ZABURZENIA LĘKOWE

ZABURZENIA LĘKOWE
Różnica między strachem a lękiem:
strach  obawę budzą konkretne przedmioty
lęk  uczucie ogólnej niepewności wobec nieokreślonego zagrożenia
ELEMENTY STRACHU:
1. elementy poznawcze  rozpoznanie bezpośredniego zagrożenia życia lub części
ciała
wywołują cielesne reakcje strachu
2. elementy somatyczne  natychmiastowa reakcja organizmu na niebezpieczeństwo
czyli składniki reakcji gotowości


zmiany zewnętrzne
•
rozszerzone źrenice
•
pot
•
blada twarz
zmiany wewnętrzne – zasoby wewnętrzne mobilizują się w reakcji pogotowia
(reakcja walki/ucieczki)
•
przyspieszenie nie rytmu serca
•
skurcz śledziony
•
przyspieszenie oddechu
•
więcej czerwonych krwinek
•
poziom podwyższ. adrenaliny
•
itd. ..
3. elementy emocjonalne  uczucie przerażenia i paniki,
tez mdłości, drżenie, mrowienie skóry, dziwne wrażenie w żołądku
4. elementy behawioralne  ucieczka, bezruch, walka
•
mimowolne reakcje niepokoju
•
reakcje sprawcze
Klasyczne warunkowanie strachu  dotąd obojętny bodziec łączy się z traumatycznym
przeżyciem
ulica – bodziec warunkowy
spotkanie z chuliganami – bodziec bezwarunkowy
strach – reakcja warunkowa
Najważniejsze zachowania instrumentalne:
•
usuwanie się
•
bezruch
•
walka
reakcja ucieczki – uciekam po zdarzeniu
reakcja unikania – uciekam przed
1
STOPIEŃ NATEŻENIA STRACHU
strach i fobia tworzą kontinuum, różnią się stopniem, a nie rodzajem
poziom
fobia
reakcji Sk
strachu W
Ś
N
N
Ś
W
Sk
rzeczywisty poziom zagrożenia
normalny strach
RÓŻNICA MIĘDZY LĘKIEM A STRACHEM
lęk – 4 elementy te same co strach
istotna różnica – Ele. poznawczy  oczekiwanie bardziej rozproszonego i niejasnego
zagrożenia
lęk: brak pewności co robić, wciąż próbujemy odkryć co jest bodźcem zagrażającym,
szukamy wskazówek, trwamy w gotowości
źródło lęku – bardziej nierealne zagrożenie
ZABURZENIA, W KTÓRYCH CZŁOWIEK DOŚWIADCZA STRACHU
FOBIA
Fobia – stała reakcja strachu nieproporcjonalna do rzeczywistego zagrożenia
Objawy fobii:
1. utrzymujący się strach przed określonymi sytuacjami, nieproporcjonalny do
rzeczywistości
2. silny strach/panika w rzeczywistym kontakcie z niebezpieczeństwem
3. rozpoznanie że strach jest nadmierny i nieuzasadniony
4. unikanie sytuacji fonicznych
5. objawy których nie można przypisać innym zaburzeniom
*** strach przed kwiatami – antofobia
***strach przed liczbą 13 – triksedekofobia
*** strach przed śniegiem – blanchofobia
2
FOBIA SPECYFICZNA
to ok. połowa wszystkich fobii
dotyczy Ok. 11.3% mieszkańców USA, tylko 1% dorosłych na fobie dotkliwe, że nie
wychodzą z domów
5 klas fobii specyficznych:
1. fobie przed zwierzętami ( np. koty, psy, ptaki, szczury, węże, owady)
2. fobie przed środowiskiem naturalnym (np. brud, wysokość, ciemność, woda, prąd,
wiatr)
3. fobie sytuacyjne (np. mosty, windy, samoloty, tunele, zamknięte pomieszczenia,
publiczne środki transportu)
4. fobie przed krwią, zastrzykiem, skaleczeniem
5. inne fobie (np. choroba, śmierć)
Fobie przed zwierzętami
 zaczynają się we wczesnym dzieciństwie
 najcz. ustępują z wiekiem
 częściej występują u kobiet
Fobie przed środowiskiem naturalnym
 występują nieco częściej niż przed zwierzętami
 zwykle zaczynają się w dzieciństwie
 kobiety = mężczyźni
Fobie sytuacyjne
 częściej u kobiet niż u mężczyzn
 w dzieciństwie lub wczesnej dorosłości lub po traumie
Fobie przed krwią, zastrzykiem, zranieniem
 Ok 4% populacji je przejawia przynajmniej w stopniu umiarkowanym
 nieco częściej u kobiet niż u mężczyzn
 zaczynają się w późnym dzieciństwie
Inne rodzaje fobii
 m.in. fobie przed udławieniem się, zwymiotowaniem bądź zarażeniem się jakąś
chorobą (=nozofobia)
 k=m
 fobia przed rakiem  częściej u k niż u m.
