84 K o m o r n i k S Q L | N o wa C u r r e n d a MS SQL Server 2008 R2 – instalacja oraz konfiguracja na potrzeby aplikacji Komornik SQL (cz. 1) Wstęp W celu zapewnienia odpowiedniego komfortu pracy, niezawodności oraz należytego bezpieczeństwa, aplikacja Komornik SQL, do przechowywania danych wykorzystuje serwer bazodanowy oparty o język SQL. Przez słowo „serwer”, w tym przypadku należy rozumieć oprogramowanie zainstalowane na komputerze udostępniające dane dla aplikacji zewnętrznych, takich jak Komornik SQL. Komputer, na którym zainstalowano takie oprogramowanie nazywany jest również „serwerem”, jednak w innym sensie. Trzeba tutaj pamiętać o tej specyficznej różnicy. Od samego początku program umożliwiał wykorzystanie dwóch wersji takich serwerów: Microsoft SQL Server oraz Sybase Adaptive Server Anywhere. Podczas dalszego rozwoju aplikacji okazało się, iż serwery firmy Sybase prawie całkowicie zostały wyparte przez te pochodzące od Microsoftu. Na dzień dzisiejszy pozostało zaledwie kilka kancelarii komorniczych wykorzystujących takie oprogramowanie. Różnica pomiędzy nimi nie jest wielka, jednak istnieje. Zatem kancelarie chcące zmienić u siebie wykorzystywany serwer bazodanowy zmuszone są do przeprowadzenia konwersji danych do nowego typu serwera. Dlaczego zmieniać? Serwery Microsoft są znanymi i chętnie wykorzystywanymi serwerami na całym świecie. Zapewniają odpowiednią prędkość działania, jak również pełne bezpieczeństwo danych, o ile zostaną odpowiednio skonfigurowane i zainstalowane na komputerze będącym w stanie udźwignąć ciężar przetwarzania tak dużych ilości danych, jakie znajdują się w systemie g ru d z i e ń 2 0 1 0 | Ko m o rn i k S Q L 85 informatycznym wykorzystywanym przez komornika sądowego w celu wspomagania jego pracy. Przez wiele lat firma Microsoft udoskonalała swój produkt. Każda kolejna wersja zawierała nowe udogodnienia, zarówno dla użytkowników, programistów baz danych, jak również administratorów zarządzających systemem informatycznym w kancelarii. Od początku producent umożliwiał bezpłatne wykorzystanie odpowiednich wersji SQL Server’a, nawet do celów komercyjnych, poprzez przygotowanie odpowiednich, ograniczonych wersji serwerów. I tak w pierwszych wersjach aplikacji Komornik SQL wykorzystano darmowy produkt Microsoft SQL Server Desktop Engine (MSDE, wersja 7.0), który do dnia dzisiejszego jest użytkowany w mniejszych kancelariach. Wersja darmowa posiada ograniczenie rozmiaru bazy danych do 2 GB. Więc w przypadku, gdy plik bazy danych osiąga powyższy rozmiar, dane przestają być zapisywane. Na tym etapie należy podjąć decyzję – albo zakupić pełne oprogramowanie, albo przejść na inną, nowszą wersję serwera, która umożliwia przetwarzanie bazy danych o objętości 4 GB. Taką wersją była wersja 9.0 o nazwie Microsoft SQL Server 2005. I z tą wersją przygotowany jest obecnie instalator programu Komornik SQL. Jednak w wielu przypadkach okazało się, iż rozmiar pliku bazy danych 4 GB również został szybko osiągnięty i trzeba szukać kolejnego rozwiązania problemu. Całkiem niedawno pojawiła się kolejna wersja aplikacji – Microsoft SQL Server 2008 R2 (10.0). Dzięki niej użytkownicy mogą wprowadzać dane do czasu, gdy rozmiar bazy danych osiągnie 10 GB. Artykuł ten zostanie poświęcony procesowi ręcznej instalacji powyższej wersji oprogramowania wraz z konfiguracją aplikacji Komornik