Budowa lub adaptacja pomieszczeń dla dzieci uczęszczających do przedszkola. Sieniawa Podmiot realizujący Urząd gminy Partnerzy Sołectwo, rodzice, wolontariat Opis zadania Modernizacja w oparciu o aktualne przepisy BHP i oświatowe Uzasadnienie Zapewnienie bezpieczeństwa, prawidłowego rozwoju i przygotowania do podjęcia obowiązków szkolnych. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie wyposażenia w niezbędny sprzęt i pomoce naukowe 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 Gmina Inne RAZEM Budżet Gminy Raba Wyżna (podmiot/fundusz finansujący) 184 2011 2012 x x 2010 2013 2011 2012 300 tys 500 tys 300 tys 500 tys 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.1.2 Nazwa zadania Modernizacja boisk sportowych i zaplecza sportowego przy szkołach Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wdrażanie programu systematycznej poprawy bazy oświatowej oraz Lokalizacja zadania Modernizacja boisk sportowych przy szkołach;Harkabuz, Rokiciny P., Sieniawa, Skawa nr 3, Bielanka P. Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Stowarzyszenia sportowe wyposażenia w niezbędny sprzęt i pomoce naukowe Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Dotychczasowe boiska nie spełniaj wymogów i potrzeb szkoły, wymogów BHP, nie umożliwiają realizacji programów wychowania fizycznego. 2007 2008 2009 2010 2011 x x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 2010 388 tys 500 tys 500 tys 1mln 500 tys 500 tys 1 mln 388 tys Budżet gminy, Ministerstwo sportu (podmiot/fundusz finansujący) 185 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.1.3 Nazwa zadania Place zabaw przy przedszkolach Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wdrażanie programu systematycznej poprawy bazy oświatowej oraz Lokalizacja zadania Sieniawa- tworzenie. Modernizacja- Raba Wyzna, Skawa, Rokiciny P. Podmiot realizujący Urząd gminy Partnerzy Sponsorzy wyposażenia w niezbędny sprzęt i pomoce naukowe Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 x x x 2008 2009 2010 2012 2011 40 tys 50 tys 50 tys 40 tys 50 tys 50 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 186 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.1.4 Nazwa zadania Świetlice przyszkolne Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wdrażanie programu systematycznej poprawy bazy oświatowej oraz Lokalizacja zadania Wszystkie szkoły na terenie gminy Podmiot realizujący Szkoła wyposażenia w niezbędny sprzęt i pomoce naukowe Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Dzieci czekające na bus szkolny, dzieci, które są same w domu, lub z rodzin patologicznych powinny zostawać w świetlicach i pod kierunkiem nauczycieli przygotowywać się do zajęć 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x 2008 2014 2009 2010 2011 2012 2013 100 tys 100 tys 110 tys 110 tys 115 tys 100 tys 100 tys 110 tys 110 tys 115 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 187 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.1.5 Nazwa zadania Budowa sal gimnastycznych Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wdrażanie programu systematycznej poprawy bazy oświatowej oraz Lokalizacja zadania Szkoła Podstawowa w Bielance i Harkabuzie Podmiot realizujący Gmina Raba Wyzna wyposażenia w niezbędny sprzęt i pomoce naukowe Partnerzy Opis zadania Budowa sal gimnastycznych przy szkołach w Bielance i Harkabuzie Uzasadnienie Szkoły jako jedyne w gminie nie posiadają sal gimnastycznych. Dotychczasowe zastępcze sale nie spełniają potrzeb szkoły, wymogów BHP. Nie umożliwiają realizacji programó wychowania fizycznego. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 Gmina Inne RAZEM 2011 2012 x x 2010 2011 2012 500 tys 1,5mln 2mln 500 tys 1,5mln 2mln Budżet gminy, Ministerstwo Sportu, środki unijne (podmiot/fundusz finansujący) 188 2013 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.1.6 Nazwa zadania Ogrodzenie budynków szkolnych i boisk sportowych Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wdrażanie programu systematycznej poprawy bazy oświatowej oraz Lokalizacja zadania S.P. Harkabuz, S.P. Rokiciny, Gimnazjum nr 2 w Rabie, S.P. Raba Wyzna, Gimnazjum i S.P. w Skawie 1, S.P. Sieniawa Podmiot realizujący Wójt wyposażenia w niezbędny sprzęt i pomoce naukowe Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie S.P. Sieniawa – zamontowanie słupków z łańcuchami wzdłuż chodnika przy szkole, wykonanie ogrodzenia wokół Szkoły Podstawowej w Rokicinach Podhalańskich oraz ogrodzenia boiska sportowego przy szkole. Szkoła i boisko w Harkabuzie są ogrodzone od drogi. Ogrodzenie w S.P. Rabie jest zniszczone. Dokończenie ogrodzenia w Gimnazjum nr 1 w Rabie. Brak ogrodzenia boiska szkolnego w Rokicinach stanowi zagrożenie bezpieczeństwa uczniów w czasie zajęć sportowych. Częściowe ogrodzenie terenu wokół szkoły w Rokicinach wymaga uzupełnienia. 2007 2008 2009 2010 2011 x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2012 2008 2009 2010 2011 200 tys 100 tys 100 tys 200 tys 200 tys 100 tys 100 tys 200 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 189 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.1.7 Nazwa zadania Termomodernizacja szkoły Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wdrażanie programu systematycznej poprawy bazy oświatowej oraz Lokalizacja zadania S.P. w Harkabuzie, S.P. w Sieniawie, S.P. w Rokicinach Podhalańskich, S.P. w Bielance, S.P. nr 1 – Filia - Skawa Podmiot realizujący Wójt wyposażenia w niezbędny sprzęt i pomoce naukowe Partnerzy Opis zadania Ocieplenie budynków z zewnątrz, wymiana centralnego ogrzewania, wymiana dachu Uzasadnienie Szkoła wymaga generalnego remontu. Termomodernizacja szkół umożliwi ekonomiczne użytkowanie obiektów. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2010 2008 2009 265 tys 265 tys 530 tys 265 tys 265 tys 530 tys 2011 2010 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Budżet gminy, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska, Ministerstwo Edukacji (podmiot/fundusz finansujący) 190 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Karta Zadania E i K 1.1? Nazwa zadania: bieżące remonty szkół i przedszkoli Lokalizacja zadania: Gimnazjum nr 2 Skawa – remont zaplecza Sali gimnastycznej i dolnego korytarza (malowanie, cyklinowanie i sala komputerowa), Szkoła Podstawowa w Rokicinach Podh. – remont zastępczej sali gimnastycznej i dostosowanie jej do nowego przeznaczenia (sala lekcyjna, szatnie, świetlica); wyłożenie otoczenia szkoły kostką brukową, modernizacja łazienki, malowanie sal lekcyjnych i korytarzy, wymiana barierek na klatce schodowej – odpowiednia wysokość, Przedszkole w Sieniawie – malowanie pomieszczeń pilnych (sale przedszkolne), Przedszkole w Rokicinach Podh. – remont łazienki, malowanie jadalni, sal zabaw, wymiana okien, Przedszkole w Rabie Wyżnej – remont i malowanie pomieszczeń po Gminnym Ośrodku Kultury, S.P. nr 1 – Filia – Skawa – ocieplenie budynku, wymiana okien, Przedszkole w Skawie – malowanie pomieszczeń, S.P. Sieniawa – wymiana posadzek w 4 salach lekcyjnych, wykonanie wentylacji w budynku szkoły, malowanie pomieszczeń, S.P. Bielanka – wymiana CO, posadzek, drzwi, malowanie szkoły, S.P. Raba Wyżna – remont wentylacji i ciągów kominowych, Gimnazjum nr 1 w Rabie Wyżnej – malowanie pomieszczeń oraz elewacji zewnętrznej hali sportowej. 191 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.1.8 Obszar Budowa boisk sportowych wraz z zapleczem (sprawdzić z 1.1.2 !!!!) EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i Nazwa zadania dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wdrażanie programu systematycznej poprawy bazy oświatowej oraz Lokalizacja zadania Szkoła Podstawowa w Harkabuzie i Bielance Podmiot realizujący Gmina Raba Wyżna wyposażenia w niezbędny sprzęt i pomoce naukowe Partnerzy Opis zadania Modernizacja boiska szkolnego – dostosowanie do potrzeb szkoły. Uzasadnienie Dotychczasowe boiska nie spełniają potrzeb szkoły – nie można realizować w pełni programu wychowania fizycznego dla szkoły podstawowej. Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 5 tys 5 tys 2010 2011 2012 200 tys 800 tys 1mln Budżet gminy, Ministerstwo Sportu i Ministerstwo Edukacji (podmiot/fundusz finansujący) 192 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.1.9 Nazwa zadania Budowa ścianki wspinaczkowej Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wdrażanie programu systematycznej poprawy bazy oświatowej oraz Lokalizacja zadania Skawa zespół szkół, Gimnazjum nr 1 w Rabie Wyżnej wyposażenia w niezbędny sprzęt i pomoce naukowe Podmiot realizujący Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Rozwijanie zainteresowań i potrzeb, oczekiwań uczniów i środowiska 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 Gmina Inne RAZEM 2010 2011 20 tys 80 tys 100 tys Budżet gminy, środki unijne (podmiot/fundusz finansujący) 193 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.1.10 Nazwa zadania Budowa ogródków jordanowskich Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wdrażanie programu systematycznej poprawy bazy oświatowej oraz wyposażenia w niezbędny sprzęt i pomoce naukowe Lokalizacja zadania Podmiot realizujący Gmina Raba Wyżna Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy, środki unijne (podmiot/fundusz finansujący) 194 2011 2012 x x 2010 2013 2011 2012 60 tys 300 tys 360 tys 100 tys 300 tys 400 tys 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.1.11 Nazwa zadania Budowa boisk do street ball Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wdrażanie programu systematycznej poprawy bazy oświatowej oraz wyposażenia w niezbędny sprzęt i pomoce naukowe Lokalizacja zadania Podmiot realizujący Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 Gmina Inne RAZEM 2012 2013 200 tys 800 tys 1mln Budżet gminy, środki unijne, Ministerstwo Sportu (podmiot/fundusz finansujący) 195 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.1.12 Nazwa zadania Budowa basenu odkrytego i lodowiska Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.1. Wdrażanie programu systematycznej poprawy bazy oświatowej oraz Lokalizacja zadania Teren w okolicach Centrum sportowego w Rabie Wyżnej, ZS w Skawie wyposażenia w niezbędny sprzęt i pomoce naukowe Podmiot realizujący Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Budowa basenu odkrytego i lodowiska. Lodowisko okresowe na bazie starego boiska S.P. nr 3 Skawa. Budowa basenu krytego Działka na roli Kalębówka jest własnością Gminy n której obecnie znajduje się wyrobisko żwiru można zbudować basen odkryty a który po spuszczeniu wody w jesieni w okresie zimowym mógłby służąc jako lodowisko. 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 Gmina Inne RAZEM 2012 2013 1mln 2mln 3mln Budżet gminy, środki unijne, Ministerstwo Sportu (podmiot/fundusz finansujący) 196 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.2.1 Nazwa zadania Wzbogacenie oferty zajęć edukacyjnych, pozalekcyjnych i pozaszkolnych Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.2. Wdrażanie programów edukacyjnych dostosowanych do zróżnicowanego Lokalizacja zadania Raba Wyzna, Rokiciny, Sieniawa, Bielanka, Harkabuz, Skawa, placówki oświatowe i organizacje pozarządowe Podmiot realizujący Raba Wyzna, Rokiciny, Sieniawa, Bielanka, Harkabuz, Skawa, placówki oświatowe i organizacje pozarządowe Partnerzy G.O.K., Stowarzyszenia, O.S.P., G.O.P.R., G.O.P.S., Ośrodek zdrowia, policja, świetlice środowiskowe Organizowanie zajęć dostosowanych do potrzeb i możliwości środowiska lokalnego Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie poziomu możliwości dzieci Wyrównywanie szans edukacyjnych i życiowych dzieci i młodzieży, zagospodarowanie wolnego czasu. Wspieranie harmonijnego i wszechstronnego rozwoju. 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x 2008 2014 2009 2010 2011 2012 2013 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys Gmina Raba Wyzna, fundusze unijne, rządowe, organizacji pozarządowych (podmiot/fundusz finansujący) 197 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.2.2 Nazwa zadania Tworzenie systemu wspomagania edukacji Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.2. Wdrażanie programów edukacyjnych dostosowanych do zróżnicowanego Lokalizacja zadania Raba Wyzna, Rokiciny Podhalańskie, Sieniawa, Bielanka, Skawa, Podsarnie, Harkabuz Podmiot realizujący G.O.P.S., stowarzyszenie oświatowe „Echo”, Gmina Raba Wyzna Partnerzy Organizacje pozarządowe, indywidualni sponsorzy, placówki oświatowe Opis zadania Utworzenie i wdrożenie systemu stypendiów szczególnie uzdolnionych, utworzenie systemu pomocy dla dzieci i młodzieży z rodzin ubogich, patologicznych( stypendia socjalne i naukowe, dożywianie, zajęcia dodatkowe i świetlicowe Pomoc uczniom zdolnym będącym w trudnej sytuacji materialnej i życiowej, objecie opieka uczniów z rodzin patologicznych i wielodzietnych Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie poziomu możliwości dzieci 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x 2008 2014 2009 2010 2011 2012 2013 100 tys 100 tys 100tys 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 100tys 100 tys 100 tys Gmina Raba Wyzna, środki unijne, S.O. „ Echo”, sponsorzy (podmiot/fundusz finansujący) 198 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.2.3 Nazwa zadania Wspieranie działalności i promocja Gminnego Centrum Pomocy Psychologiczno- Pedagogicznego Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.2. Wdrażanie programów edukacyjnych dostosowanych do zróżnicowanego Lokalizacja zadania Raba Wyzna, Rokiciny, Bielanka, Sieniawa, Skawa, Podsarnie, Harkabuz Podmiot realizujący Gmina Raba Wyzna Partnerzy Placówki oświatowe Opis zadania Gmina wspierać będzie działania Centrum Konsultacyjnego (psycholog, pedagog, logopeda…), które zdiagnozuje, zaplanuje, zorganizuje stosowna pomoc dla uczniów i dzieci przedszkolnych oraz młodzieży i całego środowiska Duża liczba dzieci i młodzieży z dysfunkcjami, problemami pedagogicznopsychologicznymi. Stała potrzeba konsultacji z psychologiem, pedagogiem, wsparcia rodziców w wychowaniu Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania)+ utrzymanie Finansowanie poziomu możliwości dzieci 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 Gmina Inne RAZEM Gmina Raba Wyzna, środki unijne (podmiot/fundusz finansujący) 199 2011 2012 2013 x x x 2010 2014 2011 2012 2013 200 tys 200 tys 200 tys 200 tys 200 tys 200 tys 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.2.4 Nazwa zadania Zapewnienie możliwości kształcenia integracyjnego na każdym etapie Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy 1.2. Wdrażanie programów edukacyjnych dostosowanych do zróżnicowanego Lokalizacja zadania Raba Wyzna, Rokiciny, Bielanka, Sieniawa, Skawa, Podgarnie, Harkabuz Podmiot realizujący Gmina Raba Wyzna Partnerzy Placówki oświatowe, rodzice, organizacje pozarządowe Opis zadania Podjazdy, windy dla uczniów i osób niepełnosprawnych, tworzenie klas integracyjnych i oddziału integracyjnego dla dzieci niepełnosprawnych na terenie gminy. Placówki kształcenia specjalnego są w dużej odległości od szkół macierzystych, tworzenie warunków kształcenia w miejscach zamieszkania. