nowy - Krzysztof Kubicki

Wymagania dotyczące systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy (dział nr 4 norm)
Przez organizację (14) można określić grupę ludzi i infrastrukturę, z przypisaniem im
odpowiedzialności, uprawnień i powiązań. Organizacja może być np.: państwowa, samorządowa
lub prywatna.
Przykład: firma, korporacja, przedsiębiorstwo, spółka, szkoła, organizacja
charytatywna, instytucja, samodzielny handlowiec lub kombinacja w/w wymienionych.
1 Wymagania ogólne
Organizacja powinna ustanowić i utrzymywać system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy.
2 Zaangażowanie najwyższego kierownictwa oraz polityka bezpieczeństwa i higiena pracy
1. Zaangażowanie najwyższego kierownictwa.
W celu osiągnięcia sukcesu w postaci wdrożonego
i skutecznie funkcjonującego systemu
zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy najwyższe kierownictwo organizacji powinno
wykazywać:
1. silne i widoczne przywództwo,
2. zaangażowanie w działaniach na rzecz bezpieczeństwa i higieny pracy.
Działania te powinny obejmować:
1. co najmniej udostępnienie niezbędnych środków do: zaprojektowania, wdrożenia i
funkcjonowania systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy,
2. ustalenie i aktualizowanie polityki i celów bezpieczeństwa i higieny pracy w organizacji
3. przeprowadzenie przeglądów systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy.
2. Polityka bezpieczeństwa i higieny pracy ustalona przez najwyższe kierownictwo powinna być:
1) udokumentowana
2) wdrażana w organizacji
3) uzgadniana z pracownikami i ich przedstawicielami.
Polityka bezpieczeństwa i higieny pracy powinna wyrażać zobowiązanie organizacji do:
1) zapobiegania wypadkom przy pracy, chorobom zawodowym oraz zdarzeniom potencjalnie
wypadkowym;
2) dążenia do stałej poprawy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy;
3) spełniania wymagań dotyczących organizacji;
4) ciągłego doskonalenia działań w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
5) zapewniania odpowiednich zasobów i środków do wdrażania tej polityki;
6) podnoszenia kwalifikacji oraz uwzględniania roli pracowników i ich angażowania do działań na
rzecz bezpieczeństwa i higieny pracy.
Polityka bezpieczeństwa i higieny pracy powinna :
-być odpowiednia do charakteru działań organizacji i związanych z nimi zagrożeń
-stanowić ramy do ustalania i przeglądów celów ogólnych i szczegółowych organizacji dotyczących
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Najwyższe kierownictwo powinno:
1) ogłosić politykę bezpieczeństwa i higieny pracy wszystkim pracownikom
2) zapewnić, aby była przez nich zrozumiana.
1. Wymagania ogólne
1) Organizacja powinna określić i udokumentować plany działań ukierunkowanych na osiągnięcie
celów ogólnych i szczegółowych organizacji dotyczących bhp.
2) Przy planowaniu działań podczas wdrażania systemu zarządzania bezpieczeństwem i higiena
pracy powinny być wykorzystane wyniki przeglądu wstępnego, jeżeli został przeprowadzony.
3) Wytyczne dotyczące przeprowadzenia przeglądu wstępnego zarządzania bezpieczeństwem i
higieną pracy podano w normie PN-N-18004.
4) Planowanie działań w ramach systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy powinno
być udokumentowane.
5) Organizacja powinna zapewnić, aby wyniki identyfikacji zagrożeń i oceny ryzyka zawodowego
były uwzględnione
w procesie planowania przy ustalaniu odpowiednich celów ogólnych i
szczegółowych.
Organizacja powinna ustanowić i utrzymywać udokumentowane cele ogólne i szczegółowe dotyczące
bhp dla wszystkich odpowiednich poziomów zarządzania wewnątrz organizacji. Cele ogólne
i szczegółowe powinny być wyrażane ilościowo, gdy tylko jest to możliwe.
Ustanawiając swoje cele i dokonując ich przeglądu organizacja powinna uwzględnić wymagania
prawne i inne, a także zidentyfikowane zagrożenia oraz wyniki oceny ryzyka zawodowego, możliwości
techniczne i finansowe, wymagania operacyjne i biznesowe, a także interes organizacji i punkt
widzenia stron zainteresowanych.
Cele ogólne i szczegółowe powinny być spójne z polityką bhp, a zwłaszcza z zobowiązaniami
kierownictwa do zapobiegania wypadkom i chorobom zawodowym oraz ciągłego doskonalenia
systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy.
