SYLLABUS - KARTA OPISU PRZEDMIOTU Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu : 2012/2013 Fizjoterapii Wydział Kierunek studiów Fizjoterapia Rodzaj studiów Studia I stopnia Stacjonarne i Niestacjonarne Specjalność Nazwa przedmiotu Języki w jakich jest (1) i może być realizowany kurs (2) Status przedmiotu Wymagania wstępnie Jednostka prowadząca Osoba odpowiedzialna za program przedmiotu Osoba(by) prowadząca(ce) zajęcia: Cel przedmiotu: P-W1 P-W2 Wiedzy P-W3 P-W4 P-W5 P-U1 Umiejęt ności P-U2 P-U3 P-U4 P-U5 1. Polski 2. FIZJOTERAPIA KLINICZNA W NEUROLOGII I NEUROCHIRURGII Rok Semestr Suma godzin na Punkty ECTS studiów V, VI przedmiot 4 III 30+60=90 Obligatoryjny - kierunkowy Katedra Fizjoterapii w Dysfunkcjach Narządu Ruchu dr hab. Małgorzata Mraz, prof. nadzw., 71 3473047, 698876452, [email protected] dr hab. Jan Mierzwa, prof. nadzw, dr Marzena Chantsoulis, dr Dagmara Chamela-Bilińska, mgr Marzena Kobylańska, mgr Przemysław Wdowiak C1: Zdobycie wiedzy w zakresie zespołów neurologicznych oraz w zakresie zaburzeń wyższych czynności nerwowych. Uzyskanie wiedzy klinicznej w zakresie uszkodzeń układu nerwowego oraz w zakresie charakterystyki klinicznej deficytów neurologicznych leczonych zachowawczo i chirurgicznie. Zdobycie wiedzy w zakresie wczesnej fazy pooperacyjnej z uwzględnieniem aspektów sanitarno-epidemiologicznych, technicznych i klinicznych. C2: Poznanie i nabycie umiejętności praktycznych w zakresie podmiotowej przedmiotowej oceny klinicznej u osób z uszkodzeniem układu nerwowego w aspekcie diagnozowania i oceny nasilenia deficytów neurologicznych na potrzeby fizjoterapii. C3: Zdobycie wiedzy w zakresie zasad fizjoterapii neurologii oraz działań poprawiających możliwości funkcjonalne i zwiększające aktywność społeczną osób z uszkodzeniem układu nerwowego leczonych zachowawczo i chirurgicznie. C4: Uzyskanie umiejętności określania celów postępowania fizjoterapeutycznego zależnych od rodzaju patologii, leczenia i okresu chorobowego, a także deficytu neurologicznego i funkcjonalnego oraz potrzeb pacjenta i jego najbliższej rodziny. C5: Uzyskanie umiejętności praktycznych wyboru i zastosowania podstawowych zabiegów fizjoterapeutycznych (kinezyterapia, fizykoterapia, masaż) u osób z uszkodzeniem układu nerwowego zgodnie z rodzajem patologii, sposobem leczenia i okresem chorobowym. W odniesieniu do: ZAKŁADANE EFPTY KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU /P/ efektów efektów kształcenia kształcenia kierunku /K/ obszaru nauk/M/ Wymienia zespoły neurologiczne oraz deficyty neurologiczne i klasyfikuje oraz charakteryzuje rodzaj uszkodzenia. Nazywa oraz charakteryzuje deficyty neurologiczne w najczęstszych uszkodzeniach układu nerwowego. Nazywa i opisuje testy i oceny podmiotowego i przedmiotowego badania klinicznego w zakresie neurologii. Wybiera testy kliniczne oraz interpretuje wynik badania. Prognozuje przebieg badania klinicznego dla potrzeb postępowania fizjoterapeutycznego. Wymienia i rozumie zasady fizjoterapii w neurologii. Definiuje i uzasadnia strategie postępowania fizjoterapeutycznego. Rozumie i uzasadnia cele postępowania fizjoterapeutycznego. Wymienia i opisuje zabiegi fizjoterapeutyczne wykorzystywane w fizjoterapii neurologicznej. Przewiduje efekty zastosowania wybranych metod i technik fizjoterapeutycznych. Wymienia i opisuje przeciwwskazania do postępowania fizjoterapeutycznego i środki ostrożności zależne od rodzaju patologii, sposobu leczenia i okresu chorobowego. Wymienia elementy i opisuje przebieg pionizacji osób z uszkodzeniem układu nerwowego oraz uzasadnia zgodnie z rodzajem