SQL w celu wykorzystania powyższego serwera bazodanowego do współdziałania z programem. Trzeba jednak pamiętać, iż wersje bezpłatne mają jeszcze inne ograniczenia. Między innymi mowa tutaj o ograniczeniach na ilość wykorzystywanych procesorów (tylko jeden) oraz na ilość pamięci RAM wykorzystywanej do działania – tylko 1 GB. Zatem pomimo, iż ograniczenia rozmiaru bazy danych jesteśmy w stanie bardzo łatwo pominąć poprzez instalację nowszej wersji serwera, to pozostałych ograniczeń już nie ominiemy. Im większy rozmiar bazy danych, tym większa objętość pamięci RAM oraz większa liczba procesorów jest 86 K o m o r n i k S Q L | N o wa C u r r e n d a potrzebna w celu zapewnienia komfortowej pracy użytkowników na stacjach klienckich. Każda kancelaria osiągnie moment, w którym praca na wersjach darmowych serwerów stanie się nie opłacalna, gdyż prędkość działania znacząco spadnie, a użytkownicy będą więcej czasu czekali na dane, niż właściwie wykonywali swoją pracę. I wtedy inwestycja, zarówno w odpowiedniej klasy sprzęt, jak również oprogramowanie stanie się sprawą priorytetową. Instalacja serwera baz danych Pozyskanie instalatora Instalator produktu można znaleźć na stronach firmy Microsoft poświęconych aplikacji. Strona domowa produktu znajduje się pod adresem http://www. microsoft.com/sqlserver/2008/en/us/express.aspx. Wciśnięcie odnośnika oznaczonego, jako Free Download spowoduje przekierowanie na podstronę pobierania oprogramowania. Do pobrania dostępne są dwie wersje produktu – 32 oraz 64-bitowa. Wybór następuje na podstawie posiadanego systemu operacyjnego, na którym zostanie zainstalowany serwer bazodanowy. Pobranie pliku umożliwia przejście do faktycznego procesu instalacji. Wymagania Jak każde oprogramowanie serwer ten również posiada swoje wymagania zapewniające poprawne działanie aplikacji. Wymagania sprzętowe określone zostały przez producenta w sposób następujący: g ru d z i e ń 2 0 1 0 | Ko m o rn i k S Q L Komponent sprzętowy 87 Minimum / zalecane wersja 32-bitowa wersja 64-bitowa Minimum: Procesor kompatybilny z Pentium III lub szybszy AMD Opteron, AMD Athlon 64, Intel Xeon z obsługą Intel EM64T, Intel Pentium IV z obsługą EM64T Minimum: 1.0 GHz 1.4 GHz Zalecane: 2.0 GHz 2.0 GHz lub szybszy Minimum: 256 MB 512 MB dla serwera wraz z narzędziami 256 MB Zalecane: 1024 MB 1024 MB Minimum: 711 MB (maksymalny rozmiar bazy danych 1GB) 711 MB (maksymalny rozmiar bazy danych 1GB) Procesor Zalecane: Częstotliwość taktowania procesora Pamięć RAM Dysk twardy Dodatkowe oprogramowanie wymagane do instalacji to Windows Installer w wersji4.5. Można je pobrać pod adresem http://www.microsoft.com/downloads/details.aspx?FamilyID=5a58b56f-60b6-4412-95b954d056d6f9f4&displayLang=pl. Przed rozpoczęciem procesu instalacji serwera, w pierwszej kolejności należy pobrać i zainstalować powyższe oprogramowanie. W przypadku jego braku instalator poinformuje o powyższym fakcie użytkownika, a proces instalacji nie zostanie ukończony. Podczas instalacji zostaną również zainstalowane inne dodatkowe składniki: • .NET Framework 3.5 SP1, • SQL Server Native Client, • SQL Server Setup support files. 