MAGNETYZM Powtórzyć: trygonometrię, kinematykę, dynamikę, energię bryłę sztywną, elektrostatykę, prąd stały. UWAGA! W FP BRAKUJE ZADAŃ! Na zewnątrz magnesu linie sił! pola magnetycznego są skierowane od . . . do . . ., czyli od bieguna . . . Biegun . . . . . . . . . ., biegun . . . . . . . . . do . . . . . . . . . , Wewnątrz magnesu – odwrotnie, czyli od . . . do . . ., więc od bieguna . . . . . do . . Pole magnetyczne jest polem . . . . . . . . . . . . . . . . ., . . . . . . . . . . . . . . . (nie znaleziono . . . . . . . . . . . . . Pole elektryczne (np. od ładunku punktowego) jest polem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pole elektryczne wytwarzane przez zmienne pole magnetyczne jest polem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Porównanie pola dipola: Południki magnetyczne Ziemi: elektrycznego i magnetycznego (wg Prof. J. Gintera) (wg Prof. J. Gintera), znajdź 4 błędy! Źródłem pola magnetycznego są . . . . . . . . . . i . . . . . . . . . . . . Rzeczywistą przyczyną pola magnetycznego jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , będący w . . . . . Doświadczenie Oersteda: Umowa: oznacza wektor skierowany od nas, czyli za płaszczyznę kartki, oznacza wektor skierowany do nas, czyli przed płaszczyznę kartki. Pole magnetyczne opisuje się za pomocą wektorów: indukcji magnetycznej B w teslach T oraz natężenia pola magnetycznego H w amperach na metr (A/m). Zasada superpozycji: 1 Siła elektrodynamiczna – to siła działająca ze strony pola . . . . . . . . . o indukcji B na przewód o długości L z prądem I: . . . . = . . . . . . . .. . . B = ——— [B] = ——— = Urządzenie: . . . . . . . . . . . . . – przetwarza energię . . . . . . . . . . . . . . . na energię . . . . . . . . . . . . . . . Zwrot siły wyznaczamy . . . . . . . . . . . . . dłonią: F-............. B-............. I– Siła Lorentza – to siła działająca ze strony pola . . . . . . . . . . . . o . . . . . . . . . . . . . . na poruszającą się z . . . . . . . . . . . cząstkę o . . . . . . . . . . . .: F= Zwrot wyznaczamy z reguły śruby prawoskrętnej, popychając palcami prawej ręki wektor prędkości V w kierunku wektora indukcji B. Odchylony kciuk pokazuje siłę F, działającą na ładunek dodatni. 2 Siła ta jest . . . . . . . . . . . . . . do prędkości, więc powoduje ruch po . . . . . . . . . . . . Warunek ruchu: = Siła dośrodkowa: FD = Siła Lorentza: FL = Kontrola jednostek: Kontrola jednostek: Kontrola jednostek: Kontrola jednostek: Zadania! Długość okręgu, po którym z prędkością V porusza się w polu magnetycznym o indukcji B cząstka o masie m i ładunku q wynosi: Kontrola jednostek: Natężenie prądu elektrycznego – prąd elektryczny przypisany cząstce o masie m i ładunku q, poruszającej się w polu magnetycznym o indukcji B, wynosi: Kontrola jednostek: 3 Moment pędu, naładowanej ładunkiem q cząstki, poruszającej się po torze kołowym o promieniu R, w polu o indukcji magnetycznej B wynosi: Przyspieszenie cząstki o masie m, naładowanej ładunkiem q i poruszającej się z prędkością V w prostopadłym polu magnetycznym o indukcji B wynosi: Elektron, będący początkowo w spoczynku, przyspiesza w czasie t w jednorodnym polu elektrycznym o natężeniu E, a następnie opuszcza to pole i wchodzi w obszar pola magnetycznego jednorodnego o indukcji B i liniach pola, prostopadłych do kierunku prędkości elektronu. Oblicz promień toru elektronu w polu magnetycznym. Ruch jednostajny naładowanej cząstki w skrzyżowanych polach: elektrycznym i magnetycznym. Mając dane natężenie pola elektrycznego E oraz indukcję magnetyczną B, wyznacz prędkość naładowanej