1. Struktura, odpowiedzialność i uprawnienia
Najwyższe kierownictwo organizacji powinno wyznaczyć swojego przedstawiciela, który niezależnie
od innych obowiązków powinien mieć określony zakres zadań, uprawnień i odpowiedzialności, aby:
1) zapewnić, że system zarządzania bhp jest ustanowiony, wdrożony i utrzymywany zgodnie z
ustalonymi wymaganiami;
2) przedstawić najwyższemu kierownictwu sprawozdania dotyczące funkcjonowania systemu
zarządzania bhp w celu dokonania przeglądu będącego podstawą jego doskonalenia.
Na poziomie najwyższego kierownictwa, należy wyznaczyć osobę (lub osoby) i określić jej (ich)
zakres obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności, do promowania współudziału wszystkich
członków organizacji w działaniach na rzecz bhp.
W celu zapewnienia skutecznego zarządzania bezpieczeństwem i higiena pracy powinny być
określone, udokumentowane i zakomunikowane zadania, uprawnienia i odpowiedzialności, oraz
wzajemne zależności i powiązania:
1) personelu zarządzającego, wykonującego i weryfikującego prace mające wpływ na bhp;
2) pracowników na stanowiskach robotniczych, pracowników nadzoru, dostawców,
podwykonawców oraz osób odwiedzających organizację;
3) personelu wyznaczonego do postępowania w sytuacjach awaryjnych.
3. Szkolenie, świadomość, kompetencje i motywacja
1. Organizacja powinna ustanowić i utrzymywać udokumentowane procedury określania potrzeb
dotyczących szkolenia w dziedzinie bhp oraz sposobów jego realizacji.
2. Programy szkoleniowe powinny być dostosowane do potrzeb poszczególnych grup pracowników.
3. Organizacja powinna ustanowić i utrzymywać procedury, w celu uświadomienia pracownikom
organizacji lub jej członkom, w każdej odpowiedniej komórce i na każdym szczeblu: rodzajów
zagrożeń występujących w całej organizacji i na poszczególnych stanowiskach pracy oraz związanego
z nimi ryzyka zawodowego;
4. Korzyści dla pracowników i organizacji wynikających z eliminacji zagrożeń i ograniczenia ryzyka
zawodowego;
1) ich zadań i odpowiedzialności w osiąganiu zgodności działania z polityką bhp oraz procedurami
i wymaganiami systemu zarządzania bhp, łącznie z wymaganiami dotyczącymi gotowości
reagowania na wypadki przy pracy i poważne awarie;
2) potencjalnych konsekwencji nieprzestrzegania ustalonych procedur.
5. Wszyscy pracownicy powinni mieć właściwe kompetencje w zakresie bhp udokumentowane
wykształceniem, i/lub doświadczeniem, odpowiednio do określonych wymagań.
6. Organizacja powinna wdrożyć i stosować odpowiednie metody motywowania pracowników do ich
angażowania się w działania na rzecz poprawy bhp.
1. Organizacja powinna ustanowić i utrzymywać udokumentowane procedury identyfikacji zagrożeń
oraz oceny związanego z nimi ryzyka zawodowego. Procedury te powinny dotyczyć zagrożeń
2
występujących na stanowiskach pracy w organizacji oraz innych zagrożeń związanych z jej
działaniami.
Wytyczne dotyczące identyfikacji zagrożeń i oceny ryzyka zawodowego podano w normie PNN-18002.
2. Identyfikacja zagrożeń i ocena ryzyka zawodowego powinna być przeprowadzone okresowo z
uwzględnieniem współudziału pracowników lub ich przedstawicieli. Na podstawie wyników tej oceny
organizacja powinna planować i wdrażać odpowiednie rozwiązania techniczne i organizacyjne w celu
zapobiegania i ograniczania ryzyka zawodowego. Rozwiązania te powinny:
1) być stosowane do zagrożeń i ryzyka zawodowego występującego w organizacji;
2) być okresowo przeglądane i w razie potrzeby modyfikowane;
3) spełniać wymagania krajowych przepisów prawnych oraz być zgodne z dobrą praktyką;
4) uwzględniać aktualny stan wiedzy, z uwzględnieniem informacji lub raportów inspekcji pracy,
służb bhp i innych właściwych służb.
5) Identyfikacja zagrożeń oraz ocena ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy powinny być
wykonywane także przed każdą modyfikacją i po każdej modyfikacji lub
po wprowadzeniu
nowych metod pracy, materiałów, procesów lub maszyn.