88 K o m o r n i k S Q L | N o wa C u r r e n d a Instalacja Rozpoczęcie instalacji następuje po uruchomieniu pobranego pliku – SQLEXPRWT_x86.exe lub SQLEXPRWT_x64.exe, w zależności od wersji systemu operacyjnego. Pierwszą czynnością jest rozpakowanie plików instalatora. Następuje ona automatycznie po uruchomieniu wybranego pliku. Informacje o przebiegu powyższego procesu wyświetlone zostają w pasku postępu w oknie wraz ze stosownymi komunikatami. Rys. 1. Automatyczne rozpakowywanie plików instalatora Wypakowanie plików nie zakończy jednak oczekiwania. Aplikacja następnie przygotowuje instalator do działania. Rys. 2. Przygotowanie aplikacji do procesu instalacji Pierwszym oknem wymagającym podjęcia czynności przez użytkownika jest SQL Server Installation Center. Na tym etapie należy określić, jaka czynność ma zostać wykonana. Można przejść od razu do procesu instalacji lub otworzyć narzędzie umożliwiające weryfikacje wymagań aplikacji. Dostęp do powyższego elementu instalacji jest możliwy poprzez wciśnięcie przycisku Planning w menu znajdującym się po lewej stronie, a następnie g ru d z i e ń 2 0 1 0 | Ko m o rn i k S Q L 89 uruchomieniu funkcji System Configuration Checker z opcji dostępnych po prawej stronie. Przeprowadzony zostanie proces weryfikacji wymaganych składników. W przypadku wykrycia błędów wyświetlony zostanie stosowny raport. Rys. 3. Weryfikacja wymaganych składników instalacji Proces ten można pominąć, gdyż zostanie automatycznie wywołany podczas procedury instalacji. Jednak w przypadku wykrycia błędów proces ten zostanie przerwany. Do poprawnej instalacji będzie trzeba poprawić wykryte błędy oraz rozpocząć procedurę ponownie. Można również zwrócić uwagę na pozostałe elementy zawarte w dziale Planning. Można tam uzyskać więcej szczegółowych informacji, m. in. wymagania sprzętowe i programowe, dokumentację zabezpieczeń, pomoc. W przypadku problemów z przeprowadzeniem instalacji, pierwszym miejscem, w którym należy szukać rozwiązania jest właśnie ten dział. 90 K o m o r n i k S Q L | N o wa C u r r e n d a Rozpoczęcie instalacji W celu rozpoczęcia faktycznej instalacji należy wcisnąć przycisk Installation, a następnie wybrać funkcję New installation or add features to an existing installation. Rys. 4. Rozpoczęcie procedury instalacji Jak to zostało wspomniane wcześniej, pierwszym krokiem, który zostanie wykonany przez instalator będzie wykrycie możliwych problemów z wymaganiami. Postęp tego procesu zostaje wyświetlony w poniższym oknie. Jeśli wystąpią błędy, instalacja zostanie przerwana, a listę wykrytych problemów będzie można zobaczyć na ekranie, po wciśnięciu przycisku Show details. W przeciwnym wypadku okno zostanie automatycznie zamknięte. g ru d z i e ń 2 0 1 0 | Ko m o rn i k S Q L 91 Rys. 5. Proces weryfikacji poprawności instalacji Konfiguracja wstępna instalatora Następnym krokiem, który należy wykonać jest zatwierdzenie warunków umowy licencyjnej na instalowane oprogramowanie. Do przeprowadzenia dalszej instalacji wymagana jest jej akceptacja. Można tego dokonać poprzez zaznaczenie opcji I accept the licence terms. Dodatkowo można włączyć funkcję automatycznego wysyłania informacji na temat konfiguracji sprzętowej oraz sposobu wykorzystania oprogramowania oraz jego komponentów do firmy Microsoft. Użycie tej funkcji nie jest konieczne. Po akceptacji warunków licencyjnych uaktywnia się przycisk Next, który należy wcisnąć w celu kontynuacji procesu instalacji. 