BT_06_suspicion_actions.ver1.1

BTG - PLAN
wersja 1.1/2007
Rozdział 4
PODEJRZENIE/POTWIERDZENIE WYSTĘPOWANIA WIRUSA
4.1. PODEJRZENIE WYSTĘPOWANIA WIRUSA
Podejrzenie występowania wirusa można powziąć w wyniku:
 otrzymania zgłoszenia objawów klinicznych sugerujących chorobę niebieskiego języka
u zwierząt gatunków wrażliwych,
 powiadomienia o serologicznym wyniku dodatnim u zwierząt wskaźnikowych (serokonwersja u
zwierząt wskaźnikowych);
 powiadomienia o dodatnim wyniku badania wirusologicznego u wektorów, tj. wykrycia wirusa
lub materiału genetycznego wirusa w owadach będących wektorami.
4.1.1
POWIADOMIENIE O OBJAWACH KLINICZNYCH SUGERUJĄCYCH CHOROBĘ
4.1.1.1 POWIADOMIENIE / URUCHOMIENIE DZIAŁAŃ
PLW, niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia o podejrzeniu choroby w gospodarstwie:
a) Informuje zgłaszającego o obowiązkach ciążących na posiadaczu zwierząt, tj.
o obowiązku:
 pozostawienia zwierząt w miejscu ich przebywania i niewprowadzania tam innych zwierząt;
 uniemożliwienia osobom postronnym dostępu do pomieszczeń lub miejsc, w których
znajdują się zwierzęta podejrzane o zakażenie lub chorobę, lub zwłoki zwierzęce;
 wstrzymania się od wywożenia, wynoszenia i zbywania produktów, w szczególności mięsa,
zwłok zwierzęcych, środków żywienia zwierząt, wody, ściółki, nawozów naturalnych w
rozumieniu przepisów o nawozach i nawożeniu i innych przedmiotów znajdujących się w
miejscu, w którym wystąpiła choroba;
 udostępnienia organom Inspekcji Weterynaryjnej zwierząt i zwłok zwierzęcych do badań i
zabiegów weterynaryjnych, a także udzielania pomocy przy ich wykonywaniu;
 udzielania organom Inspekcji Weterynaryjnej oraz osobom działającym w imieniu tych
organów wyjaśnień i podawania informacji, które mogą mieć znaczenie dla wykrycia
choroby i źródeł zakażenia lub zapobiegania jej szerzeniu.
4.1.1.2.
SPAWDZENIE PODEJRZENIA
Po odebraniu i zarejestrowaniu zgłoszenia, PLW niezwłocznie organizuje czynności służące
potwierdzeniu lub wykluczeniu podejrzenia, tj.:
a) przeprowadzenie dochodzenia epizootycznego, w ramach którego podejmuje czynności mające
na celu stwierdzenie albo wykluczenie choroby, a w szczególności:
 przeprowadza ogólne badanie zwierząt z gatunków wrażliwych,
 przeprowadza szczegółowe badanie zwierząt podejrzanych o chorobę,
 przeprowadza oględziny albo sekcję zwłok zwierzęcych z gatunków wrażliwych,
 pobiera próbki i wysyła je do badań do ZP w Zduńskiej Woli,
b) obejmuje gospodarstwem nadzorem, w ramach którego:
 sporządza spis zwierząt z gatunków wrażliwych, z podziałem na gatunki, określając liczbę
zwierząt padłych, zakażonych oraz podejrzanych o zakażenie; spis uaktualnia,
uwzględniając także zwierzęta z gatunków wrażliwych, które urodziły się w okresie
podejrzenia o chorobę,
Wersja elektroniczna 1.1
15
BTG - PLAN





wersja 1.1/2007
sporządza spis miejsc, w których istnieją sprzyjające warunki do namnażania
i przetrwania wektorów, którymi są kuczmany z gatunku Culicoides imicola lub jeżeli zostały
określone
w
przepisach
Unii
Europejskiej,
kuczmany
innych
gatunków
z rodzaju Culicoides, oraz określa odpowiednie środki do ich zwalczenia,
nakazuje umieszczenie zwierząt z gatunków wrażliwych w pomieszczeniach, jeżeli istnieją
odpowiednie do tego warunki w gospodarstwie,
zakazuje wyprowadzania zwierząt z gatunków wrażliwych z gospodarstwa, w którym
podejrzewa się wystąpienie choroby, lub wprowadzania ich do tego gospodarstwa,
nakazuje postępowanie ze zwłokami zwierzęcymi zgodnie z przepisami UE dotyczącymi
niszczenia
i
przetwarzania
ubocznych
produktów
zwierzęcych
określonymi
w rozporządzeniu (WE) 1774/2002 z dnia 3 października 2002 r. wprowadzającym przepisy
zdrowotne odnoszące się do produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego,
nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi,
nakazuje podjęcie czynności służących zwalczeniu wektorów w pomieszczeniach lub
miejscach, w których są przetrzymywane zwierzęta oraz wokół nich, określając
w szczególności częstotliwość dezynsekcji, mając na względzie okres działania
zastosowanego preparatu biobójczego oraz warunki klimatyczne.
