Produkt jako element marketingu 1. istota i funkcje produktu 2. klasyfikacja produktów 3. cykl rynkowego życia produktów 4. kształtowanie struktury asortymentowej produktów 5. marka jako element polityki produktu Produkt jako element marketingu Istota i funkcje produktu Produkt jest pierwszym i najważniejszym elementem marketing mix. Strategia produktu wymaga koordynacji działań w zakresie asortymentu, lini produktów, marek opakowań i etykiet. Produkty na rynku dzielimy na :Dobra fizyczne (samochody książki),Usługi(fryzjer, koncerty),Osoby (Michael Jordan),Miejsca(wenecja),Organizacje(stowarzyszenie kardiologów),Idee(planowanie rodziny, bezpieczna jazda samochodem) Można rozpatrywać produkt na 5poziomach: Najniższy poziom to podstawowy pożytek – oznacza to podstawowa usługa lub korzyść, którą nabywca w rzeczywistości kupuje Produkt w formie podstawowej-sprzedawca przekształca podstawową korzyść w produkt w formie podstawowej Produkt oczekiwany-zbiór cech i warunków, jakich oczekują nabywcy, decydujący kupić dany produkt Produkt ulepszony-to taki, który oferuje dodatkowe usługi lub korzyści, wyróżniające go od oferty konkurencji Produkt potencjalny-to znaczy wszelkie ulepszenia i przekształcenia jakim ostatecznie może podlegać produkt w przyszłości. Instrumenty i działania związane z produktem- najkorzystniej kiedy przybierają postać zmiennych decyzyjnych i zmiennych zależnych. Aspekty produktu-rynkowy(punktem wyjścia nie jest produkt a rynek oraz potrzeby konsumenta.Aspekt techniczno-technologiczny-kształowanie produktu pod względem techniczno-technologicznym-sprawna sprzedaż. Funkcje produktu Są odzwierciedleniem relacji zachodzących między produktem a celem, któremu on służy i który uzasadnia jego istnienie-decydują o funkcjonalności produktu-jest to podstawowa funkcja. Funkcje podstawowe mogą być spełniane w różnym stopniu. Relacje między produktem a stopniem realizacji celu decydują o wydajności , która odzwierciedla stopień intensywności wykonania funkcji produktu.Więc podstawowe funkcje produktu to: funkcjonalność i wydajność Dodatkowe funkcje: wygoda użytkowania i estetyka produktu Kształtowanie funkcji produktu: produkt powinien spełniać wymogi bezpieczeństwa i zdrowia człowieka oraz mieć użyteczność społeczną w długich okresach. Kształtowanie funkcji produktu zgodnie z potrzebami klienta konsument wymaga również przestrzegania zasady ekonomiczności działania. Klasyfikacja produktów Produkty można podzielić na 3 grupy zależnie od trwałości materialności: 1. Dobra nietrwałe-dobra materialne konsumowane i używane raz lub kilka razy np. piwo, mydło, sól 2. Dobra trwałe-dobra materialne używane wiele razy np. lodówki, obrabiarki,ubrania 3. Usługi-oferowane na sprzedaż działania i pożytki z nich płynące np. usługi fryzjerskie Klasyfikacja dóbr konsumpcyjnych Konsumenci nabywając dobra mogą być sklasyfikowane według typowych sposobów w jaki są nabywane: Dobra nabywane przy okazji-kupowane często, natychmiast z minim wysilkiem np. tytoń Dobra nabywane w sklepie-dobra nabywane w drodze wyboru i porównania cech takich jak stopień w jakim odpowiadają potrzebom, np. jakość cena, używane samochody Dobra nabywane w specjalny sposób-dobra o unikatowej charakterystyce i identyfikacji marki gdzie do nabycia użyto specjalny wysiłek Dobra nabywane bez uprzedniego planowaniadobra o których istnieniu nabywca nie wie lub nie planuje ich zakupu Klasyfikacja dóbr przemysłowych Dobra klasyfikacja przez firmę pozwala wybrać odpowiednie strategie marketingowe na rynku przemysłowym. Dobra dzielimy w oparciu o to w jaki sposób uczestniczą w procesie produkcyjnym i jaki jest ich względny koszt: Materiały przetwarzane i części-obejmują komponenty materiałowe (żelazo, przędza) i podzespoły (silniki elektryczne). Komponenty materiałowe podlegają dalszej przeróbce-żelazo na stal. Cena i niezawodność dostawy odgrywają największą rolę przy zakupie. Podzespoły wchodzą w skład produktu finalnego. Dobra kapitałowe-umożliwiają wytwarzanie i przeróbkę produktów finalnych. Dzielimy je na obiekty i wyposażenie Dobra eksploatacyjne i usługi produkcyjne-są to produkty o krótkim okresie