92 K o m o r n i k S Q L | N o wa C u r r e n d a Rys. 6. Warunki licencyjne Akceptacja umowy licencyjnej spowoduje przejście do wyboru składników instalacji. Lista dostępnych składników: • Database Engine Services – silnik (motor) bazy danych – podstawowy element instalacji serwera bazodanowego, • SQL Server Replication – obiekty przeznaczone do kopiowania danych z jednej do wielu baz danych, • Management Tools (Basic) – narzędzie przeznaczone do zarządzania serwerem SQL. Zawiera również interpreter poleceń SQL, • SQL Client Connectivity SDK – dodatkowe narzędzie dla programistów. Na potrzeby aplikacji Komornik SQL wystarczy zaznaczyć opcję Database Engine Services oraz Management Tools (Basic). Są to dwa najważniejsze elementy przyszłej instalacji. Faktem jest, iż bez drugiego elementu można sobie g ru d z i e ń 2 0 1 0 | Ko m o rn i k S Q L 93 również poradzić, jednak możliwość wykonywania większości zadań administracyjnych za pomocą dobrze przygotowanego i bardzo intuicyjnego narzędzia jest bardzo ważna. Polecam każdemu skorzystanie z powyższej aplikacji, chociażby w celu podłączenia baz danych programu Komornik SQL do serwera. Pozostaje jeszcze wybrać miejsce na dysku, w którym zostanie zainstalowana aplikacja. Na ekranie zostały umieszczone dwa pola: • Shared feature directory • Shared feature directory (x86) Odpowiadają one za miejsce docelowe dla instalacji aplikacji na systemie operacyjnym 32 lub 64 bitowym. Aktywne jest tylko jedno. Wybór dysku i katalogu instalacji następuje po wciśnięciu przycisku „…”. Rys. 7. Wybór składników oraz miejsca instalacji 94 K o m o r n i k S Q L | N o wa C u r r e n d a Jeśli podstawowe informacje o instalacji zostały wprowadzone można przejść do kolejnego etapu za pomocą przycisku Next. Nastąpi kolejna weryfikacja wymagań dla wybranych składników instalacji. Jeśli wszystko przebiegnie bez problemów okno weryfikacji zostanie automatycznie zamknięte. W przeciwnym przypadku wyświetlony zostanie raport zawierający informację o błędach, które wystąpiły. W tym przypadku należy poprawić błędy oraz przeprowadzić test ponownie za pomocą przycisku Re-run. Konfiguracja instancji Serwery SQL firmy Microsoft mogą zostać zainstalowane jako poszczególne ich wystąpienia, tzw. instancje. Instancja oddziela programowo wiele serwerów zainstalowanych na tej samej maszynie. Dzięki takiej możliwość można łatwo rozdzielić programowe przeznaczenie poszczególnych instancji. Instalacja umożliwia wybór instancji domyślnej lub wybór instancji dowolnie nazwanej. Wyboru dokonuje się poprzez zaznaczenie opcji Default instance lub Named instance. W drugim przypadku należy jeszcze dokonać wyboru nazwy. Nazwa instancji powinna być krótka i w miarę szczegółowo opisywać do czego ona jest przeznaczona. Będziemy się do niej dość często odwoływać i należy o niej pamiętać. Inaczej podczas prób łączenia się z serwerem, bądź za pomocą programu Komornik SQL, bądź bezpośrednio programem Management Studio mogą wystąpić problemy. Dla aplikacji Komornik SQL bez problemów wystarczy jedna instancja. Instalator domyślnie proponuje nazwę SQLEXPRESS, i taką proponuję wprowadzić. Ze względu na fakt, iż dodawanie kolejnej instancji odbywa się poprzez ponowne użycie instalatora, to na tym etapie zostaje wyświetlona również lista już zainstalowanych instancji. W części okna oznaczonej jako Installed instances znajduje się właśnie ta lista wraz z dodatkowymi informacjami o jej nazwie, identyfikatorze, wersji czy udostępnianych