Zarządzanie- zestaw (obejmujący planowanie działań poleceń i a. osobisty wynikający z bezpośredniego i wiedzy i doświadczenia. Dyscyplina- kierowania, podejmowanie decyzji, organizowanie, członkowie organizacji czym przewodzenie tj. kierowanie ludźmi i szanować reguły kontrolowanie) organizacją. skierowanych na muszą każdy firma zna rządzące utrzymywanie Jedność organizacyjnej, pracownik podejścia do mają przebieg pionowy(tzn. występują pomiędzy najlepiej, szczeblami hierarchicznymi struktury organizacji). zajmowanie się tym na się prostej organizacyjnym jednoczesne opierające się na fachowej radzie i popieranie zarówno decentralizacji i wykorzystaniu wiedzy specjalistycznej, zasoby organizacji i wykonywanych z rozkazodawstwa- zamiarem powinien otrzymywać polecenia tylko centralizacji. od jednego przełożonego. Jedność zarządzania- siły społeczne- normy tworzenie które decyzyjnym. osiągnięcia organizacji w sposób celów sprawny i w FUNKCJONALNE- Wpływ na teorię wyrażane poprzez pomoc, doradztwo, ekspertyz w procesie skuteczny. Menadżer- osoba, której kierownictwa- podstawowym zadaniem jest realizacja powinny być zgrupowane i podległe ekonomiczne- związane z systemami nakazowego, procesu tylko gospodarczymi i ogólnymi warunkami i opiniodawczy, tendencjami Siły kierownicy mogą ale nie muszą się do zarządzania. Struktura podobne czynności cechują kulturę. Siły mają Nie charakteru lecz co jedynie oznacza iż jednemu kierownikowi. liniowa - podstawowy typ struktury Podporządkowanie interesu organizacyjnej charakterystyczny dla osobistego interesowi ogółu- interesy polityczne- sprawiające nich zastosować. Są to zależności małych organizacji. W jednostek być władze polityczną oraz ogólnie politykę występujące pomiędzy kierownikami a liniowej występuje wyraźna linia przedkładane całej i podstawą rządu wobec działalności ekspertami, mogą przebiegać zarówno władza jest organizacji. Wynagrodzenie- powinno gospodarczych. w układzie pionowym jak i poziomym w być organizacyjna- podporządkowania, zazwyczaj strukturze scentralizowana. Najczęściej wszystkie decyzje przy ważniejsze realizacji celów nie powinny ponad sprawiedliwe cele zarówno dla pracowników jak i dla organizacji. władza Centralizacja- i autorytet silnie TECHNICZNE- nimi. zastosowania podziału pracy np. przy Elementy struktury organizacyjnej- produkcji taśmowej. Najczęściej mają pojedyncze układ poziomy tzn. szczeblach pracownik ma 1 przełożonego, który linia władzy powinna przebiegać z góry komórka wydaje mu polecenia w tej samej linii na dół organizacji i należy jej zawsze organizacyjna. przekazywane Hierarchia- organizacji. członków danego zespołu w wyniku powiązaniami występującymi Struktura liniowa zakłada, że każdy organizacji. elementów relacjami, skoncentrowane wyższych zbiór uwarunkowane wzajemną zależnością jedną osobę: fundatora, szefa firmy itp. na Struktura danego systemu wraz z wytyczonymi powinny pomiędzy stanowisko pracy, organizacyjna, jednostka Stanowisko pracy występują na równorzędnych szczeblach hierarchicznych. INFORMACYJNE- informacje przestrzegać. Ład- zasoby ludzkie i obejmuje zakres zadań, uprawnień, wyznaczone przepływem informacji i „drogą służbową” w tej strukturze to rzeczowe powinny być koordynowane odpowiedzialności, polegające kierownictwo tak, by znalazły się na właściwym realizacji miejscu [obejmuje decyzje też możliwie gospodarce. instytucje organizacji podejmowane są przez są być w organizacji strategiczne, podejmuje taktyczne i we właściwym czasie. Zalety: każdy pracownik zna swoje powinni być uprzejmi i sprawiedliwi w kwalifikujące uprawnienia stosunkach narzędzia, odpowiedzialny, miejsce w za każdy co zna jest swoje łatwość hierarchii, z podwładnymi. całej zadania, Sprawiedliwość- wie zakres celów operacyjne oraz prowadzi kontrole. i menedżerowie niezbędnych do organizacji uprawnienia, odpowiedzialności, do jego