Układ Słoneczny

UKŁAD SŁONECZNY
Dokładnie nie wiadomo jak powstał Układ
Słoneczny. Prawdopodobnie około 4,5 miliarda lat
temu wielka chmura gazu i pyłu zaczęła zapadać się
pod własnym ciężarem.
Stopniowo chmura ta zaczęła kręcić się, aż w końcu
przyjęła kształt dysku. Dysk ten był gęstszy i gorętszy
w środku niż na obrzeżach. A potem... w niespełna
100 milionów lat ukształtował się układ planetarny.
UKŁAD SŁONECZNY
SŁOŃCE
W środku naszego układu planetarnego znajduje się
Słońce – gwiazda najbliższa Ziemi. To ogromna kula
gazowa, w której wnętrzu panuje temperatura
wynosząca miliony stopni Celsjusza, zaś procesy
zachodzące w jej wnętrzu powodują wytwarzanie
ogromnych ilości energii wysyłanej w postaci
promieniowania słonecznego
PLANETY I PLANETOIDY
To krążące wokół Słońca planety, które w tym
samym kierunku co krążą obracają się wokół własnej
osi. Starożytni ludzie i Mikołaj Kopernik nie znali
więcej planet niż tylko pięć tzn. Merkury, Saturn ,
Wenus , Mars , Jowisz zaś Uran i Neptun odkryto
dopiero XVIII i XIX w.
MERKURY
Najmniejsza i najbliższa Słońcu planeta Układu Słonecznego.
Jako planeta wewnętrzna znajduje się dla ziemskiego
obserwatora zawsze bardzo blisko Słońca, dlatego jest trudna
do obserwacji. Mimo to należy do planet widocznych gołym
okiem i była znana już w starożytności. Merkurego dojrzeć
można jedynie tuż przed wschodem lub tuż po zachodzie
Słońca.
Rzymianie nazwali planetę imieniem boskiego posłańca –
Merkurego, odpowiednika greckiego Hermesa.
WENUS
Druga pod względem odległości od Słońca planeta Układu
Słonecznego. Jest trzecim pod względem jasności ciałem
niebieskim widocznym na niebie, po Słońcu i Księżycu. W związku
z tym, że Wenus jest bliżej Słońca niż Ziemia, zawsze jest ona
widoczna w niewielkiej odległości od niego. Nazwa planety wzięła
się od rzymskiej bogini miłości, Wenus. Z uwagi na fakt, iż na
nocnym niebie widoczna jest ona tylko przez około 3 godziny przed
wschodem Słońca lub po zachodzie Słońca nazywana jest także
Gwiazdą Poranną (Jutrzenką) lub Gwiazdą Wieczorną.
ZIEMIA
Kiedyś uważano że wszystkie planety i Słońce krążą
wokół Ziemi. Innymi słowy twierdzili , że Ziemia jest
najważniejsza lecz Mikołaj Kopernik obalił to swoja
teorią heliocentryczną, która mówi że to słońce jest
w centrum a wszystkie planety krążą wokół niej.
Obrót Ziemi wokół własnej osi trwa jedną dobę a
okrążenie przez nią słońca rok. Planeta uformowała
się 4,54 ± 0,05 miliarda lat temu.
MARS
Mars – czwarta według oddalenia od Słońca planeta Układu
Słonecznego. Nazwa planety pochodzi od imienia rzymskiego
boga wojny – Marsa. Zawdzięcza ją swej barwie, która przy
obserwacji z Ziemi wydaje się być rdzawo-czerwona i kojarzyła
się starożytnym z pożogą wojenną. Postrzegany odcień wynika
stąd, że powierzchnia planety zawiera tlenki żelaza. Mars
jest planetą wewnętrzną z cienką atmosfera, o powierzchni
usianej
kraterami
uderzeniowymi,
podobnie
jak
powierzchnia Księżyca. Występują tu także inne rodzaje
terenu, podobne do ziemskich: wulkany, doliny, pustynie i
polarne czapy lodowe.
JOWISZ
Jowisz – piąta w kolejności oddalenia od Słońca i
największa planeta Układu Słonecznego]. Jego masa jest nieco
mniejsza niż jedna tysięczna masy Słońca, a zarazem dwa i pół razy
większa niż łączna masa wszystkich innych planet w Układzie
Słonecznym. Wraz z Saturnem, Uranem i Neptunem tworzy
grupę gazowych olbrzymów, nazywaną czasem również planetami
jowiszowymi. Planetę znali astronomowie w czasach starożytnych,
była związana z mitologią i wierzeniami religijnymi wielu
kultur. Rzymianie nazwali planetę na cześć najważniejszego bóstwa
swojej mitologii – Jowisza. Jest to trzeci najjaśniejszy obiekt na
nocnym niebie po Księżycu i Wenus.
