Europejski Komitet ds. Oznaczania Lekowrażliwości (EUCAST) Tabele interpretacji wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących (MIC) oraz wielkości stref zahamowania wzrostu Wersja 3.1, obowiązująca od 11 lutego 2013 Polskie tłumaczenie pod red. prof. dr hab. n. med. Walerii Hryniewicz Spis treści Przedmowa do polskiego tłumaczenia wersja 3.1 Wprowadzenie Zmiany Enterobacteriaceae Pseudomonas spp. Stenotrophomonas maltophilia Acinetobacter spp. Staphylococcus spp. Enterococcus spp. Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Streptococcus pneumoniae Streptococcus spp. grupa viridans Haemophilus influenzae Moraxella catarrhalis Neisseria gonorrhoeae Neisseria meningitidis Beztlenowe bakterie Gram-dodatnie Clostridium difficile Beztlenowe bakterie Gram-ujemne Helicobacter pylori Listeria monocytogenes Pasteurella multocida Campylobacter jejuni i coli PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów Strona I II IV 1 11 17 18 24 36 45 54 63 70 79 86 91 96 101 103 108 11 112 114 116 Cytowanie dokumentu: „European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing. Breakpoints tables for interpretation of MICs and zones diameters. Version 3.1, 2013. http://www.eucast.org. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 PRZEDMOWA DO POLSKIEGO TŁUMACZENIA Dokument “Europejski Komitet ds. Oznaczania Lekowrażliwości (EUCAST). Tabele interpretacji wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących (MIC) oraz wielkości stref zahamowania wzrostu. Wersja 3.1, obowiazująca od 11 lutego 2013” jest polskim tłumaczeniem dokumentu „European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing Breakpoint tables for interpretation of MICs and zone diameters. Version 3.1, valid from 201302-11”, opublikowanego w dniu 11.02.2013 na stonie internetowej EUCAST www.eucast.org. Zawiera on aktualne, obowiązujące w 2013 roku zalecenia EUCAST interpretacji wyników oznaczania lekowrażliwości drobnoustrojów. Niniejszy dokument zastępuje dokument “Europejski Komitet ds. Oznaczania Lekowrażliwości (EUCAST). Tabele interpretacji wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących (MIC) oraz wielkości stref zahamowania wzrostu. Wersja 2.0, obowiązująca od 1 stycznia 2012”, który w polskim tłumaczeniu ukazał się w kwietniu 2012 roku na stronie internetowej Krajowego Ośrodka Referencyjnego ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów www.korld.edu.pl oraz w zakładce Konsultanta Krajowego w dziedzinie mikrobiologii lekarskiej na stronie internetowej Centralnego Ośrodka Badań Jakości w Diagnostyce Mikrobiologicznej www.polmikro.edu.pl. Zalecenia EUCAST zawarte w tabelach interpretacji wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących (MIC) oraz wielkości stref zahamowania wzrostu wersja 3.1 należy stosować w Polsce od dnia 1 maja 2013 roku. W opracowaniu polskiego tłumaczenia brali udział członkowie Zespołu ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST, którym bardzo dziękuję za zaangażowanie w przygotowanie tego dokumentu. prof. dr hab. n. med. Waleria Hryniewicz Konsultant Krajowy w dziedzinie mikrobiologii lekarskiej I Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Europejski Komitet ds. Oznaczania Lekowrażliwości (EUCAST) Tabele interpretacji wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących (MIC) oraz wielkości stref zahamowania wzrostu Wersja 3.1, obowiązujaca od 11 lutego 2013 Wprowadzenie 1. Tabele EUCAST zawierają kliniczne wartości graniczne minimalnych stężeń hamujących MIC (opracowane w latach 2002-2012) oraz odpowiadające im wielkości stref zahamowania wzrostu. W tabelach wartości granicznych EUCAST wersja 3.1 poprawiono błędy redakcyjne, wprowadzono wyjaśnienia oraz wartości graniczne dla nowych grup i gatunków drobnoustrojów, dokonano przeglądu i skorygowano wartości MIC oraz zaktualizowano wielkości stref zahamowania wzrostu. Wszystkie zmiany zaznaczono kolorem jasnożółtym. 2. Wartości graniczne PK/PD (niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów) podano w osobnych tabelach na końcu opracowania. 3. Komentarze oznaczone numerem odnoszą się do wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących MIC. Komentarze oznaczone literą odnoszą się do wartości granicznych stref zahamowania wzrostu drobnoustrojów w metodzie dyfuzyjno- krążkowej. 4. W oryginale dokumetu w wersji angielskojęzycznej, dostępnym na stronie internetowej EUCAST www.eucast.org, kolorem niebieskim oznaczono nazwy antybiotyków, dla których opracowano charakterystykę leku (dokument RD, ang. rational documents). Oznaczone kolorem wartości graniczne minimalnych stężeń hamujących oraz wartości graniczne stref zahamowania wzrostu drobnoustrojów w metodzie dyfuzyjno-krążkowej mają połączenie do baz EUCAST odpowiednio rozkładów wartości MIC oraz rozkładu wielkości stref zahamowania wzrostu dla poszczególnych gatunków drobnoustrojów. 5. Na stronie internetowej EUCAST jest dostępna niezabezpieczona wersja dokumentu w formacie arkusza Excel, w której w zależności od lokalnych uwarunkowań możliwe jest wprowadzenie modyfikacji dokumentu. Zawartość pojedynczych komórek w arkuszu nie może być zmieniona. Schowanie wiersza jest możliwe przez zaznaczenie numeru wiersza klikając na prawy klawisz myszy i wybranie funkcji „ukryj”. Schowanie kolumny jest możliwe przez zaznaczenie numeru kolumny klikając na prawy klawisz myszy i wybranie funkcji „ukryj”. 6. Dla drobnoustrojów, dla których szczepy dzikie charakteryzują się wartościami MIC klasyfikującymi je do kategorii „średniowrażliwy” (tzn. nie są spotykane szczepy w pełni wrażliwe), w metodzie dyfuzyjno-krążkowej przyjęto arbitralnie wielkość strefy zahamowania wzrostu dla kategorii „wrażliwy” S≥50 mm, czyli wykraczającą poza skalę, aby zapewnić, że szczepy dzikie wykazujące wielkość strefy zahamowania wzrostu wokół krążka w przedziale pomiędzy 50 mm a wartość graniczna dla kategorii „oporny”, będą klasyfikowane jako „średniowrażliwy”. II Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 7. W celu uproszczenia tabel z wartościami granicznymi EUCAST, w tabelach nie umieszczono kolumn dla kategorii „średniowrażliwy”. Np. jeśli wartość graniczna MIC dla kategorii wrażliwy S≤1 mg/L i dla kategorii „oporny” R>8 mg/L, to kategoria „średniowrażliwy” zawiera szczepy o wartościach MIC w zakresie 2 – 8 mg/L (czyli w zakresie od >1 do ≤8); w przypadku wielkości stref zahamowania wzrostu kategoria „wrażliwy” S≥22 mm, a kategoria „oporny” R<18 mm to kategoria „średniowrażliwy” zawiera się w przedziale 18-21 mm. 8. W przypadku oznaczania wrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową na trimetoprim-sulfametoksazol dla Stenotrophomonas maltophilia, na penicylinę benzylową dla Staphylococcus aureus oraz na wankomycynę dla enterokoków niezbędne jest stosowanie odpowiednich reguł odczytu, aby prawidłowo zinterpretować wynik testu. W celu ułatwienia interpretacji wyniku na końcu odpowiednich rozdziałów z tabelami wartości granicznych zamieszczono zdjęcia prezentujące prawidłowy odczyt wielkości stref zahamowania wzrostu. Ogólne i szczegółowe zasady odczytu wyników w oznaczaniu lekowrażliwosci metodą dyfuzyjno-krążkową są zamieszczone w dokumencie „EUCAST Reading Guide” (strona internetowa www.eucast.org ). 9. Dla cefuroksymu i fosfomycyny zamieszczono wartości graniczne dla formy parenteralnej i doustnej leku. Skróty i definicje: „–‘’ oznacza, iż nie zaleca się oznaczania lekowrażliwości, gdyż lek wykazuje słabą aktywność wobec tej grupy drobnoustrojów. Izolaty mogą być raportowane jako oporne bez wykonania oznaczenia lekowrażliwości. „IE” oznacza, że istnieje zbyt mało dowodów potwierdzających, że lek wykazuje aktywność wobec tej grupy drobnoustrojów. W wyniku oznaczania lekowrażliwości możliwe jest podanie wartości MIC bez interpretacji jako wrażliwy, średniowrażliwy lub oporny. NA = nie dotyczy IP = w przygotowaniu S = wrażliwy R = oporny Komentarz do tłumaczenia polskiego: Wartość graniczną dla kategorii „wrażliwy” i „średniowrażliwy” (S/I) zaproponowano w oparciu o standardowe dawkowanie leku, natomiast wartość graniczną dla kategorii „średniowrażliwy” i „oporny” (I/R) w oparciu o maksymalną dawkę leku. (Źródło: EUCAST Standard Operating Procedure Harmonization of breakpoints for existing antimicrobial agents. EUCAST SOP 2.0, 26 September 2010; punkt 8.2). Umieszczanie na wynikach badań mikrobiologicznych informacji o dawkowaniu leków patrz: „Stanowisko Zespołu ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie informacji o dawkowaniu leków umieszczanych na wynikach badań mikrobiologicznych, 11 kwietnia 2012.”, strona internetowa Krajowego Ośrodka Referencyjnego ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów KORLD www.korld.edu.pl oraz strona internetowa Krajowego Konsultanta w dziedzinie mikrobiologii lekarskiej www.mikrobiologia.edu.pl III Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Europejski Komitet ds. Oznaczania Lekowrażliwości (EUCAST) Tabele interpretacji wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących (MIC) oraz wielkości stref zahamowania wzrostu Wersja 3.1, obowiązująca od 11 lutego 2013 Wersja 3.1, 2013-02-11 Haemophilus influenzae Zmiany (fragmenty zmienione, usunięte lub dodane) w stosunku do wersji 3.0 zaznaczono kolorem niebieskim • Dokonano przeglądu dodatkowej tabeli. Zdanie „Oznacz MIC leku rozważanego do terapii i interpretuj wynik zgodnie z odpowiednimi wartościami granicznymi” zmieniono na „Oznacz wrażliwość na antybiotyki β-laktamowe mające zastosowanie w terapii.” Wersja 3.0, 2013-01-01 Zmiany (fragmenty zmienione, usunięte lub dodane) w stosunku do wersji 2.0 zaznaczono kolorem jasnożółtym Wszystkie • • • • Enterobacteriaceae Dodano wartości graniczne: ceftarolina. Cefuroksym zmieniono na cefuroksym iv. Cefuroksym aksetyl zmieniono na cefuroksym forma doustna. Fosfomycyna-trometamol zmieniono na fosfomycyna forma doustna Wyjaśnienie dotyczące wielkości stref zahamowania wzrostu do krążków stosowanych w badaniach przesiewowych. Wartości graniczne dla kategorii oporny wyrażone jako wskazówki kiedy wymagane jest wykonanie dalszych badań • Wartości graniczne dla drobnoustrojów z niewielkim wyborem leków zamieszczono w tabelach dla grup antybiotyków • Dodano informacje o warunkach wykonania oznaczeń lekowrażliwosci dla drobnoustrojów, dla których nie stosuje się metody dyfuzyjno-krążkowej. • Dokonano przeglądu i zmieniono wartości graniczne: piperacylina, cefaleksyna i aztreonam (wielkość strefy). Pseudomonas spp. • Dokonano przeglądu i zmieniono komentarz: piperacylina-tazobaktam i tikarcylina-kwas klawulanowy (poprawiono błędy). Stenotrophomonas maltophilia • Dodano zdjęcia z przykładami odczytu wyniku oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową: trimetoprimsulfametoksazol. • W kolumnie z nazwą antybiotyku dodano wyjaśnienie dotyczące oznaczania wrażliwości na penicylinę benzylową. • W kolumnie z nazwą antybiotyku dodano wyjaśnienie dotyczące oznaczania wrażliwości S. saprophyticus na ampicylinę i cefoksytynę. • Dodano zdjęcia z przykładami odczytu wyniku oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową: S. aureus i penicylina benzylowa • Dokonano przeglądu i zmieniono komentarz: penicyliny (dodano S. saprophyticus), ampicylina, cefalosporyny (dodano ceftarolinę), cefoksytyna, ceftarolina (nowa), fluorochinolony (badanie przesiewowe z krążkiem z norfloksacyną) i linezolid. • Dodano informacje o warunkach inkubacji i sposobie odczytu wyniku dla oznaczania wrażliwości na glikopeptydy. • W kolumnie z nazwą antybiotyku dodano wyjaśnienie dotyczące oznaczania oporności na wysokie stężenie aminoglikozydów dla gentamycyny i streptomycyny. • Dokonano przeglądu i zmieniono wartości graniczne: amikacyna, netylmycyna i tobramycyna (IE zastąpiono przez uwagę). • Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: ampicylina, aminoglikozydy (wyjaśnienie dotyczące oporności wysokiego stopnia), teikoplanina (usunięto komentarz) i wankomycyna. • Dodano zdjęcia z przykładami odczytu wyniku oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową: wankomycyna. Staphylococcus spp. Enterococcus spp. IV Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wersja 3.0, 2013-01-01 Zmiany (fragmenty zmienione, usunięte lub dodane) w stosunku do wersji 2.0 zaznaczono kolorem jasnożółtym Streptococcus spp. grupy A, B, CiG Pasteurella multocida • Dokonano przeglądu i zmieniono wartości graniczne: telitromycyna i chloramfenikol (wielkości stref). • Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: fluorochinolony (badanie przesiewowe z krążkiem z norfloksacyną). • Ampicylina - usunięto wartości graniczne dla metody dyfuzyjno-krążkowej. Dokonano przeglądu i zmieniono wartości graniczne dla metody dyfuzyjno-krążkowej: ciprofloksacyna, lewofloksacyna, ofloksacyna, teikoplanina, telitromycyna i tetracyklina. • Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: penicyliny (kilka komentarzy odnoszących się do badania przesiewowego z krążkiem z oksacyliną), cefalosporyny komentarz A (dodano ceftarolinę oraz uaktualniono tekst dotyczący badania przesiewowego z krążkiem z oksacyliną), karbapenemy komentarz A (uaktualniono tekst dotyczący badania przesiewowego z krążkiem z oksacyliną), fluorochinolony (uaktualniono tekst dotyczący badania przesiewowego z krążkiem z norfloksacyną). • Dodano uzupełniającą tabelę z informacjami nt. interpretacji wyników badania przesiewowego z krążkiem z oksacyliną. • Dokonano przeglądu i zmieniono wartości graniczne: karbapenemy (wartości graniczne dla metody dyfuzyjno-krążkowej zastąpiono komentarzem. • Zmieniono komentarze: penicylina benzylowa (badanie przesiewowe, cefalosporyny komentarz A, karbapenemy komentarz A (powiązane z badaniem przesiewowym z krążkiem z penicyliną benzylową) • Dodano ogólne informacje o Haemophilus sp. • Dokonano przeglądu i zmieniono wartości graniczne: amoksycylina-kwas klawulanowy (wielkość stref zahamowania wzrostu) i cefakloru (wielkość stref zahamowania wzrostu zastąpiono komentarzem). • Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: penicylina benzylowa (badanie przesiewowe), penicyliny komentarz 1, cefalosporyny komentarz B, karbapenemy komentarz A (uaktualniono tekst dotyczący badania przesiewowego z krążkiem z penicyliną benzylową) i fluorochinolony (badanie przesiewowe z krążkiem z kwasem nalidyksowym). • Dodano uzupełniającą tabelę z informacjami nt. interpretacji wyników badania przesiewowego z krążkiem z penicyliną benzylową. • Dokonano przeglądu i zmieniono wartości graniczne: cefaklor (wartości graniczne dla metody dyfuzyjno-krążkowej zamieniono na komentarz) • Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) • Dokonano przeglądu i zmieniono wartości graniczne: minocyklina (zmieniono na IE) • Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: cefiksim (usunięto) • Nowa tabela. Nowe wszystkie wartości graniczne i komentarze. Campylobacter jejuni i coli • Nowa tabela. Nowe wszystkie wartości graniczne i komentarze. Wartości graniczne PK/PD niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów • Nowy tytuł rozdziału. • Dodano ogólne informacje dotyczące użycia wartości granicznych PK/PD. • Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: ceftarolina (nowy lek) Streptococcus pneumoniae Streptococcus spp. grupa viridans Haemophilus influenzae Moraxella catarrhalis Neisseria gonorrhoeae V Enterobacteriaceae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Enterobacteriaceae Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od spodu płytki, na czarnym tle, z oświetleniem światłem odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu zasadniczego bakterii Kontrola jakości: Escherichia coli ATCC 25922 Penicyliny1 Penicylina benzylowa Ampicylina Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 8 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) - 8 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - 10 14 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej A,B B 14 1/A Dzikie szczepy Enterobacteriaceae są uznawane za wrażliwe na aminopenicyliny. W niektórych krajach uważa się, że dzikie szczepy Escherichia coli i Proteus mirabilis należy zakwalifikować do kategorii średniowrażliwy na aminopenicyliny. Należy wówczas stosować następujące wartości graniczne: wrażliwy MIC ≤0,5 mg/L oraz wielkość strefy zahamowania wzrostu dookoła krążka ≥50 mm. B. Należy ignorować słaby wzrost, który czasami może wystąpić w strefie zahamowania wzrostu. Przypis do tłumaczenia polskiego: W Polsce należy stosować następujące wartości graniczne: • Zakażenia dróg moczowych wywołane przez E. coli i P. mirabilis: wrażliwy MIC ≤8 mg/L lub wielkość strefy zahamowania wzrostu dookoła krążka ≥14 mm; oporny MIC >8 mg/L lub wielkość strefy zahamowania wzrostu dookoła krążka <14 mm • W pozostałych przypadkach: wrażliwy MIC ≤0,5 mg/L lub wielkość strefy zahamowania wzrostu dookoła krążka ≥50 mm; oporny MIC >8 mg/L lub wielkość strefy zahamowania wzrostu dookoła krążka <14 mm. Uwaga: Nie należy oznaczać wrażliwości na ampicylinę/amoksycylinę izolatów pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae należących do 1 Enterobacteriaceae Penicyliny1 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ Ampicylina - sulbaktam 1,2 8 R> 2 8 Zawartość antybiotyku w krążku (µg 10-10 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ A,B 14 R< Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej gatunków naturalnie opornych na aminopenicyliny, czyli Klebsiella spp., Citrobacter spp., Enterobacter spp., Hafnia alvei, Morganella morganii, Providencia spp., Proteus vulgaris, Proteus penneri, Serratia marcescens, Yersinia enterocolitica, a jeśli oznaczano lekowrażliwość, to w raporcie z badania mikrobiologicznego przy ampicylinie/ amoksycylinie należy podać wynik „oporny” . (Źródło „Stanowisko Zespołu ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie wartości granicznych aminopenicylin i aminopenicylin z inhibitorami β-laktamaz dla pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae, 10 kwietnia 2012.”). B 14 2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/L. Przypis do tłumaczenia polskiego: W Polsce należy stosować następujące wartości graniczne: • Zakażenia dróg moczowych wywołane przez E. coli i P. mirabilis: wrażliwy MIC ≤8 mg/L lub wielkość strefy zahamowania wzrostu dookoła krążka ≥14 mm; oporny MIC >8 mg/L lub wielkość strefy zahamowania wzrostu dookoła krążka <14 mm • W pozostałych przypadkach: wrażliwy MIC ≤0,5 mg/L lub wielkość strefy zahamowania wzrostu dookoła krążka ≥50 mm; oporny MIC >8 mg/L lub wielkość strefy zahamowania wzrostu dookoła krążka <14 mm. Uwaga: Nie należy oznaczać wrażliwości na ampicylinę/sulbaktam pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae, należących do gatunków będących producentami AmpC, naturalnie opornych na amoksycylinę/sulbaktam, czyli Citrobacter freundii., Enterobacter spp., Hafnia alvei, Morganella morganii, Providencia spp., Serratia marcescens, Yersinia enterocolitica, a jeśli oznaczano lekowrażliwość, to w raporcie z badania mikrobiologicznego dla amoksycyliny sulbaktam należy podać wynik „oporny” . (Źródło „Stanowisko Zespołu ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie wartości granicznych aminopenicylin i aminopenicylin z inhibitorami β-laktamaz dla pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae, 10 kwietnia 2012.”). 