Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów
advertisement
Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich Lublin, 21 Listopada 2013 r. Jak sporządzić umowę prawno-autorską? Prowadzący: dr Adrian Niewęgłowski Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Jakiego rodzaju umowę prawno-autorską chcemy sporządzić? Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Umowa przenosząca autorskie prawa majątkowe czy umowa licencyjna? Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Zasady sporządzania umów przenoszących autorskie prawa majątkowe (1) Zasada zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności (2) Zasada rozdzielności obrotu utworem od obrotu rzeczą Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Jeśli przenosimy w umowie prawa autorskiego do utworu, to z zasady nie prowadzi to do nabycia żadnych praw do rzeczy, w której utwór jest utrwalony (np. dzieło plastyczne może być utrwalone w rzeźbie, utwór literacki może być utrwalony w maszynopisie książki) Wyjątki: - stosunki pracownicze, - projekty architektoniczne, - utwory plastyczne. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Art. 52. 1. pr. aut. i pr. por. „Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, przeniesienie własności egzemplarza utworu nie powoduje przejścia autorskich praw majątkowych do utworu”. 2. Art. 52.2 pr. aut. i pr. pokr. „Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, przejście autorskich praw majątkowych nie powoduje przeniesienia na nabywcę własności egzemplarza utworu”. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. (3) Zasada wyraźnego postanowienia o przeniesieniu praw autorskich. Co nie wystarczy: - zaznaczenie tylko w nagłówku, że umowa przenosi prawa Oświadczenie woli o przeniesieniu praw, ale złożone w formie innej, niż pisemna (należy pamiętać o art. 247 k.p.c.). Dwuznaczności. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Przykład naruszenia art. 65 pr. aut. i pr. pokr. Z jednego postanowienia wynika, że umowa przenosi prawa, ale z innego wynika, że twórca udziela licencji. Jaki jest skutek niewyraźnego określenia postanowienia o przeniesieniu prawa? „Uważa się, że twórca udzielił licencji” (art. 65 pr. aut. i pr. pokr.” Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Czy można dopuścić dowody klarujące oświadczenie woli o przeniesieniu praw autorskich? W zasadzie nie, bo podważałoby to sens wymagania, że postanowienie o przeniesieniu praw musi zostać wyraźnie zamieszczone w umowie, ale są wyjątki w których postanowienie może być pisemne i wyraźne, ale sąd dopuści dowód dotyczący tego, czy oświadczenie woli, jest wyraźne. Jaki może to być dowód? Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Dowód z opinii biegłego tłumacza (jeżeli na przykład umowę sporządzono w języku obcym albo zawiera ona zwroty zaczerpnięte z dialektu (np. kaszubskiego) Dowód z dokumentu (jeżeli np. strona powołuje się na nieznany sądowi aneks do umowy, w którym postanowienie o przeniesieniu praw autorskich jest wyraźne). Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. (4) Zasada wyraźnego wymienienia pól eksploatacji. Pole eksploatacji to techniczny sposób korzystania z utworu. Przykłady: Druk, wystawienie w muzeum, wyświetlenie w kinie, Internet, Intranet, najem i użyczenie egzemplarzy utworu Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Znaczenie pól eksploatacji: Umowa obejmuje pola eksploatacji znane w chwili jej zawarcia (dlatego muszą być wyraźnie wymienione) W braku odmiennego postanowienia, wynagrodzenie za korzystanie z utworu należy się osobno za każde pole eksploatacji. Twórca utworu wykorzystanego lub włączonego do utworu audiowizualnego oraz utworu wchodzącego w skład utworu zbiorowego, po powstaniu nowych sposobów eksploatacji utworów, nie może bez ważnego powodu odmówić udzielenia zezwolenia na korzystanie z tego utworu w ramach utworu audiowizualnego lub utworu zbiorowego na polach eksploatacji nieznanych w chwili zawarcia umowy. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. (5) Zasada wyraźnego postanowienia w kwestii twórczości zależnej: „Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, twórca zachowuje wyłączne prawo zezwalania na wykonywanie zależnego prawa autorskiego, mimo że w umowie postanowiono o przeniesieniu całości autorskich praw majątkowych” (art. 46 pr. aut. i pr. pokr.). Oznacza to, że do dokonywania przeróbek, tłumaczeń potrzebujemy odrębnego upoważnienia nawet, jeśli zamieściliśmy postanowienie o przeniesieniu praw autorskich i określiliśmy pola eksploatacji. