Występowanie endosymbiotycznych gatunków bakterii u owadów Macrosteles laevis i Psammotettix alienus, przenoszących choroby fitoplazmatyczne Krzysztof Krawczyk1), Agnieszka Zwolińska1), Tomasz Klejdysz2) 1)Zakład Wirusologii i Bakteriologii, Instytut Ochrony Roślin – PIB, ul. W. Węgorka 20, 60-318 Poznań 2)Zakład Entomologii, Instytut Ochrony Roślin – PIB, ul. W. Węgorka 20, 60-318 Poznań E-mail: [email protected] Rys. 1. Schemat postępowania w trakcie izolacji i identyfikacji bakterii symbiotycznych dla M. laevis i P. alienus . Opis w tekście. CEL BADAŃ Rodzina Cicadellideae liczy ponad 20 000 gatunków owadów żywiących się sokami roślin. Dieta oparta wyłącznie na soku roślinnym uniemożliwia owadom pozyskanie wielu niezbędnych do życia substancji odżywczych. Dlatego część z nich, wchodzi w symbiozę z bakteriami endosymbiotycznymi. Endosymbionty dostarczają swemu gospodarzowi brakujących składników odżywczych, co często znacząco podnosi żywotność danego gatunku owada. Sposób żerowania owadów z rodziny Cicadellideae na roślinach sprzyja przenoszeniu przez nie patogenów roślin, takich jak wirusy czy fitoplazmy. Ponieważ owady z rodzajów Macrosteles i Psammotettix są również znane jako wektory patogenów roślin, istotne staje się poznanie wszelkich czynników mogących wpływać na ich liczebność w środowisku naturalnym. Celem pracy było zbadanie obecności bakterii endosymbiotycznych, zebranych z lokalizacji na terenie Wielkopolski, u owadów z gatunków: M. laevis i P. alienus. METODY W prezentowanej pracy zbadano obecność 12 rodzajów bakterii endosymbiotycznych, zebranych w 8 lokalizacjach w Wielkopolsce, u owadów z gatunku: M. laevis i P. alienus. Do oznaczenia obecności, lub braku, bakterii endosymbiotycznych u badanych gatunków owadów, wykorzystano reakcję PCR z zastosowaniem starterów specyficznych. Otrzymany wynik potwierdzano poprzez sekwencjonowanie produktów PCR. WYNIKI W wyniku przeprowadzonych badań, stwierdzono obecność 3 rodzajów bakterii endosymbiotycznych w organizmach obu badanych gatunków owadów. Endosymbionty te należą do rodzajów: Arsenophonus, Rickettsia, i Sulcia (Tab.1) Rodzaj endosymbionta Lokalizacja / Obecność endosymbionta ( + / - ) M. leavis, Borowo Arsenophonus Macrosteles leavis Psammotettix alienus P. alienus Gniezno KroKonin Leszno Nowy Piła toszyn Tomyśl + + + + + Burkholderia - - Cardinium - - - - - Diplorickettsia - - - - Hamiltonella - - - Nasuia - - Novel rickettsiales - Portiera Rickettsia + Winna Góra + + - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Fritschea Sulcia Wolbachia - + + + + + + + ++ + + + + ++ ++ - - WNIOSKI 1. M leavis i P. alienus tworzą związki symbiotyczne z bakteriami endosymbiotycznymi. 2. Występowanie infekcji bakteriami z rodzaju Arsenophonus wyłącznie u M. leavis oraz Rickettsia tylko u P. alienus może wskazywać na preferencyjne występowanie bakterii endosymbiotycznych w zależności od gatunku gospodarza.