akredytacja - Rynek Zdrowia

Akredytacja
- jakość i bezpieczeństwo opieki
Jerzy Hennig
Marcin Kalinowski
Centrum Monitorowania Jakości
w Ochronie Zdrowia
Kłopoty z jakością


30-40% pacjentów nie otrzymuje rekomendowanej (evidence
– based) opieki
20-25% zabiegów operacyjnych, zleconych badań czy leków
jest zbędne (nie oparte o dowody naukowe) i potencjalnie
szkodliwe
Źródło: Schuster M, McGlynn E, Brook R. How good is the quality of health care in the United States?
Milbank Q 1998; 76: 517-63.; Grol R. Successes and failures in the implementation of evidence-based
guidelines for clinical practice. Med Care 2001; 39: (suppl 2) 46-54

8-12% pacjentów hospitalizowanych w UE cierpi z powodu
zdarzeń niepożądanych
– Zakażenia związane z opieką zdrowotną
– Błędy związane z farmakoterapią
– Błędy chirurgiczne
– Błędy w diagnostyce
– ……
Źródło: http://ec.europa.eu/health/ph_systems/patient_safety_en.htm
Kłopoty z jakością

Bezpieczeństwo chirurgii
Szacuje się, że 230 milionów zabiegów chirurgicznych (dużych) przeprowadza się
corocznie
Źródło: Weiser TG, Regenbogen SE, Thompson KD, et al. Lancet 2008;372:139-144.
Powikłania 3-17% (6.9 miliona – 39 milionów)
Śmiertelności 0.4 do 0.8% (920 tysięcy - 1.8 miliona)
Źródło: Kable AK, Gibberd RW, Spigelman AD. Int J Qual Health Care 2002;14:269-276
25% ankietowanych pacjentów UE (20% w Polsce) twierdzi, że
doświadczyło zdarzenia niepożądanego
SPECIAL EUROBAROMETER 327
sondaż opinii publicznej w krajach UE
(badanie wrzesień – październik 2009,
publikacja kwiecień 2010)
Części zdarzeń
niepożądanych można
uniknąć
DOSTOSOWANIE DO STANDARDÓW AKREDYTACYJNYCH
• Wdrożenie skutecznych rozwiązań / narzędzi o udowodnionej
przydatności (OKK, Higiena rąk, Zespół ds. jakości, Komitet
terapeutyczny - receptariusz)
• Analiza własnej działalności klinicznej (przyczyny reoperacji,
powtórnych hospitalizacji, zgonów, zgonów okołooperacyjnych)
• Standardy akredytacyjne koncentrują się na krytycznych
obszarach funkcjonowania organizacji udzielającej świadczeń
zdrowotnych
STANDARDY
AKREDYTACYJNE
są to najwyższe w kraju wymogi dotyczące
bezpieczeństwa i jakości opieki, wypracowane
przez środowisko medyczne, Radę
Akredytacyjną zatwierdzone przez Ministra
Zdrowia.
• W randze aktu prawnego
Stanowią gotowe do wykorzystania narzędzie
dla zarządzających służące kształtowaniu
środowiska opieki i rezultatów działania
Akredytacja to …

Usystematyzowany proces zewnętrznej oceny jednostek
ochrony zdrowia.

Akredytacja jest sprawdzonym i uznanym na świecie systemem
oceny opieki zdrowotnej

Tworzona w oparciu o doświadczenia szpitalnictwa
Prowadzony w oparciu o powszechnie znane oraz opublikowane
standardy.
Nakierowany na stymulowanie poprawy jakości oraz bezpieczeństwa
opieki.
Ocena dotyczy placówki jako funkcjonalnej całości.
Przeglądowi podlega pełne spektrum działalności klinicznej,
zarządzania i administracji.




Akredytacja – zasady

Dobrowolność
Przegląd rówieśniczy (peer review)

Autonomia (w podejmowaniu decyzji)

Cykliczność oceny

Samoocena (szpital)

Zgodność z procedurą akredytacyjną

Jawność i równość zasad oceny i podejmowania decyzji (te same zasady dla
wszystkich, ocena wg pub. dost. standardów),

Akredytacja w Polsce unormowania prawne
Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o akredytacji w ochronie zdrowia
(Dz. U. z 2009 r. Nr 52,Poz. 418 z późn.zm.)
Rozporządzenia wykonawcze do Ustawy:
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 sierpnia 2009 r. w sprawie
Rady Akredytacyjnej (DZ. U. z 2009 r., Nr 130, Poz.1074)
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 sierpnia 2009 r. w sprawie
procedury oceniającej spełnianie przez podmiot udzielający świadczeń
zdrowotnych standardów akredytacyjnych oraz wysokości opłat za jej
przeprowadzenie (Dz. U. z 2009 r., Nr 150, Poz.1216)
Struktura organizacyjna
systemu akredytacji w Polsce

Minister Zdrowia – organ nadrzędny, który zatwierdza standardy
akredytacyjne i udziela lub nie udziela akredytacji (wydaje certyfikat
akredytacyjny) na podstawie rekomendacji Rady Akredytacyjnej.