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania)+ utrzymanie Finansowanie poziomu możliwości dzieci 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x 2008 2014 2009 2010 2011 2012 2013 100 tys 100 tys 100tys 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 100tys 100 tys 100 tys Gmina Raba Wyzna, środki unijne (podmiot/fundusz finansujący) 200 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 1.3.1 Nazwa zadania Utworzenie szkoły ponadgimnazjalnej w Rabie Wyżnej (zasadnicza szkoła zawodowa + liceum profilowane) Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 1. Nowoczesne placówki oświatowe, zapewniają wszechstronny i dostosowany do potrzeb i możliwości rozwój dzieci i młodzieży we współpracy z rodziną i środowiskiem Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.3. Poszerzenie oferty edukacyjnej w Gminie Podmiot realizujący Urząd Gminy Partnerzy Kuratorium, PPWSZ Raba Wyzna, Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2011 2012 x x x 2009 Gmina Inne RAZEM 2010 2011 2012 100mln 200mln 300mln 100mln 200mln 300mln 100mln Budżet gminy, Ministerstwo Rolnictwa, środki unijne (podmiot/fundusz finansujący) 201 2013 100mln 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 2.1.1 Nazwa zadania Spotkanie twórców w Rabie Wyżnej i Ganovcach Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 2. Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu. Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.1. Wewnątrzgminna promocja kulturalna i oświatowa Podmiot realizujący Gminna Biblioteka Publiczna w Rabie Wyżnej , G.O.K. Partnerzy Wójt, Euroregion „Tatry” Opis zadania Spotkanie twórców z regionu Podtatrza polskiego i słowackiego w Rabie Wyżnej i Ganovcach, wydawnictwo książkowe Uzasadnienie Promocja twórców z Raby Wyżnej za granica i twórców słowackich w Rabie Wyżnej Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Raba Wyżna 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 2013 30 tys 70 tys 100 tys 30 tys 70 tys 100 tys 30 tys 70 tys 100 tys 30 tys 70 tys 100 tys 30 tys 70 tys 100 tys 30 tys 70 tys 100 tys 2007 Gmina Inne RAZEM Euroregion Tatry (podmiot/fundusz finansujący) 202 2014 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 2.1.2 Nazwa zadania „Wieści Rabiańskie” wszechstronnym wydawnictwem wszystkich środowisk gminnych Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 2. Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu. Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.1. Wewnątrzgminna promocja kulturalna i oświatowa Podmiot realizujący Redakcja wydawnictwa „ Wieści Rabiańskie” Partnerzy Placówki Oświatowo- kulturowe gminy, sponsorzy- reklamy Opis zadania Lepsza organizacja zespołu redakcyjnego, pozyskanie do współpracy przedstawicieli różnych środowisk lokalnych Uzasadnienie Periodyk powinien pełnić funkcję nie tylko informacyjna, ale winien stać się źródłem informacji o funkcjonowaniu gminy, inicjatywach, przedsięwzięciach i planach różnych środowisk Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Gmina Raba Wyzna 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x x 2008 2009 2010 2007 Gmina Inne RAZEM 2011 2012 2014 2013 40 tys 40 tys 45 tys 45 tys 50 tys 50 tys 50 tys 40 tys 40 tys 45 tys 45 tys 50 tys 50 tys 50 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 203 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 2.1.3 Nazwa zadania Aktualizacja i przesył informacji o działalności placówek kulturalnooświatowych poszczególnych wsi gminy Raba Wyżna z wykorzystaniem internetu Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 2. Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu. Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.1. Wewnątrzgminna promocja kulturalna i oświatowa Podmiot realizujący Urząd Gminy Raba Wyżna Partnerzy Opis zadania Telekomunikacja, G.O.K., placówki oświatowe firmy/ placówki współredagujące strony internetowe konkretnych placówek Stworzenie stron internetowych pod „opieką” B.I.P. Uzasadnienie Internet stanowi nieodzowny element informacji, a tym samym promocji. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Placówki kulturalno- oświatowe gminy Raba Wyzna 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x x 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Gmina Inne RAZEM 238 tys 22.200 260.200 230tys 18 tys 248tys 235tys 20 tys 255tys 240tys 20 tys 260tys 245tys 20 tys 265tys 250tys 22 tys 272tys 255tys 22 tys 277tys Budżet gminy, środki własne (wynajem Sali) (podmiot/fundusz finansujący) 204 2014 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 2.1.4 Nazwa zadania Otwarcie się szkół na środowisko poprzez wykorzystanie posiadanej bazy i jej bogacenie zgodnie z potrzebami środowiska lokalnego Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 2. Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu. Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.1. Wewnątrzgminna promocja kulturalna i oświatowa Podmiot realizujący Dyrektorzy tych placówek Partnerzy Władze lokalne, firmy prywatne, osoby fizyczne Opis zadania Tworzenie świetlic środowiskowych Uzasadnienie Świetlice staną się miejscem twórczego wykorzystania czasu wolnego jedynie poprzez systematyczne finansowanie przez organ prowadzący szkolę. „Dni otwarte” w szkole z wykorzystaniem posiadanej bazy. Harmonogram i etapy Placówki oświatowe gminy Raba Wyzna 2007 2008 Nakłady inwestycyjne (budżet zadania)+ utrzymanie Gmina Inne RAZEM Finansowanie Budżet gminy 2007 2009 2008 2010 2011 2012 2013 x x x x 2009 (podmiot/fundusz finansujący) 205 2014 2010 2011 2012 2013 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 2.1.5 Nazwa zadania Zwiększenie ilości miejsc przeznaczonych na informacje lokalne- tablice informacyjne Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 2. Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu. Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.1. Wewnątrzgminna promocja kulturalna i oświatowa Podmiot realizujący Sołtysi Partnerzy Firmy, urząd gminy Raba Wyżna, G.O.K., Parafie Opis zadania Wykonanie tablic i usytuowanie ich w odpowiednich, łatwo dostępnych miejscach Uzasadnienie Tablice przyczynią się do szybszego przepływu informacji Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Wsie gminy Raba Wyżna 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 2010 2011 2012 2014 2013 2 tys 2 tys 4 tys 4 tys 4 tys 5 tys 5 tys 2 tys 2 tys 4 tys 4 tys 4 tys 5 tys 5 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 206 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 2.1.6 Nazwa zadania Edukacja obywatelska mieszkańców Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 2. Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu. Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.1. Wewnątrzgminna promocja kulturalna i oświatowa Podmiot realizujący Wójt, GCI - Telecentrum Partnerzy G.O.K. Opis zadania Upowszechnianie kultury i tradycji regionalnej. Budowa Amfiteatru. Uzasadnienie Organizowanie koncertów, występów zespołów, spotkań poetyckich, festynów, konkursów promujących Gminę Raba Wyżna w kraju i za granicą. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Wsie gminy Raba Wyżna 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x x 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Gmina Inne RAZEM 238 tys 22.200 258.200 230tys 18 tys 238tys 250tys 20 tys 270tys 270tys 23 tys 293tys 280tys 23 tys 303tys 290tys 23 tys 313tys 300tys 24 tys 324tys Budżet gminy, środki własne (wynajem sali) (podmiot/fundusz finansujący) 207 2014 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 2.1.7 Nazwa zadania Konkursy, przeglądy, spotkania z twórcami ludowymi Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 2. Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu. Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.1. Wewnątrzgminna promocja kulturalna i oświatowa Podmiot realizujący G.O.K. Obszar Gminy Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 2010 2011 2012 2014 2013 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 208 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 2.2.1 Nazwa zadania Otwarcie kafejki internetowej i punktów ksero Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 2. Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu. Cel pośredni/ szczegółowy 2.2. Rozwój bazy kulturalnej (spotkań) w każdym sołectwie np. klubów Lokalizacja zadania Przy bibliotekach wiejskich lub innych instytucjach np. remizy O.S.P., urząd gminy mieszkańców Podmiot realizujący Partnerzy G.O.K., O.S.P., Biblioteki Wiejskie, U.G. Opis zadania Otworzenie na terenie przy bibliotekach lub innych instytucjach kafejek z dostępem do Internetu, możliwością kserowania. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2011 2012 2013 x x x x 2009 2010 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 209 2011 2012 2014 2013 50 tys 50 tys 50 tys 50 tys 50 tys 50 tys 50 tys 50 tys 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 2.2.2 Nazwa zadania Program wspierania dla kół gospodyń wiejskich Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 2. Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu. Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.2. Rozwój bazy kulturalnej (spotkań) w każdym sołectwie np. klubów mieszkańców Podmiot realizujący Gmina Raba Wyżna Partnerzy G.O.K., Unia, Gmina Raba Wyżna Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 2010 2011 2012 2014 2013 5 tys 5 tys 5 tys 7 tys 7 tys 10 tys 10 tys 5 tys 5 tys 5 tys 7 tys 7 tys 10 tys 10 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 210 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 2.3.1 Nazwa zadania Utworzenie „Uniwersytetu III wieku” Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 2. Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu. Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.3. Promocja uczenia się przez całe życie Podmiot realizujący S.O. „Echo” Partnerzy G.O.K., instytucje pozarządowe Opis zadania Organizacja spotkań ze specjalistami(lekarz, psycholog, radca prawny…) oraz warsztatów i szkoleń zgodnie z zainteresowaniami i potrzebami Uzasadnienie Stworzenie możliwości podnoszenia wiedzy, umiejętności i realizacji swych marzeń. Kształtowanie poczucia własnej wartości w wieku dojrzałym Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 1-2 miejscowości na terenie gminy, gdzie jest zainteresowanie i potrzeba 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 Gmina Inne RAZEM Środki unijne (podmiot/fundusz finansujący) 211 2011 2012 2013 x x x 2010 2014 2011 2012 2013 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 100 tys 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 2.3.2 Nazwa zadania Umożliwienie i organizowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 2. Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu. Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.3. Promocja uczenia się przez całe życie Podmiot realizujący Gmina Raba Wyżna Partnerzy Szkoły i przedszkola Gminy Raba Wyżna Opis zadania Stworzenie systemu doskonalenia nauczycieli (zapewnienie środków, organizacja szkoleń na terenie gminy) Uzasadnienie Praca nauczyciela wymaga nieustannego systematycznego dokształcania i rozwijania się. Nauczyciel musi sprostać nowym wyzwaniom cywilizacyjnym, środowiskowym, edukacyjnym Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Raba Wyzna, Rokiciny Podhalańskie, Bielanka, Sieniawa, Podgarnie, Harkabuz, Skawa 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x x 2008 2009 2010 2007 Gmina Inne RAZEM 2011 2012 2014 2013 50 tys 56 tys 60 tys 65 tys 65 tys 70 tys 70 tys 50 tys 56 tys 60 tys 65 tys 65 tys 70 tys 70 tys Gmina Raba Wyżna, środki unijne (podmiot/fundusz finansujący) 212 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 2.3.3 Nazwa zadania Kursy zawodowe dla mieszkańców Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 2. Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu. Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.3. Promocja uczenia się przez całe życie Podmiot realizujący Gmina Raba Wyżna Partnerzy Organizacje pozarządowe Opis zadania Stworzenie systemu szkoleń i kursów dla mieszkańców na terenie gminy Uzasadnienie Mieszkańcy powinni móc podnosić kwalifikacje lub nabywać nowe umiejętności, które mogłyby im przysporzyć możliwość dodatkowego dochodu. Chodzi tutaj o szkolenia językowe, ale także o kursy np. krawieckie, pakowania prezentów, gotowania, księgowości itp. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Cała Gmina 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 2014 2013 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys Gmina Raba Wyżna, środki unijne (podmiot/fundusz finansujący) 213 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 2.4.1 Nazwa zadania Zakup komputerów do bibliotek publicznych Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 2. Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu. Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.4. Rozwój bibliotek i promocja czytelnictwa Podmiot realizujący Gminna biblioteka publiczna w Rabie Wyżnej Wszystkie biblioteki gminy Raba Wyzna Partnerzy Opis zadania Zakup nowych, sprawniejszych komputerów do bibliotek Uzasadnienie Dzięki komputerom i Internetowi mieszkańcy mają dostęp do informacji, a dotychczasowe stanowiska z dostępem do Internetu nie odpowiadają potrzebom – uczestnicy czekają w kolejce. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 x x x 2008 2009 2010 2012 2011 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys Gmina Raba Wyżna, środki unijne (podmiot/fundusz finansujący) 214 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA EiK 2.4.2 Nazwa zadania Powołanie filii biblioteki na Orawie Obszar EDUKACJA I KULTURA Cel strategiczny 2. Tworzone są warunki do podnoszenia poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców oraz twórczego zagospodarowania wolnego czasu. Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.4. Rozwój bibliotek i promocja czytelnictwa Podmiot realizujący Gminna Biblioteka Publiczna w Rabie Wyżnej Partnerzy Wójt, Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie Opis zadania Powołanie filii biblioteki na Orawie Uzasadnienie W chwili obecnej nie ma ogólnodostępnej biblioteki na orawskiej części gminy, mieszkańcy muszą dojeżdżać do Jabłonki lub Raby Wyżnej Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania)+ utrzymanie Finansowanie Harkabuz (remiza lub szkoła) 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2011 2012 2013 x x x x 2009 2010 Gmina Inne RAZEM Urząd Gminy, W.B.P. w Krakowie (podmiot/fundusz finansujący) 215 2011 2012 2014 2013 50 tys 40 tys 40 tys 40 tys 50 tys 40 tys 40 tys 40 tys 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA – OBSZAR STRATEGICZNY: BEZPIECZENSTWO KARTA ZADANIA BZP.1.1.1 Nazwa zadania Modernizacja i przebudowa przejść przez drogi i przejazdy kolejowe Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.1 Program budowy bezpiecznych przejść przez drogi i tory Podmiot realizujący Wójt gminy Partnerzy Powiat, Województwo, P.K.P., Generalna Dyrekcja Dróg Opis zadania 1.Opracowanie „mapy” przejść przez drogi i tory na terenie gminy z uwzględnieniem miejsc niebezpiecznych. 2.Modernizacja, przebudowa, oznakowanie wyznaczonych miejsc zgodnie z pkt.1 Poprawa bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego i kolejowego Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Teren całej gminy 2007 2008 2009 2010 x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2011 2008 2009 2010 200 tys 30 tys 230 tys 150 tys 50 tys 200 tys 150 tys 50 tys 200 tys Urząd Wojewódzki i M.S.W. i A., budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 216 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.1.1.2 Nazwa zadania Budowa sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu z drogą powiatową koło Urzędu Gminy w Rabie Wyżnej Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.1 Program budowy bezpiecznych przejść przez drogi i tory Podmiot realizujący Powiat Partnerzy GDD, Gmina Raba Wyżna Opis zadania Wybudowanie sygnalizacji świetlnej. Uzasadnienie Poprawa bezpieczeństwa uczestników ruchu. Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 Gmina Inne RAZEM 2010 100 tys 150 tys 250 tys Budżet gminy, Powiatowy Zarząd Dróg (podmiot/fundusz finansujący) 217 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.1.1.3 Nazwa zadania Budowa sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu drogi powiatowej z droga wojewódzka nr 958 w Rabie Wyżnej Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.1 Program budowy bezpiecznych przejść przez drogi i tory Podmiot realizujący Powiat Nowy Targ Partnerzy Gmina Raba Wyżna Opis zadania Wybudowanie sygnalizacji świetlnej. Uzasadnienie Poprawa bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego Harmonogram i etapy Raba Wyżna 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 Gmina Inne RAZEM 2010 100 tys 200 tys 300 tys Budżet gminy, Powiatowy Zarząd Dróg (podmiot/fundusz finansujący) 218 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.1.1.4 Nazwa zadania Budowa bezpiecznych przejść dla pieszych przy wszystkich szkołach na terenie gminy Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.1 Program budowy bezpiecznych przejść przez drogi i tory Podmiot realizujący Wójt gminy Partnerzy Powiat, Powiatowa Komenda Policji Opis zadania Wyznaczenie i oznakowanie przejść dla pieszych. Uzasadnienie Poprawa bezpieczeństwa dzieci i młodzieży Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Przy S.P. na terenie gminy 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x 2008 2014 2009 2010 2011 2012 2013 100 tys 50 tys 150 tys 100 tys 50 tys 150 tys 100 tys 50 tys 150 tys 100 tys 50 tys 150 tys 100 tys 50 tys 150 tys Budżet gminy, Ministerstwo Oświaty i Edukacji (podmiot/fundusz finansujący) 219 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.1.2.1 Nazwa zadania Budowa/modernizacja istniejących dróg dojazdowych do zbiorników przeciwpożarowych i hydrantów Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.2 Program budowy infrastruktury przeciwpożarowej Lokalizacja zadania Na terenie całej gminy Podmiot realizujący Wójt Partnerzy Państwowa Straż Pożarna O.S.P. Opis zadania 1.Przygotowanie dokumentacji dróg planowanych i istniejących dojazdów do zbiorników i hydrantów 2.Analiza własnościowa 3.Realizacja budowy Zapewnienie korzystania ze zbiorników i hydrantów. Założenie: gmina jest właścicielem gruntu i buduje około 200 m. dróg na rok Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 x x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2013 x 2014 2015 x 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 500 tys 200 tys 700 tys 500 tys 200 tys 700 tys 500 tys 200 tys 700 tys 500 tys 500 tys 500 tys 500 tys 500 tys 500 tys 1 mln Budżet gminy, Urząd Wojewódzki (podmiot/fundusz finansujący) 220 1 mln Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.1.2.2 Nazwa zadania Budowa zbiorników przeciwpożarowych Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.2 Program budowy infrastruktury przeciwpożarowej Lokalizacja zadania Na terenie całej gminy Podmiot realizujący Wójt Partnerzy Państwowa Straż Pożarna Opis zadania Opracowanie „mapy” zbiorników na terenie gminy. Analiza zagrożeń przeciwpożarowych. Budowa zbiorników przeciwpożarowych według opracowanej mapki Zwiększenie efektywności i szybkości działania jednostek ratowniczych Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2011 2012 x x x 2009 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy, Urząd Wojewódzki (podmiot/fundusz finansujący) 221 2013 2010 2011 2012 120 tys 80 tys 200 tys 300 tys 200 tys 500 tys 600 tys 200 tys 800 tys 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.1.3.1 Nazwa zadania Budowa sieci monitorowania miejsc publicznych Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.3 Monitoring miejsc publicznych Lokalizacja zadania Centra miejscowości gminy i miejsca niebezpieczne Podmiot realizujący Wójt, Straż Gminna Partnerzy Policja, Urząd Marszałkowski, M.S.W. i A. Opis zadania 1.Przygotowanie „mapy” punktów monitoringu dla każdej miejscowości na terenie gmin 2.zakup systemu zarządzania systemem monitoringu 3.Instalacja i podłączenie do sieci monitoringu przy Straży Gminnej Podniesienie bezpieczeństwa miejsc publicznych i ograniczenie przestępczości na terenie gminy. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 x x x x 2008 2009 2010 2011 2 tys 50 tys 50 tys 50 tys 2 tys 50 tys 50 tys 50 tys 2007 Gmina Inne RAZEM Program Bezpieczna Gmina (podmiot/fundusz finansujący) 222 2012 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.1.4.1 Nazwa zadania Utworzenie Straży Gminy Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.4 Utworzenie Straży Gminy Lokalizacja zadania Raba Wyżna Podmiot realizujący Wójt, Staż Gminna Partnerzy Opis zadania Utworzenie Straży Gminnej Uzasadnienie Podniesienie bezpieczeństwa mieszkańców w Gminie Raba Wyżna Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 2010 2011 2012 2013 70 tys 70 tys Dofinansowanie z funduszy na poziomie województwa lub M.S.W. i A. (podmiot/fundusz finansujący) 223 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.1.4.2 Nazwa zadania Patrolowanie miejsc publicznych Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.4 Utworzenie Straży Gminy Lokalizacja zadania Cała Gmina Podmiot realizujący Wójt, Straż Gminna Partnerzy Policje Opis zadania Zakup pojazdu dla Straży Gminnej, wykonywanie czynności patrolowych. Uzasadnienie Kontrola miejsc publicznych i szczególnie zagrożonych. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 2013 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 2007 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 224 2014 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.1.4.3 Nazwa zadania PROGRAM BEZPIECZNA GMINA Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.4 Utworzenie Straży Gminy Lokalizacja zadania Cała Gmina Podmiot realizujący Wójt, Straż Gminna Partnerzy Policje, OSP, Straż Gminna Opis zadania Opracowanie programu bezpieczeństwa ludności. Uzasadnienie Przedstawienie mieszkańcom kierunków kształcenia świadomości w zakresie bezpieczeństwa ludności. Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 3 tys 3 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 225 2010 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.1.4.4 Nazwa zadania Budowanie zintegrowanego systemu bezpieczeństwa i zasad współpracy Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.4 Utworzenie Straży Gminy Lokalizacja zadania Cała Gmina Podmiot realizujący Wójt, Straż Gminna Partnerzy OSP Bielanka Opis zadania Pozyskanie pojazdu dla Straży Gminnej Uzasadnienie Dla prowadzenia działań funkcjonariuszom potrzebny jest samochód specjalnie oznakowany Harmonogram i etapy 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 10 tys 10 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 226 2010 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.1.5.1 Nazwa zadania Regulacja rzeki Raba Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.5 Program regulacji rzek i potoków Lokalizacja zadania Raba Wyżna, Rokiciny Podmiot realizujący Wojewódzki Zarząd Wodny Partnerzy Opis zadania 1.Przygotowanie dokumentacji regulacji rzeki 2.Wykonanie- realizacja regulacji rzek Uzasadnienie Zabezpieczenie mieszkańców, terenów gminnych, dróg przed skutkami powodzi Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x 2008 2014 2009 2010 2011 2012 2013 300 tys 2,7mln 3mln 300 tys 2,7mln 3mln 300 tys 2,7mln 3mln 300 tys 2,7mln 3mln 400 tys 2,6mln 4mln Budżet gminy, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie (RZGW) (podmiot/fundusz finansujący) 227 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.1.5.2 Nazwa zadania Regulacja rzeki Skawa Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 1.5 Program regulacji rzek i potoków Podmiot realizujący Wojewódzki Zarząd Wodny Skawa Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 1.Przygotowanie dokumentacji, studium na temat możliwości wykonania regulacji rzeki Skawa 2.Wykonanie- realizacja wcześniej wybranego projektu Zabezpieczenie mieszkańców, terenów gminnych, dróg przed skutkami powodzi 2007 2008 2007 Gmina Inne RAZEM 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x 2008 2014 2009 2010 2011 2012 2013 300 tys 2,7mln 3mln 300 tys 2,7mln 3mln 600tys 2,4mln 6mln 600 tys 2,4mln 6mln 600 tys 2,4mln 6mln Budżet gminy, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie (RZGW) (podmiot/fundusz finansujący) 228 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.1.6.1 Nazwa zadania Szkolenia w zakresie ruchu drogowego przy Straży Pożarnej w Rabie Wyżnej Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.6. Edukacja prewencyjna mieszkańców Lokalizacja zadania Straż Gminna w Rabie Wyżnej Podmiot realizujący Straż Gminna w Rabie Wyżnej , organizacje upoważnione Partnerzy Policja, S.P. w Rabie Wyżnej Opis zadania 1. Przeprowadzenie kursu i szkoleń w zakresie ruchu drogowego dla dzieci i młodzieży z terenu gminy na palcu ruchu drogowego przy S.P. w Rabie Wyżnej Uzasadnienie Podniesienie poziomu wiedzy o ruchu drogowym i bezpieczeństwie poruszania się po drogach publicznych Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 2013 3 tys 3 tys 6 tys 3 tys 3 tys 6 tys 3 tys 3 tys 6 tys 3 tys 3 tys 6 tys 3 tys 3 tys 6 tys 3 tys 3 tys 6 tys 2007 Gmina Inne RAZEM Budżet gminy, Programy Bezpieczne Szkoły, Bezpieczna Gmina (podmiot/fundusz finansujący) 229 2014 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.1.6.2 Nazwa zadania Szkolenia w zakresie pierwszej pomocy w domach (ze względu na trudno dostępny teren) oraz szkolenia w zakresie ratownictwa medycznego Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.6. Edukacja prewencyjna mieszkańców Lokalizacja zadania Straż Pożarna w Rabie Wyżnej Podmiot realizujący organizacje upoważnione Partnerzy Pogotowie Ratunkowe, SP WOZ-y Opis zadania Organizacja kursów ratownictwa medycznego dla mieszkańców. Uzasadnienie Ze względu na trudne, górskie położenie wielu domów pomoc medyczna może przyjść za późno. Ważne jest zatem, by ludzie umieli się prawidłowo zachować w razie wypadku, a także by nauczyli się udzielania pierwszej pomocy aż do czasu przybycia lekarza. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 3 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 3 tys 5 tys 5 tys 5 tys 5 tys 2007 Gmina Inne RAZEM Fundusze pomocowe, budżet Gminy (podmiot/fundusz finansujący) 230 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.1.6.3 Nazwa zadania Gminny PROGRAM EDUKACJI DLA BEZPIECZEŃSTWA Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 1. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy Cel pośredni/ szczegółowy 1.6. Edukacja prewencyjna mieszkańców Lokalizacja zadania Gmina Podmiot realizujący Straż Gminna Partnerzy Komisariat Policji, OSP Opis zadania Przygotowanie i promocja dokumentu – Programu Edukacji dla Bezpieczeństwa Uzasadnienie Gmina powinna mieć spójny program, opracowany wspólnie przez instytucje zajmujące się prewencją, edukacja profilaktyczną oraz odbiorców: szkoły, przedszkola. Powinien on zawierać spójny materiał dotyczący edukacji mieszkańców w zakresie ruchu drogowego, bezpieczeństwa publicznego, reagowania w sytuacjach kryzysowych itd. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 x x x x 2008 2009 2010 2007 Gmina Inne RAZEM 5 tys 5 tys Gmina, Fundusze pomocowe (podmiot/fundusz finansujący) 231 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.2.1.1 Nazwa zadania Dostosowanie obiektów służby zdrowia dla potrzeb osób niepełnosprawnych w Rabie Wyżnej Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 2. Zapewniony jest wysoki poziom ochrona zdrowia i opieki socjalnej w gminie Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Modernizacja placówek służby zdrowia Lokalizacja zadania Raba Wyzna Podmiot realizujący Wójt Partnerzy SP WOZ-y, ZGKiM Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy 1.Wykonanie dokumentacji- analiza – zrealizowane na parterze 2.Dostosowanie wejść dla osób niepełnosprawnych na wyższe pietra - brak Udostępnienie placówek służby zdrowia osobom niepełnosprawnym według wymogów U.E i prawa Polskiego 2007 2008 2009 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2010 2011 x x 2009 2010 2011 10 tys 300 tys 100 tys 400 tys * 10 tys 2012 2013 2012 2014 2013 2015 2014 PFRON, budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) Zrealizowano wejście główne do WOZ za kwotę 86 tys. W tym PFROM – 26 ty. 232 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.2.1.2 Nazwa zadania Dostosowanie obiektów służby zdrowia dla potrzeb osób niepełnosprawnych w Sieniawie Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 2. Zapewniony jest wysoki poziom ochrona zdrowia i opieki socjalnej w gminie Cel pośredni/ szczegółowy 2.1. Modernizacja placówek służby zdrowia Lokalizacja zadania Sieniawa Podmiot realizujący Wójt Partnerzy Opis zadania Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie ZGKiM 3.Wykonanie dokumentacji- analiza 4.Dostosowanie wejść dla osób niepełnosprawnych na wyższe pietra Udostępnienie placówek służby zdrowia osobom niepełnosprawnym według wymogów U.E i prawa Polskiego 2007 2008 2009 2010 2011 x x x 2008 2009 2010 2011 50 tys 50 tys 400 tys 100 tys 500 tys 200 tys 50 tys 250 tys 2007 Gmina Inne RAZEM PFRON, budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 233 2012 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.2.2.1 Nazwa zadania Prowadzenie wszechstronnych badań wśród 6 - latków Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 2. Zapewniony jest wysoki poziom ochrona zdrowia i opieki socjalnej w gminie Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.2 Opieka medyczna dzieci przedszkolnych i szkolnych Podmiot realizujący Wójt Raba Wyzna Partnerzy SP WOZ-y Opis zadania Systematyczne, coroczne badanie 6-latków, 4-latków, 2-latków Uzasadnienie Badanie takie pozwoli na monitorowanie stanu zdrowia dzieci z gminy oraz ich zainteresowań i uzdolnień. Badanie takie powinno być powtarzane pod koniec szkoły podstawowej. Można byłoby zaobserwować rozwój intelektualny dzieci oraz zainteresowania i uzdolnienia, Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x x 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 8 tys 8 tys 8 tys 8 tys 9 tys 9 tys 10 tys 10 tys 10 tys 10 tys 11 tys 11 tys 11 tys 11 tys Gmina Inne RAZEM NFZ (podmiot/fundusz finansujący) 234 2014 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.2.2.2 Nazwa zadania Organizowanie okresowych badań wśród młodzieży szkolnej Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 2. Zapewniony jest wysoki poziom ochrona zdrowia i opieki socjalnej w gminie Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.2 Opieka medyczna dzieci przedszkolnych i szkolnych Podmiot realizujący Wójt Sieniawa Partnerzy SP WOZ-y Opis zadania Systematyczne, coroczne badanie młodzieży szkolnej, badania 10 – 14 – 18 latków Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2 tys 2 tys 2 tys 2 tys 3 tys 3 tys 3 tys 3 tys 3 tys 3 tys 4 tys 4 tys 4 tys 4 tys NFZ (podmiot/fundusz finansujący) 235 2014 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.2.3.1 Nazwa zadania Działania popierające rozbudowę zakładu opiekuńczoleczniczego Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 2. Zapewniony jest wysoki poziom ochrona zdrowia i opieki socjalnej w gminie Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.3. Wysokie standardy opieki społecznej Podmiot realizujący „Caritas” Partnerzy „Caritas”- Gmina Raba Wyżna Opis zadania Promowanie, wspieranie działań na rzecz rozbudowy Uzasadnienie Duże zapotrzebowanie na opiekę i rehabilitację ludzi starszych Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Raba Wyżna 2007 2008 2007 2009 2008 2010 2009 2011 2010 2012 2011 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Gmina Inne RAZEM Finansowanie (podmiot/fundusz finansujący) WYKREŚLIĆ: Gmina nie ma możliwości współfinansowania rozbudowy zakładu opiekuńczo-leczniczego. 236 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.2.3.2 Nazwa zadania Stacja pogotowia ratunkowego w Rabie Wyżnej Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 2. Zapewniony jest wysoki poziom ochrona zdrowia i opieki socjalnej w gminie Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.3. Wysokie standardy opieki społecznej Podmiot realizujący SP Szpital Powiatowy w Nowym Targu Partnerzy Gmina Raba Wyżna Opis zadania Uruchomienie stacji pogotowia ratunkowego dla obszaru Gminy Raba Wyżna i sąsiednich miejscowości Uzasadnienie Przyspieszenie reakcji w nagłym wypadku przy skierowaniu ruchu z Nowego Targu Harmonogram i etapy Raba Wyżna 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 x Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 Gmina Inne RAZEM 2008 2009 150 tys 90 tys 240 tys Budżet gminy, Starostwo powiatowe (podmiot/fundusz finansujący) 237 2010 2011 2012 2013 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.2.3.3 Nazwa zadania Opracowanie programu współpracy organizacjami pozarządowymi o charakterze społecznym w zakresie wspierającym działania zapobiegające wykluczeniom społecznym Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 2. Zapewniony jest wysoki poziom ochrona zdrowia i opieki socjalnej w gminie Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.3. Wysokie standardy opieki społecznej Podmiot realizujący GCI - Telecentrum Partnerzy SP WOZ-y Opis zadania Program szkoleń w zakresie wspierania działań zapobiegającym wykluczeniom społecznym Uzasadnienie Zmniejszenie barier społecznych na rynku pracy i przedsiębiorczym Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Gmina Raba Wyżna 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x 2007 Gmina Inne RAZEM 2014 2008 2009 2010 2011 2012 2013 120 tys 120 tys 120 tys 120 tys 120 tys 120 tys 120 tys 120 tys 120 tys 120 tys 120 tys 120 tys Budżet gminy (podmiot/fundusz finansujący) 238 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.2.3.4 Nazwa zadania Opracowanie i realizacja Programu Wychodzenia z biedy Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 2. Zapewniony jest wysoki poziom ochrona zdrowia i opieki socjalnej w gminie Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania 2.3. Wysokie standardy opieki społecznej Podmiot realizujący Grupa wsparcia ludności Partnerzy GCI - Telecentrum Opis zadania Utworzenie podmiotu Grupy wsparcia ludności, organizacja szkoleń, seminaria, warsztatów Uzasadnienie Pomoc mieszkańcom gminy w rozwijaniu przedsiębiorczości. Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie Gmina Raba Wyżna 2007 2008 2009 2010 2011 2012 x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 10 tys 50 tys 60 tys 10 tys 100 tys 150 tys 10 tys 100tys 150 tys 10 tys 100 tys 150 tys 10 tys 100 tys 150tys 2007 Gmina Inne RAZEM Fundusze pomocowe, kapitał ludzki (podmiot/fundusz finansujący) 239 2013 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.2.4.1 Nazwa zadania Szkolenia z zakresu profilaktyki medycznej oraz inicjowanie programów promocji zdrowego trybu życia i zdrowego odżywiania Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 2. Zapewniony jest wysoki poziom ochrona zdrowia i opieki socjalnej w gminie 2.4. Promocja zdrowia + programy profilaktyczne Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący Wójt Gminy Partnerzy SP WOZ-y, Szkoły Podstawowe Opis zadania Program charakterystycznych szkoleń o tematyce j. w. , a przy tym program chorób układu krążenia oraz mamografia Uzasadnienie Dla poprawy jakości życia Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 x x x x 2008 2009 2010 2011 x 4.800 x 4.800 x 4.800 x 4.800 2.800 2.800 2.800 2.800 2007 Gmina Inne RAZEM Mamografia NFZ (podmiot/fundusz finansujący) 240 2012 2013 2012 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 KARTA ZADANIA BZP.2.4.2 Nazwa zadania Organizowanie okresowych badań wśród dorosłych Obszar Bezpieczeństwo Cel strategiczny 2. Zapewniony jest wysoki poziom ochrona zdrowia i opieki socjalnej w gminie 2.4. Promocja zdrowia + programy profilaktyczne Cel pośredni/ szczegółowy Lokalizacja zadania Gmina Raba Wyżna Podmiot realizujący GOPS, SP WOZ-y Partnerzy SP WOZ-y Opis zadania Organizowanie okresowych badań dla mieszkańców. Badania przesiewowe w czasie mityngów rodzinnych i innych imprez. Uzasadnienie Harmonogram i etapy Nakłady inwestycyjne (budżet zadania) Finansowanie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 x x x x x x 2008 2009 2010 2011 2012 600 zł 600 zł 600 zł 600 zł 800 zł 800 zł 800 zł 800 zł 800 zł 800 zł 2007 Gmina Inne RAZEM SP WOZ Raba Wyżna (podmiot/fundusz finansujący) 241 2014 2013 2015 2014 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 5.4 Hierarchiczny układ celów pośrednich oraz zadań Po zakończeniu prac nad sformułowaniem listy zadań mających służyć realizacji podstawowych celów Strategii przeprowadzono ich hierarchizację. Dokonano tego poprzez przeprowadzenie ankiety wśród Radnych Gminy Raba Wyżna. Każdy z radnych otrzymał dwa arkusze: jeden z celami, drugi z listą zadań. Arkusze były jawne. Prócz nazwiska i imienia Radni pisali także nazwę sołectwa, z którego zostali wybrani. W Gminie Raba Wyżna jest 15 radnych. Ankiety wypełniło 14. Hierarchizacja celów Arkusz z celami zawierał 41 celów pośrednich. Do dyspozycji Radnego było 50 punktów. Należało je rozdysponować w ten sposób, iż na jedno zadanie można było przyznać maksymalnie 5 punktów. Oznaczało to, iż minimalnie można było wskazać 20 zadań, przydzielając im po 5 punktów. Odczytując listę zbiorczą należy zwrócić uwagę nie tylko na ostateczną, łączna liczbę przyznanych punktów, ale także na ich rozkład. Kolejnym etapem hierarchizacji celów było ważenie siły głosu Radnego liczbą mieszkańców reprezentowanego przez niego sołectwa. Była to próba innego uszeregowania rozkładu głosów, gdzie przewagę dawała reprezentacja sołectwa o większej liczbie ludności. Ze względu na zasięg ankiety, kierowanej tylko do Radnych wyniki stanowią jedynie o preferencji społecznych reprezentantów ludności - Radnych, a nie całej społeczności lokalnej. Z drugiej jednak strony należy pamiętać, iż to właśnie ci reprezentanci podejmować będą w najbliższych latach najważniejsze decyzje strategiczne w Gminie. Hierarchizacja celów, a następnie zadań, sformułowanych w wyniku szerokich konsultacji społecznych, wyraźnie wskazują na najważniejsze kwestie, z którymi Gmina Raba Wyżna będzie musiała się zmierzyć w najbliższych latach. Hierarchizacja celów pośrednich w obszarach strategicznych Rozkład głosów w 5 obszarach strategicznych przedstawiał się następująco: Obszar strategiczny Infrastruktura Gospodarka i turystyka Edukacja, kultura i sport Bezpieczeństwo Środowisko (w tym rolnictwo) Suma punktów od Radnych 270 104 72 24 137 Procent 44 17 17 4 23 242 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Na wykresie przedstawiającym rozkład głosów radnych w obszarach strategicznych wyraźnie widać, że zdecydowane preferencje kierowane są na Infrastrukturę (44%). Niskie zwodociągowanie i skanalizowanie gospodarstw domowych, ograniczone w zasadzie do dwóch sołectw powoduje, iż uzasadnione jest potraktowanie Infrastruktury, jako priorytetu działania na najbliższe lata. Wydaje się, że w tej dziedzinie powinien powstać szczegółowy, średniookresowy plan operacyjny. Rozkład głosów Radnych w obszarach strategicznych 23% Infrastruktura 44% 4% Gospodarka i turystyka Edukacja, kultura i sport Bezpieczeństwo 12% Środowisko (w tym rolnictwo) 17% Równoważną preferencję Radni przykładają do dwóch obszarów: Gospodarki z turystyką i Środowiska z Rolnictwem, które łącznie stanowią 40 % przyznanych punktów. Wskaźnik przedsiębiorczości wynosi około 50 firm na 1000 mieszkańców, co plasuje Rabę Wyżną znacznie poniżej średniego poziomu dla powiatu nowotarskiego. Agroturystyka też nie rozwija się na miarę możliwości, które Gmina posiada. Zanika rolnictwo. Turystyka i usługi – także te okołoturystyczne (ze względu na sąsiedztwo z Rabką Zdrojem) - mogą stać się obszarem, który znacznie wzmocni rozwój Gminy. Należy jednak równolegle poprawić infrastrukturę i podejmować działania chroniące środowisko naturalne. Zatem i w tym obszarze wydaje się, iż powinno się przygotować program działań wspierających wszelką przedsiębiorczość społeczności lokalnej. Tylko 