patologii, leczeniem i okresem chorobowym. K_W12, K_W13,K_W19, K_W20, M1_W02, M1_W03 K_W17, K_W18 M1_W03 K_W24, K_W49, K_W51 M1_W04, M1_W10 K_W05, K_W06, K_W07 K_W31, K_W33, K_W34 K_W41, K_W42, K_W48 M1_W01, M1_W07 M1_W08, M1_W10 K_W05, K_W14, K_W35, K_W36 M1_W01, M1_W03, M1_W07 Potrafi scharakteryzować rodzaj patologii oraz okres chorobowy. Potrafi przeprowadzić charakterystykę deficytu neurologicznego i prognozować ich wpływ na różne aspekty codziennego funkcjonowania. Potrafi dobrać testy kliniczne do deficytu neurologicznego oraz rodzaju patologii i wyciągnąć wnioski ukierunkowane na postępowanie fizjoterapeutyczne. Potrafi wykonać ocenę neurologiczną dla potrzeb fizjoterapii w neurologii. Potrafi zinterpretować wynik badania i wyciągnąć wnioski dla potrzeb fizjoterapii neurologicznej. Potrafi dokumentować wynik badania podmiotowoprzedmiotowego dla potrzeb fizjoterapii neurologicznej. Potrafi postawić cel postępowania fizjoterapeutycznego z uwzględnieniem celów krótko- i długoterminowych. Potrafi wybrać metodę i technikę fizjoterapeutyczną w zależności od postawionych celów i deficytów neurologicznych i zaplanować przebieg postępowania fizjoterapeutycznego. Potrafi wykonać podstawowe ćwiczenia i zabiegi w zaplanowanym postępowaniu fizjoterapeutycznym w zależności od rodzaju patologii, leczenia i okresu chorobowego. Potrafi wybrać sposób pionizacji i ją przeprowadzić zgodnie z rodzajem patologii, leczeniem i okresem chorobowym, z uwzględnieniem zasad kompensacji K_U10 M1_U03 K_U17, K_U18 K_U24 M1_U05 M1_U08 K_U25 M1_U08 K_U07, K_U08, K_U19, K_U23 K-U12, K_U16 M1_U02 M1_U05 M1_U07 M1_U03 M1_U04 K_U19, K_U23 M1_U05 Kompet encji personal nospołeczn ych P-K1 P-K2 P-K3 P-K4 Treści kształcenia TK_1 TK_2 TK_3 TK_4 TK_5 sterowanej. Potrafi ocenić wpływ zaplanowanych zabiegów na wydolność układu krążeniowego i oddechowego oraz na ogólny stan neurologiczny i neurochirurgiczny. Wykazuje zrozumienie dla ciężkości uszkodzenia i powikłań. Potrafi zrozumieć i docenić potrzeby pacjenta i jego najbliższej rodziny. Rozumie potrzeby aktywności fizycznej i społecznej osób z uszkodzeniem układu nerwowego objętych postępowaniem fizjoterapeutycznym. Rozumie potrzebę i zasady reintegracji społecznej. Rozumie i akceptuje udział rodziny w procesie postępowania fizjoterapeutycznego. Szacuje, ocenia i monitoruje oraz modyfikuje postępowanie fizjoterapeutyczne. Przestrzega obowiązujące zasady etyczne. Przestrzega zasad bezpieczeństwa pracy podczas pobytu w placówce służby zdrowia, stosuje zasady bezpiecznego i prawidłowego używania sprzętu fizjoterapeutycznego. Umiejętnie współpracuje z zespołem leczniczym oraz z rodziną pacjenta. Omawia, dyskutuje i rozwiązuje problemy fizjoterapeutyczne w zespole leczącym. Organizuje swoje miejsce pracy w zależności od przebiegu i rodzaju postępowania fizjoterapeutycznego. Treści kształcenia M1_U07 K_K02, K_K04, K_K09, K_K10 K_K14 K_K02, K_K04 M1_K03 M1_K05 M1_K06 M1_K02, M1_K03 K_K12, K_K13, K_K15 M1_K06, M1_K07 K_K08, K_K09 M1_K04 M1_K05 Lokalizacja i objawy uszkodzenia neuronu ruchowego obwodowego i ośrodkowego. Lokalizacja i objawy uszkodzenia układu odpowiedzialnego za koordynację ruchową. Lokalizacja i objawy uszkodzenia układu informacyjno-poznawczego. Ważniejsze zaburzenia układowo-zespołowe – objawy. Podstawowe objawy oraz przebieg uszkodzenia: choroby naczyniowe mózgu (udary), urazy czaszkowo-mózgowe, guzy ośrodkowego układu nerwowego, uszkodzenia nerwów obwodowych (polineuropatia), choroby układu pozapiramidowego (choroba Parkinsona), choroby demielinizacyjne (SM), zawroty głowy (obwodowe, ośrodkowe). Zabiegi neurochirurgiczne w obrębie jamy czaszki, zabiegi neurochirurgiczne w obrębie rdzenia kręgowego. Metody badania układu nerwowego oraz badania pomocnicze w neurologii. Zasady fizjoterapii w neurologii. Cele fizjoterapii w neurologii. Mechanizm funkcjonalny OUN. Kontrola motoryczna. Plastyczność mózgu. Organizacja i reorganizacja kory mózgowej. Neurorehabilitacja a plastyczność mózgu. Utrata funkcji a procesy samonaprawcze. Zasady plastyczności układu nerwowego w rehabilitacji (EBP – Praktyka oparta na faktach). Postępowanie fizjoterapeutyczne: po udarze mózgu, w SM, w chorobie Parkinsona, po uszkodzeniach i urazach rdzenia kręgowego, w polineuropatii oraz w uszkodzeniach nerwów obwodowych. Fizjoterapia w zaburzeniach równowagi oraz w zawrotach głowy układowych i nieukladowych. Fizjoterapia po zabiegach operacyjnych w obrębie jamy czaszki. Fizjoterapia po zabiegach operacyjnych w obrębie rdzenia kręgowego. Fizjoterapia w zaburzeniach napięcia mięśniowego. Zasady pionizacji funkcjonalnej. Sposoby kompensacji podczas pionizacji i zmiany pozycji. Mechanizm kontroli postawy. Stabilność postawy, zaburzenia stabilności postawy, strategie kontroli postawy. Strategie ruchowe w terapii funkcjonalnej. Reedukacja chodu. Odniesienie do efektów kształcenia P-W1, P_U1, P_K1 P_W2, P_U2, P_K2 P_W3, P_U3, P_K2 P_W4, P_U4, P_K1, P_K2, P_K3, P_K4 P_W4, P_W5, P_U4, P_U5, P_K1, P_K2, P_K3, P_K4 Treści kształcenia Forma prowadzenia zajęć Metody prowadzenia zajęć Liczba godz. TK_1 wykład ćwiczenia Prezentacja multimedialna, plansze, filmowe prezentacje, dyskusja studium przypadku, pokaz, prezentacja multimedialna i filmowa, studium złożonych przypadków, obserwacja, weryfikacja wiedzy adekwatnej do realizowanego tematu, dyskusja 12 8 Efekty Kształcenia przedmiotu P-W1 P_U1, P_K1 Prezentacja multimedialna, plansze, filmowe prezentacje, dyskusja studium przypadku, pokaz, prezentacja multimedialna i filmowa, studium złożonych przypadków, obserwacja, weryfikacja wiedzy adekwatnej do realizowanego tematu, dyskusja, pokaz badania, interpretacja wyników ocen klinicznych, odgrywanie ról, samodzielna nauka, zajęcia praktyczne w zakresie badania podmiotowo-przedmiotowego, dokumentowanie wyników badań 3 7 P_W2 P_U2, P_K2 Prezentacja multimedialna, filmowe prezentacje, realizacja projektów indywidualnych i grupowych studentów, dyskusja studium przypadku, pokaz, prezentacja multimedialna i filmowa, studium złożonych przypadków, obserwacja, weryfikacja wiedzy adekwatnej do realizowanego tematu, dyskusja, pokaz i samodzielne badanie pacjenta z uszkodzeniem układu nerwowego (w tym symulacja), odgrywanie ról, interpretacja wyników ocen klinicznych, burza mózgów, 8 Prezentacja multimedialna, filmowa prezentacja, realizacja projektów indywidualnych i grupowych studentów, dyskusja studium przypadku, pokaz, prezentacja multimedialna i filmowa, studium złożonych przypadków, obserwacja, weryfikacja wiedzy adekwatnej do realizowanego tematu, dyskusja, pokaz i samodzielne badanie pacjenta z uszkodzeniem układu nerwowego, interpretacja wyników ocen klinicznych, burza mózgów, planowanie postępowania usprawniającego, pokaz stosowanych metod i technik w postępowaniu usprawniającym odgrywanie ról, samodzielna nauka, samodzielne zajęcia praktyczne (indywidualne, grupowe) pod kontrolą prowadzącego, dokumentowanie wyników badań klinicznych, monitorowania terapii i oceny efektów terapii 4 TK_2 TK_3 inne wykład ćwiczenia inne wykład ćwiczenia TK_4 inne wykład ćwiczenia TK_5 inne wykład Prezentacja multimedialna, filmowa prezentacja, realizacja projektów 5 30 3 