6) Organizacja powinna oceniać wpływ zmian wewnętrznych na bezpieczeństwo i higienę pracy
(takich jak zmiany struktury organizacyjnej, zmianie w stanie osobowym załogi
lub wprowadzenie nowych technologii, procesów i procedur) oraz zmian zewnętrznych
(np. wynikających z nowelizacji lub uzupełnień krajowych przepisów prawnych oraz z rozwoju
wiedzy i techniki
w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy). Wprowadzenie tych zmian
powinno być związane z podjęciem odpowiednich działań zapobiegawczych.
7) Wszyscy pracownicy organizacji, których dotyczą wymienione wyżej zmiany, powinni być
poinformowani i przeszkoleni w zakresie nowych działań wynikających z tych zmian.
Organizacja powinna identyfikować te prace i obszary działań, które są związane
ze znaczącymi zagrożeniami.
Organizacja powinna planować prace i działania związane ze znaczącymi zagrożeniami,
aby zapewnić, że będą one prowadzone w ustalonych warunkach, poprzez:
a) ustanowienie i utrzymywanie udokumentowanych procedur lub instrukcji;
b) określenie w tych procedurach lub instrukcjach sposobów pracy, postępowania i
nadzorowania zapewniających zgodność z wymaganiami bezpieczeństwa i higieny pracy.
c) Organizacja powinna ustanowić i utrzymywać procedury lub instrukcje dotyczące
postępowania w przypadku możliwych do zidentyfikowania znaczących zagrożeń
związanych z wyrobami i usługami, na które może wpływać, a także informowania
odpowiednio klientów o takich procedurach i wynikających z nich wymaganiach.
1. Monitorowanie
1. Monitorowanie bezpieczeństwa i higieny pracy powinno:
1) być stosowane do określania stopnia wdrożenia polityki i realizacji celów w zakresie
bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym zapobiegania i ograniczania ryzyka zawodowego;
2) obejmować monitorowanie zarówno aktywne, jak i reaktywne, nie opierając się wyłącznie na
statystykach dotyczących wypadków przy pracy, chorób zawodowych i zdarzeń potencjalnie
wypadkowych;
3) być udokumentowane poprzez prowadzenie zapisów.
2. Monitorowanie bezpieczeństwa i higieny pracy powinno zapewnić:
1) informację zwrotną na temat stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w organizacji;
2) informację pozwalającą ustalić, czy i na ile skutecznie funkcjonują rutynowe rozwiązania
organizacyjne w zakresie identyfikacji zagrożeń oraz zapobiegania ograniczania ryzyka
zawodowego;
3) podstawę do podejmowania de3cyzji dotyczących doskonalenia identyfikacji zagrożeń i
ograniczenia ryzyka zawodowego oraz funkcjonowania systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy.
3. Organizacja powinna ustanowić i utrzymywać udokumentowane procedury monitorowania
bezpieczeństwa i higieny pracy. W celu zapewnienia możliwości śledzenia stanu bezpieczeństwa i
3
higieny pracy oraz podejmowanych działań, procedury te powinny obejmować zapisywanie i
przechowywanie wyników monitorowania.
4. Wyposażenie wykorzystywane do monitorowania powinno być wzorcowane i utrzymywane w
należytym stanie, a zapisy z tym związane powinny być przechowywane zgodnie z procedurami
organizacji
3 Auditowanie
1) Organizacja powinna ustanowić i utrzymywać udokumentowane procedury służące
przeprowadzaniu okresowych auditów, mających na celu ustalenie, czy system zarządzania bhp
oraz jego elementy są wdrożone, właściwe i skuteczne dla zapewnienia bezpieczeństwa i
ochrony zdrowia pracowników.
2) Organizacja powinna ustanowić program prowadzenia auditów, obejmujący ustalenia dotyczące
kompetencji audytorów, zakresu auditów, ich częstotliwości, metodologii i dokumentowania
wyników.
3) Wyniki auditu powinny określić, czy elementy wdrożonego systemu zarządzania bhp lub ich
część:
4) są skuteczne w realizacji polityki i celów organizacji w zakresie bhp;
5) są skuteczne w promowaniu pełnego współudziału pracowników;
6) uwzględniają wyniki monitorowania bhp i poprzednich auditów;
7) umożliwiają organizacji przestrzeganie odpowiednich krajowych przepisów prawnych;
8) uwzględniają zasadę ciągłego doskonalenia i stosowanie najlepszych praktyk w zakresie bhp.
9) Audity powinny być prowadzone przez kompetentne osoby z lub spoza organizacji, które
powinny być niezależne w stosunku do auditowanych działań.