2 Enterobacteriaceae Penicyliny1 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 8 1,3 8 Amoksycylina 8 Amoksycylina – kwas 3 klawulanowy 8 3 Zawartość antybiotyku w krążku (µg Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< C - Komentarz 20-10 17 A,B C Komentarz B 17 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej C. Wrażliwość przewidywana z oznaczenia wrażliwości na ampicylinę 3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/L. Przypis do tłumaczenia polskiego: W Polsce należy stosować następujące wartości graniczne: • Zakażenia dróg moczowych wywołane przez E. coli i P. mirabilis: wrażliwy MIC ≤8 mg/L lub wielkość strefy zahamowania wzrostu dookoła krążka ≥17 mm; oporny MIC >8 mg/L lub wielkość strefy zahamowania wzrostu dookoła krążka <17 mm. • W pozostałych przypadkach: wrażliwy MIC ≤0,5 mg/L lub wielkość strefy zahamowania wzrostu dookoła krążka ≥50 mm; oporny MIC >8 mg/L lub wielkość strefy zahamowania wzrostu dookoła krążka <17 mm. Uwaga: Nie należy oznaczać wrażliwości na amoksycylinę/kwas klawulanowy pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae, należących do gatunków będących producentami AmpC, naturalnie opornych na amoksycylinę/kwas klawulanowy, czyli Citrobacter freundii, Enterobacter spp., Hafnia alvei, Morganella morganii, Providencia spp., Serratia marcescens, Yersinia enterocolitica, a jeśli oznaczano lekowrażliwość, to w raporcie z badania mikrobiologicznego dla amoksycyliny/kwasu klawulanowego należy podać wynik „oporny” . (Źródło „Stanowisko Zespołu ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie wartości granicznych aminopenicylin i aminopenicylin z inhibitorami β-laktamaz dla pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae, 10 kwietnia 2012.”). Piperacylina 8 16 4 4 30 20 17 Piperacylina – tazobaktam 8 16 30-6 20 17 Tikarcylina Tikarcylina – kwas klawulanowy 8 3 8 16 3 16 75 75-10 23 23 23 23 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie tazobaktamu na 4 mg/L. 3 Enterobacteriaceae Penicyliny1 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Fenoksymetylopenicylina - - - - Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina - - - - Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) 8 Cefalosporyny1 Cefaklor Cefadroksyl (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) 5 5 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 16 16 E,F 10 8 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 30 15 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 12 E,F 15 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej 5/E. Wartości graniczne dla mecylinamu (pivmecylinamu) odnoszą się wyłącznie do E. coli, Klebsiella spp. i P. mirabilis F. W przypadku E. coli należy ignorować pojedyncze kolonie widoczne wewnątrz strefy zahamowania wzrostu Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Wartości graniczne cefalosporyn dla Enterobacteriaceae umożliwiają wykrycie wszystkich klinicznie istotnych mechanizmów oporności (włącznie z ESBL i plazmidowym AmpC). Niektóre szczepy wytwarzające β-laktamazy są wrażliwe lub średniowrażliwe na cefalosporyny trzeciej i czwartej generacji na podstawie proponowanych wartości granicznych i powinny być raportowane zgodnie z uzyskanym wynikiem. Oznacza to, że zarówno wytwarzanie, jak i brak produkcji ESBL nie wpływa na zakwalifikowanie szczepu do kategorii wrażliwy. W wielu krajach wykrywanie ESBL jest zalecane lub obowiązkowe w kontroli zakażeń ze względów epidemiologicznych. 12 4 Enterobacteriaceae Cefalosporyny1 Cefaleksyna (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Cefazolina Cefepim Cefiksim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Cefotaksym Cefoksytyna (badanie 2 przesiewowe) Cefpodoksym (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Ceftarolina Ceftazydym Ceftibuten (wyłącznie zakażenia układu moczowego) Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ 16 R> 16 1 1 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) 30 S≥ 14 R< 14 4 1 30 5 24 17 21 17 1 NA 2 NA 5 30 20 19 17 19 1 1 10 21 21 0,5 1 1 0,5 4 1 5 10 30 23 22 23 23 19 23 1 3 8 2 8 30 30 23 18 20 18 8 8 30 18 18 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 2. Zastosowanie epidemiologicznej wartości granicznej ECOFF cefoksytyny (WT≤8 mg/L) wykazuje wysoką czułość, ale niską specyficzność wykrywania obecności mechanizmu AmpC u Enterobacteriaceae ze względu na fakt, że wartość MIC tego antybiotyku jest także zależna od zmian przepuszczalności osłon komórkowych oraz obecności niektórych karbapenemaz. Typowe szczepy dzikie nie są producentami AmpC. Producenci AmpC z genami plazmidowymi lub hiperproducenci AmpC z genami zlokalizowanymi chromosomalnie, zaliczani są do kategii szczepów „nie-dzikich”. 3. Wartość graniczna odnosi się do dawki 1,5 g x 3, oraz wyłącznie do E. coli, P. mirabilis i Klebsiella spp. 5 Enterobacteriaceae Karbapenemy1 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Doripenem Ertapenem 2 Imipenem 1 0,5 2 4 1 8 10 10 10 24 25 22 18 22 16 Meropenem 2 8 10 22 16 Monobaktamy Aztreonam 1 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 4 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 30 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 24 21 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Wartości graniczne karbapenemów dla Enterobacteriaceae umożliwiają wykrycie wszystkich klinicznie istotnych mechanizmów oporności (włącznie z większością karbapenemaz). Niektóre szczepy produkujące karbapenemazy są kwalifikowane jako wrażliwe na podstawie proponowanych wartości granicznych i powinny być raportowane zgodnie z uzyskanym wynikiem. Oznacza to, że zarówno wytwarzanie, jak i brak produkcji karbapenemazy nie wpływa na zakwalifikowanie szczepu do kategorii wrażliwy. W wielu krajach wykrywanie karbapenemaz jest zalecane lub obowiązkowe w kontroli zakażeń ze względów epidemiologicznych. 2. Niski poziom oporności jest powszechnym zjawiskiem u Morganella spp., Proteus spp. i Providencia spp. Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Wartości graniczne aztreonamu dla Enterobacteriaceae umożliwiają wykrycie wszystkich klinicznie istotnych mechanizmów oporności (włącznie z ESBL). Niektóre szczepy wytwarzające β-laktamazy są kwalifikowane jako wrażliwe lub średniowrażliwe na cefalosporyny trzeciej i czwartej generacji na podstawie proponowanych wartości granicznych i powinny być raportowane zgodnie z uzyskanym wynikiem. Oznacza to, że zarówno wytwarzanie, jak i brak produkcji ESBL nie wpływa na zakwalifikowanie szczepu do kategorii wrażliwy. W wielu krajach wykrywanie ESBL jest zalecane lub obowiązkowe w kontroli zakażeń ze względów epidemiologicznych. 6 Enterobacteriaceae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Ciprofloksacyna 0.5 1 5 22 19 Lewofloksacyna Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna 1 0,5 NA 2 1 NA 5 5 22 20 NA 19 17 NA 0,5 0,5 1 1 10 5 22 22 19 19 Fluorochinolony 1 Aminoglikozydy1 Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Wartość graniczna MIC (mg/L) Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 8 2 2 2 16 4 4 4 30 10 10 10 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 16 17 15 17 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Salmonella spp. – istnieją dane kliniczne potwierdzające słaby efekt terapeutyczny leczenia ciprofloksacyną zakażeń układowych wywołanych przez Salmonella sp. wykazujących niski poziom oporności na fluorochinolony (MIC >0.06 mg/L). Dostępne dane dotyczą przede wszystkim Salmonella typhi, pojawiają się również doniesienia kazuistyczne opisujące słaby efekt terapeutyczny w przypadku innych serotypów z rodzaju Salmonella. Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Wartości stężeń granicznych ustalono dla wysokiej dawki aminoglikozydów podawanej raz dziennie. Aminoglikozydy najczęściej stosuje się w terapii skojarzonej z antybiotykami betalaktamowymi. 13 14 12 14 7 Enterobacteriaceae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartości graniczne MIC (mg/L) S≤ R> Glikopeptydy Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna - Makrolidy, linkozamidy i streptograminy 1 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu S≥ R< - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Azytromycyna - - - - Klarytromycyna 1 Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna - - - - Klindamycyna Chinupristyna/dalfopristyna - - - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Azytromycynę stosowano w terapii zakażeń wywołanych przez Salmonella typhi (MIC ≤16 mg/L dla szczepow dzikich) i Shigella spp. 8 Enterobacteriaceae Tetracykliny Doksycyklina Minocyklina Tetracyklina 1 Tigecyklina Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 Różne leki Chloramfenikol 2 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 15 A 18 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 8 8 30 A 15 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Tigecyklina wykazuje obniżoną aktywność wobec Morganella spp., Proteus spp. oraz Providencia spp. A. Wielkości stref zahamowania wzrostu jedynie dla E. coli. Dla pozostałych Enterobacteriaceae należy oznaczać MIC tigecykliny Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 17 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 17 A A Kolistyna 2 2 Komentarz Komentarz Daptomycyna - - - - Fosfomycyna iv 32 32 - - Fosfomycyna forma doustna (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Kwas fusydowy Linezolid Metronidazol Mupirocyna 32 32 - - - - - - A. Wyłącznie oznaczanie minimalnego stężenia hamującego MIC 9 Enterobacteriaceae Różne leki Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 1 Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) 64 64 Rifampicyna - Spektinomycyna Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Trimetoprim – sulfametoksazol (ko2 trimoksazol) Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 100 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< B B 11 11 - - - - - - - 2 4 5 18 15 2 4 1.25-23.75 16 13 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/B. Wartości graniczne odnoszą się jedynie do E. coli 2. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu 10 Pseudomonas spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Pseudomonas spp. Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od spodu płytki, na czarnym tle, z oświetleniem światłem odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu zasadniczego bakterii Kontrola jakości: Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Penicyliny Penicylina benzylowa Ampicylina Ampicylina - sulbaktam Amoksycylina Amoksycylina – kwas klawulanowy 1 Piperacylina Piperacylina – tazobaktam 1 3 Tikarcylina 3 16 16 16 2 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 30 19 19 1. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku (z dodatkiem lub bez tazobaktamu, 4 g x 4). 16 30-6 19 19 2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie tazobaktamu na 4 mg/L. 16 16 75 17 17 3. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku (z dodatkiem lub bez kwasu klawulanowego, 3 g x 4). 4 75-10 17 17 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/L. 2 4 Tikarcylina – kwas klawulanowy 16 16 Fenoksymetylopenicylina - - - - Oksacylina Kloksacylina - - - - 11 Pseudomonas spp. Penicyliny Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Dikloksacylina Flukloksacylina - - - - Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) - - - - Cefalosporyny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Cefaklor Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim 1 8 8 Cefiksym Cefotaksym Cefoksytyna Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftibuten Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna NA 1 8 - NA 8 - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 30 10 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 18 18 NA 16 - NA 16 - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku (2 g x 3). 12 Pseudomonas spp. Karbapenemy Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Doripenem Ertapenem Imipenem 1 1 4 4 8 10 Meropenem 2 8 Monobaktamy Aztreonam Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 1 16 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 10 25 20 19 17 10 24 18 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 30 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 50 16 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi, często podawanymi dawkami leku (1 g x 4). Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Wartość graniczną MIC dla szczepów opornych ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku. Wartość graniczną dla szczepów wrażliwych ustalono tak, aby mieć pewność, że izolaty dzikie zostały sklasyfikowane jako średniowrażliwe. 13 Pseudomonas spp. Fluorochinolony Ciprofloksacyna Lewofloksacyna Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna Aminoglikozydy1 Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 0,5 1 NA 1 2 NA - - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 8 4 4 4 16 4 4 4 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 5 5 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 30 10 10 10 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 25 20 NA 22 17 NA - - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 18 15 12 16 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Wartości graniczne ustalono dla wysokich dawek aminoglikozydów podawanych raz dziennie. Aminoglikozydy stosowane są najczęściej w terapii skojarzonej z antybiotykami β-laktamowymi. 15 15 12 16 14 Pseudomonas spp. Glikopeptydy Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartości graniczne MIC (mg/L) S≤ R> - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu S≥ R< - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Azytromycyna Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna - - - - Klindamycyna Chinupristyna/dalfopristyna - - - - Tetracykliny Doksycyklina Minocyklina Tetracyklina Tigecyklina Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - - - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 15 Pseudomonas spp. Różne leki Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Chloramfenikol Kolistyna 4 4 A Komentarz A Komentarz Daptomycyna 1 Fosfomycyna iv - - - - Fosfomycyna forma doustna (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Kwas fusydowy Linezolid Metronidazol Mupirocyna Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) - - - - - - - - - - - - - - - - Trimetoprim – sulfametoksazol (ko-trimoksazol) Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A. Wyłącznie oznaczanie minimalnego stężenia hamującego MIC 1. Pojedyncze doniesienia sugerują, że fosfomycyna w formie dożylnej może być stosowana w terapii skojarzonej z innymi lekami w leczeniu zakażeń wywołanych przez dzikie szczepy Pseudomonas spp. (ECOFF: WT ≤ 128 mg/L) 16 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Stenotrophomonas maltophilia Stenotrophomonas maltophilia Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od spodu płytki, na czarnym tle, z oświetleniem światłem odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu zasadniczego bakterii Kontrola jakości: Escherichia coli ATCC 25922 Antybiotyk Trimetoprim1 sulfametoksazol Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 4 4 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1.25-23.75 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A 16 A 16 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Trimetoprim-sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu. A. Należy ignorować mgławicowy lub delikatny wzrost w strefie zahamowania wzrostu. Przykłady wyglądu stref zahamowania wzrostu dla Stenotrophomonas maltophilia, oznaczanie wrażliwości na trimetoprim-sulfametoksazol a-c) Widoczna zewnętrzna krawędź strefy zahamowania wzrostu. Należy raportować jako „wrażliwy”, jeśli średnica strefy zahamowania wzrostu ≥16 mm. d) Wzrost bakterii aż do krawędzi krążka oraz brak widocznej krawędzi strefy zahamowania wzrostu. Należy raportować jako „oporny”. 