KOŚCIÓŁ MATKI BOSKIEJ ZWYCIĘSKIEJ W ŁABĘDNIKU

advertisement
KOŚCIÓŁ MATKI BOSKIEJ ZWYCIĘSKIEJ W ŁABĘDNIKU
Lokalizacja
Kościół wybudowano na terenie wsi Łabędnik (niem. Groß Schwansfeld).
Wieś znajduje się w powiecie bartoszyckim, około 6 km od Bartoszyc, przy
drodze do Kętrzyna.
Historia
Pierwsze wzmianki o istnieniu parafii w Łabędniku pochodzą z 1366 roku. Z
tego okresu pochodzi prawdopodobnie zasadniczy zrąb póxniejszej
świątyni, którą wzniesiono do końca XIV wieku. W pierwszej połowie XV
wieku dobudowano do niej wieżę dzwonniczą. W wieku XVI powstała
kruchta, a w XVII: empory, prospekt organowy oraz malowidła na stropie. W
XIX wieku dobudowano kaplicę grobową rodu Groeben, której projekt
przypisuje się nadwornemu architektowi króla pruskiego, Joachimowi
Schultheissowi von Unfriedt (około 1730 rok). Kościół od czasów reformacji
do II wojny światowej służył ewangelikom i znajdował się pod patronatem
miejscowej rodziny właścicieli ziemskich, von Groeben. Po 1958 roku
przekazano go władzom kościoła katolickiego. Od 1996 roku świątynia jest
siedzibą parafii Matki Bożej Zwycięskiej.
Opis
Jest to świątynia gotycka, orientowana, salowa, bez wydzielonego
prezbiterium. Wzniesiono ją na rzucie prostokąta, z cegły, na cokole z
kamieni polnych. Całość przykryto dwuspadowym dachem Od strony
zachodniej do budowli przylega wieża dzwonnicza, do połowy wciągnięta w
korpus budowli. Charakteryzuje ją surowy podział blend i szerokie szczyty
prostopadłe do fasady. Od południa do korpusu przylega kruchta. Zarówno
w wieży, jak i w przejściu z kruchty do nawy zachowały się dwa gotyckie
portale uskokowe. Od północy do budowli przylega kaplica grobowa rodziny
Groeben, przykryta blaszanym dachem w kształcie kopuły. We wnętrzu
kościoła, na ścianach bocznych, odsłonięto duże fragmenty gotyckiej
polichromii przedstawiającej postacie świętych (z około 1500 roku). Z
późniejszego okresu pochodzi też polichromia przedstawiająca scenę
Wniebowstąpienia, zdobiąca drewniane sklepienie kolebkowe.
Wyposażenie
Jest to jeden z nielicznych kościołów w regionie, w którym zachowało się
niemal kompletne wyposażenie z okresu użytkowania go przez
ewangelików. Znajdujący się tu ołtarz główny, wtórnie zestawiono z
elementów gotyckich i manierystycznych. Dolna jego część, w formie
tryptyku przedstawiającego sceny Zwiastowania i Pokłonu Trzech Króli oraz
sześć figurek Apostołów, pochodzi z początku XV wieku. Obrazy w szafie i na
skrzydłach zostały namalowane w drugiej połowie XVI wieku. Elementami
wyposażenia są również renesansowa ambona z 1649 roku, bogato zdobiona
loża balkonowa i empora organowa z XVII, organy z XVIII wieku oraz
barokowe stalle z przełomu XVII i XVIII stulecia. We wnęce ściany północnej,
na wysokości kaplicy grobowej, znajduje się naturalnej wielkości kamienny
pomnik protoplasty rodu Fryderyka von Groeben, stojący na cokole
ozdobionym herbem. Pomnik został wykonany w 1712 roku przez
rzeźbiarza, Macieja Portzela z Królewca. Chorągiew nagrobna, która wisiała
niegdyś nad tym pomnikiem jest przechowywana w muzeum w Kętrzynie.
Ciekawostki
Członkowie rodu Groeben nadal opiekują się świątynią (od końca XVI
wieku). Dzięki ich finansowemu wsparciu w 1994 roku odnowiono
znajdujący się w kościele pomnik Fryderyka von Groeben i przeprowadzono
konserwację jednej z lóż, a w latach 2000-2001 przeprowadzono remont
więźby i dachu.
Kościół w Łabędniku zbudowano tak blisko kościoła z pobliskiej Sokolicy, iż
z wieży jednego widać drugi.
Download