Identyfikacja luki kompetencyjnej jako podstawa

Logo instytucji
prelegenta
Konferencja międzynarodowa
Inwestycje w szkolnictwo zawodowe
Badanie luk kompetencyjnych BOF
Bogusław Plawgo
Andrzej Jurgilewicz
Białostocka Fundacja Kształcenia Kadr
Cel Działania „Luka kompetencyjna”
Celem Działania jest identyfikacja luk kompetencyjnych,
która będzie podstawą dostosowania oferty
edukacyjnej oraz systemu kształcenia zawodowego
BOF do potrzeb pracodawców, ale także potrzeb
edukacyjnych i aspiracji mieszkańców BOF.
CK_1: Systemowa identyfikacja luk kompetencyjnych BOF
(Luki Kompetencyjne)
CK_2: Wsparcie szkół i
placówek kształcenia
zawodowego w
opracowaniu
programów rozwoju i
programów kształcenia
(Programy Rozwojowe)
CK_3: Dodatkowe
(ponadprogramowe) formy
edukacyjne dla uczestników
kształcenia zawodowego
(Dodatkowe formy
kształcenia)
CK_5: System doradztwa
kompetencji na terenie BOF
(Doradztwo Kompetencji)
Model Centrum Kompetencji BOF zarządzać będzie procesem
niwelowania Luki Kompetencyjnej BOF uwzględniając 5 poziomów
identyfikacji Luki kompetencyjnej:
1. Poziom zawodów – w zakresie analizy podaży i popytu na zawody rekomendacje dla szkół zawodowych w zakresie otwierania i zamykania
kierunków kształcenia w zawodzie.
2. Poziom kwalifikacji – w zakresie rekomendacji dla szkół zawodowych oraz
instytucji szkoleniowych kształcenia ustawicznego w tworzeniu oferty
Kwalifikacyjnych Kursów Zawodowych (KKZ) uzupełniających kwalifikacje
absolwentów szkół.
3. Poziom umiejętności – w zakresie rekomendacji w tworzeniu oferty Kursów
Umiejętności Zawodowych (KUZ), która powinna być dostępna na terenie BOF.
4. Poziom czynności – w zakresie analizy i opisu czynności/zadań zawodowych
składających się na umiejętności zawodowe - tworzą rekomendacje w zakresie
oferty praktyk i staży zawodowych uzupełniających kształcenie w zawodzie
5. Poziom profesjonalizacji – w zakresie analizy podaży i popytu na uprawnienia
specjalistyczne - katalog kursów specjalistycznych i uprawnień, na poziomie
profesjonalizacji pracy.
Badaniem objętych będzie rocznie
120 firm i 360 stanowisk
przez okres trwania projektu –
łącznie 600 firm i 1800 stanowisk.
Narzędzia badawcze – kwestionariusze
Ankieta 1 (info HR)
Narzędzia badawcze – kwestionariusze
Ankieta 1 (info HR)
1.
2.
Opinia respondentów dotycząca systemu szkolnictwa
zawodowego i form współpracy
Opis stanowisk pracy, na których zatrudniani są absolwenci
szkół zawodowych
• wykształcenie,
• wynagrodzenia,
• dostępność kandydatów,
• plany zatrudnieniowe
3. Inne zagadnienia HR (rekrutacja, mocne strony firmy)
4. Określenie głównych luk kompetencyjnych na konkretnych
stanowiskach
Narzędzia badawcze – kwestionariusze
Ankieta 2 (efekty kształcenia)
Narzędzia badawcze – kwestionariusze
Ankieta 3 (opis stanowisk)
Narzędzia badawcze – kwestionariusze
Ankieta 3 (opis stanowisk)
1. Krótki opis stanowiska
2. Opis zadań zawodowych (w tym częstotliwość)
3. Opis czynności, w przypadku których występują
największe deficyty
4. Opis wykorzystywanych maszyn i urządzeń,
niezbędnej wiedzy, umiejętności i predyspozycji
Wywiady kwestionariuszowe w okresie styczeń – maj
2017 r.
