Szanse i bariery Ciep*a Systemowego

Szanse i bariery rozwoju
Ciepła Systemowego
z perspektywy PGNiG TERMIKA
Ciepło systemowe
Wytwarzanie + przesył
Ciepło systemowe to zintegrowany system produkcji
i dystrybucji ciepła do odbiorców końcowych.
W Polsce z ciepła systemowego korzysta ponad 15 mln osób.
Podstawowe elementy systemu to:

Wytwarzanie: ciepłownie i elektrociepłownie

Przesył (sieci ciepłownicze)

Otoczenie regulacyjne
Ciepło sieciowe to najbardziej efektywny i najszybszy sposób
eliminowania
przestarzałych
indywidualnych
źródeł
ogrzewania emitujących szkodliwe substancje do atmosfery,
odpowiedzialne za smog.
Kogeneracja
Oszczędność energii i ochrona klimatu
Kogeneracja
Elektrownia
Skojarzona produkcja ciepła
i energii elektrycznej
Produkcja tylko energii elektrycznej
K
T G
Efektywność energetyczna do 90%
K
T G
Straty
energii
50%
Efektywność energetyczna do 45%
Strategia UE dla ciepłownictwa i chłodnictwa *
Cele strategiczne
 Efektywność energetyczna wykorzystywania nośników energii
 Kogeneracja
 Ciepło odpadowe
 Ciepło z OZE
 Ochrona środowiska
 Redukcja emisji gazów cieplarnianych
 Poprawa jakości powietrza, wody i gleby
* COM (2016) 51 KOMUNIKAT KOMISJI do PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO
KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO i KOMIETETU REGIONÓW – Strategia UE w sprawie
ogrzewania i chłodzenia.
Kim jesteśmy
PGNiG TERMIKA jest największym w Polsce i w Unii Europejskiej
wytwórcą ciepła i energii elektrycznej wytwarzanych efektywną
metodą kogeneracji.
Grupa kapitałowa PGNIG TERMIKA
W strukturach Grupy PGNiG TERMIKA funkcjonują:
1. PGNiG TERMIKA SA
2. PGNiG TERMIKA Energetyka Rozproszona Sp. z o.o.
3. Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej SA
4. Spółka Energetyczna „Jastrzębie” S.A.
5. Zakład Separacji Popiołów Siekierki Sp. z o.o.
GK PGNiG TERMIKA – kilka faktów
• W zakładach PGNiG TERMIKA wytwarzamy 11% produkowanego w Polsce ciepła
sieciowego
• 70% dociera do warszawiaków i 60% mieszkańców Pruszkowa, Piastowa i Michałowic
• SEJ to największy w Polsce producent energii elektrycznej pochodzącej z gazu z
odmetanowania pokładów węgla - łączna moc zainstalowana w silnikach gazowych
zasilanych tym paliwem wynosi 29 MWe
• PEC prowadzi działalność w zakresie dystrybucji i wytwarzania ciepła. Długość sieci
ciepłowniczych wynosi 288 km. Średnia sprzedaż ciepła to ok. 1 800 000 GJ
7
Uwarunkowania rozwoju ciepła systemowego Szanse i bariery
#1 Regulacyjne, Środowiskowe i Finansowe
#2 Społeczne i Zdrowotne
#1 Regulacyjne
Polityka dekarbonizacji UE
•
•
•
•
Rygorystyczne normy środowiskowe dla produkcji energii z węgla (IED, BAT)
Propozycja nowej dyrektywy EU ETS
Wzrost kosztu CO2 w celu osiągnięcia 80% redukcji emisji do 2050
Ucieczka odbiorców z ciepła systemowego do ogrzewania indywidualnego, nie
obciążonego kosztami CO2 oraz instalacjami ochrony środowiska
Polityka rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) w UE
•
•
Subsydia dla OZE zniekształcające Rynek Energii Elektrycznej (REE) (niskie koszty
produkcji)
Wypieranie kogeneracji na paliwa kopalne z rynku przez ciepło ze źródeł OZE
Integracja rynków energii elektrycznej w Europie
•
•
Spadek cen na rynku hurtowym – brak sygnałów inwestycyjnych z rynku energii