10) Wyniki i wnioski z auditów powinny być przedstawiane przedstawicielowi najwyższego
kierownictwa ds. systemu zarządzania bhp oraz innym osobom odpowiedzialnym za działania
korygujące.
11) Program i procedury przeprowadzania auditów powinny być konsultowane z pracownikami lub
ich przedstawicielami (jeżeli jest to właściwe).
Przegląd zarządzania:
1. Najwyższe kierownictwo organizacji powinno w określonych odstępach czasu, z uwzględnieniem
potrzeb i warunków organizacji, przeprowadzać przegląd systemu zarządzania bezpieczeństwem i
higiena pracy w celu oceny i zapewnienia jego stałej przydatności
i skuteczności w zakresie
spełnienia wymagań niniejszej normy, a także do ustanowionych przez organizację polityki i celów
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Przegląd wykonywany przez najwyższe kierownictwo powinien uwzględniać w szczególności:
1) zmieniające się okoliczności wewnętrzne i zewnętrzne wpływające na wymagania
bezpieczeństwa i higieny pracy;
2) wyniki auditów wewnętrznych ;
3) wyniki działań korygujących i zapobiegawczych;
4) wyniki analiz wypadków przy pracy, chorób zawodowych i zdarzeń potencjalnie
wypadkowych.
2. Przegląd wykonywany przez najwyższe kierownictwo powinien zapewniać:
1) ocenę zdolności systemu zarządzania bhp do spełniania ogólnych potrzeb organizacji i
wszystkich stron zainteresowanych, włączając w to jej pracowników i władze;
2) oceną potrzeb zmian w systemie zarządzania bhp, w tym zmian w polityce i celach bhp;
3) ocenę postępów w realizacji celów w zakresie bhp oraz w realizacji działań korygujących;
4) ocenę skuteczności działań prowadzonych w wyniku wcześniejszych przeglądów zarządzania
wykonywanych przez najwyższe kierownictwo.
3. Wyniki przeglądu zarządzania wykonywanego przez najwyższe kierownictwo powinny być
dokumentowane oraz formalnie ogłaszane:
1) osobom odpowiedzialnym za poszczególne elementy systemu zarządzania bhp, aby umożliwić
im podjęcie odpowiednich działań;
4
2) pracownikom lub ich przedstawicielom oraz komisji ds. bhp, jeżeli taka została powołana.
Zapisy dokumentacji systemu winny obejmować:
1. Plany i raporty
2. Przeglądy dokonywane przez kierownictwo i inspekcje zewnętrzne
3. Informacje dotyczące oceny szkodliwości procesów technologicznych
4. Informacje dotyczące zidentyfikowanych zagrożeń
5. Informacje dotyczące wyników oceny ryzyka zawodowego oraz wyników monitorowania
innych aspektów bhp
6. Informacje dotyczące przebiegu realizacji celów ogólnych i szczegółowych
7. Informacje dotyczące szkoleń z zakresu bhp
8. Informacje dotyczące oceny zgodności nabywanych i produkowanych wyrobów
9. Informacje dotyczące kontroli, obsługi i wzorcowania przyrządów kontrolno – pomiarowych
10. Informacje dotyczące wypadków przy pracy i zdarzeń potencjalnie wypadkowych, chorób
zawodowych
11. Informacje dotyczące gotowości i reagowania na wypadki, awarie, katastrofy
Procedury wewnętrznego audytu stanu bhp
1. CEL
Celem procedury wewnętrznego auditu BHP jest zapewnienie, że:
1) wewnętrzne audity bezpieczeństwa pracy prowadzone są systematycznie i w sposób zaplanowany,
dla określenia efektywności systemu bezpieczeństwa pracy;
2) prowadzone są działania korygujące niezgodności stwierdzone w czasie auditów;
3) zapewniony jest rozwój systemu zarządzania bezpieczeństwem pracy.
2. ZAKRES STOSOWANIA
- procedura obowiązuje w obszarach przedsiębiorstwa objętych systemem zarządzania
bezpieczeństwem pracy
3. DOKUMENTY BAZOWE
PN-N-18001:2004.
4.1 Audyt bezpieczeństwa pracy – systematyczne i niezależne badanie, mające na celu określić, czy
działania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy i ich wyniki odpowiadają zaplanowanym
ustaleniom orz czy te ustalenia są skutecznie realizowane i pozwalają na osiągnięcie wyznaczonych
celów.
4.2 Audyt planowy – wewnętrzny audyt przeprowadzany w przedsiębiorstwie zgodnie
z harmonogramem zatwierdzonym przez Dyrektora Zespołu.