na jednostronnego obowiązku lub przekazywania informacji. kryteria BUDOWY objęcia, ORGANIZACYJNYCH wyposażenie wzajemnego ZASADY STRUKTUR – ZASADA CELOWOŚCI – zgodnie z nią należy Stabilizacja personelu- należy unikać wykorzystywane do realizacji zadań, dążyć do jasnego i dużej miejsce Stanowiska określania celów zarówno dla całej fluktuacji pracowników. wykonywania. precyzyjnego niwelowania błędów, lepsza kontrola i Inicjatywa- podwładni powinni mieć organizacyjne łączy się w większe organizacji jak i dla poszczególnych jej koordynacja, swobodę inicjatywy. Harmonia- praca układy tzw. komórki lub jednostki elementów, decyzji, zespołowa, duch zespołu, poczucie organizacyjne. poszczególnych efektywne rozwiązywanie konfliktów. jedności itp. Spojrzenie klasyczne- organizacyjna- Wady: pomijanie zasady specjalizacji składa składający konserwatyzm przełożonych, trudność naukowego komunikowania administracyjnego szybkość prosta konstrukcja, podejmowania się pomiędzy się z dwóch gałęzi – zarządzania i (klasycznej teorii Komórka to się zespół z ludzi kierownika i a zadania i cele stanowisk pracy powinny wynikać z celów organizacji. ZASADA PODZIALU CELU podporządkowanych mu bezpośrednio OGÓLNEGO NA CELE CZĄSTKOWE członków I zespołu, realizujący cel ŁACZENIA CELÓW wyższymi przełożonymi ze względu na organizacji. Naukowe zarządzanie- działania zharmonizowany z celem CZĄSTKOWYCH W CEL OGÓLNY- biurokrację, zbyt podejście do zarządzania zajmujące danej dokonując takiego podziału i uzyskując być się wiele kierownictwo obowiązków, przyczyną hamowania organizacji. Taylor- zastosowanie rozwoju sugerował przez menedżerów kolejnych kroków aby poprawę wydajności i efektywność swoich ma może uzyskać zwiększyć pracowników: opracowanie -Naukowe każdego poprawą przez organizacji. osiąganych organizacyjna- poszczególnych robotników. organizacyjnych mających wspólnego grupowania zwierzchnika, z większe elementy organizacyjne które kładło Spojrzenie behawioralneznacznie większy zatem złożona wyższego wiązkę celów, można dokonać stanowisk pracy w szczebla, ostatecznie mają stworzyć budowę całej organizacji tak by była zdolna oraz realizować behawioralnych kierownika komórek podległych mu kierowników oraz ich dostrzegając na zbiór indywidualne postawy i zachowania na nacisk to Jednostka wyników procesy grupowe, podwładnych. znacznie procesów ORGANIZACYJNA w miejscu pracy. KOMÓRKA JEST NAJMNIEJSZĄ JEDNOSTKĄ cel ogólny organizacji. ZASADA SPECJALIZACJIpewnego logicznego dotyczy grupowania elementu pracy na danym stanowisku, Spojrzenie ilościowe- podejście do ORGANIZACYJNĄ. -Naukowo dobierać pracowników i zarzadzania, w którym stosuje się organizacyjna- następnie szkolić ich do wykonywania techniki ilościowe, koncentruje się na podległości jednostek organizacyjnych być pracy, opracowaniu modeli matematycznych. związanych ze strukturą kierownictwa podobieństwo realizowanych zadań. pracowników, by mieć pewność, że Troska w organizacji. Szczeble hierarchiczne- Skutkuje to będą stosować się do zalecanych im Weterman)- sugeruje , że doskonałe każdy efektem metod wykonywania pracy, firmy Nadal -Nadzorować planować wykorzystać - pracę, aby pracowników do o albo doskonałość te które (Peters, specjalizacji. specjalizację produkcja, specjalizacji powinien przynieść wzrost doskonałości- terminowe załatwianie przełożonego. efektywności. spraw, uprawnienia kierowniczych obowiązków niezbędny jest autorytet(a. formalny do wydawania wyższym osiąganym odpowiedzialność za pracę innych. sposób zależność wykonywania w praktyce ekonomicznym na pewne Więzi organizacyjne- do względu poprzez wzrost współdziałania i efekt firm. Zespół cech które prowadzą do Autorytet- ze ponoszący poleceń systematyczny, który odróżnia je od wykonywania hierarchii łączone wydawania pracy. Fayol- tą zasadą stanowiska pracy powinny w podział pracy- wysoki stopień faktycznego