Rada Akredytacyjna – organ, powołany przez Ministra Zdrowia, który
współpracuje z Ośrodkiem Akredytacyjnym CMJ przy tworzeniu
i modyfikacji standardów akredytacyjnych, akceptuje i przedstawia
Ministrowi Zdrowia standardy akredytacyjne, w drodze uchwały rekomenduje
Ministrowi Zdrowia udzielenie bądź odmowę udzielenia jednostce opieki
zdrowotnej akredytacji, propaguje ideę akredytacji.

Ośrodek Akredytacyjny – Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie
Zdrowia – jednostka, podległa Ministrowi Zdrowia, która opracowuje,
aktualizuje i modyfikuje standardy akredytacyjne, prowadzi i koordynuje
przeglądy akredytacyjne, propaguje ideę akredytacji.
Koszty przeprowadzenia
procedury oceniającej*
LICZBA ŁÓŻEK SZPITALNYCH
OPŁATA
powyżej 800
401 - 800
201 - 400
poniżej 200
pozostałe jednostki
15 X 3740,79 = 56111,85
11 X 3740,79 = 41148,69
8 X 3740,79 = 29926,32
7 X 3740,79 = 26185,53
3740,79
* Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 sierpnia 2009 r. w sprawie procedury oceniającej spełnienie przez podmiot udzielający
świadczeń zdrowotnych standardów akredytacyjnych oraz wysokości opłat za jej przeprowadzenie. (Dz.U. 2009 nr 150 poz. 1216)
Uzyskanie akredytacji

Kierując się rekomendacją Rady Akredytacyjnej, której
podstawą jest dokumentacja przekazana przez Ośrodek
Akredytacyjny z przeprowadzonego przeglądu akredytacyjnego,
Minister Zdrowia może:
– udzielić akredytację na okres 3 lat (wynik co najmniej
75% możliwej do uzyskania punktacji)
– odmówić udzielenia akredytacji (wynik poniżej 75%)

Do publicznej wiadomości podawane są jedynie decyzje
pozytywne, tj. o przyznaniu jednostce pełnej akredytacji.
Czynniki sukcesu w staraniu
o uzyskanie akredytacji