użytkowania, niezbędne dla wytworzenia i użytkowania produktów finalnych. Usługi produkcyjne-obejmują konserwację i naprawy Cykl Rynkowego życia produktu Produkty i rynki charakteryzują się cyklem życia wywołującym potrzebę zmiany strategii marketingowych. Każda nowa potrzeba podlega cyklowi życia popytu, który przechodzi przez fazy: pojawienia się, przyspieszonego wzrostu, malejącego wzrostu, dojrzałości i spadku.Każda nowa technologia która pojawia się w celu zaspokojenia dnej potrzeby posiada popytowo technologiczny cykl zycia. Poszczególne formy produktu danej technologii także wykazują cykl zycia dotyczy to marki w ramach tej samej formy produktu. Krzywa sprzedaży wielu produktów przyjmuje kształt litery S obemującej 4 fazy: Faza wprowadzenia-rozpoczyna się wraz z wejściem nowego produktu na rynek.Odznacza się powolnym wzrostem sprzedaży i minimalnymi zyskami w miarę wzrostu dystrybucji produktu.W fazie tej preds. Musi dokonać wyboru pomiędzy strategiami szybkiego zbierania śmietanki, powolnego zbierania śmietanki, szybkiej lub wolnej penetracji. Strategia szybkiego zbierania śmietanki-polega na wprowadzeniu produktu po wysokiej cenie i przy intensywnej promocji.Strategia ma sens przy następujących założeniach: duża część nabywców nie wie o istnieniu produktów,ci którzy wiedzą są skłonni go nabyć i zapłacić żadną cenę oraz przeds.napotyka na konkurencję i chce spowodować preferencyjne traktowanie marki. Strategia powolnego zbierania śmietankiwprowadzenie nowego produktu po wysokiej cenie i przy niskiej promocji. Strategia ma sens gdy wielkość rynku jest ograniczona, odbiorcy świadomi istnienia produktu,kupujący sklonni zapłacić wysoką cenę i konkurencja nie jest groźna Szybka penetracja-wprowadzenie produktu po niskiej cenie i przy wysokich nakładach na promocję.Szybka penetracja rynku i największy w nim udział.Ma sens gdy rynek jest duży brak świadomości istnienia produktu, większość kupujących wrażliwa na cenę silna konkurencja, jednostkowe koszty produkcji spadają w miarę wzrostu skali produkcji. Strategia powolnej penetracji-polega na wprowadzeniu nowego produktu po niskiej cenie i niskie nakłady na promocję.Ma sens gdy rynek jest duży wysoka świadomość istnienia produktu na rynku, rynek wrażliwy względem cen i niewielka konkurencja. Faza wzrostu-charakteryzuje się szybkim wzrostem sprzedaży i rosnacymi zyskami. STRATEGIE MARKETINGOWE W TEJ FAZIE: DOSKONALENIE JAKOŚCI PRODUKTU, DOSKONALENIE STYLISTYKI WPOWADZA NOWE MODELE I PRODUKTY UZUPEŁNIAJĄCE Wchodzi na nowe segmenty rynku Zwiększa dostępność produktów i wchodzi w nowe kanały dystrybucji Zmiana reklamy Obniża cenę aby przyciągnąć następna grupę kupujących Faza dojrzałości-w której ma miejsce zwolnienie wzrostu sprzedaży , a zyski stabilizuja się.Strategie: Modyfikacja rynku-rozszerzenie rynku, zwiększenie liczby użytkowników, zdobyć uznanie tych którzy dotychczas nie stosowali produktu, wejść na nowe segmenty rynku, zdobyć klientów firmy konkurencyjnej. Strategie: zwiększenie częstotliwości użycia, zwiększone jednorazowe użycie, nowe i bardziej zróżnicowane zastosowanie. Modyfikacja produktu:strategia poprawy jakości, str.doskonalenia cech, strategia poprawy stylu Modyfikacj amarketingu-mix-ceny, dystrybucja, reklama, promocja sprzedaży,sprzedaż osobista Faza spadku-w ktorej nie wiele można zrobić aby zahamować obniżenie się sprzedaży i zysku. Zadaniem przeds. Jest identyfikacja rzeczywiście słabych produktów , opracowanie dla każdego z nich strategii kontynuacji koncentracji lub zbierania śmietanki i ostatecznie wycofanie słabych produktów w sposób któ®y zminimalizuje przeszkody w osiąganiu zysków przez przeds. I niedogodności dla prac. I kupujących. Nie wszystkie produkty przechodzą przez CŻP o kształcie litery S , niektóre wykazują cykl typu wzrost-gwałtowny spadek-dojrzałość inne cykl podwójny a inne cykl typu fryzowego . Teoria cyklu życia powinna być rozszerzona o teorię ewolucji rynku-która utrzymuje że nowe rynki powstają wtedy kiedy stworzymy produkt umożliwiający realizację niezaspokojonej dotychczas potrzeby. Kształtowanie struktury asortymentowej produktów Większość firm obraca więcej niż jednym