 fobia przed chorobami wenerycznymi  u m.
FOBIA SPOŁECZNA
osoby boją się bycia obserwowanym np. student nie kończy pisać egzaminu bo boi się że
zacznie się trząść kiedy nauczyciel na niego spojrzy
Fobia może być:
o uogólniona – unikanie wszelkich rozmów, randek itp.
3
o specyficzna – jeden rodzaj sytuacji społecznych jak rozmowa z przełożonym
 wpływ na treść – kultura
 powstają w dzieciństwie, bardzo rzadko po 25 r. ż.
 k. częściej niż m, u biednych częściej
Fobie specyficzne i społeczne często współwystępują z innymi zaburzeniami.
Współwystępowanie lęku i depresji – h: nie są to emocje podstawowe, lecz każda z nich jest
częścią ogólniejszego stanu samopoczucia zwanego negatywnym afektem
ETIOLOGIA FOBII
A. WYJAŚNIENIA BIOLOGICZNE
1. charakter genetyczny

genotyp  fobie częściej występują u obydwu bliźniąt jednojajowych

podatność genetyczna
2. procesy neurofizjologiczne
 nieprawidłowości dróg serotoniny i dopaminy w układzie limnicznym, który wydaje
się szczególnie związany z lękiem
 niski poziom kwasu gamma-aminomasłowego (GABA), który normalnie przyczynia
się do hamowania pobudzenia fizjologicznego
 działanie ciała migdałowatego, obszaru układu limnicznego, związanego z tworzeniem
się skojarzeń emocjonalnych
B. WYJAŚNIENIA BEHAWIORALNE
Klasyczne warunkowanie strachu  dotąd obojętny bodziec łączy się z traumatycznym
przeżyciem
Fobii uczymy się tak samo jak strachu
reakcja warunkowa jest reakcją fobiczną, a bodziec warunkowy jest przedmiotem fobii
C. SELEKTYWNOŚĆ FOBII
 Fobie są selektywne. Ewolucja mogła wyselekcjonować pewien zbiór obiektów, które
kiedyś były niebezpieczne dla człowieka i sprawić, że łatwo kojarzą się z urazem.