Przebadano 78 firm, w tym:
• Obszar MG – 30 (metalowy - 17, samochodowy – 13)
• Obszar TG – 17 (turystyczno –gastronomiczny)
• Obszar BU – 4 (budowlany)
• Obszar EE – 13 (elektryczny - 5, informatyczny - 8)
• Obszar AU – 12 (włókienniczy - 4, kosmetyczny - 5, meblowy - 2,
ekonomiczny – 1)
• Obszar ST – 2 (artystyczny)
Charakterystyka przebadanych firm i stanowisk (MGM)
Przebadane firmy
• Bartosz
• Neotech
• AC. S.A.
• KAN
• ChM
Główne przebadane stanowiska: Ślusarz / Ślusarz-spawacz /
Spawacz / Ślusarz narzędziowy / Ślusarz remontowy / Operator
obrabiarki CNC / Pomocnik operatora CNC / Frezer CNC / Frezer /
Frezer narzędziowy / Tokarz / Tokarz-frezer / Monter.
Inne stanowiska: Operator wtryskarki / Malarz proszkowy /
Operator termoformierki / Szlifierz / Operator / Operator plotera /
Operator automatu SMD / Technik mechanik i inne.
Łącznie: 59 stanowisk. Łączne zatrudnienie na przebadanych
stanowiskach: 925 osób.
• EuropeGas
• Ferrox
Zatrudnienie w badanych firmach
• SaMasz
• Jazon
• Jobimet
>250
pracowników
43%
<10
pracowników
0%
10-50
pracowników
7%
• Kart
• KeyCompany
• Kotniz
• Promotech
Łączne zatrudnienie: 3.241
pracowników
51-250
pracowników
50%
Formy współpracy
• Jakie są formy współpracy i doświadczenia Firmy z tej współpracy z konkretnymi
szkołami zawodowymi?
• Główne (2/3): Przyjmowanie uczniów na praktyki zawodowe / Przyjmowanie
uczniów na staż zawodowy
• Inne: Organizowanie w szkołach spotkań z uczniami w celu przedstawienia
oczekiwań / Konkursy z nagrodami (płatny staż) / Programy autorskie / Targi pracy
- prezentacja firmy w szkole / Dni otwarte / Wycieczki / Rekrutacja uczniów
Jakimi formami współpracy z instytucjami
oświatowymi są Państwo zainteresowani?
Główne (2/3): Przyjmowanie uczniów na staż
zawodowy / Przyjmowanie uczniów na praktyki
zawodowe / Szkolenia
Inne:
Zatrudnianie
młodocianych
w
celu
przygotowania zawodowego / Udostępnianie
pracowników
jako
nauczycieli
przedmiotów
zawodowych / Organizowanie w szkołach spotkań z
uczniami w celu przedstawienia oczekiwań
(wycieczki) / Klasy patronackie / Rekomendowanie
przez szkoły najlepszych absolwentów / Kształcenie
nauczycieli / Kursy potwierdzające kwalifikacje / Staż
jako przygotowanie do zatrudnienia
Mozliwość organizacji staży
NIE
17%
Brak
odpowiedzi
14%
TAK
69%
Formy współpracy
Liczba firm zainteresowanych danymi formami współpracy z
instytucjami oświatowymi
Liczba firm wpółpracujących ze szkołami zawodowymi
w danych formach
14
14
12
12
10
10
8
8
6
6
4
4
2
2
0
0
Praktyki
zaw odow e
Staż
zaw odow y
Inne
Brak
w spółpracy
Praktyki
Staż
Szkolenia
zaw odow e zaw odow y
Inne
Trudno
pow iedzieć
Na jakie stanowiska najczęściej poszukują Państwo pracowników?