funkcjach. Dodatkowo okno zawiera pola związane z wprowadzeniem identyfikatora instancji (Instance ID) oraz jej katalogu (Instance root directory). Tutaj należy pamiętać, iż nie jest to ten sam katalog, który był podawany wcześniej. Ten zawiera pliki wymagane tylko i wyłącznie do działania samej instancji, poprzedni zawierał wszystkie pliki, które są współdzielone dla wielu instancji. g ru d z i e ń 2 0 1 0 | Ko m o rn i k S Q L 95 Sugeruję pozostawić proponowane wartości, które są generowane na podstawie podawanych informacji o nazwie instancji. Rys. 8. Ustawienia instancji serwera SQL Konfiguracja wstępna serwera Wciśnięcie przycisku Next spowoduje przejść do weryfikacji ilości wymaganego miejsca na wskazanych do instalacji dyskach. W przypadku poprawnej weryfikacji okno zostanie automatycznie zamknięte. Jedynie w przypadku zbyt małej ilości miejsca zostanie wyświetlony stosowny komunikat. Kolejnym krokiem jest wstępna konfiguracja serwera SQL. Trzeba wiedzieć, iż aplikacja Microsoft SQL Server działa na komputerze pełniącym rolę serwera, jako usługa systemu Windows. Oznacza to, iż działa ona w tle, niewidocznie dla użytkownika. Jednak, aby mogła działać poprawnie musi zostać uruchomiona na określonym koncie użytkownika w systemie operacyjnym. Wyświetlone 96 K o m o r n i k S Q L | N o wa C u r r e n d a okno umożliwia konfigurację konta, na którym będzie uruchamiana usługa. Również możliwe jest ustawienie sposobu uruchamiania. Te opcje dostępne są w zakładce Service Accounts. Istnieje kilka kont wbudowanych, jednak na potrzeby instalacji serwera SQL sugeruję, aby użyć konta o nazwie Zarządzanie NT\Usługa sieciowa lub z języka angielskiego NT Authority\Network Service. Instalator również podpowiada takie rozwiązanie. Konfiguracja konta musi nastąpić dla wszystkich usług udostępnianych przez instalowany pakiet. Poza silnikiem bazodanowym wymagane jest również skonfigurowanie konta dla usługi SQL Server Browser. Jest to usługa zarządzająca realizacją połączeń ze stacji klienckich do serwera baz danych. W przypadku problemów z jej działaniem może się okazać, iż serwer nie funkcjonuje zgodnie z naszymi oczekiwaniami. Można również użyć przycisku Use the same accounts for all SQL Server services w celu ustawienia jednego konta dla wszystkich usług pochodzących z pakietu Microsoft SQL Server 2008. Pozostaje ustawić tryb uruchamiania w kolumnie Startup Type. Możliwe wartości to: • Automatic – usługa uruchamiana automatycznie podczas startu komputera, na którym zainstalowano oprogramowanie • Manual – usługa uruchamiana ręcznie • Disabled – usługa wyłączona. Decyzja pozostanie dla osoby zarządzającej systemem informatycznym. Włączenie trybu ręcznego wymaga każdorazowego uruchamiana usługi po restarcie komputera. Dla wielu kancelarii, które po zakończonej pracy wyłączają serwer, wydaje się to nierozsądne. Codziennie będzie trzeba oprócz wciśnięcia przycisku zasilania, zaczekać na start maszyny, odpalić narzędzie do zarządzania usługami i dopiero wtedy wystartować usługę. Wydaje się to stratą czasu. Proponowane przeze mnie rozwiązanie to ustawienie automatycznego uruchamiania usługi. g ru d z i e ń 2 0 1 0 | Ko m o rn i k S Q L 97 Rys. 9. Wstępna konfiguracja serwera Dodatkowo powyższe okno umożliwia zdefiniowanie sposobu porównywania wartości występujących w bazie danych. Aby przeprowadzić powyższą konfigurację należy wybrać zakładkę Collation. Wyświetlony zostanie domyślny tryb porównywania, ściśle związany z językiem w jakim wprowadzane są dane do bazy. W celu jego zmiany należy wcisnąć przycisk Customize. 