17 Acinetobacter spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Acinetobacter spp. Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od spodu płytki, na czarnym tle, z oświetleniem światłem odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu zasadniczego bakterii Kontrola jakości: Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853 Penicyliny1 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Penicylina benzylowa Ampicylina Ampicylina - sulbaktam Amoksycylina Amoksycylina – kwas klawulanowy Piperacylina Piperacylina – tazobaktam Tikarcylina Tikarcylina – kwas klawulanowy IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE Fenoksymetylopenicylina - - - - Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina - - - - Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) - - - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Oznaczanie wrażliwości Acinetobacter spp. na penicyliny jest niewiarygodne. W większości przypadków izolaty Acinetobacter spp. są oporne na penicyliny. 18 Acinetobacter spp. Cefalosporyny Cefaklor Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim Cefiksym Cefotaksym Cefoksytyna Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftibuten Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - - - - - - - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej 19 Acinetobacter spp. Karbapenemy Doripenem Ertapenem Imipenem Meropenem Monobaktamy Aztreonam Fluorochinolony Ciprofloksacyna Lewofloksacyna Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 2 2 4 8 8 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 10 10 10 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 1 NA 1 2 NA - - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 21 23 21 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 5 5 15 17 15 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 21 21 NA 21 18 NA - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 20 Acinetobacter spp. Aminoglikozydy1 Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Glikopeptydy Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 8 4 4 4 16 4 4 4 Wartości graniczne MIC (mg/L) S≤ R> - - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 30 10 10 10 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 18 17 16 17 15 17 16 17 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu S≥ R< - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Wartości graniczne ustalono dla wysokich dawek aminoglikozydów podawanych raz dziennie. W terapii, aminoglikozydy stosowane są najczęściej w skojarzeniu z antybiotykami beta-laktamowymi. Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej - 21 Acinetobacter spp. Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Azytromycyna Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna - - - - Klindamycyna Chinupristyna/dalfopristyna - - - - Tetracykliny Doksycyklina Minocyklina Tetracyklina Tigecyklina Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE IE IE IE Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< IE IE Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej . Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej IE IE 22 Acinetobacter spp. Różne leki Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Chloramfenikol Kolistyna 2 2 A Komentarz A Komentarz Daptomycyna Fosfomycyna iv Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Linezolid Metronidazol Mupirocyna Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) - - - - Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Trimetoprim – sulfametoksazol 1 (ko-trimoksazol) - - - - 2 4 16 13 1.25-23.75 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A. Wyłącznie oznaczanie minimalnego stężenia hamującego (MIC) 1. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu 23 Staphylococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Staphylococcus spp. Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od spodu płytki, na czarnym tle, z oświetleniem światłem odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu zasadniczego bakterii Kontrola jakości: Staphylococcus aureus ATCC 29213 Penicyliny1 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/A Większość gronkowców wytwarza penicylinazę, wyjątek stanowi S. saprophyticus. Zaproponowana wartość graniczna dla penicyliny benzylowej w większości, ale nie w każdym przypadku, powinna odróżnić szczepy produkujące β-laktamazę od niewytwarzających tego enzymu. Jeśli MIC penicyliny jest >0,12 mg/L izolaty należy raportować jako oporne. Jeśli MIC penicyliny ≤0,12 mg/L, należy wykonać oznaczenie lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową z krążkiem z penicyliną benzylową 1 jednostka (patrz pkt. B). Izolaty wytwarzające β-laktamazę są oporne na penicylinę benzylową, fenoksymetylopenicylinę, amino-, karboksy- i ureidopenicyliny. Izolaty niewytwarzające β-laktamazy oraz wrażliwe na cefoksytynę (cefoksytyna jest używana do wykrywania oporności na metycylinę) mogą być raportowane jako wrażliwe na te penicyliny. Izolaty wytwarzające β-laktamazę i wrażliwe na cefoksytynę są wrażliwe na połączenia penicylin z inhibitorami β-laktamaz oraz na penicyliny oporne na działanie penicylinazy (oksacylina, kloksacylina, dikloksacylina, flukloksacylina). Izolaty oporne na cefoksytynę są oporne na metycylinę oraz na wszystkie z obecnie stosowanych antybiotyków β-laktamowych, z wyjątkiem cefalosporyn o udowodnionej aktywności wobec MRSA i z ustalonymi wartościami granicznymi. 24 Staphylococcus spp. Penicyliny Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ Zawartość antybiotyku w krążku (µg) R> 1 S≥ 1,2 Penicylina benzylowa, S. aureus 0,12 Ampicylina, S. saprophyticus Komentarz Ampicylina - sulbaktam Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) 0,12 1 R< A,B 26 A,C 15 1 jednostka 26 2 15 1 Komentarz Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Amoksycylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Amoksycylina – kwas klawulanowy Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Piperacylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Piperacylina – tazobaktam Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Tikarcylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Tikarcylina – kwas klawulanowy Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A,B B. Metoda dyfuzyjno-krążkowa jest bardziej wiarygodna niż oznaczanie MIC do wykrywania szczepów produkujących penicylinazy, umożliwia bowiem zmierzenie wielkości strefy zahamowania wzrostu oraz dokładną ocenę granicy strefy (patrz zdjęcia pod tabelami). Jeśli wielkość strefy zahamowania wzrostu jest <26 mm, izolaty należy raportować jako oporne. Jeśli wielkość strefy zahamowania wzrostu jest ≥26 mm i granica strefy jest wyraźna, izolaty należy raportować jako oporne. Jeśli granica strefy jest rozmyta, izolaty należy raportować jako wrażliwe. Jeśli są wątpliwości co do oceny krawędzi strefy, izolaty należy raportować jako oporne Testy chromogenne z nitrocefiną do wykrywania β-laktamaz nie wykrywają w sposób wiarygodny penicylinaz gronkowcowych . A,C C. Izolaty S. saprophyticus wrażliwe na ampicylinę są również wrażliwe na metycylinę i nie ma potrzeby dodatkowo wykonywać oznaczenia oporności na metycylinę z użyciem krążka z cefoksytyną. A Komentarz A A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz A A A A A A 25 Staphylococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) Penicyliny S≤ Fenoksymetylopenicylina 2 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) R> Komentarz 1 1,2 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 1 Komentarz 1,2 Komentarz Komentarz A Komentarz A A Komentarz A Komentarz A Komentarz A A Oksacylina Komentarz Kloksacylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Dikloksacylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Flukloksacylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Komentarz Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) - - - Komentarz - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 2. S. aureus oraz S. lugdunensis, dla których wartość MIC oksacyliny wynosi >2 mg/L są w większości oporne na metycylinę z powodu obecności genu mecA. Wartość MIC oksacyliny dla gronkowców koagulazo-ujemnych opornych na metycylinę wynosi >0.25mg/L. A A A 26 Staphylococcus spp. Cefalosporyny1 Cefaklor 2 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz A 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 A Komentarz Cefaleksyna Komentarz Cefazolina Komentarz Cefepim Komentarz Komentarz Komentarz Komentarz Cefiksym - - - - Komentarz 3 Komentarz 4 Komentarz 1 Komentarz Cefotaksym Komentarz Cefoksytyna (badanie przesiewowe) S. aureus, S. lugdunensis S. saprophyticus Komentarz Cefoksytyna (badanie przesiewowe) gronkowce koagulazo - ujemne Komentarz Cefpodoksym Komentarz 1 A Komentarz A A A Komentarz 22 A 25 30 22 4 30 25 1 A A 3 A Komentarz 1. Wrażliwość gronkowców na cefalosporyny można przewidzieć na podstawie oznaczania wrażliwości na cefoksytynę, z wyjątkiem ceftadyzymu, cefiksymu oraz ceftibutenu, dla których nie określono wartości granicznych i których nie należy stosować w leczeniu zakażeń gronkowcowych. Niektóre S. aureus oporne na metycylinę są wrażliwe na ceftarolinę, patrz komentarz 5/B 2. W leczeniu zakażeń gronkowcowych niezbędne jest zastosowanie wysokich dawek leku. A. Wrażliwość przewidywana z wyniku oznaczenia wrażliwości na cefoksytynę. A Cefadroksyl 1 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A 3. S. aureus oraz S. lugdunensis, dla których MIC cefoksytyny wynosi >4mg/L są w większości oporne na metycylinę z powodu obecności genu mecA. Wykonanie oznaczenia metodą dyfuzyjno-krążkową pozwala w sposób wiarygodny wykryć oporność na metycylinę. A 4. Dla gronkowców koagulazo-ujemnych należących do gatunków innych niż S. lugdunensis wartość MIC cefoksytyny jest słabszym wskaźnikiem oporności na metycylinę niż oznaczenie metodą dyfuzyjno-krążkową. A Komentarz 27 Staphylococcus spp. Cefalosporyny1 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 5 5 Ceftarolina, S. aureus 1 1 Ceftazydym - - Ceftibuten - 5 - Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Komentarz Cefuroksym iv Komentarz Cefuroksym forma doustna Komentarz Komentarz Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1 Komentarz 1 Komentarz Komentarz Meropenem Komentarz Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 5/B. Izolaty wrażliwe na metycylinę mogą być raportowane jako wrażliwe na ceftarolinę bez wykonywania dalszych oznaczeń. Dla szczepów opornych na metycylinę i w metodzie dyfuzyjno-krążkowej wykazujących wokół krążka z ceftaroliną wielkość strefy 19-21 mm, należy oznaczyć MIC ceftaroliny w celu potwierdzenia wrażliwości na ten lek. - 1 Komentarz Imipenem - Komentarz 1 Komentarz - 1 Komentarz Ertapenem B 20 Komentarz 1 Komentarz B 20 1 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Doripenem Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - 1 Ceftriakson Karbapenemy1 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) A Komentarz A A Komentarz A Komentarz A A Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/A Wrażliwość gronkowców na karbapenemy przewidywana z wyniku oznaczania wrażliwości na cefoksytynę. A A A A 28 Staphylococcus spp. Monobaktamy Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Aztreonam - Fluorochinolony1 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 2 1 1 5 20 Lewofloksacyna 1 2 5 22 Moksifloksacyna 0,5 1 5 Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) Norfloksacyna (badanie przesiewowe) NA NA NA NA 10 17 1 1 5 20 2 Ofloksacyna - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Ciprofloksacyna Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A 20 A 19 24 A 21 NA NA Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Wartości stężeń granicznych dla innych leków z grupy fluorochinolonów (np. pefloksacyna i enoksacyna) – należy stosować wartości graniczne ustalone przez krajowe komitety ustalające wartości graniczne. A 2. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku. A. Krążek z norfloksacyną może być używany do badania przesiewowego w celu wykrycia oporności na fluorochinolony. Patrz komentarz B. A A B Komentarz B A 20 B. Izolaty sklasyfikowane jako wrażliwe mogą być raportowane jako wrażliwe na ciprofloksacynę, lewofloksacynę, moksifloksacynę i ofloksacynę. Dla izolatów sklasyfikowanych w teście przesiewowym jako oporne należy wykonać oznaczenie wrażliwości na poszczególne leki z tej grupy. A 29 Staphylococcus spp. Aminoglikozydy1 2 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 8 16 30 18 16 Amikacyna gronkowce koagulazo-ujemne Gentamycyna S. aureus 8 16 30 22 19 1 1 10 18 18 Gentamycyna gronkowce koagulazo-ujemne Netylmycyna S. aureus 1 1 10 22 22 1 1 10 18 18 Netylmycyna gronkowce koagulazo-ujemne Tobramycyna S. aureus 1 1 10 22 22 1 1 10 18 18 Tobramycyna gronkowce koagulazo-ujemne 1 1 10 22 22 Amikacyna S. aureus 2 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Wartości graniczne ustalono dla wysokich dawek aminoglikozydów podawanych raz dziennie. Najczęściej stosowana jest terapia skojarzona aminoglikozydów z antybiotykami β-laktamowymi. 2. Najbardziej wiarygodnym sposobem wykrycia oporności na amikacynę jest zastosowanie krążka z kanamycyną (wartości graniczne strefy zahamowania wzrostu w przygotowaniu). 30 Staphylococcus spp. Glikopeptydy1 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz Teikoplanina, S. aureus 2 2 Komentarz Teikoplanina, gronkowce koagulazoujemne Telawancyna, MRSA 4 4 Komentarz 1 1 Komentarz Wankomycyna , S.aureus 2 2 Komentarz Wankomycyna, gronkowce koagulazoujemne 4 4 Komentarz A Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Wartości MIC glikopeptydów są zależne od metody oznaczania, zalecana metoda mikrorozcieńczeń w bulionie (ISO 20776). Izolaty Staphylococcus aureus o wartości MIC wankomycyny 2 mg/L to izolaty o wartości MIC granicznej dla szczepów dzikich i z tego względu możliwa jest gorsza odpowiedź kliniczna w przypadku terapii zakażeń przez nie wywołanych. Wartość graniczną dla kategorii oporny obniżono do 2 mg/L, w celu uniknięcia klasyfikowania izolatów GISA (szczepy o obniżonej wrażliwości na glikopeptydy) jako średniowrażliwych, ponieważ brak jest możliwości leczenia zwiększonymi dawkami wankomycyny lub teikoplaniny zakażeń inwazyjnych wywoływanych przez izolaty o fenotypie GISA. A. Metoda dyfuzyjno-krążkowa jest niewiarygodna i nie pozwala na rozróżnienie między szczepami dzikimi a opornymi, z mechanizmem innym niż oporność warunkowana obecnością genu vanA A A A A 31 Staphylococcus spp. Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 2 1 2 1 2 Azytromycyna 1 Klarytromycyna 1 Erytromycyna 1 1 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 1 Komentarz 1 Komentarz 1 15 1 Komentarz A Komentarz 21 1 2 Telitromycyna IE IE Klindamycyna 0,25 0,5 2 22 Chinupristyna/dalfopristyna 1 2 15 21 Komentarz IE A A 18 A Roksytromycyna 2 A Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/A. Erytromycyna może być stosowana do oznaczania wrażliwości na azytromycynę, klarytromycynę i roksytromycynę. A Komentarz IE B 19 B C 18 C 2/B. Indukcyjny mechanizm oporności na klindamycynę może zostać wykryty wyłącznie w obecności antybiotyku z grupy markolidów. W metodzie dyfuzyjno-krążkowej (test dwóch krążków) należy zwracać uwagę na wystąpienie antagonizmu między klindamycyną i erytromycyną (strefa w kształcie litery D, spłaszczenie od strony krążka z erytromycyną). C. Wynik „niewrażliwy” w metodzie dyfuzyjno-krążkowej należy potwierdzić oznaczeniem MIC. 32 Staphylococcus spp. Tetracykliny Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1 Doksycyklina 1 Minocyklina 1 Tetracyklina Tigecyklina 0,5 1 1 2 0,5 A 2 1 1 1 1 2 0,5 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Komentarz 30 30 15 A 23 A 22 18 A Komentarz A 20 A 19 18 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/A Szczepy gronkowców wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę. Niektóre szczepy gronkowców oporne na tetracyklinę mogą być wrażliwe na minocyklinę lub/oraz doksycyklinę. Jeśli jest taka potrzeba należy oznaczyć MIC doksycykliny u izolatów opornych na tetracyklinę. 2. Izolaty, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną dla szczepów wrażliwych występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu niewrażliwego na tigecyklinę należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat taki przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. 