elementów organizacyjnych. Zgodnie z organizacyjnej, mający uprawnienia do w długą, poziom Hierarchia zależności, znaczoną sukcesami historię robią rzeczy mają system ścisły kontakt popieranie autonomii przedsiębiorczości, wydajności z pracy, klientem, i maksymalizację wykorzystanie i służbowe- podwładnego Ich istotą przełożonego Wyróżnia marketing. od przedmiotowa- są przedmiotu do damskie. poleceń podwładnym, specjalizacji określania zakresu zadań. odpowiedzialni W układzie wg np. wydawania hierarchicznym się technologicznąspecjalizacja podobieństwa obuwie Zgodnie z męskie, zasadą menedżerowie za sprawne funkcjonowanie organizacji powinni się zdecydować na wybór określonego ustalenia sposobu bezpośrednio grupowania elementów właściwej liczby podporządkowanych szczebla organizacji.] organizacji, uwzględniając jej rozmiary, podwładnych. LICZBA MOŻLIWYCH nakładów charakter RELACJI kierownicze działania. RÓWNOWAGI ZASADA ZAKRESU (I=n(2^n/2+n-1). ZASADA ZADAŃ, HIERARCHI SŁUŻBOWEJ- każdy od I UPRAWNIEŃ Wszelkie organizacje wykorzystują 4 rodzaje 1.Ludzie:-uzdolnienia robocza -siła Pieniądze: 2. -kapitał dołu do góry ma przełożonego wobec finansowy(krótko, długoterminowy) ODPOWIEDZIALNOŚCI- oznacza iż którego funkcjonowanie 3. Rzeczy przydzielając zakres zadań odpowiada . FYNKCJE - -surowce do ZARZĄDZANIA W ORGANIZACJACH- -pomieszczenia biurowe i produkcyjne realizacji, należy przekazać adekwatny Proces porządkowania, przydzielania, -sprzęt zakres uprawnień umożliwiający ich koordynowania 4.Informacje realizację poszczególnym członkom organizacji, niezbędne odpowiedzialności – nie mniejszy ani nawiązanie współpracy podejmowania decyzji. nie określonej struktury oraz większy zakres ale równoważny działań i zasobów w ramach stosunków, -dane użyteczne do wprowadzenie określonego ładu. Jest odtworzenia ZADANIA=UPRAWNIENIA=ODPOWI to takie zagospodarowanie, które w działalności, EDZIALNOŚĆ. najlepszy sposób pozwoli zrealizować infrastruktury określony sytuacji Jeżeli nie zostanie tymi składnikami nierozerwalnymi plan. organizowanie W efekcie powstają struktury Planowanie awaryjne to przygotowanie planów zadaniom. zachowana równoważność pomiędzy skutecznego krytycznych w obszarów szczególności krytycznej, w czasie kryzysowej. Odpowiedzialność w procesie pracy, mogą wystąpić zakłócenia w systemów materialnych i społecznych, planowania: - personel planistyczny funkcjonowaniu organizacji. ZASADA których -zarząd JEDNOOSOBOWEGO przyporządkowywanie zgodnie KIEROWNICTWAkażdy podwładny z powinien jednego nią mieć bezpośredniego świadome uwzględniając -dyrektor naczelny przyjęte cele i kryteria doprowadza do -komitet dyrektora wykluczenie -kierownictwo działań mało pierwszej linii. intensywnych i efektywnych. </div> Nie ZARZĄDZANIE mniej jest proces nastawiony na formułowanie i zasady w praktyce stwarza możliwość rekrutacja nowego personelu, który wdrażanie zgodności organizacji i jej zachwiania zostanie włączony otoczeniu struktury stosunków. przełożonego. Niezachowanie jej funkcjonowania. tej optymalnego Jednak w wielu ważnym działaniem do istniejącej Dobór nowej STRATEGICZNE w osiągnięciu – celów SKŁADOWE strategicznych. rozwiązaniach strukturalnych w sposób obsady poprzedzony STRATEGIE- zasięg – zespół rynków świadomy zrywa się z tą zasadą na projektowaniem stanowisk pracy tj. na którym działa firma, dystrybucja rzecz określeniem obowiązków zasobów, wyróżniająca kompetencja ( pracownika na podstawie specjalizacji fachowy personel), synergia – sposób jest czy rozszerzenia zakresu pracy, rotacji uzupełniania postawienie pracownika w sytuacji gdy między stanowiskami pracy oraz na POZIOMY STRATEGII- - strategia na ma dwóch lub kilku równorzędnych wzbogaceniu i grupowaniu stanowisk poziomie przedsiębiorstwa- kierunek sobie przełożonych. Może zatem dojść pracy. Ważnym elementem będzie działania do sytuacji wtdawania