cząstki. Przez otwór w pionowo ustawionej okładce kondensatora płaskiego o pojemności C wlatuje proton z prędkością Vo, wylatując z drugiej strony wpada w obszar jednorodnego pola magnetycznego, skierowanego poziomo i prostopadłego do wektora prędkości wylatującego protonu. Na jakiej wysokości H, licząc od otworów uderzy proton w pionową ściankę, odległą o D od okładek kondensatora, jeśli ładunek na okładce wynosi Q, a odległość między okładkami wynosi d? Część I - ruch w polu elektrycznym – wyznaczamy prędkość końcową V Sposób I: Zasada zachowania energii: E1 + WNZ = E2 E1 = WNZ = (brak . . . . . . . . . . . ) E2 = Sposób II Część kinematyczna Wzór „bez czasu” Część dynamiczna Newtona II zasada dynamiki: Część II – ruch w polu magnetycznym Równanie okręgu: Cyklotron – na zmianę współpracują dwa pola: 4 Pole elektryczne przyspiesza Pole magnetyczne zakrzywia tor cząstki Tory naładowanych cząstek w polu magnetycznym. Jeśli naładowana cząstka wpadnie do pola magnetycznego: A. równolegle – to porusza się ruchem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , bo pole na nią . . . . . . . . . . . . B. prostopadle – to porusza się ruchem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , patrz siła . . . . . . . . . . . . . . C. skośnie – to porusza się po . . . . . . . . . . . . . . . . , której: 1. promień zależy od składowej prędkości . . . . . . . . . . . . . do wektora . . . . . . . . . . . . . . . . 2. skok (odległość między zwojami) zależy od składowej prędkości . . . . . . . . . . . . . ( . . . . . . . . .) do wektora . . . . . ........... Strumień magnetyczny – . . . . . . . . . , określający . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . = B – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – . . . . . . . . . . . . ., opisujący pole . . . . . . . . . . . . .; L – . . . . . . . . . . . . . – . . . . . . . . . . . . ., opisujący własności cewki; i = I – . . . . . . . . . . . . ., . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .; S – pole powierzchni. Moment magnetyczny – . . . . . . . . . . ., opisujący własności magnetyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . = I – . . . . . . . . . . . . ., . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .; S – pole powierzchni ramki. Jeśli ramkę o momencie magnetycznym p m umieścimy w polu o indukcji B, to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . = Związek indukcji B z natężeniem pola magnetycznego H = B – . . . . . . . . . . . . ., magnetyczna – . . . . . . . . . . . . ., opisujący pole magnetyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . H – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – . . . . . . . . . . . . ., opisujący pole magnetyczne . . . ....................... – przenikalność magnetyczna bezwzględna danego ośrodka, – przenikalność magnetyczna bezwzględna próżni, – przenikalność magnetyczna względna danego ośrodka, Własności magnetyczne materiałów. A. Diamagnetyki – r nieco . . . . . . . . . . . od . . . , - są lekko . . . . . . . . . . . . . . . . pola magnetycznego, - . . . . . . . . . . . . . . . . . je nieznacznie, - ustawiają się . . . . . . . . . . . . . . . . do linii sił! pola magnetycznego (słabo). np. żywica, woda, szkło, marmur, miedź, bizmut ... Własności diamagnetyczne są spowodowane . . . . . . . . . . . . . . . . . powłokami elektronowymi (atomy gazów szlachetnych i jony F -, Cl -, Na +), a także te, które poza wypełnioną powłoką elektronową mają dwa elektrony o spinach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . np. Zn, Hg, Be, Ca. Dla takich molekuł wypadkowy kręt orbitalny i spinowy jest . . . . . . . . B. Paramagnetyki – r nieco . . . . . . . . . . . od . . . , - są lekko . . . . . . . . . . . . . . . . pola magnetycznego, - nieznacznie je . . . . . . . . . . . . . . . ., - ustawiają się . . . . . . . . . . . . . . . . do linii sił! pola magnetycznego (słabo). np. platyna, aluminium, ebonit, powietrze ... 