33 Staphylococcus spp. Różne leki Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Chloramfenikol 8 8 Kolistyna - - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 30 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 18 18 - 1 A Komentarz A A Daptomycyna 1 1 Komentarz Fosfomycyna iv 32 32 Komentarz Komentarz Fosfomycyna forma doustna - - - - Kwas fusydowy 1 1 Linezolid 4 4 Metronidazol - - 2 10 10 2 24 B 24 B B. C 2/C. Wartości graniczne ustalono dla dekolonizacji nosa w przypadku nosicielstwa S. aureus. W przypadku izolatów średniowrażliwych dekolonizacja jest początkowo równie efektywna, jak w przypadku szczepów wrażliwych, ale często obserwuje się rekolonizację C 3/C. Wartości graniczne odnoszą się jedynie do S. saprophyticus 19 19 - C 18 C 200 30 64 3 100 13 13 0,064 0,5 5 26 23 - - - - 1 Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) 64 Rifampicyna Spektinomycyna 3 1. Izolaty, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną dla szczepów wrażliwych występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu niewrażliwego na daptomycynę należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat taki przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. A . Wyłącznie oznaczanie minimalnego stężenia hamującego (MIC) A 256 Mupirocyna Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej Odczytać strefę zahamowania wzrostu w świetle przechodzącym (płytka pod światło) 34 Staphylococcus spp. Różne leki Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Trimetoprim – sulfametoksazol 4 (ko-trimoksazol) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 2 4 5 17 14 2 4 1.25-23.75 17 14 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 4. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Stężenia graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu Przykłady wyglądu stref zahamowania wzrostu dla Staphylococcus aureus, oznaczanie wrażliwości na penicylinę benzylową a) Rozmyta krawędź strefy zahamowania wzrostu i średnica strefy ≥26 mm, raportować jako „wrażliwy”. b) Wyraźna krawędź strefy zahamowania wzrostu i średnica strefy ≥26 mm, raportować jako „oporny”. 35 Enteococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Enterococcus spp. Wartości graniczne dla Enterococcus spp. w zapaleniu wsierdzia (endocarditis) – patrz wytyczne krajowe lub międzynarodowe dotyczące leczenia zapalenia wsierdzia Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz., (dla glikopeptydów 24 godz) Odczyt: od spodu płytki, na czarnym tle, z oświetleniem światłem odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu zasadniczego bakterii (wyjątek: glikopeptydy; patrz zdjęcia pod tabelami) Kontrola jakości: Enterococcus faecalis ATCC 29212 Penicyliny1 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Penicylina benzylowa Ampicylina Ampicylina - sulbaktam 2 - - 4 8 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - 2 - 10 8 A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz 4 8 Komentarz Amoksycylina 4 8 Komentarz Amoksycylina – kwas 2 klawulanowy 2 Piperacylina 4 3 8 3 Komentarz Piperacylina – tazobaktam 2 Komentarz 2 Komentarz Komentarz 2 Komentarz Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Enterococcus faecium oporne na penicyliny uznaje się również za oporne na inne antybiotyki β-laktamowe, włącznie z karbapenemami. Komentarz do tłumaczenia polskiego: W przypadku konieczności zastosowania penicyliny w terapii należy wykonać oznaczenie lekowrażliwości (metodą dyfuzyjno-krążkową z użyciem krążka z penicyliną G 10 jednostek lub oznaczenie MIC) i wynik interpretować zgodnie z rekomendacjami CLSI (MIC wrażliwy ≤8 mg/L, oporny ≥16 mg/L; metoda dyfuzyjno-krążkowa: wrażliwy ≥15 mm, oporny ≤14 mm) 2 Komentarz 2 Komentarz A A A 2/A. Wrażliwość na ampicylinę, amoksycylinę oraz piperacylinę w połączeniu lub bez połączenia z inhibitorem β-laktamazy można przewidywać na podstawie oznaczenia wrażliwości na ampicylinę. 3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/L A A 36 Enterococcus spp. Penicyliny1 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Tikarcylina - - - - Tikarcylina – kwas klawulanowy Fenoksymetylopenicylina - - - - - - - - Oksacylina - - - - Kloksacylina - - - - Dikloksacylina - - - - Flukloksacylina - - - Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) - - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej - 37 Enterococcus spp. Cefalosporyny Cefaklor Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim Cefiksym Cefotaksym Cefoksytyna Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftibuten Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna Karbapenemy Doripenem Ertapenem Imipenem Meropenem Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 4 - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 8 - - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 10 - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 21 - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 18 - 38 Enterococcus spp. Monobaktamy Aztreonam Fluorochinolony Ciprofloksacyna Lewofloksacyna Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< NA NA NA NA - - - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 39 Enterococcus spp. Aminoglikozydy1 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ Zawartość antybiotyku w krążku (µg) R> Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej R< 1. 2 Komentarz 2 Komentarz 2 Komentarz Amikacyna Komentarz Gentamycyna (wykrywanie oporności wysokiego stopnia) Komentarz Netylmycyna Komentarz 2 2 2 A Komentarz A Komentarz A Komentarz Komentarz 30 Komentarz Komentarz Enterococcus spp. są naturalnie oporne na aminoglikozydy i leki te w monoterapii są nieskuteczne w leczeniu zakażeń wywołanych przez enterokoki. Obserwuje się syngergizm działania aminoglikozydów i antybiotyków β-laktamowych lub glikopeptydów wobec Enterococcus spp. nie posiadających nabytych mechanizmów wysokiego stopnia oporności. W związku z tym oznaczanie wrażliwości na aminoglikozydy jest wykonywane w celu odróżnienia oporności naturalnej od nabytej oporności wysokiego stopnia. A A 2/A. Wynik negatywny: Izolaty o wartości MIC gentamycyny ≤128 mg/L lub strefie zahamowania wzrostu wokół krążka ≥8 mm. Izolaty typu dzikiego, o naturalnej oporności niskiego stopnia na gentamycynę. Należy oczekiwać synergizmu z penicylinami lub glikopeptydami, jeśli izolaty są wrażliwe na te leki. Wynik pozytywny: Izolaty o wartości MIC gentamycyny >128 mg/L lub strefie zahamowania wzrostu wokół krążka <8 mm. Izolaty posiadają nabyte mechanizmy oporności wysokiego stopnia na aminoglikozydy z wyjątkiem streptomycyny, dla której należy osobno wykonać oznaczenie wrażliwości (patrz komentarz 3/B) Nie występuje synergizm działania aminoglikozydów i penicylin lub glikopeptydów A 40 Enterococcus spp. Aminoglikozydy1 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 3 Komentarz 2 Komentarz Streptomycyna (wykrywanie oporności wysokiego stopnia) Komentarz Tobramycyna Komentarz 3 2 300 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej B Komentarz A Komentarz Komentarz Komentarz B 3/B. Izolaty o wysokim poziomie oporności na gentamycynę mogą nie być wysoce oporne na streptomycynę. Wynik negatywny: Izolaty o wartości MIC streptomycyny ≤512 mg/L lub strefie zahamowania wzrostu wokół krążka ≥19 mm. Izolaty typu dzikiego, o naturalnej oporności niskiego stopnia na streptomycynę. Należy oczekiwać synergizmu z penicylinami lub glikopeptydami, jeśli izolaty są wrażliwe na te leki. Wynik pozytywny: Izolaty o wartości MIC streptomycyny >512 mg/L lub strefie zahamowania wzrostu wokół krążka <19 mm. Izolaty posiadają nabyte mechanizmy oporności wysokiego stopnia na streptomycynę. Nie występuje synergizm działania aminoglikozydów z penicylinami lub glikopeptydami. A 41 Enterococcus spp. Glikopeptydy Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Teikoplanina 2 2 Telawancyna IE IE Wankomycyna Makrolidy, linkosamidy i streptograminy 4 4 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 30 5 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 16 16 IE IE A 12 A 12 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Azytromycyna Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna - - - - Klindamycyna Chinupristyna/dalfopristyna 1 1 1 4 A 22 A 20 15 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A. Szczepy Enterococcus spp. wrażliwe na glikopeptydy dają w metodzie dyfuzyjno-krążkowej ostre krawędzie stref zahamowania wzrostu. Należy oceniać krawędzie strefy zahamowania wzrostu oglądając płytkę w świetle przechodzącym (płytka trzymana w stronę światła). Można podejrzewać występowanie mechanizmu oporności, jeśli krawędzie strefy są rozmyte lub obserwuje się wzrost kolonii w obrębie strefy zahamowania wzrostu wokół krążka (patrz zdjęcia pod tabelami). Nie wolno raportować izolatu jako wrażliwy przed upływem 24 godz. inkubacji. Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/A. Wartości graniczne chinupristyny/dalfopristyny wyłącznie dla E. faecium. 42 Enterococcus spp. Tetracykliny Doksycyklina Minocyklina Tetracyklina Tigecyklina Różne leki Chloramfenikol Kolistyna Daptomycyna Fosfomycyna iv Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Linezolid Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 0,25 0,5 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE 4 IE 4 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 15 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 10 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 18 15 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< IE 19 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Izolaty, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną dla szczepów wrażliwych występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu niewrażliwego na tigecyklinę należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat taki przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej IE 19 43 Enterococcus spp. Różne leki Metronidazol Mupirocyna Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu 2 moczowego) Trimetoprim – sulfametoksazol 3 (ko-trimoksazol) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - 1 1 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej - - - 100 15 15 21 2. 21 3. A 64 64 0,03 1 5 50 0,03 1 1.25-23.75 50 A 1/A. Wartości graniczne nitrofurantoiny odnoszą się tylko do E. faecalis Aktywność trimpetoprimu wobec Enterococcus spp. nie jest pewna, stąd populacja szczepów dzikich klasyfikowana jest jako średniowrażliwa. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu Przykłady wyglądu stref zahamowania wzrostu dla Enterococcus spp., oznaczanie wrażliwości na wankomycynę a) Wyraźna zewnętrzna krawędź strefy zahamowania wzrostu i średnica strefy ≥12 mm. Należy raportować jako „wrażliwy”. b-d) Rozmyta zewnętrzna krawędź strefy zahamowania wzrostu lub w strefie widoczne kolonie. Należy raportować jako „oporny”, nawet jeśli średnica strefy ≥12 mm. 44 Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, z oświetleniem światłem odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu zasadniczego bakterii Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619 Penicyliny1 Wartości graniczne MIC (mg/L) S≤ R> 2 Penicylina benzylowa 0,25 Ampicylina Komentarz Ampicylina- sulbaktam Amoksycylina 3 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1 jednostka 0,25 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Komentarz Komentarz Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu S≥ R< 18 18 1 Komentarz A Komentarz 1 Komentarz A Komentarz 1 Komentarz A Komenarz Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/A. Wrażliwość na antybiotyki β-laktamowe paciorkowców β-hemolizujących grup A, B, C i G można przewidywać na podstawie oznaczenia wrażliwości na penicylinę. 2. Izolaty, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną dla szczepów wrażliwych występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. A A 3. Paciorkowce grup A, B, C i G nie wytwarzają β-laktamaz. Dodatek inhibitora β-laktamaz nie wpływa na efekt kliniczny. A 45 Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Penicyliny1 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartości graniczne MIC (mg/L) S≤ R> 3 Zawartość antybiotyku w krążku (µg A Komentarz Komentarz A Komentarz - - - - - - 1 Komentarz Komentarz 1 Tikarcylina Tikarcylina – kwas klawulanowy Fenoksymetylopenicylina 1 Komentarz 1 Komentarz Komentarz 1 - Komentarz Komentarz 3 R< Komentarz Komentarz Piperacylina – tazobaktam S≥ A 1 Amoksycylina – kwas klawulanowy Piperacylina Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu 1,4 1,4 A,B Komentarz A Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A A A,B Komentarz Komentarz Kometnarz Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina NA 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz NA 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz NA A Komentarz A Komentarz A Komentarz NA A Komentarz A Komentarz A Komentarz Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego - - - - 4/B. Wartości graniczne fenoksymetylopenicyliny odnoszą się tylko do Streptococcus spp. grupy A, C i G. 46 Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Cefalosporyny1 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Komentarz 1 - Cefaklor Komentarz Cefadroksyl Komentarz Cefaleksyna Komentarz Cefazolina Komentarz Cefepim Cefiksym 1 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Komentarz 1 1 A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz Komentarz A Komentarz - A A A A A A Komentarz Komentarz Komentarz Komentarz Cefoksytyna NA NA NA NA Komentarz 1 A Komentarz A 1 Komentarz 1 A Cefpodoksym Komentarz Ceftarolina Komentarz Komentarz Komentarz Komentarz Ceftazydym - - - - 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Ceftibuten Komentarz Ceftriakson Komentarz Cefuroksym iv Komentarz Cefuroksym forma doustna Komentarz A A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1/A. Wrażliwość na antybiotyki β- laktamowe paciorkowców grupy A, B, C i G można przewidywać na podstawie oznaczenia wrażliwości na penicylinę. A Cefotaksym 1 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A A A A 47 Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Karbapenemy1 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Doripenem Komentarz Ertapenem Komentarz Imipenem Komentarz Meropenem Komentarz Monobaktamy Aztreonam Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz Zawartość antybiotyku w krążku (µg) A Komentarz A A Komentarz A Komentarz A Komentarz Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/A. Wrażliwość na antybiotyki β-laktamowe paciorkowców grupy A, B, C i G można przewidywać na podstawie oznaczenia wrażliwości na penicylinę. A A A Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 48 Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Fluorochinolony Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Ciprofloksacyna Lewofloksacyna 1 2 Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) Norfloksacyna (badanie przesiewowe) 0.5 NA 1 NA 5 18 NA NA NA 10 - - Ofloksacyna Aminoglikozydy Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - - 5 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A 18 A 15 A 15 NA 12 B Komentarz - - A B Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - A. Krążek z norfloksacyną może być używany do badania przesiewowego w celu wykrycia oporności na fluorochinolony (Patrz komentarz B). C. Izolaty sklasyfikowane jako wrażliwe na norfloksacynę mogą być raportowane jako wrażliwe na lewofloksacynę oraz moksifloksacynę. Dla izolatów sklasyfikowanych jako niewrażliwe należy wykonać oznaczenie wrażliwości na poszczególne leki z tej grupy. Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej - 49 Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Glikopeptydy Teikoplanina Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 2 2 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 30 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A 15 A 15 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. A. Telawancyna IE Wankomycyna 2 1 IE 2 IE 5 A 13 Szczepy, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. Wartości graniczne strefy zahamowania wzrostu oparto na dystrybucji wielkości stref dla szczepów dzikich, ponieważ jak dotąd nie stwierdzono szczepów opornych. IE A 13 50 Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 0,5 0,25 A 0,25 1 0,5 0,25 0,5 1 0,5 A 0,5 1 1 0,5 0,5 - - Azytromycyna 0,25 Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna 2 Klindamycyna Chinupristyna/dalfopristyna Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 1 Komentarz 1 15 15 2 A Komentarz A Komentarz A 21 A Komentarz 20 B 17 A Komentarz A 18 A Komentarz 17 B 17 - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/A. Erytromycyna może być stosowana do oznaczania wrażliwości na azytromycynę, klarytromycynę i roksytromycynę. A 2/B. Indukcyjny mechanizm oporności na klindamycynę może zostać wykryty wyłącznie w obecności antybiotyku z grupy makrolidów. W metodzie dyfuzyjno-krążkowej (test dwóch krążków) należy zwracać uwagę na występowanie antagonizmu między klindamycyną i erytromycyną (strefa w kształcie litery D, spłaszczenie od strony krążka z erytromycyną). 51 Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Tetracykliny Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1 Doksycyklina 1 Minocyklina 0,5 1 Tetracyklina 1 1 Tigecyklina 0,25 A 2 1 2 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Komentarz 1 30 23 2 1 30 0,5 15 A Komentarz A 20 23 A 20 19 16 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/A. Szczepy wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę. Niektóre szczepy paciorkowców oporne na tetracyklinę mogą być wrażliwe na minocyklinę lub/oraz doksycyklinę. Jeśli jest taka potrzeba należy oznaczyć MIC doksycykliny u izolatów opornych na tetracyklinę. A A 2. Izolaty, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną dla szczepów wrażliwych występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu niewrażliwego na tigecyklinę należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat taki przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. 