 Fobie mogą rozwijać się przez obserwację – dośw. dość rezusami
 U ludzkich dzieci – fobie wskutek warunkowania „zastępczego” czyli przez
obserwowanie przejawów fobii u rodziców i rówieśników
 selektywność irracjonalność fobii  przygotowane warunkowanie klasyczne tylko
pewne obiekty stają się przedmiotem warunkowania klasycznego fobii
D. TRWAŁOŚĆ FOBII
 fobia jest z definicji odporna na zmianę
 trudno ulegają
 wygasaniu , a niektóre utrzymują się całe życie
 odporność na wygasanie uwarunkowania przygotowanego ewolucyjnie
4
ZABURZENIA PO STRESIE URAZOWYM
PTSD – post–traumatic stress disorder
CHARAKTERYSTYKA ZABURZEŃ PO STRESIE POURAZOWYM
 Przedmioty – zwyczajne
 Przyczyny – niecodzienne np. konfrontacja z zagrożeniem lub śmiercią powodująca
reakcje przerażenia i bezradności
 DSM-IV: jest to doświadczenie bycia świadkiem lub zetknięcie się z wydarzeniem
bądź wydarzeniami, wydarzeniami których zachodzi niebezpieczeństwo śmierci lub
zranienia, albo zagrożenie nienaruszalności fizycznej własnej osoby czy innych osób
(m.in. gwałt, prześladowanie, widok tragicznego wypadku, strzał do kogoś,
popełnienie innego okrucieństwa)
o istotna reakcja na ten „stresor” – silny strach, groza, bezradność i rozpacz
 kryteria zaburzeń:
1. przeżywanie urazu ciągle na nowo w snach, przebłyskach pamięci i w
rozmyślaniach
2. obojętność na świat, unikanie bodźców (np. myśli, uczuć, miejsc, ludzi), które
przypominają pacjentowi o urazie
3. doświadczenie objawów lęku i pobudzenia, które nie występowały przed
urazem, takich jak zaburzenia snu, nadmierna czujność, trudności ze skupieniem
uwagi, wyolbrzymione reakcje przestrachu i wybuchy gniewu
4. niemożność przypomnienia sobie ważnych szczegółów traumatycznego
wydarzenia
5. ograniczenie zainteresowań i aktywności, poczucie wyobcowania lub wyłączenia
spośród innych, co znacząco utrudnia normalne funkcjonowanie
6. utrzymanie się objawów przez ponad miesiąc
 prawdopodobieństwo wystąpienia w ciągu życia: 7,8% i 2 razy częściej u k niż m.
 w 1 miesiącu po urazie – ostre zaburzenia stresowe
 klęski żywiołowe
 katastrofy spowodowane przez człowieka
 gwałt

I reakcja kobiety po zgwałceniu – faza dezorganizacji
albo styl emocjonalny ekspresyjny: strach, gniew, lęk, płacz
albo styl emocjonalny kontrolowany: napięcie pod pozorami spokoju

w ciągu 2 tyg. rozpoznaje się u 95% ofiar zaburzenia stresu pourazowego

większość – przejście z fazy dezorganizacji do fazy reorganizacji –
zapewnienie sobie bezpieczeństwa
PRZEBIEG ZABURZEŃ PO STRESIE URAZOWYM
 DSM-IV:
o objawy „ostre” – trwają mniej niż 3 miesiące
5
o objawy „przewlekłe” – trwają dłużej niż 3 miesiące
o objawy „opóźnione” – pojawiają się 6 lub więcej miesięcy po doznaniu urazu
PODATNOŚĆ NA ZABURZENIA STRESU TRAUMATYCZNEGO
najważniejszy jest stopień zagrożenia życia
 osoby najzdrowsze psychicznie i najlepiej przygotowane do przeżycia traumy są
najmniej narażone na zaburzenia stresu pourazowego
 osoby, które przed traumatycznym przeżyciem mają zachwianą równowagę
psychiczną są najbardziej zagrożone
 ludzie bierni i słabo wykształceni częściej ulegają zaburzeniom stresu pourazowego
niż osoby o wyższym poziomie wykształcenia i o lepszej sytuacji społeczno –
ekonomicznej
 podatność na PTSD zależy od predyspozycji genetycznych
 różnice układów nerwowych związanych ze stresem pourazowym; liczne zmiany