sprzecznych delegowanie, proces polegający na organizacji poleceń rozkładzie rynkach korzyści innych zerwania Konsekwencją jednoosobowego co kategorii. z zasadą kierownictwa w praktyce oznacza jest zakresu władzy, przekazywaniu i wspomagania. wytyczony określający ta dla całej na jakich organizacja będzie realizację dwóch lub więcej różnych części swoich obowiązków i uprawnień konkurować. Strategia na poziomie zadań w jednym czasie. Zatem innym pracownikom. Współzależności autonomicznej jednostki gospodarczej- wykonać jedno między poszczególnymi wydziałami są strategia koordynowane ze względu na stopień sposobie w jakim organizacja będzie określając priorytety co leży poza jego powiązania konkurowała na każdym z wybranych kompetencjami a dodatkowo wpływa wydziałów. Współczesny menadżer obszarów działania. na podważenie autorytetu jednego z pracuje 60 godzin tygodniowo i jest poziomie funkcjonalnym- kierowników. Nie wykonać żadnego niezmiernie obciążony. Na taki obraz opracowana zadania, wykonać obydwa zadania ale wpływają funkcjonalnego. źle rosnąca pracownik zadanie, może sam decydując jakościowo. prowadzą do które Sytuacje konfliktów. USTALANIA i takie ZASADA RACJONALNYCH GRANIC określania podwładnych NADZORU- dotyczy właściwej liczby różnych czynniki zewnętrzne:- złożoność spowodowana otoczenia, c)Analiza otoczenia, d)cele praca nieprzewidywalna. Funkcje celów:- nadająca -wskazówka łączą źródła motywacji - osób pojęcialiczba bezpośrednio podporządkowanych jednemu skuteczny mechanizm oceny i kontroli. Rodzaje celówszczeblem, Cele te różnią się dziedziną, ramami kierownikowi, zasięg kierowania- czyli czasowymi. [Cele strategiczne- cele liczba osób bezpośrednio i pośrednio ustalone na najwyższym szczeblu i dla podporządkowanych najwyższego kierownictwa organizacji. kierownikowi, oznacza to liczbę podporządkowanych Cele taktyczne- bezpośrednio oraz średnim szczeblu i dla menedżerów kierowników niższych szczebli i ich średniego szczebla organizacji. Cele podwładnych. Zgodnie z tą zasadą operacyjne – cele ustalone na niższym należy rozwiązać problem dotyczący szczeblu i dla menedżerów niższego pracowników STRATEGII- a)Analiza organizacji, b) wzajemne dopasowanie organizacji i - czyli obszaru FORMUŁOWANIE - - następujące jednego na strategia presja akcjonariuszy wpływ na planowanie kierowania- Strategia na - jednolity kierunek działania się dla się globalizacją - regulacje rządowe jednemu przełożonemu. Z zasadą tą rozpiętość podporządkowanych czynności koncentrująca cele ustalone na strategiczne. Proces zarządzania przez celeCELE: Systematyzacja celów przedsiębiorstwa, Wyznaczenie przez kierowników i podwładnych celów pośrednich i indywidualnych skorelowanych ze strategicznym obszarem decyzyjnym, Planowanie strategiczne i operacyjne. Powiązanie celów indywidualnych z nadrzędnymi celami strategicznymi, Bieżącą kontrolę realizacji celów należących do strategicznego obszaru decyzyjnego i do indywidualnego obszaru swobodnego działania, Oceny efektywności zarządzania i pracy personelu czyli informacje zwrotne o wynikach. Cykl organizacyjny zwany także cyklem działania zorganizowanego lub działaniem zorganizowanym to działanie zmierzające do określonego celu charakteryzujące się zachowaniem odpowiedniej kolejności etapów działania, konsekwentnym zastosowaniem się do zasad realizacji każdego z nich z uwzględnieniem stopniowego doskonalenia. ETAPY: Przygotowanie działania. Wykonanie (realizacja) zadania. Kontrola otrzymanych wyników. KRYTERIA GRUPOWANIA – wg. Przedmiotu, wg. Funkcji, wg. Kryterium terytorialnego. Przywódca to szczególny rodzaj kierownika, który ma bezpośredni związek z zachowaniami organizacyjnymi. Przywódca to osoba mająca duży wpływ na podwładnych, którzy wykonują polecenia pożądane przez szefa ze względu na więzi, jakie ich łączą. Przywództwo charakteryzuje się wyjątkowymi cechami