52 Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Różne leki Chloramfenikol Kolistyna Daptomycyna Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 8 1 1 8 1 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 30 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 21 A Komentarz 21 A Komentarz Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. A. Fosfomycyna iv Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Linezolid Metronidazol Mupirocyna Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Trimetoprim – sulfametoksazol 2 (ko-trimoksazol) IE 2 2 64 IE 4 2 64 0,06 3 2 0,5 3 2 5 1 2 1.25-23.75 10 100 Izolaty, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną dla szczepów wrażliwych występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu niewrażliwego na daptomycynę należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat taki przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. Wyłącznie oznaczanie MIC IE 19 B 15 IE 16 B 15 21 IP 15 IP 3. Wartości graniczne trimetoprimu odnoszą się wyłącznie do S. agalactiae (paciorkowiec grupy B) 18 15 4. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu 2/B. Wartości graniczne nitrofurantoiny odnoszą się wyłącznie do S. agalactiae (paciorkowiec grupy B) 53 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Streptococcus pneumoniae Streptococcus pneumoniae Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda z hodowli na podłożu agarowym z krwią lub 1,0 McFarlanda z hodowli na podłożu czekoladowym Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, z oświetleniem światłem odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu zasadniczego bakterii Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619 Penicyliny1 Penicylina benzylowa (zakażenia inne niż zapalenie opon mózgowordzeniowych) Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1,2 0,06 1,2 2 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A Komentarz A Komentarz Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Wartości graniczne penicylin innych niż penicylina benzylowa odnoszą się jedynie do izolatów z zakażeń innych niż zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. 2. Izolaty całkowicie wrażliwe na penicylinę benzylową (MIC ≤0,06 mg/L oraz/lub wrażliwe w teście przesiewowym z krążkiem z oksacyliną, patrz komentarz C) mogą być raportowane jako wrażliwe na antybiotyki beta-laktamowe, dla których ustalono wartości graniczne, włączając antybiotyki, dla których interpretację wyniku podano w komentarzach. 2. W zapaleniu płuc, przy zastosowaniu dawki 1,2 g x 4 (2 000 000 j.m. x 4 ) za wrażliwe na penicylinę benzylową należy uznać izolaty, dla których wartość MIC wynosi ≤0,5 mg/L. W zapaleniu płuc, przy zastosowaniu dawki 2,4 g x 4 (4 000 000 j.m. x 4) lub 1,2 g x 6 (2 000 000 j.m. x 6), za wrażliwe na penicylinę benzylową należy uznać izolaty, dla których wartość MIC wynosi ≤1,0 mg/L. W zapaleniu płuc, przy zastosowaniu dawki 2,4 g x 6 (4 000 000 j.m. x 6), za wrażliwe na penicylinę benzylową należy uznać izolaty, dla których wartość MIC wynosi ≤2,0 mg/L. A. Badanie przesiewowe z użyciem krążka z oksacyliną 1 µg, umożliwiające wykrycie oporności na antybiotyki β-laktamowe, patrz komentarz C. 54 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Streptococcus pneumoniae Penicyliny1 Penicylina benzylowa (zapalenie opon mózgowordzeniowych Ampicylina Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1 0,06 1 1 Komentarz 1, 3 Komentarz 1, 3 Komentarz 1, 3 Komentarz 1, 3 Komentarz Amoksycylina Komentarz Amoksycylina – kwas klawulanowy Piperacylina Komentarz Piperacylina – tazobaktam Komentarz Komentarz A Komentarz A,B Komentarz A,B Komentarz A,B Komentarz A,B Komentarz A,B Komentarz 1, 3 Komentarz 1, 3 Komentarz 1, 3 Komentarz 1, 3 Komentarz 1, 3 Komentarz A,B A,B A,B A,B - - - Tikarcylina – kwas klawulanowy - - - - 1 A 1 Komentarz Komentarz Oksacylina (badanie przesiewowe) NA NA Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina - Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) - 1 C oznaczania MIC ampicyliny 3. Wrażliwość wnioskowana na podstawie wyniku oznaczania MIC ampicyliny A,B - Komentarz B. Wrażliwość wnioskowana na podstawie wyniku A,B Tikarcylina Fenoksymetylopenicylina Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej Komentarz A,B Komentarz 1, 3 Komentarz R< Komentarz 2 Ampicylina- sulbaktam S≥ A 0,06 0,5 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) A Komentarz C 20 Komentarz - - - - - - C. Interpretacja wyniku badania przesiewowego z użyciem krążka z oksacyliną 1 µg, patrz tabela uzupełniająca na końcu rozdziału. Dla szczepów niewrażliwych w badaniu przesiewowym należy zawsze oznaczyć MIC penicyliny benzylowej 55 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Streptococcus pneumoniae Cefalosporyny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 30 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 50 28 Cefaklor Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim 0,03 0,5 - - - - - - - - - - - 1 2 Komentarz Komentarz Cefiksym Cefotaksym Cefoksytyna Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftibuten Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna 1 0,5 NA 0,25 0,25 1 0,5 0,5 0,25 2 NA 0,5 0,25 2 1 0,5 A Komentarz NA A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz NA A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz 1 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A A 1. Szczepy, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. A. Badanie przesiewowe z użyciem krążka z oksacyliną 1 µg. Interpretacja wyniku, patrz tabela uzupełniająca na końcu rozdziału. 56 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Streptococcus pneumoniae Karbapenemy Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Doripenem 1 1 Ertapenem 1 0,5 Imipenem 1 Meropenem (zakażenia inne niż zapalenie opon mózgowo3 rdzeniowych) Meropenem (zapalenie opon mózgowo3 rdzeniowych) 2 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz 1 Komentarz 0,5 Komentarz 2 2 2 Komentarz 2 2 Komentarz 0,25 1 2 A,B Komentarz A Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Nie stosować do leczenia zapalenia opon mózgowordzeniowych (meropenem jest jedynym karbapenemem stosowanym w terapii zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych). 2. Szczepy, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. A. Badanie przesiewowe z użyciem krążka z oksacyliną 1 µg. Interpretacja wyniku, patrz tabela uzupełniająca na końcu rozdziału. A A A A,B Komentarz 3. Meropenem jest jedynym karbapenemem stosowanym w leczeniu zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. B. Oznaczyć MIC meropenemu w przypadku stosowania w terapii zapalenia opon mózgowordzeniowych 57 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Streptococcus pneumoniae Monobaktamy Aztreonam Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - Fluorochinolony Zawartość antybiotyku w krążku (µg) - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 1 0,12 2 5 50 Lewofloksacyna 2 2 2 5 17 Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) Norfloksacyna (badanie przesiewowe) 0,5 NA 0,5 NA 5 22 NA NA NA 10 12 0,12 4 5 50 Ciprofloksacyna 3 Ofloksacyna Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A 16 A A 17 A 22 NA B Komentarz A 13 1. Dzikie szczepy S. pneumoniae nie są uznawane za wrażliwe na ciprofloksacynę i z tego względu są klasyfikowane jako średniowrażliwe. A. Krążek z norfloksacyną może być używany w badaniu przesiewowym w celu wykrycia oporności na fluorochinolony. Patrz komentarz B. 2. Wartości graniczne lewofloksacyny odnoszą się do terapii wysokimi dawkami leku. A A B A B. Izolaty sklasyfikowane jako wrażliwe na norfloksacynę można raportować jako wrażliwe na lewofloksacynę oraz moksifloksacynę i jako średniowrażliwe na ciprofloksacynę oraz ofloksacynę. Dla izolatów sklasyfikowanych w teście przesiewowym jako niewrażliwe należy wykonać oznaczenie wrażliwości na poszczególne leki z tej grupy. 3. Dzikie szczepy S. pneumoniae nie są uznawane za wrażliwe na ofloksacynę i z tego względu są klasyfikowane jako średniowrażliwe. 58 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Streptococcus pneumoniae Aminoglikozydy Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Glikopeptydy Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - - Wartości graniczne MIC (mg/L) S≤ R> Teikoplanina 2 1 2 Telawancyna IE IE Wankomycyna 1 2 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 2 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 30 5 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu S≥ R< A A 17 17 IE IE A 16 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Szczepy, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. A. Wartości graniczne strefy zahamowania wzrostu oparto na dystrybucji wartości dla szczepów dzikich, ponieważ dotychczas nie stwierdzono szczepów opornych. A 16 59 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Streptococcus pneumoniae Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Makrolidy, linkozamidy i streptograminy 1 0,5 0,25 1 0,25 1 0,5 0,25 1 0,5 1 0,5 1 1 0,5 Klindamycyna 0.5 0.5 Chinupristyna/dalfopristyna - - Azytromycyna 0,25 Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna 2 Tetracykliny Doksycyklina Minocyklina Tetracyklina Tigecyklina Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 1 1 0,5 1 IE Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1 Komentarz 1 15 Komentarz A 22 A Komentarz 23 2 19 19 - - 15 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) A Komentarz A A Komentarz A 19 A Komentarz 20 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/A. Erytromycyna może być stosowana do oznaczania wrażliwości na azytromycynę, klarytromycynę i roksytromycynę. A B B Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 2/B. Indukcyjny mechanizm oporności na klindamycynę może zostać wykryty wyłącznie w obecności antybiotyku z grupy makrolidów. W metodzie dyfuzyjno-krążkowej (test dwóch krążków) należy zwracać uwagę na występowanie antagonizmu między klindamycyną i erytromycyną (strefa w kształcie litery D, spłaszczenie od strony krążka z erytromycyną). Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/A. Szczepy wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę. Niektóre szczepy gronkowców oporne na tetracyklinę mogą być wrażliwe na minocyklinę lub/oraz doksycyklinę. Jeśli jest taka potrzeba należy oznaczyć MIC doksycykliny u izolatów opornych na tetracyklinę. 1 2 1 1 1 2 IE Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A 30 30 Komentarz A 24 A 25 IE A Komentarz A 21 A 22 IE 60 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Streptococcus pneumoniae Różne leki Chloramfenikol Kolistyna Daptomycyna Fosfomycyna iv Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Linezolid Metronidazol Mupirocyna Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Trimetoprim – sulfametoksazol 1 (ko-trimoksazol) Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 8 IE IE 2 - 8 IE IE 4 - 30 0,06 - 0,5 - 1 2 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 21 IE IE 22 - 21 IE IE 19 - 5 22 - 17 - 1.25-23.75 18 15 10 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Stężenia graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu 61 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Streptococcus pneumoniae Wykrywanie oporności na antybiotyki beta-laktamowe u S. pneumoniae Tabela uzupełniająca Krążek z oksacyliną 1 µg Średnica strefy zahamowania wzrostu Antybiotyki ≥ 20 mm Wszystkie antybiotyki beta-laktamowe, dla których zaproponowano wartości graniczne, włączając antybiotyki, dla których interpretację wyniku podano w komentarzach Raportować „wrażliwy”, bez względu na postać kliniczną zakażenia Penicylina benzylowa (zapalenie opon mózgowordzeniowych) i fenoksymetylopenicylina (wszystkie postacie kliniczne zakażenia) Raportować „oporny” Penicylina benzylowa (wszystkie zakażenia z wyjątkiem zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych) Oznaczyć MIC i i wynik interpretować zgodnie z klinicznymi wartościami granicznymi Dodatkowe badania i/lub interpretacja Średnica zahamowania wzrostu wokół krążka z oksacyliną ≥8 mm: raportować „wrażliwy” < 20* mm Ampicylina i amoksycylina (bez lub z inhibitorami β-laktamaz), cefepim, cefotaksym i ceftriakson Pozostałe antybiotyki beta-laktamowe Średnica zahamowania wzrostu wokół krążka z oksacyliną <8 mm: oznaczyć MIC antybiotyku beta-laktamowego planowanego do terapii, ale dla ampicyliny, amoksycyliny i piperacyliny (bez lubi z inhibitorami β-laktamaz) wnioskować o wrażliwości na podstawie wyniku oznaczania MIC ampicyliny. Oznaczyć MIC antybiotyku planowanego do terapii i wynik interpretować zgodnie z odpowiednimi wartościami granicznymi. *Oksacylina 1 µg < 20 mm: Należy zawsze oznaczyć MIC penicyliny benzylowej, ale nie powinno się opóźniać raportowania wyniku interpretowanego zgodnie z wyżej wymienionymi zaleceniami 62 Streptococcus spp. grupa viridans Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Streptococcus sp. grupa viridans Wartości graniczne dla Streptococcus spp. grupa viridans w zapaleniu wsierdzia (endocarditis) – patrz wytyczne krajowe lub międzynarodowe dotyczące leczenia zapalenia wsierdzia Penicyliny Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, z oświetleniem światłem odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu zasadniczego bakterii Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Penicylina benzylowa 0,25 2 1 jednostka 18 Penicylina benzylowa (badanie przesiewowe) NA NA 1 jednostka 18 Ampicylina 0,5 2 21 2 1 1 12 A A Komentarz Komentarz A,B Komentarz A,B Komentarz Komentarz Komentarz Komentarz Amoksycylina 0,5 2 Komentarz Amoksycylina – kwas klawulanowy Komentarz 1 Komentarz A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka może być stosowany w badaniu przesiewowym w celu wykrycia oporności na antybiotyki β-laktamowe u Streptococcus spp. grupy viridans. Izolaty klasyfikowane jako wrażliwe należy raportować jako wrażliwe na antybiotyki β-laktamowe, dla których ustalono wartości graniczne, włączając antybiotyki, dla których interpretację wyniku podano w komentarzach. Dla izolatów klasyfikowanych jako niewrażliwe należy oznaczyć wrażliwość na poszczególne antybiotyki. 15 A,B Ampicylina- sulbaktam 1 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej . Komentarz A,B A,B 1/B Dla izolatów wrażliwych na penicylinę benzylową, wrażliwość wnioskowana na podstawie wyniku oznaczania wrażliwości na penicylinę benzylową lub ampicylinę. Dla izolatów opornych na penicylinę benzylową, wrażliwość wnioskowana na podstawie wyniku oznaczania wrażliwości na ampicylinę. A,B 63 Streptococcus spp. grupa viridans Penicyliny Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A,B Komentarz A,B Komentarz Komentarz Komentarz 1 Komentarz IE IE IE IE Tikarcylina – kwas klawulanowy IE IE IE IE Fenoksymetylopenicylina IE IE IE IE Oksacylina - - - - Kloksacylina - - - - Dikloksacylina - - - - Flukloksacylina - - - - Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) - - - - Komentarz Piperacylina – tazobaktam Tikarcylina 1 Komentarz 1 Komentarz A,B 1 Piperacylina Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A,B 64 Streptococcus spp. grupa viridans Cefalosporyny1 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Cefaklor Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim 0,5 0,5 0,5 0,5 Cefiksym Cefotaksym Cefoksytyna Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftibuten Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna 0,5 NA 0,5 0,5 - 0,5 NA 0,5 0,5 - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 30 30 5 30 30 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< IP A 25 IP A 25 A 23 NA A 27 A 26 - A 23 NA A 27 A 26 - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka może być stosowany w badaniu przesiewowym w celu wykrycia oporności na antybiotyki β-laktamowe u Streptococcus spp. grupy viridans; patrz komentarz A w tabeli „Penicyliny” 65 Streptococcus spp. grupa viridans Karbapenemy Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 Doripenem 1 Ertapenem Imipenem Meropenem 0,5 1 2 1 2 Monobaktamy Aztreonam Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 1 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz Komentarz 0,5 2 2 Komentarz A Komentarz A Komentarz - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) A 1. Szczepy, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka może być stosowany w badaniu przesiewowym w celu wykrycia oporności na antybiotyki βlaktamowe u Streptococcus spp. grupy viridans; patrz komentarz A w tabeli „Penicyliny” A Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A 1 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej - 66 Streptococcus spp. grupa viridans Fluorochinolony Ciprofloksacyna Lewofloksacyna Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna Aminoglikozydy Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> NA NA - - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< NA NA - - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej - 67 Streptococcus spp. grupa viridans Glikopeptydy Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ Zawartość antybiotyku w krążku (µg) R> 1 Teikoplanina Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 2 A 30 2 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A 16 16 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. A. Telawancyna IE IE Wankomycyna 2 1 2 Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Azytromycyna Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna IE Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE Klindamycyna 0,5 0,5 Chinupristyna/ dalfopristyna IE IE 1 IE A 5 A 15 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 15 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< IE IE IE IE IE 2 Szczepy, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. Wartości graniczne strefy zahamowania wzrostu oparto na dystrybucji wartości dla szczepów dzikich, ponieważ dotychczas nie stwierdzono szczepów opornych. A Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej IE IE IE IE IE A 19 19 IE IE 1/A Indukcyjny mechanizm oporności na klindamycynę może zostać wykryty wyłącznie w obecności antybiotyku z grupy markolidów. W metodzie dyfuzyjno-krążkowej (test dwóch krążków) należy zwracać uwagę na występowanie antagonizmu między klindamycyną i erytromycyną (strefa w kształcie litery D, spłaszczenie od strony krążka z erytromycyną). 