5 Własności paramagnetyczne posiadają atomy, w których wypadkowy kręt orbitalny lub spinowy jest . . . . C. Ferromagnetyki – r znacznie . . . . . . . . . . . od . . . , - są . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pola magnetycznego, - . . . . . . . . . . . . je . . . . . . . . . . . . . . . ., - ustawiają się . . . . . . . . . . . . . . . . do linii sił! pola magnetycznego (bardzo mocno). np. żelazo, nikiel, kobalt, permaloj, hiperm, żeliwo ... Własności ferromagnetyczne są spowodowane uporządkowaniem . . . . . . . . . . . . . momentów magnetycznych elektronów atomów pierwiastków, które mają . . . . . . . . . . . . . powłoki wewnętrzne. Mają histerezę, czyli „pamiętają” w jakim polu ostatnio przebywały. Histereza 12 – dziewicza, pierwotna krzywa magnesowania H – rośnie, B – też, lecz nieliniowo, 2 – . . . . . . . . . . ., H . . . ; B = . . . . . . . ., mimo wzrostu zewnętrznego pola H indukcja B jest 2 3 – H ; B lecz wolniej, podczas . . . . . . . . . . zewnętrznego pola H indukcja B też . . . . . . . . lecz 3 – H = . . . ., B = . . . - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mimo braku zewnętrznego pola H, w próbce jest . . . . . . . . . . . . . . - próbka jest trwale namagnesowana. 3 4 – H . . . . , B . . . . – zewnętrzne pole zmieniło zwrot i . . . . . . . . ., indukcja B . . . . . . . , próbka rozmagnesowuje się. 4 – B = . . . . .; H = . . . . . - . . . . . . . . . . . . . . . magnetyczna, taka wartość zewnętrznego pola H = H K, które powoduje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . próbki, 4 5 – H; B, 5 – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – H . . . ., B = . . . . . . . . (patrz . . . . ) 5 6 – H . . . . , B . . . . (patrz . . . . . . . . . ) 6 – H = . . . . ; B = . . . . . . - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . magnetyczna (patrz . . . . ) 6 7 – H . . . . 0, B . . . . . (patrz . . . . . . . . ) 7 – H = HK; B = 0 - . . . . . . . . . . . . . . magnetyczna (patrz . . . . ) 7 8 – H . . . ., B . . . . . – powtórne magnesowanie. 8 – powtórne . . . . . . . . . . . . . - H . . . ., B = . . . . . . . . . (patrz . . . . ) Pole wewnątrz histerezy jest miarą . . . . . . . . . . . . . zużytej na przemagnesowanie próbki ( . . . . . . . . . . , wydzielającego się przy przemagnesowaniu) przypadającej na jednostkę objętości. Dla ferromagnetyków przenikalności i r zależą od wartości . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . Jeśli H . . . . to a potem . . . . . . . . . . . . Punkt Curie – temperatura, w której ferromagnetyk staje się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ferromagnetyki dzielą się na: twarde Miękkie Pozostałość magnetyczna Koercja magnetyczna Pole wewnątrz histerezy Zastosowanie: Magnetostrykcja – zmiana . . . . . . . . . materiału ferromagnetycznego pod wpływem pola . . . . . . . . . . . . . („buczenie” transformatora) Prawo przepływu – prawo Ampera, jest odpowiednikiem prawa . . . . . . . . . . . . . . . . (z elektrostatyki). Krążenie wektora natężenia pola magnetycznego H wzdłuż krzywej zamkniętej jest równe algebraicznej sumie prądów zawartych wewnątrz tej krzywej: Przykłady zastosowań prawa przepływu. 