4.3 Audyt pozaplanowy –wewnętrzny audyt nie objęty harmonogramem.
4.4 Audytor – osoba (instytucja) zewnętrzna lub wewnętrzna przeprowadzająca audit.
4.5 Bezpieczeństwo i higiena pracy – stan warunków i organizacji pracy oraz zachowań pracowników
zapewniający wymagany poziom ochrony zdrowia i życia przed zagrożeniami występującymi w
środowisku pracy.
4.6 Niezgodność – stan sprzeczny z warunkami określanymi przez normę.
4.7 Działania korygujące – działania prowadzące do usunięcia niezgodności oraz przyczyn ich
powstania.
4.8 Definicje przyjęte z dokumentacji bazowej – PN-N-18001.
Audyt
Audyt powinien być prowadzony w taki sposób, aby jego wynikiem były propozycje udoskonalenia
systemu zarządzania bezpieczeństwem. Konieczny jest aktywny współudział osób audytowanych, a w
szczególności właściciela audytowanego procesu, a dopiero później przedstawione najwyższemu
Kierownictwu.
5.3.1 Kierownik komórki organizacyjnej będącej przedmiotem audytu musi być powiadomiony o
terminie auditu minimum 5 dni przed jego rozpoczęciem, a fakt ten musi być udokumentowany. Wraz
5
z zawiadomieniem o audycie przekazywany jest program audytu (zał. nr 2 – powiadomienie o
audycie).
5.3.2 Przed rozpoczęciem audytu, audytor wiodący zobowiązany jest przeprowadzić spotkanie
otwierające z kierownictwem komórki audytowanej, celem omówienia zakresu i programu audytu.
5.3.3 Audyt przeprowadza się w oparciu o „listy pytań kontrolnych”, dodatkowe pytania wyjaśniające,
przeglądy dokumentów, wywiady
z pracownikami , materiały archiwalne.
5.3.4 Audytowanie są zobowiązani współpracować z audytorem w zakresie programu audytu i udzielać
niezbędnych informacji.
5.3.5 Audytorzy w trakcie audytu zobowiązani są do sporządzania notatek i uwag na temat wszystkich
spostrzeżonych niedociągnięć z podaniem danych szczegółowych takich jak:
1) personalia osób przekazujących informacje,
2) numer dokumentów,
3) instrukcji,
4) numer elementu systemu bezpieczeństwa pracy, w którym stwierdzono niezgodność.
5.3.6 Po przeprowadzeniu audytu, audytor wiodący przeprowadza spotkanie zamykające
z kierownictwem komórki organizacyjnej objętej audytem, celem omówienia wyników audytu,
uniknięcia/wyjaśnienia rozbieżności w interpretacji zapisów oraz osiągnięcia zgodności stanowisk.
5.3.7 W przypadku niezgodności stanowisk, rozbieżności muszą być zaznaczone w raporcie
i przedstawione do rozstrzygnięcia Dyrektorowi Zespołu (organizacji).
5.3.8 Raport z audytu zawierający wnioski i spostrzeżenia należy sporządzić w terminie 3 dni po
zakończeniu audytu (zał. nr 3 – raport z audytu).
5.3.9 Audyt uważa się za zakończony po dostarczeniu za pisemnym pokwitowaniem raportu z audytu
do:
1) Działu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy,
2) Kierownika audytowanej komórki organizacyjnej.
Odpowiedzialność
6.1. Przedstawiciel systemu zarządzania bezpieczeństwem pracy odpowiedzialny jest za:
1) planowanie i realizację auditu bezpieczeństwa pracy,
2) kwalifikowanie i wyznaczanie audytorów wewnętrznych,
3) weryfikację działań korygujących.
6.2. Audytor odpowiedzialny jest za:
1) przygotowanie i przeprowadzenie auditu,
2) sporządzenie raportu z auditu,
3) weryfikację planu poprawy.
6.3. Prezes (dyrektor) organizacji odpowiada za zatwierdzenie planów dotyczących auditu oraz
przeprowadzenie auditu w Dziale BHP organizacji.
6.4. Szefowie auditów wydziałowych (komórek) organizacji odpowiedzialni są za:
1) określenie,
2) realizację,
3) monitorowanie,
4) potwierdzanie skuteczności,
5) udokumentowanie
6) działań korygujących niezgodności stwierdzone w trakcie auditu.