nerwowe i hormonalne
 ...ciało modzelowate....doczytać str. 206
ZABURZENIA, W KTÓRYCH CZŁOWIEK DOŚWIADCZA LĘKU
LĘK PANICZNY
 Lęk paniczny polega na powracających napadach przerażenia
 Stany Zjednoczone – 1,7% dorosłych
 Niemcy – 2,6%, Włochy – 2,9%
 Tajwan – 0,4%
 kobiety 2 do 3 razy częściej niż mężczyźni
 przeciętny wiek ujawniania się zaburzeń – koniec drugiej dekady życia
 DSM-IV wyróżnia lęk paniczny z agorafobią i bez agorafobii
 z agorafobią – boja się wychodzić z domu, przebywać w tłumie; często zaczyna się
od napadu paniki, później pacjent boi się że nastąpi kolejny napad, gdy znajdzie się w
miejscu publicznym
OBJAWY NAPADU PANIKI
napad paniki składa się z 4 elementów strachu z przewagą elementu emocjonalnego i
fizycznego

emocjonalnie – silny niepokój, przerażenie, poczucie wyobcowania

fizycznie – ostra reakcja pogotowia (brak tchu, zawroty głowy, kołatanie serca,
drżenie, dreszcze lub ból w klatce piersiowej)

poznawczo – wydaje się że ma się zawał serca i umiera albo wymiotuje i traci
panowanie nad sobą
 napady paniki są objawem rozpoznawczym lęku panicznego i występują w dwóch
formach:
1. nieoczekiwanej (samoistnej, bez zapowiedzi)
6
2. wywołanej sytuacją („zapowiadanej”)
 rozpoznanie lęku panicznego: napady są częste – 3 w ciągu 3 tygodni lub 4 w miesiącu i
jeśli występuje silny strach przed utratą kontroli
ETIOLOGIA LĘKU PANICZNEGO
napad paniki jest nagły i ostry
A. PODEJŚCIE BIOLOGICZNE I POZNAWCZE
4 pytania biologów:
1. Czy zaburzenia mogą być wywołane czynnikami biologicznymi? – TAK
2. Czy są dziedziczne? – TAK
3. Czy można na nie oddziaływać za pomocą leków? – TAK
4. Czy mają w nich udział określone obszary lub czynności mózgu? – TAK
Argumenty za podejściem biologicznym:
1. napady paniki można wywołać środkami chemicznymi  mleczan sodu, johimbina
2. zaburzenia lęku panicznego są dziedziczne  bliźnięta monozygotyczne: 25-30% że u
drugiego też wystąpi zaburzenie
3. środki farmakologiczne okazują się skuteczne w kontrolowaniu napadów paniki
o środki przeciwdepresyjne: związki trójpierścieniowe, inhibitory MAO,
nietypowe środki przeciwdepresyjne lub najkorzystniej Sari
o benzodiazepiny np. xanax, klonopina
pod ich wpływem zmniejsza się też lęk uogólniony i depresja
4. zaburzenia lęku panicznego można przypisać określonym obszarom mózgu
o miejsce sinawe
o normalny proces hamowania ulega zakłóceniu wskutek niedoboru serotoniny
o doczytać str. 212
Biologiczne i poznawcze wyjaśnienia paniki
Fakt
Wyjaśnienie biologiczne
Wyjaśnienie poznawcze
Napady paniki mogą być
wywołane wlewami
mleczanu sodu i
johimbiną
Mleczan sodu powoduje napady
paniki u osób z zaburzeniami,
ponieważ tego rodzaju środki
wywołują panikę u osób
biochemicznie podatnych
Osoby z zaburzeniami lęku
panicznego wpadają w panikę
pod wpływem tych środków,
ponieważ błędnie interpretują
spowodowane substancją
chemiczną przyspieszenie
pracy serca i oddychania; ich
przekonanie wzbudza ostry lęk
nasilający objawy
Większa zgodność
zaburzeń lęku
panicznego u bliźniąt
jednojajowych niż u
dwujajowych
Podatność biologiczna
wywołująca panikę jest
dziedziczną wadą nerwowego
systemu alarmowego
Podatność na zaburzenia lęku
panicznego jest dziedziczna,
ponieważ dziedziczna jest
nadwrażliwość na pewne
objawy lub dziedziczna jest
7
przyspieszona praca serca
Pacjenci z zaburzeniami