12% głosów kierowanych jest na Edukację, Kulturę i Sport. Oznacza to, że Radni dobrze postrzegają działania w tym obszarze. Jednak, jak wskazują dane porównawcze z ostatnich 7 lat, istnieje wyraźna tendencja spadkowa liczby uczniów w szkołach i nie ma przesłanek do zmiany tego trendu. Może to stanowić, w niedalekiej przyszłości potrzebę zmiany sieci szkół, czy też zmiany sposobu ich funkcjonowania (np. tworzenie szkół społecznych). Niepokoi brak zainteresowania liderów społeczności lokalnej sportem (nieobecność na warsztatach), co może mieć wpływ na niski poziom preferencji w tym obszarze i braki w 243 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 zidentyfikowanych zadaniach. Hierarchizacja celów pośrednich Warto zwrócić uwagę na układ tzw. celów pośrednich. Zdecydowanie najistotniejszą kwestią dla mieszkańców gminy jest sanitacja na obszarze całej gminy w tym, budowa kanalizacji. Ma to niewątpliwie związek ze wzrostem świadomości ekologicznej mieszkańców, ale także przekonaniem, iż tylko czyste środowisko, w tym czyste wody są ważnym warunkiem rozwoju. Ranking celów według przyznanych przez Radnych punktów CELE POŚREDNIE (SZCZEGÓŁOWE) L.p. Suma punktów od Radnych Suma punktów ważonych na mieszkańców Cele pośrednie 3 Budowa sieci kanalizacyjnej 1 miejsce 2 miejsce 1 Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz regulacja stanu prawnego dróg 7 Odnowa centrów wsi 2 Budowa sieci wodociągowej 15 Stwarzane są warunki do pozyskiwania energii ze źródeł ekologicznych 8 Estetyzacja osiedli, oznakowanie 4 Budowa i modernizacja oświetlenia ulicznego 38 Modernizacja placówek służby zdrowia 13 Budowa szlaków turystycznych, atrakcji turystycznych i miejsc wypoczynku 36 1.5. Program regulacji rzek i potoków 5 Wdrażanie programu gospodarki odpadami 9 Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości 10 Wdrożony program scalania gruntów oraz przygotowanie terenów inwestycyjnych po działalność gospodarczą oraz turystycznorekreacyjną 3 miejsce 4 miejsce 5 miejsce 6 miejsce 7 miejsce 8 miejsce 9 miejsce 10 miejsce 11 miejsce 12/13 miejsce 12/13 miejsce 32 Program budowy bezpiecznych przejść przez drogi i tory 14/15 miejsce 14 Rozwój usług agroturystycznych 14/15 miejsce 244 55,5 152557,5 55 189156 38 107014 35,5 110489,5 35 103779 31 106507 27 79699 25 54154 23 44983 22 79282 21 54613 20 40324 20 71084 18 48210 18 56022 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 18 Stworzenie systemu monitoringu środowiska 16/17 miejsce 16/17 miejsce 19 Prowadzona jest edukacja rolników w zakresie opłacalnej produkcji, pozyskiwania środków oraz skutecznej promocji swoich produktów 39 Opieka medyczna dzieci przedszkolnych i szkolnych 18/19/20 miejsce 40 Wysokie standardy opieki społecznej 18/19/20 miejsce 18/19/20 miejsce 27 Rozwój bazy kulturalnej (spotkań) w każdym sołectwie np. klubów mieszkańców 12 Dbałość o posiadane dziedzictwo kulturowe oraz promocja oferty turystycznej i agroturystycznej 21/22/23 miejsce 21 Stwarzane są warunki dla ludzi młodych, przejmujących gospodarstwa rolne do prowadzenia opłacalnej produkcji z wykorzystaniem możliwości które stwarza Unia Europejska 21/22/23 miejsce 25 Rozwój bibliotek i promocja czytelnictwa 21/22/23 miejsce 24 miejsce 22 Wdrażanie programu systematycznej poprawy bazy oświatowej i sportowej oraz wyposażenia w niezbędny sprzęt i pomoce naukowe 20 Prowadzone są działania mające na rozwój rolnictwa ekologicznego oraz wspólną promocję i sprzedaż produktów 53159 15 30363 14 38026 14 47410 14 27954 13 26089 13 47305 13 30365 12 31548 11 22027 10 30390 10 31794 10 32798 10 30790 9 30769 9 30769 8 25667 8 15756 7 29043 25 miejsce 26 Wewnątrzgminna promocja kulturalna i oświatowa 26/27/28/29 miejsce 33 Program budowy infrastruktury p/poż 26/27/28/29 miejsce 34 Monitoring miejsc publicznych 26/27/28/29 miejsce 26/27/28/29 miejsce 30/31 miejsce 30/31 miejsce 11 Spójna promocja Gminy 24 Poszerzenie oferty edukacyjnej w Gminie 41 Promocja zdrowia – programy profilaktyczne 28 Promocja uczenia się przez całe życie 15 32/33 miejsce 16 Stopniowa likwidacja niskiej emisji 32/33 miejsce 31 Poszerzenie oferty edukacyjnej w Gminie 34 miejsce 245 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 23 Wdrażanie programów edukacyjnych dostosowanych do zróżnicowanego poziomu możliwości dzieci 35/36 miejsce 6 Podejmowanie działań zapewniających dostęp do sieci teletechnicznych i usługi elektroniczne (telefony, Internet, e-usługi) 30 Wdrażanie programów edukacyjnych dostosowanych do zróżnicowanego poziomu możliwości dzieci 35/36 miejsce 17 Prowadzone są działania uświadamiające zagrożenia płynące z niewłaściwego gospodarowania odpadami 38 miejsce 29 Wdrażanie programu systematycznej poprawy bazy oświatowej i sportowej oraz wyposażenia w niezbędny sprzęt i pomoce naukowe 29/40 miejsce 37 Edukacja prewencyjna mieszkańców 29/40 miejsce 41 miejsce 6 18262 6 14390 5 14065 4 5860 2 8338 2 8338 0 0 37 miejsce 35 Utworzenie Straży Gminy Poniższy wykres przedstawia ranking 10 celów pośrednich 1 Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz regulacja stanu prawnego dróg Ranking 10 celów pośrednich według przyznanej przez Radnych liczby punktów. 2 Budowa sieci kanalizacyjnej 3 Budowa sieci wodociągowej 4 Odnowa centrów wsi 7% 7% 16% 5 Estetyzacja osiedli, oznakowanie 6% 16% 8% 6 Stwarzane są warunki do pozyskiwania energii ze źródeł ekologicznych 7 Budowa i modernizacja oświetlenia ulicznego 10% 9% 10% 8 Program regulacji rzek i potoków 11% 9 Budowa szlaków turystycznych, atrakcji turystycznych i miejsc wypoczynku 10 Modernizacja placówek służby zdrowia Kolejną kwestią zauważaną przez radnych jako priorytetowa, po budowie infrastruktury (sieci kanalizacyjne, wodociągowe i drogi), jest poprawa jakości życia mieszkańców poprzez estetyzację osiedli, rewaloryzację centrów wsi, modernizację placówek służby zdrowia i regulację rzek i potoków. Na wysokim 6-tym miejscu uplasowało się pozyskiwanie energii ze źródeł ekologicznych. Chodzi tu nie tylko o ochronę środowiska, ale także o zmniejszenie kosztów bieżących gospodarstw domowych poprzez np. wymianę ogrzewania tradycyjnego na bardziej ekonomiczne. Radni chcą także zwiększyć atrakcyjność turystyczną Gminy 246 poprzez wytyczenie nowych szlaków Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 turystycznych i innych produktów związanych z rekreacją. W przypadku głosów Radnych, liczonych „siłą” liczby mieszkańców sołectwa, z którego pochodzą, w przypadku priorytetowych 10-ciu celów nie ma znaczących różnic. Oprócz poprawy sieci dróg, wodociągów i kanalizacji, a także estetyzacji osiedli, pojawił się problem oświetlenia ulicznego, a także tworzenie obszarów przeznaczonych pod rozwój usług, będących ułatwieniem dla inwestorów oraz uporządkowania przestrzeni publicznej. 1 Poprawa nawierzchni, budowa nowych dróg, chodników, parkingów oraz regulacja stanu prawnego dróg Ranking celów ważonych liczbą mieszkańców sołectw, w których mieszkaja Radni 2 Budowa sieci kanalizacyjnej 3 Budowa sieci wodociągowej 7% 5% 4 Odnowa centrów wsi 18% 8% 5 Estetyzacja osiedli, oznakowanie 8% 6 Stwarzane są warunki do pozyskiwania energii ze źródeł ekologicznych 14% 10% 7 Budowa i modernizacja oświetlenia ulicznego 8 Program regulacji rzek i potoków 10% 10% 10% 9 Wdrożony program scalania gruntów oraz przygotowanie terenów inwestycyjnych po działalność gospodarczą oraz turystyczno-rekreacyjną 10 Rozwój usług agroturystycznych Liczba mieszkańców zmieniła także profil rozwoju turystycznego, gdyż pojawił się tutaj cel pośredni, mówiący wprost o rozwoju usług agroturystycznych. Hierarchizacja zadań Arkusz drugi zawierał 141 zadań, które zostały sformułowane podczas warsztatów strategicznych oraz uzupełnione przez pracowników Urzędu Gminy. W tym przypadku do dyspozycji Radnego było 100 punktów. Należało je rozdysponować w ten sposób, iż na jedno zadanie można było przyznać maksymalnie 5 punktów. Oznaczało to, iż minimalnie można było wskazać 40 zadań, przydzielając im po 5 punktów. Podejście do przyznawania punktów w powyższym badaniu przez respondentów było bardzo różne – część osób wskazywała bardzo wiele zadań, przyznając im niewielkie wartości punktowe, część skupiała się na wybraniu najistotniejszych priorytetów. Także i w tym przypadku, odczytując listę zbiorczą, należy zatem zwrócić uwagę nie tylko na ostateczną, łączna liczbę przyznanych punktów, ale i na ich rozkład. Ankiety oddało 14-tu z 15-tu radnych. Wyniki ankiety – preferencji Radnych - przedstawione zostały w podziale na obszary strategiczne, zbiorczo - w układzie przyznanych punktów oraz ważone liczbą mieszkańców sołectw, z których pochodzą Respondenci.. 247 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Obszar Infrastruktura Symbol zadania INFRASTRUKTURA Liczba punktów przyznanych przez Radnych Rozbudowa oświetlenia ulicznego INFR 1.4.1 w całej gminie 42 Ranking według punktów przyznanych Przez Radnych 1 miejsce Liczba punktów od Radnych ważona liczbą mieszkańców 118 258 2 miejsce Rozbudowa sieci wodociągowej budowa kolektora głównego wraz INFR 1.2.1 z przyłączeniami 39 105 835 36 3 miejsce 97 992 5/6/7 miejsce Zabezpieczenie mostów na terenie INFR gminy przed podmywaniem przez 1.1.15 rzeki Budowa kanalizacji sanitarnej na terenie miejscowości Skawa oraz INFR 1.3.3 budowa oczyszczalni ścieków 28 4 miejsce 93 992 10 miejsce 23 5 miejsce 85 135 4 miejsce Budowa kanalizacji sanitarnej na terenie Raby Wyżnej i Rokicin INFR 1.3.1 Podhalańskich 32 Wdrożenie systemu selekcji INFR 1.5.1 odpadów komunalnych u źródła 26 6 miejsce 82 945 9 miejsce 80 154 11/12 miejsce Budowa chodnika wzdłuż drogi powiatowej Skawa - Naprawa oraz INFR 1.1.9 Skawa - Raba Wyżna 21 80 053 28 9 miejsce 78 772 8 miejsce Modernizacja drogi powiatowej Raba Wyżna - Klikuszowa wraz z INFR 1.1.8 budową Budowa i poprawa nawierzchni INFR 1.1.6 dróg w Rabie Wyżnej 27 18 Modernizacja oświetlenia INFR 1.4.2 ulicznego w całej gminie Przygotowanie projektów technicznych wodociągów z ujęć powierzchniowych dla INFR 1.2.5 miejscowości Bielanka i Sieniawa Budowa i poprawa nawierzchni INFR 1.1.2 dróg w Sieniawie 28 10 miejsce 74 803 15 miejsce 5/6/7 miejsce 74 622 62 720 11/12 miejsce 21 19 248 7 miejsce 8 miejsce 5/6/7 miejsce Budowa kanalizacji sanitarnej oraz budowa oczyszczalni ścieków na terenie miejscowości Podsarnie, INFR 1.3.4 Bukowina, Harkabuz 1 miejsce 2 miejsce 3 miejsce Budowa kanalizacji sanitarnej na terenie miejscowości Bielanka, Sieniawa i w górnej części Raby INFR 1.3.2 oraz budowa oczyszczalni ścieków Ranking według punktów od Radnych ważonych liczbą mieszkańców 11 miejsce 12 miejsce 13 miejsce 60 569 13/14 miejsce 56 611 14 miejsce Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 17 miejsce Budowa wodociągu wraz z ujęciem wody na terenie INFR 1.2.3 miejscowości Skawa 16 Budowa i poprawa nawierzchni INFR 1.1.7 dróg w Skawie INFR 1.1.11 INFR 1.1.10 INFR 1.1.13 13 15 miejsce 55 544 18/19/20 miejsce 54 197 16 miejsce Budowa chodnika wzdłuż drogi wojewódzkiej 958 od mostu na ""Pałaszówce"" do Bielanki Budowa chodnika wzdłuż ""Starej Drogi"" Budowa parkingu w okolicach boiska sportowego i kościoła w Sieniawie 17 12 13 Budowa i poprawa nawierzchni INFR 1.1.4 dróg w Harkabuzie i Bukowinie O. 13 17 miejsce 51 993 21/22 miejsce 13/14 miejsce 19 Budowa wodociągu miejscowości INFR 1.2.4 Rokiciny Podhalańskie 16 miejsce 49 748 18 miejsce 19 miejsce 49 171 18/19/20 miejsce 18/19/20 miejsce 40 757 37 117 20 miejsce 21 miejsce W obszarze INFRASTRUKTURA na pierwszym miejscu, i to zarówno w punktach przyznanych przez Radnych, jak i ważonych liczbą mieszkańców sołectwa, uplasowało się zadanie Rozbudowa oświetlenia ulicznego w całej gminie. Uzyskało więcej głosów niż kanalizacja i wodociągi. Oświetlenie uliczne daje poczucie bezpieczeństwa, a to jest warunkiem nie tylko jakości życia mieszkańców, ale także rozwoju usług turystycznych w Gminie. Kolejne zadania to kanalizacja i wodociągi w poszczególnych sołectwach, a także drogi i chodniki przy drogach przebiegających przez Gminę – w tych zadaniach „siła” liczby mieszkańców sołectw miała wpływ na kolejność. Obszar Gospodarka i Turystyka Liczba punktów przyznanych przez Radnych Symbol zadania GOSPODARKA I TURYSTYKA GPS 2.1.3 Opracowanie strategii turystycznej gminy 22 GSP 1.2.1 Wyznaczenie w planach miejscowych i uzbrajanie terenów pod rozwój małej przedsiębiorczości (strefy usług z preferencjami dla inwestorów) 27 GSP 1.1.8 Ranking według punktów przyznanych Przez Radnych 2 miejsce 1 miejsce Liczba punktów od Radnych ważona liczbą mieszkańców 73 526 18 249 1 miejsce 2 miejsce 67 795 3 miejsce Wspieranie rozwoju bazy noclegowej i gastronomicznej o różnym standardzie Ranking według punktów od Radnych ważonych liczbą mieszkańców 3 miejsce 63 462 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 GSP 1.1.1 GPS 2.2.3 GPS 2.1.5 GSP 1.1.2 GPS 2.2.1 GSP 1.1.3 GPS 2.1.4 GPS 2.3.2 GPS 2.1.1 GPS 2.1.6 GSP 1.1.5 GPS 1.3.1 GPS 2.2.2 Nawiązanie współpracy z punktem konsultacyjno-doradczym dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą (tzw. starterz) – broszury, ulotki, możliwość konsultacji. Wsparcie dla działających przedsiębiorców (informacja o instrumentach finansowych, funduszach europejskich itd.) 5 miejsce 15 4 miejsce 52 127 6/7 miejsce Wytyczenie ścieżek edukacyjnych na terenie Gminy 14 Oznakowanie atrakcyjnych miejsc 14 5 miejsce 47 474 6/7 miejsce 40 174 9/10 miejsce Wspieranie inicjatywy powstania lokalnej organizacji przedsiębiorców 10 7 miejsce 26 874 4 miejsce Tworzenie warunków do powstawania bazy do uprawiania sportów zimowych 16 Powstanie Rady Przedsiębiorców przy Wójcie Gminy Gminny program remontów i renowacja obiektów dziedzictwa kulturowego: kaplice, dzwonnice, kościółki, dworki, umocnienia i fortyfikacje, groby 8 8 miejsce 25 076 11/12 miejsce 23 104 8 miejsce 12 22 936 10 11 miejsce 22 882 11/12 miejsce Inwentaryzacja zasobów dziedzictwa