Zasady zgłaszania podejrzeń i zachorowań na choroby zakaźne

Zasady zgłaszania podejrzeń i zachorowań
na choroby zakaźne przez lekarzy
Na niezwłoczne zgłaszanie podejrzeń i zachorowań na choroby zakaźne do instytucji
na szczeblu ogólnokrajowym, a także wczesne podejmowanie przez organy PIS działań
mających na celu zapobieganie i zwalczanie zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi decydujący
wpływ ma fakt zgłaszania podejrzeń i zachorowań na choroby zakaźne przez lekarzy oraz
czas, po którym dochodzi do tych zgłoszeń.
Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2008r. Nr 234, poz. 1570 z późn. zmianami)
lekarz, który podejrzewa lub rozpoznaje zakażenie, chorobę zakaźną lub zgon
z ich powodu ma obowiązek, w ciągu 24 godzin od momentu ich rozpoznania lub powzięcia
podejrzenia, zgłoszenia tego faktu właściwemu dla miejsca rozpoznania inspektorowi
sanitarnemu lub wskazanej przez niego jednostce.
Na terenie województwa łódzkiego zakażenia HIV i zachorowania na AIDS oraz zgony
z powodu chorób zakaźnych powinny być zgłaszane bezpośrednio do Państwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi, zaś pozostałe choroby zakaźne (w tym
również gruźlica) do właściwych Państwowych Powiatowych Inspektorów Sanitarnych.
Zgodnie z art. 27 ust. 3, 5, 6 ww. ustawy lekarze dokonujący zgłoszeń powinni
prowadzić w formie papierowej lub elektronicznej rejestry zgłoszeń podejrzeń lub rozpoznań
zakażeń, chorób zakaźnych lub zgonów z powodu zakażenia lub chorób zakaźnych.
Przepisy cytowanej ustawy zgodnie z art. 3 ust. 1 stosuje się do zakażeń i chorób
zakaźnych, których wykaz jest określony w załączniku do ustawy oraz wywołujących je
biologicznych czynników chorobotwórczych. Z dniem 2 stycznia 2011r. zostało uchylone
rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2003r. w sprawie wzorów formularzy
zgłoszeń podejrzenia zakażenia lub zachorowania na chorobę zakaźną, rozpoznania
zachorowania na chorobę zakaźną oraz podejrzenia lub stwierdzenia zgonu z powodu
choroby zakaźnej oraz sposobu ich przekazywania. Obecnie zgłaszanie podejrzeń i
zachorowań na choroby zakaźne wynika bezpośrednio z cytowanej ustawy, a w art. 27 ust. 4
zostały określone dane osób, które powinny być zawarte w zgłoszeniach. Pomocne mogą być
w tym względzie wzory formularzy zgłoszeń podane w uchylonym rozporządzeniu.
Zgodnie z art. 28 cytowanej ustawy w przypadku podejrzenia lub rozpoznania
choroby szczególnie niebezpiecznej i wysoce zakaźnej stanowiącej zagrożenie dla zdrowia
publicznego lub w przypadku stwierdzenia zgonu w wyniku takiej choroby, lekarz podejmuje
działania zapobiegające szerzeniu się zachorowań:
 kieruje chorego do szpitala specjalistycznego zapewniającego izolację i leczenie oraz
niezwłocznie informuje szpital o tym fakcie
 organizuje transport uniemożliwiający przeniesienie zakażenia na inne osoby
 poucza chorego lub opiekuna prawnego/faktycznego osoby małoletniej lub bezradnej
oraz osoby najbliższe o obowiązkach wynikających z art. 5 ust 1 cytowanej ustawy (w tym
m.in. poddawanie się obowiązkowym badaniom, szczepieniom ochronnym, leczeniu,
hospitalizacji, izolacji, kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu)
 niezwłocznie powiadamia powiatowego inspektora sanitarnego właściwego dla miejsca
podejrzenia, rozpoznania choroby lub stwierdzenia zgonu o podjętych działaniach.
Niezwłoczne zgłaszanie podejrzeń lub rozpoznań chorób stanowiących zagrożenie dla
zdrowia
publicznego
umożliwia
szybkie
podjęcie
działań
przez
organy
PIS,
tj. przeprowadzenie dochodzenia epidemiologicznego i podjęcie czynności mających na celu
ograniczenie szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych oraz przekazanie informacji do
instytucji na szczeblu ogólnokrajowym.