68 Streptococcus spp. grupa viridans Tetracykliny Doksycyklina Minocyklina Tetracyklina Tigecyklina Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE Różne leki Chloramfenikol Kolistyna Daptomycyna Fosfomycyna iv Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Linezolid Metronidazol Mupirocyna Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Trimetoprim – sulfametoksazol (ko-trimoksazol) Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< IE IE Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej IE Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - - - - - - - - - - - - - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 69 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Haemophilus influenzae Haemophilus influenzae Wartości graniczne EUCAST opracowano jedynie dla H. influenzae. Dane kliniczne dla pozostałych gatunków z rodzaju Haemophilus są niewystarczające. Dystrybucja wartości MIC dla H. parainfluenzae jest podobna do obserwowanej u H. influenzae. W związku z brakiem wartości granicznych dla H. parainfluenzae, do interpretacji wyników oznaczania lekowrażliwości izolatów tego gatunku można stosować wartości graniczne opracowane dla H. influenzae. Penicyliny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Penicylina benzylowa Penicylina benzylowa (badanie przesiewowe) IE NA Ampicylina 1 Ampicylina- sulbaktam 1 1,2,3 1 1 Amoksycylina 2 Amoksycylina – kwas klawulanowy 2 1,4 IE NA Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, z oświetleniem światłem odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu zasadniczego bakterii Kontrola jakości: Haemophilus influenzae NCTC 8468 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 1 jednostka IE A 12 1 2 16 1,2,3 10-10 1 1 1 2 1,4 2 IE A Komentarz A A 16 A,B Komentarz A,C Komentarz Komentarz Komentarz 2-1 A 15 A,B A,C A 15 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej Komentarz do tłumaczenia polskiego: U szczepów niewrażliwych na ampicylinę konieczne jest oznaczanie wytwarzania β-laktamaz krążkiem z nitrocefiną (test cefinazowy). Produkcja β-laktamazy u szczepu niewrażliwego na ampicylinę nie wyklucza obecności mechanizmu BLPACR. A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka może być używany w badaniach przesiewowych, ale nie do rozróżnienia pomiędzy szczepami wytwarzającymi βlaktamazę, a izolatami ze zmienionymi białkami PBP. Interpretację wyniku badania przesiewowego z użyciem krążka z penicyliną benzylową 1 jednostka zawarto w tabeli uzupełniającej na końcu rozdziału. 1. Wartości graniczne odnoszą się do leku podawanego dożylnie. Dla penicylin bez inhibitora β-laktamaz wartości graniczne mają zastosowanie jedynie do szczepów niewytwarzających β-laktamazy. Szczepy wytwarzające β-laktamazę należy raportować jako oporne na penicyliny bez dodatku inhibitora β-laktamaz. 2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/L 3/B. Wrażliwość przewidywana na podstawie oznaczania wrażliwości na amoksycylinę - kwas klawulanowy C. Wrażliwość przewidywana na podstawie oznaczania wrażliwości na ampicylinę 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/L 70 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Haemophilus influenzae Penicyliny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1,5 Komentarz 1,3 Komentarz Piperacylina Komentarz Piperacylina-tazobaktam Komentarz 1,5 1,3 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A,D Komentarz A Komentarz A,,D Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 5/D. Wrażliwość przewidywana na podstawie oznaczania wrażliwości na ampicylinę lub amoksycylinę. A Komentarz Komentarz Tikarcylina IE IE IE IE Tikarcylina-kwas klawulanowy IE IE IE IE Fenoksymetylopenicylina IE IE IE IE Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina - - - - Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) - - - - 71 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Haemophilus influenzae Cefalosporyny Wartości graniczne MIC (mg/L) S≤ R> 1 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu S≥ R< A Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A Cefaklor 0,5 0,5 Komentarz Komentarz Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim 2 0,25 0,25 B 27 B 27 30 1/A Wartości graniczne MIC wskazują na oporność wszystkich izolatów H. influenzae na cefaklor. 2. B. Cefiksym Cefotaksym Cefoksytyna Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftibuten Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna 2 0,12 2 0,12 NA 2 0,25 0,03 2 1 2 0,12 1 0,12 0,12 0,12 NA 0,5 0,03 1 0,12 2 1 5 5 10 30 30 30 30 B 25 B 26 NA B 26 IP B 25 B 30 B 26 50 Szczepy, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka może być używany do badania przesiewowego w celu wykrycia oporności na antybiotyki beta-laktamowe; patrz tabela uzupełniająca na końcu rozdziału. B 25 B 26 NA B 23 IP B 25 B 30 B 25 26 72 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Haemophilus influenzae Karbapenemy Doripenem Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 1 1 Ertapenem 1 Imipenem 3 Meropenem (zakażenia inne niż zapalenie opon 3 mózgowo-rdzeniowych) 3 Meropenem (zapalenie opon mózgowordzeniowych) 2 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A 20 A 20 A 20 A 20 1 10 20 0,5 2 2 2 2 0,5 2 2 10 10 10 20 A 20 A 20 0,25 1 2 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A 1. Nie stosować do leczenia zapalenia opon mózgowordzeniowych (meropenem jest jedynym karbapenemem stosowanym w terapii zapalenia opon mózgowordzeniowych). 2. Szczepy, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka może być używany do badania przesiewowego w celu wykrycia oporności na antybiotyki beta-laktamowe; patrz tabela uzupełniająca na końcu rozdziału. A B Komentarz 3. Meropenem jest jedynym karbapenemem stosowanym w leczeniu zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. B Komentarz B. W przypadku stosowania w zapaleniu opon mózgowordzeniowych należy oznaczyć MIC meropenemu. 73 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Haemophilus influenzae Monobaktamy Aztreonam Fluorochinolony1,2 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE Zawartość antybiotyku w krążku (µg) IE Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< IE Zawartość antybiotyku w krążku (µg) IE Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A Ciprofloksacyna 0,5 2 0,5 5 26 Lewofloksacyna Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) 1 2 0,5 NA 2 1 0,5 NA 5 5 30 26 A 25 B 23 26 A 25 B Komentarz Norfloksacyna Ofloksacyna 2 0,5 0,5 5 A 23 A 23 A Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A 26 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Może występować oporność niskiego stopnia na fluorochinolony (MIC ciprofloksacyny 0.12-0.5 mg/L), niemniej brak jest dowodów wskazujących, że ma ona istotne znaczenie kliniczne w zakażeniach układu oddechowego wywoływanych przez H. influenzae. 2. Szczepy, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. A. Krążek z kwasem nalidyksowym może być stosowany w badaniach przesiewowych w celu oznaczenia oporności na fluorochinolony, patrz komentarz B A B. Izolaty klasyfikowane jako wrażliwe na kwas nalidyksowy mogą być raportowane jako wrażliwe na lewofloksacynę, ciprofloksacynę, moksifloksacynę i ofloksacynę. Izolaty klasyfikowane jako niewrażliwe na kwas nalidyksowy mogą wykazywać oporność na fluorochinolony i wówczas należy oznaczyć wrażliwość na lek wybrany do terapii. 74 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Haemophilus influenzae Aminoglikozydy Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Glikopeptydy Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE IE IE IE IE IE IE IE Wartości graniczne MIC (mg/L) S≤ R> - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< IE IE IE IE Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej IE IE IE IE Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu S≥ R< - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 75 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Haemophilus influenzae Makrolidy1, linkozamidy i streptograminy Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 2 2 Azytromycyna 0,12 Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna 1 0,5 2 1 0,12 32 16 2 16 8 Klindamycyna Chinupristyna/dalfopristyna - - Tetracykliny 2 4 1 2 1 2 1 2 IE 1 Minocyklina Tetracyklina Tigecyklina 1 1 1 IE 15 15 Zawartość antybiotyk u w krążku (µg) 1 1 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A Komentarz Komentarz 50 A Komentarz 50 A Komentarz 10 A Komentarz 12 - - Komentarz 2 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Doksycyklina Zawartość antybiotyku w krążku (µg) A Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A Komentarz 30 30 A A 24 A 25 IE Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Obserwuje się słabą zależność między wartościami MIC makrolidów, a efektem terapeutycznym w leczeniu zakażeń wywoływanych przez H. influenzae. Dlatego też wartości graniczne makrolidów i podobnych antybiotyków ustalono na poziomie wartości klasyfikujących dzikie szczepy H. influenzae do kategorii średniowrażliwe. 2/A Erytromycyna może być stosowana do oznaczania wrażliwości na azytromycynę, klarytromycynę i roksytromycynę. A Komentarz A Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/A Izolaty wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę, niemniej niektóre szczepy oporne na tetracyklinę mogą wykazywać wrażliwość na minocyklinę lub/oraz doksycyklinę. Dla szczepów opornych na tetracyklinę należy oznaczyć MIC doksycykliny, jeśli zachodzi potrzeba oznaczenia wrażliwości na ten antybiotyk. 21 A 22 IE 76 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Haemophilus influenzae Różne leki Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Chloramfenikol 2 2 Kolistyna - Daptomycyna Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 30 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 28 28 - - - - - - - Fosfomycyna iv IE IE IE IE Fosfomycyna forma doustna - - - - Kwas fusydowy - - - - Linezolid - - - - Metronidazol - - - - Mupirocyna - - - - Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Rifampicyna (wyłącznie do profilaktyki) Spektinomycyna - - - - 1 1 18 18 - - - - - - - - 0,5 1 23 20 Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Trimetoprim – sulfametoksazol 1 (ko- trimoksazol) 5 1.25-23.75 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Stężenia graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu. 77 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Haemophilus influenzae Wykrywanie oporności na antybiotyki beta-laktamowe u H. influenzae Tabela uzupełniająca Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka Średnica strefy zahamowania wzrostu ≥12 mm Wykrywanie β-laktamazy Dodatkowe badania i/lub interpretacja Nie oznaczać Raportować wrażliwość na wszystkie antybiotyki beta-laktamowe, dla których zaproponowano wartości granicze, włączając antybiotyki, dla których interpretację wyniku podano w komentarzach. Wynik testu negatywny Oznaczyć wrażliwość na antybiotyk beta-laktamowy planowany do terapii Raportować oporność na ampicylinę, amoksycylinę i piperacylinę < 12 mm Wynik testu dodatni Dla pozostałych antybiotyków beta-laktamowych oznaczyć wrażliwość na antybiotyk betalaktamowy planowany do terapii. 78 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Moraxella catarrhalis Moraxella catarrhalis Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, z oświetleniem światłem odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu zasadniczego bakterii Kontrola jakości: Haemophilus influenzae NCTC 8468 Penicyliny Penicylina benzylowa Ampicylina Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 - 2,3 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1 - - 2,3 Ampicylina- sulbaktam 1 Amoksycylina Amoksycylina – kwas klawulanowy 4 1 4 1 Piperacylina Piperacylina – tazobaktam Tikarcylina Tikarcylina – kwas klawulanowy 3 Komentarz 1 Fenoksymetylopenicylina Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< - A 1. A Komentarz Komentarz 19 19 3 Komentarz 1 A Komentarz A Komentarz IE IE IE IE IE IE IE IE - - - - 1 1 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1 2-1 Większość szczepów M. catarrhalis wytwarza β-laktamazy, choć jest to proces powolny i może skutkować słabymi wynikami dodatnimi w testach in vitro. Szczepy wytwarzające β-laktamazy należy raportować jako oporne na penicyliny i aminopenicyliny bez dodatku inhibitora β-laktamaz. 2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/L 3/A Wrażliwość przewidywana na podstawie oznaczania wrażliwości na połączenie amoksycyliny i kwasu klawulanowego 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/L 79 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Moraxella catarrhalis Penicyliny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina - - - - Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) - - - - Cefalosporyny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej Cefaklor 0,12 1 0,12 Komentarz Komentarz Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim Cefiksym Cefotaksym Cefoksytyna Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftibuten Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna 4 0,5 1 NA IP IE 1 4 0,12 4 1 2 NA IP IE 2 8 4 20 21 20 NA IP IE 24 21 50 20 18 17 NA IP IE 21 18 21 30 5 5 10 30 30 30 A 1/A Wartości graniczne MIC wskazują na oporność wszystkich izolatów M. catarrhalis na cefaklor. 80 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Moraxella catarrhalis Karbapenemy Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 Doripenem 1 Ertapenem Imipenem Meropenem 0,5 1 2 1 2 Monobaktamy Aztreonam 1 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 1 10 30 30 0,5 2 2 10 10 10 29 29 33 29 29 33 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE Zawartość antybiotyku w krążku (µg) IE Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< IE Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1. Szczepy, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej IE 81 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Moraxella catarrhalis Fluorochinolony Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A A Ciprofloksacyna 0,5 0,5 5 23 Lewofloksacyna Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) 1 0,5 NA 1 0,5 NA 5 5 30 23 A 23 A 23 23 A 23 B Komentarz Norfloksacyna Ofloksacyna 0,5 0,5 5 A 25 A 25 Aminoglikozydy Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE IE IE IE IE IE IE IE Zawartość antybiotyku w krążku (µg) A 23 A. Krążek z kwasem nalidyksowym może być stosowany w badaniach przesiewowych w celu oznaczenia oporności na fluorochinolony; patrz komentarz B A Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< IE IE IE IE Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej B. Izolaty klasyfikowane jako wrażlwe na kwas nalidyksowy mogą być raportowane jako wrażliwe na lewofloksacynę, ciprofloksacynę, moksifloksacynę i ofloksacynę. Izolaty klasyfikowane jako niewrażliwe na kwas nalidyksowy mogą wykazywać oporność na fluorochinolony i wówczas należy oznaczyć wrażliwość na lek wybrany do terapii. Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej IE IE IE IE 82 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Moraxella catarrhalis Glikopeptydy Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Wartości graniczne MIC (mg/L) S≤ R> - Zawartość antybiotyku w krążku (µg) - - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 0,5 0,25 1 0,5 Erytromycyna 0,25 0,5 Roksytromycyna 0,5 1 Telitromycyna 0,25 0,5 Klindamycyna - Chinupristyna/dalfopristyna - Azytromycyna 0,25 Klarytromycyna 1 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu S≥ R< Zawartość antybiotyku w krążku (µg) - Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 1 Komentarz 1 Komentarz 15 1 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A Komentarz A Komentarz A A 1/A Erytromycynę można stosować do oznaczania wrażliwości na azytromycynę, klarytromycynę i roksytromycynę. A A 23 20 A A Komentarz Komentarz 23 20 - - - - - - 15 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej 83 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Moraxella catarrhalis Tetracykliny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1 2 1 1 2 1 30 25 Tetracyklina 1 2 30 Tigecyklina IE IE Doksycyklina 1 Minocyklina 1 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A Komentarz A Komentarz A 22 A 28 A 25 IE IE Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej 1/A Izolaty wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę, niemniej niektóre szczepy oporne na tetracyklinę mogą wykazywać wrażliwość na minocyklinę lub/oraz doksycyklinę. Dla szczepów opornych na tetracyklinę należy oznaczyć MIC doksycykliny, jeśli zachodzi potrzeba oznaczenia wrażliwości na ten antybiotyk. A 84 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Moraxella catarrhalis Różne leki Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 1 Chloramfenikol 2 2 Kolistyna - Daptomycyna Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 30 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A A 30 30 - - - - - - - Fosfomycyna iv IE IE IE IE Fosfomycyna – forma doustna - - - - Kwas fusydowy - - - - Linezolid - - - - Metronidazol - - - - Mupirocyna - - - - Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Rifampicyna - - - - Spektinomycyna - - - - Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) - - - - Trimetoprim – sulfametoksazol 1 (ko-trimoksazol) 0,5 1 18 15 1.25-23.75 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/A. Wartość graniczna odnosi się do miejscowego użycia chloramfenikolu 1. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu 85 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Neisseria gonorrhoeae Neisseria gonorrhoeae Nie opracowano jak dotąd kryteriów oznaczania lekowrażliwości Neisseria gonorrhoeae metodą dyfuzyjno-krążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować metody oznaczania MIC. W przypadku używania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta testu. Penicyliny1 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1. Zawsze oznaczać wytwarzanie β-laktamazy. Szczepy wytwarzające β-laktamazę należy raportować jako oporne na penicylinę benzylową, ampicylinę i amoksycylinę. Wrażliwość izolatów β-laktamazo ujemnych na ampicylinę i amoksycylinę można przewidywać na podstawie oznaczania wrażliwości na penicylinę benzylową. Penicylina benzylowa 1 Ampicylina Ampicylina- sulbaktam 1 Amoksycylina Amoksycylina – kwas klawulanowy 0,06 1 Komentarz IE 1 Komentarz 1 Komentarz 1 1 Komentarz IE 1 Komentarz 1 Komentarz Piperacylina Piperacylina – tazobaktam Tikarcylina Tikarcylina – kwas klawulanowy - - Fenoksymetylopenicylina - - Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina - - Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) - - 86 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Neisseria gonorrhoeae Cefalosporyny Cefaklor Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim Cefiksym Cefotaksym Cefoksytyna Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftibuten Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna Karbapenemy Doripenem Ertapenem Imipenem Meropenem Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 0,12 0,12 IE IE 0,12 - 0,12 0,12 IE IE 0,12 - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE IE IE IE Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone IE IE IE IE 87 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Neisseria gonorrhoeae Monobaktamy Aztreonam Fluorochinolony Ciprofloksacyna Lewofloksacyna Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna Aminoglikozydy Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone IE Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 0,03 IE IE NA 0,06 IE IE NA IE 0,12 IE 0,25 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone - 88 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Neisseria gonorrhoeae Glikopeptydy Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Wartości graniczne MIC (mg/L) S≤ R> - - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Azytromycyna Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna 0,25 - 0,5 - Klindamycyna Chinupristyna/dalfopristyna - - Tetracykliny1 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone Doksycyklina IE IE 1. Izolaty wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę, ale niektóre szczepy oporne na tetracyklinę mogą być wrażliwe na minocyklinę. Minocyklina Tetracyklina Tigecyklina IE 0,5 IE IE 1 IE 89 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Neisseria gonorrhoeae Różne leki Chloramfenikol Kolistyna Daptomycyna Fosfomycyna iv Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Linezolid Metronidazol Mupirocyna Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Trimetoprim – sulfametoksazol (ko-trimoksazol) Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - - 64 - 64 - - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 90 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Neisseria meningitidis Neisseria meningitidis Nie opracowano jak dotąd kryteriów oznaczania lekowrażliwości Neisseria meningitidis metodą dyfuzyjno-krążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować metody oznaczania MIC. W przypadku używania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta testu. Penicyliny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Penicylina benzylowa Ampicylina Ampicylina- sulbaktam Amoksycylina Amoksycylina – kwas klawulanowy 0,06 0,12 IE 0,12 - 0,25 1 IE 1 - Piperacylina Piperacylina – tazobaktam Tikarcylina Tikarcylina – kwas klawulanowy - - Fenoksymetylopenicylina - - Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina - - Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 91 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Neisseria meningitidis Cefalosporyny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Cefaklor - - Cefadroksyl - - Cefaleksyna - - Cefazolina - - Cefepim - - Cefiksym - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1 Cefotaksym 0,12 0,12 Cefoksytyna - - Cefpodoksym - - Ceftarolina - - Ceftazydym - - Ceftibuten - 1. Szczepy, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne 1 Ceftriakson 0,12 0,12 Cefuroksym iv - - Cefuroksym forma doustna - - 92 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Neisseria meningitidis Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Karbapenemy Doripenem Ertapenem Imipenem 1 Meropenem IE 2 0,25 Monobaktamy Aztreonam Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone IE 0,25 1. Szczepy, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne. 2. Wartości graniczne odnoszą się wyłącznie do leczenia zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - Fluorochinolony Ciprofloksacyna Lewofloksacyna Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 0,03 IE IE NA IE 1 0,06 IE IE NA IE Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1. Wartości graniczne odnoszą się wyłącznie do profilaktyki zakażeń meningokokowych 93 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Neisseria meningitidis Aminoglikozydy Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Glikopeptydy Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - - Wartości graniczne MIC (mg/L) S≤ R> - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Azytromycyna Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna - - Klindamycyna Chinupristyna/dalfopristyna - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 94 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Neisseria meningitidis Tetracykliny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Doksycyklina 1 Minocyklina 1 2 Tetracyklina Tigecyklina 1 IE 2 IE Różne leki Chloramfenikol Kolistyna Daptomycyna Fosfomycyna iv Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Linezolid Metronidazol Mupirocyna Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) 1 Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Trimetoprim – sulfametoksazol (ko-trimoksazol) Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1. Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 2 - 4 - 0.25 - 0.25 - - - Tetracyklinę stosuje się do przewidywania wrażliwości na minocyklinę w profilaktyce zakażeń wywoływanych przez N. meningitidis. Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1. Wyłącznie do profilaktyki zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (patrz wytyczne krajowe) 95 Bakterie beztlenowe Gram-dodatnie (z wyjątkiem Clostridium difficile) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Bakterie beztlenowe Gram-dodatnie (z wyjątkiem Clostridium difficile) Nie opracowano jak dotąd kryteriów oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować metody oznaczania MIC. W przypadku używania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta testu. Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Penicyliny 1 Penicylina benzylowa 0,25 0,5 Ampicylina Ampicylina- sulbaktam 1 Amoksycylina Amoksycylina – kwas klawulanowy 1 Piperacylina Piperacylina – tazobaktam Tikarcylina Tikarcylina – kwas klawulanowy 4 2 4 4 3 4 8 4 8 8 3 8 8 2 8 8 3 8 16 4 16 16 3 16 Fenoksymetylopenicylina IE IE Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina - - Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) - - 1 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1. Wrażliwość na ampicylinę, amoksycylinę i piperacylinę bez dodatku inhibitora β-laktamaz można przewidywać na podstawie oznaczenia wrażliwości na penicylinę benzylową 2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/L 3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/L 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie tazobaktamu na 4 mg/L 96 Bakterie beztlenowe Gram-dodatnie (z wyjątkiem Clostridium difficile) Cefalosporyny Cefaklor Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim Cefiksym Cefotaksym Cefoksytyna Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftibuten Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna Karbapenemy Doripenem Ertapenem Imipenem Meropenem Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone IE - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 1 2 2 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1 1 8 8 97 Bakterie beztlenowe Gram-dodatnie (z wyjątkiem Clostridium difficile) Monobaktamy Aztreonam Fluorochinolony Ciprofloksacyna Lewofloksacyna Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy Norfloksacyna Ofloksacyna Aminoglikozydy Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone IE NA - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE NA - Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone - 98 Bakterie beztlenowe Gram-dodatnie (z wyjątkiem Clostridium difficile) Glikopeptydy Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE IE 2 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE - IE - Klindamycyna Chinupristyna/dalfopristyna 4 - 4 - 1 Doksycyklina 1 Minocyklina 1 Tetracyklina 1 Tigecyklina Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone IE IE 2 Azytromycyna Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna Tetracykliny1 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1. W przypadku bakterii beztlenowych istnieją kliniczne dowody wskazujące na aktywność tetracyklin w zakażeniach jamy brzusznej o etiologii mieszanej, nie wykazano jednak zależności pomiędzy wartościami MIC, właściwościami farmakokinetycznymi/farmakodynamicznymi oraz efektem klinicznym. Z tego względu nie zaproponowano wartości granicznych pozwalających sklasyfikować szczep jako wrażliwy. Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 99 Bakterie beztlenowe Gram-dodatnie (z wyjątkiem Clostridium difficile) Różne leki Chloramfenikol Kolistyna Daptomycyna Fosfomycyna iv Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Linezolid Metronidazol Mupirocyna Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Trimetoprim – sulfametoksazol (ko-trimoksazol) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 8 4 - 8 4 - - - - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjnokrążkową nie zostały jeszcze ustalone 100 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Clostridium difficile Clostridium difficile Nie opracowano jak dotąd kryteriów oznaczania lekowrażliwości Clostridium difficile metodą dyfuzyjno-krążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować metody oznaczania MIC. W przypadku używania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta testu. Fluorochinolony Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 - Glikopeptydy Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 - 1 Moksifloksacyna 1 Wankomycyna 2 Tetracykliny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Tigecyklina - 1 2 - 1 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1. Antybiotyk nie stosowany w leczeniu. Oznaczanie lekowrażliwości wyłącznie dla celów epidemiologicznych z zastosowaniem epidemiologicznej wartości granicznej ECOFF (ECOFF: WT ≤4 mg/L) Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1. Kliniczna wartość graniczna została ustalona w oparciu o epidemiologiczną wartość graniczną ECOFF, która oddziela populację szczepów dzikich (WT) od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1. Antybiotyk nie stosowany w leczeniu. Oznaczanie lekowrażliwości wyłącznie dla celów epidemiologicznych z zastosowaniem epidemiologicznej wartości granicznej ECOFF (ECOFF: WT ≤0,25 mg/L) 101 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Clostridium difficile Różne leki Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone Daptomycyna - 1 - 1 1. Kwas fusydowy - 2 - 2 2. Metronidazol 2 3 2 3 3. Rifampicyna - 4 - 4 4. Antybiotyk nie stosowany w leczeniu. Oznaczanie lekowrażliwości wyłącznie dla celów epidemiologicznych z zastosowaniem epidemiologicznej wartości granicznej ECOFF (ECOFF: dla szczepów dzikich WT ≤4 mg/L) Antybiotyk nie stosowany w leczeniu. Oznaczanie lekowrażliwości wyłącznie dla celów epidemiologicznych z zastosowaniem epidemiologicznej wartości granicznej ECOFF (ECOFF: WT ≤2 mg/L) Kliniczna wartość graniczna została ustalona w oparciu o epidemiologiczną wartość graniczną ECOFF, która oddziela populację szczepów dzikich (WT) od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek Antybiotyk nie stosowany w leczeniu. Oznaczanie lekowrażliwości wyłącznie dla celów epidemiologicznych z zastosowaniem epidemiologicznej wartości granicznej ECOFF (ECOFF: WT ≤0,004 mg/L) 102 Beztlenowe bakterie Gram-ujemne Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Beztlenowe bakterie Gram-ujemne Nie opracowano jak dotąd kryteriów oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować metody oznaczania MIC. W przypadku używania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta testu. Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Penicyliny 1 Penicylina benzylowa 0,25 0,5 Ampicylina 1 Ampicylina- sulbaktam 1 Amoksycylina Amoksycylina – kwas 1 klawulanowy 1 Piperacylina 1 Piperacylina – tazobaktam 1 Tikarcylina 1 Tikarcylina – kwas klawulanowy 0,5 2 4 0,5 3 4 2 2 8 2 3 8 16 4 8 16 3 8 16 4 16 16 3 16 Fenoksymetylopenicylina IE IE Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina - - Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) - - 1 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1. Wrażliwość na ampicylinę, amoksycylinę i piperacylinę bez dodatku inhibitora β-laktamaz można przewidywać na podstawie oznaczenia wrażliwości na penicylinę benzylową 2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/L 3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/L 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie tazobaktamu na 4 mg/L 103 Beztlenowe bakterie Gram-ujemne Cefalosporyny Cefaklor Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim Cefiksym Cefotaksym Cefoksytyna Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftibuten Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna Karbapenemy Doripenem Ertapenem Imipenem Meropenem Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> NA - NA - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 1 2 2 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1 1 8 8 104 Beztlenowe bakterie Gram-ujemne Monobaktamy Aztreonam Fluorochinolony Ciprofloksacyna Lewofloksacyna Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna Aminoglikozydy Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE NA IE NA - - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone - 105 Beztlenowe bakterie Gram-ujemne Glikopeptydy Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> - - Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Azytromycyna Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna IE - IE - Klindamycyna Chinupristyna/dalfopristyna 4 - 4 - Tetracykliny1 Doksycyklina Minocyklina Tetracyklina Tigecyklina Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1. W przypadku bakterii beztlenowych istnieją kliniczne dowody wskazujące na aktywność tetracyklin w zakażeniach jamy brzusznej o etiologii mieszanej, nie wykazano jednak zależności pomiędzy wartościami MIC, właściwościami farmakokinetycznymi/farmakodynamicznymi oraz efektem klinicznym. Z tego względu nie zaproponowano wartości granicznych pozwalających sklasyfikować szczep jako wrażliwy. Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz 106 Beztlenowe bakterie Gram-ujemne Różne leki Chloramfenikol Kolistyna Daptomycyna Fosfomycyna iv Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Linezolid Metronidazol Mupirocyna Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Trimetoprim – sulfametoksazol (ko-trimoksazol) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 8 4 - 8 4 - - - - - Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 107 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Helicobacter pylori Helicobacter pylori Nie opracowano jak dotąd kryteriów oznaczania lekowrażliwości Helicobacter pylori metodą dyfuzyjno-krążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować metody oznaczania MIC. W przypadku używania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta testu. Penicyliny Amoksycylina 1 Fluorochinolony Lewofloksacyna Makrolidy Klarytromycyna Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 0,12 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1 0,12 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 1 1 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 1 0,5 Kliniczne wartości graniczne zostały ustalone w oparciu o epidemiologiczne wartości graniczne ECOFF, które oddzielają populację szczepów dzikich (WT) od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1. 