Literatura:
Grabosz J.: Aspekty zarządzania bezpieczeństwem pracy w modeli TQM. Safety 98
Gdynia 1998
Griffin R.W. : Podstawy zarządzania organizacjami. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995
Karczewski J.T. : System zarządzania bezpieczeństwem pracy, ODiDK Gdańsk 2011
Studencki R. : Jak zarządzamy bezpieczeństwem. Atest – Ochrona Pracy , nr 2, 1996; nr 10, 1998
6
Definicje 1 – 3
Organizacja
1
1 audyt systemu zarzą
zarządzania bezpieczeń
bezpieczeństwem i higieną
higieną pracy
systematyczne i niezależne badanie, mające na celu
określenie czy działania podejmowane w ramach systemu
zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy (20) oraz
osiągnięte rezultaty odpowiadają planowanym ustaleniom
i czy te ustalenia zostały skutecznie wdrożone oraz czy są
odpowiednie do realizacji polityki bezpieczeństwa i higieny
pracy (16), a także do osiągnięcia celów organizacji (14)
w tym zakresie
2 bezpieczeń
bezpieczeństwo i higiena pracy
stan warunków i organizacji pracy oraz zachowań
pracowników zapewniający wymagany poziom ochrony
zdrowia i życia przed zagrożeniami (22) występującymi
w środowisku pracy
3 cel ogó
ogólny zarzą
zarządzania bezpieczeń
bezpieczeństwem i higieną
higieną pracy
cel dotyczący działań w zakresie bezpieczeństwa i higieny
pracy (2), wynikający z polityki bezpieczeństwa i higieny
pracy (16), który organizacja (14) ustaliła do osiągnięcia
Przez organizację
organizację (14) moż
można okreś
określić
lić grupę
grupę
ludzi i infrastrukturę
infrastrukturę, z przypisaniem im
odpowiedzialnoś
odpowiedzialności, uprawnień
uprawnień i powią
powiązań
zań.
Organizacja moż
może być
być np.:
np.: pań
państwowa,
samorzą
samorządowa lub prywatna.
Przykł
Przykład:
firma, korporacja, przedsię
przedsiębiorstwo,
spó
spółka, szkoł
szkoła,
organizacja charytatywna, instytucja,
samodzielny handlowiec
lub kombinacja w/w wymienionych.
Przypisanie jest zazwyczaj uregulowane.
Definicje 7 - 9
7 dział
działanie zapobiegawcze
działanie w celu wyeliminowania przyczyny potencjalnej niezgodności (12)
lub innej potencjalnej sytuacji niepożądanej.
Może być więcej niż jedna przyczyna potencjalnej niezgodności.
Działanie zapobiegawcze jest podejmowane w celu zapobieżenia ich
wystąpieniu, podczas gdy działanie korygujące (6) jest podejmowane
w celu zapobieżenia ich ponownemu wystąpieniu..
8 identyfikacja zagroż
zagrożenia
proces rozpoznawania tego czy zagrożenie (22) istnieje oraz określania jego
charakterystyk
9 monitorowanie aktywne
bieżące działania mające na celu sprawdzanie, czy stosowane środki
ochronne i zapobiegawcze przed zagrożeniami (22) i związanym z nimi
ryzykiem zawodowym (18), jak również stosowane rozwiązania
organizacyjne służące wdrożeniu systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy (20), spełniają określone wymagania (21).
Monitorowanie aktywne polega na rozpoznawaniu sytuacji związanych
z potencjalnymi zagrożeniami zanim doprowadzą one do wypadku przy
pracy lub choroby zawodowej. Proces ten pozwala projektować
i stosować działania korygujące i zapobiegawcze, powstrzymujące lub
ograniczające możliwość oddziaływania na ludzi czynników
niebezpiecznych, szkodliwych lub uciążliwych dla zdrowia.
Definicje 17 – 19
Definicje 10 – 12
3
Definicje 20 – 21
2.1 IDENTYFIKACJA ZAGROŻ
ZAGROŻEŃ – proces
rozpoznawania, czy zagroż
zagrożenie (2.6)
istnieje, oraz okreś
określania jego
charakterystyk
2.2 NARAŻ
NARAŻENIE – podleganie
oddział
oddziaływaniu czynnikó
czynników
niebezpiecznych, szkodliwych lub
uciąż
liwych zwią
uciążliwych
związanych z wykonywanem
pracy uwaga: naraż
narażenie jest wyraż
wyrażanym iloś
ilościowo
lub jakoś
jakościowo poję
pojęciem charakteryzują
charakteryzującym
zagroż
zagrożenie na stanowisku pracy
7
20 system zarzą
zarządzania bezpieczeń
bezpieczeństwem i higieną
higieną pracy
część ogólnego systemu zarządzania organizacją (14), która
obejmuje strukturę organizacyjną, planowanie,
odpowiedzialności, zasady postępowania, procedury, procesy
i zasoby potrzebne do opracowania, wdrażania, realizowania,
przeglądu i utrzymywania polityki bezpieczeństwa i higieny pracy
(16)
21 wymaganie
potrzeba lub oczekiwanie, które zostało ustalone, przyjęte
zwyczajowo lub jest obowiązkowe. „Przyjęte zwyczajowo”
oznacza, że istnieje zwyczaj lub powszechna praktyka organizacji,
jej klientów i innych stron zainteresowanych, że rozpatrywana
potrzeba lub oczekiwanie jest przyjęte.