kultrowego oraz istniejącej oferty i jej jakości pod kątem turystycznym 8 Identyfikacja lokalnych tradycji, legend i sławnych osób Organizacja szkoleń i kursów służących przekwalifikowaniu rolników celem podjęcia pracy lub działalności gospodarczej poza rolnictwem 6 12 miejsce 19 132 15/16 miejsce 18 262 13/14 miejsce 7 17 055 7 15 miejsce 13 911 15/16 miejsce Wytyczenie szlaków pieszych i rowerowych w Rokicinach Podhalańskich 6 250 13 miejsce 14 miejsce 13/14 miejsce Przygotowanie programu zintegrowanej promocji gminy 9 miejsce 10 miejsce 9/10 miejsce Promocja lokalnych gospodarstw agroturystycznych w ramach Gminnego Stowarzyszenia Agroturystycznego 6 miejsce 16 miejsce 11 574 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 GPS 1.2.2 GSP 1.1.9 GPS 1.3.2 GPS 2.1.7 20 miejsce Aktywna polityka Gminy w gospodarce gruntami (wykupy, scalenia, grunty ANR) 2 Konkursy promujące lokalną przedsiębiorczość Przygotowanie i promocja ofert inwestycyjnych Przygotowanie lokalnego programu opieki nad zabytkami 17 miejsce 8 338 3 17/18/19 miejsce 5 755 18 miejsce 3 17/18/19 miejsce 5 755 19 miejsce 3 17/18/19 miejsce 5 755 20 miejsce Patrząc na możliwości rozwojowe Gminy wyraźnie widać, że najbardziej niewykorzystanym potencjałem jest położenie geograficzne, piękna okolica oraz bliskość Rabki – znanego uzdrowiska dla dzieci. Radni w dyskusji podkreślali, że nie ma spójnego programu rozwoju tego obszaru, a przecież usługi turystyczne mogłyby stać się dodatkowym źródłem utrzymania mieszkańców. Zauważa się brak miejsc noclegowych, brak lokali gastronomicznych, w bardzo wolnym tempie rozwija się agroturystyka, a piękne tereny nie mają odpowiedniej infrastruktury turystycznej (oznakowania, parkingi, szlaki itp.) i nie są spójnie promowane. Dlatego też na pierwszym miejscu w rankingu przyznanych przez radnych punktów w obszarze GOSPODARKA i TURYSTYKA jest Opracowanie strategii turystycznej gminy, która pozwoli na podjęcie, spójnych, przemyślanych działań, odpowiadających potrzebom i możliwościom Gminy. Obszar Bezpieczeństwo Symbol zadania BZP 2.1.1 BZP 1.5.1 BZP 1.1.4 BZP 1.1.2 BZP 1.2.1 BZP 1.3.1 BEZPIECZEŃSTWO Liczba punktów przyznanych przez Radnych Ranking według punktów przyznanych Przez Radnych Liczba punktów od Radnych ważona liczbą mieszkańców 2 miejsce Dostosowanie obiektów służby zdrowia dla potrzeb osób niepełnosprawnych w Rabie Wyżnej 31 Regulacja rzeki Raba Budowa bezpiecznych przejść przy wszystkich szkołach na terenie gminy Budowa sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu z drogą powiatową koło Urzędu Gminy w Rabie Wyżnej 26 1 miejsce 103 467 3 miejsce 1 miejsce 34 91 010 18 4 miejsce 67 870 5 miejsce 20 5 miejsce 66 216 6/7/8 miejsce Budowa sieci monitorowania miejsc publicznych w gminie Raba Wyżna 19 251 2 miejsce 3 miejsce 78 498 9/10 miejsce Budowa/modernizacja istniejących dróg dojazdowych do zbiorników przeciwpożarowych i hydrantów Ranking według punktów od Radnych ważonych liczbą mieszkańców 6 miejsce 64 115 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 BZP 1.4.2 Patrolowanie miejsc publicznych 14 BZP 1.2.2 Budowa zbiorników przeciwpożarowych 21 11 miejsce 4 miejsce 19 6/7/8 miejsce BZP 2.4.2 Organizowanie okresowych badań wśród dorosłych BZP 1.5.2 Regulacja rzeki Skawa 12 BZP 2.3.2 Stacja pogotowia ratunkowego w Rabie Wyżnej 12 BZP 2.1.2 BZP 1.4.5 BZP 1.1.1 BZP 1.1.3 19 AKTUALIZOWANIE PLANU REAGOWANIA KRYZYSOWEGO Modernizacja i przebudowa przejść przez drogi i przejazdy kolejowe 8 BZP 1.6.2 Szkolenia w zakresie pierwszej pomocy w domach (ze względu na trudno dostępny teren) oraz szkolenia w zakresie ratownictwa medycznego 41 964 38 616 38 011 15 miejsce 18 33 352 32 018 11 3 15 miejsce 32 279 16/17 miejsce 20/21 miejsce 16/17 miejsce 7 29 183 12 507 Utworzenie Straży Gminy BZP 2.3.1 Działania popierające rozbudowę zakładu opiekuńczo- leczniczego 5 8 885 19 miejsce 4 16 miejsce 17 miejsce 18 miejsce 12 183 18 miejsce BZP 1.4.1 13 miejsce 14 miejsce 14 miejsce 7 10 miejsce 11 miejsce 12 miejsce 9/10 miejsce Budowa sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu drogi powiatowej z droga wojewódzka nr 958 w Rabie Wyżnej BZP 2.2.1 BZP 2.3.4 47 535 9 miejsce 6/7/8 miejsce Dostosowanie obiektów służby zdrowia dla potrzeb osób niepełnosprawnych w Sieniawie Opracowanie i realizacja Programu Wychodzenia z biedy Prowadzenie wszechstronnych badań wśród 6 - latków z NFZ 12/13 miejsce 12/13 miejsce 48 037 7 miejsce 8 miejsce 53 706 9 925 19 miejsce 20 miejsce W obszarze BEZPIECZEŃSTWO Radni na pierwszym miejscu stawiają przystosowanie placówek służby zdrowia do potrzeb osób niepełnosprawnych. Drugie miejsce to Regulacja rzeki Raba. Dla poprawy bezpieczeństwa ważna jest również – według Radnych - Budowa bezpiecznych przejść przy wszystkich szkołach na terenie gminy, a także monitoring miejsc publicznych. Wysoko plasującymi zadaniami jest budowa sygnalizacji świetlnych w niebezpiecznych miejscach na drogach, przebiegających przez Gminę. Specyficznym dla terenów górskich jest problem z dojazdem pojazdów straży pożarnej do wyżej położonych posesji. Drogi są wąskie, często nieprzejezdne dla większych aut, a w dodatku w niektórych osiedlach nie ma ani hydrantów, ani zbiorników p/poż. Radni zdecydowali o zinwentaryzowaniu tego problemu i stopniowym jego rozwiązywaniu. 252 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Obszar Edukacja, Kultura i Sport Symbol zadania EiK 1.3.1 EiK 1.2.1 EDUKACJA, KULTURA I SPORT Ranking według punktów przyznanych Przez Radnych Liczba punktów przyznanych przez Radnych 1 miejsce Utworzenie szkoły ponadgimnazjalnej w Rabie Wyżnej (zasadnicza szkoła zawodowa + liceum profilowane) 31 Wzbogacenie oferty zajęć edukacyjnych, pozalekcyjnych i pozaszkolnych 19 EiK 1.1.1 Budowa lub adaptacja pomieszczeń pod przedszkola 25 EiK 2.2.2 EiK 1.1.2 EiK 2.1.2 EiK 2.1.1 EiK 1.3.3 Ogrodzenie budynków szkolnych i boisk sportowych Program wspierania dla kół gospodyń wiejskich 18 6 miejsce Modernizacja boisk sportowych i zaplecza sportowego 13 Spotkanie twórców w Rabie Wyżnej i Ganovcach 11 Pozyskanie specjalistów dla integracji dzieci niepełnosprawnych 8 miejsce 41 550 8 miejsce 10 4 EiK 2.3.1 7 miejsce 38 883 9/10/11 miejsce Zakup komputerów do bibliotek publicznych EiK 1.1.3 53 614 6 miejsce 47 305 10 EiK 2.4.1 EiK 1.1.10 55 187 9/10/11 miejsce ""Wieści Rabiańskie"" wszechstronnym wydawnictwem wszystkich środowisk gminnych Budowa basenu odkrytego i lodowiska 10 28 158 15/16/17/18 miejsce 19 miejsce 9/10/11 miejsce 5 20 705 16 676 15 082 Place zabaw przy przedszkolach Utworzenie lokalnego ""Uniwersytetu III wieku"" 253 13 miejsce 14 093 6 Budowa ogródków jordanowskich 11 miejsce 12 miejsce 14 miejsce 12/13/14 miejsce Zapewnienie możliwości kształcenia integracyjnego na każdym etapie 9 miejsce 10 miejsce 15/16/17/18 miejsce Budowa boisk sportowych wraz z zapleczem (sprawdzić z 1.1.2 !!!!) 3 miejsce 4 miejsce 5 miejsce 7 miejsce 5 EiK 1.2.4. 61 991 56 785 19 Budowa ścianki wspinaczkowej EiK 1.1.8 2 miejsce 80 377 4/5 miejsce 2 miejsce 4/5 miejsce EiK 1.1.9 EiK 1.1.12 96 771 21 Powołanie filii biblioteki na Orawie Ranking według punktów od Radnych ważonych liczbą mieszkańców 1 miejsce 3 miejsce EiK 2.4.3 EiK 1.1.6 Liczba punktów od Radnych ważona liczbą mieszkańców 15 miejsce 13 742 6 12/13/14 miejsce 5 15/16/17/18 miejsce 5 15/16/17/18 miejsce 11 510 10 597 9 685 16 miejsce 17 miejsce 18 miejsce Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 EiK 1.2.2 Tworzenie systemu wspomagania edukacji EiK 2.1.7 Konkursy, przeglądy, spotkania z twórcami ludowymi 2 8 338 19 miejsce 20 miejsce 2 8 338 Za najważniejsze zadanie w obszarze EDUKACJA, KULTURA I SPORT Radni uznają Utworzenie szkoły ponadgimnazjalnej w Rabie Wyżnej (zasadnicza szkoła zawodowa + liceum profilowane). Jest to spowodowane zmniejszającą się liczbą dzieci w szkołach i próbą znalezienia sposobu na efektywne wykorzystanie istniejącej, nowoczesnej bazy oświatowej. Istnienie kolejnego szczebla szkolnego przedłuży pobyt miejscowej młodzieży w Gminie i spowoduje napływ młodzieży z okolicznych Gmin. Szkoła taka może także w przyszłości kreować nowe wartości kulturalne – to tu może tworzyć się np. centrum wzornictwa tradycyjnego itp. Drugie i trzecie miejsce Radni przeznaczają dla organizacji zajęć dodatkowych dla dzieci i młodzieży oraz utworzenie filii biblioteki na Orawie. Kolejne miejsca zajmuje tworzenie przedszkoli oraz ogrodzenie boisk przyszkolnych. Obszar Środowisko (z rolnictwem) ŚRODOWISKO (W TYM ROLNICTWO) 122 ŚRD 1.2.1 133 ŚRD 2.1.7 Montaż baterii słonecznych na budynkach prywatnych i gminnych Zalesianie gruntów nieużytkowanych rolniczo 123 ŚRD 1.3.1 127 ŚRD 2.1.1 Organizacja szkoleń w zakresie pozyskiwania środków pomocowych przez gospodarstwa rolne 120 ŚRD 1.1.1 36 21 Edukacja ekologiczna w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii Utylizacja odpadów zawierających azbest 121 ŚRD 1.1.2 Ranking według punktów przyznanych Przez Radnych Liczba punktów przyznanych przez Radnych Ciągłe podnoszenie świadomości ekologicznej wśród mieszkańców w zakresie ochrony środowiska, czystości oraz zanieczyszczeń spowodowanych spalaniem odpadów i wypalaniem traw 254 1 miejsce 2 miejsce Liczba punktów od Radnych ważona liczbą mieszkańców 100 740 87 269 3/4 miejsce 16 16 1 miejsce 2 miejsce 3 miejsce 55 224 3/4 miejsce 7 miejsce 7 35 916 4 miejsce 5 miejsce 22 431 5 miejsce 9 Ranking według punktów od Radnych ważonych liczbą mieszkańców 6 miejsce 19 913 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 138 ŚRD 2.3.1 135 ŚRD 2.2.1 6 miejsce Prowadzenie kampanii informacyjnej wśród rolników w zakresie instrumentów ułatwiających przemianę pokoleniową na obszarach wiejskich - renty strukturalne, premie dla młodych rolników w celu przejmowania i unowocześniania gospodarstw rolnych 8 Wykonanie strony internetowej dotyczącej gospodarstw ekologicznych i produktów ekologicznych 5 134 ŚRD 2.1.8 136 ŚRD 2.2.2 Organizacja szkoleń w zakresie rolno-środowiskowym 131 ŚRD 2.1.5 Organizacja targów żywności ekologicznej oraz degustacji produktów ekologicznych przy okazji wydarzeń kulturalnorozrywkowych na terenie gminy 132 ŚRD 2.1.6 137 ŚRD 2.2.3 129 ŚRD 2.1.3 128 ŚRD 2.1.2 126 ŚRD 1.4.3 13 391 8/9 miejsce Pomoc rolnikom w uzyskiwaniu niezbędnych certyfikatów producenta żywności ekologicznej Rozwój upraw roślin energetycznych 130 ŚRD 2.1.4 7 miejsce 8 miejsce 14 093 13/14/15/16/17 miejsce 3 9 miejsce 12 507 13/14/15/16/17 miejsce 3 10/11/12 miejsce 4 10/11/12 miejsce 4 12 507 12 156 12 Miejsce 9 924 10/11/12 miejsce Zachowanie lokalnych odmian roślin uprawnych oraz ochrona lokalnych ras zwierząt gospodarskich 4 Prowadzenie kampanii informacyjnych oraz szkoleniowych na temat możliwości tworzenia grup producenckich (przy wykorzystaniu różnych form prawnych) i korzyści wynikających ze wspólnego prowadzenia działalności agrobiznesowych 13 Miejsce 9 896 13/14/15/16/17 miejsce 3 14 Miejsce 7 987 13/14/15/16/17 miejsce Organizacja szkoleńi doradztwa dla rolników produkujących lub planujących produkcję żywności ekologicznej 3 Organizacja szkoleń w zakresie chowu bydła mlecznego i owiec Gminny monitoring stanu środowiska, badanie stanu gleb i wody pitnej 255 15 Miejsce 5 755 13/14/15/16/17 miejsce 3 16 Miejsce 5 067 8/9 miejsce 5 10 Miejsce 11 Miejsce 17 Miejsce 3 765 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 125 ŚRD 1.4.2 124 ŚRD 1.4.1 Wapnowanie gleb w gospodarstwach rolnych Monitoring w zakresie prawidłowego stosowania środków ochrony roślin w gospodarstwach rolnych - badania techniczne opryskiwaczy 18 miejsce 1 753 0 18 Miejsce 0 Radni zauważają zgodnie, jak wynika z powyższego zestawienia, zwiększające się koszty energii i dlatego na pierwszym miejscu w obszarze ŚRODOWISKO (Z ROLNICTWEM) uplasowało się zadanie Montaż baterii słonecznych na budynkach prywatnych i gminnych. Radni chcą przygotować gminny Program, który pozwoli na aplikowanie do funduszy pomocowych i wsparcie finansowe wymiany ogrzewania, przede wszystkim w budynkach publicznych, ale także i w indywidualnych gospodarstwach domowych. Ważne dla Radnych są działania edukacyjne w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii oraz pomoc mieszkańcom w rozwiązaniu problemów z azbestem. Zaniepokojenie budzi odchodzenie od rolnictwa, skutkiem czego jest coraz więcej ugorów, a hale, tradycyjnie służące wypasom bydła, zaczynają w sposób niekontrolowany zarastać lasem. Z zadań wybranych przez Radnych w tym obszarze, a także z dyskusji prowadzonej na warsztatach wynika, że należy przedsięwziąć kroki w kierunku edukacji mieszkańców, związanej z pozyskiwaniem środków na modernizację i prowadzenie nowoczesnych gospodarstw rolnych oraz na zalesianie nieużytków rolnych. Zadanie związane z podnoszeniem świadomości ekologicznej rolników związane jest także z powtarzającym się – pomimo wielu apeli - problemem wypalenia traw. Wysoko w rankingu znajduje się zadanie dotyczące pozyskania środków zewnętrznych na wymianę azbestowych elementów w indywidualnych gospodarstwach i ich utylizację. Hierarchizacja zadań - zestawienie łączne W poniższym zestawieniu umieszczono uszeregowane zadania, zważone liczbą mieszkańców sołectw, z których pochodzą Radni. W rankingu umieszczono zadania, które otrzymały minimum 1 punkt. Punkty od Radnych znajdują się w kolumnie trzeciej. Kolumna czwarta pokazuje ranking według przyznanych punktów. Piąta kolumna to punkty ważone liczba mieszkańców, a w szóstej ostateczny ranking ważony. Numer Zadania 1 Nazwa zadania 2 Liczba punktów przyznanych przez Radnych Ranking według punktów przyznanych przez Radnych Liczba punktów od Radnych ważona liczbą mieszkańców 3 4 5 256 Ranking według punktów od Radnych ważonych liczbą mieszkańców 6 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 INFR 1.4.1 INFR 1.2.1 BZP 2.1.1 ŚRD 1.2.1 INFR 1.3.2 EiK 1.3.1 INFR 1.1.15 BZP 1.5.1 ŚRD 2.1.7 INFR 1.3.3 INFR 1.3.1 EiK 1.2.1 INFR 1.5.1 