c) Równolegle do prowadzonych czynności PLW, niezwłocznie informuje WLW, w formie
elektronicznej, o podejrzeniu BT oraz o czynnościach podjętych w celu wykrycia lub
wykluczenia tej choroby.
d) WLW przekazuje natychmiast GLW, w formie elektronicznej, informację o podejrzeniu BT
oraz o czynnościach podjętych w celu wykrycia lub wykluczenia tej choroby.
4.1.1.3.
UCHYLENIE PODEJRZENIA
Jeśli na podstawie badania klinicznego i ewentualnego badania anatomopatologicznego PLW jest
w
stanie
wykluczyć
BT
oraz
jakąkolwiek
inną
chorobę,
która
zgodnie
z obowiązującymi przepisami należy do chorób objętych obowiązkiem zwalczania, PLW uchyla
podejrzenie, równocześnie cofając wszelkie nakazy i zakazy nałożone na gospodarstwo.
4.1.1.4.
PODEJRZNIE UZASADNIONE
W przypadku stwierdzenia choroby w gospodarstwie PLW:
a) wyznacza gospodarstwo jako ognisko choroby,
b) nakazuje i nadzoruje zabicie zwierząt z gatunków wrażliwych w zakresie uznanym za
konieczny dla przeciwdziałania dalszego szerzenia się choroby; (o zastosowanych środkach
GLW informuje KE);
c) nakazuje postępowanie ze zwłokami zwierzęcymi zgodnie z przepisami UE dotyczącymi
niszczenia i przetwarzania ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego określonymi
w rozporządzeniu (WE) 1774/2002 z dnia 3 października 2002r. wprowadzającym przepisy
zdrowotne odnoszące się do produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego,
nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi;
d) nakazuje i nadzoruje zastosowanie środków stosowanych jak przy podejrzeniu choroby,
w stosunku do wszystkich gospodarstw położonych na obszarze o promieniu 20 km od
ogniska choroby;
e) przeprowadza dochodzenie epizootyczne w odniesieniu do gospodarstw, które są położne
w obszarze o promieniu 20 km od ogniska choroby.
Wersja elektroniczna 1.1
16
BTG - PLAN
4.1.1.5.
wersja 1.1/2007
DZIAŁANIA DODATKOWE PRZY PODEJRZNIU UZASADNIONYM
a) GLW może rozszerzyć albo ograniczyć obszar o promieniu 20 km od ogniska choroby, po
uwzględnieniu
warunków
epidemiologicznych,
geograficznych,
ekologicznych
lub
meteorologicznych, powiadamiając o tym KE.
b) Jeżeli obszar ten wykracza poza granice Polski, GLW informację tę przekazuje właściwym
organom państw członkowskich UE lub państw trzecich w celu podjęcia współpracy w zakresie
zwalczania choroby, w szczególności, w określeniu tego obszaru.
4.1.1.6.