98 K o m o r n i k S Q L | N o wa C u r r e n d a Rys. 10. Ustawienie sposobu porównywania znaków Ustawienie odpowiednich parametrów ma duży wpływ na późniejsze wykorzystanie serwera baz danych dla aplikacji Komornik SQL. Bardzo ważne jest, aby serwer pracował w trybie case-insensitive, oznaczającym brak rozróżniania wielkich i małych liter. Dzięki temu wyszukując w skorowidzu uczestnika poprzez wprowadzenie nazwiska np. kowalski spowoduje odnalezienie osoby o nazwisku wprowadzonym jako Kowalski lub KOWALSKI. Aplikacja Komornik SQL została w taki właśnie sposób zaprojektowana, aby tę funkcjonalność wykorzystać. W celu zapewnienia kompatybilności wstecz z poprzednimi wersjami serwera (np. w przypadku przejścia z MSDE na najnowszy) można użyć jednego z predefiniowanych ustawień SQL Collation. Należy zatem zaznaczyć powyższą opcję i wybrać z listy pozycję SQL_Polish_CP1250_CI_AS. Ważne elementy g ru d z i e ń 2 0 1 0 | Ko m o rn i k S Q L 99 zawarte w tym skrócie to CI, oznaczający case-insensitive oraz AS, oznaczający accent-senstivie. Takie ustawienia są wymagane do poprawnego działania aplikacji Komornik SQL. Wybór poprawnego ustawienia zapisywany jest poprzez wciśnięcie przycisku OK. Rys. 11. Ustawienia sposobu porównywania znaków Spowoduje to zamknięcie okna oraz zamianę domyślnie wstawionego trybu na ustawiony przez użytkownika. Przejście do następnego kroku instalacji odbywa się za pomocą przycisku Next. 100 K o m o r n i k S Q L | N o wa C u r r e n d a Rys. 12. Wypełnione ustawienia porównywania znaków Na ekranie wyświetlona zostanie konfiguracja motoru baz danych. Okno zostało wyposażone w trzy zakładki: • Account Provisioning – ustawienia dostępu do serwera SQL, • Data Directiories– ustawienia katalogów przechowywania danych (baz, plików transakcji, kopii bezpieczeństwa), • FILESTREAM – ustawienia nowej funkcji wspomagającej przechowywanie nieustrukturyzowanych danych – z punktu widzenia aplikacji Komornik SQL nie jest to istotne. Pierwsza zakładka odpowiada za ustawienia kont dostępowych do serwera. Serwer SQL umożliwia logowanie na dwa sposoby: • Windows authentication mode – logowanie zintegrowane z systemem Windows – w tym przypadku uwierzytelnienie na serwerze odbywa się tylko w przypadku, gdy system Windows lub domena systemu Windows g ru d z i e ń 2 0 1 0 | Ko m o rn i k S Q L 101 poprawnie uwierzytelniła użytkownika, np. użytkownik, który zalogował się do systemu operacyjnego, podczas logowania do serwera SQL będzie uwierzytelniony automatycznie, bez konieczności podawania dodatkowych haseł. • Mixed Mode – logowanie mieszane – umożliwia zarówno zalogowanie zintegrowane z systemem Windows, jak również logowanie na podstawie odrębnych kont użytkownika utworzonych bezpośrednio na serwerze SQL. Domyślnie instalator tworzy jedno konto użytkownika administracyjnego, którego nazwa to „sa”. Hasło należy ustawić w polu Enter password oraz potwierdzić w polu Confirm password. Zaleca się, aby było to hasło bezpieczene (składające się z przynajmniej 8 znaków, zawierające małe i wielkie litery oraz cyfry lub znaki specjalne). Powyższe konto jest kontem administracyjnym, zatem można