Przeszczep nerki

PRZESZCZEPIENIE
NERKI
Historia
1902 - Opracowanie
techniki zespoleń
naczyniowych i
eksperymentalnego
przeszczepiania
nerek u zwierząt
1912 - Nagroda Nobla
Alexis Carrel
Dr Alexis Carrel
Nagroda Nobla, 1912
Kolff, 1945
Voronoy, 1933
Historia
Jurij Voronoy
1933 – Pierwszy
allogeniczny
przeszczep nerki
z zespoleniem do
naczyń udowych
Historia
1953 - Pierwsze udane
przeszczepienie
nerki między
dwoma
jednojajowymi
bliźniętami
Peter Bend Brigham
Hospital, Boston
Joseph Murray
1991 - Nagroda Nobla
(wraz z J. Merrill)
Pierwsze udane
przeszczepienie nerki
u monozygotycznych
bliźniąt
Boston, 1954
Historia
Prof. Jan Nielubowicz
Prof. Tadeusz Orłowski
Historia
26 styczeń 1966 – Pierwsza udana
transplantacja nerki w
Polsce
Biorca:
Danuta M. - 18-letnia
uczennica szkoły
pielęgniarskiej
WYNIKI TRANSPLANTACJI
Najdłuższe odnotowane w świecie przeżycia
przeszczepionych narządów