Ograniczenie czasu wykorzystania mocy przez klasyczne jednostki wytwórcze
Wzrost efektywności energetycznej budynków
•
•
Zmniejszanie zapotrzebowania na ciepło ze względu na nowe standardy i „pasywne”
budynki
Rozwój rozporoszonych źródeł energii (E/C) – energetyka prosumencka
#1 Regulacyjne
Aktualizacja Polityki Energetycznej Polski do 2050
•
•
Oczekiwanie na nową wizję sektora energetyki i ciepłownictwa oraz nowych legislacji
Brak pewności co do dalszego rozwoju sektora kogeneracji po 2018
Regulacje w zakresie cen ciepła
•
•
Polityka taryfowa Prezesa URE
Legislacja krajowe w obszarze taryf
Wsparcie z funduszy NFOŚiGW
•
•
Dla kogeneracji i ciepłownictwa
Wsparcie na przyłączanie nowych odbiorców do sieci – ograniczenie niskiej emisji w
budynkach
#1 Dlaczego w Polsce zatrzymał się rozwój EC?
•
Niska cena energii elektrycznej nie zachęca do inwestycji
•
Uwolnienie rynku energii elektrycznej obniżyło ceny energii do poziomu pokrywającego koszty
zmienne
•
Subsydiowane OZE (PV i wiatr) zmniejszyło dodatkowo cenę energii elektrycznej
•
Zbyt krótki okres funkcjonowania systemu wsparcia kogeneracji (certyfikaty) i brak
długoterminowej wizji – obecny system wsparcia funkcjonuje do 2018 roku
•
Niska cena ciepła (50% ceny UE) – cena ciepła sieciowego była narzędziem do realizacji polityki
społecznej
#1 Jak stymulować rozwój ciepła systemowego w kontekście
kogeneracji?
Dążąc do realizacji PEP, która zakłada wzrost produkcji energii elektrycznej z poziomu
(utrzymującego się od 2005 roku) około 25 TWh do poziomu około 50 TWh należy:
A. Zagwarantować inwestorom zwrot z zainwestowanego kapitału
B. Zapewnić pokrycie kosztów operacyjnych na poziomie gwarantującym rozsądną marżę
C. Uwolnienie rynku energii elektrycznej obniżyło ceny energii do poziomu pokrywającego koszty
zmienne
Metody wsparcia
Zasoby
organizacyjne
Zasoby
finansowe
•
Dopłata do ceny energii elektrycznej
o
o
o
•
Gwarantowana cena energii elektrycznej lub
Uzgodniona dopłata do rynku ciepła lub
Inne systemy wsparcia (Rynek mocy, świadectwa pochodzenia)
•
Prawo do stosowania ceny ciepła zbliżonej do ceny ciepła ciepłowni (funkcjonuje w
praktyce od 2011roku)
Ulgi podatkowe i dotacje (z uwzględnieniem pomocy publicznej ogłoszonej przez KE)
•
•
•
Obowiązek odbioru energii elektrycznej (jest) i cieplnej (brak!) z jednostek kogeneracyjnych
Obowiązek realizacji zatwierdzonych planów zapotrzebowania w ciepło
Ułatwienia przyłączeniowe do OSD i m.s.c. oraz umożliwienie realizacji inwestycji liniowych
#1 Korzyści płynące z rozwoju kogeneracji biomasowej
Energia elektryczna (E)
2 MWh
Energia biomasy 7 MWh
Elektrociepłownia
biomasowa
4 MWh
Ciepło (C)
•
Kogeneracja wykorzystująca biomasę jest jednym z najtańszych sposobów osiągania
przez Polskę celu udziału energii odnawialnej
•
Jednostka kogeneracyjna produkuje dwa rodzaje zielonej energii (E + C), zaliczanej do
krajowego celu
Wsparcie energii z OZE jest realizowane poprzez dopłatę jedynie do energii elektrycznej
Ciepło nie zmienia swojej ceny pomimo zastosowania biomasy
•
•
#2 Społeczne i zdrowotne
Podstawowym źródłem zanieczyszczeń powietrza - obok transportu
drogowego – są tzw. niskie emisje z indywidualnego ogrzewania
budynków, będące następstwem użytkowania dużej ilości
przestarzałych kotłów, umożliwiających spalanie niskiej jakości paliw
oraz odpadów.