SATURN
Saturn – gazowy olbrzym, szósta planeta Układu Słonecznego pod
względem oddalenia od Słońca, druga po Jowiszu pod względem masy i
wielkości. Charakterystyczną jego cechą są pierścienie, składające się
głównie z lodu i w mniejszej ilości z odłamków skalnych; inne planetyolbrzymy także mają systemy pierścieni, ale żaden z nich nie jest tak
rozległy ani tak jasny.
URAN
Gazowy olbrzym, siódma w kolejności od Słońca planeta Układu
Słonecznego. Jest także trzecią pod względem wielkości i czwartą
pod względem masy planetą naszego systemu. Nazwa planety
pochodzi od Uranosa, który był bogiem i uosobieniem nieba w
mitologii greckiej, ojcem Kronosa (Saturna) i dziadkiem Zeusa
(Jowisza). Podobnie jak inne planety-olbrzymy, Uran posiada system
pierścieni, magnetosferę i liczne księżyce. Uran to również pierwsza
planeta odkryta przy pomocy teleskopu.
KSIĘŻYC
Jest piątym co do wielkości księżycem w Układzie Słonecznym.
Księżyc to jedyne ciało niebieskie, do którego podróżowali i na
którym wylądowali ludzie. Do tej pory na księżycowym globie
stanęło 12 osób[2]. Pierwszym sztucznym obiektem w historii, który
przeleciał blisko Księżyca, była wystrzelona przez Związek
Radziecki Łuna 1.
Księżyc znajduje się
w synchronicznej rotacji,
co oznacza, że przez cały czas
z Ziemi widoczna jest
tylko jedna jego strona
DROGA MLECZNA
To spiralna galaktyka, w której znajduje się między innymi nasz Układ
Słoneczny. Zawiera od 100 do 400 miliardów gwiazd, które są tak jasne,
że wyglądają jak mleko. Ma ponad 1000000 lat świetlnych i grubość ok.
1000 lat świetlnych. Droga Mleczna, Galaktyka Andromedy oraz
Galaktyka Trójkąta są głównymi elementami Grupy Lokalnej Galaktyk.
Jest to zbiór co najmniej 54 galaktyk położonych blisko siebie i
związanych grawitacyjnie. Większość z nich to galaktyki karłowate lub
nieregularne. Wiele spośród tych pierwszych, ze względu na ich małą
jasność, pozostaje zapewne nadal nieodkrytych.
KOMETY
METEORY
METEORYTY
Poruszające się z prędkością od 12 do 72 kilometrów na sekundę ciała
zderzają się z gazem znajdującym się w atmosferze, uwalniając energię i
rozgrzewając otaczające cząsteczki. Jeśli są to drobiny niewielkich
rozmiarów, nie przekraczających kilku centymetrów, całkowicie się
spalają. Wyparowują. Jednak jeśli są większe, złożone ze skalistego
materiału, wtedy są w stanie przetrwać przebijanie się przez atmosferę i
spadają na Ziemię. Te pierwsze nazywa się meteorami, drugie –
meteorytami. Natomiast kometa to małe ciało niebieskie poruszające się
w układzie planetarnym, które na krótko pojawia się w pobliżu gwiazdy
centralnej. Ciepło tej gwiazdy powoduje, że wokół komety powstaje
koma, czyli gazowa otoczka. W przestrzeń kosmiczną jądro komety
wyrzuca materię, tworzącą dwa warkocze kometarne – gazowy i pyłowy,
skierowane pod różnymi kątami do kierunku ruchu komety.
WIELCY ASTRONOMOWIE
Mikołaj Kopernik
(1473-1543), kapłan i kanonik warmiński,
astronom, matematyk i ekonomista, pracował heliocentryczny model
Układu Słonecznego, według którego Słońce znajduje się w centrum,
Ziemia jest planetą i podobnie jak pozostałe planety obiega Słońce po
orbicie kolistej. Jego teoria została opublikowana w 1543 r. w księdze De
revolutionibus orbium coelestium (O obrotach sfer niebieskich). Teoria
Kopernika wpłynęła na sposób patrzenia na miejsce Ziemi i człowieka we
Wszechświecie i stała się podstawą rozwoju nauk ścisłych.
Galileusz - Galileo Galilei
(1564-1642) – włoski astronom,
astrolog, matematyk, fizyk i filozof, twórca podstaw nowożytnej fizyki.
Galileusz pierwszy systematycznie stosował metodę doświadczalną w
badaniu zjawisk przyrody. Odkrycie przez Galileusza księżyców Jowisza
stało się argumentem na rzecz teorii heliocentrycznej, dostarczając
niezbitych dowodów, że Ziemia nie jest jedynym ciałem niebieskim,
wokół którego krążą inne ciała niebieskie. Pozostawił po sobie także
wiele projektów wynalazków, których nie zrealizował, jak np. połączoną
świecę z lustrem do odbijania światła wewnątrz budynku, urządzenie do
zbioru owoców i przyrząd do pisania przypominający długopis oraz wiele
innych.
KONIEC
•
Opracował i wykonał KACPER JANICKI
•
Źródła: Internet oraz Podręcznik