P_W3 P_U3, P_K2 P_W4 P_U4, P_K1, P_K2, P_K3, P_K4 P_W4, P_W5 ćwiczenia indywidualnych i grupowych studentów, dyskusja studium przypadku, pokaz, prezentacja multimedialna i filmowa, studium złożonych przypadków, obserwacja, weryfikacja wiedzy adekwatnej do realizowanego tematu, dyskusja, pokaz i samodzielne badanie pacjenta z uszkodzeniem układu nerwowego, interpretacja wyników ocen klinicznych, burza mózgów, samodzielne zajęcia praktyczne (indywidualne, grupowe) pod kontrolą prowadzącego, dokumentowanie wyników badań klinicznych, monitorowania terapii i oceny efektów terapii 10 P_U4, P_U5, P_K1, P_K2, P_K3, P_K4 inne Efekty kształcenia dla przedmiotu P_W1 P_W2 P_W3 P_W4 P_W5 Kryterium oceny efektów P_U1 P_U2 P_U3 P_U4 P_U5 Typy/metody oceniania Treści kształcenia Przedmiotu TK_1, TK_2, TK_3, TK_4, TK_5 TK_2, TK_3, TK_4, TK_5 Typy / metody oceniania oraz kryteria oceny Egzamin pisemny – testowy (40 pytań zamkniętych) Oceny: 95-100% prawidłowych odpowiedzi - 5,0 75-94% prawidłowych odpowiedzi - 4,0 65-74% prawidłowych odpowiedzi - 3,0 > 65% prawidłowych odpowiedzi - 2,0 Sprawdzian umiejętności zaliczenie praktyczne (obserwacja wykonawstwa),realizacja zleconego zadania 5,0 – na ocenę bardzo dobrą student aktywnie uczestniczy w zajęciach, czynnie bierze udział w planowaniu postępowania fizjoterapeutycznego, samodzielnie formułuje wnioski oraz szacuje efekty terapeutyczne, a także przestrzega zasad bezpieczeństwa pracy z pacjentem. Uczęszcza na wszystkie zajęcia, do których jest wzorowo przygotowany i uzyskuje najwyższe oceny z treści programowych realizowanych w poszczególnych blokach tematycznych. Wzorowo wykonuje powierzone mu zadania. 4,0 – na ocenę dobrą student aktywnie uczestniczy w zajęciach, z niewielką pomocą prowadzącego potrafi włączyć się w planowanie postępowania fizjoterapeutycznego oraz formułuje wnioski i przestrzega zasad bezpieczeństwa pracy z pacjentem. Uczęszcza na wszystkie zajęcia (w razie nieobecności dysponuje odpowiednim usprawiedliwieniem), do których jest przygotowany i uzyskuje 60% najwyższych ocen z treści programowych realizowanych w poszczególnych blokach tematycznych. Dobrze wykonuje powierzone mu zadania. 3,0 – na ocenę dostateczną student uczestniczy w zajęciach, potrafi dyskutować na temat zaplanowanego postępowania fizjoterapeutycznego, formułuje wnioski wymagające korekty ze strony prowadzącego. Przestrzega zasad bezpieczeństwa pracy z pacjentem. Uczęszcza na wszystkie zajęcia (w razie nieobecności dysponuje odpowiednim usprawiedliwieniem), do których jest przygotowany i uzyskuje pozytywne oceny z treści programowych realizowanych w poszczególnych blokach tematycznych. Miernie wykonuje powierzone mu zadania. 2,0 – na ocenę niedostateczną student biernie uczestniczy w zajęciach, nie potrafi wziąć udziału w planowaniu postępowania fizjoterapeutycznego i niepoprawnie formułuje wnioski i większość wymaga korekty ze strony prowadzącego. Student nie przestrzega zasad bezpieczeństwa pracy z pacjentem. Uczestniczy nieregularnie w zajęciach, nie jest do nich przygotowany i uzyskuje negatywne oceny z treści programowych realizowanych w poszczególnych blokach tematycznych. Często nie potrafi wykonać powierzonych mu zadań. -Ustalenie oceny końcowej odbędzie się na podstawie ocen cząstkowych otrzymanych przez studenta w czasie trwania zajęć i obecności na zajęciach. -W przypadku nieobecności obowiązkowe jest odrobienie zajęć z inną grupą zgodnie z zasadami zaliczania przedmiotu. -Jest możliwość uzyskania oceny 4,5 oraz 3,5, pod warunkiem spełnienia kryteriów, nieznacznie przewyższających wymogi - odpowiednio na ocenę 4,0 oraz 3,0. Kryterium oceny efektów P_K1 P_K2 P_K3 P_K4 P_K5 Kryterium oceny efektów Kryterium końcowej oceny efektów kształcenia przedmiotu Piśmiennictwo podstawowe Piśmiennictwo uzupełniające TK_2, TK_3, TK_4, TK_5 Ocena prowadzącego i studentów 5,0 – Student jest odpowiedzialny, otwarty, komunikatywny i wykazuje zrozumienie dla potrzeb osoby chorej. Pełni funkcję koordynatora zadań zespołowych, przyjmując odpowiedzialność za grupę w kontakcie z personelem placówki medycznej. Potrafi pracować samodzielnie oraz w zespole z uwzględnieniem zasad etycznych. Potrafi współpracować w zespole medycznym, wykazuje szacunek dla drugiego człowieka. Potrafi motywować pacjenta do pracy. 4,0 – Student jest otwarty, komunikatywny i wykazuje zrozumienie dla potrzeb osoby chorej. Przyjmuje odpowiedzialność za swoje działania w kontakcie z personelem placówki medycznej. W większości przypadków potrafi pracować samodzielnie oraz w zespole z uwzględnieniem zasad etycznych. Potrafi współpracować w zespole medycznym, wykazuje szacunek dla drugiego człowieka. 3,0 – Student jest odpowiedzialny za swoje działania w kontakcie z personelem placówki medycznej. W większości przypadków potrafi pracować samodzielnie oraz w zespole z uwzględnieniem zasad etycznych. 2,0 – Student nie wykazuje zrozumienia dla potrzeb osoby chorej. Jest nieodpowiedzialny w kontaktach z personelem placówki medycznej. Nie potrafi pracować samodzielnie oraz w zespole. Postępuje nieetycznie. -Jest możliwość uzyskania oceny 4,5 oraz 3,5, pod warunkiem spełnienia kryteriów, nieznacznie przewyższających wymogi odpowiednio na ocenę 4,0 oraz 3,0. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu końcowego z przedmiotu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń na ocenę, na którą składa się 2/3 oceny z umiejętności oraz 1/3 oceny z kompetencji personalno-społecznych. Pozytywna ocena z egzaminu Wykaz zalecanego piśmiennictwa: -Podstawy kliniczne neurologii. Mazur R., Kozubski W., Prusiński A., PZWL -Fizjoterapia w rehabilitacji neurologicznej. Sheila Lennon, Maria Stokes. Red. Kwolek A. Elsevier 2009. -Badanie neurologiczne - to proste! Fuller Geraint, PZWL -Rehabilitacja w chorobie Parkinsona. Fries Wolfgang, Liebenstund Ingeborg, Kraków 2002. -Rehabilitacja po udarze mózgu. Laidler P. PZWL -Rehabilitacja Medyczna, pod red. Kwolka A. Urban & Partner Wrocław, 2002, T. I,II. -Spastyczność – od patologii do leczenia. Sławek J., Gdańsk, 2007. -Rehabilitacja w chirurgii. Woźniewski M., Kołodziej J. – red. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006. -Rehabilitacja w onkologii. Woźniewski M., Kornafel J. – red. Elsevier, 2010. - Neurologia i neurochirurgia. Kenneth W. Lindsay, red. W. Kozubski, Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2006. -Klinimetria w udarach. Opara J. AWF Katowice, 2005. -Rehabilitacja. Podręcznik dla studentów medycyny. Red. - Wrzosek Z., Bolanowski J. AM Wrocław, 2008 -Schorzenia i urazy kręgosłupa. Kiwerski J., PZWL -Kompendium rehabilitacji i fizjoterapii. Kinalski R. Urban & Partner Wrocław, 2002. -Neurofizjologia kliniczna dla neurorehabilitacji. Podręcznik dla studentów i absolwentów wydziałów fizjoterapii. Kinalski R. MedPharm, Wrocław 2009 -Usprawnianie po udarze mózgu. Poradnik dla terapeutów i pracowników podstawowej opieki zdrowotnej. Przekład Cieślar-Kotfel A. ELIPSA-JAIM s.c. Kraków 2005. Dr hab. Małgorzata Mraz, prof. nadzw Osoba odpowiedzialna za program przedmiotu podpis …………………………………….. Kierownik Jednostki Organizacyjnej pieczęć/podpis …………………………………………………. Dziekan Wydziału pieczęć/podpis