osoby, której inni skłonni są zaufać i podporządkować się dobrowolnie. Podstawowymi typami zależności organizacyjnych są: Zależności funkcjonalne będące skutkiem podziału pracy. Wynikają z podziału funkcji(zadań) systemu między wykonawców i wiążące ich ze względu na określoną procedurę realizacji wyznaczonej funkcji; zależności funkcjonalne(dzielące się na: informacyjne, operacyjne oraz doradcze)tworzą klasę zależności kooperacyjnychpoziomych. W ramach tej funkcji struktury organizacyjnej poruszane są następujące aspekty: *koordynacja, czyli wskazanie zakresu i sposobu współdziałania poszczególnych członów organizacyjnych, realizujących zadania oraz wyodrębnione w ramach podziału pracy funkcje konieczne do osiągnięcia celów całej organizacji, *ustalenie zależności doradczych; określenie miejsca i roli stanowisk i komórek doradczych oraz zasad ich współdziałania z komórkami liniowymi(stanowiskami kierowniczymi), *porządkowanie zależności informacyjnych. Schemat organizacyjny jest to graficzna prezentacja struktury organizacyjnej danej organizacji lub struktury międzyorganizacyjnej w przypadku współdziałania ze sobą kilku organizacji. Schemat organizacyjny w szczególności obrazuje zależności pomiędzy komórkami funkcjonalnymi organizacji, którymi mogą być na przykład pojedyncze stanowiska pracy lub grupy stanowisk wyodrębnionych ze względu na swe funkcje. kultura organizacyjna – definiuje się jako normy społeczne i systemy wartości stymulujące pracowników, właściwy klimat organizacyjny, sposób zarządzania, podzielane znaczenia i symbole, schematy poznawcze, wymogi zachowania. Wyróżniamy typy: kultura władzy, roli, celu, jednostki. CELE KOumożliwienie zrozumienia misji i strategii organizacji oraz identyfikacji podstawowego celu organizacji przez uczestników, *umożliwienie integracji uczestników, *umożliwienie integracji wokół środków przyjętych dla realizacji celów firmy oraz zwiększenie zaangażowania pracowników, *umożliwienie stosowania jednolitych sposobów pomiaru i kryteriów oceny efektów, *umożliwienie polepszenia sposobów działania i przeformułowania celów, jeśli potrzebna jest zmiana, *oferowanie wspólnego języka i aparatu pojęciowego, *definiowanie granic grupy, kryteriów przyjęcia i odrzucenia, umożliwienie kształtowania granic między grupami, *wyznaczanie zasad władzy i kryteriów statusu, umożliwienie unikania konfliktów na tle władzy, negatywnych emocji, agresywnych działań, *określenie sposobu uzyskania autorytetu, *określenie jak i kiedy można krytykować osoby sprawujące władzę, ich decyzje i propozycje. Dziedziny zarządzania: Metoda prognostyczna pozwala na wyjście od utopijnego kształtu organizacji, który będzie możliwy do zrealizowania być może w dalekiej przyszłości. Dopiero później, po modyfikacjach, staje się on realnym. Wada-w początkowych fazach jest nie do zrealizowania. Podstawą metody prognostycznej, którą stworzył Nadler jest synteza tzw. systemu idealnego, który stanowi wzorzec dla projektantów nowej organizacji. Metoda diagnostyczna: jest podejściem opisowo-ulepszającym. Polega najogólniej na badaniu stanu wyjściowego (dotychczasowego) A, postulatywnym zarysowaniu stanu pożądanego B oraz poszukiwaniu sposobów i dróg prowadzących od stanu A do stanu B. Bazuje na przekonaniu, że organizację dotychczas funkcjonującego systemu można usprawnić tylko w drodze identyfikacji, diagnozy i oceny stanu istniejącego, wykryciu wszelkich nieprawidłowości (dysfunkcji) oraz zaprojektowaniu i wdrożeniu niezbędnych usprawnień. 3 fazy: 1. wstępna (określenie celu i przedmiotu badania) 2. podstawowa (rejestracja wszystkich faktów stanu istniejącego, krytycznej oraz konstruktywnej oceny i analizy, projektowaniu wariantów rozwiązań i wyboru wariantu optymalnego) 3. końcowej (przygotowanie warunków do wdrożenia i wprowadzenia nowego rozwiązania do praktyki i kontrola realizacji i analizy efektów).