• Główne (50%): operator obrabiarki CNC / spawacz / tokarz / ślusarz / frezer
• Inne: malarz proszkowy / mechanik pojazdów samochodowych / operator maszyn
do przetwórstwa tworzyw sztucznych / programista CNC / tokarz konwencjonalny
zawód ginący / konstruktor rozdzielni / polerowacz / serwisant / automatyk
sterowników PLC / elektryk / monterzy: elektroniki / LPG / instalacji sanitarnych /
instalacji chłodniczych
Na jakie stanow iska najczęściej poszukują Państw o pracow ników ?
operator obrabiarki CNC
ślusarz
monterzy różni
tokarz
spawacz
f rezer
elektry k
inne
0
2
4
6
8
10
12
Preferowane a faktyczne wykształcenie zawodowe na
stanowisku - typ stanowiska
PREFEROWANE
Średnie techniczne
9
Operator/programator obrabiarek skrawających
8
Mechanik pojazdów samochodowych
6
Ślusarz
6
Tokarz / frezer
6
Zawodowe techniczne
6
Technik mechanik
4
Elektryk
3
Ślusarz-spawacz
3
Mechanik
2
Operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych
2
Technik elektronik
2
Technik elektryk
2
Nie ma znaczenia
2
Elektromechanik
1
Lakiernik
1
Mechatronik
1
Szlifierz
1
Preferowane a faktyczne wykształcenie zawodowe na stanowisku
FAKTYCZNE
Technik mechanik
12
Technik informatyk
3
Ślusarz
12
Krawiec
2
Mechanik pojazdów samochodowych
11
Stolarz
2
Operator obrabiarek skrawających
10
Technik elektryk
2
Tokarz / frezer
8
PRACOWNIK NIEWYKWALIF.
2
WYŻSZE WYKSZTAŁCENIE OBOJĘTNE
8
TECHNIKUM ZAWODOWE
2
7
WYŻSZE WYKSZTAŁCENIE
KIERUNKOWE
2
Ślusarz-spawacz
6
Cukiernik
1
Technik budownictwa
5
Elektryk
1
LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE
5
Kelner
1
ZASADNICZA SZKOŁA ZAW.
5
Mechanik maszyn budowlanych
1
4
Mechanik-monter maszyn i
urządzeń
1
Mechatronik
4
Technik inżynierii sanitarnej
1
Technik mechanik pojazdów samochodowych
4
Technik rechabilitant
1
Technik technologii żywienia
4
Technik włókiennik
1
POLICEALNE / LICEUM ZAWODOWE
4
Zarządzanie informacją
1
ZAWODOWE MECHANICZNE
4
Bezpieczeństwo narodowe
1
INNE KIERUNKI TECHNICZNE
4
Technik ekonomista
1
Elektromechanik
3
Technik kolejnictwa
1
Mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych
3
Budowa maszyn
1
Technik elektronik
3
Sprzedawca
1
Mechanik
Kucharz
Średnie miesięczne wynagrodzenie brutto
na przebadanych stanowiskach
średnie wynagrodzenie mies. brutto
pow yżej 4000
7%
3500 - 4000
18%
3000-3500
7%
2500- 3000
32%
minimalne
29%
2000 - 2500
7%
Plany zatrudnieniowe
(przewidywana zmiana liczby pracowników w
ciągu najbliższych 12 miesięcy)
Łączny plan zatrudnienia w przebadanych firmach = 201 pracowników
Średni plan zatrudnienia na 1 przebadane stanowisko = 3 pracowników
(szczegóły na poniższym wykresie)
brak odpowiedzi
powyżej 10
Planowane zatrudnienie na 1 stanowisko
5%
nie planują
5%
zatrudnienia
27%
od 5 do 10
22%
4
3%
1
3
7%
2
17%
14%
Plany zatrudnieniowe na stanowiskach
operator CNC i pomocnik CNC
operatorzy (w ty m wtry skarki)
tokarz / f rezer
ślusarze
spawacz
monterzy
malarz proszkowy
polerowacz
inni
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Dostępność kandydatów do pracy
(liczba kandydatów na 1 wolne miejsce)
Z czego Pana/Pani zdaniem wynikały trudności w pozyskaniu nowego pracownika o
odpowiednich kwalifikacjach?