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Następca prawny, choćby nabył całość autorskich praw majątkowych, nie może, bez zgody twórcy, czynić zmian w utworze, chyba że są one spowodowane oczywistą koniecznością, a twórca nie miałby słusznej podstawy im się sprzeciwić. Dotyczy to odpowiednio utworów, których czas ochrony autorskich praw majątkowych upłynął (art. 49 ust. 2 pr. aut. i pr. pokr.). Dotyczy przypadku, w którym nie mamy zgody na twórczość zależną. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. (6) Zasada odpłatności Jeżeli pominiemy kwestię wynagrodzenia w umowie, to się ono twórcy należy. Jeżeli nie napiszemy, czy należy się za korzystanie z utworu na wszystkich polach eksploatacji, to należy się osobno za każde pole. A więc musimy pomnożyć wtedy: Wynagrodzenie (np. 1000 zł) X liczba pól w umowie (np. 10 pól) = 10000 (co w sytuacji, gdy chcieliśmy zapłacić 1000 zł jest dla nas niekorzystne) Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. (7) Zasada nieobejmowania umową wszystkich utworów (lub wszystkich utworów określonego rodzaju) mających powstać w przyszłości Chodzi o niezamieszczenie postanowień „przywiązujących” twórczość konkretnej osoby do konkretnego wydawcy lub producenta. Ta zasada jest kłopotliwa do stosowania w praktyce: Umowy o pracę na czas nieoznaczony (np. z reporterami) Możliwość wypowiedzenia umowy (prawo kształtujące) Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. (8) Zasada przejścia praw autorskich z chwilą przyjęcia: Umowa zobowiązująca do przeniesienia autorskich praw majątkowych przenosi na nabywcę, z chwilą przyjęcia utworu, prawo do wyłącznego korzystania z utworu na określonym w umowie polu eksploatacji, chyba że postanowiono w niej inaczej. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Skutki przyjęcia utworu: 1) wygaśnięcie uprawnień z tytułu usterek (ale tylko fizycznych) utworu (art. 55.2 pr. aut. i pr. pokr.); 2) początek biegu terminu wydawcy na rozpowszechnienie utworu (art. 57.1 pr. aut. i pr. pokr.) Skutki przyjęcia można zmodyfikować, w szczególności zastrzec w umowie inne zasady wygaśnięcia roszczeń z tytułu usterek „fizycznych” utworu. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. „Jeżeli zamawiający nie zawiadomi twórcy w terminie sześciu miesięcy od dostarczenia utworu o jego przyjęciu, nieprzyjęciu lub uzależnieniu przyjęcia od dokonania określonych zmian w wyznaczonym w tym celu odpowiednim terminie, uważa się, że utwór został przyjęty bez zastrzeżeń. Strony mogą określić inny termin”. Jest to tzw. przyjęcie dorozumiane; Problem tzw. pokwitowania dostarczenia utworu w terminie. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Korzystający z utworu jest obowiązany umożliwić twórcy przed rozpowszechnieniem utworu przeprowadzenie nadzoru autorskiego. Jeżeli wniesione w związku z nadzorem zmiany w utworze są niezbędne i wynikają z okoliczności od twórcy niezależnych, koszty ich wprowadzenia obciążają nabywcę autorskich praw majątkowych lub licencjobiorcę (np. korekta w umowie wydawniczej) Jeżeli twórca nie przeprowadzi nadzoru autorskiego w odpowiednim terminie, uważa się, że wyraził zgodę na rozpowszechnianie utworu. Jeżeli ustawa lub umowa nie stanowią inaczej, za wykonanie nadzoru autorskiego nie przysługuje twórcy odrębne wynagrodzenie. Twórcy utworu plastycznego przysługuje prawo do sprawowania odpłatnego nadzoru autorskiego. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Jeżeli umowa obejmuje sporządzenie egzemplarzy przeznaczonych do udostępnienia publiczności, twórcy należą się egzemplarze autorskie w liczbie określonej w umowie. Jeżeli nabywca autorskich praw majątkowych lub licencjobiorca, który zobowiązał się do rozpowszechniania utworu, nie przystąpi do rozpowszechniania w umówionym terminie, a w jego braku w ciągu dwóch lat od przyjęcia utworu, twórca może odstąpić od umowy lub ją wypowiedzieć i domagać się naprawienia szkody po bezskutecznym upływie dodatkowego terminu, nie krótszego niż sześć miesięcy. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Jeżeli wskutek okoliczności, za które nabywca lub licencjobiorca ponosi odpowiedzialność, utwór nie został udostępniony publiczności, twórca może się domagać, zamiast naprawienia poniesionej szkody, podwójnego wynagrodzenia w stosunku do określonego w umowie o rozpowszechnienie utworu, chyba że licencja jest niewyłączna. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Jeżeli publiczne udostępnienie utworu następuje w nieodpowiedniej formie albo ze zmianami, którym twórca mógłby słusznie się sprzeciwić, może on po bezskutecznym wezwaniu do zaniechania naruszenia odstąpić od umowy lub ją wypowiedzieć. Twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia określonego umową. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Twórca jest obowiązany dostarczyć utwór w terminie określonym w umowie, a jeżeli termin nie został oznaczony niezwłocznie po ukończeniu utworu. Jeżeli twórca nie dostarczył utworu w przewidzianym terminie, zamawiający może wyznaczyć twórcy odpowiedni dodatkowy termin z zagrożeniem odstąpienia od umowy, a po jego bezskutecznym upływie może od umowy odstąpić. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Jeżeli zamówiony utwór ma usterki, zamawiający może wyznaczyć twórcy odpowiedni termin do ich usunięcia, a po jego bezskutecznym upływie może od umowy odstąpić lub żądać odpowiedniego obniżenia umówionego wynagrodzenia, chyba że usterki są wynikiem okoliczności, za które twórca nie ponosi odpowiedzialności. Twórca zachowuje w każdym razie prawo do otrzymanej części wynagrodzenia, nie wyższej niż 25 % wynagrodzenia umownego. Jeżeli utwór ma wady prawne, zamawiający może od umowy odstąpić i żądać naprawienia poniesionej szkody. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Twórca może odstąpić od umowy lub ją wypowiedzieć ze względu na swoje istotne interesy twórcze. Jeżeli w ciągu dwóch lat od odstąpienia lub wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 1, twórca zamierza przystąpić do korzystania z utworu, ma obowiązek zaoferować to korzystanie nabywcy lub licencjobiorcy, wyznaczając mu w tym celu odpowiedni termin. Jeżeli odstąpienie od umowy lub jej wypowiedzenie następuje po przyjęciu utworu, skuteczność odstąpienia lub wypowiedzenia może być przez drugą stronę umowy uzależniona od zabezpieczenia kosztów poniesionych przez nią w związku z zawartą umową. Nie można jednak żądać zwrotu kosztów, gdy zaniechanie rozpowszechniania jest następstwem okoliczności, za które twórca nie ponosi odpowiedzialności. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Problem oceny dopuszczalności zamieszczenia w umowie tzw. klauzuli konkurencyjnej Zabrania ona, mówiąc w uproszeniu, wydanie przez autora innego podobnego dzieła w innego wydawcy (a więc innego podręcznika, innego systemu prawa, artykułu, monografii). Kwestia dopuszczalności zawierania tego typu klauzul jest dyskusyjna Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Rodzaje licencji Pełna i niepełna Wyłączna i niewyłączna Odpłatna i nieodpłatna Aktywna i pasywna Dalsza licencja sublicencja Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Umowa licencyjna uprawnia do korzystania z utworu w okresie pięciu lat na terytorium państwa, w którym licencjobiorca ma swoją siedzibę, chyba że w umowie postanowiono inaczej. Jeżeli więc chcemy zawrzeć umowę na czas dłuższy albo na innym terytorium, należy to zaznaczyć w umowie. Po upływie terminu pięcioletniego terminu prawo uzyskane na podstawie umowy licencyjnej wygasa. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Zasady dotyczące umów licencyjnych (1) domniemanie licencji niewyłącznej Jeżeli umowa nie zastrzega wyłączności korzystania z utworu w określony sposób (licencja wyłączna), udzielenie licencji nie ogranicza udzielenia przez twórcę upoważnienia innym osobom do korzystania z utworu na tym samym polu eksploatacji (licencja niewyłączna). Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. (2) Zasada zakazu sublicencji Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, licencjobiorca nie może upoważnić innej osoby do korzystania z utworu w zakresie uzyskanej licencji. Obejściem tego zakazu byłoby np. wydzierżawieniu utworu przez licencjobiorcę. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. (3) Zasada rozszerzonej ochrony przed naruszeniem osoby uprawnionej z licencji wyłącznej Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, uprawniony z licencji wyłącznej może dochodzić roszczeń z tytułu naruszenia autorskich praw majątkowych, w zakresie objętym umową licencyjną Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. (4) Zasada formy Umowa licencyjna wyłączna wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, a licencji udzielono na czas nieoznaczony, twórca może ją wypowiedzieć z zachowaniem terminów umownych, a w ich braku na rok naprzód, na koniec roku kalendarzowego. Licencję udzieloną na okres dłuższy niż pięć lat uważa się, po upływie tego terminu, za udzieloną na czas nieoznaczony. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r. Jak sporządzić umowę Szkoła Prawa Własności Intelektualnej Sporządzanie umów prawno-autorskich prawno-autorską? Lublin, 21 Listopada 2013 r.