lęku panicznego
popadają w stan
przerażenia i wykazują
słabsze hamowanie
reakcji alarmowej
Słaba regulacja reakcji
alarmowej jest spowodowana
dziedziczną nieprawidłowością
mózgu i nie poddaje się kontroli
pacjenta
Słaba regulacja reakcji
alarmowej jest objawem
paniki, która w rzeczywistości
jest wynikiem czynności
poznawczych pacjenta
Środki
przeciwdepresyjne i
przeciwlękowe łagodzą
panikę
Leki hamują procesy
biochemiczne, które powodują
panikę
Leki hamują objawy, które są
błędnie interpretowane w
sposób wywołujący panikę
AGORAFOBIA
 Agorafobia pojawia się zwykle w związku z paniką
 agorafobia = dosłownie „strach przed rynkiem”
 2 ważne fakty:
1. większość przypadków zaczyna się od napadów paniki
2. pacjent nie boi się samego rynku czy miejsca zgromadzeń, ale tego, że dozna
w takim miejscu napadu paniki, będzie bezradny i nikt nie przyjdzie mu z
pomocą
 agorafobia to ogólniejsze zaburzenia lękowe
 DSM-IV agorafobia klasyfikowana jako podtyp zaburzeń leku panicznego
 agorafobia może pojawiać się bez pełnego napadu paniki
 DSM-IV: „agorafobia bez zaburzeń lęku panicznego” – pacjent boi się wychodzić z
domu i przebywać w miejscach publicznych, aby nie poczuć objawów
przypominających panikę, jak słabość, zawroty głowy, utrata kontroli nad pęcherzem
lub biegunka
OBJAWY AGORAFOBII:
 osoby z agorafobią objawiają się również otwartych przestrzeni, tłumów, ulic,
sytuacji, w których ucieczka może być trudna albo w których może zabraknąć pomocy
w wypadku nagłego zachorowania
 osoby takie za wszelką cenę starają się unikać takich miejsc
 boja się też obiektów związanych z otwartą przestrzenią: gładkiej powierzchni wody,
płaskich krajobrazów, ulic, podroży pociągiem, słonecznych dni
 zachorowalność w ciągu życia – 3%
 kobiety 2 razy częściej niż mężczyźni
 pierwszy napad paniki pojawia się w okresie późnej adolescencji
 osoby te są skłonne do napadów paniki nawet gdy nie znajdują się w sytuacji
fonicznej
 mają więcej problemów psychicznych niż ci z prawdziwymi fobiami
 często wykazują ogólnie większe nasilenie lęku i depresji
 70% spośród 55% pacjentów agorafobią i lękiem panicznym cierpiało na depresję
8
 często również nadużywanie narkotyków
 niekiedy + zaburzenia obsesyjno – kompulsywne
 nieleczona – czasami ustępuje, a potem powraca, a czasami nie ustępuje
PRZYCZYNY AGORAFOBII:
 podstawowa rola – panika
 występuje strach przed nagłym zachorowaniem:
o agorafobia z paniką – strach przed pełnoobjawowym napadem
o agorafobia bez paniki – przedmiotem obaw są tylko niektóry objawy, jak
zawroty głowy, słabość i wymioty
 warunkowanie klasyczne
o agorafobia z paniką
bodziec warunkowy – „agora” (zespół bodźców w których może nastąpić panika)
bodziec bezwarunkowy – pierwszy napad paniki
reakcja bezwarunkowa – reakcja paniki
reakcja warunkowa – strach i unikanie „agory”
o agorafobia bez paniki:
bodziec bezwarunkowy i reakcja warunkowa – objawy przypominające panikę
UOGÓLNIONE ZABURZENIA LĘKOWE
 lęk uogólniony jest przewlekły i może trwać miesiącami z mniej lub bardziej stałymi
elementami
 DSM-IV: rozpoznanie wymaga 6 miesięcy, w których większość dni przepełniona jest
objawami i nasilonym lękiem
OBJAWY I PRZEBIEG UOGÓLNIONYCH ZABURZEŃ LĘKOWYCH
 Człowiek nie potrafi opanować niepokoju i lęku, a objawy bywają przyczyną bardzo
złego samopoczucia oraz problemów w pracy i stosunkach między ludźmi