na nim dokonać wszystkich czynności, tj. usuwania danych, baz danych, zmiany uprawnień dostępu, itp. Trzeba więc zapewnić, aby hasło nie wydostało się do osób trzecich. W przypadku, gdy w kancelarii nie istnieje domena systemu Windows należy wybrać tryb Mixed Mode. Dzięki takiemu działaniu program Komornik SQL będzie się łączył z serwerem za pomocą tego konta administracyjnego. Konfiguracja danych użytkownika wykorzystanego do łączenia z serwerem zostanie opisania podczas opisu konfiguracji programu Komornik SQL. Dodatkowo można utworzyć listę użytkowników domenowych, którzy będą posiadali uprawnienia administracyjne, czyli takie jak użytkownik „sa”. Dotyczy to systemów informatycznych, w których utworzona została domena. Pod listą znajdują się trzy przyciski służące do dodawania aktualnie zalogowanego użytkownika, wyszukiwania i dodawania dowolnego użytkownika z domeny oraz usuwania aktualnie zaznaczonego na liście użytkownika. 102 K o m o r n i k S Q L | N o wa C u r r e n d a Rys. 13. Ustawienia dostępu do serwera SQL Po zakończeniu konfiguracji uwierzytelniania należy przejść do zakładki Data Directories. Można tutaj dokonać ustawień katalogów służących do przechowywania plików z danymi. Domyślne ustawienia można zmienić, o ile zachodzi taka konieczność. Zakładkę FILESTREAM należy pominąć, gdyż standardowo konfiguracja (funkcjonalność wyłączona) nie będzie miała wpływu na działanie aplikacji Komornik SQL. Do kolejnego etapu należy przejść, wciskając przycisk Next. g ru d z i e ń 2 0 1 0 | Ko m o rn i k S Q L 103 Rys. 14. Konfiguracja katalogów z danymi Spowoduje to wyświetlenia okna zawierającego ustawienie raportowania błędów do firmy Microsoft. Jeśli błędy krytyczne występujące w serwerze bazodanowym mają zostać automatycznie wysłane do producenta oprogramowania należy zaznaczyć opcję Send Windows and SQL Server Error Reports to Microsoft… Ma to na celu ulepszanie przyszłych wersji systemu. 104 K o m o r n i k S Q L | N o wa C u r r e n d a Rys. 15. Raportowanie błędów Kopiowanie plików oraz zakończenie instalacji Aby przejść do faktycznego procesu instalacji wciskamy ponownie przycisk Next. Rozpocznie się proces kopiowania plików. g ru d z i e ń 2 0 1 0 | Ko m o rn i k S Q L 105 Rys. 16. Postęp instalacji Po zakończonej instalacji na ekranie zostanie wyświetlone okno zawierające komunikat o sukcesie przeprowadzonej instalacji. Dodatkowo zostaje wyświetlona informacja o ścieżce dostępu do pliku zawierającego raport z przeprowadzonego procesu w formie tekstowej. Zamknięcie okna następuje po wciśnięciu przycisku Close. 106 K o m o r n i k S Q L | N o wa C u r r e n d a Rys. 17. Zakończenie procesu instalacji Zakończenie Mam nadzieję, że instalacja serwera Microsoft SQL Server 2008 R2 została opisana przeze mnie w sposób zrozumiały, a kancelarie, które chcą indywidualnie przejść przez powyższy proces nie będą miały z tym żadnych problemów. W następnych częściach opisane zostaną najważniejsze funkcje narzędzia Microsoft SQL Server Management Studio Express, które zostało w powyższym procesie również zainstalowane. Umożliwi ono podłączenia baz danych, konfigurację użytkowników oraz uprawnień, wykonywanie poleceń SQL, itp. Na sam koniec opisana zostanie procedura konfiguracji połączenia programu Komornik SQL z serwerem, celem wykorzystania umieszczonych tam baz danych. Łukasz Cz arn e c k i