DZIAŁANIA W NASTĘPSTWIE WYZNACZENIA OGNISKA CHOROBY
a) W przypadku wyznaczenia przez PLW ogniska choroby, wojewoda albo minister właściwy do
spraw rolnictwa określa w drodze rozporządzenia:
 obszar zapowietrzony o promieniu co najmniej 100 km;
 obszar zagrożony, na którym w ostatnich 12 miesiącach nie przeprowadzano szczepień
przeciwko chorobie, sięgający co najmniej 50 km poza obszar zapowietrzony.
b) W razie konieczności wielkość tych obszarów może być zmieniona po uzyskaniu zgody KE na
wniosek GLW.
4.1.2
POWIADOMIENIE
O
DODATNIM
U ZWIERZĄT WSKAŹNIKOWYCH
WYNIKU
BADAŃ
SEROLOGICZNYCH
Badania próbek pobranych od zwierząt zaliczanych do grupy zwierząt wskaźnikowych
przeprowadza PIW – PIB w Puławach lub ZP w Zduńskiej Woli.
W przypadku uzyskania dodatniego wyniku badania serologicznego przy użyciu testu ELISA
wykonanego przez ZP w Zduńskiej Woli, próbka zostaje przesłana do PIW – PIB
w Puławach, w celu potwierdzenia wyniku badania.
Właściwe terytorialnie służby weterynaryjne tj. PLW lub w razie konieczności WLW, wykonują
następujące czynności:
a) pobierają próbki krwi z EDTA od każdego zwierzęcia wskaźnikowego, wliczając w to
zwierzęta z wynikiem dodatnim oraz próbki surowicy od wszystkich zwierząt nie
zaszczepionych w gospodarstwie,
b) bezzwłocznie przesyłają próbki z odpowiednimi kartami do ZP w Zduńskiej Woli, celem
sprawdzenia dynamiki serokonwersji.
4.1.3
POWADOMIENIE O DODATNIM
U OWADÓW (WEKTORÓW)
WYNIKU
BADANIA
WIRUSOLOGICZNEGO
W przypadku wykrycia metoda PCR wirusa BT w owadach – wektorach lub wyizolowania wirusa BT
z organizmu owada – wektora, ZP w Zduńskiej Woli informuje o tym jednostkę, która pobrała próbki
oraz GLW. Jednocześnie, przesyła próbki do PIW – PIB w Puławach,w celu potwierdzenia wyniku
badania.
Wersja elektroniczna 1.1
17
BTG - PLAN
wersja 1.1/2007
Informacja o wykryciu wirusa zostaje w takim przypadku uznana za stwierdzenie wystąpienia
choroby. Informacja o stwierdzeniu choroby zostaje za pośrednictwem GLW przekazana ministrowi
właściwemu ds. rolnictwa oraz KE.
4.2. STWIERDZENIE WIRUSA
Stwierdzenie wirusa następuje w wyniku:
a) stwierdzenia choroby z występującymi objawami klinicznymi charakterystycznymi dla BT;
b) stwierdzenia zakażenia zwierząt w trakcie nadzoru serologicznego i entomologicznego.
4.2.1. STWIERDZENIE WYSTĘPOWANIA WIRUSA
Na obszarze objętym zakażeniem występowanie wirusa może zostać stwierdzone na podstawie
wyników
badań
laboratoryjnych
(serologicznych
i
wirusologicznych).
W przypadku epidemii stosowne władze mogą również stwierdzić występowanie wirusa na
podstawie wyników badań klinicznych lub epidemiologicznych.
4.2.2. STWIERDZENIE ZAKAŻENIA W TRAKCIE PROWADZONYCH BADAŃ NADZORU
SEROLOGICZNEGO
W
trakcie
prowadzonych
badań
nadzoru
serologicznego
(serologicznych
i entomologicznych) zakażenie zostaje potwierdzone jeśli:
a) dodatni wynik badania testem ELISA próbki surowicy lub krwi pobranej od jednego lub więcej
zwierząt wskaźnikowych zostanie potwierdzony przez PIW – PIB w Puławach poprzez
wyizolowanie wirusa;
b) wirus zostanie wykryty w owadach wektorach.
4.3. ODWOŁANIE PODEJRZENIA
Jeśli badania serologiczne i wirusologiczne wykluczą występowanie wirusa BT, PLW uchyla
podejrzenie BT, cofając wcześniej wprowadzone nakazy i zakazy. Następnie powiadamia
o uchyleniu podejrzenia WLW, który przekazuje tę informację do GLW.