Główna odpowiedź (56%) - Niski poziom kwalifikacji i umiejętności kandydatów do
zatrudnienia
Inne odpowiedzi - Brak kandydatów w ogóle / Brak kandydatów o odpowiednim
doświadczeniu / Zbyt wysokie żądania płacowe / Lekceważący stosunek kandydatów do pracy /
Uciążliwa specyfika pracy (organizacja czasu pracy, nieprzyjazne warunki pracy) / Duża rotacja /
Brak młodych którzy mogą zastąpić starszych (odchodzących) / Absolwenci gimnazjów
niechętnie idą do szkół zawodowych
Dostepność kandydatów
5 i więcej
brak odpowiedzi
3%
14%
brak kandydatów
33%
4
10%
3
7%
1
2
8%
25%
Podsumowanie pierwszego etapu badania firm
- Ankieta EK
Obszar MG: Mechaniczny i Górniczo-Hutniczy
Podobszar MGS: Samochodowy
Przykład
Zawód: Technik pojazdów samochodowych i mechanik pojazdów samochodowych
poziom luki dla tech i m ech poj sam
0,0
-0,5
-1,0
-1,5
-2,0
-2,5
KPS
OMZ
PKZ
MG12
napraw a
elektr
MG18
napraw a
mech
MG23
MG43
motocykle organizacja
Przykład
(9 warsztatów)
Zawód: Technik pojazdów samochodowych i mechanik pojazdów
samochodowych
poziom luki dla kw alifikacji - szczegóły
0,0
-0,5
-1,0
-1,5
-2,0
-2,5
MG12.1
obsługa
MG12.2
diagnoza
MG12.3
napraw a
MG18.1
MG18.2
MG43.1
MG43.2
Przykład
Kwalifikacja MG.12.2
Diagnozowanie układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów
samochodowych
0,0
-0,5
-1,0
-1,5
-2,0
-2,5
MG.12.2.1.
MG.12.2.2.
MG.12.2.3.
MG.12.2.4.
MG.12.2.5.
MG.12.2.6.
MG.12.2.7.
MG.12.2.8.
MG.12.2.9.
MG.12.2.10.
MG.12.2.11.
MG.12.2.12.
MG.12.2.1 rozróżnianie metod diagnostyki układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych
MG.12.2.2 rozpoznanie elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych
MG.12.2.3 analiza zależności funkcjonalnych podukładów w układach elektrycznych i elektronicznych układów pojazdów samochodowych
MG.12.2.4 wypełnianie dokumentacji związanej z przyjęciem pojazdu samochodowego
MG.12.2.5 określanie zakresu diagnostyki układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych
MG.12.2.6 stosowanie programów komputerowych do diagnostyki układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych
MG.12.2.7 wykonanie pomiarów diagnostycznych układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych
MG.12.2.8 interpretowanie wyników pomiarów układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych
MG.12.2.9 ocena stanu technicznego elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych z zastosowaniem
urządzeń diagnostycznych
MG.12.2.10 sporządzanie dokumentacji wykonanych pomiarów układów elektrycznych i elektronicznych układów samochodowych
MG.12.2.11 wyznaczanie wielkości charakteryzujących przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ)
MG.12.2.12 wydawanie pojazdu samochodowego wraz z dokumentacją klientowi
Przykłady luk kompetencyjnych na
poszczególnych poziomach
Poziom zawodów
Sugestie przedsiębiorców w tym zakresie:
- przetwórstwo tworzyw sztucznych,
- włókiennictwo i krawiectwo,
- gazownictwo,
- zawody konwencjonalne (tokarz, polerowacz)
2. Poziom kwalifikacji Przykład: blacharz-lakiernik
3. Poziom umiejętności Przykład: malarz proszkowy
4. Poziom czynności
Przykłady z obszaru MG: serwis ogumienia, czytanie rysunku technicznego.
5. Poziom profesjonalizacji
Przykłady z wywiadów dla obszaru MG:
obsługa wózków widłowych,
obsługa urządzeń ciśnieniowych,
uprawnienia SEP,
operator mini koparki,
montowania instalacji LPG w silnikach samochodowych,
uprawnienia spawacza MIG, MAG, TIG,
prawo jazdy kat c+e, adr, tdt cysterny,
obsługa suwnic i wciągników, itd.
1.