rozwoj-archeologii

4
ARCHEOLOGIA PRAWA Wykład I ARCHEOLOGIA. Rozwój archeologii jako dziedziny prawa.
Człowiek:
- fascynacja historią, stereotypy kulturowe w świadomości ludzi (Np dziadek wzdycha za Polską
międzywojenną)
- odwieczna chęć człowieka jako istoty do poznawania własnego ja
- przekazy ustne: legendy, mity
- pojawienie się pisma i ślady materialne
Kronika Jana Długosza z 1446 r. mówi o rosnących w ziemi garnkach pod Śremem - chodzi o
odkrycia archeologiczne.
Pierwsze zaplanowane wykopaliska archeologiczne: 1784 Thomas Jefferson w swojej posiadłości w
Wirginii odkrył grobowiec i dokonał jego przekroju.
Archeologia jako dziedzina nauki: połowa XIX w., silniej związana z geologią niż z historią.
James Fulton - zobrazował stratyfikację skał, stworzył UNIFORMITARYZM- warstwy gleby
odpowiadają warstwom kulturowym.
Nauka francuska w archeologii - Jacques Boucher de Crevecoeur de Perthes w żwirowisku nad
Sommą odkrył pięściaki (zabytki paleolityczne)
John Lubock - „Prehistoric Times” 1865. Prehistoria - termin wprowadzony przez J. Lubock'a.
K. Darwin - „O pochodzeniu człowieka”, świat powstał w wyniku ewolucji, gatunki muszą
dostosowywać się do nowych warunków
SYSTEM TRZECH EPOK - Druga połowa XIX w.
- stworzenie archeologii jako dziedziny nauki
- 1836 K. Tomsen stworzył „Muzeum starożytności krajowych w Kopenhadze”. Uporządkował
zabytki na pochodzące z epoki:
a) kamienia
b) brązu
c) żelaza
Podział ten funkcjonuje do dziś. Zaczęto wtedy opisywać i porządkować archefakty.
John Evans - badał schematy ewolucji archefaktów; kiedy te dzieła mogły powstawać. Pozwoliła na
to etnografia. Zaczęto definiować archeologię jako naukę obejmującą czasy od ludów pierwotnych
do powstania państw.
L. H. Morgan „Społeczeństwo pierwotne” - opisał dziki pierwotny komunizm Indian.
Lata 80. XVIII w. - zaczęto interesować się pierwszymi cywilizacjami.
Napoleon do Egiptu zabrał naukowców, z których najsłynniejszy to Jean Francois Champollian,
który po 14 latach odczytał hieroglify.
Henri Radison odczytał pismo klinowe z Kujondriyk (???) - biblijna Niniwa (??? Wikipedia mówi,
że odczytał je jako pierwszy G. Grotefend ).
H. Schliemann odkrył prawdopodobne ślady Troi.
KLASYFIKACJA I KONSOLIDACJA ARCHEOLOGII - lata 90. XIX w.
Dzięki odkryciu miasta Ur (nie licząc Jerycha najstarsze miasto świata) odkryto najstarszą
cywilizację świata.
H. Carter i lord Carnavon odkryli grób Tutanchamona.
Co z datowaniem tych zabytków?
MAPA OSADNICTWA - na kulturę wpływa położenie geograficzne i sąsiednie cywilizacje.
(…)
… OSADNICTWA - na kulturę wpływa położenie geograficzne i sąsiednie cywilizacje.
Datowanie archeologii:
na podstawie wykopalisk (gdy podobne - podobne okresy)
nauki ścisłe
- 1949 - metoda C-14 (izotopy promieniotwórcze), do dziś jedna z najlepszych
Lata 60. - 70. XX w. - pytania odnośnie rzeczywistości: jaka była ta cywilizacja. Był to punkt
zwrotny. Zaczęto badać sfery ducha: kulturę, intelekt, jak rozumiano…
… drogowego (osoba przechodząca była nietykalna)
- „znak drogowy” o charakterze informacyjnym - połowa drogi Kalisz - Kruszwica
c) ZAMEK W MALBORKU
- siedziba Zakonu Krzyżackiego
- symbol porządku prawnego
STOSUNEK ZABYTKU DO SYMBOLIKI
3 grupy obiektów:
a) obiekt - symbol
- korona królewska
- berło rektora
- buława hetmańska
- piętno złodzieja
b) Obiekty - nie-symbole (o charakterze praktycznym)
- pręgierz…
… swej funkcji, np:
- większość zabytków
- narzędzia tortur
- więzienia
- miejsca odbywania roków sądowych
b) obiekty przeznaczone do doraźnego pełnienia funkcji, np. słomiana korona banity
WYSTĘPOWANIE ZABYTKÓW
Co do zasady występują pojedynczo, ale niektóre są sprzężone ze sobą, np. ratusz i miejsce
odbywania sejmików ziemskich. Istnieją też zespoły zabytków, np. Kraków - Rynek Główny.
Cechy zewnętrzne grupują zabytki na:
MATERIALNE
- ruchome
- nieruchome
NIEMATERIALNE - rytuały prawne, np. ceremonie ze „Zwierciadła Saskiego”
- czynności użytkowe (potrzebny przedmiot), np. pasowanie na rycerza - miecz
- czynności formalne, np. uklęknięcie wasala przy składaniu przysięgi lennej Zakres rzeczowy
archeologii prawa:
- wyjaśnianie, dlaczego było tak a nie inaczej; - sfragistyka - nauka o pieczęciach…
…, w którym podawano idącym na egzekucję wino na rozluźnienie (na Wyspach szkocka whisky)
Prawo:
- zwyczajowe
- stanowione
Stosowanie przedmiotu:
- stałe - incydentalne (wykorzystanie jednorazowe) np. MIRA HERETYKA, preparowana dla
konkretnej sprawy
Terminu „archeologia prawa” pierwszy użył w 1889 Karol von Amir. Jako pierwszy historyk prawa
zaczął analizować zabytki prawa, np. miecz katowski, kuna. Zinwentaryzował…
Archeologia prawa. Zabytki- opracowanie
Archeologia prawa. Ikonografia- opracowanie
Średniowieczne tortury - opracowanie
Generalny i wojewódzki konserwator zabytków - referat
Generalny i wojewódzki konserwator Zabytków
Administracja w dziedzinie oświaty
Reklama































Prawa autorskie
Reklama
Kontakt