INFR 1.1.9 BZP 1.1.4 Rozbudowa oświetlenia ulicznego w całej gminie 42 39 103 467 3/4 miejsce 36 100 740 97 992 31 6 miejsce 96 771 9/10/11 miejsce 28 Regulacja rzeki Raba 26 Zalesianie gruntów nieużytkowanych rolniczo Budowa kanalizacji sanitarnej na terenie miejscowości Skawa oraz budowa oczyszczalni ścieków Budowa kanalizacji sanitarnej na terenie Raby Wyżnej i Rokicin Podh. Wzbogacenie oferty zajęć edukacyjnych, pozalekcyjnych i pozaszkolnych 21 7 miejsce 93 992 14/15 miejsce 19/20/21/22/23 miejsce 91 010 87 269 17 miejsce 23 32 85 135 6 miejsce 21 26 82 945 80 377 14/15 miejsce 21 Budowa bezpiecznych przejść przy wszystkich szkołach na terenie gminy 34 80 154 80 053 5 miejsce 28 27 22 257 13 Miejsce 14 Miejsce 78 498 9/10/11 miejsce 18 11 Miejsce 12 Miejsce 19/20/21/22/23 miejsce Budowa chodnika wzdłuż drogi powiatowej Skawa - Naprawa oraz Skawa - Raba Wyżna 8 miejsce 9 miejsce 10 miejsce 19/20/21/22/23 miejsce Wdrożenie systemu selekcji odpadów komunalnych u źródła 4 miejsce 5 miejsce 7/8 miejsce Utworzenie szkoły ponadgimnazjalnej w Rabie Wyżnej (zasadnicza szkoła zawodowa + liceum profilowane) Zabezpieczenie mostów na terenie gminy przed podmywaniem przez rzeki Modernizacja drogi powiatowej Raba Wyżna - Klikuszowa wraz z budową Opracowanie strategii turystycznej gminy 3 miejsce 3/4 miejsce Budowa kanalizacji sanitarnej na terenie miejscowości Bielanka, Sieniawa i w górnej części Raby oraz budowa oczyszczalni ścieków INFR 1.1.8 GPS 2.1.3 105 835 31 36 1 miejsce 2 miejsce 7/8 miejsce Montaż baterii słonecznych na budynkach prywatnych i gminnych INFR 1.3.4 INFR 1.1.6 118 258 2 miejsce Rozbudowa sieci wodociągowej budowa kolektora głównego wraz z przyłączeniami Dostosowanie obiektów służby zdrowia dla potrzeb osób niepełnosprawnych w Rabie Wyżnej Budowa kanalizacji sanitarnej oraz budowa oczyszczalni ścieków na terenie miejscowości Podsarnie, Bukowina, Harkabuz Budowa i poprawa nawierzchni dróg w Rabie Wyżnej 1 miejsce 15 Miejsce 16 Miejsce 78 772 33/34/35/36/37 miejsce 12/13 miejsce 18 miejsce 74 622 74 803 73 526 17 Miejsce 18 Miejsce 19 Miejsce Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 BZP 1.1.2 GSP 1.2.1 INFR 1.4.2 EiK 1.1.1 BZP 1.2.1 BZP 1.3.1 GSP 1.1.8 EiK 2.4.3 INFR 1.2.5 INFR 1.1.2 INFR 1.2.3 ŚRD 1.1.2 EiK 1.1.6 BZP 1.2.2 BZP 2.4.2 28 25 21 Miejsce 67 795 9/10/11 miejsce 16 miejsce 62 720 56 785 24 miejsce 20 24 Miejsce 64 115 33/34/35/36/37 miejsce 18 25 Miejsce 63 462 25/26/27/28/30 miejsce 61 991 19/20/21/22/23 miejsce 21 27 Miejsce 56 611 28 Miejsce 55 544 29 Miejsce 39/40/41/42 miejsce 16 30 miejsce 55 224 25/26/27/28/30/31/32 miejsce 19 13 Patrolowanie miejsc publicznych 14 18 31 Miejsce 55 187 47/48/49/50 miejsce 44/45/46 miejsce 33/34/35/36/37 miejsce 54 197 53 706 53 614 38 miejsce 17 Budowa parkingu w okolicach boiska sportowego i kościoła w Sieniawie 19 Budowa zbiorników przeciwpożarowych 21 Organizowanie okresowych badań wśród dorosłych 19 258 26 Miejsce 60 569 25/26/27/28/30/31/32 miejsce 19 39/40/41/42 miejsce 16 Ogrodzenie budynków szkolnych i boisk sportowych 23 Miejsce 66 216 19 19 22 Miejsce 24 Miejsce 25/26/27/28/30 miejsce Powołanie fifii biblioteki na Orawie Przygotowanie projektów technicznych wodociągów z ujęć powierzchniowych dla miejscowości Bielanka i Sieniawa Budowa i poprawa nawierzchni dróg w Sieniawie Budowa wodociągu wraz z ujęciem wody na terenie miejscowości Skawa Edukacja ekologiczna w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii Program wspierania dla kół gospodyń wiejskich Budowa chodnika wzdłuż drogi wojewódzkiej 958 od mostu na ""Pałaszówce"" do Bielanki 67 870 27 Budowa sieci monitorowania miejsc publicznych w gminie Raba Wyżna Wspieranie rozwoju bazy noclegowej i gastronomicznej o różnym standardzie EiK 2.2.2 20 Miejsce 12/13 miejsce Budowa/modernizacja istniejących dróg dojazdowych do zbiorników przeciwpożarowych i hydrantów Budowa i poprawa nawierzchni dróg w Skawie INFR 1.1.13 18 Modernizacja oświetlenia ulicznego w całej gminie Budowa lub adaptacja pomieszczeń pod przedszkola INFR 1.1.7 BZP 1.4.2 INFR 1.1.11 33/34/35/36/37 miejsce Budowa sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu z drogą powiatową koło Urzędu Gminy w Rabie Wyżnej Wyznaczenie w planach miejscowych i uzbrajanie terenów pod rozwój małej przedsiębiorczości (strefy usług z preferencjami dla inwestorów) 32 Miejsce 33 Miejsce 34 Miejsce 35 Miejsce 51 993 25/26/27/28/30/31/32 miejsce 19/20/21/22/23 miejsce 25/26/27/28/30/31/32 miejsce 49 171 48 037 47 535 36 Miejsce 37 Miejsce 38 Miejsce Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 BZP 2.1.2 BZP 1.1.1 ŚRD 1.3.1 GPS 2.2.1 GSP 1.1.1 INFR 1.1.10 GPS 2.2.3 GPS 2.1.5 EiK 1.1.2 INFR 1.2.4 BZP 1.5.2 EiK 2.1.2 EiK 2.1.1 BZP 2.3.2 INFR 1.1.4 INFR 1.1.3 INFR 1.2.2 25/26/27/28/30/31/32 miejsce Dostosowanie obiektów służby zdrowia dla potrzeb osób niepełnosprawnych w Sieniawie 19 Modernizacja i przebudowa przejść przez drogi i przejazdy kolejowe Utylizacja odpadów zawierających azbest 18 16 39 Miejsce 38 011 33/34/35/36/37 miejsce 39/40/41/42 miejsce 32 018 35 916 39/40/41/42 miejsce Tworzenie warunków do powstawania bazy do uprawiania sportów zimowych Nawiązanie współpracy z punktem konsultacyjno-doradczym dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą (tzw. starterzy) – broszury, ulotki, możliwość konsultacji. Wsparcie dla działających przedsiębiorców (informacja o instrumentach finansowych, funduszach europejskich itd.) Budowa chodnika wzdłuż "Starej Drogi" Wytyczenie ścieżek edukacyjnych na terenie Gminy 16 25 076 15 43 Miejsce 52 127 51 miejsce 12 Oznakowanie atrakcyjnych miejsc 14 49 748 44/45/46 miejsce 44/45/46 miejsce 47 474 40 174 47/48/49/50 miejsce Modernizacja boisk sportowych i zaplecza sportowego 13 Budowa wodociągu miejscowości Rokiciny Podhalańskie 13 40 757 10 11 12 13 12 AKTUALIZOWANIE PLANU REAGOWANIA KRYZYSOWEGO 37 117 33 148 57 miejsce Budowa ujęcia wody pod "szczyptówką" Budowa mostu na rzece Skawie 38 616 47/48/49/50 miejsce 54 miejsce Budowa i poprawa nawierzchni dróg w Podsarniu BZP 1.4.5 38 883 53 miejsce Budowa i poprawa nawierzchni dróg w Harkabuzie i Bukowinie O. 11 8 8 259 46 Miejsce 48 Miejsce 49 Miejsce 50 miejsce 41 550 56 miejsce Stacja pogotowia ratunkowego w Rabie Wyżnej INFR 1.1.14 41 964 59 miejsce Spotkanie twórców w Rabie Wyżnej i Ganovcach 45 Miejsce 47 305 47/48/49/50 miejsce 12 "Wieści Rabiańskie" wszechstronnym wydawnictwem wszystkich środowisk gminnych 44 Miejsce 47 Miejsce 52 miejsce Regulacja rzeki Skawa 41 Miejsce 42 Miejsce 43 miejsce 14 40 Miejsce 34 559 33 352 33 352 51 Miejsce 52 Miejsce 53 Miejsce 54 Miejsce 55 Miejsce 56 Miejsce 57 Miejsce Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 BZP 1.1.3 Budowa sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu drogi powiatowej z droga wojewódzka nr 958 w Rabie Wyżnej BZP 2.3.4 Opracowanie i realizacja Programu Wychodzenia z biedy INFR 1.1.5 Budowa i poprawa nawierzchni dróg w Rokicinach Podhalańskich EiK 1.3.3 Pozyskanie specjalistów dla integracji dzieci niepełnosprawnych GSP 1.1.2 Wspieranie inicjatywy powstania lokalnej organizacji przedsiębiorców INFR 1.1.1 Budowa i poprawa nawierzchni dróg w Bielance Gminny program remontów i renowacja obiektów dziedzictwa kulturowego: kaplice, dzwonnice, kościółki, dworki, umocnienia i fortyfikacje, groby GPS 2.1.4 INFR 2.1.1 Powstanie Rady Przedsiębiorców przy Wójcie Gminy INFR 1.1.12 Budowa parkingu przy kaplicy w Bielance Promocja lokalnych gospodarstw agroturystycznych w ramach Gminnego Stowarzyszenia Agroturystycznego Organizacja szkoleń w zakresie pozyskiwania środków pomocowych przez gospodarstwa rolne GPS 2.3.2 ŚRD 2.1.1 EiK 1.1.9 ŚRD 1.1.1 GPS 2.1.1 GPS 2.1.6 GSP 1.1.5 11 32 279 7 29 183 10 28 250 10 28 158 10 26 874 7 25 463 10 61 Miejsce 62 Miejsce 63 Miejsce 64 Miejsce 55 miejsce 12 59 Miejsce 60 Miejsce 60 miejsce Budowa centrum wsi w Sieniawie GSP 1.1.3 58 Miejsce 58 miejsce 22 936 23 610 65 Miejsce 66 Miejsce 8 10 23 104 23 090 67 Miejsce 68 Miejsce 10 22 882 69 Miejsce 7 22 431 Budowa ścianki wspinaczkowej 5 20 705 Ciągłe podnoszenie świadomości ekologicznej wśród mieszkańców w zakresie ochrony środowiska, czystości oraz zanieczyszczeń spowodowanych spalaniem odpadów i wypalaniem traw 9 19 913 8 19 132 6 18 262 7 17 055 Inwentaryzacja zasobów dziedzictwa kulturowego oraz istniejącej oferty i jej jakości pod kątem turystycznym Identyfikacja lokalnych tradycji, legend i sławnych osób Organizacja szkoleń i kursów służących przekwalifikowaniu rolników celem podjęcia pracy lub działalności gospodarczej poza rolnictwem 260 70 Miejsce Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 EiK 2.4.1 Zakup komputerów do bibliotek publicznych EiK 1.1.12 INFR 1.6.1 Budowa basenu odkrytego i lodowiska Instalacja punktów dostępowych Internetu bezprzewodowego HotSpot EiK 1.1.8 ŚRD 2.3.1 Budowa boisk sportowych wraz z zapleczem Wykonanie strony internetowej dotyczącej gospodarstw ekologicznych i produktów ekologicznych Prowadzenie kampanii informacyjnej wśród rolników w zakresie instrumentów ułatwiających przemianę pokoleniową na obszarach wiejskich - renty strukturalne, premie dla młodych rolników w celu przejmowania i unowocześniania gospodarstw rolnych GPS 1.3.1 Przygotowanie programu zintegrowanej promocji gminy EiK 1.2.4. BZP 1.6.2 Zapewnienie możliwości kształcenia integracyjnego na każdym etapie Szkolenia w zakresie pierwszej pomocy w domach (ze względu na trudno dostępny teren) oraz szkolenia w zakresie ratownictwa medycznego GPS 2.2.2 Wytyczenie szlaków pieszych i rowerowych w Rokicinach Podhalańskich 4 16 676 10 15 082 8 14 144 5 14 093 5 14 093 8 13 391 7 13 911 6 13 742 7 12 183 6 11 574 Budowa ogródków jordanowskich Pomoc rolnikom w uzyskiwaniu niezbędnych certyfikatów producenta żywności ekologicznej 6 11 510 3 12 507 Rozwój upraw roślin energetycznych 3 12 507 BZP 2.2.1 Prowadzenie wszechstronnych badań wśród 6 - latków z NFZ 3 12 507 ŚRD 2.2.2 Organizacja szkoleń w zakresie rolno-środowiskowym 4 12 156 EiK 1.1.3 BZP 2.3.1 Place zabaw przy przedszkolach Działania popierające rozbudowę zakładu opiekuńczo- leczniczego 5 10 597 4 9 925 ŚRD 2.2.1 EiK 1.1.10 ŚRD 2.1.4 ŚRD 2.1.8 261 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 ŚRD 2.1.5 ŚRD 2.1.6 EiK 2.3.1 BZP 1.4.1 BZP 2.2.2 BZP 2.3.3 BZP 2.4.1 EiK 1.2.2 Organizacja targów żywności ekologicznej oraz degustacji produktów ekologicznych przy okazji wydarzeń kulturalno-rozrywkowych na terenie gminy Zachowanie lokalnych odmian roślin uprawnych oraz ochrona lokalnych ras zwierząt gospodarskich Utworzenie lokalnego ""Uniwersytetu III wieku"" Utworzenie Straży Gminy Organizowanie okresowych badań wśród młodzieży szkolnej z NFZ Opracowanie programu współpracy organizacjami pozarządowymi o charakterze społecznym w zakresie wspierającym działania zapobiegające wykluczeniom społecznym Szkolenia z zakresu profilaktyki medycznej oraz inicjowanie programów promocji zdrowego trybu życia i zdrowego odżywiania z NFZ GPS 1.2.2 Tworzenie systemu wspomagania edukacji Aktywna polityka Gminy w gospodarce gruntami (wykupy, zcalenia, grunty ANR) EiK 2.1.7 Konkursy, przeglądy, spotkania z twórcami ludowymi EiK 2.3.3 ŚRD 2.2.3 EiK 2.1.5 EiK 2.1.4 BZP 1.4.4 EiK 1.2.3 Kursy zawodowe dla mieszkańców Prowadzenie kampanii informacyjnych oraz szkoleniowych na temat możliwości tworzenia grup producenckich (przy wykorzystaniu różnych form prawnych) i korzyści wynikających ze wspólnego prowadzenia działalności agrobiznesowych Otwarcie się szkoły na środowisko poprzez wykorzystanie posiadanej bazy i jej bogacenie zgodnie z potrzebami środowiska lokalnego Zwiększenie ilości miejsc przeznaczonych na informacje lokalne - tablice informacyjne Budowanie zintegrowanego systemu bezpieczeństwa i zasad współpracy Wspieranie działalności i promocja Gminnego Centrum Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej 262 4 9 924 4 9 896 5 9 685 5 8 885 2 8 338 2 8 338 2 8 338 2 8 338 2 8 338 2 8 338 6 8 106 3 7 987 5 7 341 3 7 131 3 5 755 3 5 755 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 EiK 1.3.2 Utworzenie bazy lokalowej - zaplecza technicznego dla oddziału integracyjnego 3 5 755 EiK 2.1.6 Edukacja obywatelska mieszkańców 3 5 755 GSP 1.1.9 Konkursy promujące lokalną przedsiębiorczość 3 5 755 GPS 1.3.2 GPS 2.1.7 3 5 755 3 5 755 ŚRD 2.1.3 ŚRD 2.1.2 Przygotowanie i promocja ofert inwestycyjnych Przygotowanie lokalnego programu opieki nad zabytkami Organizacja szkoleń i doradztwa dla rolników produkujących lub planujących produkcję żywności ekologicznej Organizacja szkoleń w zakresie chowu bydła mlecznego i owiec 3 5 755 3 5 067 BZP 1.6.3 Gminny PROGRAM EDUKACJI DLA BEZPIECZEŃSTWA 1 4 169 Budowa sal gimnastycznych Umożliwienie i organizowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli Aktualizacja i przesył informacji o działalności placówek kulturalno oświatowych poszczególnych wsi gminy Raba Wyżna z wykorzystaniem Internetu Zwiększenie obsady osobowej w G.B.P. w Rabie Wyżnej 1 4 169 1 4 169 1 4 169 1 4 169 Termomodernizacja szkoły Pro-przedsiębiorcza elastyczna lokalna polityka podatkowa 1 4 169 1 4 169 1 4 169 1 4 169 1 4 169 EiK 1.1.5 EiK 2.3.2 EiK 2.1.3 EiK 2.4.2 EiK 1.1.7 GSP 1.1.4 GSP 1.1.6 GPS 2.3.4 GPS 2.3.1 Realizacja programów szkoleniowych dla lokalnych przedsiębiorców Koordynacja działalności gospodarstw agroturystycznych specjalizacja gospodarstw agroturystycznych (noclegowe, rzemieślnicze, skanseny, cateringowe, hodowlane, etc.) Rozwój działalności szkoleniowo doradczej przyczyniającej się do profesjonalizacji świadczenia usług turystycznych ŚRD 1.4.3 EiK 1.1.4 Gminny monitoring stanu środowiska, badanie stanu gleb i wody pitnej 5 3 765 Świetlice przyszkolne 3 2 379 INFR 1.1.16 Modernizacja i przebudowa przystanku kolejowego 2 898 263 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 ŚRD 1.4.2 INFR 1.6.2 Wapnowanie gleb w gospodarstwach rolnych 1 753 Usługi e-urząd, BIP 