produktem. Asortyment może być opisany przy pomocy długości, szerokości,głębokości i spójności. Te 4 wymiary, to 4 narzędzia strategii produktowej. Poszczególne linie tworzące sortyment powinny być okresowo oceniane pod względem zyskowności i potencjału wzrostu. Lepsze linie produktów powinny być otrzymać większe wsparcie słabsze zostać wycofane i zastąpione nowymi. Kształtowanie asortymentu może być rozpatrywane w przekroju: różnicowania pionowego produktów – związane z głębokością, występuje gdy do produkcji i sprzedaży wprowadza się wiele odmian danego produktu np.wiele odmian sera poziomego-związane z szerokością asortymentu, występuje gdy w produkcji i sprzedaży wprowadza się wiele produktów np. sery, masło, mleko Korzyści różnicowania:pogłębiania asortymentu produktów -ekonomiczne: zwiększenie zakresu wyboru produktów dla konsumenta-korzystna wielkość sprzedaży podział ryzyka między większą liczbę produktó, co powoduje zmniejszenie sprzedaży jednego rodzaju produktów wpływa na na ogólną wielkość sprzedazy zwiększenie mozliwości lepszego wykorzystania zdolności wytwórczych i materiałówpozostających w wyniku wytwarzania innych produktów Przesłanki różnicowania produktów Wynikają z rynku.Idea postepującego różnicowania produktów i kształtowania ich struktury wywodzi się ze zjawiska segmentacji rynku. Różnicowanie pionowe produktów-opiera się na tym iż rynek nie jest homogeniczny. Dany model produktu w ramach określonego typu potrzeb nie odpowiada w jednakowym stopniu wszystkim konsumentom odczuwającym te potrzeby.Różnicowanie to ma sens gdy można wyodrębnić różniące się od siebie segmenty rynku w obrębie danego typu potrzeb. Jeżeli segmentów takich nie da się wyróżnić, to różne odmiany produktu stają się wobec siebiekonkurencyjne co powoduje że wzrost sprzedaży jednej odmiany jest związany z zahamowaniem sprzedaży innej. Im bardziej dana odmiana produktu różni się od innej tym większa między nimi luka substytucyjna. Różnicowanie poziome produktów-a wię rozszerzenie asortymentu, zleży w większym stopniu niż proces różnicowania pionowego od wewnętrznej sytuacji przeds.oraz warunków w których on działa. Różnicowanie to może przyczynić się do relatywnego obniżenia kosztów stałych w długich okresach i zwiększenia ogólnej wielkości sprzedaży W przypadku występowania różnych odmian danego produktu może okazać się konieczne opracowanie odrębnej strategii sprzedaży nie tylko dla danego rodzaju produktu, lecz również dla jego odmian.Podstawą opracowania tych odmian jest segmentacja rynku-opracowana jest strategia sprzedaży stosownie Do właściwości tych segmentów. Struktura produktów a cykl życia produktu Wprocesie kształtowania struktury produktów ważne jest również cykl życia poszczególnych produktów. Poszczególne fazy cyklu życia produktu można wyodrębnić nie tylkona podstawie zmian zachodzących w wielkości spzredazy produktu ale również na podstawie wielkości zysku realizowanego w poszczególnych fazach oraz rozmiarów i rodzaju środków potrzebnych w różnych fazach. Kształtowanie struktury produktów z uwzględnieniem cyklu ich życianarynku decyduje o ogólnej wielkości sprzedaży i poziomie zysku a więc czynnikach mających wpływ na równowagę ekonomiczną przedsiębiorstwa. Marka jako element polityki produktu Tworząc strategie marketingową dla poszczególnych produktów sprzedawca musi podjąć decyzje odnośnie marek. Należy wiec zdecydować czy w ogóle nadawać markę, czy użyć rodziny marek albo marki indywidualnej, czyrozciąnąć markę na nowe produkty , stworzyć marki dla tego samego produktu czy dokonać repozycjonowania marki.Marka to nazwa , termin symbol, wzór lub ich kombinacja, stworzona celem identyfikacji dóbr lub usług sprzedawcy lub ich grupy i wyróznienia ich spośród konkurencji. Produkty fizyczne wymagają opakowania dla ochrony, oszczędności, wygody i promocji. Sprzedawcy muszą opracować koncepcję opakowania i przetestować ją pod względem funkcjonalnym i psychologicznym, aby upewnić się że osuiąga ona założone cele i nie narusza norm społecznych. Produkty wymagają również etykietowana, co służy informacji klasyfikowaniu opisowi i promocji- informacje na etykiecie.