 emocjonalnie:
o pacjent odczuwa bezradność, zdenerwowanie, napięcie, czujność i ciągłe
rozdrażnienie
 poznawczo:
o pacjent spodziewa się czegoś strasznego, lecz nie wie, co to będzie
 fizycznie:
o pacjent doświadcza ciągłego napięcia mięśni
o zwiększona aktywność beta w płatach czołowych, zwł. w lewej półkuli 
silny niepokój
o pacjent łatwo się męczy, ma trudności z koncentracją, jest drażliwy, odczuwa
napięcie i źle śpi
 behawioralnie:
9
o pacjent nie może znaleźć sobie miejsca, próbując skupić się na czymś, co go
uwolni od niepokoju
 prawdopodobieństwo w ciągu życia wynosi 5,1%
 częściej występują u kobiet
 do pewnego stopnia są dziedziczne
 występują częściej u mniej zamożnych i niższym wykształceniu; najwięcej
przypadków wśród czarnych Amerykanów
 częściej w krajach zurbanizowanych
ETIOLOGIA UOGÓLNIONYCH ZABURZEŃ LĘKOWYCH
 teoria biologiczna
o behawioralny system hamowania = miejsce sinawe, cześć układu limnicznego (zwł.
ciało migdałowate) i kora przedczołowa  mają udział w doświadczaniu lęku
o ciągłe pobudzenie behawioralnego systemu hamowania w tych zaburzeniach
o przyczyna ciągłego pobudzenia: wzniecanie (zjawisko neurofizjologiczne), polega
na tym, że w grupach wielokrotnie pobudzanych neuronów obniża się próg
następnego pobudzenia, otwierając „przetarte” szlaki
o częste doświadczenia strachu ułatwiają jego doświadczanie
o główny neuroprzekaźnik – GABA, zaburzenia przy niedoborze
 teoria poznawcza
o brak kontroli i nieprzewidywalność
o rola nieadaptacyjnych myśli
o powracanie takich myśli (np. każdą nieznaną sytuację należy uważać za
niebezpieczną) prowadzi do obaw i lęku
ZABURZENIA OBSESYJNO - KOMPULSYWNE
 2 elementy: obsesje i kompulsje
 obsesje – powracające myśli, wyobrażenia lub impulsy, które przenikają do świadomości,
często są niespójne i trudno się ich pozbyć lub nimi kierować
o człowiek jest ich świadomy, również ich przesadności, nieracjonalności i
niepożądania, stara się je wypierać lub zastępować kompulsjami
 kompulsje – reakcje na obsesyjne myśli; polegają na sztywnych rytuałach (np. mycie rąk)
lub na czynnościach umysłowych (np. liczenie)
o cel kompulsji – przeciwdziałanie złemu samopoczuciu albo odwracanie jakiś
groźnych zdarzeń lub sytuacji
o działania są nierealistyczne i nieadekwatne
 różnica między obsesjami w wymiarze klinicznym od myśli natrętnych
o obsesje budzą niechęć i zakłócają świadomość
o obsesje biorą się z wnętrza, a nie z sytuacji zewnętrznej
o obsesje są bardzo trudne do opanowania
10
OBSESJA, LĘK I DEPRESJA
 ścisły związek z lekiem
o obsesje są bardzo męczące, powodują silny niepokój wewnętrzny  złe
przeczucia i obawy
o rytuał może łagodzić i przezwyciężać lęk
o kompulsje to sposób radzenia sobie z lekiem
o powstrzymywanie kompulsji  wzrasta rozdrażnienie, pojawia się lęk
 ścisły związek z depresją
o 66-67% osób z zaburzeniami obsesyjno – kompulsywnymi cierpi w jakimś
okresie życia na depresję
o 6-35% pacjentów z depresją miewa obsesje
o w okresach depresji częstotliwość obsesji wzmaga się
o pacjenci z zaburzeniami obsesyjno – kompulsywnymi częściej ulegają
depresji i na odwrót
o kryteria depresji spełnia 35-50% pacjentów z zaburzeniami obsesyjno –
kompulsywnymi
PODATNOŚĆ NA ZABURZENIA OBSESYJNO – KOMPULSYWNE
 2-3% dorosłych
 kobiety dwukrotnie bardziej podatne niż m.