4.4. OKREŚLENIE OBSZARU ZAPOWIETRZONEGO I OBSZARU ZAGROŻONEGO
a) W przypadku wyznaczenia ogniska choroby wojewoda albo minister właściwy do spraw rolnictwa
określa:
 obszar zapowietrzony o promieniu co najmniej 100 km;
 obszar zagrożony, na którym w ostatnich 12 miesiącach nie przeprowadzano szczepień
przeciwko chorobie, sięgający co najmniej 50 km poza obszar zapowietrzony.
b) W razie konieczności wielkość tych obszarów może być zmieniona po uzyskaniu zgody KE na
wniosek GLW.
Wersja elektroniczna 1.1
18
BTG - PLAN
wersja 1.1/2007
4.5. PRÓBKI DO BADAŃ LABORATORYJNYCH
4.5.1 PRÓBKI DO BADAŃ LABORATORYJNYCH W PRZYPADKU POWZIĘCIA PODEJRZENIA
BT
W przypadku wystąpienia podejrzenia BT należy pobierać następujące próbki:
a) surowicę krwi
b) pełną krew
c) śledzionę, węzły chłonne krezkowe, szpik kostny,
d) zwłoki zwierząt, poronione płody, zwierzęta martwo urodzone lub z wadami rozwojowymi,
e) owady.
4.5.2 SPOSÓB PRZECHOWYWANIA I PRZESYŁANIA PRÓBEK
Surowica: próbki – każda pojedynczo – oddzielone od skrzepu, zebrane w sterylne plastikowe
probówki lub inne nietłukące się pojemniki i opisane. Minimalna ilość surowicy (próbki): 4 ml. Próbki
muszą być przechowywane w temperaturze +4°C.
Krew pełna: próbki – każda pojedynczo - pobrane z EDTA i opisane, od zwierząt
z klinicznymi objawami choroby lub z podwyższoną temperaturą ciała. Minimalna ilość krwi (próbki):
6 ml. Próbki muszą być przechowywane w temperaturze + 4°C. (NIE MOGĄ BYĆ ZAMROŻONE!)
Śledziona, węzły chłonne, szpik kostny: śledzionę i węzły chłonne pobrane od każdego
zwierzęcia padłego lub zabitego w stadium agonalnym. Szpik kostny pobiera się
w przypadku, gdy zwłoki są w złym stanie. Próbki należy przesyłać w szczelnie zamkniętych
pojemnikach, w temperaturze w granicach od 4°C do 8°C i dostarczone do laboratorium w ciągu 48
godzin od pobrania. Próbki wysyłane po 48 godzinach muszą być przechowywane w temperaturze 80°C.
Zwłoki zwierząt, poronione płody, zwierzęta urodzone martwe lub z wadami rozwojowymi:
jeśli na miejscu nie ma możliwości wykonania badania sekcyjnego lub pobrania organów, zwłoki
należy przewieźć w plastikowych szczelnie zamkniętych pojemnikach w temperaturze od 4°C do
8°C. Poronione płody i zwłoki zwierząt martwo urodzonych lub z wadami rozwojowymi muszą być
dostarczone do badania w ciągu 48 godzin od poronienia lub śmierci, muszą być przechowywane w
temperaturze 4°C. Próbki wysyłane po 48 godzinach muszą być przechowywane w temperaturze 80°C.
Owady: próbki z owadów należy umieścić w 70% alkoholu etylowym lub jeśli zachodzi konieczność
wyizolowania wirusa, w PBS z antybiotykami i wysłać w ciągu 24 godzin od chwili zebrania.
Wszystkie próbki przewidziane do badań laboratoryjnych muszą być dostarczone nie później niż
w ciągu 48 godzin od ich pobrania, a na czas transportu muszą mięć zapewnione warunki
chłodnicze.
Jeśli dotrzymanie przewidzianych terminów i warunków przesłania próbek przez PLW nie jest
możliwe, właściwy terytorialnie WLW dla miejsca podejrzenia BT zabezpiecza przesłanie próbek.
Wersja elektroniczna 1.1
19