1. Przewodnik prostoliniowy nieskończony 6 Krzywą zamkniętą jest tu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Długość krzywej zamkniętej wynosi więc . . . . . . . . . Krążenie wektora natężenia pola magnetycznego H wzdłuż krzywej zamkniętej wynosi więc . . . . . . . . . . Podstawiamy do prawa Ampera: Jednostki: 2. Przewodnik kołowy Bez wyprowadzenia: H = –––– Jednostki: 3. Składanie(1) – zastosowanie zasady superpozycji 4. Składanie(2) – zastosowanie zasady superpozycji – dwa prostopadłe przewody prostoliniowe: 7 5. Solenoid, zwojnica, cewka Krzywą zamkniętą jest tu . . . . . . . . . . . Natężenie pola magnetycznego (jednorodnego) w solenoidzie, zwojnicy, cewce jest proporcjonalne do .................................................................................. Jego odpowiednik dla kondensatora to: Oddziaływanie elektrodynamiczne przewodów z prądem Natężenie pola magnetycznego wytwarzanego przez prąd I1 w okolicach przewodu z prądem I2: Indukcja pola magnetycznego B1, wytwarzanego przez prąd I1 w okolicach przewodu z prądem I2: Siła, z jaką przewód pierwszy działa na przewód drugi: Jeśli w dwóch sąsiednich przewodach prądy płyną w tym samym kierunku to przewody te . . . . . . . . . . . . Jeśli prądy płyną w przeciwnych kierunkach (dokładnie – zwrotach) – . . . . . . . . . . . . . . . Definicja ampera (jednostki natężenia prądu): Prąd elektryczny ma natężenie jednego ampera, jeśli, płynąc przez dwa równoległe, odległe o 1m prosto-liniowe przewodniki, o znikomym polu przekroju poprzecznego, powoduje, iż przewodniki te oddziałują na siebie siłą . . . . . . . . . . . na każdy metr ich długości. Spirala Rogeta Jeśli przez zwojnicę, cewkę, solenoid płynie prąd, to w dwóch sąsiednich zwojach płynie on w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., więc dwa sąsiednie zwoje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , cała cewka dąży do .......... Prawo Biota – Savarta – Laplace’a jest odpowiednikiem prawa . . . . . . . . . . . . z elektrostatyki, określa natężenie pola magnetycznego H, wytwarzanego przez element l przewodnika, przez który przepływa stały prąd I. Wektorowo: Skalarnie: Wniosek Prawo Biota – Savarta – Laplace’a i Ampera są równoważne. Podobnie jak w elektrostatyce prawo całkowe Gaussa (tu – Ampera) jest użyteczne przy wysokiej symetrii źródeł pola. Natomiast prawo Coulomba (tu - Prawo Biota – Savarta – Laplace’a) stosuje się w każdej sytuacji, ale – ponieważ wymaga często żmudnego całkowania, stosujemy je tam, gdzie niska symetria nie pozwala na zastosowanie praw całkowych. Indukcyjność własna cewki - . . . . . . . . . . , opisujący własności cewki, Jego odpowiednik dla kondensatora: Energia magnetyczna, zgromadzona w rdzeniu cewki: Jego odpowiednik dla kondensatora: Gęstość objętościowa energii, zgromadzonej w rdzeniu cewki: 8 MAGNETYZM 2 Indukcja elektromagnetyczna – prawo Faraday’a. Siła elektromotoryczna indukcji jest proporcjonalna do . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Na wykresie . . . . . . . . . . . . . . . . od czasu t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . od czasu t Widać Jako Przypomnienie: Cztery przypadki szczególne: = ——— = ——— = ——— = ——— = ———— = = — ———— = = ———— = Pierwszy wzór: U = określa napięcie (dokł. siłę elektromotoryczną SEM), które pojawia się na . . . . . . . . o długości L, który z . . . . . . . . . . . . . . . . . porusza się w polu magnetycznym o . . . . . . . . . Urządzenie – . . . . . . . . . . . . . . . , przetwarza energię . . . . . . . . . . . . . . . . . . na energię . . . . . . . . . . . . . . . . Zwrot wyznaczamy . . . . . . . . . . . . . . dłonią: V- .................. B-.................. U-.................. 