Można zastosować kwalifikator do wskazania specyficznego
rodzaju wymagania. Np. wymaganie dotyczące wyrobu,
wymaganie dotyczące zarządzania jakością, wymagania klienta.
Wymaganie wyspecyfikowane jest jednym z wymagań ustalonych,
np. w dokumencie.
Wymagania mogą być stawiane przez ró
różne strony
zainteresowane.
18002:2011 definicje
2
4 cel szczegó
szczegółowy zarzą
zarządzania bezpieczeń
bezpieczeństwem i higieną
higieną
pracy
cel wyrażany ilościowo, zawsze gdy jest to możliwe,
wynikający z celów ogólnych zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy (3) organizacji (14), do zrealizowania, aby
osiągnąć cele ogólne
5 ciągłe doskonalenie
powtarzające się działanie mające na celu zwiększenie
zdolności do spełnienia wymagań (21)
6 działania korygujące
działania w celu wyeliminowania przyczyny wykrytej
niezgodności (12) lub innej niepożądanej sytuacji
Może być więcej niż jedna przyczyna niezgodności
Działanie korygujące jest podejmowane w celu zapobieżenia
ich ponownemu wystąpieniu, podczas gdy działanie
zapobiegawcze (7) jest podejmowane w celu zapobieżenia
ich wystąpieniu.
Definicje 13 – 16
5
13 ocena ryzyka zawodowego
proces analizowania ryzyka zawodowego (18) i wyznaczanie jego
dopuszczalności.
14 organizacja
grupa ludzi i infrastruktura, z przypisaniem odpowiedzialności, uprawnień
i powiązań.
PRZYKŁAD: Spółka, korporacja, firma, przedsiębiorstwo, instytucja,
organizacja charytatywna, samodzielny handlowiec, stowarzyszenie
lub część, albo kombinacja wymienionych.
Przypisanie jest zazwyczaj uregulowane.
Organizacja może być państwowa lub prywatna.
15 podwykonawca
osoba lub inna organizacja dostarczająca usługi danej organizacji (14) w jej
miejscach pracy zgodnie z uzgodnionymi wymaganiami, ustaleniami
i warunkami.
Tam, gdzie ma to zastosowanie, termin podwykonawca może być
utożsamiany z terminem dostawca wg PN-EN ISO 9000:2001.
16 polityka bezpieczeństwa i higieny pracy
deklaracja organizacji (14) dotycząca jej intencji i zasad odnoszących się
do ogólnych efektów działalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny
pracy (2), określająca ramy do działania i ustalania celów organizacji
dotyczących zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy
10 monitorowanie reaktywne
sprawdzanie, czy nieprawidłowości w zakresie stosowanych
środków zapobiegawczych i ochronnych przed zagrożeniami (22)
i związanym z nimi ryzykiem zawodowym (18) oraz niezgodności
(12) w systemie zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy
(20), które ujawniły się wystąpieniem wypadków przy pracy,
chorób zawodowych i zdarzeń potencjalnie wypadkowych (24),
są zidentyfikowane i są przedmiotem odpowiednich działań.
Monitorowanie reaktywne jest procesem „uczenia się na
błędach”. Badanie wypadku przy pracy lub okoliczności
powstania choroby zawodowej pozwala rozpoznać i usunąć
przyczyny, które już doprowadziły do niepożądanych zdarzeń.
11 najwyższe kierownictwo
osoba lub grupa osób, które na najwyższym szczeblu kierują
organizacją (14) oraz ją nadzorują
12 niezgodność
niespełnienie wymagania (21)
6
17 poważ
poważna awaria
zdarzenie, w szczególności emisja, pożar lub eksplozja, powstałe
w trakcie procesu przemysłowego, magazynowania lub
transportu, w których występuje jedna lub więcej
niebezpiecznych substancji, prowadzące do natychmiastowego
powstania zagrożenia życia lub zdrowia ludzi lub środowiska,
lub powstania takiego zagrożenia z opóźnieniem
18 ryzyko zawodowe
prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń
związanych z wykonywaną pracą powodujących straty,
w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych
skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych
występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania
pracy
Według wytycznych ILO-OSH 2001 ryzyko zawodowe jest
definiowane jako: „kombinacja prawdopodobieństwa
wystąpienia zdarzenia zagrażającego oraz ciężkości urazu lub
pogorszenia stanu zdrowia pracowników powodowanego tym
zdarzeniem”.