Nerka
-
33 lata

Wątroba
-
26 lat

Serce
-
22 lata

Trzustka
-
18 lat

Płuco i serce
-
13 lat

Płuco (pojedyncze) -

Płuca (oba)
-
5 lat
9 lat
Przeszczepianie narządów w Polsce
Szczecin
1987 - pierwsze przeszczepienie
trzustki
1989 - pierwsze przeszczepienie
wątroby
Warszawa
1966 - pierwsze przeszczepienie nerki
Zabrze
1985 - pierwsze przeszczepienie serca
Ośrodki przeszczepiające nerki
Gdańsk
Szczecin
Bydgoszcz
Białystok
Łącznie
Poznań
Wrocław
Warszawa
Łódź
Lublin
Bytom
Katowice
Kraków
• w Polsce (‘2002)
8725
• w świecie (‘98)
447 tys.
Technika pobrania wielonarządowego
Zmarli dawcy narządów
2 nerki
serce
trzustka
wątroba
2 płuca
jelito
TKANKI: rogówki, powięzie, zastawki serca, kości,
naczynia
Pobranie nerek
Przeszczepianie nerek w Europie w
przeliczeniu
na 1 mln mieszkańców
51
Hiszpania
43
Belgia
49
Austria
31
Eurotransplant
24
Polska
29
Holandia
28
Niemcy
0
10
20
30
40
50
60
Liczba zmarłych dawców w Europie w
przeliczeniu na 1 mln mieszkańców
34
Hiszpania
26
Belgia
24
Austria
Eurotransplant
14
Polska
12,68
12,6
Holandia
12
Niemcy
0
10
20
30
40
JEDNOCZASOWE
PRZESZCZEPIENIE
NERKI I TRZUSTKI
NASTĘPSTWA CUKRZYCY
CHORZY Z CUKRZYCĄ INSULINOZALEŻNĄ
 5 x CZĘŚCIEJ ŚLEPOTA
 17 x CZĘŚCIEJ CHOROBY NEREK
 5 x CZĘŚCIEJ ZMIANY MARTWICZE
W OBRĘBIE KK DOLNYCH
 2 x CZĘŚCIEJ CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA
 SPODZIEWANA DŁUGOŚĆ ŻYCIA O 30% KRÓTSZA
W STOSUNKU DO OGÓLNEJ POPULACJI
PRZESZCZEPIENIE SAMEJ TRZUSTKI
(PRZED LUB PO PRZESZCZEPIENIU NERKI)
BARDZO RZADKO. NIEZWYKLE OSTROŻNE
WSKAZANIA
BARDZO ZNACZNEGO STOPNIA PROBLEMY
TERAPEUTYCZNE
CHWIEJNA CUKRZYCA
NIESPODZIEWANE NAPADY HIPOGLIKEMII
OPORNOŚĆ NA INSULINĘ
WYBÓR BIORCÓW
JEDNOCZASOWE PRZESZCZEPIENIE NERKI
I TRZUSTKI
SCHYŁKOWA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK
W PRZEBIEGU NEFROPATII CUKRZYCOWEJ
Wahania stężenia cukru we krwi
Postępujące powikłania cukrzycy
PIERWSZE W ŚWIECIE
PRZESZCZEPIENIE TRZUSTKI
17 GRUDNIA 1966
W.D.KELLY, R.C. LILLEHEI
UNIWERSYTET MINNESOTA
PRZESZCZEPIANIE TRZUSTKI
dane z rejestru światowego
1987 – próba przeszczepienia
trzustki
w Szczecinie, prof.S
Zieliński
LUTY 1988 – PIERWSZE UDANE
PRZESZCZEPIENIE TRZUSTKI W POLSCE,
PROF. J. SZMIDT Z ZESPOŁEM,
CSK Banacha Warszawa
KWIECIEŃ 1988,
PROF. W. ROWIŃSKI, PROF. J.
WAŁASZEWSKI, PSK Nr 1 Warszawa ul.
Nowogrodzka 59
KRYTERIA DOBORU DAWCÓW
 bez nzk w wywiadzie
 wiek do 40 rż
 czas pobytu w OIOT do 7 dni
 dawka dopaminy – ± 3 µg/kg/min
 wydzielanie moczu – ± 100 ml/h
 bez zaburzeń biochemicznych
UNACZYNIENIE TĘTNICZE TRZUSTKI
UNACZYNIENIE TĘTNICZE TRZUSTKI
UNACZYNIENIE ŻYLNE TRZUSTKI
UNACZYNIENIE ŻYLNE TRZUSTKI
POBRANIE TRZUSTKI
REKONSTRUKCJA NACZYŃ
RODZAJE PRZESZCZEPIENIA TRZUSTKI
RODZAJE PRZESZCZEPIENIA TRZUSTKI
RODZAJE PRZESZCZEPIENIA TRZUSTKI
RODZAJE PRZESZCZEPIENIA TRZUSTKI
POWIKŁANIA
około 35-40%
 ZAKRZEPICA NACZYŃ
 ZAKAŻENIE
 PRZECIEK ( WCZESNY / PÓŹNY)
ZESPOLENIE DWUNASTNICZOPĘCHERZOWE
JELITOWE
ZUM
KRWAWIENIE Z P.P.
URETHRITIS
KRWIOMOCZ
CZĘSTOŚĆ KONWERSJI ZESPOLENIA
PĘCHERZOWEGO NA JELITOWE
Powikłania chirurgiczne
Zakrzepica naczyń
Krwawienie
Przetoka moczowa
Przetoka jelitowa
Ropień wewnątrzotrzewnowy
Ropień trzustki
Zapalenie trzustki
IMMUNOSUPRESJA
 Trójlekowa - sekwencyjna
 Przeciwciała / CyA + AZA + sterydy
 Przeciwciała / CyA + MMF + sterydy
 Trójlekowa
 FK506 + MMF + sterydy
 FK506 + MMF + sterydy + BM- 3-6x108/Kg iv
 Czterolekowa
 Przeciwciała + CyA + AZA + sterydy
CZĘSTOŚĆ ODRZUCANIA PRZESZCZEPU
TRZUSTKI
Wyniki przeszczepiania
WYNIKI
PRZESZCZEPIANIA
Przeżycie przeszczep / biorca
1 miesiąc
1 rok
3 lata
NERKI
96/99%
90.5/95%
79/90.5%
WĄTROBY
90/94%
79.8/85.5%
69/76%
SERCA
92/92%
84.0/84%
77/77%
TRZUSTKI
90/98%
82/94%
75/90%
I NERKI
96/98%
91/94%
82/90%
PŁUCA
89/90%
75/76%
54/54%
JELITA
87/87%
46/82%
45/50%
(UNOS 2000)
WPŁYW PRZESZCZEPIENIA TRZUSTKI
NA POWIKŁANIA CUKRZYCY
 RETINOPATIA
PTx > 4 lat
stabilizacja (to samo DCCT)
 MIKROANGIOPATIA
PTx  przepływ skórny i termoregulacja
 NEFROPATIA
PTx zapobiega nawrotowi nefropatii cukrzycowej
w nerce przeszczepionej
 NEUROPATIA SOMATYCZNA
PTx - poprawa (czuciowe i ruchowe przewodnictwo
nerwowe)
WPŁYW PRZESZCZEPIENIA TRZUSTKI
NA POWIKŁANIA CUKRZYCY
 NEUROPATIA AUTONOMICZNA
PTx – poprawa
 CZYNNOŚĆ UKŁADU KRĄŻENIA
PTx – poprawa echokardiograficzna
 MAKROANGIOPATIA
Ryzyko chorób układu krążenia
Metabolizm lipidów  HDL ( LDL HDL )
 JAKOŚĆ ŻYCIA 
DIAGNOSTYKA ODRZUCANIA
1. CZYNNOŚĆ NERKI
2. AMYLAZA W MOCZU 
3. BIOPSJA
ODRZUCANIE PRZEWLEKŁE
0
Prawidłowa trzustka
C I Nieznaczne odrzucanie przewlekłe
C II Minimalne
CIII Umiarkowane (atrofia >50%)
CIV Ciężkie (włóknienie)
NIEZALEŻNE WSKAŹNIKI
ODRZUCANIA TRZUSTKI
WSKAŹNIK
CZUŁOŚĆ SWOISTOŚĆ
PROBLEM
Zawartość
cukru we krwi
Nie
Tak
Objaw późny
Wydzielanie
insuliny
Tak
Tak
Rzadko wykonywane
codziennie
Peptyd C
Nie
Tak
Objaw późny
Amylaza w
surowicy
Nie
Nie
Jedynie niewielki wzrost
Tak
Wpływ głodzenia i
objętości wydalanego
moczu
Amylaza w
moczu
Nie
POWIKŁANIA CHIRURGICZNE
POWIKŁANIE
ZAKRZEP TĘTNICZY
ZAKRZEP ŻYLNY
ZAPALENIE TRZUSTKI
CZAS PO
PRZESZCZEPIENIU
OBJAWY
1 dzień - tydzień
cukru
amylazy w surowicy
1 dzień - tydzień
cukru
amylazy w surowicy
bolesność przeszczepu
1-2 tygodnie
amylazy w surowicy
Bolesność przeszczepu
czynność endokrynna b.z.
PRZECIEK Z ZESPOLENIA
2 – 6 tygodni
PRZETOKA MOCZOWA
ROPIEŃ
WEWNĄTRZOTRZEWNOWY
ROPIEŃ TRZUSTKI
6 – 10 tygodni
gorączka, leukocytoza,
bolesność przeszczepu
gorączka, leukocytoza
bolesność przeszczepu
? Objawy brzuszne
ZESPOLENIA NACZYNIOWE
ZAPOBIEGANIE ZAKRZEPICY
Przetoka a-v
Calne (1980)
“Podwójne”
Merkel (1967) a-a
v-v
Dickerman (1975) v-v
Collin (1978) a-a
Vanek (1984) a-a
Agnes (1986) a-a
v-v
Szmidt (1987) a-a
v-v