9 Ramka porusza się w: prawo i w lewo: Drugi wzór: Ramka obraca się w prawo: opisuje działanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .: Zmienne pole . . . . . . . . . . . . ——— , przechodzące przez rdzeń o stałym polu powierzchni S wytwarza w uzwojeniu wtórnym zmienną siłę elektromotoryczną (czyli napięcie wtórne transformatora). Transformator ma: rdzeń, wykonany z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . magnetycznie. Uzwojenie . . . . . . . . . . . . , które ma Uzwojenie . . . . . . . . . . . . , które n1 zwojów, nawiniętych . . . . ma n2 zwojów, nawiniętych . . . . drutem, zwojów jest . . . . . więc drutem, zwojów jest . . . . . . więc można przyłożyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przemienne przemienne napięcie . . . ., popłynie . . . . . . . napięcie . . . ., popłynie . . . . . prąd . . . . . (też . . . . . . . . . . . . . . . prąd . . . . . (też . . . . . . . Prąd I1, płynący w uzwojeniu pierwotnym wytwarza w rdzeniu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. Transformatory mają . . . . . . . . . . . sprawność – prawie . . . . . %. Wtedy moc dostarczana do uzwojenia . . . . . . . . . . . . jest prawie równa mocy . . . . . . . . . . przez . . . . . . . . . . . . . . . . . . .: Przekładnia transformatora: W transformatorze istnieje zjawisko oddziaływania uzwojenia . . . . . . . . . . . . na . . . . . . . . . . . ., gdy opór R2, dołączony do uzwojenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., to strumień magnetyczny w rdzeniu . . . . . . . . . . . ., to . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., pobierany ze . . . . . . . . przez . . . . . . . . . . . . . . . ......... – ............ Przesył energii elektrycznej: Transformator na początku linii przesyłowej energii elektrycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dzięki temu przesył – transport energii elektrycznej na dużej odległości odbywa się przy stosunkowo . . . . . . . . . . . . – daje to . . . . . . . . . . . . . strat. Straty w linii są proporcjonalne do . . . . . . . . . . . . . . . . . . (zgodnie z wzorem P =. . . . . . ). Jeśli napięcie w linii przesyłowej zwiększymy dwa razy, to, aby przesłać tę samą moc, prąd przesyłu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . razy, wtedy straty . . . . . . . . . . . . . . . . . razy. Aby transformator pracował poprawnie należy zasilić jego uzwojenie pierwotne napięciem . . . . . . . . . . . . Jeśli do uzwojenia pierwotnego podłączymy napięcie ze źródła stałego np. bateryjki to obserwujemy indukowanie się napięcia wtórnego tylko w chwili: 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gdy źródło napięcia stałego jest dołączone na stałe do uzwojenia pierwotnego transformatora, to w uzwojeniu wtórnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . się napięcie, mimo, że w uzwojeniu pierwotnym prąd płynie. Trzeci wzór U = = —— określa napięcie na . . . . . . . . . Napięcie UL na cewce jest proporcjonalne do szybkości zmian . . . . . . . . . . . . . w cewce. Jego odpowiednik dla kondensatora: Prąd, płynący przez kondensator jest proporcjonalny do szybkości zmian . . . . . . . . . . na kondensatorze. Reguła Lenza („minus” w prawie Faraday’a). W obwodzie . . . . . . . . . . . . . . . . zwrot SEM (siły elektromotorycznej – w woltach) indukowanej oraz prądu indukowanego jest taki, że wielkości te . . . . . . . . . . . . . . . . . . zmianom . . . . . . . . . . . . . . . . . . będącego ich źródłem, a więc . . . . . . . . . . . . . . . strumień, gdy