19 stanowisko pracy
przestrzeń pracy, wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty pracy,
w której pracownik lub zespół pracowników wykonuje pracę
4
Definicje 4 – 6
Definicje 22 – 24
8
22 zagroż
zagrożenie
stan środowiska pracy mogący spowodować wypadek lub chorobę
23 zagroż
zagrożenie znaczą
znaczące
zagrożenie (22) mogące spowodować poważne i nieodwracalne
uszkodzenie zdrowia lub śmierć, występujące w szczególności
podczas wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych lub
sytuacjach poważnych awarii (17)
24 zdarzenie potencjalnie wypadkowe
niebezpieczne zdarzenie, związane z wykonywana pracą, podczas
którego nie dochodzi do urazów lub pogorszenia stanu zdrowia
18002:2011 definicje
2.3 OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO –proces
analizowania ryzyka zawodowego (2.4) i
wyznaczania jego dopuszczalności
2.4 RYZYKO ZAWODOWE –
prawdopodobieństwo wystąpienia
niepożądanych zdarzeń związanych z
wykonywaną pracą powodujących straty, w
szczególności wystąpienia u pracowników
skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń
zawodowych występujących w środowisku
pracy lub sposobu wykonywania pracy
18002:2011 definicje
2.8 STANOWISKO PRACY – przestrzeń
przestrzeń
pracy wraz z wyposaż
wyposażeniem w środki
pracy i przedmioty pracy, w któ
której
pracownik lub zespó
zespół pracownikó
pracowników
wykonuje pracę
pracę
2.11 MIEJSCE PRACY – miejsce
wyznaczone przez pracodawcę
pracodawcę, do któ
której
pracownik ma dostę
dostęp w zwią
związku z
wykonywaniem pracy
18002:2011 definicje
2.5 ŚRODKI OCHRONY = środki ochrony
zbiorowej, środki ochrony indywidualnej lub
inne środki (techniczne lub organizacyjne),
stosowane w celu ograniczenia ryzyka
zawodowego
2.6 ZAGROŻ
ZAGROŻENIE – stan środowiska pracy
mogą
mogący spowodować
spowodować wypadek lub chorobę
chorobę
2.7 ZDARZENIE POTENCJALNIE WYPADKOWE niebezpieczne zdarzenie, zwią
związane z
wykonywaną
wykonywaną pracą
pracą, podczas któ
którego nie
dochodzi do urazó
urazów lub pogorszenie stanu
zdrowia
18002:2011 definicje
2.9 STANOWISKO PRACY STACJONARNE
– stanowisko pracy (2.8) o stał
stałej
(zaró
(zarówno w rozumieniu geograficznym,
jak i na terenie zakł
zakładu pracy) lokalizacji
miejsca wykonywania pracy
2.10 STANOWISKO PRACY NIESTACJONARNE –
stanowisko pracy (2.8) o zmieniają
zmieniającej się
się
(zaró
(zarówno w rozumieniu geograficznym,
jak i na terenie zakł
zakładu pracy) lokalizacji
miejsca wykonywania pracy
7
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Projekt
zakładowego systemu zarządzania bezpieczeństwem w organizacji (Firmie, Zakładzie, Zespole).
1.
2.
3.
4.
Polityka bhp w organizacji.
Zaangażowanie najwyższego kierownictwa i współudział pracowników.
Cele ogólne i szczegółowe (Planowanie).
Wdrażanie i funkcjonowanie zakładowego systemu poprzez określenie:
a) szkolenia, świadomości, kompetencji i motywacji;
b) odpowiedzialności i uprawnień;
c) komunikacji wewnętrznej w zakładzie.
5. Dokumentacja zakładowego systemu zarządzania bhp.
6. Monitorowanie zakładowego systemu bhp.
7. Audytownie.
8. Przegląd zarządzania zakładowym systemem bhp.
9. Ciągłe doskonalenie.
10. Bibliografia.
Nazwa zakładu pracy
Imię i nazwisko osoby opracowującej system
Czytelny podpis tej osoby
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8