Niska emisja jest źródłem chorób dróg oddechowych i
przedwczesnych zgonów. Na leczenie państwo wydaje środki
finansowe.
#2 Społeczne i zdrowotne
Spełniamy coraz bardziej zaostrzające się wymagania prawne
w zakresie ograniczenia emisji zanieczyszczeń. Corocznie, dzięki
proekologicznym inwestycjom, odnotowujemy zmniejszenie wpływu
naszych zakładów na jakość powietrza w aglomeracji warszawskiej.
Dzięki naszym inwestycjom stale od kilku lat spada emisja pyłu,
dwutlenku siarki i tlenków azotu.
15
#2 Społeczne i zdrowotne
PGNiG TERMIKA zainwestowała w kluczowe instalacje, jak:
 elektrofiltry i filtry workowe – wyłapujące 99,8 % pyłów powstających
ze spalonego węgla
 instalacja mokrego odsiarczania spalin – ponad 90% skuteczności odsiarczania
 instalacja odazotowania spalin – najbardziej skuteczna metoda redukcji emisji
tlenków azotu
PGNiG TERMIKA spełnia wszystkie wymagania w zakresie
ograniczenia emisji zanieczyszczeń.
Systematycznie obniżamy poziom emisji i notujemy stałą
poprawę czystości powietrza.
60
9000
50
7500
40
6000
SO2
30
4500
20
3000
NOx
10
1500
pył
2016
2014
2012
2010
2008
2006
2004
2002
2000
1998
1996
1994
0
1992
0
Emisja CO2 [kton/r]
CO2
1990
Emisja pyłu, NOX, SO2 [kton/r]
#2 Emisje CO2, SO2, NOx i pyłu do atmosfery
w latach 1990-2016 (tony/rok)
Korzyści z rozwoju Ciepła systemowego
Z perspektywy wytwórcy oraz użytkowników
 Podniesienie efektywności energetycznej instalacji wytwórczych,
zwłaszcza pracujących w skojarzeniu
 Poprawa czystości powietrza
 Zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego miast
 Wygoda, oszczędność i bezpieczeństwo dla odbiorców ciepła
systemowego
Rekomendacje
•
W rządowych dokumentach strategicznych w obszarze energetyki należy
nadać wysoki priorytet rozwijaniu systemów ciepłowniczych oraz
kogeneracji.
•
Należy
opracować
racjonalną
politykę
taryfową
zachęcającą
do inwestowania w obszarze ciepła systemowego. Obecne praktyki
ustalania taryf przez URE obniżają cenę ciepła, zmniejszając przychody
spółek, mimo wzrostów kosztu paliwa. Prowadzi to do ograniczenia
inwestycji w nowe jednostki oraz modernizację istniejących oraz w ekologię.
•
Konieczne jest wypracowanie nowego, długofalowego mechanizmu
wsparcia, obejmującego rynek mocy i dedykowany system dla kogeneracji.
•
Należy przyjąć i konsekwentnie bronić stanowiska Polski wobec stale
podnoszonych – często w sposób nieuzasadniony – wymagań w zakresie
ochrony środowiska, podnoszących kapitałochłonność inwestycji.
•
Rozwijanie mechanizmów dotacyjnych i pożyczkowych dla ciepłownictwa i
kogeneracji.
Dziękuję za uwagę
PGNiG TERMIKA SA
ul. Modlińska 15
03-216 Warszawa
tel. 22 587 49 00
[email protected]
www.termika.pgnig.pl