1 753 Ranking ważony liczbą mieszkańców pokazał nieco inne preferencje zadań Gminy. Na najważniejszym miejscu znalazło się oświetlenie ulic, co związane jest prawdopodobnie z brakiem poczucia bezpieczeństwa w Gminie po zmroku. Zresztą w pierwszej 20-stce znalazły się także inne zadania związane z bezpieczeństwem, a to: sygnalizacje świetlne, bezpieczne przejścia dla dzieci przy szkołach oraz chodniki. Ważnym elementem bezpieczeństwa jest także dobrze funkcjonująca służba zdrowia, z placówkami dostępnymi dla osób niepełnosprawnych – to właśnie zadanie plasują Radni bardzo wysoko. Istotnym zadaniami, wskazanym przez Radnych, są działania melioracyjne, zabezpieczenie mostków na rzekach przed podmywaniem , regulacja rzeki Raby czy zalesianie odłogów. Radni wysoko postawili problemy oświatowe, związane z chęcią utworzenia szkoły ponadgimnazjalnej z programem regionalnym, a także rozwój zajęć pozalekcyjnych dla dzieci i młodzieży. Dostrzegli także potrzebę tworzenia nowych placówek małych przedszkoli. Wysoko plasuje się problem energetyczny i chęć wykorzystania odnawialnych źródeł energii, zapewne nie tylko z przyczyn ekologicznych, ale i i ekonomicznych. W pierwszej dwudziestce są też zadania sanitacyjne z różną preferencja kolejności ich realizacji, co związane jest z siłą głosów ich przedstawicieli. Jest też generalny problem dotyczący gospodarki odpadami. Radni dostrzegli potrzebę rozwoju usług turystycznych, w tym opracowanie spójnej strategii rozwoju turystyki w Gminie. Zaskakująco nisko, bo dopiero na 17-tym miejscu, pojawił się problem modernizacji sieci dróg w Gminie, co świadczy zapewne o tym , że Radni oceniają sieć dróg w miarę dobrze, albo, że jest wiele innych ważniejszych zadań, wymagających pilniejszego rozwiązania. Dopiero na 21-miejscu pojawił się problem wyznaczania stref usług pod rozwój małej przedsiębiorczości, a przecież to zadanie mogłoby także liczyć na dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego. 6. Monitoring i aktualizacja Strategii Planowanie strategiczne wymaga stałego monitorowania realizacji zamierzonych osiągnięć i porównywania ich z założonym planem. W celu sprawnego monitorowania postępu realizacji warto wskazać w Urzędzie Gminy zespół, który będzie odpowiedzialny za śledzenie osiągania celów i rezultatów założonych w przyjętym dokumencie. 264 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Z uwagi na otwarty (partycypacyjny) proces powstawania niniejszego dokumentu warto do takiego zespołu zaprosić także liderów lokalnej społeczności. Proces monitoringu powinien dotyczyć następujących elementów: postępu w realizacji każdego z zadań strategii zgodnie z założonym harmonogramem; nakładów przeznaczanych na realizacje danego zadania w porównaniu z pierwotnie przyjętą alokacją; zmian osób/instytucji, które mogą wpływać na możliwość realizacji zaplanowanych zadań; zmian zachodzących w czynnikach zewnętrznych, które mogą pociągnąć za sobą konieczność wprowadzenia zmian/korekt do przyjętego planu strategicznego; oceny rezultatów osiąganych dzięki realizacji przyjętych zadań. Ocena taka powinna być dokonana raz w roku (po zakończeniu roku budżetowego) i w prosty, tabelaryczny sposób opisywać zrealizowane zadania zgodnie z przyjętymi założeniami w danym roku, a także określać wielkości środków przeznaczonych w danym roku budżetowym na realizację poszczególnych zadań i celów Strategii w odniesieniu do poziomu założonego w przyjętym dokumencie. Niniejszy dokument skonstruowany jest w taki sposób, że umieszczone w nim zadania są wymierne i ich realizacja może być łatwo monitorowana. Trudniejsze może okazać się zmierzenie na ile realizacja danego zadania przyczyniła się do zrealizowania celów strategicznych wyznaczonych w przyjętym dokumencie. Stąd też do celów strategicznych, w ramach uzgodnionych obszarów strategicznych, przypisano „miary sukcesu” – miary realizacji celów. Ich analiza i postęp w osiąganiu, pozwoli odpowiedzieć na pytanie jaki jest postęp realizacji Strategii i czy zmierza on w pożądanym kierunku. Niezwykle istotną funkcją monitoringu jest – poprzez śledzenie zmian zachodzących w otoczeniu gminy – dostosowywanie się do zachodzących zmian otoczenia i co szczególnie ważne – zmieniających się możliwości finansowania zadań zapisanych w Strategii. Odpowiedzią na istotne zmiany, które zaszły lub mogą zajść w otoczeniu gminy, może być zasygnalizowanie władzom gminy potrzeby dokonania zmian czy aktualizacji w przyjętym dokumencie. Z uwagi na długi okres, który przyjmuje się w procesie planowania strategicznego (w tym przypadku lata 2008 – 2015) ważne jest, aby poprzez proces monitoringu i aktualizacji dokument pozostawał „żywy” i adekwatny do potrzeb i oczekiwań lokalnej społeczności, także w zmieniających się warunkach otoczenia. Przewodniczący Rady Gminy Raba Wyżna Marian Wojdyła 265 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Spis tabel Tabela 1 Liczna turystów odwiedzających Gminę Raba Wyżna w latach 2000 do 2007..................31 Tabela 2 Baza żywieniowa w poszczególnych sołectwach Gminy Raba Wyżna w roku 2006.........31 Tabela 3 Struktura mieszkańców Gminy Raba Wyżna.......................................................................33 Tabela 4 Stopa bezrobocia w latach 1990 – 2007..............................................................................37 Tabela 5 Bezrobocie w gminie Raba Wyżna w latach 2000-2007. ...................................................38 Tabela 6 Struktura branż na terenie Gminy Raba Wyżna w 2006 roku..............................................43 Tabela 7 Działalność przetwórcza na terenie Gminy Raba Wyżna....................................................45 Tabela 8 Struktura użytkowania gruntów na terenie gminy Raba Wyżna .........................................46 Tabela 9 Struktura hodowli.................................................................................................................48 Tabela 10 Struktura użytkowania gruntów w gminie Raba Wyżna....................................................48 Tabela 11 Struktura zagospodarowania gminy – lasy.........................................................................48 Tabela 12 Struktura zagospodarowania gminy – rolnictwo...............................................................49 Tabela 13 Struktura terenów rolnych..................................................................................................49 Tabela 14 Liczba gospodarstw w gminie...........................................................................................49 Tabela 15 Struktura własności gruntów na terenie Gminy Raba Wyżna – dane za rok 2000............50 Tabela 16 Struktura własności gruntów na terenie Gminy Raba Wyżna – dane za rok 2006...........51 Tabela 17 Uczniowie w gimnazjach funkcjonujących na terenie Gminy Raba Wyżna.....................52 Tabela 18 Urządzenia wodociągowe i kanalizacyjne na tle powierzchni i ludności powiatu ...........58 Tabela 19 Sieć kanalizacyjna w Gminie Raba Wyżna w 2000 roku..................................................59 Tabela 20 Sieć kanalizacyjna w Gminie Raba Wyżna w 2006 roku..................................................59 Tabela 21 Sieć wodociągowa w Gminie Raba Wyżna w 2000 roku..................................................60 Tabela 22 Sieć wodociągowa w Gminie Raba Wyżna w 2006 roku..................................................60 Tabela 23 Szacunkowy udział % poszczególnych grup odpadów komunalnych w ich ogólnej masie...................................................................................................................................................62 Tabela 24 Sieć gazowa na tle powierzchni i ludności powiatu. Gmina Powiat............................ ....63 266 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Tabela 25 Zdarzenia na terenie Gminy Raba Wyżna w latach 2000-2006 w podziale na kategorie przestępstw.........................................................................................................................................64 Tabela 26 Wykaz potoków będących w administracji ODGW Kraków – zlewnia rzeki Skawy. Nadzór wodny w Suchej Beskidzkiej.................................................................................................67 Tabela 27 Charakterystyka punktów pomiarowo-kontrolnych na wyżej wymienionych rzekach.....68 Tabela 28 Stan czysatości wód...........................................................................................................69 Tabela 29 Klasyfikacja jakościowa wód rzek powiatu nowotarskiego..............................................70 Tabela 30 Szczegółowe dane o Zbiornikach Wód Podziemnych ......................................................72 Tabela 31 Wartości kryterialne do klasyfikacji stref dla terenu kraju – ochrona zdrowia..................76 Tabela 32 Wartości kryterialne do klasyfikacji stref dla terenu kraju – ochrona roślin na obszarach parków narodowych ..........................................................................................................................76 Tabela 33 Klasy stref i wymagane działania w zależności od poziomów stężeń zanieczyszczenia, uzyskanych w pierwszej rocznej ocenie jakości powietrza, dla przypadków gdy jest określony margines tolerancji ............................................................................................................................77 Tabela 34 Klasyfikacja strefy nowotarskiej pod kątem ochrony zdrowia..........................................77 Tabela 35 Klasyfikacja strefy nowotarskiej pod kątem ochrony roślin .............................................78 Tabela 36 Dochody budżetowe w latach 2000 i 2006 według źródeł w tys. zł..................................81 Tabela 37 Zestawienie wydatków w podziale na działy, z wyszczególnieniem wydatków bieżących, wynagrodzeń z narzutami oraz wydatków majątkowych w latach 2000-2006..................................83 Tabela 38 Powierzchnia Gminy Raba Wyżna na tle innych gmin powiatu nowotarskiego...............88 Tabela 39 Zaludnienie w Gminie Raba Wyżna na tle pozostałych gmin powiatu nowotarskiego.....89 Tabela 40 Ludność w Gminie Raba Wyżna w 2000 i 2006 roku.......................................................89 Tabela 41 Przyrost naturalny w Gminie Raba Wyżna........................................................................90 Tabela 42 Podmioty gospodarcze – na podstawie struktury branż gminy..........................................90 Tabela 43 Rodzaje działalności gospodarczej ...................................................................................91 Spis wykresów Wykres 1 Baza noclegowa w Gminie Raba Wyżna w latach 2000 i 2006.......................................30 Wykres 2 Liczba miejsc noclegowych w sołectwach gminy Raba Wyżna w 2006 roku..................30 Wykres 3 Liczba mieszkańców Gminy Raba Wyżna w latach 2000 do 2006..................................32 267 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Raba Wyżna na lata 2008-2015 Wykres 4 Struktura wieku mieszkańców Gminy Raba Wyżna w latach 2000 do 2006....................34 Wykres 5 Liczba urodzeń i zgonów w gminie Raba Wyżna w latach 2000-2006............................35 Wykres 6 Liczba ludności w sołectwach gminy Raba Wyżna w latach 2000 i 2006........................35 Wykres 7 Ilość zarejestrowanych osób bezrobotnych w latach 2000 – 2006..................................36 Wykres 8 Stopa bezrobocia w kraju, województwie i powiecie........................................................37 Wykres 9 Bezrobocie w Gminie Raba Wyżna i w powiecie nowotarskim na 31.12. 2006 rok.........38 Wykres 10 Struktura wieku osób bezrobotnych w 2006 roku..........................................................39 Wykres 11 Struktura wieku osób bezrobotnych w Rabie W yżnej w 2002 roku...............................40 Wykres 12 Bezrobotni według wieku...............................................................................................40 Wykres 13 Struktura wykształcenia osób bezrobotnych..................................................................41 Wykres 14 Bezrobotni według wykształcenia..................................................................................42 Wykres 15 Liczba nowozarejestrowanych iwyrejestrowanych przedsiębiorstw 1995 – 2006..........44 Wykres 16 Użytki rolne według sposobu zagospodarowania w gminie ..........................................47 Wykres 17 Gospodarstwa w poszczególnych sołectwach...............................................................50 Wykres 18 Liczba uczniów w szkołach podstawowych Gminy Raba Wyżna w latach 2000 i 2006.................................................................................................................................................52 Wykres 19 Bezpieczeństwo w ruchu drogowym na terenie Gminy Raba Wyżna............................65 Spis rysunków Rysunek 1 Mapa administracyjna Gminy Raba Wyżna...................................................................13 Rysunek 2 Mapa Obiekty dziedzictwa kulturowego.........................................................................29 Rysunek 3 W skaźnik przedsiębiorczości- liczba firm na 1000 mieszkańców..................................42 Rysunek 4 Aktywność gospodarcza w powiecie nowotarskim.........................................................45 Rysunek 5 Mapa Natężenie ruchu na drogach krajowych i wojewódzkich przebiegających przez teren gminy wiejskiej Raba Wyżna .................................................................................................57 Rysunek 6 W skaźnik emisji zanieczyszczeń pyłowych dla poszczególnych powiatów...................74 Rysunek 7 W skaźnik emisji zanieczyszczeń gazowych dla poszczególnych powiatów..................75 Przewodniczący Rady Gminy Raba Wyżna Marian Wojdyła 268