1 0,25 1. Kliniczne wartości graniczne zostały ustalone w oparciu o epidemiologiczne wartości graniczne ECOFF, które oddzielają populację szczepów dzikich (WT) od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1. Kliniczne wartości graniczne zostały ustalone w oparciu o epidemiologiczne wartości graniczne ECOFF, które oddzielają populację szczepów dzikich (WT) od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek 108 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Helicobacter pylori Tetracykliny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 1 Tetracyklina 1 1 Różne leki Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Metronidazol 8 Rifampicyna 1 1 8 1 1 1 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1. Klininczne wartości graniczne zostały ustalone w oparciu o epidemiologiczne wartości graniczne ECOFF, które oddzielają populację szczepów dzikich (WT) od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone 1. Kliniczne wartości graniczne zostały ustalone w oparciu o epidemiologiczne wartości graniczne ECOFF, które oddzielają populację szczepów dzikich (WT) od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek 1 109 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Listeria monocytogenes Listeria monocytogenes Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, z oświetleniem światłem odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu zasadniczego bakterii Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619 Penicyliny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Penicylina benzylowa 1 1 1 jednostka 13 13 Ampicylina 1 1 2 16 16 Karbapenemy Meropenem Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 0,25 0,25 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 10 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 26 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej . Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej . 26 110 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Listeria monocytogenes Makrolidy Erytromycyna Różne leki Trimetoprim – sulfametoksazol 1 (ko-trimoksazol) Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 1 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 0,06 0,06 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 15 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1.25-23.75 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 25 25 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 29 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej . 29 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej . 1. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu 111 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Pasteurella multocida Pasteurella multocida Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, z oświetleniem światłem odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu zasadniczego bakterii Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Penicylina benzylowa 0,5 0,5 1 jednostka 17 Ampicylina 1 1 2 17 Penicyliny Amoksycylina 1 1 Amoksycylina – kwas klawulanowwy 1 1 Cefalosporyny Cefotaksym Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 0,03 0,03 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Komentarz 2-1 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 5 15 17 17 A A Komentarz A. Wrażliwość przewidywana z oznaczenia wrażliwości na ampicylinę 15 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 26 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej . Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej . 26 112 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Pasteurella multocida Fluorochinolony Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A 27 A 27 A Komentarz Ciprofloksacyna 0,06 0,06 5 27 Lewofloksacyna 0,06 0,06 5 27 Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) NA NA 30 23 Tetracykliny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Doksycyklina 1 1 Tetracyklina (badanie przesiewowe) NA NA Różne leki Trimetoprim – sulfametoksazol 1 (ko-trimoksazol) Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 0,25 A A Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< A 30 0,25 A. Krążek z kwasem nalidyksowym może być stosowany w badaniach przesiewowych w celu oznaczenia oporności na fluorochinolony. Izolaty klasyfikowane jako wrażliwe na kwas nalidyksowy mogą być raportowane jako wrażliwe na ciprofloksacynę i lewofloksacynę. Izolaty klasyfikowane jako niewrażliwe na kwas nalidyksowy mogą wykazywać oporność na fluorochinolony i wówczas należy oznaczyć wrażliwość na lek wybrany do terapii. A Komentarz Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1.25-23.75 A Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej A A. Wrażliwość przewidywana z badania przesiewowego wrażliwości na tetracyklinę Komentarz A 24 24 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 23 23 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej . 1. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu 113 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Campylobacter jejuni i coli Campylobacter jejuni i coli Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F). Płytki należy wysuszyć przed wykonaniem oznaczenia w celu ograniczenia wzrostu mgławicowego (przez noc w temp. 20-25ºC lub w temp. 35ºC, z otwartym wieczkiem przez 15 min.) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki mikroaerofilne, 41±1 ºC, 24 godz.. Izolaty prezentujące niedostateczny wzrost po 24 godz należy natychmiast wstawić do ponownej inkubacji i wynik odczytywać po upływie 40-48 godz. całkowitej inkubacji. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, z oświetleniem światłem odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu zasadniczego bakterii Kontrola jakości: Campylobacter jejuni ATCC 33560 Fluorochinolony Ciprofloksacyna Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 0,5 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 5 0,5 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1 Komentarz 1 Komentarz 1 4 1 8 Azytromycyna Komentarz Klarytromycyna Erytromycyna, C. jejuni Erytromycyna, C. coli Komentarz 1 4 1 8 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 26 26 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< 1 Komentarz 1 Komentarz A 20 A 24 15 15 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1 Komentarz 1 1 Komentarz A 20 A 24 Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/A. Erytromycyna może być stosowana do oznaczania wrażliwości na azytromycynę i klarytromycynę. 1 114 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Campylobacter jejuni i coli Tetracykliny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 1 Doksycyklina Komentarz Tetracyklina 2 1 Zawartość antybiotyku w krążku (µg) 1 A Komentarz 1 2 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm) S≥ R< Komentarz 30 A 30 A Komentarz A Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej 1/A. Tetracyklina może być stosowana do oznaczania wrażliwości na doksycyklinę 30 115 PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartości graniczne PK/PD - niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów Komentarz do tłumaczenia polskiego: Wartość graniczną dla kategorii „wrażliwy” i „średniowrażliwy” (S/I) zaproponowano w oparciu o standardowe dawkowanie leku, natomiast wartość graniczną dla kategorii „średniowrażliwy” i „oporny” (I/R) w oparciu o maksymalną dawkę leku. (Źródło: EUCAST Standard Operating Procedure Harmonization of breakpoints for existing antimicrobial agents. EUCAST SOP 2.0, 26 September 2010) Zawarte w tym rozdziale wartości graniczne nie mogą być stosowane w przypadku, gdy w tabelach dla poszczególnych gatunków drobnoustrojów znajduje się liczbowa wartość graniczna, znak „ – „ lub komentarz wskazujący interpretację wyniku oznaczania lekowrażliwości. Penicyliny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Penicylina benzylowa 0,25 2 Ampicylina 2 8 Ampicylina- sulbaktam Amoksycylina 2 2 8 8 Amoksycylina – kwas klawulanowy Piperacylina Piperacylina – tazobaktam Tikarcylina Tikarcylina – kwas klawulanowy 2 4 4 8 8 8 16 16 16 16 Fenoksymetylopenicylina IE IE Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina IE IE IE IE IE IE IE IE Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia dróg moczowych) IE IE PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów ustalono dla następujących dawek (Patrz: Charakterystyki leków („Rational documents”) część 8 ; stona internetowa EUCAST www.eucast.org) Wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów ustalono dla dawki odpowiednio: 600 mg x 4 (1 000 000 j.m. x 4) czyli 2,4 g / dzień (4 000 000 j.m / dzień) oraz 2,4 g x 6 (4 000 000 j.m. x 6) czyli 14,4 g / dzień (24 000 000 j.m / dzień). Wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów ustalono dla dawki co najmniej 0,5 g x 3 - 4 (1,5 – 2 g / dzień). Charakterystyka leku w przygotowaniu. Wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów ustalono dla dawki co najmniej 0,5 g x 3 - 4 (1,5 – 2 g / dzień). Charakterystyka leku w przygotowaniu. Wartości graniczne ustalono dla dawki piperacyliny-tazobaktam 4 g x 3. Wartości graniczne ustalono dla dawki piperacyliny-tazobaktam 4 g x 3. 116 PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów Cefalosporyny Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Cefaklor Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim IE IE IE 1 4 IE IE IE 2 8 Cefiksym Cefotaksym IE 1 IE 2 Cefoksytyna Cefpodoksym Ceftarolina IE IE 0,5 IE IE 0,5 Ceftazydym 4 8 Ceftibuten Ceftriakson IE 1 IE 2 Cefuroksym iv 4 8 Cefuroksym forma doustna IE IE Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów ustalono dla następujących dawek (Patrz: Charakterystyki leków („Rational documents”) część 8 ; stona internetowa EUCAST www.eucast.org) Charakterystyka leku w przygotowaniu. Wartości graniczne ustalono dla dawki dziennej 2 g x 2 oraz wysokiej dawki co najmniej 2 g x 3 leku podawanego dożylnie. Wartości graniczne ustalono dla dawki dziennej 1 g x 3 oraz wysokiej dawki co najmniej 2 g x 3 leku podawanego dożylnie. Wartości graniczne ustalono w oparciu o zależność PK/PD w stosunku do drobnoustrojów Gram-ujemnych. Wartości graniczne ustalono dla dawki dziennej 600 mg x 2 ceftaroliny podawanej dożylnie w ciągu 1 godz. Wartości graniczne ustalono dla dawki dziennej 1 g x 3 oraz wysokiej dawki co najmniej 2 g x 3 leku podawanego dożylnie. Wartości graniczne ustalono dla dawki dziennej 1 g x 1 oraz wysokiej dawki co najmniej 2 g x 1 leku podawanego dożylnie. Wartości graniczne ustalono dla dawki dziennej 750 mg x 3 oraz wysokiej dawki co najmniej 1,5 g x 3 leku podawanego dożylnie. 117 PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów Karbapenemy Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> Doripenem 1 4 Ertapenem 0,5 1 Imipenem 2 8 Meropenem 2 8 Monobaktamy Aztreonam Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 4 8 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów ustalono dla następujących dawek (Patrz: Charakterystyki leków („Rational documents”) część 8 ; stona internetowa EUCAST www.eucast.org) Wartości graniczne EUCAST ustalono dla dawki dziennej 500 mg x 3 doripenemu podawanego dożylnie w ciągu 1 godz. (najniższa dawka). Dawkę dzienną 500 mg x 3 leku podawanego w ciągu 4 godzin zastosowano jako podstawę do ustalenia wartości granicznej średnio wrażliwy/ oporny; należy ją rozważyć dla leczenia ciężkich zakażeń. Wartości graniczne EUCAST ustalono dla dawki dziennej 1000 mg x 1 ertapenemu podawanego dożylnie w ciągu 30 min. (jedyna dawka). Wartości graniczne EUCAST ustalono dla dawki dziennej 500 mg x 4 imipenemu podawanego dożylnie w ciągu 30 min. (najniższa dawka). Dawkę dzienną leku 1 g x 4 zastosowano jako podstawę do ustalenia wartości granicznej średnio wrażliwy/oporny; należy ją rozważyć dla leczenia ciężkich zakażeń. Wartości graniczne EUCAST ustalono dla dawki dziennej 1000 mg x 3 meropenemu podawanego dożylnie w ciągu 30 min. (najniższa dawka). Dawkę dzienną leku 2 g x 3 zastosowano jako podstawę do ustalenia wartości granicznej średnio wrażliwy/oporny; należy ją rozważyć dla leczenia ciężkich zakażeń. PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów ustalono dla następujacych dawek (Patrz: Charakterystyki leków („Rational documents”) część 8 ; stona internetowa EUCAST www.eucast.org) Charakterystyka leku w przygotowaniu 118 PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów Fluorochinolony Ciprofloksacyna Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 0,5 1 Lewofloksacyna 1 2 Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy Norfloksacyna Ofloksacyna 0,5 IE 0,5 0,5 1 IE 1 1 Aminoglikozydy Amikacyna Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> 8 16 Gentamycyna 2 4 Netilmycyna 2 4 Tobramycyna 2 4 Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów ustalono dla następujących dawek (Patrz: Charakterystyki leków („Rational documents”) część 8 ; stona internetowa EUCAST www.eucast.org) Wartości graniczne ustalono dla dawki 500 mg x 2 (lub nawet tak niskiej jak 250 mg x 2 w przypadku niepowikłanych zakażeń dróg moczowych) do 750 mg x 2 leku podawanego doustnie oraz dla dawki 400 mg x 2 do 400 mg x 3 leku podawanego dożylnie. Wartości graniczne ustalono dla dawki 500 mg x 1 do 500 mg x 2 leku podawanego doustnie oraz dla dawki 500 mg x 1 do 500 mg x 2 leku podawanego dożylnie. Wartości graniczne ustalono dla dawki 400 mg x 1 leku podawanego doustnie lub dożylnie. Wartości graniczne ustalono dla dawki 400 mg x 2 leku podawanego doustnie. Wartości graniczne ustalono dla dawki 200 mg x 2 do 400 mg x 2 leku podawanego doustnie oraz dla dawki 200 mg x 1 do 400 mg x 2 leku podawanego dożylnie. PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów ustalono dla następujących dawek (Patrz: Charakterystyki leków („Rational documents”) część 8 ; stona internetowa EUCAST www.eucast.org) Wartości graniczne EUCAST ustalono dla dawki 15 mg/kg/dzień amikacyny podawanej dożylnie. W związku z brakiem danych o zależnościach farmakokinetyki/farmakodynamiki (Pk/Pd), wartości graniczne ustalono w oparciu o farmakokinetykę leku oraz stosowane wcześniej wartości graniczne. Wartości graniczne ustalono dla dawki 3 – 4.5 mg/kg/dzień gentamycyny podawanej dożylnie. W związku z brakiem danych o zależnościach farmakokinetyki/farmakodynamiki (Pk/Pd), wartości graniczne ustalono w oparciu o farmakokinetykę leku oraz stosowane wcześniej wartości graniczne. Wartości graniczne ustalono dla dawki 4 - 6 mg/kg/dzień netilmycyny podawanej dożylnie. W związku z brakiem danych o zależnościach farmakokinetyki/farmakodynamiki (Pk/Pd), wartości graniczne ustalono w oparciu o farmakokinetykę leku oraz stosowane wcześniej wartości graniczne. Wartości graniczne EUCAST ustalono dla dawki 3 – 4.5 mg/kg/dzień tobramycyny podawanej dożylnie. W związku z brakiem danych o zależnościach farmakokinetyki/farmakodynamiki (Pk/Pd), wartości graniczne ustalono w oparciu o farmakokinetykę leku oraz stosowane wcześniej wartości graniczne. 119 PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów Glikopeptydy Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Azytromycyna Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna Klindamycyna Chinupristyna/dalfopristyna Tetracykliny Doksycyklina Minocyklina Tetracyklina Tigecyklina Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE IE IE IE IE IE PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów ustalono dla następujących dawek (Patrz: Charakterystyki leków („Rational documents”) część 8 ; stona internetowa EUCAST www.eucast.org) Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów ustalono dla następujących dawek (Patrz: Charakterystyki leków („Rational documents”) część 8 ; stona internetowa EUCAST www.eucast.org) IE IE IE IE Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE IE IE IE IE IE 0,25 0,5 PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów ustalono dla następujących dawek (Patrz: Charakterystyki leków („Rational documents”) część 8 ; stona internetowa EUCAST www.eucast.org) Wartości graniczne ustalono dla dawki 100 mg leku podawanego dożylnie, a następnie 50 mg x 12 co godzinę w przypadku skomplikowanych zakażeń skóry i tkanki podskórnej oraz ciężkich zakażeń w obrębie jamy brzusznej 120 PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów Różne leki Chloramfenikol Kolistyna Daptomycyna Fosfomycyna iv Fosfomycyna – forma doustna (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Kwas fusydowy Linezolid Metronidazol Mupirocyna Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Rifampicyna Spektynomycyna Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego) Trimetoprim – sulfametoksazol (kotrimoksazol) Wartość graniczna MIC (mg/L) S≤ R> IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE 2 IE IE IE IE 4 IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 3.1, obowiązująca od 11.02.2013 PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów ustalono dla następujących dawek (Patrz: Charakterystyki leków („Rational documents”) część 8 ; stona internetowa EUCAST www.eucast.org) Wartości graniczne ustalono dla dawki 600 mg x 2 leku podawanego doustnie lub parenteralnie 121