 mężczyźni częściej miewają kompulsje a kobiety – obsesje
 częściowo dziedziczne
 u krewnych często zdarzają się różnego rodzaju zaburzenia lękowe lub subkliniczne
 mogą się pojawiać po traumatycznym doświadczeniu
 powstają stopniowo:
o u chłopców: zaczynają się w dzieciństwie i wczesnej adolescencji
o u kobiet – we wczesnej dorosłości
 u mężczyzn – częściej „sprawdzanie”
 u kobiet – „czyszczenie”
 różnica między osobowością obsesyjno – kompulsywne a zaburzeniami o. – k.
 stopień akceptacji: osoba z . o.-k. uważa własne cechy za nieprzyjemne, niepożądane i
męczące
o większość pacjentów z z. o-k nie miała nigdy osobowości o.-k., a u ludzi z ta osobowością
rzadko rozwijają się z. o-k
 kryteria zaburzeń:
o nadmierna dbałość o czystość
o sprawdzanie
o wątpliwości
 występuje przesadne poczucie odpowiedzialności oraz przekonanie o możliwości zsyłania
lub odwracania nieszczęść
11
TEORIE ZABURZEŃ OBSESYJNO – KOMPULSUWNYCH
Poglądy na zaburzenia obsesyjno - kompulsywne
Pogląd
teoretycz
ny
Kto cierpi na
zaburzenia?
Na czym polegają
zaburzenia?
Dlaczego
zaburzenia się
utrzymują?
Jak się je
leczy?
Teoria
psychody
namiczn
a
Osoby z silnymi
pragnieniami i
nieświadomymi
konfliktami (np. z
myślami o zranieniu lub zamordowaniu własnego
dziecka czy
matki)Bezpośredni
mechanizm
przynoszący ulgę –
przemieszczenie i
sublimacja
Obsesyjna myśl
powstaje jako obrona
przed jeszcze bardziej
nieakceptowaną
myślą
Obsesja i
towarzysząca jej
kompulsja
utrzymują się,
ponieważ
skutecznie
chronią przed
lękiem
Nieświadome
konflikty są
rozpoznawane
i
przepracowane
Teoria
poznawc
zobehawior
alna
Osoby, które nie
mogą się oderwać
od kłopotliwych
myśli, często w
połączeniu z
depresją
Obsesyjne myśli
(wyst. również u osób
normalnych) stają się
częste i uporczywe, a
depresja jednocześnie
osłabia zdolność do
ich odrzucania
Pacjenci
odkrywają rytuał,
który
przejściowo
łagodzi lęk, a
następnie jest
wzmacniany
przez
powtórzenia
Reakcje
hamujące
kompulsje
wygaszają
obsesje
Pogląd
wynikają
cy z
neurona
uki
Osoby z
nadwrażliwością
obwodu łączącego
korę prążkowaną ze
wzgórzem
Powtarzające się
zachowania mogą
być słabo hamowane;
lęk może być
nieodpowiednio
tłumiony, informacje
filtrujące lub
nieistotne mogą być
niewłaściwe
Obsesyjne myśli
i kompulsywne
czynności są
skierowane na
przedmioty i
sytuacje, które w
wyniku
przygotowania
ewolucyjnego
uważamy za
groźne
Leki (np.
klomipramina)
ograniczają
nadczynność
obwodu
łączącego korę
prążkowaną ze
wzgórzem
NIEPOKÓJ CODZIENNY
 może urastać do nieakceptowanego poziomu i zakłócać normalne funkcjonowanie
 metody terapii:
o progresywna relaksacja
o medytacja
12