jest w stanie . . . . . . . . . . . . . . . a . . . . . . . . . . . . . . . . go, gdy jest w stanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . Skoro magnes się . . . . . . . . . ., to cewka chce go . . . . . . . . . ., więc od strony magnesu indukuje się biegun . . . Cewka „widziana” jest od strony . . . . . powiększamy literkę . . . i kończymy ją strzałkami. Skoro magnes się . . . . . . . . . ., to cewka chce go . . . . . . . . . ., więc od strony magnesu indukuje się biegun . . . Cewka „widziana” jest od strony . . . . . powiększamy literkę . . . i kończymy ją strzałkami. 10 Urządzenie: Przetwarza energię: Wzór: Ręka: Przyczyny główne: Silnik Podsumowanie „poruszanych” prętów: Prądnica Przyczyny dodatkowe: Skutek główny: Skutek dodatkowy: Przykłady: „ . . .Do pręta o długości L przyłożono napięcie U . . .” – tu chodzi o . . . . . . . . . . . . . . (przyczyną jest „ . . .Do pręta o długości L przyłożono siłę F . . .” – tu chodzi o . . . . . . . . . . . . . . (przyczyną jest „ . . .Pręt o długości L rozpędził się do prędkości V . . .” – tu chodzi o . . . . . . . . . . . . . . (przyczyną jest „ . . .Pręt o długości L rozpędzono do prędkości V . . .” – tu chodzi o . . . . . . . . . . . . . . (przyczyną jest „ . . .W pręcie o długości L zaindukował się prąd I . . .” – tu chodzi o . . . . . . . . . . . . . . (przyczyną jest Oblicz maksymalną prędkość pręta, spadającego bez tarcia w prostopadłym polu magnetycznym o indukcji B. Pozostałe dane: masa i długość pręta, rezystancja, łącząca szyny, przyspieszenie ziemskie. Dane: m – masa pręta, Szukane: VMAX = ? L – długość pręta, R – rezystancja, łącząca szyny, g – przyspieszenie ziemskie, Rysunek: Analiza: Pod wpływem własnego ciężaru pręt zaczyna spadać. Wtedy jego prędkość jest skierowana w . . . . . . i . . . . . . . . Jeśli w polu magnetycznym o indukcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . z . . . . . . . . . . . . . . przewód o długości L to . . . . . . . . . . . ................................................ Teraz pręt działa jak . . . . . . . . . . ., więc . . . . . . . . . . . Napięcie na pręcie jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Napięcie na rezystorze jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pod wpływem tego . . . . . . . . . . . w obwodzie . . . . . . . . . . . Jeśli w polu magnetycznym o indukcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przewód o długości L . . . . . . . . . . . ................................................ Teraz pręt działa jak . . . . . . . . . . . Siła ta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i będzie on . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Warunek ruchu jednostajnego – pierwsza zasada dynamiki: Kontrola jednostek: Pręt na szynach – FP 435! 11 W jednorodnym polu magnetycznym o indukcji B, na poziomych szynach umieszczono, prostopadły do nich przewodnik o masie m. Odległość między szynami wynosi L. Po podłączeniu szyn do źródła prądu o SEM E, przewodnik zaczął przesuwać się z przyspieszeniem a. Współczynnik tarcia przewodu o szyny wynosi . Obliczyć rezystancję wewnętrzną źródła prądu, jeśli rezystancja zewnętrzna obwodu wynosi R, a przyspieszenie ziemskie – g. Dane: Szukana: B = 1T rW = ? m = 100g L = 3m E = 2V a = 0,4m/s2 = 0,01 R = 100 g = 10m/s2 Równania – prawa Maxwella (w różnych podręcznikach jest różna numeracja!) I prawo Maxwella – uogólnione prawo Ampera, II prawo Maxwella – prawo indukcji Faraday’a, III prawo Maxwella – prawo Gaussa – pole elektryczne, IV prawo Maxwella – prawo Gaussa – pole magnetyczne. 12