Zaangażowanie dyrektora placówki
Zaangażowanie kierownictwa jednostki
Wysiłek całej załogi
Źródło: Raport „Proces akredytacji szpitali - badanie opinii kadry zarządzającej, CMJ, Kraków
2008 – opracowanie: Ewa Wójtowicz
Akredytacja w liczbach
nie dla każdego
Krotność uzyskania akredytacji przez szpitale
45
41
40
Liczba szpitali
35
29
30
25
21
18
20
14
15
10
3
5
0
1
2
3
4
Liczba wizyt akredytacyjnych
5
6
woje wódz two
ch
od
ls
ie
ki
e
ie
ie
4
or
sk
po
ur
sk
om
ko
az
sk
8
ni
op
ie
l
-m
rz
y
9
w
ko
ie
kie
or
sk
śl
ąs
m
ki
e
ie
4
to
k
po
ck
ie
ie
ie
8
dl
as
ar
pa
po
dk
ck
ol
sk
ow
ie
ie
9
za
iń
s
po
zk
ol
sk
łó
d
e
ie
ie
ie
ki
sk
us
el
lu
b
lu
b
op
sk
or
sk
om
ał
op
az
m
-p
ś lą
5
m
o
ln
o
12
św
ię
sk
do
10
ar
m
ja
w
15
w
ku
lic z ba s z pitali
Akredytacja w liczbach
stan na marzec 2014
25
22
20
16
14
12
8
6
4
4
1
0
Akredytacja wymusza
zaangażowanie
AKREDYTACJA ZMIENIA PRACĘ SZPITALA
POPRZEZ MODYFIKOWANIE POSTAW I
ZACHOWAŃ ZESPOŁU, WPROWADZANIE
NOWYCH MODELI FUNKCJONOWANIA I PRACY
ZESPOŁOWEJ
WYZWANIE DLA AKREDYTACJI TO NIE
TECHNOLOGIE ALE CZŁOWIEK
Co akredytacja daje
pacjentom?
AKREDYTACJA DAJE PACJENTOM BEZPIECZEŃSTWO szpital identyfikuje ryzyko w działalności klinicznej i prowadzi nad nim
nadzór
–
–
–
–
–
–
–
–
Nadzór nad zdarzeniami niepożądanymi
Analizy reoperacji, ponownych hospitalizacji, przedłużonych pobytów
Analizy przebiegu znieczuleń,
Analizy przebiegu reanimacji
Analizy zgonów
Wdrażanie Okołooperacyjnej Karty Kontrolnej
Nadzór nad zakażeniami szpitalnymi
Nadzór nad farmakoterapią
ZWIĘKSZA SZANSE NA SKUTECZNOŚĆ LECZENIA – wyniki
analiz działalności klinicznej przekładają się na wypracowanie właściwych
standardów postępowania, leczenie prowadzone zgodnie z wytycznymi
klinicznymi opartymi o dowody naukowe
RESPEKTOWANIE PRAW I OCZEKIWAŃ PACJENTÓW
Co akredytacja daje
personelowi?
UPORZĄDKOWANIE, USYSTEMATYZOWANIE WIELU ELEMENTÓW
PRACY, POPRAWA ORGANIZACJI PRACY, WZROST BEZPIECZEŃSTWA
PRACOWNKÓW – np. poprawa dokumentowania opieki nad pacjentami, ustalenie
odpowiedzialności za pacjenta podczas przekazywania opieki
POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA W CODZIENNEJ PRACY – standardy
zwięzłymi wskazówkami jak postąpić w danej sytuacji, ustalenie odpowiedzialności
PROCES PRZYGOTOWANIA DO AKREDYTACJI KONSOLIDUJE ZESPÓŁ
SZPITALA
ZMIANA ŚWIADOMOŚCI
ZAANGAŻOWANIE W CIĄGŁE DOSKONALENIE - praca w zespołach
problemowych, opracowywanie standardów leczenia, poszukiwanie innowacyjnych
rozwiązań i możliwości zwiększenia efektywności leczenia i bezpieczeństwa pacjentów
Co akredytacja daje szpitalowi?
UMACNIANIE WIARYGODNOŚCI I WIZERUNKU
OBNIŻENIE KOSZTÓW FUNKCJONOWANIA – np. obniżenie wskaźnika zakażeń
miejsca operowanego w wyniku wdrożenia standardów okołozabiegowej profilaktyki
antybiotykowej
POSIADANIE STATUSU SZPITALA AKREDYTOWANEGO ZOBOWIĄZUJE
DO CIĄGŁEGO DOSKONALENIA, DBANIA O JAKOŚĆ – nie można spocząć na
laurach
LEPSZA POZYCJA NEGOCJACYJNA Z PŁATNIKIEM PUBLICZNYM – w
związku z Zarządzeniem Prezesa NFZ z dnia 23 stycznia 2014 r. w sprawie określenia
kryteriów oceny ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umowy o udzielanie
świadczeń opieki zdrowotnej
SZANSA SPRAWDZENIA SIĘ - ocena przez zewnętrznych ekspertów
Co akredytacja daje systemowy
ochrony zdrowia?
JEDNO Z WAŻNIEJSZYCH NARZĘDZI
WPROWADZANIA POSTĘPU W SYSTEMIE
OCHRONY ZDROWIA
SŁUŻY POPRAWIE JAKOŚCI I
BEZPIECZEŃSTWA W OCHRONIE
ZDROWIA
Wsparcie akredytacji zakładów opieki
zdrowotnej – efekty długofalowe
Wsparcie akredytacji zakładów opieki zdrowotnej
Przeglądy akredytacyjne w ponad 200 szpitalach:

ok. 100 000 pracowników medycznych dowiedziało się
o wymogach standardów akredytacyjnych, w zespole
zastanawiało się nad sposobem ich realizacji i
dokumentowania prowadzonych działań, uczestniczyło w
ich wdrażaniu – zwiększyła się ich świadomość na temat
jakości i bezpieczeństwa opieki, zainicjowano pracę
zespołową, dokonała się zmiana przyzwyczajeń w
rutynowym postępowaniu – POSTĘP

Zaangażowanie się w dążenie do ciągłego doskonalenia
– większość PONOWNIE PODDAJE SIĘ AKREDYTACJI
Liczba przeglądów akredytacyjnych
w latach 1998-2013
www.bezpiecznyPACJENT.cmj.org.pl